نتایج جستجو

. «درس» به معناى فراگیرى است و این تهمتى بود که مشرکان به پیامبر(صلى الله علیه وآله)مى زدند. پيوسته خواندن. طبرسى در ذيل آيه 105 انعام فرموده: درس به معنى

105 انعام فرموده: درس به معنى استمرار تلاوت است. به كهنه شدن اثر «درس الاثر» گويند زيرا كه با گذشت زمان كهنه شده است. پس يكبار خواندن درس نيست [انعام:105

از مادّه «دَرْس» در لغت، به معناى تکرار چیزى است و از آنجا که به هنگام مطالعه و فرا گرفتن چیزى از استاد و معلم، مطالب تکرار مى گردد به آن، درس گفته شده

كه از كس درس گرفته‌اى و ما اين آيات را براى اهل دانش بيان مى‌كنيم. و بدین‌سان آیات [خود] را گونه‌گون بیان می‌داریم برای آنکه مبادا بگویند درس گرفته‌ای،

آیات شامل این کلمه «تَحْرُثُون» از مادّه «حرث» (بر وزن درس) به معناى «کشت کردن» (افشاندن دانه و آماده ساختن آن براى نمو) است. حرث‌ (۱۴ بار) كاشتن و كشت

درونى گفته مى شود). در حقیقت «أُولِى الأَبْصارِ» کسانى هستند که آمادگى گرفتن درس هاى عبرت را دارند; لذا قرآن به آنها هشدار مى دهد که از این حادثه بهره بردارى

آیات شامل این کلمه «لَبْس» (بر وزن درس) به معناى پرده پوشى و اشتباه کارى است، و «لُبْس» (بر وزن قفل) به معناى پوشیدن لباس است (ماضى اول لَبَسَ بر وزن ضَرَبَ

ترجمه Tabber requires Javascript to function. و از این آبادی نشانه روشنی (و درس عبرتی) برای کسانی که می‌اندیشند باقی گذاردیم! |و از آن شهر [ويران شده‌] براى

«كانَ لَكُمْ آيَةٌ» ولى درس گرفتن از نشانه‌ها، بصيرت وبينش مى‌خواهد. «لَعِبْرَةً لِأُولِي الْأَبْصارِ» 9- كسانى كه از جنگ بدر درس نگيرند، صاحب بصيرت نيستند

جارى مى شود، و از آنجا که ماجراى زندگى فرعون و فرعونیان و سرنوشت دردناک آنها درس عبرت بزرگى بود، در سوره «زخرف» به عنوان «مثل» براى آیندگان یاد شده است. مثل‌

[تبديل‌] براى صاحبان بصيرت درس عبرتى است خداست كه شب و روز را با هم جابجا مى‌كند. قطعاً در اين [تبديل‌] براى ديده‌وران [درس‌] عبرتى است. خدا شب و روز را

عبرتى است براى هر كه بترسد- از خدا يا از عذاب-. در این (داستانِ موسی و فرعون، درس) عبرت بزرگی است برای کسی که (از خدا) بترسد. به‌راستی برای هر کس که (از خدا)

ترجمه Tabber requires Javascript to function. و در (زندگی) موسی نیز (نشانه و درس عبرتی بود) هنگامی که او را با دلیلی آشکار به سوی فرعون فرستادیم؛ |و در [ماجراى‌]

لازم و متعدى هر دو آمده است گويند: «اَكَبَّ عَلَى الدَّرْسِ» يعنى رو كرد به درس و بدان ملازم شد. «مُكِبّاً عَلى وَجْهِهِ» كسى است كه سربه‏زير انداخته جلو

مسلّماً در این (سرگذشتِ پایمردی پیغمبران و مؤمنان، و سرنوشت کافران و ظالمان) درس عبرتی (برای مردمان، و همچنین نشانه‌ای از قدرت خداوند جهان در یاری دینداران

و بيشترشان مؤمن نبودند. بی‌گمان در این (ماجرای نجات مؤمنان و غرق کافران) درس عبرت بزرگی است (برای کسانی که چشم باز و دل آگاه داشته باشند و درباره‌ی سرگذشت

امکان تحقق دوباره و استمرار یافتن چیزى است که باید از آن درس عبرت گرفت. ۳ - تاریخ، منبعى براى درس آموختن و عبرت گرفتن (إنّ فى ذلک لأیة) ۴ - بیشتر افراد قوم

لازم و متعدى هر دو آمده است گويند: «اَكَبَّ عَلَى الدَّرْسِ» يعنى رو كرد به درس و بدان ملازم شد. «مُكِبّاً عَلى وَجْهِهِ» كسى است كه سربه‏زير انداخته جلو

از تو (هم) هشداردهنده‌ای سویشان نفرستادیم. و ندادیمشان کتابهائی که آنها را درس خوانند و نفرستادیم بسوی ایشان پیش از تو ترساننده‌ای‌ But We gave them no book

بیشتر آنان مؤمن نبودند! حقا در اين [سرنوشت‌] درس عبرتى است، ولى اكثر آنان مؤمن نبودند حقاً در اين [سرگذشت درس‌] عبرتى است و[لى‌] بيشترشان مؤمن نبودند. همانا

گناهشان بازمى‌دارد. و به راستی برای آنان از اخبار [پیشینیان‌] آنچه در آن درس عبرت هست، به میان آمده است‌ و هر آينه از خبرها آنچه در آن، مايه [پندگرفتن

و قوم نوح را هنگامی که رسولان (ما) را تکذیب کردند غرق نمودیم، و آنان را درس عبرتی برای مردم قرار دادیم؛ و برای ستمگران عذاب دردناکی فراهم ساخته‌ایم! |و

[مريم:50]. و يكبار درباره مكان ادريس «عليه‏السلام» [مريم:57]. درباره اين آيه در «درس-ادريس» صحبت شده است. اهل لغت آن را در علوّ مقام و علوّ مكان هر دو گفته‏اند

او جدّ پدر نوح است و اسم او در تورات اخنوخ است گفته شده او را در اثر كثرت درس كتب ادريس گفتند و او اوّل كسى است كه با قلم نوشت و لباس دوخت و گفته شده: خدا

پندآموزى از درس هاى نهفته در سرگذشت اقوام هلاک شده پیشین (إنّ فى ذلک لأیة لقوم یعلمون) قید «لقوم یعلمون» نشانگر آن است که جهل و نادانى، مانع از شناخت درس ها و

«عَرَض» در آيه، رشوه است. «درس»، به معناى تكرار است و از آنجا كه به هنگام مطالعه و فراگرفتن چيزى از استاد، مطالب تكرار مى‌شود به آن درس گفته شده و به چيزهايى

سرزمین وحى صورت گرفته باشد. ۴- حسن استفاده از ملموس ترین نمادها، براى هدایت و درس آموزى خلق * (و النخل باسقت لها طلع نضید) برداشت یاد شده بدان احتمال است که

را دیده‌اند). مگر آنها را ندیده‌اند؟! (آری! این صحنه‌ها را دیده‌اند، ولی درس عبرت نگرفته‌اند. چرا که آنان کافر بوده و اصلاً به رستاخیز معتقد نیستند) و

[بقره:78]. اَمانّى جمع أمنيّه و ظاهراً مراد از آن اكاذيب است يعنى: گروهى از يهود درس نخوانده‏هااند (كه قدرت خواندن و تحقيق ندارند) و تورات را فقط دروغهايى مى‏دانند

مایه پندگیرى و درس آموزى (و لقد صرّفنه بینهم لیذّکّروا) ۳ - هدف از بیان پدیده هاى طبیعى و تحولات موجود در طبیعت در قرآن، پندگیرى و درس آموزى است. (و لقد

باشد كه معمولًا اين معنا مطرح است. آنكه از خون بسته انسان مى‌سازد، بر شخص درس ناخوانده فرمان اقرء مى‌دهد. آغاز تحصيل علم بايد با نام خدا باشد. «اقْرَأْ

الأحزاب) ۳ - تشویق و ترغیب شدن فرعونیان از سوى مؤمن آل فرعون، به عبرت گیرى و درس آموزى از سرگذشت هلاکت بار اقوام و احزاب کافر پیشین (و قال الذى ءامن یقوم إنّى

1- قهر خدا بر ستمگران حادثه نيست، يك جريان است. «فَكَأَيِّنْ» 2- از تاريخ درس بگيريد. فَكَأَيِّنْ مِنْ قَرْيَةٍ ... 3- نتيجه‌ى ظلم، نابودى است. «وَ هِيَ

وپناهندگى به ديگران، تنها به خدا پناه مى‌برند. زيرا از ديد آنها، تمام جهان كلاس درس و ميدان آزمايش است كه بايد در آن رشد كنيم. دنيا جاى ماندن نيست، خوابگاه و

علیه السّلام: گفتیم در این سوره سر گذشت هفت تن از پیامبران بزرگ به عنوان درس آموزنده‌ای برای عموم مسلمانان مخصوصا مسلمانان نخستین بیان شده است. نخست از

کان عقبة المجرمین) ۲ - تاریخ و آثار بر جاى مانده از پیشینیان، دربردارنده درس ها و عبرت ها (قل سیروا فى الأرض فانظروا کیف کان عقبة المجرمین) ۳ - مطالعه

دستهای خود و با دستهای مؤمنان خانه‌های خویش را ویران می‌کردند! ای خردمندان! درس عبرت بگیرید. اوست کسی که، از میان اهل کتاب کسانی را که کافر شدند در نخستین

برنامه‌های عقیدتی گذشته تشریح می‌کند. نخست به پیغمبر درس استقامت در مسیر راهش می‌دهد که مهمترین درس برای او همین است، می‌فرماید: «اگر تو را تکذیب کنند (غم

فرود آوردن سر به طرف پایین، ناخرسندى خود را ابراز مى دارد. ۲ - پندپذیرى و درس آموزى از آیات الهى، از اوصاف بندگان خالص خدا (و الذین إذا ذکّروا بأیت ربّهم

إبرهیم و إسحق و یعقوب) ۲ - سرگذشت ابراهیم، اسحاق و یعقوب (علیهم السلام)، درس آموز و سازنده براى پیامبر(ص) و مؤمنان (و اذکر عبدنا إبرهیم و إسحق و یعقوب)

آیات شامل این کلمه درس‌ (۶ بار) ها (۱۳۹۹ بار) وَ مَا مِن کُتُب آتَيْنَاهُم أَرْسَلْنَا إِلَيْهِم قَبْلَک مُبِين سِحْر نَذِير إِلاّ در حال بارگیری...

اختلافات را دارد. 1- حلّ اختلافات فكرى و ريشه‌دار، آن هم به دست پيامبرى كه درس نخوانده و مكتب نرفته، نشانه‌ى اعجاز و حقانيّت قرآن است. إِنَّ هذَا الْقُرْآنَ‌

شایان تأمل و درس آموزى است. (و النجم إذا هوى) سوگند به ستارگان، در حقیقت سوگند به مظهرى از مظاهر طبیعت است که در ظهور و افول خویش براى انسان درس و پیام دارد

آیات است. ۸ - تنها کسانى که با توبه و اخلاص به سوى خدا روى مى آورند، شایسته درس آموختن و هوشیار شدن از آیات الهى اند. (هو الذى یریکم ءایته ... و ما یتذکّر

لوط(ع)، از رسولان الهى (و إنّ لوطًا لمن المرسلین) ۲ - سرگذشت لوط پیامبر، درس آموز و تسلى بخش پیامبراسلام و مؤمنان (و إنّ لوطًا لمن المرسلین) یادآورى سرگذشت

فراموش نكنيم و از تاريخ زندگى و شيوه‌ى برخورد آنان با مخالفان و موافقانشان درس بگيريم. «إِنَّ إِلْياسَ لَمِنَ الْمُرْسَلِينَ» 2- بعثت پيامبران يك سنّت الهى

الرَّحِيمُ «159» پس آنان را عذاب فرا گرفت. همانا در اين (ماجرا) قطعاً نشانه و درس عبرتى است، و (لى) اكثر آنان ايمان آورنده نيستند. و البتّه پروردگار تو بى شك

خود قرآن را با آنكه آن حضرت قبلا بهيچ وجه از آن قصّه‌ها اطلاعى نداشته چون درس نخوانده و بتواريخ مراجعه نفرموده بود و در بين قصص انبياء عليهم السلام كه در

سر انجام دردناک قوم ثمود! سومین قومی که شرح زندگی آنها بطور فشرده به عنوان درس عبرتی در تعقیب بحثهای گذشته در این سوره مطرح شده است «قوم ثمود» است- که در

برداشت بالا باشد. ۸ - سرگذشت قوم نوح، عاد، ثمود و اقوام پس از آنان، حاوى درس هاى عبرت انگیز براى همه ملت ها (مثل دأب قوم نوح ... و الذین من بعدهم) ۹ -

شوم ناسپاسان و قدرناشناسان نعمتهاى الهى، شایسته تأمل و تفکر و درخور پند و درس آموزى (ألم تر إلى الذین بدّلوا نعمت الله کفرًا و أحلّوا قومهم دار البوار)

به استغفار برای آنان بپذیرد، و به توسل آنها پاسخ مثبت دهد. پایان شب سیه - درس بزرگی که آیات فوق به ما می‌دهد این است که مشکلات و حوادث هر قدر سخت و دردناک

اگر روحيه لجاجت نباشد، انسان از همين زمين و زمان و خواب و خوراك مى‌تواند درس بگيرد. الْأَرْضَ‌ ... اللَّيْلَ‌ ... النَّهارَ ... 6- قدرت و حكمت الهى در

الْمُکْرَمِینَ). تفسیر آیات ۱ - سرگذشت ابراهیم(ع) و میهمانان گرامى او، شایان شنیدن و درس آموزى (هل أتیک حدیث ضیف إبرهیم المکرمین) ۲ - لزوم استفاده از شیوه هاى مختلف

از «نور مبين»، قرآن است. و به راستى كه پيامبر، برهان دين است، چرا كه كسى درس ناخوانده، چنين معارف و كتابى را آورده كه هرچه زمان مى‌گذرد و علوم رشد مى‌كند،

تكرار شدنى باشد. 10- خداوند با بيان تاريخ گذشتگان، به پيامبر اسلام دلدارى و درس صبر مى‌دهد. «ما كانَ أَكْثَرُهُمْ مُؤْمِنِينَ» 11- پندپذيران كم هستند. «لَآيَةً

بادها، نشان از اهمیت آن در نظام طبیعت و حیات دارد. ۳ - مظاهر طبیعت، ارزشمند، درس آموز و شایان مطالعه و تأمل (و الذریت ذروًا) قسم، معمولاً به شىء ارزشمند تعلق

سَبَباً ... 3- بازگو كردن سفرهاى مردان خدا و بركات مترتّب بر آن، ارزش و مايه‌ى درس و عبرت است. أَتْبَعَ سَبَباً حَتَّى إِذا ... 4- آنچه مهم است؛ هدايت و خدمت

خداوند از کافران مکه مى خواهد تا با مطالعه تاریخ و تدبر در فرجام مجرمان گذشته، درس عبرت بگیرند و بینش خود را تصحیح کنند، آنان براى پى بردن به حقانیت وعده الهى،

كَرِيمٍ» 5- اگر قابليّت و زمينه‌ى پذيرش حقّ در كسى نباشد، از همه‌ى هستى نيز درس نمى‌گيرد. أَ وَ لَمْ يَرَوْا ... ما كانَ أَكْثَرُهُمْ مُؤْمِنِينَ‌ «1». تفسير

تكرار شدنى باشد. 10- خداوند با بيان تاريخ گذشتگان، به پيامبر اسلام دلدارى و درس صبر مى‌دهد. «ما كانَ أَكْثَرُهُمْ مُؤْمِنِينَ» 11- پندپذيران كم هستند. «لَآيَةً

أفلم تکونوا تعقلون) ۶ - لزوم تعقل و خردورزى در وسوسه هاى گمراه کننده شیطان و درس آموزى از سرنوشت شوم قربانیان فریب وى (و لقد أضلّ منکم جبلاًّ کثیرًا أفلم تکونوا

من نطفة) ۲ - پیدایش زوجین (نر و ماده)، از آبى اندک (نطفه)، شایان تأمل و درس آموزى (و أنّه خلق الزوجین الذکر و الأُنثى . من نطفة) «نطفه» در اصل به آب اندکى

انجيل رفع و حل مينمايد در صورتى كه آورنده آن مراجعه بكتب آسمانى ننموده و درس نخوانده و از كسى غير از خداوند علمى نياموخته مانند اختلاف يهود در پيغمبرى

و آخرت گرفتار كرد. همانا در اين ماجرا براى هر كس‌كه (از سوء عاقبت) بترسد، درس عبرتى است. در برابر فرعون كه مى‌گفت: «أَنَا رَبُّكُمُ الْأَعْلى‌» من پروردگار

که به جز یک قبرستان خشک و خاموش از این جامعه‌ها چیزی باقی نمی‌ماند و این درس عبرت بزرگی است. تفسیر آیات ۱- خداوند، تمام موهبت ها و موجودات زمین را، به

پیدایش موجودى شعورمند و صاحب اراده از گلى خشکیده (چون انسان)، شایان تأمل و درس آموزى است. (خلق الإنسن من صلصل) تذکر به مبدأ پیدایش انسان، ممکن است نظر به

«در گذشته آیات من بطور مداوم بر شما خوانده می‌شد اما (به جای این که از آن، درس بیاموزید و بیدار شوید) اعراض می‌کردید و به عقب باز می‌گشتید» (قَدْ کانَتْ

شِقاقِي» 3- تاريخ اقوام بشرى، به يكديگر شباهت و پيوند دارد، و بازگو كردن آن، درس عبرت است. «مِثْلُ ما أَصابَ» 4- سرنوشت تلخ پيشينيان را ساده، شوخى، موسمى،

مؤمن انطاکیه همانند دیگر داستان هاى یاد شده در قرآن، به منظور الگوگیرى و درس آموزى نقل مى شود. ۳ - بهشت، پاداش و جایگاه مؤمن انطاکیه (قیل ادخل الجنّة)

درباره‌ى اسحاق‌ «بِغُلامٍ عَلِيمٍ» فرموده است. 1- از حوادث تلخ وشيرين تاريخ، درس بگيريم. «نَبِّئْهُمْ» (بهترين تاريخ‌ها زندگى انبيا و بهترين تاريخ‌گويان نيز

رستاخیز مردگان در قیامت. «فَلَوْ لا تَذَکَّرُونَ»: پس چرا متذکر نمی‌گردید و درس عبرت نمی‌گیرید؟! أَ وَ لاَ يَذْکُرُ الْإِنْسَانُ‌ أَنَّا... (۱) وَ هُوَ الَّذِي‌

من الصبرین ) ۲- سرگذشت اسماعیل، ادریس و ذوالکفل(ع) و صبر و شکیبایى آنان، درس آموز و شایسته یاد و یادآورى است. (و إسمعیل ... کلّ من الصبرین ) برداشت یاد

استفاده مى شود. ۵ - پراکندگى، کثرت و تنوع موجودات زنده در زمین، شایان تأمل و درس آموزى (و ما یبثّ من دابّة) تعبیر «یبثّ من دابّة» کثرت، تنوع و پراکندگى را

قانون و سنّتى دارد كه بر اساس آن اصول، عبرت‌هاى گذشته مى‌تواند براى امروز درس باشد. سِيرُوا ... فَانْظُرُوا 3- سفرها بايد هدفدار باشد. سِيرُوا ... فَانْظُرُوا

فرمان داد. (واذکر فى الکتب إدریس) ۲- زندگى ادریس(ع) و خصوصیات او، سازنده و درس آموز است. (واذکر فى الکتب إدریس) ۳- حضرت ادریس(ع)، از صدّیقان و داراى مقام

تكرار شدنى باشد. 10- خداوند با بيان تاريخ گذشتگان، به پيامبر اسلام دلدارى و درس صبر مى‌دهد. «ما كانَ أَكْثَرُهُمْ مُؤْمِنِينَ» 11- پندپذيران كم هستند. «لَآيَةً

(قال مترفوها ... فانظر کیف کان عقبة المکذّبین) ۹ - تاریخ امت هاى پیشین، درس آموز براى انسان ها (فانظر کیف کان عقبة المکذّبین) ۱۰ - مخالفان و تکذیب کنندگان

است. ۳ - خداوند، خواهان توجه انسان به شگفتى حرکت کشتى هاى عظیم بر دریا و درس آموزى از آن (و له الجوار المنشات فى البحر کالأعلم . فبأىّ ءالآء ربّکما تکذّبان)

و آخرت گرفتار كرد. همانا در اين ماجرا براى هر كس‌كه (از سوء عاقبت) بترسد، درس عبرتى است. در برابر فرعون كه مى‌گفت: «أَنَا رَبُّكُمُ الْأَعْلى‌» من پروردگار

کُلِّ زَوْجٍ کَرِیمٍ). تفسیر آیات ۱ - رویش گیاهان مختلف از زمین، شایان تأمل و درس آموزى (أَوَلم یروا إلى الأرض کم أنبتنا فیها) ۲ - گوناگونى نباتات، از زمینه هاى

باشد كه معمولًا اين معنا مطرح است. آنكه از خون بسته انسان مى‌سازد، بر شخص درس ناخوانده فرمان اقرء مى‌دهد. آغاز تحصيل علم بايد با نام خدا باشد. «اقْرَأْ

السموت و ما فى الأرض) ۹ - مسخّر بودن آسمان ها و زمین براى انسان، در بردارنده درس خداشناسى است. (ألم تروا أنّ اللّه سخّر لکم ما فى السموت) استفهام در آیه، مى تواند

بعروض شك‌ جلد 5 صفحه 304 و شبهه ذكر شده چون ميدانستند پيغمبر اسلام امّى است و درس نخوانده وقتى چنين خبرى دهد و در كتب سماوى يافت شود لابد بوحى الهى است و تا

پرده‌های غرور و جهل بر عقلهای آنها افتاده، و به آنان اجازه نمی‌دهد این همه درس عبرت را بر صفحات تاریخ یا در گوشه و کنار زندگی خود ببینند. تفسیر آیات ۱ -

خارج است باين تقريب كه من مدت چهل سال در ميان شما زندگانى نمودم بدون آنكه درس بخوانم و خطّ بنويسم و با عالمى مراوده نمايم چگونه ممكن است بخودى خود بتوانم

آسمانها؟ (دلیل دیگری بر معاد) به دنبال نقل سرگذشت موسی و فرعون به عنوان یک درس عبرت برای همه طغیانگران و تکذیب کنندگان بار دیگر به مسأله معاد و رستاخیز بر

(فانظر کیف کان عقبة مکرهم) ۲ - مطالعه و تأمل در سرنوشت شوم ثمودیان، دربردارنده درس و عبرت براى انسان ها (فانظر کیف کان عقبة مکرهم) ۳ - گرفتار شدن ثمودیان به

انجيل رفع و حل مينمايد در صورتى كه آورنده آن مراجعه بكتب آسمانى ننموده و درس نخوانده و از كسى غير از خداوند علمى نياموخته مانند اختلاف يهود در پيغمبرى

است. (فذاقوا و بال أمرهم و لهم عذاب ألیم) ۸ - سرنوشت شوم اقوام کافر پیشین، درس آموز و عبرت انگیز است. (ألم یأتکم نبؤا الذین کفروا من قبل ... لهم عذاب ألیم)

عزيز است يا يزيد؟ امام حسين عليه السلام به هدفش كه رسوا كردن بنى اميه و دادن درس آزادگى به بشريّت بود رسيد، امّا يزيد چطور؟ سؤال: اگر حق پيروز است، پس چرا

باشد كه معمولًا اين معنا مطرح است. آنكه از خون بسته انسان مى‌سازد، بر شخص درس ناخوانده فرمان اقرء مى‌دهد. آغاز تحصيل علم بايد با نام خدا باشد. «اقْرَأْ

تعجب فرو رفتند که این چه جای خنده است، اما او پرده از راز این خنده برداشت و درس بزرگی به همه آموخت و گفت: «فراموش نمی‌کنم روزی به شما برادران نیرومند با آن

بررسى مى‏كند و وجه ديگرى مى‏افزايد و آن اينكه آوردن چنين قرآنى از كسى كه درس نخوانده و معلم نديده غير ممكن است. مرحوم مجلسى در بحار ج 17 صفحه 159 به بعد

یاد کردن باشد. گفتنى است که این معنا از معانى مشهور و غالب آن است. ۵- قرآن، درس آموز و مایه تذکر و پند براى انسان (کتبًا فیه ذکرکم ) برداشت یاد شده مبتنى

می‌گوید افراد بیدار همانطور که از پیروزیها استفاده می‌کنند از شکستها نیز درس می‌آموزند و در پرتو آن نقاط ضعفی را که سر چشمه شکست شده، پیدا می‌کنند و با

بعروض شك‌ جلد 5 صفحه 304 و شبهه ذكر شده چون ميدانستند پيغمبر اسلام امّى است و درس نخوانده وقتى چنين خبرى دهد و در كتب سماوى يافت شود لابد بوحى الهى است و تا

بعروض شك‌ جلد 5 صفحه 304 و شبهه ذكر شده چون ميدانستند پيغمبر اسلام امّى است و درس نخوانده وقتى چنين خبرى دهد و در كتب سماوى يافت شود لابد بوحى الهى است و تا

بعروض شك‌ جلد 5 صفحه 304 و شبهه ذكر شده چون ميدانستند پيغمبر اسلام امّى است و درس نخوانده وقتى چنين خبرى دهد و در كتب سماوى يافت شود لابد بوحى الهى است و تا

الکتب إبرهیم إنّه کان صدّیقًا) ۳- زندگى ابراهیم(ع) و خصوصیات او، سازنده و درس آموز است. (واذکر فى الکتب إبرهیم) ۴- لزوم بزرگداشت شخصیت هاى الهى و معنوى

و آخرت گرفتار كرد. همانا در اين ماجرا براى هر كس‌كه (از سوء عاقبت) بترسد، درس عبرتى است. در برابر فرعون كه مى‌گفت: «أَنَا رَبُّكُمُ الْأَعْلى‌» من پروردگار

گذشته) آيه ۴۱ - ۴۶ آيه و ترجمه تفسير: نكته ها: ۱ - سرگذشت مؤ من آل فرعون يك درس بزرگ مبارزه با طاغوتها ۲ - تفويض كار به خدا ۳ - عالم برزخ برزخ النَّارُ يُعْرَضُونَ

صلح، غربت و شهرت، قوّت و ضعف، و در فراز و نشيب‌هاى زمان آن هم از زبان شخصى درس نخوانده، بدون هيچ گونه اختلاف و تناقض بيان شده، دليل آن است كه كلام خداست،

داستان موسى (عليه السلام ) وفرعون از داستان موسى (ع ) و فرعون مؤ منين بايد درس بگيرند وصف كارهاى فرعون و محيطى كه موسى (عليه السلام ) در آن زاده شد معناى

گواهی می‌دهد که هرگز یک انسان هر قدر عالم و متفکر باشد- تا چه رسد به انسان درس نخوانده‌ای که در محیطی مملو از جهل و خرافات پرورش یافته- قادر نیست سخنانی

کتاب، منبع خیر و برکت و مایه رشد و تعالى براى کسانى است که در آن تدبر کنند و درس بیاموزند. ۴ - قرآن، براى تدبر و اندیشه است. (کتب أنزلنه إلیک مبرک لیدّبّروا

انجيل رفع و حل مينمايد در صورتى كه آورنده آن مراجعه بكتب آسمانى ننموده و درس نخوانده و از كسى غير از خداوند علمى نياموخته مانند اختلاف يهود در پيغمبرى

انجيل رفع و حل مينمايد در صورتى كه آورنده آن مراجعه بكتب آسمانى ننموده و درس نخوانده و از كسى غير از خداوند علمى نياموخته مانند اختلاف يهود در پيغمبرى

آیات ۱ - داستان سجده فرشتگان بر آدم و امتناع ابلیس، سرگذشتى درخور توجه و درس آموزى (و إذ قلنا للملئکة اسجدوا) «إذ» مفعول فعل محذوف است و به قرینه آیات

باشد كه معمولًا اين معنا مطرح است. آنكه از خون بسته انسان مى‌سازد، بر شخص درس ناخوانده فرمان اقرء مى‌دهد. آغاز تحصيل علم بايد با نام خدا باشد. «اقْرَأْ

تكوينى خداوند هستند آيه ۲۳-۲۵ آيه و ترجمه تفسير: نكته ها : ۱ - يكدوره كامل درس خداشناسى ۲ - چه كسانى از اين آيات الهام مى گيرند؟ ۳ - شگفتيهاى عالم خواب ۴

بعروض شك‌ جلد 5 صفحه 304 و شبهه ذكر شده چون ميدانستند پيغمبر اسلام امّى است و درس نخوانده وقتى چنين خبرى دهد و در كتب سماوى يافت شود لابد بوحى الهى است و تا

بعروض شك‌ جلد 5 صفحه 304 و شبهه ذكر شده چون ميدانستند پيغمبر اسلام امّى است و درس نخوانده وقتى چنين خبرى دهد و در كتب سماوى يافت شود لابد بوحى الهى است و تا

أَرْحَمُ الرَّاحِمِینَ). تفسیر آیات ۱- سرگذشت ایوب(ع) و نیایش او با خدا، درس آموز و سزاوار یاد ویادآورى است. (و أیّوب إذ نادى ربّه ) برداشت یاد شده مبتنى

داستان موسى (عليه السلام ) وفرعون از داستان موسى (ع ) و فرعون مؤ منين بايد درس بگيرند وصف كارهاى فرعون و محيطى كه موسى (عليه السلام ) در آن زاده شد معناى

انجيل رفع و حل مينمايد در صورتى كه آورنده آن مراجعه بكتب آسمانى ننموده و درس نخوانده و از كسى غير از خداوند علمى نياموخته مانند اختلاف يهود در پيغمبرى

لجوج، در دنيا بوده است. «فَحَقَّ وَعِيدِ» 5- تاريخ و سرنوشت اقوام پيشين، درس عبرتى براى آيندگان است. كُلٌّ كَذَّبَ الرُّسُلَ‌ ... فَحَقَّ وَعِيدِ 6- تكذيب

داستان موسى (عليه السلام ) وفرعون از داستان موسى (ع ) و فرعون مؤ منين بايد درس بگيرند وصف كارهاى فرعون و محيطى كه موسى (عليه السلام ) در آن زاده شد معناى

.. و النهار) ۱۰ - جریان مستمر حیات و مرگ و گردش نظام طبیعت، شایان تفکر و درس آموزى (و هو الذى یحى و یمیت ... أفلاتعقلون) ۱۱ - سطحى نگرى و بى تفاوتى انسان

انتخاب معجزه با خداست، نه با مردم. «فَأْتُوا بِآبائِنا» 4- تاريخ، بهترين درس عبرت است. «قَوْمُ تُبَّعٍ» 5- جرم و گناه وسيله هلاكت است. أَهْلَكْناهُمْ‌

هرگونه نکوهش و مذمت است. تفسیر آیات ۱- خداوند، فراخوان آدمیان براى تأمل و درس آموزى از تفاوت رتبه دنیوى انسانها (انظر کیف فضّلنا بعضهم على بعض) ۲- برترى

آيه‌ى قبل، عذاب اخروى منظور باشد و اينجا عذاب دنيوى. 1- از سرنوشت گذشتگان درس بگيريم. «كَدَأْبِ آلِ فِرْعَوْنَ» 2- تكذيب آيات الهى، زمينه‌ى هلاكت انسان

و قوانين حاكم برتاريخ، ثابت است. بنابراين تاريخ ديروز مى‌تواند براى امروز درس باشد. «وَ اتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ إِبْراهِيمَ» 4- در نهى از منكر، از خودى‌ها

مني‌ بمنزلة هارون‌ ‌من‌ موسي‌ الا انه‌ ‌لا‌ نبي‌ بعدي‌). ] (آیه 35)- این همه درس عبرت و این همه بی‌خبری! در اینجا قرآن مجید برای دلداری پیامبر صلّی اللّه علیه

کرده است. ۳ - آسمان و زمین، تحت ربوبیت الهى و تدبیر یگانه آن، شایان تأمل و درس آموزى (فَوَربّ السّماء و الأرض) اهمیت ربوبیت الهى نسبت به آسمان و زمین، از

تفسیر آیات ۱ - حرکت کشتى ها بر پهنه دریا، در پرتوِ مواهب الهى، شایسته تأمل و درس آموزى است. (ألم تر أنّ الفلک تجرى فى البحر بنعمت اللّه) ۲ - پیامبر(ص)، پیش گام

راستاى رشد و تعالى راه پیامبران است. (ربّک) ۴ - فرجام هلاکت بار امت هاى پیشین، درس عبرت براى آیندگان (ألم تر کیف فعل ربّک بعاد) ۵ - تحولات تاریخ بشر و سرنوشت

عجیب است، و هم نفوذ و جاذبه‌اش، هم محتوا و تأثیرش عجیب است و هم آورنده آن که درس نخوانده بود و از امیین برخاست. تفسیر آیات ۱ - گروهى از جن (سه تا هفت نفر یا

لِلْعالَمِینَ). تفسیر آیات ۱- داستان حضرت مریم و پاک دامنى و فرزنددار شدن او، درس آموز و شایسته یاد و یادآورى است. (و التى أحصنت فرجها فنفخنا فیها) برداشت یاد

إِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ «104» حقّاً كه در اين (سرگذشت) درس عبرت و نشانه‌اى است، ولى بيشترشان ايمان‌آورنده نبودند. البتّه، پروردگار تو

پيامبر اسلام بوده است. «وَ كَذلِكَ أَوْحَيْنا إِلَيْكَ» 3- پيامبر اسلام امّى و درس نخوانده بود. «ما كُنْتَ تَدْرِي مَا الْكِتابُ» 4- حتّى پيامبران بدون هدايت

خارج است باين تقريب كه من مدت چهل سال در ميان شما زندگانى نمودم بدون آنكه درس بخوانم و خطّ بنويسم و با عالمى مراوده نمايم چگونه ممكن است بخودى خود بتوانم

افراد مواجه بوده‌اند. 1- آشنايى با تاريخ واقوام گذشته، عامل صبر وتحمّل و درس عبرت است. «أَرْسَلْنا إِلى‌ أُمَمٍ مِنْ قَبْلِكَ» 2- خداوند، به نام خودش قسم

باشد كه معمولًا اين معنا مطرح است. آنكه از خون بسته انسان مى‌سازد، بر شخص درس ناخوانده فرمان اقرء مى‌دهد. آغاز تحصيل علم بايد با نام خدا باشد. «اقْرَأْ

اكرم صلى الله عليه و آله از پشت ديوار و پنجره، امروز ديگر مطرح نيست، ولى درس و قانونى كه از اين ماجرا به دست مى‌آيد، براى ما كارساز است. در تفسير روح‌المعانى

تكوينى خداوند هستند آيه ۲۳-۲۵ آيه و ترجمه تفسير: نكته ها : ۱ - يكدوره كامل درس خداشناسى ۲ - چه كسانى از اين آيات الهام مى گيرند؟ ۳ - شگفتيهاى عالم خواب ۴

چه بد آرامگاهی است. بی‌گمان در برخورد میان دو گروه، برای شما نشانه‌ای (و درس عبرتی) بود. گروهی در راه خدا کشتار می‌کنند و (گروه) دیگر کافرانند؛ حال آنکه

که به آیات ما ایمان می‌آورند، می‌نویسم.» کسانی که فرستاده‌ی برجسته، پیامبر درس نخوانده را - که (نام) او را نزد خود، در تورات و انجیل نوشته می‌یابند - پیروی

می‌داد، در این آیه به عنوان تسلی خاطر پیامبر صلّی اللّه علیه و اله و آموختن درس استقامت و پایمردی به همه مسلمین که در فشار دشمنان قرار می‌گیرند، می‌فرماید:

امتياز و استحقاق ما. «رَحْمَةً مِنَّا» 4- تنها خردمندان از فراز و نشيب‌ها، درس عبرت مى‌گيرند. «ذِكْرى‌ لِأُولِي الْأَلْبابِ» 5- راه تخفيف كيفرها را بايد

راهى مطلوب براى گسترش شناخت است. «أَ فَلَمْ يَسِيرُوا» 2- زمين و زمان، كلاس درس است و كسانى كه عبرت نمى‌گيرند سزاوار توبيخ هستند. «أَ فَلَمْ يَسِيرُوا فِي

377 انبيا نيز بوده است. «قَدْ مَكَرَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ» 2- از تاريخ درس عبرت بگيريم كه عاقبت از آنِ كيست. «لِمَنْ عُقْبَى الدَّارِ» 3- تمام تدبيرها

افترى ) ۱۱ - موسى(ع)، با یادآورى ناکامى اهل افترا در امت هاى پیشین، آن را درس عبرتى براى فرعونیان خواند. (و قد خاب من افترى) جمله «قد خاب...» خبر از حال

داستان موسى (عليه السلام ) وفرعون از داستان موسى (ع ) و فرعون مؤ منين بايد درس بگيرند وصف كارهاى فرعون و محيطى كه موسى (عليه السلام ) در آن زاده شد معناى

کبت الذین من قبلهم) ۶ - فرجام ذلت بار دشمنان خدا و پیامبران در طول تاریخ، درس عبرتى براى مخالفان اسلام (إنّ الذین یحادّون اللّه و رسوله ... کما کبت الذین

مى برند و از تذکارهاى آن سود مى جویند. ۱۲- تاریخ و حوادث آن ، منبعى براى درس آموزى ، پندگیرى و شناخت حقایق (و جاءک فى هذه الحق و موعظة و ذکرى للمؤمنین)

پیراهن خونین را نزد پدر بردم و گفتم فرزندت را گرگ خورده. ضمنا آیات فوق این درس مهم اخلاقی و دستور اسلامی را به روشنترین وجهی به ما می‌آموزد که به هنگام پیروزی

تكوينى خداوند هستند آيه ۲۳-۲۵ آيه و ترجمه تفسير: نكته ها : ۱ - يكدوره كامل درس خداشناسى ۲ - چه كسانى از اين آيات الهام مى گيرند؟ ۳ - شگفتيهاى عالم خواب ۴

کند و هشیار باشید. ۷- دعوت قرآن به تحقیق در احوال پیروان ادیان گذشته، براى درس آموزى و عبرت از آنان (الم تر الى الذین اوتوا نصیباً من الکتب یؤمنون بالجبت

درسوا ما فيه ). درس در لغت به معنى تكرار چيزى است و از آنجا كه به هنگام مطالعه و فرا گرفتن چيزى از استاد و معلم ، مطالب تكرار ميگردد به آن ، درس ‍ گفته شده

زمين، مرگ و فقدان علما و دانشمندان بزرگ است. «1» 1- از تاريخ و عاقبت گذشتگان درس عبرت بگيريم و در وعده و وعيدهاى الهى‌شك نكنيم. «أَ وَ لَمْ يَرَوْا» 2- پايان

داستان موسى (عليه السلام ) وفرعون از داستان موسى (ع ) و فرعون مؤ منين بايد درس بگيرند وصف كارهاى فرعون و محيطى كه موسى (عليه السلام ) در آن زاده شد معناى

باشد. ۱۰- برخوردها و احتجاجات پیامبران، شایان تأمل و منبعى براى اتخاذ شیوه و درس آموزى است. (و إذ قال إبرهیم لأبیه ءازر) «اذ» ظرف زمان و متعلق به فعل «اذکر»

علمیه قم به صورت یکی از رشته‌های تخصصی مهم در آمده و متقاضیان بسیاری دارد، درس تفسیر نیز از دروس رسمی حوزه‌ها و از مواد امتحانی است، و در همین راستا «تفسیر

انجيل رفع و حل مينمايد در صورتى كه آورنده آن مراجعه بكتب آسمانى ننموده و درس نخوانده و از كسى غير از خداوند علمى نياموخته مانند اختلاف يهود در پيغمبرى

صادر شده است، و باید کیفر غرور و شرک خود را در همین جهان ببیند و سرنوشتش درس عبرتی برای دیگران شود. عذاب الهی نازل شد، به صورت صاعقه‌ای مرگبار، و یا توفانی

... و تصریف الریح) ۹ - تغییر و تحول در حرکت بادها، امرى الهى و در راستاى درس آموزى بشر (و تصریف الریح) با توجه به واژه «تصریف» - که به معناى تغییر و دگرگونى

شمرده‌ و بالجمله‌ حياء و عفت‌ ‌از‌ ميانه‌ ‌آنها‌ برداشته‌ ‌شده‌ مثل‌ اينكه‌ درس‌ ‌از‌ عصر حاضر ‌ما گرفته‌ باشند. ] (آیه 165)- سپس به انتقاد از اعمال ناشایست

عليه السلام‌ حضرت ادريس، از اجداد حضرت نوح است وبه دليل اشتغال زياد او به درس‌ «2» يا به خاطر آن كه اوّلين كسى بود كه با قلم نوشت، به ادريس مشهور شد. «3»

امام پنجم (ع) مى‏فرموده: مذاكره علم درس است و درس نماز خوبى است. امام باقر عليه السلام ميفرمايد: مذاكره علم درس است و درس نماز [دعاء] خوبى است (ثواب‏ نماز

به معنى جمعيت گرفته شده است در ميان مفسران گفتگو است ، جمعى آنرا به معنى درس نخوانده مى دانند، يعنى به همان حالتى كه از مادر متولد شده باقى مانده و مكتب

در نطفه خفه می‌کنم! «به زودی خواهید دانست (شما را چنان مجازاتی می‌کنم که درس عبرتی برای همگان گردد) دستها و پاهای شما را بطور مخالف قطع می‌کنم (دست راست

گرفتار آتش دوزخ خواهند بود. (إنّ الذین یلحدون ... أفمن یلقى فى النار) ۵ - درس آموزان از آیات الهى، برخوردار از امنیت و آرامش در صحنه قیامت (إنّ الذین یلحدون

» به صراحت بیان مى دارد - در صدد دلدارى به پیامبر(ص) و مؤمنان و نیز براى درس آموزى است. از این رو آیه شریفه، اختصاص به ایوب(ع) ندارد. ۴- خداوند، خاندان

روم و شهر افسوس بوده و طاغوتشان دقيانوس نام داشته است. درس عبرتى كه از اين حادثه مى‌توان گرفت، درسِ هجرت و پايمردى و امدادهاى الهى است و نبايد كارى به مكان

رَبِّها» «1» و گاهى تكوينى. «يَتَنَزَّلُ الْأَمْرُ بَيْنَهُنَّ» 5- هستى كلاس درس است. خَلَقَ‌ ... لِتَعْلَمُوا 6- كمال و رشد بشر، محور تمام آفريده‌هاست. «لِتَعْلَمُوا»

«إِنْ نَسِينا أَوْ أَخْطَأْنا» 6- به تاريخ گذشتگان وحوادث تلخ آنان بنگريم تا درس عبرت گرفته وبه خدا پناه ببريم. «كَما حَمَلْتَهُ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِنا»

همه چیز است، دلیلی بر مسأله معاد نیز می‌باشد. از این گذشته این داستان به ما درس می‌دهد که سختگیر نباشیم تا خدا بر ما سخت نگیرد به علاوه انتخاب گاو برای کشتن

نقل نمائى و بفهمند صدق آنرا از مراجعه بكتب سماوى با آنكه ميدانند تو نزد كسى درس نخواندى تصديق به نبوّت تو خواهند نمود .. فَلَمّا دَخَلُوا عَلي‌ يُوسُف‌َ آوي‌

بود که آنچه لازم بود روشن شود شد و آنچه باید مسلمانان از این دستور بفهمند و درس گیرند گرفتند. لذا آیه مورد بحث نازل گردید و این حکم را نسخ کرد و فرمود: «آیا

شمرده‌ و بالجمله‌ حياء و عفت‌ ‌از‌ ميانه‌ ‌آنها‌ برداشته‌ ‌شده‌ مثل‌ اينكه‌ درس‌ ‌از‌ عصر حاضر ‌ما گرفته‌ باشند. ] (آیه 166)- سپس افزود: «و همسرانی را که

تمام‌ طابق‌ النعل‌ بالنعل‌ تحقق‌ پيدا كرده‌ ديگر استحكام‌ احكام‌ ‌با‌ اينكه‌ درس‌ نخوانده‌ و خط ننوشته‌ و ‌در‌ ميان‌ يك‌ دسته‌ اعراب‌ جاهليت‌ بزرگ‌ ‌شده‌ لذا

محلّ تولّد، مسكن، شغل، وفات و محل دفن او چيزى نيامده است. زيرا آنچه براى ما درس و بهره است، همان رفتار و برخوردهاى اوست. او اوّلين پيامبر اولوالعزم است كه

علمیه قم به صورت یکی از رشته‌های تخصصی مهم در آمده و متقاضیان بسیاری دارد، درس تفسیر نیز از دروس رسمی حوزه‌ها و از مواد امتحانی است، و در همین راستا «تفسیر

ارشاد يا دانشگاه فساد. ۲ - آنجا كه نيكوكاران بر سر دار مى روند. ۳ - بزرگترين درس آزادى !. ۴ - سوء استفاده از يك شعار سازنده . توجه به غير خدا. وَ قالَ لِلَّذِي

در تفسير قول خداى تعالى: «آنان كه پيروى مى‏كنند از اين پيغام بر و خبرگزار درس ناخوانده ما كه اوصاف او را در تورات و انجيل نبشته مى‏يابند كه آنها را امر

عذاب‌ دنيوي‌ و اخروي‌ ‌را‌ ‌بر‌ ‌خود‌ خريدند. 265 ] (آیه 69)- تکرار تاریخ و درس عبرت! این آیه برای بیدار ساختن این گروه از منافقان، آینه تاریخ را پیش روی

بايد توبيخ شود. «أَ لَمْ يَأْتِهِمْ نَبَأُ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ» بهترين درس براى زندگىِ امروز، عبرت از تاريخ گذشته است. 5- قهر الهى همواره پس از اتمام

ترجمه تفسير : نكته ها ۱ - نخستين موقف حج ۲ - مشعر الحرام - دومين موقف حج ۳ - درس يگانگى و اتحاد ۴ - ارتباط آيات «197» الْحَجُّ أَشْهُرٌ مَعْلُوماتٌ فَمَنْ

خود و عيالش بى‌چيز مى‌ماندند. خداوند اين عمل را اسراف خواند. «1» اين آيه، درس خداشناسى را همراه با اجازه مصرف خواركى‌ها و رسيدگى به طبقات محروم و انفاق

عسل و ارمغانی که آنها برای جهان انسانیت می‌آورند، که هم غذاست، هم شفا و هم درس زندگی) نشانه روشنی (از عظمت و قدرت پروردگار) است برای جمعیتی که می‌اندیشند»

صلى الله عليه و آله روبه قبله نشينيم، به جاى مدرك و مقام، براى رضاى خداوند درس بخوانيم، لباسى كه براى همسر مى‌خريم، به مناسبت اعياد مذهبى همچون عيد غدير

بوده‌ ‌که‌ علّت‌ تِلك‌َ الأَيّام‌ُ نُداوِلُها بوده‌ ] (آیه 140)- در این آیه درس دیگری برای رسیدن به پیروزی نهایی به ج1، ص333 مسلمانان داده شده است که: «اگر

اينگونه جمع مى‌شوند، پس از گناهان كوچك پرهيز كنيد. «6» از اين برنامه اين درس را نيز مى‌توان گرفت كه پيامبر خدا صلى الله عليه و آله آموزشى اردوئى و بيابانى

خارج است باين تقريب كه من مدت چهل سال در ميان شما زندگانى نمودم بدون آنكه درس بخوانم و خطّ بنويسم و با عالمى مراوده نمايم چگونه ممكن است بخودى خود بتوانم

به ماجرای همسران پیامبر صلّی اللّه علیه و آله باز می‌گردد، و برای این که درس عملی زنده‌ای به آنها بدهد به ذکر سرنوشت فشرده دو نفر از زنان بی‌تقوا که در

فراموشى مى سپرند. ۲ - ايـن سـرگـذشـت عـبـرت انگيز در عين فشردگى ، علاوه بر اين درس بزرگ درسهاى ديگرى نيز بما مى آموزد. الف - نعمتهاى دنياى مادى هر قدر وسيع و

باشند (اين احتمال نيز وجود دارد كه مرد عالم عمدا چنين پيشنهادى به آنها كرد تا درس جديدى به موسى بياموزد). يـادآورى ايـن نـكـتـه نـيـز لازم اسـت كـه «قـريـه

مَنْ یَفْعَلْ ذلِکَ فَلَیْسَ مِنَ اللَّهِ فِی شَیْ‌ءٍ). این آیه در واقع یک درس مهم سیاسی- اجتماعی به مسلمانان می‌دهد که بیگانگان را به عنوان دوست و حامی

چيست ؟ ۲ - چرا از جنگ تبوك به ساعة العسرة تعبير شده است ؟! نكته ۳ ۴ - يك درس بزرگ براى هميشه ۵ - غزوه تبوك و دستاوردهايش لَقَدْ تابَ اللَّهُ عَلَى النَّبِيِّ

ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۶ صفحه ۳ سوره «قصص»، مکّی است و هشتاد و هشت آیه دارد. بِسمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ* طسم (۱) تِلْك ءَايَت الْكِتَبِ الْمُبِينِ(۲)

شريفه تعجيز به خود قرآن نيست، بلكه به قرآن است از حيث اين كه مردى بى سواد و درس نخوانده آن را آورده. كسى آن را آورده كه تعليمى نديده و اين معارف عالى و گرانبها

مى‌خواهيد چگونگى تغييرات ماه را بفهميد، بايد از راهش وارد شويد و مطالعه كنيد و درس بخوانيد. اين مطلب را قرآن در اين قالب بيان فرمود كه برّ و نيكى، بيراهه رفتن

مواردى که ممکن نیست مانند «خلق»). بر این اساس از جمله «لایستحیى» مى توان این درس را گرفت که: در بیان حقایق نباید از چیزى شرم کرد. ۵ - مثلهاى قرآن، حق (بیانگر

حرف لام در اینجا لام عاقبت یا صَیْرورت نام دارد (نگا: قصص / . «دَرَسْتَ»: درس‌خوانده‌ای. مراد این است که کافران می‌گویند: تو کتابهای آسمانی گذشته را فرا

الذِّكري‌ ‌هم‌ استفاده‌ ميشود ايمان‌ ‌إبن‌ ام‌ مكتوم‌، و ‌اينکه‌ آيات‌ شريفه‌ درس‌ ‌است‌ ‌براي‌ جامعه‌ ‌که‌ نبايد نظر جلد 17 - صفحه 389 بمال‌ و جاه‌ و عظمت‌

حكمت‌ ‌اينکه‌ ‌بود‌ ‌که‌ كفار و مشركين‌ بدانند ‌که‌ جايي‌ نرفته‌ و نزد كسي‌ درس‌ نخوانده‌ و ‌از‌ كسي‌ چيزي‌ فرا نگرفته‌ ‌که‌ بقول‌ شاعر: نگار ‌من‌ ‌که‌ بمكتب‌

دل بریده از دنیا (الربنیون و الاحبار ... فلاتخشوا الناس و اخشون) ۳۲- ضرورت درس آموزى عالمان یهود از انبیا، احبار و ربانیون، در خداترسى و بى پروایى از مردم

كتب سماوى نبود زيرا طلاى ناب و مهك صحت و فساد هر كتاب بود با آنكه آورنده‌اش درس نخوانده بود چنانچه شيخ ره فرموده يتيمى كه ناخوانده ابجد درست* كتب خانه هفت

اين است كه بگويد:) مردمى الهى باشيد، آن گونه كه كتاب خدا را مى آموختيد و درس مى خوانديد! (و غير از خدا را پرستش نكنيد!) ۸۰ - و نه اينكه به شما دستور دهد

(پدرش) ابو الحسن عليه السلام وفات كرد، پيش كسى نرفت و كسى او را نديد (كه درس بخواند يا با اهل اين لغات مكالمه كند) من اين موضوع را پيش خود فكر ميكردم كه

امنيت جامعه را بخطر مى افكنند. (به تفسير سوره مائده آيه ۳۳ مراجعه شود). ۸ - درس ديگرى كه از اين ماجراى تاريخى مى توان آموخت اين است تفسير نمونه جلد ۱۲ صفحه

كه از پيروزيها استفاده مى كنند از شكستها تفسير نمونه ، جلد ۳، صفحه ۱۳۰ نيز درس مى آموزند و در پرتو آن نقاط ضعفى را كه سرچشمه شكست شده ، پيدا مى كنند و با

مى‏رسانيد؟). حضرت فرمود كه: «امر علم ما، از اين بزرگ‏تر و سزاوارتر است كه به درس خواندن و مطالعه كردن حاصل شود. آيا قول خداى عزّوجلّ را نشنيده‏اى كه مى‏فرمايد:

شهرهاى آنها با زبان بى زبانى به همه عابران درس مى دهد، و از گرفتار شدن در چنگال حوادث مشابهى بر حذر مى دارد. آرى درس عبرت بسيار است اما عبرت گيرندگان كمند ما

ايوب است كه الگوى صبر و استقامت مى باشد، تا به مسلمانان آنروز و امروز و فردا درس مقاومت در برابر مشكلات و ناراحتيهاى زندگى دهد، و به پايمردى دعوت كند، و عاقبت

اثر مخالفت با دعوت پيامبران گرفتار سختترين بلاها و كيفرها شدند، به عنوان درس عبرت ، براى اين مشركان لجوج و حق ستيز بازگو مى كند. در بخش دوم براى تكميل

روزه داران از آن وارد می‌شوند. اثر اجتماعی روزه بر کسی پوشیده نیست روزه یک درس مساوات و برابری در میان افراد اجتماع است. در حدیث معروفی از امام صادق علیه

۸۸ ۳۷ - و قوم نوح را هنگامى كه تكذيب رسولان كردند غرق نموديم ، و آنها را درس عبرتى براى مردم قرار داديم ، و براى ستمگران عذاب دردناكى فراهم ساختيم . ۳۸

هاى بسيار بزرگ داشت . در آخرين آيه مورد بحث به عنوان يك نتيجه گيرى كلى و درس همگانى مى فرمايد: «عذاب خداوند اينگونه است ، و عذاب آخرت از آن هم بزرگتر است

اين ماجرا به مسلمانان درس داد كه پيروى از شايعه سازان ، آنها را به روزهاى سياه مى كشاند بايد در برابر اين كار به سختى بايستند. درس ديگرى كه اين ماجرا به

هماهنگ سازد از شر وسوسه گران در امان خواهد بود. در حقيقت اين اوصاف سه گانه سه درس مهم تربيتى ، سه برنامه پيشگيرى ، و سه وسيله نجات از شر وسوسه گران است و انسان

ناشناخته است مى نگرند و جز به خواندن الفاظ آن نمى انديشند، در حالى كه قرآن سراسر درس است و مكتب ، برنامه است و بيدارى ، رسالت است و آگاهى . بِسمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ

كفر و بيدادگرى طومار زندگانى آنها را در هم پيچيد براى همه كس و براى همه ما درس عبرتى است بزرگ و آشكار. وَ لَوْ نَزَّلْنَا عَلَيْك كِتَباً فى قِرْطاسٍ فَلَمَسوهُ

طوفان يا تندباد مجازات كرديم ، و شهرهاى ويران شده و خاموش آنها را به عنوان درس عبرتى باقى گذارديم . تفسير نمونه جلد ۲۴ صفحه ۳۴۲ أَ وَ لَمْ يَرَوْا إِلى الطيرِ

را تعليم داد، و به انسان آنچه را نمى دانست آموخت ، قادر است كه به بنده اى درس نخوانده همچون تو نيز قرائت و تلاوت را بياموزد. جمله (الذى علم بالقلم ) تاب

المنام انى اذبحك فانظر ماذا ترى ). فرزندش كه نسخه اى از وجود پدر ايثارگر بود و درس صبر و استقامت و ايمان را در همين عمر كوتاهش در مكتب او خوانده بود، با آغوش

ياءتمرون باوامره ، و ينتهون بنواهيه ، ما هو و الله حفظ آياته و درس حروفه ، و تلاوة سوره و درس اعشاره و اخماسه - حفظوا حروفه ، و اضاعوا حدوده ، و انما هو تدبر

ابراهيم و الذين معه ). ابراهيم (عليه السلام ) بزرگ پيامبران كه زندگيش سرتاسر، درس بندگى و عبوديت خدا، جهاد فى سبيل الله ، و عشق به ذات پاك او بود، ابراهيم كه

حاصل مى شود و بقيه تحت الشعاع آنها هستند. تفسير نمونه جلد ۱۲ صفحه ۱۱۸ يك درس مهم براى برقرارى نظم اجتماعى در آيه اى كه خوانديم به يكى از مهمترين اصول زندگى

جاهليت نيستند با اين تفاوت كه آنها متعصب و لجوج بودند و درس نخوانده ، اينها نيز متعصب و لجوجند اما درس خوانده ! و به همين دليل خطرناكتر و اغوا كننده ترند!

ونشانه‌هاى الهى و تاريخ آن مملوّ از خاطرات و سرگذشت‌هايى است كه توجّه به آنها درس‌آموز و عبرت‌انگيز مى‌باشد. در ساختن آن ابراهيم عليه السلام بنّايى و اسماعيل

مطالعات دانشمندان تربيتى نيز نشان داده ، مدارسى كه در آن دختر و پسر با هم درس مى خوانند، و مراكزى كه مرد و زن در آن كار مى كنند و بى بند و بارى در آميزش

اللّه عليه و آله و سلّم ) و مؤ منان در برابر آن انبوه دشمنان بوده ، و هم درس عبرتى براى مخالفان نيرومندشان . و به هر حال آيات اين سوره ، همانند ساير سوره

مهمى از اسماء و صفات الهى است آياتى است فوق العاده با عظمت و الهام بخش ، و درس بزرگ تربيت است براى انسانها چرا كه به آنها مى گويد: اگر قرب خدا مى طلبيد و

مهربان، پيشوائى دانا و دينى محكم داريد، من ديروز همدم شما بودم و امروز براى شما درس پند و عبرتم (تا بدانيد اين بستر مرگ براى همه شما گسترده مى‏شود) و فردا از

ما ايمان بياورند مقرر مى كنيم (۱۵۶) همان كسان كه آن رسول پيغمبر ناخوانده درس را كه وصف وى را نزد خويش در تورات و انجيل نوشته مى يابند پيروى كنند، پيغمبرى

معين و كمك كار ندارد تا چه رسد به اينكه گمراه باشد يا نباشد. ولى ايـن يـك درس بـزرگ اسـت بـراى هـمگان كه در كارهاى جمعى ، همواره كسانى را به يـارى طـلبـنـد

مسلمانان در ميدان جنگ كشته شدند و عدهى زيادى مجروح افتادند، اما مسلمانان از شكست درس بزرگى آموختند كه ضامن پيروزى آنها در ميدانهاى آينده شد، و در آيات آينده بررسى

گروه دوم منتقل نمايد. اينجاست كه مسلمانان مى توانند در چنين ميدانهائى هم درس ‍ معرفة الله بياموزند، و هم نشانه هاى حقانيت پيامبر (صلى اللّه عليه و آله

نفر را از جا بلند كرد تا واردين بنشينند (و اين در حقيقت نوعى ادب آموزى و درس احترام گذاردن به پيشكسوتان در ايمان و جهاد بود). ولى اين مطلب بر آن چند نفر

تفسير نمونه ، جلد: ۲۰، صفحه : ۲۳۹ امير مؤ منان على (عليه السلام ) به عنوان يك درس بيدار كننده اخلاقى در يكى از خطبه هاى نهج البلاغه انگشت روى همين داستان قوم

همانگونه كه سيره قرآن در بسيارى از موارد است روى سخن را به پيامبر كرده ، يك درس ‍ عمومى براى همه مردم بيان مى كند و مى گويد «اكنون كه چنين است و اين همه شاهد

روايتى پرمعنى از عابدى از بنى اسرائيل بنام «برصيصا» نقل كرده اند كه مى تواند درس بزرگى براى همه افراد باشد تا هرگز با طناب پوسيده شيطان و منافقان به چاه نروند

لايات لكل صبار شكور). چرا «صابران » و «شكرگزاران » مى توانند از اين ماجراها درس عبرت گيرند؟ (مخصوصا با توجه به اينكه صبار و شكور هر دو صيغه مبالغه است و تكرار

اَلْحَمْرَاءِ وَ مَسْجِدُ جُعْفِيٍ‏ وَ لَيْسَ هُوَ مَسْجِدَهُمُ اَلْيَوْمَ قَالَ دَرَسَ وَ أَمَّا اَلْمَسَاجِدُ اَلْمَلْعُونَةُ فَمَسْجِدُ ثَقِيفٍ‏ وَ مَسْجِدُ

تفسير ديگرى براى اين آيه ذكر كرده اند كه مطابق آن منظور اين است : تو با اينكه درس نخوانده اى به سهولت و راحتى مى توانى اين تفسير نمونه جلد ۲۱ صفحه ۲۱۸ آيات

مى بينيم يك دليل مهم همه آن پيروزيها همين بود كه اسلام در تعليمات خود اين درس بزرگ را به آنها آموخته بود كه شهادت در راه خدا و در طريق حق و عدالت به معنى

گروه فرق بسيار بود، و نمى بايست با همه يكسان معامله كنند. به هر حال آيات فوق درس بسيار بزرگى است براى امروز و فرداى مسلمانان و همه آيندگان كه به هنگام آلودگى

جارى مى شود، و از آنجا كه ماجراى زندگى فرعون و فرعونيان و سرنوشت دردناك آنها درس عبرت بزرگى بود در اين آيه به عنوان مثل براى اقوام ديگر ياد شده است . تفسير

نيفتاد از راه لطف و محبت وارد شديم و به هنگامى كه درسهاى نخست را فراموش كردند درس دوم را براى آنها آغاز كرديم و درهاى انواع نعمتها را بر آنها گشوديم ، شايد

راستين را قبلا از ميان آنان بيرون برد و نجات داد، و زندگانى و سر نوشتشان درس بزرگ عبرتى براى همه جباران و خودكامگان گشت . ۲ - لعن و نفرين ابدى بر قوم عاد

به سراغ اقوام ديگرى همچون قوم «نوح » و «قوم » لوط مى رود، تا از زندگى آنها درس عبرت ديگرى به افراد بيداردل دهد، مى فرمايد: ((فرعون و كسانى كه قبل از او بودند

خداوند بر مسلمانان نخستين در اين جريان بخاطر آن است كه از گذشته براى آينده درس بياموزند لذا در آيات مورد بحث روى سخن را به مؤ منان كرده و يك دستور كلى جنگى

مردم لازم است . فلسفه اين حكم نيز روشن است ، زيرا همانگونه كه گفتيم اولا درس تفسير نمونه جلد ۱۴ صفحه ۳۶۵ عبرتى براى همگان است و سبب پاكسازى اجتماع ثانيا

ديگر را مى دهد. ممكن است درسى امسال براى دانش آموزى سازنده باشد، اما همين درس براى سال آينده بى فايده باشد، معلم آگاه بايد برنامه را آنچنان تنظيم كند كه

غذا و لباس و مسكن آنها را تاءمين كنيد تا بالغ و رشيد شوند. و در واقع اين يك درس بزرگ اجتماعى است كه قرآن به ما مى دهد كه افراد «قاصر و ناتوان » را به خاطر

تفسير نمونه جلد ۱۲ صفحه ۵۱۹ و - اعتراف به واقعيتها و موضع گيرى هماهنگ با آنها درس ديگرى است كه از اين داستان مـى آمـوزيـم ، هـنـگـامـى كـه مـوسـى سه بار به

آمد و شد شب و روز و هم تغييرات تدريجى آنها براى انسان جنبه حياتى دارد، و درس عبرتى است براى «اولى الابصار». تابش يكنواخت آفتاب ، درجه حرارت هوا را بالا

خود را از آنها سلب كرد، و چنان پراكنده و در بدر شدند كه ماجراى زندگى آنها درس ‍ عبرتى براى جهانيان شد و آنها «قوم سبا» بودند. قرآن مجيد سرگذشت عبرت انگيز