نتایج جستجو

أُولٰئِک خَلَق الْعَلِيم غَيْر إِنّمَا أَنّه مُبِين مُوسَى أَحْسَن افْتَرَى عِلْم اتّبَع عَنْه عَلَيْهَا أَعْلَم مَوَازِينُه تَاب إِلٰه أَرْسَلْنَا عَلَيْکُم

قوم ثمود رده:همسران دنیوى بهشتیان رده:وحى به محمد رده:وحیانیت قرآن رده:وسعت علم خدا رده:وضوح قرآن رده:وعده نجات از جهنم رده:وعده هاى خدا رده:وقت قیامت رده:ویژگیهاى

شعراً: علم به - شعر لكذا: فطن له» و در نزد اهل عربيّت كلامى اسن كه وزن و قافيه داشته باشد (اقرب الموارد). طبرسى ذيل آيه 154 بقره فرموده: شعور اول علم است

بارگیری... رسوخ به معنى ريشه دارى و ثبات است. راسخون در علم كسانى‏اند كه در دانش ريشه دارند و علم در وجودشان رسوخ كرده و استقرار يافته است. راغب مى‏گويد

مى‏كند كه تسبيح و تحميد آنها ازروى شعور و علم است و لازم نيست علم در تمام موجودات مانند علم انسان باشد بلكه علم و شعور و فهم هر يك نيبت به خودش است. اگر

اسباب علم ايت يعنى: بلكه اسباب دانش آنها درباره آخرت كامل است ولى توجّه به آنها نكرده و در شكّ اند، نه بلكه از ديدن آخرت كوراند كه توجّهى به اسباب علم آن

در اين گونه آيات و نظائر آنها كه خواهد آمد آن را به عدم علم حمل كردن غلط است وانگهى عدم علم در بيشتر موارد عذر است حال آنكه اين كلمه بيشتر در مقام عدم

است كه از آن منتفع مى‏شوند خواه طعام باشد يا علم و يا غير آن. در قرآن مجيد گذشته از معناى مشهور به نبوّت و علم رزق گفته شده نحو [هود:88]. و ايضاً به باران

آرامى صحبت كرد و صدا حتماً بايد بلندتر از صداى آن حضرت نباشد چنان كه بعد از علم به حكم نمى‏شود آن حضرت را از پشت ديوار و غيره صدا كرد بايد صبر نمود تا خود

آسمانها و زمين احاطه دارد. واسع: از اسماء حسنى به معنى صاحب سعه است يعنى علم، قدرت رحمت و فضل او وسيع است. آن در آيات نوعاً به معنى واسِعُ الْقُدْرَةِ

باشند. ل ه ما ف ها من ان فرض هن ترک ثلث ليل او الا کون على قلل کم قوم وحد ابو علم ک حکم حصن عفو هو زمل زوج نقص طوف ب دنو کلل فحش لم ارث اخو عذب وله ايى ورث

وجد رحم سجن هذه زجو من سرر اهل ابو بغى ملک س جىء متع وفى رحل غلم انن لبث علم ى فتى هذا فتح ضرر فتو مير لعل رئى بعد لما ربب ذا کيل امر سبع صدق بشر عمل شرى

در قرآن: ۲۱(بار) لیست کلمات مشتق شده در حال بارگیری... وله اله الله من ل علم ب غفر ه کم انن قول ما هم کون الذين يا لا ها ف قوم ک بلغ بل ابراهيم ضغث ى ايى

نحن عن حتى مسيح تلک مجوس منى ا تبع ک حبب قدر ف بل انتم وثق ابراهيم عمل شرک علم کلل اسباط لن ام الا اتى نسى حسن رضو يوم يعقوب عدو رود ل ها عزير قسيسين کفر

مشتق شده در حال بارگیری... هم من ل الله اله وله بعض رفع ب على ما ه کلل عظم علم عند عمل کم اتى فوق اول ربب شىء الذين لا کبر س قعد ها انن نا ک نفق غفر نفس

لعل قول نفس قرب ف حقق من الله کون ها اله وله ا قرع سوع دين انن ليل قدر نا علم ايى عقب سجن سقر طرق علو حطم فصل او نور لم على وزن درى ثم ام هم غدو ذا کسب

کلل اسماعيل ذا خير صلح يونس لوط کفل ذکر صفو فضل الياس ل على عيسى ه نا يحيى علم هذا عند زکريا ابو

من ل ه ف قول ا کم ما ب اله لا على ان وله الله ام فى خلق ها ربب انن کون ارض علم الذين اتى خير ک نا جعل حسب سمو قوم فرى بل بصر ى لم کفر هدى نحن انتم شىء شرک

قد صبر ک اخذ قول وفى ائى وهب داود نذر هدى هو حيى حدث شرح فلح جناح اوى عهد علم زيغ عبر خير يدى وعد وحد فرى قلب کثر جنح نزل سليمان او ضغث نعم رحم اسرائيل

قول ه ذا هذا ان کون وعد لا هم صدق فى ف ى بين نصر الى الا الله ما بصر هو علم مکر حشر ظلم عجل اله من مع ضلل عسى انس امن رئس فتح ا قسط ضيق ارض الذين وله

است. اله وله الله ل فى ما کم ظلم حبب صدر قلب لا الذين امن محق کفر شهد ام علم ب

فقط يك دفعه در قرآن آمده است. ما ان تحت جهر ب قول هما بين انن ف ه ارض فى علم سمو

ليس ها ه اذا خفض هم وله غير سلم الى قول عمل امن اول صلح خرج او اله طير ظلم علم جنح دخل اتى الله ضمم کون طوف بيت ارض بين انتم طلق بغى رحم عرض انن ربب فعل

کتب ارض الى هو ملء بين ل انس فتو خشى الذى تبع ظلم کم هن فتى ضرب حبب وفى ن علم اکل عبد

ها رسل وحى رجع کون نزل ثم الذين ايى دعو الى على امن يوم هدى رئى ا اذا کذب علم بين الا نظر شىء الو سمو لم يا کما قد اذ کتب ارض امر الذى کفر اوى هو ردد ن

من اذ اله حتى لولا ما قصر حين نظر الله نحن يسر قرب لو شىء خوف ان حلل کذب علم ه حرم حصر سجد نن لم

ايى صنع ائى ف خلق اوى لعل الى ما ريع نا خلد اذا بطش ا کلل لا علو حسب رجع ب علم بنى

وله ربو خلد ها امن کفر ام الذين حسب فى هم ان نور دخل جنن صحب لما صدق ف محص علم ل اول ظلم

ملک نفس عزز اجر نحن سبح رضو سوق رعد سرح خلق لما س جهد کتب انس شرر خرج ورى علم ليل فلح قلل سبل اخر وقت حقق على ا کما اما الو حمد نفش هى روح طمع

کم ل بين ف الله اله وله قول خلف ک انن لا الى ان قدم عن ى ها نا الذى فى صدق علم رجل کون شىء على يدى امن اذا کتب بسط رسل قطع رئى رحم اتى ا بشر وقى هدى ظلم

وله على ف حرم طيب ب ان الذين ها ى هن اتى امن حلل طعم ک عذب قول انن کفر هذا علم نا ذا قوم غضب نعم الى صيد ايى ربب حتى فى دور الا کون کتب الذى يا بنو هدى عقد

اتى نبت انث ذرر سکن جنن بين بدل نبو ملک طهر وحد يا وذر نکح متع عدو او يمن علم رضو بنو ذا عين خرج الذى خير انت هذا رحم دخل ربب اکل ثمن ابو صلح رود ظلل صحب

را پيروان مسيح مى‏دانند والله اعلم. کون لا لکن ما يى يهود حنف ابراهيم سلم علم من شرک

مشتق شده در حال بارگیری... الله وله من ل ه ب ما هم انن ف کم اله لا على قول علم ان فى کون الذين امن شىء ک ها الا رسل هو الى ى نا ا کفر قوم ايى غفر وقى رحم

وله ما اله قول الله انن ک على ربب لا نا کون ان حقق کم الذين فى جىء هو الا علم ها بين امن رسل وعد هدى ارض ذلک غير بطل کتب الى قوم ى کفر نزل اتى کثر ا يوم

اله وله ف لا کم قول على ى تبع نا ک لن ها الذين ربب قوم کون امن فى کذب حقق علم سوء کثر نفس سوع ذلک الذى الى قلب اذا شرک يا غنى اذ عمل قد ارض بعض بل کتب هو

معنى توقف است [احزاب:14]. قول يوم فى ف هم ل کم الا ه ما من ب ک او لبث ها ان علم سنو بعض قد کون لم سوع عدد بعث سئل انن ارض قلل الى لا مئى فتن ربب عوم نحن بين

ثم هن لا قلل وله الا حين ان الله اله کفر اخر متع ربب اتى الذين اذا انن اکل علم خلق عند يوم حسن عن سوف عذب کون ذلک سرح او کذب زوج اجل لو حقق هو قرر حتى رحم

ربب خلق قدر شىء اذا ظلم رسل ايى حکم الا نا اوى بين ائى ضرب بعض عذب قتل نکر علم جعل رفع جبل شرک فعل بعد فسد حيى کثر قوم نصب هو ضلل جرم خسر تبع هدى اتى مکر

جعل من اسباط اسماعيل وهب اول ها کلل قول على يا انن بنو کون اتى ک نبو ى عيسى علم هم هدى اذ فى ان اهل ب الى موسى نزل اله الله وله ا ابو حضر ام ذرر نفل نفس حکم

قرآن: ۲۱۰(بار) لیست کلمات مشتق شده در حال بارگیری... وله اله الله ل من ه علم ما هم ک عزز ف انن ب فى کم هو ان بين کتب کون الذين الى لا قول ها اتى ايى امن

لَفِعْلِ الشَّىْ‏ءِ وَ كَيْلاعِلَّةٌ لِاِنْتِفائِهِ». لا ل ک من ها على ه الى علم کم کون قرر عمر ما ف حزن عين امم غمم ى رذل ردد فى هم انن زوج کثر بعد الله يسر

فرجام ۱ سعادت: عوامل سعادت ۴ عقیده: عقیده باطل ۴ علم: علم حضورى ۵ علم غیب: استحاله علم غیب ۲; ویژگیهاى علم غیب ۵ عمل صالح: آثار عمل صالح ۴

كه از خود در آورده‏اند خدا كيفرشان مى‏دهد. ما عن هم ل وله اله ه الله ربب علم ف ب قول على من انن سبح سمو ارض لا لسن رسل عون کذب عرش علو کم عزز سئل رحم ک

رسل همز کلل قبل حفظ عذب اوى مهن کذب جىء حلف لو مشى حسب نن يوم ثم نفس جزى علم عدد نبء يدى حسن منع بعد زهق نمم عن قول دنو خير لکن بعث قدم حيى بين ودد خلد

مع سئل خير يسر قوم زيد ربب حفظ قسطس لن بخس او رئى الذين يا خسر ابو صدق اله علم منع ا الا نقص انا شىء حتى غير لم طفف نزل عند اتى شدد ن بلغ ويل حسن حوط يوم

خدا ۷ ، ۸; وسعت علم خدا ۲۲ دعا: آداب دعا ۲۷; دعا براى ازدیاد علم ۲۶ ذکر: ذکر ربوبیت خدا ۲۷ عجله: آثار عجله ۲۵ علم: آفات علم ۲۵; ازدیاد علم ۱۸; درخواست ازدیاد

آسمان ها ۲ خدا: علم خدا به آفرینش ۱; علم خدا به اعمال ۳; علم خدابه رازها ۳، ۴; علم خدا به موجودات ۱، ۵، ۶; علم غیب خدا ۳، ۴، ۵، ۶; وسعت علم خدا ۱، ۵ عصیان:

سخن بدون علم ۱۲; نهى از سخن بدون علم ۱۰ شناخت: ابزار شناخت ۴، ۶، ۷ عقیده: شرایط عقیده ۲; علم در عقیده ۲ علم: اهمیت تحصیل علم ۴; اهمیت علم ۲، ۵; علم و عمل

۸ خدا: آثار علم خدا ۶; دلایل قدرت خدا ۶; سرعت حسابرسى خدا ۶; علم خدا ۱; علم خدا به اعمال ۴; علم خدا به رازها ۳، ۴; علم غیب خدا ۳; وسعت علم خدا ۷ سینه:

حقایق: حقایق غیبى ۲، ۶ خدا: دلایل علم غیب خدا ۶; علم خدا به آفرینش ۶; علم خدا به رازها ۵; علم خدا به نیات ۵، ۶; علم غیب خدا ۱، ۵ زمین: غیب زمین ۱، ۲ ظلم:

همان معناى معروف آن است، ولى لازمه هر یأسى علم به عدم تحقیق آن موضوع است، بنابراین، ثبوت یأس آنها لازمه اش علم آنهاست، ولى این گفتار «راغب» نتیجه اش این

جزى فدى سحب انى هنا ايى قول موه رجع عتل وفق قطع سقى هو سلسل نزل انت معى شکل علم طوع ضلل ظلم هيم کان شوب يوم غسل خون عنق سجر عدو اکل عين زوج کرر کسب صبر کظم

انس من ف ه فى ل الذى خنس وسوس شرر صدر شطن الى لا اله ما هما خلق ظلم ب ضحو علم کون ها قرب نفس بدو جنن قول ملک نحن يا ظما شجر قد هذه جدد ک آدم هل ورى دلل

شده (دركنار چشمه‏ها و نحو آن ) ها ه من ان حمل کم ل ما ب ک هن ف عن انث لا هم علم وزن انن قول فى کون الله الا سمع ربب اله على رضع کلم حتى ى کتب ثوب رفع بعد

نهى هو لئک حمل سنو مرر مئى موسى رحم ظلم الف اخر عزى زوج نجو شعب ذى مناة قرء علم عور عشو کلب سجد فصل ارض نفس اخو ايى خير عظم

لا ها قول کون خلق الذين ک بعد کفر نا امن ربب يوم موت جعل ولى قوم ى اذا ان علم رجع توب نن حيى ذلک ارض اخر نظر سوى سمو بين ظلم جمع الذى رسل هو رئى انتم کلل

انسان ها ۷; علم اخروى انسان ها ۲; مؤاخذه اخروى انسان ها ۵ بخل: مؤاخذه بر بخل ۵; موانع بخل ۴ خدا: آثار ربوبیت خدا ۶; آثار علم خدا ۷; علم خدا ۳; علم خدا به اعمال

منشأ علم انسان ۳ حقایق غیبى :۲ خدا: آثار لطف خدا ۳; اختیارات خدا ۲; علم غیب خدا ۱، ۴ رازدارى: اهمیت رازدارى ۵ علم غیب: منشأ علم غیب ۳ قیامت: علم به قیامت

۱۶: هدایت به صراط مستقیم ۱۶ ۱۴، ۱۵ عقیده: عقیده باطل ۱۷ علم: آثار علم ۱۱; ارزش علم ۱۰; پیروى از علم ۸ علما: ارزش علما ۱۰; اهمیت پیروى از علما ۹; اهمیت تقلید

نقل شده پنج علم است كه بطور تحقيق و تفصيل مخصوص بذات اقدس الهى است اوّل علم بوقت قيامت كبرى است دوم علم بوقت نزول باران و محلّ آن سوم علم بذكور و اناث

Javascript to function. ما آنها را با علم (خویش) بر جهانیان برگزیدیم و برتری دادیم، |و همانا آنها را از روى علم بر مردم جهان برگزيديم و قطعاً آنان را دانسته

کیفر ۱۲ صلاحیتها: نقش صلاحیتها ۷ علم: زمینه علم ۱۱ محسنان: ۸ پاداش دنیوى محسنان ۱۳; پاداش محسنان ۹، ۱۲; حکمت محسنان ۱۲; علم محسنان ۱۲ نبوت: شرایط نبوت ۷;

آثار رحمت خدا ۷; آثار عزت خدا ۷; آثار علم خدا ۷; تدبیر خدا ۲، ۷; خالقیت خدا ۲; رحمت خدا ۸; علم خدا ۱، ۲، ۳; علم غیب خدا ۱، ۲، ۳، ۹; ویژگیهاى عزت خدا ۸

المؤمنين خدا بتو علم غيب عطا فرموده حضرت خنديد و فرمود اين علم غيب نيست اين علمى است كه از عالمى آموخته شده جز اين نيست كه علم غيب علم بوقت قيامت است و

منشأ امکانات مادى ۶ شکر: شکر نعمت ۷ علم: منشأ زوال علم لدنى ۴; منشأ علم لدنى ۴ محمد(ص): بى یاورى محمد(ص) ۸; محدوده علم محمد(ص) ۵; محدوده وحى به محمد(ص) ۵;

رضایت از انبیا ۴; علم غیب انبیا ۶ برگزیدگان خدا :۴ خدا: آثار رضایت خدا ۱; احاطه به علم خدا ۱; رضایت خدا۴; نقش خدا ۵ رسولان خدا: علم غیب رسولان خدا ۱، ۲،

اوست، و علم قيامت نزد اوست و به سوى او بازگردانده مى‌شويد و خجسته است كسى كه فرمانروايى آسمانها و زمين و آنچه ميان آن دو است از آنِ اوست، و علم قيامت پيش

رحم اتى ا حقق قبل قضى الذين نزل عظم انس ائى الذى اوى ايى بين لما نا ملک جعل علم انث کفر کتب حمد لئک قمر اول س حسن الک مريم امن بعد کثر حيى اکل ذى ن هل موت

او بعد ما دين کون هم وله ف اله الذين فى الله ترک عمل صبر ولد حقق انس امن علم لا ان ذلکم الى صلح غير الذى زوج لعل حسن شرک الا ضرر رحم وحد ابراهيم موت ى

غير متمايل است . ف من اثم وصى غير او ل خمص فى خوف صلح انن وله ضرر بين الله علم اله هم سمع دين غفر لا سلم رحم اسلام

گسترده‌ای پیرامون علم غیب با دقت در آیات مختلف قرآن به خوبی روشن می‌شود که دو دسته آیه در ج5، ص307 زمینه علم غیب وجود دارد نخست آیاتی که علم غیب را مخصوص خدا

استعداد و قصور علم بشر از ادراك حقائق موجودات خصوصا مجرّدات كه از آن بعالم امر تعبير ميشود كه فرموده و داده نشديد شما از علم مگر كمى يعنى كمى از علم يا كمى از

فرموده فضيلت علم محبوب‌تر است نزد من از فضيلت عبادت و شايد براى اثبات آنكه انسان بهر مرتبه و درجه‌اى كه از علم و دانش رسيده باشد باز محتاج بمزيد علم است خداوند

۶; علم خدا ۴; علم خدا به اعمال ۵; علم غیب خدا ۴; وسعت علم خدا ۵ عالم شهود :۴ عالم غیب :۴ عمل: حسابرسى اخروى عمل ۷ قیامت: ظهور حقایق در قیامت ۸; علم به

أرذل العمر لکى لایعلم بعد علم شیئًا) ۹- زندگى بدون علم و آگاهى، پست و بى ارزش است. (من یردّ إلى أرذل العمر لکى لایعلم بعد علم شیئًا) برداشت فوق، به خاطر

کلمه «حکمت» از مادّه «حُکْم» به معناى علم و دانش و منطق و استدلال است، و در اصل به معناى «منع» آمده و از آنجا که، علم و دانش و منطق و استدلال، مانع از فساد

سواء فى علمه». خدا: علم غیب خدا ۱، ۲، ۴; ویژگیهاى علم غیب خدا ۳، ۵ رازها: علم به رازها ۲ روز: روشنایى روز ۴ سخن: سخن پنهانى ۲; علم به سخن ها ۱ شب: تاریکى

حضرت از علم مطلق برخوردار نبوده است. آفرینش: علم به آفرینش ۳ ابراهیم(ع): بشارت به ابراهیم(ع) ۲; پرسش ابراهیم(ع) ۱; پرسش از مهمانان ابراهیم(ع)۱; علم ابراهیم(ع)

عِنْدَهُ عِلْمُ الْكِتابِ‌: و ديگر كسى كه نزد اوست علم كتاب يعنى لوح محفوظ كه نزد جبرئيل و وحى را از آن تلقى نمايد، يا علم قرآن و آن نزد مؤمنانست. يا علم تورات

توصیه هاى خدا ۱; علم خدا به اعمال ۵; علم غیب خدا ۵ دشمنان: بى اعتنایى به تهمتهاى دشمنان ۱ ذکر: آثار ذکر عجز معبودان باطل ۴; آثار ذکر علم خدا ۸ عقیده: آثار

برادرم علیّ بن ابی طالب است»! توجه به تفاوت «علم من الکتاب» که علم جزئی را می‌گوید، و «علم الکتاب» که «علم کلی» را بیان می‌کند روشن می‌سازد که میان «آصف»

بشارتهاى خدا ۵; تهدیدهاى خدا۵; علم خدا به کافران ۱; علم خدا به گمراهان ۱; علم خدا به مؤمنان ۲; علم خدا به مهتدین ۲; وسعت علم خدا ۱، ۲، ۳ دین: اهداف دین ۴

عصیان ۱۳ علم: علم و تکلیف ۶، ۱۲ ; علم و عمل ۵، ۶، ۱۲ ; علم و کیفر ۹ علما: مسؤولیت علما ۷ قواعد فقهى: ۹ گمراهى: عوامل گمراهى ۳ ; گمراهى با علم ۵ گناهکاران:

لدى ارض على عذب امر عدو هما انت رئى اخر دنو احزاب غير کرر حفظ حوط هامان نظر علم ظنن ذلک هل يا

من عن لا ب کم الذين انن ما ان ضلل قتل قول صدد على ک کفر هدى ها اخذ امن کون علم ربب نا الى ى سبل تبع جهد بنو رئى نفق هو اول بغى قد اتى اخر مول الا ذلک سوى

بوديم. ل ما ه فى کتب کم هم کون ان قول بين من لا الا انن عن حقق ها نا قبل امر علم ب غفل او خير رسل وله ايى ک اله قوم الى اتى اخذ دور ائى على اوى لو اخر الله

انس خلد نعم وله صلح على الذين اله نا وقى الله اول عن الى عدن ى هما ايى الا علم جعل اکل بين عين اتى وعد التى يوم قوم نخل هو قبل شىء قد کذب نور يا اذ جنن سوء

شَيْ‌ءٍ عِلْماً: به همه چيزها از روى علم، يعنى علم ازلى احاطه دارد به تمام اشيا، و هيچ چيز از موجودات علوى و سفلى از دائره علم و قدرت سبحانى خارج نيست. جلد 13

در پیشگاه علم او یکسان است. مردمان) چیزی از علم او را فراچنگ نمی‌آورند جز آن مقداری را که وی بخواهد. (علم و دانش محدود دیگران، پرتوی از علم بی‌پایان و

آنها را می‌داند، بلکه علم او به قدری وسیع و گسترده است که «هیچ موجودی در آسمان و زمین، پنهان و مکتوم نیست مگر آن که در کتاب آشکار (علم پروردگار) ثبت است»

استدلال و تحقيق حاصل شود لذا علم خدا را يقين گويند كه بر آن قطع حاصل شده و نفس بر آن آرام گرديده است. هر يقين علم است ولى هر علم يقين نيست گويا يقين علمى است

آثار رحمت خدا ۲; آثار علم خدا۴، ۸; آثار فضل خدا ۲; حتمیت وعده هاى خدا ۴; حتمیت وعیدهاى خدا ۴; علم غیب خدا ۱، ۳، ۷ علم غیب: آثار علم غیب ۸ عمل: منشأ عمل ۶

رَصداً» نکات سه آيه اخير، در باره علم غیبِ خاصّ خدای تعالی معصوم بودن پیامبران در گرفتن، حفظ و ابلاغ وحى عدم اختصاص علم غيب به پيامبران، به موردى خاص بحث

خدا ۷، ۱۴; آثار علم غیب خدا ۱۶; احاطه علمى خدا ۱۱، ۱۴; اختصاصات خدا ۱۲; اوامر خدا ۹; علم غیب خدا ۱۲، ۱۴; منشأ علم خدا ۱۶; ویژگیهاى علم خدا ۱۹ الساعة :۳

شفاعت ۴، ۵; محدوده شفاعت ۴; مشمولان شفاعت ۴; ملاک شفاعت ۵ شفیعان: علم شفیعان ۴ علم: آثار علم ۵، ۷ قیامت: شفاعت در قیامت ۳ گمراهى: عوامل گمراهى ۶ معبودان باطل:

است به احاطه علم ازلى الهى به تمام اشياء. علامه مجلسى (رحمه الله) فرمايد: خداوند عالم عالم است بر هر معلومى، و تغيير در علم او نيست، و علم او به اشياء پيش

حتمیت حسابرسى ۹ خالق: شرایط خالق ۲; علم غیب خالق ۲ خدا: آثار علم خدا ۹; خالقیت خدا ۱; علم غیب خدا ۱; قرب خدا ۵، ۶; وسعت علم خدا ۷، ۸; هشدارهاى خدا ۸ عقیده:

انسان، باید بر پایه علم و آگاهى استوار باشد. (ما لهم به من علم و لا لأبائهم) از این که خداوند، کافران را به سبب باورهایى که بدان علم ندارند، مورد نکوهش

بر دریافت و قرائت قرآن (اقرأ ... علّم الإنسن ما لم یعلم) اطمینان: عوامل اطمینان ۶ انسان: حقیقت علم انسان ۲; منشأ علم انسان ۱، ۳، ۵، ۶ جهل: منشأ نجات از

در این حالت، علم و دانش انسان به گناه، گر چه از بین نمى رود، اما تحت تأثیر آن غرائز سرکش قرار گرفته و عملاً بى اثر مى گردد، و هنگامى که علم اثر خود را از

مقربان هستند». احکام :۱، ۹ انبیا: پاکى انبیا ۵; علم انبیا ۶; فضایل انبیا ۵ اولیاءالله: پاکى اولیاءالله ۵; علم اولیاءالله ۶; فضایل اولیاءالله ۵ پاکان :۱۰ فهم

استدلال و تحقيق حاصل شود لذا علم خدا را يقين گويند كه بر آن قطع حاصل شده و نفس بر آن آرام گرديده است. هر يقين علم است ولى هر علم يقين نيست گويا يقين علمى است

آثار اراده خدا ۸; آثار علم خدا ۸; آثار لطف خدا ۵، ۶; آثار مشیت خدا ۵; اختصاصات خدا ۷; افعال خدا ۱; حکمت خدا ۹; علم خدا ۹; وسعت علم خدا ۷ سرزمینها: ارزش سرزمینها

۲، ۳; عبرت از فرجام اقوام پیشین ۸; عذاب اخروى اقوام پیشین ۵; علم به فرجام اقوام پیشین ۳; علم به هلاکت اقوام پیشین ۳; فرجام شوم اقوام پیشین ۱، ۲، ۸; هلاکت

ایمان ۴، ۹; ایمان به علم خدا ۸ خدا: آثار اذن خدا ۱، ۲; آثار اراده خدا ۲; تعالیم خدا ۵; علم غیب خدا ۷، ۸; موجبات هدایتهاى خدا ۴; وسعت علم خدا ۶، ۷; هدایتگرى

افشاگریهاى خدا ۳; شنوایى خدا ۵; علم خدا ۱، ۵ ذکر: آثار ذکر علم غیب خدا ۶ گناه: موانع گناه ۶ محمد(ص): توطئه علیه محمد(ص) ۴; منشأ علم محمد(ص) ۳ مشرکان: افشاى مشرکان

آني‌ جلو و عقب‌ نميافتد 312 ] (آیه 8)- علم بی‌پایان خدا! در این بخش سخن از علم وسیع پروردگار (علم به نظام آفرینش و علم به اعمال بندگان) و آگاهی او بر همه چیز

عبداللَّه بن عمر نقل شده است. در الميزان فرموده: اين قصه خرافى است. ما هاروت علم بابل ب من احد ملک وحد لئک حتى الک قول على انن نزل

تأثیرى ندارد. علم‌ (۸۵۴ بار) ک‌ (۱۴۷۸ بار) (بر وزن فرس) نشانه. علامت. راغب گفته: علم اثر و نشانه‏ايست كه شى‏ء با آن معلوم مى‏شود مثل علم لشكر و علم طريق (نشانه

جهداک لتشرک بى ما لیس لک به علم فلاتطعهما) ۶ - از هر دعوت و تلاش شرک آلودى، باید سرپیجى کرد. (و إن جهداک لتشرک بى ما لیس لک به علم فلاتطعهما) ۷ - هشدار خداوند،

عليه السّلام آورده شدن تخت بلقيس به وسيله كسى كه ((عنده علم من الكتاب )) اختلاف مفسرين در علم الكتاب و اسم اعظم احضار كننده عرش معناى ((ارتداد طرف )) و

بنابراین علم به «ماتفعلون»، علم به هدف از انجام دادن آن نیز مى باشد. ۲ - نامه عمل سراسر حقیقت و خالى از هرگونه خطا است. (یعلمون ما تفعلون) تصریح به علم کاتبان

(ما لهم بذلک من علم إن هم إلاّ یخرصون) ۹ - هرگونه ادعا، باید مستند به علم و آگاهى باشد. (و قالوا لو شاء الرحمن ... ما لهم بذلک من علم) ادعا: ملاک ارزش

آثار اخروى عمل ۱۵; علم به عمل ۱۳ قیامت: حسابرسى در قیامت ۱۷; علم به عمل در قیامت ۱۵; قضاوت در قیامت ۲۰ کافران: حق ناپذیرى کافران ۱، ۳; علم اخروى کافران ۱۲،

السَّماءِ: نه در زمين و نه در آسمان، بلكه علم الهى محيط است به جميع معلومات و تمام مكنونات كلى و جزئى، نهانى و آشكارا؛ و علم پيغمبر به مغيبات، به تعليم سبحانى

المؤمنين خدا بتو علم غيب عطا فرموده حضرت خنديد و فرمود اين علم غيب نيست اين علمى است كه از عالمى آموخته شده جز اين نيست كه علم غيب علم بوقت قيامت است و

احتمال نیز وجود دارد که: هر دو معنا در یک عبارت مراد باشد، و همان طور که در علم اصول اثبات کرده ایم، استعمال یک لفظ در چند معنا مشکلى ندارد. و در هر صورت

«مجادله» اشاره به درجات عظیم و والائى است که خداوند به این گونه افراد که علم و ایمان را توأماً دارا هستند مى دهد، در حقیقت کسانى که به تازه واردان در کنار

تهدیدهاى خدا ۱۳، ۱۴ ; علم خدا ۳، ۴، ۵، ۶، ۷، ۸، ۱۲ ; غضب خدا ۴ ; قدرت خدا ۳، ۴، ۵، ۱۱، ۱۲، ۱۴ روابط اجتماعى: ۶ علم: ۴، ۵، ۸ عمل: علم و عمل ۴، ۵، ۸ قلب: ۱

(علیهم السلام)، مردان علم و عمل (إبرهیم و إسحق و یعقوب أُولى الأیدى و الأبصر) برداشت یاد شده مبتنى بر این دیدگاه است که «الأبصار» کنایه از علم و «الأیدى» کنایه

تداوم کفران نعمت ۲; شگفتى تداوم کفران نعمت ۲; علم به کفران نعمت ۲، ۳ کفران کنندگان: اقرار کفران کنندگان ۱; علم کفران کنندگان ۲

هشدار به حق ناپذیران ۲ خدا: اختصاصات خدا ۳; علم غیب خدا ۱، ۳، ۶ عذاب: علم به وقت عذاب ۴ علم غیب: آثار علم غیب ۴ کافران: توطئه کافران صدراسلام ۵; توطئه

تخلف از جهاد ۷ جهان بینى: جهان بینى و ایدئولوژى ۳، ۶ خدا: علم خدا ۶; علم غیب خدا ۵ علم: آثار علم ۶ غزوه تبوک: قصه غزوه تبوک ۲; متخلفان از غزوه تبوک ۲ مؤمنان:

توکل بر خدا ۳ خدا: آثار شنوایى خدا ۳; آثار علم خدا ۳; اختصاصات خدا ۲; شنوایى خدا ۲، ۴; علم خدا ۲; وسعت علم خدا ۴ سختى: توکل در سختى ۳

حاکمیت خدا ۶; آثار علم خدا ۴; آثار مشیت خدا ۱، ۲; افعال خدا ۴; عطایاى خدا ۸; مشیت خدا ۶، ۷; نشانه هاى علم خدا ۵; نشانه هاى قدرت خدا ۵; وسعت علم خدا ۷; وسعت قدرت

آثار حلم خدا ۱; آثار شکرگزارى خدا ۱; آثار عزت خدا ۱; آثار علم غیب خدا ۱; حکمت خدا ۴; علم خدا ۲; علم غیب خدا ۲; ویژگیهاى اوامر خدا۴

جا حضور دارد، و چیزی از دیدگان علم او پنهان نیست. ج2، ص467 تفسیر آیات ۱- خداوند ، به همه نهانها و آشکارها داناست. (علم الغیب و الشهدة ) ۲- خداوند، حقیقتى

جمله مذکور چنین است: علم خدا افزون تر از علم هر دانشمندى است. برداشت فوق، ناظر به اولین احتمال است. ۲۶- برادران یوسف برخوردار از علم و دانش و یوسف(ع) عالم تر

اخروى ۶ خدا: احاطه خدا ۷; اختصاصات خدا ۷; علم خدا به نیات ۹; علم غیب خدا ۹; نشانه هاى ربوبیت خدا ۳; وسعت علم خدا ۸، ۹ ذکر: آثار ذکر خدا ۸; آثار ذکر معاد

بار به علم خداوند اشاره شده و آغاز و پايان اين آيه، با علم الهى است. يَعْلَمُ‌ ... عَلِيمٌ‌ با نگاهى به آيات قبل، به خصوصيات علم الهى پى‌مى‌بريم. علم او به

كه جرّ است بايد معطوف باشد به السّاعة در آيات سابقه يعنى نزد خدا است علم بقيامت و علم بقول پيغمبر اى پروردگار من همانا اينها گروهى هستند كه ايمان نميآورند

کافران ۳; حسابرسى عمل کافران ۳; علم کافران ۲; کافران در قیامت ۱، ۲، ۳; ناخشنودى کافران ۱; نامه عمل کافران ۱ نامه عمل: علم به نامه عمل ۲

يوسف را به دست گرگ و يك روز خبر حاكم شدن يوسف را مى‌آورند. 1- سرچشمه علم انبيا، علم الهى است. أَعْلَمُ مِنَ اللَّهِ‌ ... 2- انبياى الهى به وعده‌هاى خداوند

رَصداً» نکات سه آيه اخير، در باره علم غیبِ خاصّ خدای تعالی معصوم بودن پیامبران در گرفتن، حفظ و ابلاغ وحى عدم اختصاص علم غيب به پيامبران، به موردى خاص بحث

انگیزش: عوامل انگیزش ۱۰ خدا: اختصاصات خدا ۶; علم خدا به اعمال ۸; مهلتهاى خدا۷; وسعت علم خدا ۸ ذکر: آثار ذکر علم خدا ۱۰ زندگى: ناپایدارى زندگى دنیوى ۲ سعادت:

الَّذِي خَلَقَ» الَّذِي عَلَّمَ بِالْقَلَمِ «4» الَّذِي عَلَّمَ بِالْقَلَمِ‌: آن خدائى كه بياموخت جنس آدمى را نوشتن به قلم، تا علم را قيد كنند به قلم و غايبان

۱; استحکام نظارت خدا ۱۰; تهدیدهاى خدا ۹; علم غیب خدا ۴; نظارت خدا ۶; شنوایى خدا ۴; علم خدا به نجوا ۴; وسعت علم خدا ۱; ویژگیهاى نظارت خدا ۱۰; هشدارهاى خدا

وله عذب سوء ن کون على انس دعو هن نور قبل الذين الا رحم شرر نن قد ربب ذلک علم يوم خير ثم مسس اخذ الى قرح شطن نصب ذوق بعد بشر قوم لن فرض جنب کلل حسن الم

الله اله وله نصح بلغ رود ما نا حبب لوط لکن نفع امن ا خرج توب ب اذ الى قول علم قوم هما ردد على دلل اذا انن عسى ها عجب حرج ک مع نفق کون عجز انا هم خوف امم

ندو وجه ائى فتن خرر فرق وحى هل جهنم کلل لم شرک سوى عند الا خلد وهب دبب شىء علم عذب لعن بين ترک يا رجع حشر مسس کذب ضلل قوم الى خبو شرر اول نور قتل صوب يوم

مجيده فرموده كه علم الهى تناهى ندارد هر چند كسى را علم بسيار باشد در جنب علم الهى هيچ ننمايد، لذا بعد از امر و نهى و وعد و وعيد بيان علم و حكم خود را فرمايد

۲ اطاعت: از خدا ۹ ; اطاعت از محمّد (ص) ۹ اللّه: سنتهاى اللّه ۳، ۵ ایمان: علم و ایمان ۵ تاریخ: تعقل در تاریخ ۱۰ ; عبرت از تاریخ ۵، ۶، ۷، ۱۰ ; فلسفه تاریخ

خدا ۴; عوامل شناخت علم خدا ۱۴; عوامل شناخت قدرت خدا ۱۴; نشانه هاى عزت خدا ۱۲; نشانه هاى علم خدا ۱۱، ۱۲; نشانه هاى قدرت خدا ۱۱; وسعت علم خدا ۱۴ ذکر: آثار

بنا بر این، آنها که بعد از این به خدا دروغ می‌بندند، ستمگرند! (زیرا از روی علم و عمد چنین می‌کنند). پس هر كه بعد از اين بر خدا دروغ بندد، آنان به يقين ستمكارند

(بر وزن عفو) به معناى دنباله روى از چیزى است، و مى دانیم دنباله روى از غیر علم، مفهوم وسیعى دارد که همه نوع آن را شامل مى شود. قفو (۵ بار) (بر وزن فلس) در

افعال خدا ۴، ۵ ; حکمت خدا ۸ ; علم خدا ۵، ۸ خیانت: آثار خیانت ۳ ; زیان خیانت ۳ ذکر: آثار ذکر ۲ زیان: عوامل زیان ۱ علم: اهمیّت علم ۷ عمل: شرایط عمل پسندیده ۷ ;

شناسى ۱۱، ۱۵; علم خدا به آفرینش ۱۲، ۱۳; گواه حقانیت سخن خدا ۱۶; نشانه هاى تدبیر خدا ۱۴; نشانه هاى حقانیت خدا ۷; نشانه هاى ربوبیت خدا ۱۴; وسعت علم خدا ۱۲، ۱۳

مى‌زند. لَقَدْ عَلِمْتَ‌ ... 2- علم به تنهايى در هدايت و راهيابى انسان كافى نيست، بلكه ايمان و تسليم لازم است، وگرنه فرعون هم علم داشت. «عَلِمْتَ» 3- معجزات

كه جنّيان اگر علم غيب داشتند اينمدت تحمّل اعمال شاقّه‌اى را كه از ترس او مينمودند نميكردند چون عقيده مردم در باره جنّيان اين بود كه آنها علم غيب دارند و

تعلیم: روش تعلیم ۲ حقایق: تنوّع بیانى در تبیین حقایق ۲ رشد: عوامل رشد ۵ علم: آثار علم ۸ علما: و قرآن ۵، ۱۰ ; فضایل علما ۹ قرآن: تبیین آیات قرآن ۶ ; تنوع آیات

دستیابى به حق در پرتو علم و عقل و موعظة; یعنى، تذکر به خیر آن گونه که باعث رقّت قلب شود (مفردات راغب). ۱۱- راه خدا و اسلام، سازگار با عقل، علم و عواطف انسانى

مسلمانان تكبير گفتند. برادر طلحه، علم را برداشت، حضرت او را كشت. يك يك از بنى عبد الدار علم را گرفتند همه كشته شدند. غلامى حبشى علم را برداشت كه در بزرگى جثه مانند

آثار اراده خدا ۱۵; آثار علم غیب خدا ۱۸; پاداشهاى خدا ۲; توصیه هاى خدا ۱۲; زمینه آمرزشهاى خدا ۱۴، ۱۷; علم خدا به متقین ۲۱; علم غیب خدا ۱۶; نشانه هاى وسعت

مانده‌ايم‌ مراد از جمله‌ى‌ «يُدْرِكُ الْأَبْصارَ»، علم او به ديده‌هاى انسان است، مانند «سميع» و «بصير» كه به معناى علم او به شنيدنى‌ها و ديدنى‌هاست. 1- خداوند، جسم

ستارگان ۱ ; مدارهاى ستارگان ۲، ۳ ; نظم ستارگان ۲ ; نقش ستارگان ۱ علم: آثار علم ۶ ; ارزش علم ۷ علما: و آیات آفاقى ۵ ; فضایل علما ۷ قرآن: فلسفه آیات آفاقى قرآن

راجع به علم باشد يعنى چشم و گوش و دل در تحصيل علم مسؤل‏اند. و خلاصه آيه اين است: آنچه را علم ندارى معتقد مباش، آنچه علم ندارى مگو، آنچه را علم ندارى مكن،

مُبِينٍ»، پس كسى كه علم كتاب را داشته باشد، همه چيز را مى‌داند. در آيه آخر سوره‌ى رعد مى‌خوانيم: به كفّار بگو: شاهد من خداوند است و كسى كه علم كتاب را دارا است

عدالت: عدالت در تشریع ۵ ; عدالت در تکوین ۵، ۷، ۸ ; منشأ عدالت ۱۳ علم: علم و توحید ۱۰ ; رابطه علم و ایمان ۱۰ علما: ۶، ۹ علما و توحید ۳، ۵، ۶ ; گواهى علما ۸، ۹،

۷; قانونمندى صعود به آسمان ۶ آفرینش: علم به آفرینش ۸ انسان: حسابرسى اخروى انسان ۲; عجز اخروى انسان ۳; محدوده علم انسان ۸ برهان: نقش برهان ۹ جن: حسابرسى

بصیرت ۶ صالحان: ۳ بصیرت صالحان ۵ عبرت پذیران: اقلیت عبرت پذیران ۶ علم: ارزش علم ۲; فضیلت علم ۲ علما: تفاوت علما با جاهلان ۱; شخصیت علما ۱ عمل صالح: ارزش عمل

قرآن ۴; علم به قرآن ۷; قرآن در کتب آسمانى ۸; وحیانیت قرآن ۵; ویژگیهاى قرآن ۴ کتب آسمانى: بشارتهاى کتب آسمانى ۸; وعده هاى کتب آسمانى ۸ مسیحیان: علم مسیحیان

افعال خدا ۶; دلایل خدا شناسى ۷; دقت در حسابرسى خدا ۱۱; علم خدا ۹، ۱۶; علم غیب خدا ۱۰; وسعت علم خدا ۸ ذکر: آثار ذکر اتقان آفرینش ۷ زمین: آرامش زمین ۶; آرامش

رحمانیت خدا ۴; آثار رضایت خدا ۹، ۱۶ ;احترام به خدا ۱۲; علم غیب خدا ۱; وسعت علم خدا ۲، ۵ ذکر: آثار ذکر علم خدا ۳ شفاعت: شرایط شفاعت ۹، ۱۰، ۱۶; محرومان از شفاعت

از محمد(ص) ۲; فلسفه وحى به محمد(ص) ۵; منشأ علم محمد(ص) ۱; وحى به محمد(ص) ۶; وضوح انذارهاى محمد(ص) ۸ ملائکه: علم به عالم ملائکه ۱، ۷ وحى: نقش وحى ۷ هدایت:

بینایى و چشم است. (بر وزن فرس) قوه بينائى. چشم. علم (اقرب الموارد) در صحاح گويد: بصر حسّ بينائى... و علم است. راغب گفته: بصر هم به چشم گفته مى‏شود و هم

«الحق» به قرينه «الظن» علم است يعنى: بيشتر آن مردم پيروى نمى‏كنند مگر از ظن و ظن از علم ابداً كفايت نمى‏كند. يعنى به جاى تحصيل علم نمى‏شود به گمان اكتفا

«لَيَطْغى‌ أَنْ رَآهُ اسْتَغْنى‌» 6- علم به تنهايى كافى نيست. با اينكه به انسان علم داديم امّا طغيان مى‌كند. «عَلَّمَ الْإِنْسانَ ما لَمْ يَعْلَمْ‌- إِنَّ

راستگویان: پاداش اخروى راستگویان ۱ عمل: علم به عمل خیر ۳ گناه: تنزیه از گناه ۲ مطیعان: پاداش اخروى مطیعان ۱ ملائکه: علم ملائکه ثبت عمل ۳ نعمت: جاودانگى نعمت

۶ ; مؤاخذه خائنان ۵ خدا: سرزنشهاى خدا ۱ ; علم خدا ۷ عمل: ناپسند ۱ قاضى: قضاوت قاضى ۸ قضاوت: آثار قضاوت ۸ ; علم در قضاوت ۷ قیامت: قضاوت در قیامت ۷ ; وکالت

معلوم شود كه شخص بهر مرتبه‌اى از علم و دانش برسد باز واجد تمام علوم نيست و بايد دست از تحصيل علم بر ندارد و در مقام طلب علم از رنج مسافرت و تحمّل ذلّت و فروتنى

عاد چه کرد؟» (ا لم تر کیف فعل ربک بعاد). منظور از «رؤیت» (دیدن) در اینجا علم و آگاهی است، منتها از آنجا که داستان این اقوام به قدری مشهور و معروف بوده

حکمت به موسى(ع) ۲، ۵; اعطاى علم به موسى(ع) ۵; ترس موسى(ع) ۱; جرایم موسى(ع) ۴; زمینه نبوت موسى(ع) ۳، ۵; زمینه ولایت موسى(ع) ۳; علم موسى(ع) ۲; فرار موسى(ع) ۱;

عليه السّلام آورده شدن تخت بلقيس به وسيله كسى كه ((عنده علم من الكتاب )) اختلاف مفسرين در علم الكتاب و اسم اعظم احضار كننده عرش معناى ((ارتداد طرف )) و

که قبلاً نیز گفته ایم انفاق، مفهوم وسیعى دارد که منحصر به مال نیست، بلکه علم و هدایت و آبروى اجتماعى، سرمایه هاى معنوى و مادى دیگر را نیز شامل مى شود.

انسان: عبودیت انسان ۴ بندگان خدا :۴ خدا: آثار علم خدا ۶; آثار مشیت خدا ۲، ۳; رازقیت خدا ۱، ۳; مشیت خدا ۱; وسعت علم خدا ۵، ۶ روزى: مصلحت در ازدیاد روزى ۷; مصلحت

«وَ هُوَ الْقاهِرُ فَوْقَ عِبادِهِ» 2- قدرت و قهاريّت خدا، همراه با حكمت و علم اوست. «الْحَكِيمُ الْخَبِيرُ» 3- نفع و ضرر رساندن خداوند، بر اساس حكمت و آگاهى

نگويند: «يَعْرِفُ كَذا» زيرا كه معرفت از علم قاصر است و در حال از تفكّر استعمال مى‏شود. خلاصه آن كه: عرفان نسبت به علم شناخت ناقصى است و آن از تفكّر در آثار

آثار بینایى خدا ۶; آثار شنوایى خدا ۶; آثار علم خدا ۷; آثار وعده هاى خدا ۷; بینایى خدا ۵; شنوایى خدا ۵; علم خدا ۵ فرعون: نگرانى از طغیانگرى فرعون ۲; هدایت

رها خواهد کرد. ۱۰ - علم گسترده و همه جانبه الهى به همه حقایق هستى (إن اللّه بکل شىء علیم) ۱۱ - احکام و قوانین خداوند، نشأت یافته از علم گسترده او به مصالح

متشابهاتى است که خدا علم آنها را به خود اختصاص داده و تأویل آنها را غیر از او کسى نمى داند». حروف مقطعه :۱ خدا: اختصاصات خدا ۱; علم خدا ۱ قرآن: متشابهات

شهود، در قلمرو علم خداوند (علم الغیب و الشهدة) ۲ - احاطه علمى خدا بر سراسر هستى، بى نیاز کننده او از داشتن شریک (سبحن اللّه عمّا یصفون . علم الغیب و الشهدة)

لیس لک به علم) ۸- محدودیت علم و آگاهى نوح(ع) و معصوم نبودن او از خطا و اشتباه (إن ابنى من أهلى ... إنه لیس من أهلک ... فلاتسئلن ما لیس لک به علم) ۹- خداوند ،

و((احسن تاءويلا(( بودن آن نهى از متابعت از غير علم (لاتقف ما ليس لك به علم ) اشاره به حكم فطرت به لزوم پيروى از علم يا پيروى از ظنّ به استناد حجت علمىوعقلى رد

ناسازگارى در خانواده ۲ خدا: اراده خدا ۹ ; توفیق خدا ۱۱، ۱۲، ۱۳، ۱۵ ; علم خدا ۱۷ ; علم غیب خدا ۱۸ خویشاوندان: مسؤولیت خویشاوندان ۵ رهبرى: مسؤولیت رهبرى ۲۱

اختیارات خدا ۲; تشویقهاى خدا ۴; توبه پذیرى خدا ۱; علم خدا ۹; علم غیب خدا ۸; وسعت لطف خدا ۶ ذکر: آثار ذکر علم خدا ۱۰ شرک: تشویق به ترک شرک ۴ کافران: تشویق کافران

است که به سوى خدا منتهى مى شود: راه جهاد با نفس، راه مبارزه با دشمنان، راه علم و دانش و فرهنگ، خلاصه جهاد، در هر یک از این راه ها سبب هدایت به مسیرى است

انسان: آرزوى اخروى انسان ۲; علم اخروى انسان ۱; کیفر اخروى انسان ۱ عمل: سختى حسابرسى عمل ۴ قیامت: زمینه سختیهاى قیامت ۲; علم به عمل در قیامت ۱; نامه عمل

۱۰; شعور طبیعت۸، ۹; منشأ تحولات در طبیعت ۱۰ عصیان: آثار عصیان ۳ علم: آثار علم ۱۶; جایگاه علم ۱۵ عمل: کیفر عمل ناپسند ۲۰ قرآن: تشبیهات قرآن ۲ قلب: آثار قساوت

چيزى بوجود نيايد و متحقق الوقوع نشود، علم به آن تعلق نيابد. پس نفى علم نازل منزله نفى متعلق آنست، چه علم منتفى باشد به انتفاى معلوم. تنبيه: آيات شريفه آگاهى

برمى‌گرديم. سؤال: اگر علم خدا عين ذات اوست و قابل تغيير نيست، پس هر چه در علم او گذشته بايد به مرحله عمل برسد وگرنه جهل خواهد بود. پاسخ: علم خدا بر اساس نظام

قصّه را قصص ساير انبيا و امم سابقه را بيان نموده و خواهيم نمود براى مزيد علم تو و عبرت خلق و تنبه و تذكّر و انذار و استبصار و ساير اغراض و ثمرات مترتّبه

عهد با خدا ۷; علم غیب خدا ۹; عهد با خدا ۱; عهدشکنى با خدا ۶، ۸; کفالت خدا ۷; مشروعیت عهد با خدا ۲ خیانت خیانت به خدا ۸ ذکر: آثار ذکر علم خدا ۱۰، ۱۱ سوگند:

انبیا ۱۱; فلسفه توحید انبیا ۱۱ انگیزش: عوامل انگیزش ۱۰ بندگان: علم به اطاعت بندگان ۸; علم به عبادت بندگان ۸ توحید: آثار توحید ربوبى ۱۵; اهمیت صبر در توحید

به معناى فراهم ساختن وسائل و ابزار کار است، اعم از آلات و ادوات لازم، یا علم و آگاهى کافى وتوان ونیروى جسمى وفکرى. مکن‌ (۱۸ بار) راجه به مكان در «كون»

تفاوت زبانها ۱، ۳، ۵; راز تفاوت زبانها ۷ زمین: خلقت زمین ۱، ۵ علم: آثار تکامل علم ۷، ۸; آثار علم ۶ علما: علما و آیات خدا ۴، ۵

امر نبّوت و شریعت در اختیارشان قرار دادیم؛ آنها اختلاف نکردند مگر بعد از علم و آگاهی؛ و این اختلاف بخاطر ستم و برتری‌جویی آنان بود؛ امّا پروردگارت روز

فِي الْأَرْضِ إِلهٌ» 8- حكمت و علم مطلق، مخصوص خداست. «وَ هُوَ الْحَكِيمُ الْعَلِيمُ» 9- كسى سزاوار پرستش است كه داراى علم و حكمت بى نهايت باشد. إِلهٌ‌

قريب باين مضمون فرموده‌اند كه مثل الّذى عنده علم من الكتاب كه خداوند در سوره نحل فرموده در مقابل من عنده علم الكتاب كه در اين سوره ميفرمايد مثل قطره و دريا

اخروى انسان ها ۶، ۷; فهم اخروى انسان ها ۶ بینش: ملاک ارزش بینش ۸ خدا: علم خدا ۳; علم غیب خدا ۱، ۲ عالم برزخ: کمى مدت عالم برزخ ۹; مدت عالم برزخ ۳، ۴، ۵ قیامت:

خدا ۱۰; علم خدا ۱۲; قدرت خدا ۱۰، ۱۲; قضاوت خدا ۱، ۳; وعده هاى خدا ۲; ویژگیهاى ربوبیت خدا ۱۲; ویژگیهاى قضاوت خدا ۶، ۷، ۸ قضاوت: شرایط قضاوت ۹; علم در قضاوت

گواهى امت ها ۱ انبیا: علم غیب انبیا ۷ ; گواهان انبیا ۱۱ ; گواهى انبیا ۳ بخیل: در قیامت ۴ ; رسوایى بخیل ۴ خدا: حسابرسى خدا ۱۰ ; علم خدا ۱۰ ریاکار: رسوایى

مختص است به علم او سبحانه، پس شايد كه علم الهى تعلق گرفته به آنكه انزال آيات مقترحه از جمله مفسده است كه صارفست از انزال آن، يعنى چون علم به مصالح بندگان

امام على(ع) ۱۵ خدا: اوامر خدا ۹; سرزنشهاى خدا ۴; علم خدا به اعمال ۱۳، ۱۴; علم غیب خدا ۱۳ ذکر: آثار ذکر علم خدا ۱۴ رسولان خدا :۱۱ زکات: اهمیت زکات ۸، ۱۰، ۱۲

تبلیغ سامرى ۴; سوءاستفاده سامرى ۴; علم سامرى ۱، ۲; فضایل سامرى ۲; قصه سامرى ۳، ۴، ۵، ۶، ۷; مجسمه سازى سامرى ۵; منشأ علم سامرى ۳ عمل: آثار تزیین عمل ناپسند

پیروزى مسلمانان ۳ تاریخ: عبرت از تاریخ ۶ خدا: اوامر خدا ۱، ۶ ; بشارت خدا ۳ ; علم غیب خدا ۲ دشمنان: ارعاب دشمنان ۱ رهبر: اختیارات رهبر دینى ۵ عهدشکنان: جنگخافروز

بصیرت خدا ۲; آثار ربوبیت خدا ۹; آثار علم خدا ۷; بصیرت خدا ۹; تدبیر خدا ۸، ۱۲; تهدیدهاى خدا ۳; سرزنشهاى خدا ۳; علم خدا ۵، ۱۲; مالکیت خدا ۸; نشانه هاى ربوبیت

بینى توحیدى ۵ خدا: اختصاصات خدا ۵، ۷، ۸; حاکمیت خدا ۵، ۷; علم غیب خدا ۲; قهاریت خدا ۷; وسعت علم خدا ۲ قیامت: اهوال قیامت ۳; پرسش در قیامت ۴; ترسناکى قیامت

عليه السّلام آورده شدن تخت بلقيس به وسيله كسى كه ((عنده علم من الكتاب )) اختلاف مفسرين در علم الكتاب و اسم اعظم احضار كننده عرش معناى ((ارتداد طرف )) و

آن از مراتب علم خداست الميزان نيز آن را احاطه سلطنت الهى و ربوبيت و از مراتب علم خدا وسعه را به معنى حفظ كل شى‏ء گفته است. محمد عبده آن را علم الهى مى‏داند

كه پليدترها از تو پيروى كرده‏اند. جمع ارذل نيز آمده است [هود:27]. من ک ل علم ما کم عمر الى ردد کى رئى قول لا تبع نا ى هم وفى الذين بدو الا بعد ب امن کون

نمونه‌اى از فساد است و سرپيچى كننده، مفسد مى‌باشد. «تَوَلَّوْا ... المفسدين» 6- علم خداوند به كارهاى مفسدان، بزرگ‌ترين هشدار است. «عَلِيمٌ بِالْمُفْسِدِينَ» فَإِنْ

مباركه مؤمن وجه ذكر دو صفت «عزيز» و «عليم»، در آغاز سوره اساس تنزيل كتاب، علم محيط خدا، به خلق خود مى باشد فرجام كفارى كه با جدال به «باطل»، در صدد مقابله

۴ - وحى، طریق رهیابى انسان به غیب * (أعنده علم الغیب ... أم لم ینبّأ بما فى صحف موسى) خداوند، در ابتدا علم غیب را از مشرکان نفى مى کند و سپس در مقام تخطئه

ص412 در اینجا علم و دانشی است که غذای روح انسان است، باید بنگرد که آن را از چه کسی گرفته؟ آری! انسان باید درست بنگرد که سر چشمه اصلی علم و دانش او که غذای

صفات: خبیر ۷ انسان: علم به عمل انسان ها ۸ ایمان: پاداش ایمان ۵ پاداش: تناسب پاداش با عمل ۴، ۸ خدا: پاداشهاى خدا ۶; خدا و عمل انسانها ۷; علم غیب خدا ۷; قضاوت

لى به علم) ۶- احتمال غیر حکیمانه بودن درخواست ، در لزوم پرهیز از تقاضاى آن از درگاه خداوند کافى است. (إنى أعوذبک أن أسئلک ما لیس لى به علم) علم نداشتن

تهدیدهاى خدا ۱۲; علم غیب خدا ۲; ملاک پاداشهاى خدا ۱۵; ملاک کیفرهاى خدا ۱۵; نظارت خدا ۱; نعمتهاى خدا ۷; وسعت علم خدا ۱۴، ۱۶ ذکر: آثار ذکر علم خدا ۱۷; آثار ذکر

ظنّ معروف است. گاهى به جاى علم گذاشته مى‏شود. كلام قاموس نظير صحاح است. در اقرب گفته: ظنّ اعتقاد راجح است با احتمال نقيض و در علم و شك نيز به كار رود. طبرسى

الْعِلْمِ» 5- علم، به تنهايى براى هدايت يافتن كافى نيست، روحيّه‌ى حقّ پذيرى لازم است. يهود صاحب كتاب بودند، ولى با وجود تعصّب نابجا، اين علم چاره‌ساز نشد

صاحبه ثم حفر الذى بقى الارض بمخالبه و دفن فیها صاحبه ... . احکام:۱۴ انسان: علم انسان هاى نخستین ۱۱، ۱۲ اهل کتاب: عبرت اهل کتاب ۲۶ تجربه: اهمیّت تجربه ۱۰

آسمانی به آنان داده شد، اختلافی (در آن) ایجاد نکردند، مگر بعد از آگاهی و علم، آن هم به خاطر ظلم و ستم در میان خود؛ و هر کس به آیات خدا کفر ورزد، (خدا به

دعوت به تقوا ۱۰; موارد تقوا ۵ خدا: آثار حکمت خدا ۱۰; آثار علم خدا ۱۰; حکمت خدا ۱۱; وسعت علم خدا ۱۱ رهبران دینى: مسؤولیت رهبران دینى ۸ عصیان: عصیان از کافران

ربوبیت خدا ۱۴; ذکر صفات خدا هنگام تلاوت قرآن ۹; زمینه ذکر بسمله در کار ۱۴ علم: اهمیت علم ۷ عمل: عمل پسندیده ۵، ۷ قرآن: آداب تلاوت قرآن ۳، ۴، ۹; اهمیت بسمله در

در آخرت ۸ تعقل: آثار تعقل در موجودات ۵ خدا: آثار علم به قدرت خدا ۱۰; افعال خدا ۶; خالقیت خدا ۲; زمینه علم به قدرت خدا ۴; نشانه هاى قدرت خدا ۳; وسعت قدرت

جواب تسليم قول ابراهيم نمودند كه گفته بود «إِنَّ فِيها لُوطاً» با ادعاى مزيد علم به او و عدم غفلت ايشان از اهل ايمان و تخصيص عذاب بسوى ايشان از كفره. پس ملائكه

خلقه) ۲ - آفرینش موجودات به صورتى نیکو و شایسته، نشانه تدبیر و علم الهى است. (یدبّر الأمر ... علم ... الذى أحسن کلّ شىء خلقه) ۳ - زیبا و نیکو آفریده شدن پدیده ها،

آفريدگار، تصديق قيامت و معاد است مرگ از سوی خداوند، برای بشر مقدر شده است علم به دنيا و ویژگی های آن، مسلتزم اذعان به معاد است اثبات ربوبيت پروردگار، با

پروردگارت از عملكرد شما غافل نيست. علم غيب، به طور مطلق مخصوص خداوند است، امّا به اذن و اراده‌ى الهى، پيامبران نيز از علم غيب برخوردارند. «عالِمُ الْغَيْبِ

آن از مراتب علم خداست الميزان نيز آن را احاطه سلطنت الهى و ربوبيت و از مراتب علم خدا وسعه را به معنى حفظ كل شى‏ء گفته است. محمد عبده آن را علم الهى مى‏داند

ذوالقرنین: امکانات ذوالقرنین ۱، ۳; ذوالقرنین در شمال ۲; سومین مسافرت ذوالقرنین ۲; علم ذوالقرنین ۳; فضایل ذوالقرنین ۳; قصه ذوالقرنین ۱، ۲، ۴; گسترش حکومت ذوالقرنین

حقایق را انکار، یا نادیده بگیریم، بعد از آن که از طریق وحى اثبات گردد، هر چند علم را به آن راهى نیابد. مرج‌ (۶ بار) مِن نَار الْجَان فَبِأَي خَلَق آلاَء کَالْفَخّار

محدوده مسؤولیت رهبرى دینى ۱۲ ضرر: عوامل ضرر ۸ عقیده: منشأ عقیده صحیح ۱۱ علم: آثار علم ۴ قرآن: تشبیهات قرآن ۱۰ ; نقش قرآن ۱، ۵ ; هدایتگرى قرآن ۱ کافران: کورى

تَعْلَمُونَ‌ 7- تا از اهلش نپرسيم، به علم نمى‌رسيم. فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ ... 8- در مسائل اعتقادى ودينى تا رسيدن به علم، كاوش وتحقيق كنيم. فَسْئَلُوا .

از دنيا بدگويى مىكرد چند روايت در مورد انحصار علم به چند چيز در خداى تعالى درذيل آيه : ((ان الله عنده علم الساعة و...)) تفسیر آیات ذلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ

اطمینان: عوامل اطمینان ۵ امتحان: امتحان با بى نیازى ۴; امتحان با فقر ۴ بى نیازى: علم به فلسفه بى نیازى ۵ خدا: گفتگوى اخروى خدا با صاحبان نفس مطمئنه ۲; مدحهاى خدا

۲۱; علم غیب خدا ۵; نظارت خدا ۵ علماى اهل کتاب: علم علماى اهل کتاب ۱۶; علماى اهل کتاب و کتمان حق ۱۹ علماى مسیحیت: علم علماى مسیحیت ۱۷ علماى یهود: علم علماى

لابُدَّ مِنْهُ» . ما ب کون هم ل وله اله الله انن ه لا ى ک من کم فلک فى على نا ف علم جىء مرر عين سحر قول الذين يا فعل قد اهل کلل ن رسل کيد کتب صنع بئس وحى لقف

استعداد و قصور علم بشر از ادراك حقائق موجودات خصوصا مجرّدات كه از آن بعالم امر تعبير ميشود كه فرموده و داده نشديد شما از علم مگر كمى يعنى كمى از علم يا كمى از

اول است، و شش عالم دیگر، یکى ما فوق دیگرى بعد از آن قرار دارد که از دسترس علم و دانش انسان امروز بیرون است، و ممکن است در آینده این شایستگى را پیدا کند

مى برد، و رگ هایى که خون را از قلب به اعضاء مى رساند)، اصطلاحى است مخصوص علم زیست شناسى که ارتباطى به معناى لغوى این کلمه ندارد. ورد (۱۱ بار) [ق:16]. راغب

خدا: دعوت خدا ۹ ; علم خدا ۱۳ ; وعده خدا ۷ دوراندیشى: آثار دوراندیشى ۶ شیطان: اغواگرى شیطان ۱، ۲، ۳، ۴، ۶ ; وسوسه هاى شیطان ۹ علم: آثار علم ۶ عمل: عمل ناپسند

نبوت محمد(ص) ۸; مسؤولیت محمد(ص) ۱ معجزه: درخواست معجزه ۱ موجودات: علم به موجودات ۵، ۸; علم به موجودات آسمانى ۵

۳ سختیها: آثار سختیها ۲ ; راههاى تسهیل سختیها ۳ شکست:۵ آثار شکست ۵ ۱ علم: آثار علم ۴ کافران:۱، ۷ شکست کافران ۱، ۷ ۶ کفر: موانع کفر ۸ گرایشهاى متضاد:۸ مؤمنان:

استدلال بر بعث و جزا با استناد به عموميت ملك ، وكمال علم خداى تعالى پاسخ به منكرين معاد با بيان عموميت علم خدا و وسعت آن استهزاى كفار پيامبر اكرم (صلى الله

براى تبعیض و جزئیت است. ۳ - تداوم نسل انسان، با آبى پست (منى)، نمونه عزت و علم و تدبیر الهى است. (اللّه الذى ... و بدأ خلق الإنسن من طین . ثمّ جعل نسله من

ايمان معناى كلمه (( اعراب )) و بيان اينكه باديه نشينان به سبب دروى از تمدن و علم و ادب از معارف دينى دورتر بوده اند تقسيم مؤ منين به سه گروه : سابقون اولون

۱۰ ; سنتهاى خدا ۲ ; شنوایى خدا ۱۳، ۱۴ ; عذابهاى خدا ۱ ; عطایاى خدا ۱ ; علم خدا ۱۴ ; علم غیب خدا ۱۳ ; کیفرهاى خدا ۱۴ ; محرومیت از نعمتهاى خدا ۷ ; مراتب صفات

حق ستیزان ۱۱; زمینه حق پذیرى ۱۲; موانع حق پذیرى ۱۳ خدا: آثار علم خدا ۲; توصیه هاى خدا ۱۰; علم خدا به سخنان ۱; ملاک قضاوت اخروى خدا ۲ دین: آزادى دین ۴; تبلیغ

۱۲- علم خداوند، علمى مطلق و شامل هر چیز (إن اللّه بکل شىء علیم) ۱۳- حکم ولایت مهاجر و انصار بر یکدیگر و اولویت خویشان در آن ولایت، حکمى بر اساس علم مطلق

مباهله ۵ ; شرایط مباهله ۷، ۸، ۱۰، ۱۹ ; علم در مباهله ۷ ; مباهله با مسیحیان ۱، ۹، ۱۸ محمّد (ص): احتجاج محمّد (ص) ۳ ; علم محمّد (ص) ۲ ; مباهله محمّد (ص) ۱، ۹،

تکرار در قرآن: ۱(بار) لیست کلمات مشتق شده در حال بارگیری... (بر وزن علم) جانب. طرف. در لغت آمده: «عطفا الرجل: جانباه» دوطرف مرد از شانه تا زانو و چون كسى

ظلمًا للعباد) آل فرعون: انذارهاى مؤمن آل فرعون ۱; تشویقهاى مؤمن آل فرعون ۹; علم مؤمن آل فرعون ۶; فضایل مؤمن آل فرعون ۶ اسماء و صفات: صفات جلال ۱۰ اصحاب ایکه:

جنسیت در جن۷; جنیان زن ۷; جنیان مرد ۷; شعور جن ۶; شنوایى جن ۶; عقیده جن ۳; علم جن ۶; ویژگیهاى جن۶ حق: تمییز حق و باطل ۶ عقیده: عقیده به قرآن ۳ قرآن: شگفتى

۸ - علم و آگاهى خدا به انسان هاى قابل هدایت و انسان هاى غیرقابل هدایت (و هو أعلم بالمهتدین) انسان: محدوده علم انسان ۷ خدا: آثار مشیت خدا ۴; علم غیب خدا

دادن سلام، قالَ سَلامٌ قَوْمٌ مُنْكَرُونَ‌: گفت شما گروهى هستيد ناشناس، يعنى علم به حقيقت حال شما ندارم و نمى‌دانم چه كسانيد، يا انكار به سبب آنكه بدون اجازه

۶، ۸، ۹، ۱۱ ; علم خدا ۱۳، ۱۴ ; فضل خدا ۱۴ ; مشیّت خدا ۸ رشد: عوامل رشد ۳، ۴ رفتار: پایه هاى رفتار ۴ شخصیت: عوامل شکل گیرى شخصیت ۴ علم: علم و عمل ۱۴ عمل:

سرچشمه‌ى علم بى‌نهايت است، نه افسانه. «أَنْزَلَهُ الَّذِي يَعْلَمُ» 4- قرآن ساخته دست بشر نيست، بلكه فرستاده‌ى كسى است كه به تمام اسرار عالم علم دارد. أَنْزَلَهُ

براى اتّهام او در بارش گذارده بودند ما علم غيب نداريم و آن مخصوص بذات احديّت است و بعضى گفته‌اند مراد آنستكه ما علم غيب نداشتيم كه او مرتكب چنين امرى ميشود

از علم گسترده او (و إنّ ربّک لیعلم ... إنّ هذا القرءان یقصّ على بنى إسرءیل) برداشت یاد شده، توجه به ارتباط این آیه با آیات پیشین - که در زمینه علم گسترده

استعداد و قصور علم بشر از ادراك حقائق موجودات خصوصا مجرّدات كه از آن بعالم امر تعبير ميشود كه فرموده و داده نشديد شما از علم مگر كمى يعنى كمى از علم يا كمى از

محرومان از رحمت خدا ۶; محرومان از عفو خدا ۶ عذاب: اهل عذاب ۳; زمینه عذاب ۵ علم: زمینه علم ۲ کافران: تهدید کافران ۱; حتمیت عذاب کافران ۳; عذاب کافران لجوج ۳; محرومیت

آیات ۱ - حرکت کشتى هاى کوه پیکر در دریاها، آیه اى الهى و نشانى از تدبیر، علم و قدرت خداوند است. (و من ءایته الجوار فى البحر) «جوار» (جمع «جاریة») وصف «سفن»

تفسير گفته شده است در باره علماء يهود نازل شده است كه مختصر بهره و حظّى از علم تورية داشتند كه خريدارى مينمودند گمراهى را براى خودشان بهدايتى كه حاصل شده

مى‏كردند. * [رعد:31]. يأس را در آيه علم معنى كرده‏اند در جوامع الجامع مى‏گويد: علت اين امر آن است كه يأس معناى علم را در ضمن گرفته زيرا مأيوس شونده مى‏داند

خفف ولد حمر اذا حين اتى ظلم اوى جعل فضل لو آدم جبل غشى شفق کذب صور هما سکر علم اصر ائى ارض وحد بين اهل جىء رحم

ف ه ان ب اله الله وله قول کم انن فى لا نا على کون ک ها امن الذين ى لم عمل علم ربب ا قوم الا ايى لو عن يوم کفر قد صدق بين قبل الى ذلک ظلم اتى عذب اوى ارض

رابطه با علم است. در ميان تمام صداها، سه صدا امتياز دارد: صداى قلم دانشمندان، صداى پاى مجاهدان و صداى چرخ ريسندگان. آرى، امّتى عزيز است كه علم و قدرت و

بودن آن نقل و رد روايتى راجع به اينكه پيامبر (صلى اللّه عليه و آله وسلم ) علم غيب نداشته و... تفسیر آیات فَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّكَ عَلَى الْحَقِّ

قرارگاه ویژه خود، جلوه اى از عزت و علم خداوند است. (و الشمس تجرى لمستقر لها ذلک تقدیر العزیز العلیم) یاد شدن دو صفت «عزت» و «علم» خداوند، پس از طرح مسأله حرکت

پاداش خدا ۱۴ ; علم خدا ۹، ۱۰ دنیاپرستى: آثار دنیاپرستى ۳، ۷ رشد: زمینه رشد ۵ ; عوامل رشد ۴، ۸، ۱۲ ; موانع رشد ۳ شخصیت: عوامل شکل گیرى شخصیت ۶ علم: ۱۰ عمل: عمل

براى اتّهام او در بارش گذارده بودند ما علم غيب نداريم و آن مخصوص بذات احديّت است و بعضى گفته‌اند مراد آنستكه ما علم غيب نداشتيم كه او مرتكب چنين امرى ميشود

است راجع به معاينه احياء اموات. نا گفته نماند علم با شنيدن غير از علم با ديدن است، انسان اگر به وقوع چيزى علم پيدا كرد چون به رأى العين آن را نديده آن اطمينان

آله علم غيب گسترده‌اى داشته‌اند، همانگونه كه در دعاى ندبه مى‌خوانيم: «و علمته علم ما كان و ما يكون الى انقضاء خلقه» يعنى خدايا! تو به پيامبرت، علم گذشته

امنیت اجتماعى ۱۲ تاریخ: آثار علم به تاریخ ۱۳ ; محرک تاریخ ۱۶ ; منشأ تحولات تاریخ ۱۶ تربیت: عوامل مؤثر در تربیت ۴ حوادث: آثار علم به حوادث ۱۳ خدا: افعال خدا

آموختنِ علم تأویل حوادث و شناخت علل اصلى رخدادهاى هستى، روشى تجربى و عملى است. (سأنبّئک بتأویل ما لم تستطع علیه صبرًا) ۹- موسى(ع) بر روش آموختن علم تأویل

عليه السّلام آورده شدن تخت بلقيس به وسيله كسى كه ((عنده علم من الكتاب )) اختلاف مفسرين در علم الكتاب و اسم اعظم احضار كننده عرش معناى ((ارتداد طرف )) و

خواسته كه از او ارث ببرد رد اعداى برخى مفسرين كه مراد از ارث را وراثت نبوت يا علم يا... دانسته اند پاسخ به اعتراضى در ارتباط با معنايى كه براى دعاى زكريا بيان

است که محدود بودن علم انسان را بیان می‌کند و نشان می‌دهد که در این جهان حقایق بسیاری است- از جمله «زوجیّت» در موجودات جهان- که از علم و دانش ما پوشیده است

را نمى‌داند؛ زيرا شريك او وجود ندارد تا علم او تعلق يابد، و اگر موجود مى‌بودى هر آينه معلوم سبحانى بودى، زيرا علم ازلى او به جميع معلومات احاطه نموده. پس

وفات ۶ ; عدّه وفات ۱، ۲، ۴، ۷، ۸، ۹، ۱۰، ۱۱، ۱۴، ۱۶ ; فلسفه عدّه وفات ۵ علم: رابطه علم و عمل ۱۵ قانون: اجراى قانون ۱۲ ; مراقبت از قانون ۱۶ مرگ: حقیقت مرگ ۳

«لَيَطْغى‌ أَنْ رَآهُ اسْتَغْنى‌» 6- علم به تنهايى كافى نيست. با اينكه به انسان علم داديم امّا طغيان مى‌كند. «عَلَّمَ الْإِنْسانَ ما لَمْ يَعْلَمْ‌- إِنَّ

قيامت كه چه وقت باشد زمان برپا شدن آن‌ در چه حالى تو از علم بآن‌ بسوى پروردگار تو است نهايت علم آن‌ همانا تو بيم دهنده كسى هستى كه ميترسد از آن‌ گوئيا آنها

نادرستى كه از آيه ((ليحملوا اوزارهم كاملة يوم القيمة )) مقصود از كسانى كه علم داده شده اند در آيه :((قال الذين اوتوا العلم ...)) معصومين عليهم السلام هستند

دانسته اند که از طریق آن، برکات و نعمت ها بر انسان ها نازل مى شود، همچون علم و قدرت و رحمت و مغفرت. این احتمال نیز داده شده: منظور اعمالى است که به خاطر

نموده در طلب علم قرآن كه سعادت دين و دنيا و آخرت او در آن است، و پس از تحصيل علم در مقام عمل هم كوتاهى نورزيده تا نتيجه را دريابد، زيرا علم به منزله روح،

اخروى کم فروشان ۲; محرومیت کم فروشان ۶ کم فروشى: گناه کم فروشى ۵ معاد: اهمیت علم به معاد ۴; شگفتى کم فروشى مؤمنان به معاد ۵; کم فروشى مکذبان معاد ۵

فرعون: سختى هدایت فرعون ۲ موسى(ع): دعاى موسى(ع) ۱; سختى رسالت موسى(ع) ۲; علم موسى(ع) ۲; مشکلات رسالت موسى(ع) ۲

دنیاطلبى ۳ ذکر: ذکر کوتاهى زندگى دنیوى ۵ زندگى: جهل به کوتاهى زندگى دنیوى ۳; علم به کوتاهى زندگى دنیوى ۴; کوتاهى زندگى دنیوى ۱، ۲ قیامت: ظهور حقایق در قیامت

غفلت: زمینه رفع غفلت ۱، ۲ قرآن: فلسفه تذکرات قرآن ۳; نقش قرآن ۱ قیامت: آثار علم به قیامت ۲

انگیزش ۸ جامعه: گروههاى اجتماعى ۲ خدا: رضاى خدا ۱، ۲، ۴، ۸ ; عطایاى خدا ۹ ; علم خدا ۹ ; غضب خدا ۲، ۳، ۸ ; محضر خدا ۱، ۲، ۳، ۴ ; نظارت خدا ۵، ۸ ; هشدار خدا

مراد از (( كتاب مبين )) . فرق (( كتاب مبين )) با (( مفاتح غيب )) . عموميت علم خداوند و نامتناهى بودن آن (يعلم ما فى البرّ و البحر... )) . حقيقت انسان كه

آفريدگار، تصديق قيامت و معاد است مرگ از سوی خداوند، برای بشر مقدر شده است علم به دنيا و ویژگی های آن، مسلتزم اذعان به معاد است اثبات ربوبيت پروردگار، با

صفحه 629 بآنستكه مردم در طلب احكام تقصيرى ننموده باشند و كوتاهى در تحصيل علم نكرده باشند و اللّه اعلم. إِن‌َّ اللّه‌َ لَه‌ُ مُلك‌ُ السَّماوات‌ِ وَ الأَرض‌ِ

غايت كثافت و ظلمانى است. قياس نمود و ندانست كه فضيلت به اصل نيست بلكه به علم و كمال و معارف، و آن را آدم عليه السلام دارا بود. إِذْ قالَ رَبُّكَ لِلْمَلائِكَةِ

ءامنتم» و «الذین تابوا»، مى رساند که متعلق علم، همان ایمان، شکر و توبه بندگان و مقدار و خصوصیات آن است. ۱۲- علم و آگاهى گسترده خداوند، تضمین کننده پاداش

الذين انن کون قول فى نفس ها قوم على کم ک نا ان ربب ى الا امن نور لکن الى يوم علم عذب قد ايى بعد اذ ذلک اخذ اول ظلم جعل بين هدى ثم يا انس اذا شىء رئى کفر بعض

و خدا داناتر است بضمائر آنها از هر كس حتى خود آنها چون علم خداوند واجب و قديم و تفصيلى است و علم مخلوق ممكن و حادث و اجمالى است و آن علت است و اينها معلول

می‌دهی. امّا چنین نیست که ایشان می‌گویند و) بلکه بیشتر آنان ناآگاهند (و اهل علم و معرفت نیستند و از فلسفه‌ی تعویض احکام در مراحل انتقالی جامعه بی‌خبرند).

منافق هستند و آنچه سوگند خورند دروغ است، يعنى سوگند به دروغ خورند از روى علم و عمد. نكته: تقييد حلف به اين جمله حاليه، دليل است بر آنكه دروغ آنست كه موافق

عسل از گلهاست. در عرف عرب ثمره در غير ثمره درخت نيز بكار مى‏رود گويند: ثمره علم، عمل صالح و ثمره عمل صالح بهشت است در نهج البلاغه هست:( حكمت181) ولى تتب‏ع

و نمى‏دهيد. * [اعراف:187] از تو از قيامت مى‏پرسند گويا به آن دانائى، بگو علم آن پيش پروردگار من است «عنها» به «يسئلونك» متعلّق است و تقدير چنين است «يَسْئَلونَكَ

توحید، درپى دارنده پاداش الهى است. (فاستقم ... إنه بما تعملون بصیر) یادآورى علم و آگاهى خداوند به اعمال بندگان پس از امرها و نهى ها ، اشاره به پاداش دهى و

اشتغال به سرگرمى ۱ عذاب: مصونیت از عذاب ۲ ; موجبات عذاب ۱ عقیده: باطل ۲ علم: آثار علم ۴ کافران: ضعف کافران ۳ ; عقیده کافران ۲ ; فرجام کافران ۴ هدایت: روش هدایت

ما یفعلوا من خیر) آیات خدا: تلاوت آیات خدا ۴، ۷ اطاعت: از خدا ۴، ۷ اللّه: علم اللّه ۶، ۱۰ امر به معروف:۴، ۷ انگیزش: عوامل انگیزش ۱۰ اهل کتاب: صالحان اهل

است يعنى باو داديم از هر چيزيكه مراد و مقصود او بود وسيله و سبب پيشرفتى از علم و قدرت و شوكت و سطوت و عزّت و ثروت و آلت و جلد 3 صفحه 449 اسباب كار از هر

تبلیغ: روشهاى تبلیغ ۴ تورات: نزول تورات ۲ خدا: علم خدا ۸ ; گواهى خدا ۶ ; نظارت خدا ۸ خوردنیها و آشامیدنیها: ۲ علم: ۸ عمل: ۸ گواهان عمل ۶ کافران: شیوه برخورد

۸ خدا: اوامر خدا ۵ ; ربوبیّت خدا ۳ ; وصایاى خدا ۵ شبهه: زمینه شبهه ۶ علم: آثار علم ۸ عیسى (ع): قصه عیسى (ع) ۱، ۶ قاطعیّت: اهمیّت قاطعیّت ۵ قرآن: قصص قرآن

اسلام ۴ ; ناسخ بودن اسلام ۵ انبیا: ۱ انگیزش: عوامل انگیزش ۷ ایمان: رابطه علم و ایمان ۷ تسلیم: تسلیم به خدا ۳، ۶، ۱۱ خسارت: خسارت اخروى ۶، ۱۰ خدا: عهد خدا

آن سرزمین متمکّن ساختیم! (ما این کار را کردیم، تا او را بزرگ داریم؛ و) از علم تعبیر خواب به او بیاموزیم؛ خداوند بر کار خود پیروز است، ولی بیشتر مردم نمی‌دانند

رهبران دینى ۷ ظلم: آثار اجتماعى ظلم ۳; موارد ظلم ۷ عبرت: عوامل عبرت ۴، ۵ علم: آثار علم ۵ علما: عبرت علما ۴ قوم ثمود: آثار باستانى قوم ثمود ۶; آثار حق ستیزى

بودن آن نقل و رد روايتى راجع به اينكه پيامبر (صلى اللّه عليه و آله وسلم ) علم غيب نداشته و... تفسیر آیات لَقَدْ وُعِدْنا هذا نَحْنُ وَ آباؤُنا مِنْ قَبْلُ

كه پرهيز ميكردند. تفسير و چون برائت حضرت يوسف عليه السّلام از تهمت زليخا و علم و ادبش از مفاد آيات سابقه بر پادشاه مصر ثابت شد امر باحضار او فرمود براى آنكه

اللّه بغیر علم) ۲۲ - آگاهى عقلانى و وحى و کتاب آسمانى، سه منبع معتبر در جهان بینى است. (یجدل فى اللّه بغیر علم و لا هدًى و لا کتب منیر) ذکر «علم» در کنار

(حبس ابد) نخواهد بود ; هر چند حاکم به آن علم پیدا کند ; زیرا غالباً حاکم با شهادت دو یا سه نفر شاهد عادل هم علم پیدا مى کند. ۱۳- اهتمام اسلام به حفظ آبرو

فرموده: عقل، فهم، معرفت و لبّ نظير هم‏اند راغب گويد: به نيروئى كه آماده قبول علم است عقل گويند همچنين به علمى كه به وسيله آن نيرو به دست آيد. عقل به معنى اسمى

مى‏كردند. * [رعد:31]. يأس را در آيه علم معنى كرده‏اند در جوامع الجامع مى‏گويد: علت اين امر آن است كه يأس معناى علم را در ضمن گرفته زيرا مأيوس شونده مى‏داند

علوم عقليه محقق شده است كه خير وجود است و شر عدم نسبت فعل و علم بوجود داده شده است و الا علم الهى بما كان و ما يكون و ما لم يكن احاطه دارد و اختصاص بخير

احکام حج ۲، ۵، ۱۰، ۱۳، ۱۷; مناسک حج ۲، ۵، ۶، ۷ خدا: آثار علم خدا ۹; پاداشهاى خدا ۸; شکرگزارى خدا ۳; علم خدا ۷ ذکر: ذکر خدا ۱۴ سعىصفاومروه: ۱۷،۱۴،۱۳،۱۲،۱۱،۱۰،۸،۷،۶،۵،۲

الهى بر خلق، متکى به علم و حکمت او است; نه بدون ملاک و گزاف. (فضلاً من اللّه و نعمة و اللّه علیم حکیم) ۹ - افعال الهى، براساس علم و حکمت و لکنّ اللّه حبّب

اللَّهُ» 2- معاد، صحنه ظهور قدرت و علم الهى است. «يَبْعَثُهُمُ اللَّهُ جَمِيعاً» نشانه قدرت و «فَيُنَبِّئُهُمْ» نشانه علم اوست. 3- دادگاه قيامت علنى و عمومى

انسانها در هر حد و پایه‌ای از علم و در هر شرائط و سن و سال. ب) جوهره علم الهی از عبودیت و بندگی خدا سر چشمه می‌گیرد. ج) همواره علم را برای عمل باید آموخت چنانکه

ختمى مرتبت در عالم شهود با آنكه ميدانستيم او قابل و لايق اين خلعت است و بايد علم توحيد را در جهان افراشته نمايد در وقتى كه بعمو يا جدّ مادرى خود آزر و اقوام

استدلال بر بعث و جزا با استناد به عموميت ملك ، وكمال علم خداى تعالى پاسخ به منكرين معاد با بيان عموميت علم خدا و وسعت آن استهزاى كفار پيامبر اكرم (صلى الله

بحكم باطن قرآن و بعضى گفته‌اند مراد كفارى هستند كه اصرار نمودند بر كفر و در علم خدا گذشته است كه هرگز ايمان نمى‌آورند مانند يهود بنى قريظه كه معاهده نمودند

آيات ۱۰۲ - ۱۰۱ ، سوره مائده نهى از پرسش درباره امورى كه خداى تعالى دريچه علم به آنها را با اسباب عادىبسته است جواب هائى كه در مورد ابهام و اشكال در آهى

فهميد. همچنين در نهج البلاغه خطبه 106 درباره علم خدا آمده: «خَرَقَ عِلْمُهُ باطِنَ غَيْبِ السُّتُراتِ» يعنى علم خدا باطن پوشيده‏ها را شكافته است. پيداست كه

أَهْواءَهُمْ بِغَيْرِ عِلْمٍ‌: آرزوهاى نفسانى خود را بدون دانائى يعنى در حالتى كه بى‌دانش و نادانند؛ چه دانا اگر پيروى هواى خود نكند، غالبا علم و دانش او را از

پيام آوردن واسطه ميان خدا و خلق است و بزرگى و رفعت نبى در آنست كه خبر خدا و علم در نزد اوست. نمى‏شود گفت كه رسول و نبى هر دو به يك معنى است و هر دو يك مصداق

کم حسن اول ولد شفع ترک ذا ضلل فرض خشع ام هذا نن زلم يسر قسم عذب عمل شىء اذ علم اخر شطن ارض امن بعض نصب کفر عبد ى نصر يوم ربب حسب صلى وفض وفى رکض کثر مع نعم

اذن ضعف ذلک رحم ا لما عند ثمر بعد موت يوم لم قبل قلب صدد جمع اخذ صير عظم علم خير ضلل بعض صبح شطن مع شقق رزق سمو اخر عبد ترب وطء حدث انتم رجع صدق برد صرر

كه چند دفعه عوض شود بلكه مراد از ايمان تسليم به علم است در اينصورت خيلى عادى است كه انسان به عقيده و علم خود تسليم شود سپس طغيان كند و هكذا. قبول عمل از

ارزش زندگى اخروى ۷، ۸; بى ارزشى زندگى دنیوى ۳، ۷، ۸; حیات زندگى اخروى ۵ علم: آثار علم ۸ عمل: عمل کودکانه ۲ مشرکان: جهل مشرکان ۷

و عطا فرموديم او را از هر چيزى كه خلق محتاج بدان بودند سبب و دست آويزى از علم و قدرت. يا داديم او را آنچه سلاطين را «1» تفسير برهان ج 2 ص 478 به نقل از

مباركه مؤمن وجه ذكر دو صفت «عزيز» و «عليم»، در آغاز سوره اساس تنزيل كتاب، علم محيط خدا، به خلق خود مى باشد فرجام كفارى كه با جدال به «باطل»، در صدد مقابله

را در جهان طبیعت قرار داده است تا راه درک آن را هموارتر سازد. ۱۱- توجّه به علم و قدرت الهى و نمودهاى رستاخیز در طبیعت، زداینده هر شک در امکان معاد (قد علمنا

شاهد جلد 4 صفحه 134 و شراب و ساز و آواز متحيّرانه قدم ميزنند و گاهى در محيط علم و حكمت و معرفت بيخردانه خوض ميكنند و گاهى در مقام مدح و ذم اشخاص مغرضانه وارد

رَبِّكَ» (پيروى از وحى، وسيله‌ى رشد و تربيت شماست.) «رَبِّكَ» 4- ايمان به علم الهى، قوى‌ترين اهرم براى پيروى از وحى است. وَ اتَّبِعْ‌ ... إِنَّ اللَّهَ‌

عليه و آله و سلم فرمود: خذ العلم قبل ان يذهب فرا گيريد علم را پيش از آنكه برود. عرض كردند: رفتن علم چگونه باشد و حال آنكه قرآن در ميان ما و در دلهاى ماست

خدا ۸; آثار لطف خدا ۸; آثار مشیت خدا ۹; آثار وسعت علم خدا ۱۷; توصیه هاى خدا ۳; سنتهاى خدا ۱۰، ۱۴; علم غیب خدا ۱۶; کلمات خدا ۱۳ دین: منشأ پیروزى دین ۱۷ سنتهاى

گیاه کریم، گیاهان پرفایده است و البته هر گیاهى داراى فوائدى است که با پیشرفت علم این حقیقت روز به روز آشکارتر مى شود. تعبیر به «کَرِیم» از مادّه «کرامت» به

خدا): پاداش شهادت (قتل در راه خدا) ۴ شهیدان: زندگى برزخى شهیدان ۸ عالم برزخ: علم به عالم برزخ ۱۰; ویژگیهاى عالم برزخ ۱۰ عمل: عمل پسندیده ۲ مؤمنان: آرزوى مؤمنان

ایمان: آثار ایمان ۶ خدا: اوامر خدا ۳ ; شنوایى خدا ۴، ۶ ; عصیان از خدا ۱ ; علم خدا ۴، ۶ شیطان: استعاذه از شیطان ۳ و ۵ ; اضلال شیطان ۱، ۲ ; خنثیخسازى وسوسه

رَصداً» نکات سه آيه اخير، در باره علم غیبِ خاصّ خدای تعالی معصوم بودن پیامبران در گرفتن، حفظ و ابلاغ وحى عدم اختصاص علم غيب به پيامبران، به موردى خاص بحث

شبهه ماديّون در وجود علم و رد بر آن ها و اثبات تجرد و غير مادى بودن علم و ادراك وجوهى كه دلالت دارند بر اين كه علم، بدان جهت كه علم است مادى نيست آيه ۱

تقاضای رحمت می‌کنند تا شما را از ظلمات (جهل و شرک گناه) به سوی نور (ایمان و علم و تقوا) رهنمون گردد؛ او نسبت به مؤمنان همواره مهربان بوده است! |اوست كه بر

أَهْواءَ الَّذِينَ لا يَعْلَمُونَ» 10- علم و جهل در تمايلات انسان اثر دارد. «أَهْواءَ الَّذِينَ لا يَعْلَمُونَ» 11- علم و دانش، انسان را به پيروى از شريعت

تحریف ۸ خدا: سرزنشهاى خدا ۱ ; علم خدا ۱۴ ; نظارت خدا ۱۲ ; هشدارهاى خدا ۱۳ دشمنان: ۴ سبیل اللّه: ۳ سدّ از سبیل اللّه ۱، ۴، ۱۱ علم: ۱۴ علماى دین: ۸ عمل: ۱۲ عمل

رسانيد و در حديث است كه كسيكه عمل كند بچيزى كه ميداند، خداوند عطا ميكند باو علم چيزيرا كه نميداند و از امام باقر عليه السّلام روايت شده كه اين آيه مخصوص بآل

«وَ اللَّهُ مِنْ وَرائِهِمْ مُحِيطٌ» (كلمه‌ «وَرائِهِمْ» نشانه غفلت آنان از علم و قدرت خداست.) 6- هم خداوند، صاحب مجد و عظمت است و هم قرآن او. ذُو الْعَرْشِ

«لطف و لطافة» دستیابى به امور دقیق است و اسناد لطف به خدا، به معناى احاطه و علم همه جانبه او به دقایق امور است. ۳ - روزى و معیشت بندگان، متکى به مشیت خداوند

عليه السّلام آورده شدن تخت بلقيس به وسيله كسى كه ((عنده علم من الكتاب )) اختلاف مفسرين در علم الكتاب و اسم اعظم احضار كننده عرش معناى ((ارتداد طرف )) و

۲۱، ۲۴ ; عزّت خدا ۲۱، ۲۳ ; علم خدا ۱۶ ; مشیّت خدا ۲۱، ۲۳ خیر: موارد خیر ۶، ۹ دین: تبلیغ دین ۳ طبقات اجتماعى: ۱۲ علم: رابطه علم و عمل ۱۶ محمّد(ص): پرسش از

کان اللّه علیماً حکیماً) یادآورى علم گسترده خداوند پس از بیان توبه و شرایط آن، مى تواند بیانگر مطلب فوق باشد. ۹- علم و حکمت الهى، اساس پذیرش توبه گنهکاران

باب نصر ينصر به معنى قصد است و زيارت نيز از آن است مثل [تكاثر:2]. و از باب علم يعلم و كرم يكرم به معنى ميل و انحراف است مثل [كهف:17]. يعنى مى‏بينى آفتاب

صفت ملائكه با الف و تا جمع بسته نمى‏شود . با توجّه به آيه قبل كه حاكى از علم و اطلاع خدا از اعمال بندگان است مى‏شود گفت كه اين تعقيب كنندگان نويسندگان

پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم نيست چون علم پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم‌ جلد 3 صفحه 59 بواسطه علم خدا است كه بآنحضرت اعلام ميفرمود پس مرجع يكى

از دنيا بدگويى مىكرد چند روايت در مورد انحصار علم به چند چيز در خداى تعالى درذيل آيه : ((ان الله عنده علم الساعة و...)) تفسیر آیات أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ

عوامل استعاذه ۶ ایمان: آثار ایمان ۴ تقوا: آثار تقوا ۶ خدا: شنوایى خدا ۴ ; علم خدا ۴ شیطان: استعاذه از شیطان ۳ ; تشخیص وسوسه شیطان ۵ ; روش نفوذ شیطان ۱ ;

ذکر:۷ شهادت در راه خدا:۲ ارزش شهادت در راه خدا ۲ ۸ شهیدان: مقام شهیدان ۹ علم:۹ عمل:۹ ناشایست ۵ غزوه: احد ۷ ; غزوه بدر ۱ مجاهدان احد:۷ مرگ: ذکر مرگ ۷ مسلمانان

اجابت دعاى موسى(ع) ۱، ۳; سرعت اجابت دعاى موسى(ع) ۲ ; شرح صدر موسى(ع) ۱، ۵; علم موسى(ع) ۳; فصاحت موسى(ع) ۱، ۵ ; فضایل موسى(ع) ۷; قصه موسى(ع) ۱، ۳; موسى(ع)

على انن الا ان اول سبق اتى صحب شئم کون نشط الى قول کلل وله قد الله اله بين علم عبد دبر اجل امن فحش غفر قضى سوء امم جنن امر نحن رجف کتب اخر قرب رحم متع کفر

سختیها:۱، ۸ شکست:۳ علم:۵، ۱۳ عمل:۵ غزوه احد:۴ مجاهدان احد:۴ مسلمانان: مقام مسلمانان ۷ مکذّبان: فرجام مکذّبان ۵ مؤمنان: استقامت مؤمنان ۲ ; علم مؤمنان ۱۳ ; مقام

مخفى نبودن چيزى بر او و وعيد به آنكه او معاقب ايشان است بر كم و زياد ظلم و علم ازلى الهى احاطه دارد به تمام جزئيات، يا خطاب نسبت به هر كسى است كه به سبب

دنیوى ۱، ۳، ۵، ۷ ; تلاش براى دنیا ۳ راه خدا:۶ سعادت: اخروى ۳ شهادت:۶ علم: آثار علم ۴ کافران: امکانات دنیوى کافران ۱، ۵ ; قدرت کافران ۵ گمراهى: موانع گمراهى

امداد در سختى ۲ شرک: پوچى شرک ۵، ۸; فرجام شرک ۸ عذاب: یاور اهل عذاب ۴ علم: زمینه علم ۱ فرجام: ارزش حسن فرجام ۹; بهترین فرجام ۶، ۷; عوامل حسن فرجام ۷; عوامل

آثار سرزنش ۱ عبودیت: اظهار عبودیت ۶ عصیان: آثار عصیان ۸ ; ظلم عصیان ۳ علم: آثار علم ۱۱ گناه: زیان گناه ۱۰ ; ظلم گناه ۳ گناهکاران: عوامل نجات گناهکاران ۱۰

خداوند بر همه‌ى مخلوقاتش احاطه‌ى كامل دارد. احاطه‌ى قهر و تسخير، احاطه‌ى علم و تدبير و احاطه‌ى خلق و تغيير. 1- چون همه چيز از آنِ خداوند است، پس بايد تنها

شده در حال بارگیری... كاريكه براى جلب نفع يا دفع ضرر است (مجمع) كسب مال و علم، طلبيدن آن دو است، كسب اثم متحمل شدن به گناه و انجام دادن آن است. راغب گفته:

ضمير آن راجع به رسول خداست و گفته‏اند آن عطف است بر «السَّاعَة» يعنى علم قيامت و علم گفتار رسول خدا كه گفت: خدايا اين قوم ايمان نمى‏آورند، نزد خداست حمزه

سمیعاً علیماً) متعلق علم، مى تواند مطالبى باشد که در آیه مطرح شده است، همانند ظالم، مظلوم و مقدار ستمى که شده و ... . ۱۵- توجه به علم و آگاهى خداوند، مانع

شريفه تعيين مصداق نشده و از مفسّرين اقوال مختلفه‌اى نقل شده است بهتر احاله علم آنست باهل آن كه ائمه اطهار عليهم السلامند در كافى و عيّاشى ره از امام صادق

سطحى نگرى ۱۲ عذاب: عذاب دردناک ۷; عوامل نجات از عذاب ۷; مراتب عذاب ۷ علم: آثار علم ۱۵ غفلت: زمینه غفلت از جهاد ۱۲ مال: ارزش مال ۱۰ مؤمنان: تکلیف مؤمنان

تفسير اثنا عشرى، ج‌1، ص: 492 7- تحقيق علم و اتقان عمل. 8- علم به احكام شريعت. و تسميه علم به حكمت به جهت آنست كه علم مانع فعل قبيح است، چه آن متضمن دعوت

نقل شده پنج علم است كه بطور تحقيق و تفصيل مخصوص بذات اقدس الهى است اوّل علم بوقت قيامت كبرى است دوم علم بوقت نزول باران و محلّ آن سوم علم بذكور و اناث

تاریخ ۲۳ توکل: توکل بر خدا ۲۰ خدا: آثار علم خدا ۱۳; اختصاصات خدا ۱۰; اراده خدا ۱; ربوبیت خدا ۱; زمینه ربوبیت خدا ۱۳; علم خدا ۱۰ خطر: اهمیت پیش بینى خطر ۳۴ دشمنان:

«آمَنُوا مُشْفِقُونَ» 5- علم و ايمان و خوف در كنار هم مفيدند، اگر يكى از آنها نباشد كارساز نيست (چنانچه ابليس و بلعم باعورا و فرعون علم داشتند امّا ايمان و

در احكام و معارف بآنها و كسانيكه مانند ايشان اهل علم و دانشند رجوع نمائيد و بپرسيد اگر نميدانيد و علم نداريد ببراهين قطعيه در اصول و كتب سماويّه در فروع

دیگران مى شوند. (و إن کثیرا لیضلون بأهوائهم بغیر علم) «با» در «بأهوائهم» سببیه است، ولى در «بغیر علم» معنى الصاق دارد. ۱۳- کسانى که با اندیشه هاى مبتنى

ارزشها: زمینه ارزشها ۸ انسان: عمل انسان ها ۳ پاداش: زمینه پاداش ۲ خدا: آثار علم خدا ۳; آثار مشیت خدا ۵ صالحان: تضمین پاداش صالحان ۳; صالحان در قیامت ۴; فضایل

جادوگران فرعون: اقرار جادوگران فرعون ۱; جادوگران فرعون و تعالیم موسى(ع) ۲; علم جادوگران فرعون ۲; عوامل ایمان جادوگران فرعون ۱ جهان بینى: جهان بینى توحیدى

طَعامِهِ» مراد از طعام چيست؟ فرمود: يعنى بايد نظر كند انسان در علم خود كه از كه بايد اخذ كند آن علم را. «2» بيان- چه خوب تحقيق فرموده بعضى از محققين در معنى

إنّ الذین کفروا ... و إنّه لکتب عزیز) جهنم: موجبات جهنم ۳ جهنمیان: ۲ خدا: علم خدا ۱ فطرت: عوامل تنبه فطرت ۴ قرآن: اتقان قرآن ۸; پیروزى قرآن ۹; تذکرات قرآن

رَصداً» نکات سه آيه اخير، در باره علم غیبِ خاصّ خدای تعالی معصوم بودن پیامبران در گرفتن، حفظ و ابلاغ وحى عدم اختصاص علم غيب به پيامبران، به موردى خاص بحث

جهنمیان ۲; بى تأثیرى دعاى جهنمیان ۸; پرسش از جهنمیان ۱; رد استمداد جهنمیان ۷; علم جهنمیان ۳ خدا: قانونمندى کیفرهاى خدا ۶ رسولان خدا: ۴ اتمام حجت رسولان خدا

و((احسن تاءويلا(( بودن آن نهى از متابعت از غير علم (لاتقف ما ليس لك به علم ) اشاره به حكم فطرت به لزوم پيروى از علم يا پيروى از ظنّ به استناد حجت علمىوعقلى رد

للملئکة أهؤلاء إیّاکم کانوا یعبدون) انسان: حشر اخروى انسان ها ۵ خدا: آثار علم خدا ۷; افعال خدا ۲; پرسشهاى خدا ۵ عقیده: عقیده به ملائکه ۶ قیامت: پرسش در

آدم بوده اند مطابق سفر تكوين تورات. در الميزان بعد از ذكر اينكه آيه از طريق علم آنها ساكت است آيه 183 آل عمران را كه گذشت نقل كرده و فرموده در امم سابق يا

240 فَلَمَّا كَلَّمَهُ‌: پس چون او را به سخن درآورد و با او صحبت نمود، پايه علم او و رتبه كمال او را بدانست، قدر او را شناخت، لذا امير المؤمنين عليه السّلام

غضب خدا ۲۰ ; قدرت خدا ۱ ; ولایت خدا ۷، ۹ ; هشدارهاى خدا ۱۵ علم: ۱۹ عمل: عمل به تکلیف ۱۷ ; علم و عمل ۱۹ کافران: دوستى با کافران ۳، ۱۲، ۱۴ ; مسلمانان و کافران

و مفاد تعبير به ((ما كان )) بحثى عقلى پيرامون علم خدا (نقد و رد سخن جبريون كه براى اثبات جبر، به تعلق علم خدا به افعال بندگان استناد كرده اند) (روايتى در

انبیا: دلایل صداقت انبیا ۵; عوامل رفع تهمت از انبیا ۵ خدا: امتحانهاى خدا ۴; علم غیب خدا ۸; وعده هاى خدا ۱; هشدارهاى خدا ۷ رهبرى: شرایط رهبرى ۹; صبر رهبرى

به خیرخواهى شیطان ۷; روش اغواگرى شیطان ۶، ۱۱، ۱۲; روش وسوسه هاى شیطان ۷; علم شیطان ۱۰; گفتگوى شیطان با آدم(ع) ۵; نقش شیطان ۱۳; وسوسه هاى شیطان ۲، ۳; ویژگیهاى

سلیمان(ع) ۱ شیاطین: تسخیر شیاطین ۵; شعور شیاطین ۴; صفات شیاطین ۵; عصیان شیاطین ۹; علم شیاطین ۶; غواصى شیاطین ۲; مراقبت از شیاطین ۸، ۹; ناظر عمل شیاطین ۷، ۸; نقش

کافران ۱; تلاوت قرآن بر کافران ۴; تهمتهاى کافران۱، ۲; روش برخورد کافران ۲; علم کافران صدراسلام ۳ ابن ابى حاتم در تفسیر خود از سدى نقل نماید که آیه ۱. درباره

اسرار انسان ۲ پشیمانى: اظهار پشیمانى ۸، ۹ خدا: تعالیم خدا ۱۱ ; عذاب خدا ۱۶ ; علم غیب خدا ۱، ۲ خطاء: عفو خطاء ۸ روابط اجتماعى:۱۵ رهبرى: زیرکى رهبرى ۱۲ ; مسؤولیت

است. (و اللّه علیم بالظلمین) ترس: ترس از مرگ ۱، ۳; عوامل ترس از مرگ ۵ خدا: علم خدا به اعمال ۷ ظالمان :۲ ترس ظالمان ۳ ۲; عمل ظالمان ۷ ۲; فرجام اخروى ظالمان

هدایتگرى قرآن ۳، ۹ کتاب ۲: مؤمنان: رحمت بر مؤمنان ۹; هدایت مؤمنان ۹ محمد(ص): علم محمد(ص) ۸; محمد(ص) و قرآن ۸; مسؤولیت محمد(ص) ۵; وحى به محمد(ص) ۱ نیازها: نیاز

لواط ۱۰; ناپسندى لواط ۶، ۱۰ لوط(ع): سرزنشهاى لوط(ع) ۵; عبرت از قصه لوط(ع) ۳; علم لوط(ع) ۹; قصه لوط(ع) ۹، ۱۰; مبارزه لوط(ع) ۱۰; مبارزه لوط(ع) با فحشا ۳; محدوده

تقیه: اهمیت تقیه ۸ حسنه: مراد از حسنه ۸ خدا: تعالیم خدا ۲; توصیه هاى خدا ۴; علم خدا ۶; کیفرهاى خدا ۴ خطاکاران: عفو از خطاکاران ۷ دین: روش برخورد با دشمنان

عقیده: آثار عقیده به معاد ۶، ۷; عقیده به توحید ربوبى ۴; عقیده به معاد ۴ علم: آثار علم ۹ فرعون: آثار غضب فرعون ۲; شکنجه هاى فرعون ۱ مرگ: حقیقت مرگ ۱۰ موحدان

تربیت: روش تربیت ۶ ترس: مبارزه با ترس ۸ خدا: پاداش خدا ۵، ۶ رشد: عوامل رشد ۹ علم: علم و عمل ۶ عمل: زمینه عمل صالح ۶ ; شرایط صحت عمل ۲، ۵، ۷، ۱۱ ; عمل صالح و

آنان آگاهى یافت. (و عجلت إلیک ... فإنّا قد فتنّا قومک من بعدک ) ۳ - محدودیت علم موسى(ع) در مورد حقایق (فإنّا قد فتنّا قومک ) ۴ - سامرى، موجب گمراهى بنى اسرائیل

عائِلًا فَأَغْنى‌ ... وَ أَمَّا السَّائِلَ فَلا تَنْهَرْ 20- نعمت‌ها را محصولِ علم و تخصص و زرنگى خود ندانيد، بلكه لطف او بدانيد بِنِعْمَةِ رَبِّكَ‌ ... 21-

تجاوز نمود يا از برجستگان در زياده‌روى و نخوت و ستمكارى بود و خداوند براى علم و دانشى كه داشت بقابليّت و استحقاق آن طائفه كه همه از نسل حضرت يعقوب پيغمبر

شرک ۱، ۴; کفر شرک ۳ عذاب: درخواست نجات از عذاب ۱; موجبات عذاب اخروى ۴ علم: آثار علم ۴ قیامت: قضاوت در قیامت ۵ کافران: ۳ اتمام حجت بر کافران ۲; حتمیت عذاب

موجودات ، وجود رب واحد را اعلام مى كند هر موجودى از موجودات داراى مرتبه اى از علم است وتسبيح موجودات تسبيح حقيقى است تسبيح همه موجودات تسبيح حقيقى وقالى است

شاهد جلد 4 صفحه 134 و شراب و ساز و آواز متحيّرانه قدم ميزنند و گاهى در محيط علم و حكمت و معرفت بيخردانه خوض ميكنند و گاهى در مقام مدح و ذم اشخاص مغرضانه وارد

یتلى علیهم إنّ فى ذلک لرحمة...لقوم یؤمنون) خدا: نشانه هاى رحمت خدا ۹ علم: زمینه علم ۷ قرآن: استفاده از قرآن ۱۱; اعجاز قرآن ۱، ۵، ۶، ۷; پیشگوییهاى قرآن ۸;

ارزش دین ۶ سبیل اللّه: ارزش سبیل اللّه ۵، ۶ ظاهربینى: آثار ظاهربینى ۸ علم: آثار علم ۱۱ قانون: آثار قانون الهى ۹ مؤمنان: تکلیف مؤمنان ۴; مسؤولیت مؤمنان ۴

سرزنشهاى خدا ۴، ۶ ذلت: زمینه ذلت ۵ شناخت: موانع شناخت ۹ عقل: آثار بىعقلى ۱۱ علم: ارزش علم ۱۳ غزوه تبوک: متخلفان غزوه تبوک و محمّد(ص) ۲ قلب: آثار ختم قلب ۹ ; زمینه

آل‌ابراهيم ما اهل‌بيت پيامبر هستيم. «4» 1- حسود، در مقابل اراده‌ى خدا قد علم مى‌كند. «يَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلى‌ ما آتاهُمُ اللَّهُ» 2- منشأ همه‌ى نعمت‌ها

حال) خداوند به بندگان مهربان است. در آيه‌ى قبل، سخن از علم و قدرت خداوند بود، اين آيه نمونه‌اى از علم و قدرت الهى را بيان مى‌كند. اين آيه شبيه آيه 49 سوره‌ى

خود؛ به عبارت ديگر علم حضرت به افاضه سبحانى بوده نه بالذات است، و پس از ايجاد نور آن سرور آنچه در حيطه امكانى در آيد، خداى تعالى از علم ازلى افاضه فرمود

دوست‌شناسى ۱۶ دوستى: زمینه دوستى ۱۰ ; عوامل دوستى ۶ عبادت: آثار عبادت ۱۲ علم: و اخلاق ۱۲ ; علم و عبادت ۱۲ علما: نقش علماى دین ۷ کشیشان: پسندیده ۱۱ ; نقش کشیشان

آنروز ميدانست حقير عرض ميكنم چون صفحه خارج علم قدرى الهى است مراد آنست كه تا علم قدرى مطابق شود با علم قضائى كه علم ازلى و ابدى است و براى آنكه بگيرد در دامن

قامت و زيبائى اندام كه غير اختيارى است و همچنين در مقابل بذل مال و سخاوت و علم مدح مى‏كنند ولى حمد فقط در مقابل اختيارى است. و شكر تنها در مقابل نعمت و بذل

ضمير آن راجع به رسول خداست و گفته‏اند آن عطف است بر «السَّاعَة» يعنى علم قيامت و علم گفتار رسول خدا كه گفت: خدايا اين قوم ايمان نمى‏آورند، نزد خداست حمزه

مثل «عَلَاالشَّىْ‏ءُ وَالنَّهارُ يَعْلُوا عُلُوّاً:اِرْتَفَعَ» دومى از باب علم يعلم آيد يعنى «عَلى فُلانٌ فِى الْمَكارِمِ يَعْلى عَلاءً:شَرِفِ» اين خلاصه

نصريح كرده و از باب علم يعلم لازم و به معنى لازم و به معنى پنهانى به كار به كار رفته است. ولى ثلاثى‏هاى آن در قرآن همه از باب علم يعلم و به معناى پنهان

و رسيدن آن است يعنى: از تو مى‏پرسند قيامت كى واقع مى‏شود تو در چه چيزى از علم آن، وقوع و رسيدن آن مربوط به پروردگار تو است. * [نجم:42]. منتهى در اين آيه

به آن لباس اطلاق شده واللَّه العالم. ل کم من هم فى ها ب ه جعل على لبس قد علم ما امن هما انتم حقق وقى رئى هن حلى ذهب الله ذلک سوء اله ليل وله سور خرج خلق

لیست کلمات مشتق شده در حال بارگیری... ف قول صرر فى ها ه وجه مرء عجز قبل عقم علم ذلک غلم

۱(بار) لیست کلمات مشتق شده در حال بارگیری... ما فى قبر هم بعثر صدر انن اذا ربب علم ب لا ف

کلمات مشتق شده در حال بارگیری... وقى خير ف انن وله اله زود الله ى يا ه اول علم ليس لبب على من فعل ما

تکرار در قرآن: ۱(بار) لیست کلمات مشتق شده در حال بارگیری... ل ب برک هدى علم الذى فى ه انس وضع اوى ائى بيت اول انن

تکرار در قرآن: ۲(بار) لیست کلمات مشتق شده در حال بارگیری... دعو رحم علم قرآن ايى ما خلق قرء او انس ف وله اله ل الله ه سمو حسن قول لا

لیست کلمات مشتق شده در حال بارگیری... ک ه قول عرش ذا کان ا هو جىء اتى لما ف علم من

هاى غلط آنان (قل هل عندکم من علم فتخرجوه لنا) ۱۳- تمسک به مشیت الهى براى اثبات جبر فاقد بنیان علمى است. (هل عندکم من علم فتخرجوه لنا) ۱۴- لزوم استوار بودن

درست نيست‌ «2». و «1» تفسير قمى جلد 1 صفحه 382. «2» دليل الخطاب از اصطلاحات علم اصول است و عبارتست از حكمى كه از مفهوم مخالف كلام استنباط مى‌شود. مثلا در

دستور به امتحان، از علم خداوند سخن به میان آمده است. از این نکته فهمیده مى شود که امتحان مذکور براساس ملاک ها و معیارهاى ظاهرى است. ۷ - علم عادى و دلایل ظاهرى،

بارگیری... من خلق حمء سنن ه ل انس جنن بشر ف فخر ک کذب قول اذا ى کما خرج ربب علم قد سوى انن مرج حکم الى ملک الو نور قبل نفخ لئک ها سجد کون لم الک

برهن کم اله ف ه ان وله هم کون من منى شهد امم الله دون تلک کلل مع نصارى صدق علم ذا او اخذ نزع انن ا هذا هود ام حقق ذکر ارض

به معنى يأس از خير است «قَنَطَ قُنُوطاً: يَئِسَ» فعل آن از باب نصر ينصر، علم يعلم، كرم يكرم آيد. [شورى:28]. او كسى است كه باران مفيد را پس از مأيوس شدن

سبب گفتار ايشان كه دلهاى ما اوعيه علوم است، يعنى از دانش پر شده و محتاج به علم كسى نيستيم. يا قلوب ما در پوشش است و آنچه را كه محمد صلّى اللّه عليه و آله

آثار فردى ظلم ۱ ; زمینه اجتناب از ظلم ۶ عذاب: موجبات نزول عذاب ۲، ۵ علم: آثار علم ۶ فساد: آثار فساد اجتماعى ۳ ; عوامل پیدایش فساد ۵ ; مبارزه با فساد اجتماعى

خداوند است. «لَهُ مُلْكُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ» 17- حكومت الهى همراه با علم و حضور اوست. «وَ اللَّهُ عَلى‌ كُلِّ شَيْ‌ءٍ شَهِيدٌ» تفسير نور(10جلدى)، ج‌10،

کانُوا یَفْعَلُونَ). ضمنا از این آیه استفاده می‌شود که خداوند قسمتهایی از علم اسرار غیب را ج2، ص342 در هر مورد که لازم باشد در اختیار پیامبرش می‌گذارد.

همچنين عمل كردن به علم، سبب زيادتى در علم است، چنانچه حديث وارد شده كه حضرت نبوى صلّى اللّه عليه و آله فرموده: من عمل بما علم وفّقه اللّه علم ما لا يعلم‌ «1»

كتاب آشكار برايتان آمده است. جلد 2 - صفحه 259 بيان مطالب كتمان شده، نشانه‌ى علم غيب و يكى از راه‌هاى شناخت پيامبر است. يُبَيِّنُ لَكُمْ‌ ... تُخْفُونَ مِنَ

و((احسن تاءويلا(( بودن آن نهى از متابعت از غير علم (لاتقف ما ليس لك به علم ) اشاره به حكم فطرت به لزوم پيروى از علم يا پيروى از ظنّ به استناد حجت علمىوعقلى رد

رَصداً» نکات سه آيه اخير، در باره علم غیبِ خاصّ خدای تعالی معصوم بودن پیامبران در گرفتن، حفظ و ابلاغ وحى عدم اختصاص علم غيب به پيامبران، به موردى خاص بحث

به معنى يأس از خير است «قَنَطَ قُنُوطاً: يَئِسَ» فعل آن از باب نصر ينصر، علم يعلم، كرم يكرم آيد. [شورى:28]. او كسى است كه باران مفيد را پس از مأيوس شدن

هود او يونس من هارون على نصارى انن سليمان وحى ام ا نا ربب داود انتم خلص ه علم زبور هم بعد لا

است (اقرب الموارد). ل حمر رحم خيل رکب رئف کم ها ربب زين خلق انن ما نفس لا علم

-مرء» بررسى شده است. و يكبار بيشتر در قرآن مجيد نيامده است. ما ماروت بابل ب علم ملک لئک من احد الک وحد على حتى نزل قول انن سحر

ب الله ه لحم اله دمى وله دمو دمم ف انس قول او فسق عن موت ک هى رجس وقت سئل علم کم انتم انن حجج اثم على من ليس خنق برر وقذ ان

خانه علم پيدا مى‌كنيد كه شخصى پشت در است، گرچه جزئيات آن شخص را نمى‌دانيد كه زن است يا مرد، سنّ و سوادش چگونه است، ندانستن اين خصوصيات ضررى به علم و ايمان

فقط يك بار در قرآن آمده است. ف على ظلل ظهر روح ه سکن انن شىء فى ان ذلک ک علم اوى ائى ايى

نيزه‏هاى شما به آن مى‏رسد. اين كلمه فقط يك بار در قرآن مجيد يافته است. کم يدى علم ه ل من الله نيل صيد وله اله شىء خوف ب

الذين فى ب وله اتى اله بين الله انن لا قول نسو الا کون وضع ها اخر جعل وثق ک علم لقى نزغ عن ولد اخذ نن عذب قارون کلم غرو ويل صبر حرف رجل نا فوق نصارى اخو ثنى

من عوم انن حرم لم قول فى ه ک ف ها شدد کون ما عدد قوم سبل صوب هى ارض ان عدو علم ليل کم نشء حلل امن ثقل مول خمص على نهر کلل عرر نسو سبح الا دور شىء ب قدر غير

بارگیری... بره کم ه من هتى هاتوا ربب هات ان ف قول اتى لا ک اله ل کون انن الى علم صدق ب وله ذا الله رئى ها ذانک ذلک اخر جىء بلى رهب ذکر هذا نزل قد حقق لو انس

آرامى صحبت كرد و صدا حتماً بايد بلندتر از صداى آن حضرت نباشد چنان كه بعد از علم به حكم نمى‏شود آن حضرت را از پشت ديوار و غيره صدا كرد بايد صبر نمود تا خود

آرامى صحبت كرد و صدا حتماً بايد بلندتر از صداى آن حضرت نباشد چنان كه بعد از علم به حكم نمى‏شود آن حضرت را از پشت ديوار و غيره صدا كرد بايد صبر نمود تا خود

اخذ انتم ها نشء اذ التى منى لکن حرث لعل سبح حوت خلق مهن ذهب حين نحن ورى ايى علم لبث دون جعل لقم الله نظر شىء فى او رزق يوم ائى اله جىء قد مع وله

کون من ه ف هزء مکر ک عمل الذين ل قبل وله اهل اله رسل الا سخر الله کسب لا علم عن اول بدو قد صرف قول فرعون عند ليس ارض ايى فى اتى صوب يقن ائى عذب نور نفر

معنى پيداكردن، رسيدن، دست يافتن وغيره است. آن درخدا چنانكه راغب گفته به معنى علم است مثل [اعراف:102]. در بسيارى از آنها وفايى به عهد نيافتيم و دانستيم كه وفايى

«الزوال:الذهاب و الاستحالة» در اقرب و قاموس گويد: فعل آن از نصر ينصر است و از علم يعلم قليل است فقط از ابوعلى فارسى نقل شده [فاطر:41]. مراد از زوال در ايه انتقال

آرامى صحبت كرد و صدا حتماً بايد بلندتر از صداى آن حضرت نباشد چنان كه بعد از علم به حكم نمى‏شود آن حضرت را از پشت ديوار و غيره صدا كرد بايد صبر نمود تا خود

[صافات:12] بلكه تو از انكار آنها تعجّب كردى و آنها از روى بى‏اعتنائى يا عدم علم تو را مسخره مى‏كنند. [ص:4]. وَ أَن جَاءَهُم مُنْذِر مِنْهُم مَنَاص الْمَجِيد

۱۳، ۱۷; مشمولان رحمت خاص ۲۰ صداقت: اهمیت صداقت ۱۹ عفت: اهمیت عفت ۱۹ علم: اهمیت اظهار علم ۱۹ علما: قدرت علماى محسن ۱۳ عوامل طبیعى: نقش عوامل طبیعى ۶ مال: محدوده

و ترس كه مناسب با مقام ربوبى نيست بخدا داده شود و براى فرار از آن باراده علم و كراهت تأويل گردد كه ظاهرا منظور نظر آن بعض در ارتكاب اين خلاف ظاهر است آنچه

ناچار علم را به غلام سياهى داده بودند آنرا هم حضرت امير كشت و لشگر بى‌علمدار مانده بود و متفرق شده بودند وقتى اينها از پشت سر به كمك رسيدند علم را عمره

۱; ناپایدارى زندگى دنیوى ۵ صالحان: مراتب صالحان ۱۸ عقل: اهمیت عقل ۲۲ علم: نقش علم ۱۳ عمل: اهمیت عمل ۱۷; بهترین عمل ۲۱; زمینه تصحیح عمل۱۲ عمل صالح: زمینه

كارها بپروردگار و اعتقاد جازم به اينكه بالاتر از قدرت او قدرتى نيست و فوق علم او علمى نه، و عنايت و مهربانى از عنايت و مهربانى او افزونتر نيست، و غايت رحمت

همراه داشتند. «فابعثوا بورقكم هذه» كهف، 19. جلد 5 - صفحه 198 2- در راه تحصيل علم و معرفت و رسيدن‌به آرمان‌ها، پيامبران نيز سختى‌ها را متحمّل شده‌اند. «لَقِينا

«قالُوا لَنْ نُؤْمِنَ حَتَّى نُؤْتى‌ مِثْلَ ما أُوتِيَ» 2- ملاك گزينش‌هاى الهى، علم او به شايستگى‌ها و برتريهاست. «اللَّهُ أَعْلَمُ» جلد 2 - صفحه 549 3- نتيجه‌ى

درجه صفات حمیده، همچون قدرت شامله، و حکمت تامّه، و مالکیّت بی‌حدّ و نهایت، و علم فراگیر و جهانگیر. مراد این است که اوصاف بدیعه خدا بکمال است، و همه محدودش

گفته: «اِلْكُدْيَةُ: اَلْاَرْضُ الْصِلَبَة». ا ف عند قلل ه رئى ولى عطو الذى علم غيب هو

الله ل قول قد فى هم ان من ک کون انن ما نن ى ه لا ضلل شهد فرط سئل کيد خصم علم ف انا فتء زعم کود جحم ها ذکر حسن کظم ذلکم ردى رسل سوى رزق فند يوسف لو اجر

برهن کم هتى ه هاتوا من هات قول اتى ان ف ربب اله لا ک کون ل الى ب صدق وله علم انن ها الله رئى اخر جىء ذانک رهب ذا قد مع لو ذلک انس نزل بلى هذا فرعون جنح

على عذب خوف يتم بول رجو زوج اجر نشز فحش ها قعد يدى حکم نکح حفظ مع مرء انن علم اللاتى حلل امن ليس ملک لم نا خلد سئل ى شهد وعظ يمن نور کون وهب غيب عمم جناح

راستگوييد. هتى هات اتى بره قول برهن کم اله ف ان ه کون صدق وله من هم شهد ذا منى علم الله دون تلک امم انن مع کلل هذا بلى نصارى حقق او اخذ ذکر ا هود ام نزع

الماء:فَجَرَه - بجس الماء: انفجر». ف حجر ه من ک عصى ثنى عصو عشر ب عين ضرب قد ان علم کلل قوم

كرد و در سوره نمل ذكر شده است. و در نتيجه سوء استفاده از علم خود و يا عمل نكردن به موجب آن، علم از دستش رفته و مورد غضب خدا شده است. در مجمع از عدّه‏اى

اجسام لطيفه مجرده، متشكل شوند به اشكال مختلفه، شأن آن‌ها محض خير و طاعت، و علم و قدرت بر اعمال، و طى مسافت بعيده سريعا؛ و جن هم چنين است الا اينكه بعض آنها

المؤمنين خدا بتو علم غيب عطا فرموده حضرت خنديد و فرمود اين علم غيب نيست اين علمى است كه از عالمى آموخته شده جز اين نيست كه علم غيب علم بوقت قيامت است و

است يعنى باو داديم از هر چيزيكه مراد و مقصود او بود وسيله و سبب پيشرفتى از علم و قدرت و شوكت و سطوت و عزّت و ثروت و آلت و جلد 3 صفحه 449 اسباب كار از هر

وكرامت، سن وسال شرط نيست. (پيراهن فرزند، چشمان پدر را بينا مى‌كند.) 7- يوسف، علم غيب داشت وگرنه از كجا مى‌دانست كه پيراهن، پدر را بينا مى‌كند. «يَأْتِ بَصِيراً»

اتى على نا الا مثل قوم بشر شىء کون انس هذا کفر ذلک ا سوء ذا امن ارض هو خلق علم بين ذکر ى قد رجل هدى صوب عمل کلل حکم ايى لو اذا حمل الذى ظلم جمع يوم جزى جنن

(و انحراف) از علم شرايع و آنچه با شنيدن بدست مى‏آيد، است مثل «ما كُنْتَ تَدْرى مَاالْكِتابُ وَ لا الْايمانُ». بيضاوى گويد: تو را از علم حكمتها و احكام

اسماعيل على ما وهب انن اسباط ب جعل ک نبو قول ربب کلل اله ى ها ف ابو بشر عبد علم الى اتى صلح کون ورى حکم نزل ذرر عيسى هم برک اسحاق يا هدى قبل موسى ويل فى ان

کفر اوى رحم ام انث ذکر يسر ى صحب صلح زکو شمل نعم هو نصر اخر حسن کذب جنن روح علم سفن لم فسق سئل نفع قهر نهر اتى يمن رود سلم غنى قرب غلم هلک کتب أما نزل ثمود

ابل يوم هو قرع وقى وحد صرف کيف وله على نزل قوم او روح نفس جمع حيى موه سحب علم يقن هم لقى سخر اذا

عسل از گلهاست. در عرف عرب ثمره در غير ثمره درخت نيز بكار مى‏رود گويند: ثمره علم، عمل صالح و ثمره عمل صالح بهشت است در نهج البلاغه هست:( حكمت181) ولى تتب‏ع

کافران: امتحان کافران ثروتمند ۱; تهدید کافران صدر اسلام ۲; زمینه عذاب کافران ۳; علم کافران صدر اسلام ۶; نابودى ثروت کافران ۳ تفسیر ابن ابى حاتم. تحف العقول، ص

کتب آسمانى ۱; وحیانیت کتب آسمانى ۱; ویژگیهاى کتب آسمانى ۱ محمد(ص): محدوده علم محمد(ص) ۱۲

تغذیه سالم ۴ حرامخوارى: اجتناب از حرامخوارى ۶ خدا: توصیه هاى خدا ۲، ۶، ۹، ۱۳; علم غیب خدا ۱۴; عمومیت کیفرهاى خدا ۱۶; کیفر تخلف از اوامر خدا ۱۵، ۱۶ دین: دین

محمّد(ص) ۲ ; سرزنش مکذبان محمّد(ص) ۱۰ ; محمّد(ص) قبل از بعثت ۷، ۸ ; محدوده علم محمّد(ص) ۶ ; محمّد(ص) و قرآن ۶ ; محمّد(ص) و مردم ۳ ; مقامات محمّد(ص) ۲ مردم:

انس امم ظلم نعم رعب قمر عرض ذلک خلق زيد ثم قطر ابو شمس متع فعل غفر هى شىء علم لم لقى وهب نهر بعث جمع طلع نا ردد وصد قلل

است، قاموس نيز چنين گفته است. ولى در اقرب الموارد «تبر» از باب نصر ينصر و علم يعلم، لازم و به معنى هلاك شدن و «تبّر» از باب تفعيل متعدى و به معنى هلاك كردن

بطن هن حجج ليل يمن نعم کتب اياى صدد حسم عرض عدد بئس درهم ويل قبل غيب رئى علم عمل ترک ضئن ذا وصى اکل قرب حکم تمم فوق ولد عن ک رجم ظهر قوم عشر ربع بعد ريب

نزل کون حسن سوق على کرم قلب نعم اهل نجو ايى بوب عسى اوى جهد مدن عتب مرء اجل علم عمر وعد لو مدين کاين فلح مصر الا سلط خسر سود نفع تلو او الى دخل ذا قرى وجه

برز داود اتى قتل لما يوم صبر مع الذين طوق ربب ظنن هم لا انن ملک حکم فرغ اذن علم على لقى هزم

بارگیری... ه ل کم هو ب من اله وله هم الله ف فى ک قول خلق ما على انن سمو ارض علم کون لا نزل جعل ربب الى ى ان ها امن نا هدى رسل ا کتب الا رئى ذا بين کفر هذا

من وله اله الله ب کفر لا انن ه ف ما قول ها فى کم ايى کون الذين على ک عمل علم نا قوم يا ربب اول اتى ان ظلم اوى الى کتب عذب الا قبل ائى کذب عن صلح وقى اذا

ظلم اذ قوم يوم رئى يا اتى ى ذلک دعو بشر عمل غفر الم هو جعل رسل او عن اوى علم اخذ ولى انس لو ائى اخر نن ا جوب رحم عتد حتى ربب ليس قبل دنو شىء رجو قد الى

يكبار در قرآن آمده است. الذين حذر من کم ف سلل ل وله خلف اله عن الله امر ه علم ان قد

الى قوم اتى قول ربب کون هذه غرر امن خزى عند عن ثم ثوب خير هو عمل کفر سمو علم نن شهد لعب اول هن نفس ارض لهو دنو هى مثل شىء ا قدر عرض لعن رضو دور وقى سبل