نتایج جستجو

کلمه «حَمِید» از مادّه «حَمْد» به معناى «محمود»، به کسى مى گویند که در خور ستایش و داراى هرگونه کمال است و در اینجا منظور خدا است; بنابراین، «صِراطِ الْحَمِیدِ»

داشته و خواهان ستایش در برابر آن عمل ادعایى بودند. (و یحبّون ان یحمدوا بما لم یفعلوا) ۸- ترک عمل به وظیفه و ادعاى انجام آن و انتظار ستایش در برابر عملى

براى پیشى گرفتن از یکدیگر در رسیدن به یک هدف است، که در کارهاى نیک، قابل ستایش، و در کارهاى بد، نکوهیده است. سرع‌ (۲۳ بار) وَ إِلَى تُرْحَمُون لَعَلّکُم

در آمده و به تسبیح و ستایش خدایشان مشغولند و میان اهل بهشت و دوزخ به حق حکم شود و (همه زبان به حمد خدا گشایند و) گویند: سپاس و ستایش خاصّ خدای یکتا پروردگار

چيزى تواناست. هر چه در آسمانها و زمین است همه به تسبیح و ستایش خدا مشغولند که سلطنت ملک هستی و ستایش (اهل عالم) برای اوست و او بر هر چیز تواناست. آنچه در آسمان

1)- آغاز با حمد و ستایش خدا: سوره کهف همچون بعضی دیگر از سوره‌های قرآن با حمد و ستایش خداوند آغاز شده است، و از آنجا که حمد و ستایش بخاطر کار یا صفت مهم

او حکیم و آگاه است. همه ستایش ها ویژه خداست که آنچه در آسمان ها و آنچه در زمین است در سیطره مالکیّت و فرمانروایی اوست، و همه ستایش ها در آخرت مخصوص اوست،

حمد و ستایش شود. (و لئن سألتهم من خلق السموت و الأرض لیقولنّ اللّه قل الحمد للّه) ۵ - عقیده به یک تایى خدا در خالقیّت، مستلزم منحصر دانستن تمامى ستایش ها

... لیقولنّ اللّه) ۹ - پیامبر(ص)، موظف به حمد و ستایش خداوند بود. (قل الحمد للّه) ۱۰ - همه حمد و ستایش ها، از آن خداوند است. (الحمد للّه) «ال» در «الحمد»

ترجمه Tabber requires Javascript to function. آنها می‌گویند: «حمد و ستایش مخصوص خداوندی است که به وعده خویش درباره ما وفا کرد و زمین (بهشت) را میراث ما

مددکاری نیازمند شود، و پیوسته ذات الهی را به بزرگترین اوصاف کمال ستایش کن. و بگو: همه ستایش ها ویژه خداست که نه فرزندی گرفته و نه در فرمانروایی شریکی دارد

آسمان و زمین و هر که در آنهاست همه به ستایش و تنزیه خدا مشغولند و موجودی نیست در عالم جز آنکه ذکرش تسبیح و ستایش حضرت اوست و لیکن شما تسبیح آنها را فهم

رو و نه از پشت سر، به سراغ آن نمی‌آید؛ چرا که از سوی خداوند حکیم و شایسته ستایش نازل شده است! |كه هيچ گونه باطلى نه از پيش رو و نه از پشت سر [نه در حال و

به معناى حامد (ستایش کننده) گرفته شده است. ۱۲ - خداوند، سزاوار ستایش (اَنّ اللّه غنىّ حمید) «حمید» در برداشت فوق به معناى محمود (ستایش شده) گرفته شده است

می‌آورند که چون متذکّر آیات ما شوند به سجده رخ بر خاک نهند و تسبیح و تنزیه و ستایش پروردگار کنند و ابدا به کبر و نخوت سر از فرمان حق نکشند. فقط کسانی به آیات

به نام خدای رحمتگر بر آفریدگان، رحمتگر بر ویژگان‌ هر ستایش ویژه‌ی خدا -پروردگار جهانیان- است. (خدای) رحمتگر بر آفریدگان، رحمتگر بر ویژگان. مالک روز بُروزِ

مى‌پردازند، و اوست ارجمند حكيم. هر چه در آسمانها و زمین است همه به تسبیح و ستایش خدای عالم که مقتدر و حکیم است مشغولند. آنچه در آسمان ها و آنچه در زمین است،

(شایسته حمد و ستایش) است. (و هو الولىّ الحمید) ۹ - دریافت باران، پس از نیاز و ناامیدى، زمینه ساز توجه انسان به ولایت الهى بر هستى و روى آورى به ستایش او (و هو

اوست شكست‌ناپذير سنجيده‌كار. هر چه در آسمانها و زمین است همه به تسبیح و ستایش یکتا خدای عالم که مقتدر و حکیم است مشغولند. آنچه در آسمان ها و آنچه در زمین

خلقان، او را نامهای نیکو بسیار است، آنچه در آسمانها و زمین است همه به تسبیح و ستایش او مشغولند و اوست یکتا خدای مقتدر حکیم. اوست خدا، آفریننده، نوساز، صورتگر،

نامها است (که بر بهترین معانی و کاملترین صفات دلالت می‌نمایند. پس به هنگام ستایش یزدان و درخواست حاجات خویش از خدای سبحان) او را بدان نامها فریاد دارید و

نستعین ۱۶ - حمد و ستایش خدا، تنها با یارى او امکان پذیر است. الحمد للّه ... إیاک نستعین از وظایفى که از سوره حمد استفاده مى شود، لزوم ستایش خداوند است. بنابراین

اگر هنگامی آنها را به ایشان یادآوری کنند، سجده‌کنان به روی درمی‌افتند و با ستایش پروردگارشان، تسبیح می‌گویند، حال آنکه ایشان کبرجو نیستند. پهلوهایشان از خوابگاه‌ها(شان)

.»، نشانگر آن است که تزکیه نفس و ستایش هاى دروغین انسان از خویش، نتیجه غفلت او از علم نامحدود خداوندى است. ۲۰ - ستایش از خویشتن و دعوى پاکى، با وجود زمینه هاى

آزادانه به ستایش موسى(ع) پرداخت مطلب بالا استفاده مى شود. ۳ - ستایش دختر شعیب از موسى(ع) نزد پدر (إنّ خیر من استئجرت القوىّ الأمین) ۴ - جواز ستایش زنان از

نکرد. پس بر آنچه می‌گویند صبر کن و پیش از برآمدن آفتاب و پیش از غروب با ستایش پروردگارت تسبیح گوی. و پاره‌ای از شب و به دنباله‌های سجود او را تسبیح گوی

دعا به درگاه الهى براى دستیابى به صراط مستقیم (إهدنا الصرط المستقیم) ۳ - ستایش خدا و اظهار عبودیت به درگاه او از آداب دعاست. (الحمد للّه رب العلمین ...

مطمئناً مى توان بر خشم و غضب خویش فائق آمد. ۱۲ - تعدیل و کنترل نیروى غضب، مورد ستایش وحى است; نه نابودى و ریشه کن ساختن اصل آن. (و إذا ما غضبوا هم یغفرون) برداشت

آسمان ها و زمین و مجموعه هستى، شایان ستایش و تمجید است. (و تبارک الذى له ملک السموت و الأرض) واژه «تبارک» که در مقام ستایش به کار مى رود، از ماده «برکت» به

با افطار خود سیر کردند و خود گرسنه ماندند و خداوند با این آیات آن‌ها را ستایش فرمود و این سوره را به خاطر آن‌ها نازل گردانید و خود این موضوع دلیل است که

تمجید و ستایش خداوند از خویش، به خاطر آفرینش انسان (ثمّ أنشأنه خلقًا ءاخر فتبارک اللّه أحسن الخلقین) ۹ - آفرینش انسان، آفرینشى بس مهم و ستایش برانگیز (ثمّ

آیات شامل این کلمه حمد (۶۸ بار) ستايش. ثناگويى. ستودن. [آل عمران:188] و دوست دارند براى كارى كه نكرده‏اند ستوده و مدح شوند. در نهج البلاغه خطبه 220 آمده:

تکرار در قرآن: ۶۸(بار) لیست کلمات مشتق شده در حال بارگیری... ستايش. ثناگويى. ستودن. [آل عمران:188] و دوست دارند براى كارى كه نكرده‏اند ستوده و مدح شوند

بعد از مرگش بدین وسیله زنده گردانید‌؟» به‌راستی بی‌چون گویند «خدا.» بگو: «ستایش تنها برای خداست.» بلکه بیشترشان خردورزی نمی‌کنند. و این زندگی دنیا جز بازدارنده‌ای

که این مخلوق عجیب را از آن قطعه «گل چسبنده» به وجود آورد، شایسته هرگونه ستایش است. گاه «علق» را به معنی موجود «صاحب علاقه» دانسته‌اند که اشاره‌ای است به

مجاهدان بدر در راه خدا و مورد ستایش او (فئة ... تقاتل فى سبیل اللّه) از تأیید خداوند به اینکه جنگشان فى سبیل اللّه بوده، ستایش خداوند استفاده گردیده است.

تفسیر آیات ۱ - تعلیم نیایش و ستایش از جانب پروردگار به پیامبر (ص) (قل اللّهم مالک الملک) ۲ - پیامبر (ص)، موظّف به ستایش پروردگار (قل اللّهم مالک الملک)

ميشود تعبير مى‏آورند و بجاى «صار»است. *[شعراء:71].يعنى: گفتند بتهائى را ستايش مى‏كنيم و پيوسته ملازم آنهائيم. *[روم:51]. «ظَلُّوا» بمعنى «صارُوا»است و

ميشود تعبير مى‏آورند و بجاى «صار»است. *[شعراء:71].يعنى: گفتند بتهائى را ستايش مى‏كنيم و پيوسته ملازم آنهائيم. *[روم:51]. «ظَلُّوا» بمعنى «صارُوا»است و

سجده به درگاه او (امة قائمة ... و هم یسجدون ... و اولئک من الصالحین) ۱۲- ستایش خداوند، از مؤمنین اهل کتاب (من اهل الکتب امة ... یؤمنون باللّه) ۱۳- قیام

بی‌گمان غرق‌شوندگانند.» «پس هنگامی که تو با همراهانت بر کشتی آرمیدی، بگو ستایش خدایی را (سزا)ست که ما را از (چنگ) گروه ظالمان رهانید.» و بگو: «پروردگارم

فرشتگان در برابر خدا بود، منتهی به خاطر آفرینش این موجود با عظمت که: شایسته ستایش آن آفریدگار است کارد چنین دل آویز نقشی ز ماء و طینی! تفسیر آیات ۱ - داستان

به دلالت التزامى - اشاره به حقیقت معرفت دارد; زیرا اصولاً عبودیت واقعى و ستایش حق، جز در پرتو معرفت تحقق نمى یابد. ۲ - هدف مندى کار خداوند، در آفرینش موجودات

البلاغه خطبه 48 فرموده: «اَلْحَمْدُلِلّهِ كُلَّما وَقَبَ لَيْلٌ وَ غَسَقَ» ستايش خدا را هر وقت كه شبى آيد و ظلمتش شديد گردد. [فلق:2-3]. از شر آنچه آفريده

کان بالمؤمنین رحیمًا) آوردن اسم ظاهر به جاى ضمیر، مى تواند به خاطر تمجید و ستایش از مؤمنان باشد. ۱۲ - برخوردار کردن مؤمنان از رحمت ویژه، برخاسته از عنایت

مبارزه با معجزه (عصاى اژدها شوند) موسى(ع) استفاده کردند. ۸ - اقدام ساحران به ستایش فرعون در لحظه شروع عملیات خود، با هدف جلب حمایت او و نزدیک ساختن خویش بهوى

الذّلّة ... لیسوا سوآءً من اهل الکتب) ۵- احترام اسلام به افراد شایسته و ستایش از آنان، ولو اینکه مسلمان نباشند. (ضربت علیهم الذّلّة ... لیسوا سوآءً من

احاطه علمى خداوند به همه جنبش ها و سکون هاى موجودات، مقتضى اختصاص داشتن همه ستایش ها و حمدها به او است. (الحمد للّه الذى له ... یعلم ما یلج فى الأرض و ما یخرج

کم است (و خدمات کم خودشان بسیار!) خود را به انجام کاری که انجام نداده‌اند ستایش می‌کنند، و چیزی را مطالبه می‌کنند که حق آنها نیست. پیوسته از آرزوهای خود

صفات جلاليّه در اين سوره خود ستايش فرمود ذات اقدس خويش را بصفت كمالى كه فوق آن متصوّر نيست براى تعليم بندگان كيفيّت ستايش را بر بزرگترين نعمت خود كه انعام

صفات جلاليّه در اين سوره خود ستايش فرمود ذات اقدس خويش را بصفت كمالى كه فوق آن متصوّر نيست براى تعليم بندگان كيفيّت ستايش را بر بزرگترين نعمت خود كه انعام

برابر سخنان یاوه و بى ادبانه افراد نادان (و إذا سمعوا اللّغو أعرضوا عنه) ۳ - ستایش خداوند از ایمان آوردگان اهل کتاب به خاطر رفتار پسندیده آنان در برابر یاوه گویان

سخن می‌گوئیم». راوی سؤال می‌کند در آن روز شما چه می‌گوئید؟ فرمود: «تمجید و ستایش پروردگارمان را می‌کنیم، و بر پیامبرمان درود می‌فرستیم، و برای پیروانمان شفاعت

فرموده بود بر ستايش و پرستش بتها گفتند ما از جوانيكه باو ابراهيم ميگفتند شنيديم كه ميگفت من چنين قصدى دارم يا ملامت ميكرد ما و مردم را بر ستايش و پرستش بتها

زير نظر ماست. «فَإِنَّكَ بِأَعْيُنِنا» تسبيح از ستايش مهم‌تر است، فرمان تسبيح دوبار مطرح شد، ولى ستايش خداوند يكبار. مراد از «إِدْبارَ النُّجُومِ»، هنگام

او را ستايش كنند، فرمود: او مشرك است، سپس آيه‌ «لا يُشْرِكْ بِعِبادَةِ رَبِّهِ أَحَداً» «3» را تلاوت فرمود. «4» علامت رياكار آن است كه اگر ستايش شود كار

او را ستايش كنند، فرمود: او مشرك است، سپس آيه‌ «لا يُشْرِكْ بِعِبادَةِ رَبِّهِ أَحَداً» «3» را تلاوت فرمود. «4» علامت رياكار آن است كه اگر ستايش شود كار

او را ستايش كنند، فرمود: او مشرك است، سپس آيه‌ «لا يُشْرِكْ بِعِبادَةِ رَبِّهِ أَحَداً» «3» را تلاوت فرمود. «4» علامت رياكار آن است كه اگر ستايش شود كار

انفاق بخشى از دارایى ها، از اوصاف مؤمنان اهل کتاب (و ممّا رزقنهم ینفقون) ۹ - ستایش الهى از ایمان آوردگان از اهل کتاب، به خاطر خصلت انفاق گرى آنان (و ممّا رزقنهم

پیشین متضمّن تعهّد و مسؤولیّت و یاری مؤمنان با همدیگر است، و این آیه بیانگر ستایش و بزرگداشت آنان و مقام و منزلت ایشان است. «رِزْقٌ کَرِیمٌ»: (نگا: انفال /

را - که درخواست رفع گرفتارى از خود را داشت - به صبور و شکیبا بودن توصیف و ستایش کرده است. ۱۱ - ایوب(ع)، بنده شایسته خدا بود. (نعم العبد) ۱۲ - ایوب(ع)، در

است. (إذ یرفع إبرهیم القواعد ... ربنا تقبل منا إنک أنت السمیع العلیم) ۱۳ - ستایش خداوند، از آداب دعاست. (ربنا تقبل منا إنک أنت السمیع العلیم) ۱۴ - یاد کردن

که در آنهاست برای او تسبیح می‌نمایند و هیچ چیز نیست مگر اینکه (خدا را) با ستایش او تسبیح می‌نماید، ولی شما تسبیحشان را نمی‌توانید بفهمید. به‌راستی او بردباری

يَنْفَعُونَكُمْ‌: يا سودى مى‌رسانيدند شما را بر اينكه پرستش ايشان مى‌كرديد و ستايش ايشان مى‌نموديد. أَوْ يَضُرُّونَ‌: يا زيان مى‌رسانيدند به كسى كه اعراض كرده

صفات جلاليّه در اين سوره خود ستايش فرمود ذات اقدس خويش را بصفت كمالى كه فوق آن متصوّر نيست براى تعليم بندگان كيفيّت ستايش را بر بزرگترين نعمت خود كه انعام

نعمت وجود از فيضان جود خالق آسمان و زمين، و عقل حكم نمايد به وجوب پرستش و ستايش چنين منعمى. و لازم آيد كه همه بندگان مطيع و شاكر و موحد شوند، لكن بعضى بدين

او را ستايش كنند، فرمود: او مشرك است، سپس آيه‌ «لا يُشْرِكْ بِعِبادَةِ رَبِّهِ أَحَداً» «3» را تلاوت فرمود. «4» علامت رياكار آن است كه اگر ستايش شود كار

او را ستايش كنند، فرمود: او مشرك است، سپس آيه‌ «لا يُشْرِكْ بِعِبادَةِ رَبِّهِ أَحَداً» «3» را تلاوت فرمود. «4» علامت رياكار آن است كه اگر ستايش شود كار

خداست زيرا بشر يا به جماد عبادت خواهد كرد و يا به زنده مثلاً به جماد و بت ستايش كند كار بى فايده كرده و آن چه در كى و شعورى ندارد تذلّل كرده و تقديس نموده

این نکته دارد که سالک این راه، راه عزّت و کمال را مى پیماید; زیرا حمد و ستایش در برابر کمال است. اسماء و صفات: حمید ۱۹; عزیز ۱۹ اطاعت: آثار اطاعت ۲۰; اطاعت

از آن از حال اين كفار اخبار فرمايد: وَ يَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ‌: و ستايش و پرستش مى‌كنند غير از خداى تعالى. ما لا يَضُرُّهُمْ‌: آنچه را كه ضرر نرساند

صفات جلاليّه در اين سوره خود ستايش فرمود ذات اقدس خويش را بصفت كمالى كه فوق آن متصوّر نيست براى تعليم بندگان كيفيّت ستايش را بر بزرگترين نعمت خود كه انعام

او را ستايش كنند، فرمود: او مشرك است، سپس آيه‌ «لا يُشْرِكْ بِعِبادَةِ رَبِّهِ أَحَداً» «3» را تلاوت فرمود. «4» علامت رياكار آن است كه اگر ستايش شود كار

فرموده بود بر ستايش و پرستش بتها گفتند ما از جوانيكه باو ابراهيم ميگفتند شنيديم كه ميگفت من چنين قصدى دارم يا ملامت ميكرد ما و مردم را بر ستايش و پرستش بتها

گنگ و (از ديدن حقّ) كورند، پس ايشان (به سوى حقّ) باز نمى‌گردند. قرآن در ستايش برخى پيامبران مى‌فرمايد: آنان دست وچشم دارند، «وَ اذْكُرْ عِبادَنا إِبْراهِيمَ

فرموده بود بر ستايش و پرستش بتها گفتند ما از جوانيكه باو ابراهيم ميگفتند شنيديم كه ميگفت من چنين قصدى دارم يا ملامت ميكرد ما و مردم را بر ستايش و پرستش بتها

مى‌كردند، يعنى بتان را پرستش مى‌نمودند، ما نيز اقتدا به ايشان نموده آنها را ستايش كرديم. و اين مسلم است كه تقليد در اصول دين جايز نيست، و البته صاحب آن مذموم

بنمايد كه آنچه آنها به عبادت آن مشغولند از اصنام، مستحق و قابليت پرستش و ستايش را ندارند. تنبيه: مراد از «اب» عم مى‌باشد، زيرا به اجماع اماميه و دلايل نقليه

ربوبیت و تدبیر الهى ، رحمت او را مایه ترک گناهان و بدیها دانست و خود را ستایش نکرد. (و ما أُبرّءُ نفسى إن النفس لأمّارة بالسوء إلاّ ما رحم ربى) ۹- پیامبران

براى او نازل گردیده ظهور نماید و به حجرالاسود خانه کعبه تکیه کند و حمد و ستایش پروردگار نماید. سپس گوید اى گروه مردم اگر هر کسى بخواهد با من درباره پروردگار

دست كشيد و گرفتار بخل شد. خداوند حضرت ابراهيم را با اوصاف گوناگونى در قرآن ستايش فرموده است، از جمله: اوّاه، حليم، بصير، مخلص، قانت، شاكر، صدّيق، مؤمن، محسن،

فرموده بود بر ستايش و پرستش بتها گفتند ما از جوانيكه باو ابراهيم ميگفتند شنيديم كه ميگفت من چنين قصدى دارم يا ملامت ميكرد ما و مردم را بر ستايش و پرستش بتها

فرموده بود بر ستايش و پرستش بتها گفتند ما از جوانيكه باو ابراهيم ميگفتند شنيديم كه ميگفت من چنين قصدى دارم يا ملامت ميكرد ما و مردم را بر ستايش و پرستش بتها

از قرآن را مورد استهزا قرار داد، وليد در آن وقت مايل به اسلام و قرآن را ستايش مى‌نمود، گفت: اى نضر به قرآن استهزاء كنى، به خدا كه پيغمبر نمى‌گويد مگر حق

مِنْ رِجْزٍ أَلِيمٌ «5» ترجمه‌ ستايش مر خدائى را است كه مر او را است آنچه در آسمانها و آنچه در زمين است و مر او را است ستايش در آنجهان و او است درست كردار

فرموده بود بر ستايش و پرستش بتها گفتند ما از جوانيكه باو ابراهيم ميگفتند شنيديم كه ميگفت من چنين قصدى دارم يا ملامت ميكرد ما و مردم را بر ستايش و پرستش بتها

خدايانشان كه قابليّت پرستش و ستايش ندارند بگو بمن بنمايانيد ببينم اين مجسّمه‌هائى را كه ملحق نموديد شما آنها را بخدا در استحقاق ستايش و پرستش كه شريكهائى براى

را آنچه در آسمانها و آنچه در زمين است براى او است پادشاهى و مر او را است ستايش و او است بر همه چيز توانا او است آنكه آفريد شما را پس بعضى از شما كافر و

جامعه و سدّ راه فكر و نوآورى و مانع شناخت حقيقت است. چون حضرت ابراهيم مورد ستايش همه‌ى گروه‌هاى يهودى و مسيحى است، بيان تاريخ او براى اهل‌كتاب زمان پيامبر

صفات جلاليّه در اين سوره خود ستايش فرمود ذات اقدس خويش را بصفت كمالى كه فوق آن متصوّر نيست براى تعليم بندگان كيفيّت ستايش را بر بزرگترين نعمت خود كه انعام

علیم»...  ; سفیان گوید: به امام صادق(ع) گفتم: آیا جایز است انسان از خود ستایش کند؟ فرمود: آرى اگر ناچار شود. آیا نشنیده اى سخن یوسف را که گفت: «...إنى

خدا(ص) روایت شده است: ... کسى که سلطان ستمگرى را به خاطر طمع داشتن به او، ستایش کند و در برابر او کوچکى و تواضع نماید در آتش همنشین او گردد ... خداوند عزوجل

و ابدا قادر بر ايجاد نيست، و مسلم است كه اين دو مثل هم نباشند، و پرستش و ستايش ذاتى را سزا است كه خالق و موجد اشياء مى‌باشد، پس عاجزى شريك قادر ساختن، نهايت

الْأَرْضِ إِلهٌ‌: و در زمين معبود جن و انس، يعنى ذات يگانه او سزاوار پرستش و ستايش است نه غير او، وَ هُوَ الْحَكِيمُ الْعَلِيمُ‌: و او است حكيم در تدبير خلقان،

از همه چيز و همه كس بوده و هست و خواهد بود و ستوده و محمود و سزاوار ستايش است چه ستايش كننده‌ئى باشد چه نباشد ولى بوده و هست و خواهد بود چون تمام موجودات

الْحَياةُ الدُّنْيا وَ لا يَغُرَّنَّكُمْ بِاللَّهِ الْغَرُورُ «5» ترجمه‌ ستايش مر خدايرا است كه آفريننده آسمانها و زمين است قرار دهنده فرشتگان را پيامبرانى

شما نمايد. و ممكن است كه خطاب به كفار باشد و معنى آنكه: خداى را پرستش و ستايش كنيد كه شما را به غير او متولى امرى نيست، كه حكم عقاب را از شما دفع كند و

مِنْ رِجْزٍ أَلِيمٌ «5» ترجمه‌ ستايش مر خدائى را است كه مر او را است آنچه در آسمانها و آنچه در زمين است و مر او را است ستايش در آنجهان و او است درست كردار

بودند در پرستش، بيزارى جويند. نزد بعضى معنى آنكه ايشان به سبب شريكان خود در ستايش خدا، كافر شدند به خداى به حق. يا معبودان به آنها كافر شوند و تبرى نمايند

كه شما گمان مى‌كنيد، بلكه شما را براى امر بزرگى خلق فرموديم و آن پرستش و ستايش خالق يكتا است. وَ أَنَّكُمْ إِلَيْنا لا تُرْجَعُونَ‌: و گمان كرديد بدرستى

آورده نميشوند از آن و نه بآنها دستور رسد كه عذرخواهى نمايند پس مر خدا را است ستايش پروردگار آسمانها و پروردگار زمين پروردگار جهانيان‌ و براى او است بزرگى و

را آنچه در آسمانها و آنچه در زمين است براى او است پادشاهى و مر او را است ستايش و او است بر همه چيز توانا او است آنكه آفريد شما را پس بعضى از شما كافر و

كه خداوند او را در آيه‌ى قبل با جمله‌ى‌ «نِعْمَ الْعَبْدُ» و «أَوَّابٌ» ستايش مى‌كند، چگونه در آيه‌ى بعد فردى غافل از نماز معرّفى مى‌نمايد!؟ 3. دستور برگشتن

فرموده بود بر ستايش و پرستش بتها گفتند ما از جوانيكه باو ابراهيم ميگفتند شنيديم كه ميگفت من چنين قصدى دارم يا ملامت ميكرد ما و مردم را بر ستايش و پرستش بتها

الْحَياةُ الدُّنْيا وَ لا يَغُرَّنَّكُمْ بِاللَّهِ الْغَرُورُ «5» ترجمه‌ ستايش مر خدايرا است كه آفريننده آسمانها و زمين است قرار دهنده فرشتگان را پيامبرانى

حقيقيه و مخلوق و محتاج باو و او بى‌نياز از آنها و ستوده در ذات و صفات و مستحق ستايش و پرستش و اگر آنچه در زمين است از اشجار قلم شود و درياى بزرگ محيط مركّب و

در وقت محنت آجل و عاجل متوجه خدا شويد، چرا در وقت راحت و آسايش غير او را ستايش و پرستش كنيد. تتمه- آيه شريفه سرزنش نموده كافران و مشركان را تا متنبه شده،

فرموده بود بر ستايش و پرستش بتها گفتند ما از جوانيكه باو ابراهيم ميگفتند شنيديم كه ميگفت من چنين قصدى دارم يا ملامت ميكرد ما و مردم را بر ستايش و پرستش بتها

آورده نميشوند از آن و نه بآنها دستور رسد كه عذرخواهى نمايند پس مر خدا را است ستايش پروردگار آسمانها و پروردگار زمين پروردگار جهانيان‌ و براى او است بزرگى و

بدهند و حضرت ثابت كند براى آنها كه معبود شما قابل‌ جلد 4 صفحه 111 پرستش و ستايش نيست گفتند ميپرستيم بتهائيرا پس روز را در عبادت آنها بشب ميرسانيم براى اظهار

امید دارم و به غیر او امیدى ندارم ; زیرا تنها او دانا و حکیم مطلق است. ۲۳- ستایش خداوند پس از اظهار امید به یارى و کمک او ، از آداب پسندیده و نیکوست. (عسى الله

علیک) ۱۷ - شعیب(ع)، شخصیتى از زمره صالحان (ستجدنى ... من الصلحین) ۱۸ - جواز ستایش از خود در موارد لزوم (ستجدنى إن شاء اللّه من الصلحین) ۱۹ - دستیابى به هر

دارند . این اعتقاد مشرکان را وادار مى کرد که براى پرهیز از شر شیاطین، به ستایش آنان بپردازند. ۲۱- پذیرش ولایت شیطان، غیرقابل جمع با پذیرش ولایت خدا است

بدهند و حضرت ثابت كند براى آنها كه معبود شما قابل‌ جلد 4 صفحه 111 پرستش و ستايش نيست گفتند ميپرستيم بتهائيرا پس روز را در عبادت آنها بشب ميرسانيم براى اظهار

بدهند و حضرت ثابت كند براى آنها كه معبود شما قابل‌ جلد 4 صفحه 111 پرستش و ستايش نيست گفتند ميپرستيم بتهائيرا پس روز را در عبادت آنها بشب ميرسانيم براى اظهار

بپرسى از آنان كيست كه آفريد آسمانها و زمين را هر آينه ميگويند البته خدا بگو ستايش مر خدا را است بلكه بيشترشان نميدانند تفسير خداوند متعال در تعقيب مجادله كفار

بپرسى از آنان كيست كه آفريد آسمانها و زمين را هر آينه ميگويند البته خدا بگو ستايش مر خدا را است بلكه بيشترشان نميدانند تفسير خداوند متعال در تعقيب مجادله كفار

نمودن در پرستش و ستايش با او چيزيرا كه معلوم نيست شركت او با خدا كه اين موجب دخول در آتش جهنّم است چون كسيكه ميگويد فرعون يا بت را بايد ستايش و پرستش نمود

بدهند و حضرت ثابت كند براى آنها كه معبود شما قابل‌ جلد 4 صفحه 111 پرستش و ستايش نيست گفتند ميپرستيم بتهائيرا پس روز را در عبادت آنها بشب ميرسانيم براى اظهار

الْحَياةُ الدُّنْيا وَ لا يَغُرَّنَّكُمْ بِاللَّهِ الْغَرُورُ «5» ترجمه‌ ستايش مر خدايرا است كه آفريننده آسمانها و زمين است قرار دهنده فرشتگان را پيامبرانى

بنابراين، سرچشمه‌ى وحى، صاحب قدرت، حكمت، رحمت، ربوبيّت و شايسته‌ى حمد و ستايش است. مغفرت در قرآن‌ در قرآن كريم عواملى براى مغفرت بيان شده است از جمله:

بدهند و حضرت ثابت كند براى آنها كه معبود شما قابل‌ جلد 4 صفحه 111 پرستش و ستايش نيست گفتند ميپرستيم بتهائيرا پس روز را در عبادت آنها بشب ميرسانيم براى اظهار

را آنچه در آسمانها و آنچه در زمين است براى او است پادشاهى و مر او را است ستايش و او است بر همه چيز توانا او است آنكه آفريد شما را پس بعضى از شما كافر و

منزه است پروردگار تو پروردگار عزّت از آنچه وصف ميكنند و سلام بر پيمبران‌ و ستايش مر خدايرا است كه پروردگار جهانيان است. تفسير خداوند متعال قبلا وعده داده

آسمان‌ها و زمین را آفریده است‌؟» همانا بی‌چون خواهند گفت: «خدا.» بگو: « کل ستایش‌ها از آنِ خداست‌.» ولی بیشترشان نمی‌دانند. آنچه در آسمان‌ها و زمین است، تنها

رسالت شد دعوت نمود. قالَ يا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ‌: فرمود اى قوم من، ستايش و پرستش كنيد خداى متعال را به يگانگى. ما لَكُمْ مِنْ إِلهٍ غَيْرُهُ‌: نيست

- صفحه 161 اختصاص دارد به ذات سبحانى جل جلاله. فَاعْبُدْهُ‌: پس پرستش و ستايش كن ذات احديت الهى را كه مالك الرقاب است. وَ تَوَكَّلْ عَلَيْهِ‌: و توكل بكن

ساير نعم مادى و معنوى و روحى و جسمى كه به شماره در نيايد، بايد اقدام به ستايش و پرستش حضرت سبحان و خالق منان بنمايد، با اين وصف اعراض نموده كافر و اطاعت

بپرسى از آنان كيست كه آفريد آسمانها و زمين را هر آينه ميگويند البته خدا بگو ستايش مر خدا را است بلكه بيشترشان نميدانند تفسير خداوند متعال در تعقيب مجادله كفار

بدهند و حضرت ثابت كند براى آنها كه معبود شما قابل‌ جلد 4 صفحه 111 پرستش و ستايش نيست گفتند ميپرستيم بتهائيرا پس روز را در عبادت آنها بشب ميرسانيم براى اظهار

بدهند و حضرت ثابت كند براى آنها كه معبود شما قابل‌ جلد 4 صفحه 111 پرستش و ستايش نيست گفتند ميپرستيم بتهائيرا پس روز را در عبادت آنها بشب ميرسانيم براى اظهار

بدهند و حضرت ثابت كند براى آنها كه معبود شما قابل‌ جلد 4 صفحه 111 پرستش و ستايش نيست گفتند ميپرستيم بتهائيرا پس روز را در عبادت آنها بشب ميرسانيم براى اظهار

بدهند و حضرت ثابت كند براى آنها كه معبود شما قابل‌ جلد 4 صفحه 111 پرستش و ستايش نيست گفتند ميپرستيم بتهائيرا پس روز را در عبادت آنها بشب ميرسانيم براى اظهار

يُؤْفَكُونَ‌: پس چگونه گردانيده مى‌شويد و وارونه نمائيد امر را، يعنى از پرستش و ستايش خداى به حق رو برگردانيد و به پرستش غير مشغول شويد با وجود اعتراف با الوهيت

كمال ملاطفت آنها را دعوت بتقوى و پرهيزكارى از خدا فرمود؟؟؟ نمود بر پرستش و ستايش آن بت و صرف نظر نمودنشان از عبادت و اطاعت خداوندى كه قبول داشتند كه او بهترين

كمال ملاطفت آنها را دعوت بتقوى و پرهيزكارى از خدا فرمود؟؟؟ نمود بر پرستش و ستايش آن بت و صرف نظر نمودنشان از عبادت و اطاعت خداوندى كه قبول داشتند كه او بهترين

كمال ملاطفت آنها را دعوت بتقوى و پرهيزكارى از خدا فرمود؟؟؟ نمود بر پرستش و ستايش آن بت و صرف نظر نمودنشان از عبادت و اطاعت خداوندى كه قبول داشتند كه او بهترين

منزه است پروردگار تو پروردگار عزّت از آنچه وصف ميكنند و سلام بر پيمبران‌ و ستايش مر خدايرا است كه پروردگار جهانيان است. تفسير خداوند متعال قبلا وعده داده

هدايت كرده شوند بپاكيزه‌ئى از گفتار و هدايت كرده شوند براه خداوند سزاوار ستايش. تفسير - از آيات سابقه معلوم شد كه مردم روى زمين دو فرقه‌اند يك فرقه مؤمن

بپرسى از آنان كيست كه آفريد آسمانها و زمين را هر آينه ميگويند البته خدا بگو ستايش مر خدا را است بلكه بيشترشان نميدانند تفسير خداوند متعال در تعقيب مجادله كفار

إِلهَ إِلَّا هُوَ: بدرستى كه شأن چنين است كه نيست در عالم وجود، خدائى قابل ستايش و پرستش مگر ذات يگانه او. «سيد رضى» در تفسير اين آيه چند وجه ذكر فرموده:

هدايت كرده شوند بپاكيزه‌ئى از گفتار و هدايت كرده شوند براه خداوند سزاوار ستايش. تفسير - از آيات سابقه معلوم شد كه مردم روى زمين دو فرقه‌اند يك فرقه مؤمن

به شمار آورد، به شرط آنكه به فساد منتهى نشود، اينجا هم از مستضعفان مؤمن ستايش شده است، نه از همه‌ى آنان.) «آمَنَ مِنْهُمْ» 3- بيشترين پيروان پيامبران،

رَبُّ الْعالَمِینَ). این جمله بعد از ذکر آفرینش و تدبیر جهان هستی یک نوع ستایش از مقام مقدس پروردگار است که وجودی مبارک، ازلی، ابدی و سر چشمه همه برکات

بايشان نگهبانانش سلام بر شما پاك شديد پس داخل آن شويد جاودانيان‌ و گويند ستايش مر خدائيرا كه براستى وفا فرمود در باره ما بوعده خود و بميراث داد بما زمين

مِنْ رِجْزٍ أَلِيمٌ «5» ترجمه‌ ستايش مر خدائى را است كه مر او را است آنچه در آسمانها و آنچه در زمين است و مر او را است ستايش در آنجهان و او است درست كردار

با خود ميگفتند برويد و ثابت قدم باشيد در دينتان و صبر نمائيد بر پرستش و ستايش بتانتان براى تقرّب بخدا با اينمرد مكالمه نمودن فائده ندارد آنچه بايد بسر

بى‌همتائى است كه مستجمع صفات كمال و جلال و منزّه از هر عيب و نقص و مستحق پرستش و ستايش است نه گوساله فاقد عاجز ناتوان كه بسوزانند يا بسايندش و در دريا بريزند كه

اينها كه تراشيديد بى‌ادراك و شعور است يا اينها را شريك خود قرار داده در ستايش و پرستش يا شما را براى پرستش اينها عقاب نميكند يا از حال شما غافل است و از

اينها كه تراشيديد بى‌ادراك و شعور است يا اينها را شريك خود قرار داده در ستايش و پرستش يا شما را براى پرستش اينها عقاب نميكند يا از حال شما غافل است و از

اينها كه تراشيديد بى‌ادراك و شعور است يا اينها را شريك خود قرار داده در ستايش و پرستش يا شما را براى پرستش اينها عقاب نميكند يا از حال شما غافل است و از

كمال ملاطفت آنها را دعوت بتقوى و پرهيزكارى از خدا فرمود؟؟؟ نمود بر پرستش و ستايش آن بت و صرف نظر نمودنشان از عبادت و اطاعت خداوندى كه قبول داشتند كه او بهترين

كمال ملاطفت آنها را دعوت بتقوى و پرهيزكارى از خدا فرمود؟؟؟ نمود بر پرستش و ستايش آن بت و صرف نظر نمودنشان از عبادت و اطاعت خداوندى كه قبول داشتند كه او بهترين

انسان موجود مفسد و خونريز است، از آفريدنش صرف نظر كن و ما تو را با حمد خود ستايش و تسبيح مى‌كنيم. ماجراى خلقت انسان وسجده فرشتگان بر او، در سوره‌هاى بقره،

تنزيه كنيد خدا را هنگاميكه بشب ميرسيد و هنگاميكه صبح ميكنيد و مر او را است ستايش در آسمانها و زمين و در آخر روز و هنگاميكه به نيمروز در آئيد بيرون مى‌آورد

از همه چيز و همه كس بوده و هست و خواهد بود و ستوده و محمود و سزاوار ستايش است چه ستايش كننده‌ئى باشد چه نباشد ولى بوده و هست و خواهد بود چون تمام موجودات

حقيقيه و مخلوق و محتاج باو و او بى‌نياز از آنها و ستوده در ذات و صفات و مستحق ستايش و پرستش و اگر آنچه در زمين است از اشجار قلم شود و درياى بزرگ محيط مركّب و

رطوبيه كه سبب كثرت آب است از قمر دانسته صنعى از نقره به شكل قمر ترتيب و به ستايش مشغول شدند. جماعت آهنگران چون عمده ترقى كار خود را در تأثير آتش و قوه ناريه

نفع و دفع ضرر. حاصل آنكه خدايانى كه از فرط جهالت و غوايت غير از ذات احديت ستايش مى‌نمودند، هيچ فايده براى آنها نداشت. لَمَّا جاءَ أَمْرُ رَبِّكَ‌: وقتى كه

عليه السلام پسران خود را، ما تَعْبُدُونَ مِنْ بَعْدِي‌: چه چيز مى‌پرستيد و ستايش مى‌كنيد بعد از من. و اين را به جهت آن گفت كه اهل آن زمان بعضى بت‌پرست و جمعى

... مِنْ بَعْدِ ما أَصابَهُمُ الْقَرْحُ» 6- هرچه عمل دشوارتر باشد، قابل ستايش بيشترى است. «اسْتَجابُوا ... مِنْ بَعْدِ ما أَصابَهُمُ الْقَرْحُ» 7- حضور

كمال ملاطفت آنها را دعوت بتقوى و پرهيزكارى از خدا فرمود؟؟؟ نمود بر پرستش و ستايش آن بت و صرف نظر نمودنشان از عبادت و اطاعت خداوندى كه قبول داشتند كه او بهترين

نبايد بدستور آنها عمل نمايند و بپرستند معبوديرا كه باستحقاق آن براى پرستش و ستايش علم ندارند يا عبادت شيطان را نمايند و او را شريك قرار دهند با خدا در اطاعت

پيغمبرانى براى پيشينيان آنها فرستاده شده بود كه همه دعوت بتوحيد و منع از ستايش و پرستش بت مينمودند و آنها انبياء ما را تكذيب كردند و بكيفر آن در دنيا رسيدند

تنزيه كنيد خدا را هنگاميكه بشب ميرسيد و هنگاميكه صبح ميكنيد و مر او را است ستايش در آسمانها و زمين و در آخر روز و هنگاميكه به نيمروز در آئيد بيرون مى‌آورد

منزه است پروردگار تو پروردگار عزّت از آنچه وصف ميكنند و سلام بر پيمبران‌ و ستايش مر خدايرا است كه پروردگار جهانيان است. تفسير خداوند متعال قبلا وعده داده

پرستش باشد، پروردگار من و پروردگار شما است، فَاعْبُدُوهُ‌: پس او را پرستش و ستايش كنيد به خلوص نيت، و غير را شريك او مگردانيد، هذا صِراطٌ مُسْتَقِيمٌ‌: اينست

اللَّهُ‌: خدائى كه جامع صفات كماليه و منزّه از تمام نقايص و سزاوار پرستش و ستايش است، لا إِلهَ إِلَّا هُوَ: نيست معبودى در عالم وجود قابل پرستش و عبادت مگر

را که بدانچه آورده‌اند شادمانی کنند، و دوست دارند به آنچه نکرده‌اند مورد ستایش قرار گیرند. پس هرگز گمان مدار که آنان را نجاتی از عذاب است، در حالی که برایشان

سینه‌هایشان زدودیم. حال آنکه از زیر (قصرها و باغ‌های)‌شان نهرها روان است و گفتند: «ستایش خدای را که ما را به این (راه) هدایت نمود و اگر خدا ما را رهبری نمی‌نمود ما

موضوع مهم نمايد تا متذكّر شود كه اشتباه بزرگى كرده كه آنها را مانند خدا ستايش نموده و اگر مردم بخواهند بشمارند و تعيين كنند نعمتهاى خدا را كه چه قدر است

رد و انكار مى كنند و گفتند: ((سحرانتظاهرا)) و ((انا بكل كافرون )) مدح و ستايش طايفهى اى از اهل كتاب كه به قرآن ايمان آوردند و... و مژده به ايشان كهدوبار

مدتى كه ملاقات ميسر شد، گفتند: ما رسولان پروردگار توئيم و تو را به پرستش و ستايش دعوت كنيم: قالَ فَمَنْ رَبُّكُما يا مُوسى‌: فرعون گفت پس كيست پروردگار شما

با خود ميگفتند برويد و ثابت قدم باشيد در دينتان و صبر نمائيد بر پرستش و ستايش بتانتان براى تقرّب بخدا با اينمرد مكالمه نمودن فائده ندارد آنچه بايد بسر

اللَّهُ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ: خداى به حق اوست، نيست هيچ معبودى سزاوار پرستش و ستايش مگر ذات يگانه او، وَ عَلَى اللَّهِ‌: و بر خدا، نه بر غير او، فَلْيَتَوَكَّلِ

گردند تا قيامت كه نتيجه اعمال خودشان را مشاهده نمايند و خداوند مستحق پرستش و ستايش است در آسمان و زمين و چون عبادت اهل آسمان و زمين هر كدام بحسب حال خودشان

عليه السّلام و مرتبه الوهيت، غايت تنافى و تباعد است؛ پس چرا او را به الهيت ستايش و پرستش كنيد؟ تبصره: طبرسى رحمه الله در «مجمع» فرمايد: در ظهور معجزه تكلم

انسان موجود مفسد و خونريز است، از آفريدنش صرف نظر كن و ما تو را با حمد خود ستايش و تسبيح مى‌كنيم. ماجراى خلقت انسان وسجده فرشتگان بر او، در سوره‌هاى بقره،

صفحه 383 چيز بخدا و بى‌نياز بودن خود را از هر جهت از آنها و استحقاق او براى ستايش و پرستش تا كسى تصوّر نكند كه منع او از عبادت بتها و بعث آنها بر عبادت و اطاعت

تنزيه كنيد خدا را هنگاميكه بشب ميرسيد و هنگاميكه صبح ميكنيد و مر او را است ستايش در آسمانها و زمين و در آخر روز و هنگاميكه به نيمروز در آئيد بيرون مى‌آورد

خدايانشان است مگر كسانيكه خدا آنها را استثناء فرموده او گفت محكوم شدى مگر تو ستايش ننمودى عيسى بن مريم را بذكر خير با آنكه نصارى او و مادرش را ميپرستند و دسته‌ئى

خدايانشان است مگر كسانيكه خدا آنها را استثناء فرموده او گفت محكوم شدى مگر تو ستايش ننمودى عيسى بن مريم را بذكر خير با آنكه نصارى او و مادرش را ميپرستند و دسته‌ئى

جاحد است. وَ ما مِنْ إِلهٍ إِلَّا اللَّهُ‌: و نيست هيچ معبودى قابل پرستش و ستايش، مگر ذات يگانه خدا كه مستجمع تمام صفات كماليه و منزه از كليه نقايص و سزاوار

مَنْ أَوْفى‌ بِعَهْدِهِ مِنَ اللَّهِ» «3» كيست كه از خداوند با وفاتر باشد؟ ستايش بهشت به اينكه در آنجا لغوى نمى‌شنوند، هم توصيه به امروز ماست كه از لغو دورى

تمام موجودات بحكم مطاع و وجود مطلق او است در تمام عوالم وجود پس بايد او را ستايش و پرستش نمود و بر او توكّل و اعتماد كرد و از غير او چشم پوشيد و اميدوار نبود

يكديگر نباشند كه فرقه فرقه شدند و هر فرقه‌اى پيرو و تابع امامى يا پرستش و ستايش كننده معبودى باشند و راضى و خوشنود بمسلك و مرام و معبود و امام خود گردند

بلند مخوان نمازت را و آهسته مخوان آن را و بجوى بميانه خواندن راهى‌ و بگو ستايش مر خداوندى را است كه نگرفت فرزندى و نباشد براى او انبازى در پادشاهى و نباشد

دافع و مانعى و ولى و ناصرى غير ذات احديت الهى، پس به او توجه كنيد و بندگى و ستايش او را نمائيد. جلد 10 - صفحه 422 قُلْ لَنْ يَنْفَعَكُمُ الْفِرارُ إِنْ فَرَرْتُمْ

از مضرت به نصرت، پس اگر من آن را كه قدرت بر نفع و ضرر ندارد پرستش نمايم و ستايش آنكه قادر است ترك كنم، وَ جاءَ مِنْ أَقْصَا الْمَدِينَةِ رَجُلٌ يَسْعى‌ قالَ

براى خودش و آنكه گمراه شد پس بگو جز اين نيست كه من از بيم دهندگانم‌ و بگو ستايش خداى را است زود باشد بنماياند بشما آيتهايش را پس بشناسيد آنها را و نيست پروردگار

جا براى خود وطن ساختيد. پس ذاتى كه قدرت او را مشاهده كنيد سزاوار پرستش و ستايش است، و البته او نيز قادر بر اعاده شما باشد در قيامت. «1» مصباح كفعمى- چ بيروت

آبى را پس زنده كرد بآن زمين را بعد از مردنش هر آينه البته گويند خدا بگو ستايش مر خدا را است ولى بيشتر آنها تعقّل نميكنند و نيست اين زندگانى دنيا مگر سرگرمى

آبى را پس زنده كرد بآن زمين را بعد از مردنش هر آينه البته گويند خدا بگو ستايش مر خدا را است ولى بيشتر آنها تعقّل نميكنند و نيست اين زندگانى دنيا مگر سرگرمى

با خود ميگفتند برويد و ثابت قدم باشيد در دينتان و صبر نمائيد بر پرستش و ستايش بتانتان براى تقرّب بخدا با اينمرد مكالمه نمودن فائده ندارد آنچه بايد بسر

بى‌همتائى است كه مستجمع صفات كمال و جلال و منزّه از هر عيب و نقص و مستحق پرستش و ستايش است نه گوساله فاقد عاجز ناتوان كه بسوزانند يا بسايندش و در دريا بريزند كه

اينها كه تراشيديد بى‌ادراك و شعور است يا اينها را شريك خود قرار داده در ستايش و پرستش يا شما را براى پرستش اينها عقاب نميكند يا از حال شما غافل است و از

نبايد بدستور آنها عمل نمايند و بپرستند معبوديرا كه باستحقاق آن براى پرستش و ستايش علم ندارند يا عبادت شيطان را نمايند و او را شريك قرار دهند با خدا در اطاعت

صفحه 383 چيز بخدا و بى‌نياز بودن خود را از هر جهت از آنها و استحقاق او براى ستايش و پرستش تا كسى تصوّر نكند كه منع او از عبادت بتها و بعث آنها بر عبادت و اطاعت

بدرستى كه شأن چنين است كه رستگارى و نجات نيابند ناگرويدگان به حق و آنانكه در ستايش و پرستش ذات خداوندى، غير را شريك قرار دادند و انكار كردند نعمتهاى الهى را

رحمت و مغفرت خداوند نياز دارد. «قُلْ رَبِّ اغْفِرْ وَ ارْحَمْ» 7- در دعا، ستايش از خدا را فراموش نكنيم. «رَبِّ اغْفِرْ وَ ارْحَمْ وَ أَنْتَ خَيْرُ الرَّاحِمِينَ»

عنايت‌ ميكند ‌که‌ جميع‌ انبياء و اولياء و ملائكه‌ و صلحاء و اتقياء و مؤمنين‌ ستايش‌ ميكنند و ‌از‌ عنايات‌ ‌او‌ بهره‌ برداري‌ ميكنند ‌که‌ يكي‌ ‌از‌ شئونات‌ مقام‌

قائليد آنكه شركتى آنها در امر آسمانها و ايجاد آن با من دارند كه براى آن مستحق ستايش و پرستش شدند يا ما براى آنها يا شما جلد 4 صفحه 392 كتابى از آسمان فرستاديم

عالمى غير اين عالم و خلقى غير اين خلق كه عبادت كنند او را و به يگانگى خدا را ستايش نمايند، و خلق فرمايد براى ايشان زمينى غير اين زمين و آسمانى غير اين آسمان،

تمام موجودات بحكم مطاع و وجود مطلق او است در تمام عوالم وجود پس بايد او را ستايش و پرستش نمود و بر او توكّل و اعتماد كرد و از غير او چشم پوشيد و اميدوار نبود

سبحانى، و قلب براى تفكر و تدبر و آگاهى تا به مسموعات و مبصرات عبرت يابد و به ستايش و سپاسدارى منعم حقيقى اقدام نمايد؛ زيرا عمده شكرانه اين قواى ظاهره، صرف آنهاست

فرموده كه تعقّل كنند و متوجّه بعمل ناشايسته خودشان شوند كه چنين موجوداتى لايق ستايش و پرستش نيستند و بنابراين هم كلام دروغ نيست علاوه بر آنكه اگر دروغ هم باشد

توبه و 55 و 56 سوره‌ى مؤمنون. گاهى نعمت‌هاى الهى، پرده‌پوشى‌هاى خداوند و ستايش‌هاى مردمى، همه و همه، از وسائل غرور و سرگرمى و به نحوى استدراج است. «7» «1»

اصول نعم كه مستجمع تمام صفات كماليه و منزه از كليه نقايص و سزاوار پرستش و ستايش است، هيچ‌ تفسير اثنا عشرى، ج‌1، ص: 454 خدائى نيست در وجود مگر ذات يگانه او

مراد امت است) قرار مده و فرا مگير اى بنده با خداى به حق، خداى ديگرى را در ستايش و پرستش. فَتَقْعُدَ مَذْمُوماً مَخْذُولًا: پس بنشينى و بگردى در جهنم نكوهيده

پنهان ميدارند و آنچه را آشكار مى‌نمايند با آنكه چنين خداوندى مستحق پرستش و ستايش است نه خورشيد كه آنرا هم مانند ساير كواكب خدا از كتم عدم بعرصه وجود آورده

پنهان ميدارند و آنچه را آشكار مى‌نمايند با آنكه چنين خداوندى مستحق پرستش و ستايش است نه خورشيد كه آنرا هم مانند ساير كواكب خدا از كتم عدم بعرصه وجود آورده

آبى را پس زنده كرد بآن زمين را بعد از مردنش هر آينه البته گويند خدا بگو ستايش مر خدا را است ولى بيشتر آنها تعقّل نميكنند و نيست اين زندگانى دنيا مگر سرگرمى

موضوع مهم نمايد تا متذكّر شود كه اشتباه بزرگى كرده كه آنها را مانند خدا ستايش نموده و اگر مردم بخواهند بشمارند و تعيين كنند نعمتهاى خدا را كه چه قدر است

يكديگر نباشند كه فرقه فرقه شدند و هر فرقه‌اى پيرو و تابع امامى يا پرستش و ستايش كننده معبودى باشند و راضى و خوشنود بمسلك و مرام و معبود و امام خود گردند

آبى را پس زنده كرد بآن زمين را بعد از مردنش هر آينه البته گويند خدا بگو ستايش مر خدا را است ولى بيشتر آنها تعقّل نميكنند و نيست اين زندگانى دنيا مگر سرگرمى

با خود ميگفتند برويد و ثابت قدم باشيد در دينتان و صبر نمائيد بر پرستش و ستايش بتانتان براى تقرّب بخدا با اينمرد مكالمه نمودن فائده ندارد آنچه بايد بسر

برگزيده شده‌اند از ميان خلق براى تبليغ پيام الهى و دعوت مردم به پرستش و ستايش ذات سبحانى جل جلاله. ثُمَّ أَرْسَلْنا مُوسى‌ وَ أَخاهُ هارُونَ بِآياتِنا

بى‌همتائى است كه مستجمع صفات كمال و جلال و منزّه از هر عيب و نقص و مستحق پرستش و ستايش است نه گوساله فاقد عاجز ناتوان كه بسوزانند يا بسايندش و در دريا بريزند كه

گردند تا قيامت كه نتيجه اعمال خودشان را مشاهده نمايند و خداوند مستحق پرستش و ستايش است در آسمان و زمين و چون عبادت اهل آسمان و زمين هر كدام بحسب حال خودشان

و چيزى كه حق تعالى نفرموده، نسبت داده، و بتان را شريك حق دانسته، عبادت و ستايش آنها نموده گويند: «وَ اللَّهُ أَمَرَنا بِها» «1» نسبت اين فعل شنيع را به

معنى منافات با دلالت احد بر تفرّد حقّ بوجوب وجود و صفات و افعال و استحقاق ستايش و پرستش هم كه گفته‌اند ندارد و معانى متعدّده‌اى كه براى صمد در روايات ذكر

موانع باشد. لذا قرآن از كسانى‌كه داد و ستد، آنان را از ياد خدا باز نداشته ستايش كرده است. «رِجالٌ لا تُلْهِيهِمْ تِجارَةٌ وَ لا بَيْعٌ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ»

صفحه 383 چيز بخدا و بى‌نياز بودن خود را از هر جهت از آنها و استحقاق او براى ستايش و پرستش تا كسى تصوّر نكند كه منع او از عبادت بتها و بعث آنها بر عبادت و اطاعت

تَعْبُدُوا إِلَّا اللَّهَ‌: نازل فرمود اين قرآن مجيد را براى اينكه پرستش و ستايش نكنيد مگر ذات احديت خداى متعال را؛ بعد از دعوت به توحيد، ارشاد نمايد به تصديق

خدايانشان است مگر كسانيكه خدا آنها را استثناء فرموده او گفت محكوم شدى مگر تو ستايش ننمودى عيسى بن مريم را بذكر خير با آنكه نصارى او و مادرش را ميپرستند و دسته‌ئى

خدايانشان است مگر كسانيكه خدا آنها را استثناء فرموده او گفت محكوم شدى مگر تو ستايش ننمودى عيسى بن مريم را بذكر خير با آنكه نصارى او و مادرش را ميپرستند و دسته‌ئى

نافِلَةً لَكَ» «5»، «قُمِ اللَّيْلَ إِلَّا قَلِيلًا» «6» خداوند از عابدان در شب ستايش مى‌كند. «يَتْلُونَ آياتِ اللَّهِ آناءَ اللَّيْلِ» «7» و به تسبيح در «1».

او است مدير امور و مالك رقاب و صاحب اختيار بندگان و ستوده و مستحق پرستش و ستايش است و از دلائل قدرت او است خلقت آسمانها و زمين با اين عظمت و وسعت و تمام

فرموده كه تعقّل كنند و متوجّه بعمل ناشايسته خودشان شوند كه چنين موجوداتى لايق ستايش و پرستش نيستند و بنابراين هم كلام دروغ نيست علاوه بر آنكه اگر دروغ هم باشد

نموديم كه اتخاذ شريك ننمايند براى ذات پروردگار و به يگانگى ذات سبحانى را ستايش و در كليه امورات به او توكل كنند. وَ آتَيْنا مُوسَى الْكِتابَ وَ جَعَلْناهُ

و احياء و بعث و نشر احدى نبودند و معلوم است كه چنين جماداتى قابل پرستش و ستايش نيستند و گفتند بعضى از اين كفار نيست اين قرآن مگر دروغى كه محمد صلّى اللّه

او است مدير امور و مالك رقاب و صاحب اختيار بندگان و ستوده و مستحق پرستش و ستايش است و از دلائل قدرت او است خلقت آسمانها و زمين با اين عظمت و وسعت و تمام

موضوع مهم نمايد تا متذكّر شود كه اشتباه بزرگى كرده كه آنها را مانند خدا ستايش نموده و اگر مردم بخواهند بشمارند و تعيين كنند نعمتهاى خدا را كه چه قدر است

رد و انكار مى كنند و گفتند: ((سحرانتظاهرا)) و ((انا بكل كافرون )) مدح و ستايش طايفهى اى از اهل كتاب كه به قرآن ايمان آوردند و... و مژده به ايشان كهدوبار

بى‌همتائى است كه مستجمع صفات كمال و جلال و منزّه از هر عيب و نقص و مستحق پرستش و ستايش است نه گوساله فاقد عاجز ناتوان كه بسوزانند يا بسايندش و در دريا بريزند كه

گردند تا قيامت كه نتيجه اعمال خودشان را مشاهده نمايند و خداوند مستحق پرستش و ستايش است در آسمان و زمين و چون عبادت اهل آسمان و زمين هر كدام بحسب حال خودشان

القاب: «مؤمنون» «3»، «متقين» «4»، «أُولُوا الْأَلْبابِ» «5» و «ابرار» «6»، ستايش كرده است، امّا در نكوهش پيمان شكنان، اوصافى چون: «فاسقين» «7»، «كافرين»،

نَقُولُ لِلَّذِينَ ظَلَمُوا: و گوئيم در آن روز مر آنان را كه ستم نمودند به ستايش و پرستش غير ذات حق، ذُوقُوا عَذابَ النَّارِ: بچشيد عذاب آتش را، الَّتِي كُنْتُمْ

پيغمبرانى براى پيشينيان آنها فرستاده شده بود كه همه دعوت بتوحيد و منع از ستايش و پرستش بت مينمودند و آنها انبياء ما را تكذيب كردند و بكيفر آن در دنيا رسيدند

صفحه 383 چيز بخدا و بى‌نياز بودن خود را از هر جهت از آنها و استحقاق او براى ستايش و پرستش تا كسى تصوّر نكند كه منع او از عبادت بتها و بعث آنها بر عبادت و اطاعت

عَذابَ يَوْمٍ أَلِيمٍ «26» أَنْ لا تَعْبُدُوا إِلَّا اللَّهَ‌: اينكه پرستش و ستايش مكنيد مگر ذات يگانه حق متعال را، و ترك نمائيد عبادت و اطاعت غير خدا را. و

تمام موجودات بحكم مطاع و وجود مطلق او است در تمام عوالم وجود پس بايد او را ستايش و پرستش نمود و بر او توكّل و اعتماد كرد و از غير او چشم پوشيد و اميدوار نبود

ما هيچ چيز از نعمتهاى تو اى پروردگار ما تكذيب نمى‌كنيم پس تو راست ثنا و ستايش‌ «1». بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ‌ الرَّحْمنُ «1» عَلَّمَ الْقُرْآنَ

الصَّالِحِينَ «19» ترجمه‌ و بتحقيق داديم داود و سليمان را دانشى و گفتند ستايش خدايرا است كه برترى داد ما را بر بسيارى از بندگانش كه مؤمنانند و ميراث برد

فرموده كه تعقّل كنند و متوجّه بعمل ناشايسته خودشان شوند كه چنين موجوداتى لايق ستايش و پرستش نيستند و بنابراين هم كلام دروغ نيست علاوه بر آنكه اگر دروغ هم باشد

او است مدير امور و مالك رقاب و صاحب اختيار بندگان و ستوده و مستحق پرستش و ستايش است و از دلائل قدرت او است خلقت آسمانها و زمين با اين عظمت و وسعت و تمام

آبى را پس زنده كرد بآن زمين را بعد از مردنش هر آينه البته گويند خدا بگو ستايش مر خدا را است ولى بيشتر آنها تعقّل نميكنند و نيست اين زندگانى دنيا مگر سرگرمى

آبى را پس زنده كرد بآن زمين را بعد از مردنش هر آينه البته گويند خدا بگو ستايش مر خدا را است ولى بيشتر آنها تعقّل نميكنند و نيست اين زندگانى دنيا مگر سرگرمى

يكديگر نباشند كه فرقه فرقه شدند و هر فرقه‌اى پيرو و تابع امامى يا پرستش و ستايش كننده معبودى باشند و راضى و خوشنود بمسلك و مرام و معبود و امام خود گردند

تفسير برهان؛ راهنما. جلد 1 - صفحه 187 خدا و ارتباط با او مى‌باشد. قرآن در ستايش گروهى از بندگان مى‌فرمايد: «يَذْكُرُونَ اللَّهَ قِياماً وَ قُعُوداً وَ عَلى‌

آبى را پس زنده كرد بآن زمين را بعد از مردنش هر آينه البته گويند خدا بگو ستايش مر خدا را است ولى بيشتر آنها تعقّل نميكنند و نيست اين زندگانى دنيا مگر سرگرمى

را گفت اين سخن از اين مرد عجيب است و جلد 14 - صفحه 347 خلاف آنچه مردمان ستايش او مى‌كردند به كمال عقل و فضل و دانش و جلالت و وقع او در نظر من ساقط شد،

حيات و علم و قدرت و اراده و اختيار و ساير صفات كماليّه باشند كه بآن لايق ستايش و پرستش گردند و نيز بايد در هر يك خصوصيّتى باشد كه از ديگرى بآن ممتاز گردد

گفتيم‌ مقام‌ محمود مقامي‌ ‌است‌ ‌که‌ تمام‌ انبياء و ملائكه‌ و ‌ما سوي‌ اللّه‌ ستايش‌ ميكنند ‌که‌ يكي‌ ‌از‌ شئونات‌ مقام‌ محمود شفاعت‌ ‌است‌ و شفاعت‌ حضرت‌ رسالت‌

اللَّهِ أَحَداً: پس نخوانيد در آن با خداى يگانه هيچكس را، يعنى در پرستش و ستايش، چنانچه يهود و نصارى در كنايس و معابد خود، عزيز و مسيح را بالوهيت ياد كنند

نفرمود: «بوالدى». 1- امتيازات و برترى‌هاى خود را از خدا بدانيد. «جَعَلَنِي» 2- ستايش از خود، اگر براى فخر فروشى نباشد مانعى ندارد. وَ جَعَلَنِي مُبارَكاً ...

فَقالَ يا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ‌: پس گفت به ايشان كه اى قوم من پرستش و ستايش كنيد خداى را به يگانگى و ترك كنيد بت‌پرستى و شرك را، وَ ارْجُوا الْيَوْمَ

نيست خدائى جز او پس بخوانيد او را با آنكه خالص كنندگان باشيد براى او دين را ستايش مر خدايرا است كه پروردگار جهانيان است. تفسير خداوند متعال شب را تاريك قرار

آنان حى منعم قادر عالم خالق رازق را، و فراگرفتن آنچه نفع و ضرر ندارد. به ستايش. از اين عجيب‌تر آنكه، شخصى كه مى‌خواند ايشان را به حق‌شناسى و ترك بت‌پرستى،

فرمايد و بر پا دارد در مقامى كه مشرف باشد بر خلق اوّلين و آخرين و آنها او را ستايش نمايند بر آن مقام و در آنمقام و همه حتّى انبياء و مرسلين احتياج بشفاعت او

تبعيّت سلاطين جور براى آنها نافع و مفيد نشد و اينها نتوانستند از پرستش و ستايش كنندگان خودشان دفاع نمايند در موقع ورود عذاب الهى و جز هلاكت و خسارت براى

تبعيّت سلاطين جور براى آنها نافع و مفيد نشد و اينها نتوانستند از پرستش و ستايش كنندگان خودشان دفاع نمايند در موقع ورود عذاب الهى و جز هلاكت و خسارت براى

قائليد آنكه شركتى آنها در امر آسمانها و ايجاد آن با من دارند كه براى آن مستحق ستايش و پرستش شدند يا ما براى آنها يا شما جلد 4 صفحه 392 كتابى از آسمان فرستاديم

درآييد و از جهنم نجات يابيد؛ و آن اينست كه شهادت دهيد نيست خدائى قابل پرستش و ستايش الّا ذات يگانه اللّه، و من رسول او هستم، هر كه مرا اجابت كند در اين كار و

در دعا و ناله، بركاتى مانند آرامش روحى، تواضع و عبوديّت دعاكننده و مدح و ستايش خداوند نهفته است. إِنِّي وَهَنَ الْعَظْمُ‌ ... فَهَبْ لِي مِنْ لَدُنْكَ وَلِيًّا

يكديگر نباشند كه فرقه فرقه شدند و هر فرقه‌اى پيرو و تابع امامى يا پرستش و ستايش كننده معبودى باشند و راضى و خوشنود بمسلك و مرام و معبود و امام خود گردند

با خود ميگفتند برويد و ثابت قدم باشيد در دينتان و صبر نمائيد بر پرستش و ستايش بتانتان براى تقرّب بخدا با اينمرد مكالمه نمودن فائده ندارد آنچه بايد بسر

سبب رشد وتكامل وجودى خود انسان مى‌گردد. «مَثَلُ الَّذِينَ يُنْفِقُونَ» 2- ستايش قرآن از كسانى است كه انفاق سيره‌ى هميشگى آنان باشد. «يُنْفِقُونَ» فعل مضارع

مذمت قوم به اينكه ايشان از فرط نادانى و گمراهى، اصنام را پرستش و غير خدا را ستايش نمودند و در مقام سرزنش گفتند: لَوْ لا يَأْتُونَ عَلَيْهِمْ‌: چرا نمى‌آورند

معنى منافات با دلالت احد بر تفرّد حقّ بوجوب وجود و صفات و افعال و استحقاق ستايش و پرستش هم كه گفته‌اند ندارد و معانى متعدّده‌اى كه براى صمد در روايات ذكر

كماليه و منزه از كليه نقايص. لا إِلهَ إِلَّا أَنَا: نيست خدائى مستحق پرستش و ستايش‌ «1» سوره ص، آيه 26. «2» سوره بقره، آيه 124. جلد 8 - صفحه 252 كردن مگر من

صفحه 383 چيز بخدا و بى‌نياز بودن خود را از هر جهت از آنها و استحقاق او براى ستايش و پرستش تا كسى تصوّر نكند كه منع او از عبادت بتها و بعث آنها بر عبادت و اطاعت

سستى نكنيد و كوتاهى منمائيد در رسانيدن پيغام من و دعوت مردمان به پرستش و ستايش من. و تسميه تبليغ رسالت به «ذكر» به جهت آنست كه ذكر، شامل جميع انواع عبادات

تو. لا يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِهِ‌: سر كشى و تكبر ننمايند از پرستش و ستايش ذات احديت الهى. وَ يُسَبِّحُونَهُ‌: و تنزيه مى‌كنند ذات اقدس سبحانى را از

آخرت بهتر است. در اين دو آيه حضرت يوسف به عنوان «محسن»، «مؤمن» و «متّقى» ستايش شده است. جلد 4 - صفحه 234 در سراسر اين سوره، اراده خداوند را مى‌توان با اراده

خدايانشان است مگر كسانيكه خدا آنها را استثناء فرموده او گفت محكوم شدى مگر تو ستايش ننمودى عيسى بن مريم را بذكر خير با آنكه نصارى او و مادرش را ميپرستند و دسته‌ئى

الصَّالِحِينَ «19» ترجمه‌ و بتحقيق داديم داود و سليمان را دانشى و گفتند ستايش خدايرا است كه برترى داد ما را بر بسيارى از بندگانش كه مؤمنانند و ميراث برد

نافِلَةً لَكَ» «5»، «قُمِ اللَّيْلَ إِلَّا قَلِيلًا» «6» خداوند از عابدان در شب ستايش مى‌كند. «يَتْلُونَ آياتِ اللَّهِ آناءَ اللَّيْلِ» «7» و به تسبيح در «1».

هدايت كرده شوند بپاكيزه‌ئى از گفتار و هدايت كرده شوند براه خداوند سزاوار ستايش. تفسير - از آيات سابقه معلوم شد كه مردم روى زمين دو فرقه‌اند يك فرقه مؤمن

تمام موجودات بحكم مطاع و وجود مطلق او است در تمام عوالم وجود پس بايد او را ستايش و پرستش نمود و بر او توكّل و اعتماد كرد و از غير او چشم پوشيد و اميدوار نبود

لذا حكم نمودند به فساد آن و گفتند: نشنيديم از پدران خود اين كلمات را كه ستايش و پرستش يك خدا باشد و به ما خبر ندادند كه چنين كسى از پيغمبر مبعوث خواهد

الَّذِينَ آمَنُوا بِالْباطِلِ‌: و آن كسانى كه گرويده‌اند به باطل يعنى به پرستش و ستايش معبودان باطل قيام نموده‌اند، وَ كَفَرُوا بِاللَّهِ‌: و كافر شدند به خدا و

در صنع و تدبير و دلالت ايشان بيشتر است بر وجوب عبادت و اطاعت حق و پرستش و ستايش ذات يگانه او. بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ‌ اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ

او است مدير امور و مالك رقاب و صاحب اختيار بندگان و ستوده و مستحق پرستش و ستايش است و از دلائل قدرت او است خلقت آسمانها و زمين با اين عظمت و وسعت و تمام

پيغمبر را. قالَ يا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ‌: فرمود هود: اى قوم من، پرستش و ستايش كنيد ذات احديت خداى را كه مستجمع تمام صفات كماليه و منزه از كليه نقايص باشد

رد و انكار مى كنند و گفتند: ((سحرانتظاهرا)) و ((انا بكل كافرون )) مدح و ستايش طايفهى اى از اهل كتاب كه به قرآن ايمان آوردند و... و مژده به ايشان كهدوبار

ملاطفت و مرافقت آن حضرت؛ زيرا جهل مفرط را اسناد به او و به علم فايق خود را ستايش ننموده، بلكه خود را نسبت به او مانند كسى گردانيد كه در مسيرى رفيق او باشد

نبايد بدستور آنها عمل نمايند و بپرستند معبوديرا كه باستحقاق آن براى پرستش و ستايش علم ندارند يا عبادت شيطان را نمايند و او را شريك قرار دهند با خدا در اطاعت

نازل شد. «1» وَ إِذا قِيلَ لَهُمُ‌: وقتى گفته شود مر كفار را در پرستش و ستايش و دين، اتَّبِعُوا ما أَنْزَلَ اللَّهُ‌: پيروى كنيد آنچه را كه نازل فرموده

مِثْلُكُمْ‌: نيست اين رسول كه به پرستش خداى يگانه شما را دعوت مى‌كند و منع ستايش خدايان ديگر مى‌كند، مگر آدمى مانند شما در صفات و احوال بشريت، يَأْكُلُ مِمَّا

قائليد آنكه شركتى آنها در امر آسمانها و ايجاد آن با من دارند كه براى آن مستحق ستايش و پرستش شدند يا ما براى آنها يا شما جلد 4 صفحه 392 كتابى از آسمان فرستاديم

خود را براى خدا، و من جميع الوجوه توجه به او نموده، و غير ذات اقدس الهى را ستايش و عبادت نكرده. يا ابتذال نمود روى خود را در سجود براى او سبحانه. و در اين

اللّه عليه و آله، منزه و مقدس باشد از آنكه در خاطر مباركش خطور نمايد پرستش و ستايش غير با ذات سبحانى، لكن به جهت تهيج و تحريك ازدياد اخلاص و تقوى و لطف مر ساير

و احياء و بعث و نشر احدى نبودند و معلوم است كه چنين جماداتى قابل پرستش و ستايش نيستند و گفتند بعضى از اين كفار نيست اين قرآن مگر دروغى كه محمد صلّى اللّه

و احياء و بعث و نشر احدى نبودند و معلوم است كه چنين جماداتى قابل پرستش و ستايش نيستند و گفتند بعضى از اين كفار نيست اين قرآن مگر دروغى كه محمد صلّى اللّه

يكديگر نباشند كه فرقه فرقه شدند و هر فرقه‌اى پيرو و تابع امامى يا پرستش و ستايش كننده معبودى باشند و راضى و خوشنود بمسلك و مرام و معبود و امام خود گردند

تو را است ستايش در هفت آسمانِ سختِ‏ محكم، و تو را است ستايش در زمينِ بستر و قرارگاه، تو را است ستايش به اندازه توانايى بندگان، و تو را است ستايش به قدر وسعت

خواب‌ها، حدس‌ها و گمان‌ها، قضاوت بدون علم، گواهى دادن بدون علم، موضعگيرى، ستايش يا انتقاد بدون علم، تفسير و تحليل و نوشتن و فتوا دادن بدون علم، نقل‌ «1»

معنى منافات با دلالت احد بر تفرّد حقّ بوجوب وجود و صفات و افعال و استحقاق ستايش و پرستش هم كه گفته‌اند ندارد و معانى متعدّده‌اى كه براى صمد در روايات ذكر

آن باشد. وَ لا تَجْعَلْ مَعَ اللَّهِ إِلهاً آخَرَ: و قرار مده در پرستش و ستايش با ذات احديت الهى خداى ديگرى. تنبيه: خطاب به حضرت پيغمبر صلّى اللّه عليه

پيغمبرانى براى پيشينيان آنها فرستاده شده بود كه همه دعوت بتوحيد و منع از ستايش و پرستش بت مينمودند و آنها انبياء ما را تكذيب كردند و بكيفر آن در دنيا رسيدند

تمام موجودات بحكم مطاع و وجود مطلق او است در تمام عوالم وجود پس بايد او را ستايش و پرستش نمود و بر او توكّل و اعتماد كرد و از غير او چشم پوشيد و اميدوار نبود

خداوند به حق كه مستجمع تمام صفات كماليه و منزه از كليه نقايص و سزاوار پرستش و ستايش باشد، آن ذاتى است كه به قدرت كامله و حكمت شامله، خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ‌:

و احياء و بعث و نشر احدى نبودند و معلوم است كه چنين جماداتى قابل پرستش و ستايش نيستند و گفتند بعضى از اين كفار نيست اين قرآن مگر دروغى كه محمد صلّى اللّه

و احياء و بعث و نشر احدى نبودند و معلوم است كه چنين جماداتى قابل پرستش و ستايش نيستند و گفتند بعضى از اين كفار نيست اين قرآن مگر دروغى كه محمد صلّى اللّه

منافقان، تعداد اقسام مكلفات و ذكر خواص و علت غائى خلقت بندگان كه پرستش و ستايش باشد، بيان مى‌فرمايد- به طريق التفات از غيب به خطاب كه مستلزم است حظّ و نشاط

موضوع مهم نمايد تا متذكّر شود كه اشتباه بزرگى كرده كه آنها را مانند خدا ستايش نموده و اگر مردم بخواهند بشمارند و تعيين كنند نعمتهاى خدا را كه چه قدر است

عَلى‌ ما تَصِفُونَ» به ياد داشته باشيم كه حساب و كتاب در كار است، پس در ستايش‌ها و انتقادها دقّت كنيم. «الْمُسْتَعانُ عَلى‌ ما تَصِفُونَ» «اللهم صلّ على

حيات و علم و قدرت و اراده و اختيار و ساير صفات كماليّه باشند كه بآن لايق ستايش و پرستش گردند و نيز بايد در هر يك خصوصيّتى باشد كه از ديگرى بآن ممتاز گردد

سخنى دور از حق و نهايت ظلم. يعنى محض خطا و دروغ. حاصل آنكه: هر گاه پرستش و ستايش غير معبود حقيقى را پيش گيريم، هر آينه غايت گمراهى و كمال دورى از حق است،

معنى منافات با دلالت احد بر تفرّد حقّ بوجوب وجود و صفات و افعال و استحقاق ستايش و پرستش هم كه گفته‌اند ندارد و معانى متعدّده‌اى كه براى صمد در روايات ذكر

ريسمان گرديد از لاغرى، در چنين حالى پرستش دوگانه محبوبتر باشد نزد شما از ستايش يگانه، نرسيده‌ايد مرتبه استقامت را. شخص مؤمن علاقه‌مند به ديانت در تهاجم

به هر كس رسيدى پرسيدى سلوك داود با رعيت چگونه است، همه او را به وصف جميل ستايش مى‌كردند؛ و اين به جهت آن بود كه چون سلطنت داشت مى‌خواست اگر از حكّام او

فرمايد و بر پا دارد در مقامى كه مشرف باشد بر خلق اوّلين و آخرين و آنها او را ستايش نمايند بر آن مقام و در آنمقام و همه حتّى انبياء و مرسلين احتياج بشفاعت او

قائليد آنكه شركتى آنها در امر آسمانها و ايجاد آن با من دارند كه براى آن مستحق ستايش و پرستش شدند يا ما براى آنها يا شما جلد 4 صفحه 392 كتابى از آسمان فرستاديم

الْبَحْرِ بِأَمْرِهِ وَ سَخَّرَ لَكُمُ الْأَنْهارَ (32) بعد از آن اثبات حقانيت ستايش و پرستش ذات احديت خود را به ذكر آيات بينات بيان مى‌فرمايد: اللَّهُ الَّذِي

الصَّالِحِينَ «19» ترجمه‌ و بتحقيق داديم داود و سليمان را دانشى و گفتند ستايش خدايرا است كه برترى داد ما را بر بسيارى از بندگانش كه مؤمنانند و ميراث برد

به خداى تعالى ، تسبيح او، و تحيت و درود آنان به يكديگر در جناتنعيم حمد و ستايش خداى تعالى فقط از بندگان مخلص خدا بر مى آيد بحث روايتى (رواياتى در مورد:

نازل شده و بعد از سوره‌ى بقره، داراى بيشترين آيات است. اين سوره به خاطر ستايش از شاعران مؤمن و مذمّتِ شاعران بيهوده‌گوى، كه در چهار آيه‌ى آخر آن آمده،

و احياء و بعث و نشر احدى نبودند و معلوم است كه چنين جماداتى قابل پرستش و ستايش نيستند و گفتند بعضى از اين كفار نيست اين قرآن مگر دروغى كه محمد صلّى اللّه

خدا- ذاتى كه مستجمع تمام صفات كماليه و منزّه از كليه نواقص و سزاوار پرستش و ستايش مى‌باشد، و در قسمت توحيد در چهار مقام بايد باشد: توحيد ذاتى، توحيد صفاتى،

ناشى از عجب است كه از اصولرذائل مى باشد و ستايش و تزكيه مختص به خدا است تنها فضيلت مستند به خداوند شايسته ستايش است اعتماد به نفس در مقابل اعتماد به خدا

يكديگر نباشند كه فرقه فرقه شدند و هر فرقه‌اى پيرو و تابع امامى يا پرستش و ستايش كننده معبودى باشند و راضى و خوشنود بمسلك و مرام و معبود و امام خود گردند

حيات و علم و قدرت و اراده و اختيار و ساير صفات كماليّه باشند كه بآن لايق ستايش و پرستش گردند و نيز بايد در هر يك خصوصيّتى باشد كه از ديگرى بآن ممتاز گردد

بر او نماز گزاردند. «2» 1- بايد انصاف را مراعات كرد و از خوبان اهل كتاب ستايش نمود. «وَ إِنَّ مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ لَمَنْ يُؤْمِنُ ...» 2- هر مكتبى، ريزش

بى‌همتائى است كه مستجمع صفات كمال و جلال و منزّه از هر عيب و نقص و مستحق پرستش و ستايش است نه گوساله فاقد عاجز ناتوان كه بسوزانند يا بسايندش و در دريا بريزند كه

مثل و مانند ندارد، ذاتى كه مستجمع صفات كماليه و منزّه از كليه نقايص و قابل ستايش و پرستش باشد؛ حاضر و ناظر بندگان، به مقتضاى عدل و حكمت. انبياء عظام را مبعوث

) را تنها نگذاشتند و فرار نكردند ادامه خوشنودى و رضاى خدا از كسى و بقاء ستايش و مدح او بستگى دارد به بقاء صفات و احوال حميده او معناى (( سكينت )) و اشاره

أَمْوالِنا ما نَشؤُا (در قوانين شعيب، قانون كنترل مصرف بوده است) 9- تجليل و ستايش مخالفان از ما، گاهى به خاطر سكوت ونگفتن حقّ است. «إِنَّكَ لَأَنْتَ الْحَلِيمُ

145 مختلفه مصنوعه از سنگ و چوب و فلزات اولى و احق و اليقند براى پرستش و ستايش و آيا عبادت آنها انفع است براى عبادت كننده يا خداى يگانه قادر غالب قاهر كه

خيالات، شايعات، پيشگويى‌ها و رؤياهاى بى‌اساس. داورى و موضع‌گيرى بدون علم، ستايش يا انتقاد بدون علم و نوشتن و گفتن بدون علم. داوريى شفابخش براى همه آن بيمارى‌ها،

شصت بار خدا را حمد (و ستايش) ميكرد بشماره رگهاى بدن، (و اين گونه ميفرمود: « الحمد للَّه رب العالمين كثيرا على كل حال» (يعنى ستايش مخصوص پروردگار جهانيانست

زبان به حمد و ستايش او مى گشايند. و نيز در اين جهان ممكن است انسانها غافل شوند، و موجوداتى را مستقل از ذات خداوند پندارند و آنها را ستايش كنند، اما در آنجا

خود را، بِاتِّخاذِكُمُ الْعِجْلَ‌: به سبب فرا گرفتن گوساله را به پرستش و ستايش. فَتُوبُوا إِلى‌ بارِئِكُمْ‌: پس توبه كنيد و برگرديد به تضرع و زارى به درگاه

ذات من چيزى را، زيرا از شريك، منزه و مقدس باشم بلكه مرا به يگانگى پرستش و ستايش نما. وَ طَهِّرْ بَيْتِيَ‌: و پاك ساز خانه مرا از بتها و جميع چيزهاى ناشايسته

يكديگر نباشند كه فرقه فرقه شدند و هر فرقه‌اى پيرو و تابع امامى يا پرستش و ستايش كننده معبودى باشند و راضى و خوشنود بمسلك و مرام و معبود و امام خود گردند

وَبِاللَّهِ ... وَالْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ؛ به نام خدا و به خدا و ستايش مر خدايى است كه فرا نگرفته است زنى را و نه فرزندى، و نبود او را شريكى در

عرضكردم: قربانت گردم دعاء جامعى (يعنى تمام و كاملى) بمن بياموز، فرمود: خدا را ستايش كن زيرا هيچ نمازگزارى نيست جز اينكه (آن زمان) براى تو دعا كند (زيرا هر نمازگزارى

لذا حميد و شايسته ستايش است . بعضى احتمال داده اند كه «حميد» در اينجا به معنى اسم فاعل باشد (ستايش كننده ) نه به معنى محمود و ستايش شده ، يعنى در عين اينكه

قُلْتُمْ فَاعْدِلُوا (در گواهى‌ها، وصيّت‌ها، قضاوت‌ها، صدور حكم‌ها، انتقادها و ستايش‌ها، عدالت را مراعات كنيم.) ى‌شود) وفادار باشيم. ( «عهد اللَّه» هم شامل پيمانى

و سرعت و سبقت كه در قرآن با عباراتِ‌ «سارِعُوا» «3»، «سابِقُوا» «4» مورد ستايش و دستور قرار گرفته از طرف ديگر، تفاوت و اختلاف اساسى وجود دارد. حُسن سرعت

نعمتى به بنده‏ئى نداد كه از صميم قلب آن را شناسد و در ظاهر با زبان خدا را ستايش كند و سخنش تمام شود، جز آنكه برايش بافزونى امر شود. ابوعلى اشعرى، از محمد

و سلام كرد، حضرت از او پرسيد برادرانت كه از آنها جدا شدى چگونه بودند؟ او ستايش نيكو كرد و تزكيه نمود و مدح بسيار حضرت باو فرمود: ثروتمندان از فقرا چگونه

قال : امام صادق (ع) فرمود: راستى بنده‏اى حاجتى به خدا عز و جل دارد و به ستايش بر خدا آغاز سخن كند و با صلوات به محمد و آل محمد تا حاجت خود را فراموش مى‏كند

«بیان آیات» سياق اين آيات شهادت مى دهد بر اينكه مشركين از قوم رسول خدا (صلى الله اليه و آله و سلم ) به بعضى از اهل كتاب مراجعه نموده درباره آن جناب از

گويد خدمت حضرت رضا شرفياب شدم و در باره توحيد پرسيدم، حضرت برايم ديكته كرد: ستايش خداى راست كه همه چيز را بدون نقشه پديد آورد و بقدرت و حكمت خويش اختراعشان

فرزندان او كه امام بودند. امام صادق عليه السلام در باره قول خداى جل و عز «ستايش خدائى را كه ما را باين (نعمت) راهنمائى كرد و اگر خدا ما را راهنمائى نميكرد،

تا آنكه خالص باشد، شديدتر است از عمل. و عمل خالص آن است كه نخواسته باشى ستايش هيچكس را بر آن الّا خداى عزّ و جلّ. و نيت افضل از عمل باشد الّا آنكه نيت

گفت: «الحمد لله»، و ديگر هيچ نگفت. آنگاه فرمود: در ستايش خدا از هيچ چيز فرو گذار نكردم، چون تمامى ستايش ها را مخصوص او كردم. هيچ حمدى نيست مگر آن كه خدا

معبودى جز او وجود ندارد، پس او را بخوانيد و دين خود را براى او خالص كنيد، ستايش مخصوص ‍ خداوندى است كه پروردگار جهانيان است . ۶۶ - بگو: من نهى شده ام از

قدرت ) از توصيفهايى كه آنها مى كنند. ۱۸۱ - و سلام بر رسولان . ۱۸۲ - و حمد و ستايش مخصوص خداوندى است كه پروردگار عالميان است . تفسير: به آنها اعتنا مكن ! گفتيم

۴۵ - و (به اين ترتيب ) دنباله (زندگى ) جمعيتى كه ستم كرده بودند قطع شد و ستايش مخصوص خداوند پروردگار جهانيان است تفسير نمونه ج : ۵ صفحه : ۲۳۵ تفسير: سرانجام

از هر چه او را جاهلان وصف كنند، و درود و تحيّت خداوند بر رسولان او باد، و ستايش مخصوص خداوند معبود است كه آفريننده جهانيان است- آيات آخر سوره صافات).

عنّا الشّيطان الرّجيم» خداوندا براى تو قربانى شده است همتائى براى تو نيست. ستايش تنها مخصوص خداوند جهانيان است، پروردگارا شيطان از رحمت دور را، از ما بران»

چه عملى بدرگاه خداى عز و جل محبوبترين همه اعمال است؟ فرمود: اينكه او را ستايش كنى. از او، از على بن حسين، از سيف بن عميره، از محمد بن مروان روايت است كه

بشماره قطره‏هاى باران از آسمانش و درياهايش، أسماء حسنى مخصوص او است، و سپاس و ستايش تقديم به‏ پيشگاه او چندان كه راضى گردد. و او همان خداى مقتدر آمرزگار است

السّماوات و الارض رزقا حلالا طيبا واسعا تغنيني به عن جميع خلقك». يعنى: حمد و ستايش مخصوص خداوندى است كه شب را شكافته و صبح پديد مى‏آورد، منزّه است خداوند كه

بيافريند و خود جسم نيست، هر صورت و نقشه‏اى به قلم قدرت بكشد و خودش صورت نيست، ستايش او والا است و نامهايش مقدس‏تر از آن است كه براى او مانندى باشد، او است و

بنده ايست آن بنده‏اى كه داراى دو رو و دو زبان است، در حضور برادرش او را ستايش كند (و يا در تمجيد او از حد بگذراند) و در پشت سر او را بخورد (و از او بدگوئى

ارشادى بود وگرنه كسى كه خداوند با جمله‌ى‌ «أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِ» از او ستايش كرد، خلاف فرمان حضرت عمل نمى‌كرد. در آيه‌ى قبل نيز خوانديم: «وَ ما كانَ لِمُؤْمِنٍ

بدون شك «مقام محمود» مقام بسيار برجسته اى است كه ستايش ‍ برانگيز است (چرا كه محمود از ماده حمد به معنى ستايش مى باشد). و از آنجا كه اين كلمه به طور مطلق آمده

مى‏توانيد كه شناخته نشويد همين كار را كنيد. بر تو باكى نيست كه مردم تو را ستايش نكنند و باز هم بر تو باكى نيست كه پيش از مردم نكوهيده باشى هر گاه نزد خدايت

وعده خدا راست است، و ديدار او درست، و راست گفت خدا، و رسانيدند فرستادگان، و ستايش مر خدايى را است كه پروردگار جهانيان است، و تنزيه مى‏كنم خدا را، در هر زمان

نشست و پاهاى خود را از روى تخت دراز كرد و گامها را بر زمين گذارد سپس فرمود: ستايش خداى را است كه مردم براست و چپ رفتند، جمعى مرجئة شدند و دسته خوارج گشتند،

كه آن نعمت از نزد خدا است، مگر آنكه خدا او را آمرزيده، پيش از آنكه او را ستايش كند».

لِلَّهِ الَّذِي يَفْعَلُ مَا يَشَاءُ، وَلْا يَفْعَلُ مَا يَشَاءُ غَيْرُهُ؛ «ستايش مر خدايى را است كه مى‏كند آنچه را كه خواهد، و نمى‏كند آنچه را كه مى‏خواهد

رو و نه از پشت سر، به سراغ آن نمى آيد، چرا كه از سوى خداوند حكيم و شايسته ستايش نازل شده است . تفسير نمونه ، جلد: ۲۰، صفحه : ۲۹۵ تفسير: تحريف گران آيات حق 

دادم؛ پس تندرست، به آن كه آفتى به او رسيده نظر مى‏كند، و مرا حمد مى‏كند و ستايش مى‏نمايد، بر آن عافيتى كه او را داده‏ام. و آنكه با او آفتى است به سوى تندرست

بدى آن را، و بدى آنچه در آن است. به نام خدا، و به خدا، و خدا بزرگ است، و ستايش مر خدايى را است كه پروردگار جهانيان است. خداوندا! به درستى كه من به حقيقت

مى‏شمارم پروردگار پيغمبران، و خداى فرستاده شدگان، و پروردگار ناتوانان، و ستايش مر خداى را است، كسى كه زنده مى‏گرداند مردگان را، و او بر هر چيزى توانا است»،

آسمانم و زمينم و عرشم و دريايم را و تو هميشه مرا تمجيد مى‏كردى و به يگانگى ستايش مى‏نمودى. و سپس هر دو روح شما را گرد آوردم و آنها را يكى كردم و او مرا تمجيد

معانى داشت. ۳ - خداى تعالى، در چند مورد از قرآن كريم، يونس «عليه السلام» را ستايش كرده. و در سوره «انبياء»، آيه (۸۸)، او را از مؤمنان خوانده. و در سوره «القلم»،

عِندَهُ ثُمَّ أَنتُمْ تَمْترُونَ(۲) ترجمه : بنام خداوند بخشنده بخشايشگر ۱ - ستايش براى خداوندى است كه آسمانها و زمين را آفريد و ظلمتها و نور را ايجاد كرد،

إِلا هُوَ فَأَنى تُؤْفَكُونَ(۳) ترجمه : به نام خداوند بخشنده بخشايشگر ۱ - ستايش مخصوص خداوندى است كه آفريننده آسمانها و زمين است ، خداوندى كه فرشتگان را

خردمند نيست كسى كه از گفتار ناحق در باره وى افسرده گردد، و راد نباشد آن كه از ستايش نادان خوشش آيد، مردم فرزندان آن كارند كه خوب انجام دهند و اندازه هر كس همان

الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي رَدَّ عَلَيَّ رُوحِي لِأَحْمَدَهُ وَأَعْبُدَهُ؛ «ستايش مر خدايى را است كه برگردانيده بر من روح مرا، از براى آنكه بستايم و بپرستم

لِلَّهِ الَّذِي أَحْيَانِي بَعْدَ مَا أَمَاتَنِي، وَإِلَيْهِ النُّشُورُ؛ ستايش مر خدايى را است كه زنده گردانيده مرا، بعد از آنكه ميرانده بوده مرا، و به

كس سرپيچى كند به خويشتن ضرر زده است ، زيرا خداوند بى نياز و شايسته هرگونه ستايش است . تفسير : ابراهيم براى همه شما اسوه بود از آنجا كه قرآن مجيد، در بسيارى

و از هم جدا ميشوند (در صورتى كه بحسب ظاهر و در نظر مردم جاهل هر دو دسته ستايش شوند). على بن ابراهيم، از پدرش، از محمد بن يحيى، از طلحة بن زيد، روايت كرده

بيزبانى از سازنده و مخترع و مبتكر خود سخن مى گويند، و هر يك در حد خود از آنها ستايش مى كنند؟ تفسير نمونه جلد ۱۲ صفحه ۱۳۶ بنابراين بايد قبول كرد كه عالم شگرف

است خدا، هم در آخر روز و هم در حينى كه صبح مى كنيد (۱۷) و تنها او سزاوار ستايش در آسمانها و زمين است ، هم در آخر شب و هم در حينى كه ظهر مى كنيد (۱۸) زنده

ديد كه به ما چه رسيد و روى‏هاى ما متغيّر گرديد و رنگ‏هاى ما زرد شد، گفت: ستايش از براى خدايى كه محمد را يارى كرد و چشم او را روشن گردانيد. آيا نمى خواهيد

فرموده‌اند: هر موجودى در عالم خلقتش خاصه‌اى دارد و خاصه انسانى نفس ناطقه است براى ستايش و پرستش خالق خود. پس اگر آن ادراك را در محل خود صرف ننمود، از وصف انسانيت

راوى مى‏گويد: نه به خدا سوگند، كه نمى‏دانستم كه حقّ طيس بر من چقدر است، و ستايش از براى خدا كه پروردگار عالميان است؛ آن خدايى كه ولىّ خود را عزيز و غالب

از اين كار خير و مهم عقب نمانند، آيه فوق گروه اول را مذمت و گروه دوم را ستايش مى كند. تفسير: پيامبر را تنها نگذاريد! در چگونگى ارتباط اين آيات با آيات

اين جمله را مى فرمود: الحمد لله الذى احيانا بعد ما اماتنا و اليه النشور: ستايش مخصوص خداوندى است كه ما را بعد از مرگ زنده كرد و حيات نوين بخشيد، و سرانجام

مصداق‌ ‌بود‌ نه‌ منحصر ‌باشد‌ باين‌ امور الحَمدُ لِلّه‌ِ رَب‌ِّ العالَمِين‌َ (ستايش‌ مختص‌ّ خدايي‌ ‌است‌ ‌که‌ پروردگار جهانيان‌ ‌است‌) ‌در‌ اغلب‌ كتب‌ تفاسير

مردم با امير مؤمنان عليه السّلام بيعت كردند آن حضرت بمنبر رفته و فرمود: ستايش خدائى را است كه برتر است و برترى جويد (از تشبيه مخلوقين و صفاتشان) و نزديك

جزا داده نمى‏شود نعمت‏هاى تو، و شمرده نمى‏شود نعمت‏هاى تو، و نمى‏رسد به ستايش تو گوينده‏اى. خداوندا! صلوات فرست بر محمد و آل محمد، و شتاب ده بردن اندوه

اعمال و رفتار افراد دور مى زند. ضمنا از پارهاى از روايات استفاده مى شود كه ستايش شدگان در اين آيات منحصر به عبد الله بن سلام و همراهان او از قوم يهود نبودند،

چيزى است واجد حقيقت هستى جز اينكه جسم نيست، صورت نيست، محسوس نيست، قابل ستايش نيست، در حواس خمسه نيايد، اوهام دركش نكنند، گذشت روزگارها از او نكاهد و گذشت

بيرون آيد كه سيّد رسولان و پيغمبران و خاتم ايشان بر آن سوار شود. پس سپاس و ستايش خداى را كه مرا آن درازگوش گردانيد».

شَاءَ اللّهُ مِنَ الصّابِرِين». و در قرآن كريم، هيچ يك از انبيا به وصف «حلم» ستايش نشده اند، به جز اين پيغمبر بزرگوار در اين آيه، و نيز پدرش ابراهيم «عليه السلام»،

دستبندهايى از طلا و مرواريد زيور كنند و لباسشان در آن جا، حرير است (۳۳). و گويند: ستايش خدايى را كه غم و اندوه را از ما ببرد، كه پروردگارمان، آمرزنده و شكور است

ماله حق اداه : خدا را بر تمام نعمتهايش چه در خانواده و چه در اموال حمد و ستايش كند، و اگر در اموالى كه به او داده حقى باشد ادا نمايد. در حديث ديگرى از همان

براى پيشى گرفتن از يكديگر در رسيدن به يك هدف است ، و در كارهاى نيك ، قابل ستايش ، و در كارهاى بد، نكوهيده است . در حقيقت قرآن در اينجا از يك نكته روانى استفاده

به او است، «تدبير» نيز، مستند به او است. و جملۀ «اللّهَ رَبَّكُم»، بعد از ستايش به جمله «أحسَنَ الخَالِقِين»، اشاره به همين مسأله تدبير است. و سپس اشاره

«الحميد» براى اين است كه او، در فعل خودش - كه همان خلقت و تدبّر باشد - محمود و ستايش شده است. در نتيجه، برگشت معناى كلام به نظير اين مى شود كه بگوييم: هان اى

يعدلون (( حميرى گفت (( در اينجا موسى راضى شد، آنگاه رو به حضار كرده و گفت آيا ستايش نمى كنيد خدايى را كه در آن روز حفظ غيبت شما را كرده و بجاى شما گوش داد مطالب

تازه اى پيدا مى كند و بى اختيار اين شعر معروف را زمزمه خواهد كرد: زيبنده ستايش ، آن آفريدگارى است كارد چنين دل آويز نقشى ز ماء و طين و عجيب اين است كه تمام

او داريم مورد آزار قرار دهند، بعكس اگر ما از كسى مذمت كـنـيم آنها از او ستايش مى كنند، من اگر گاهى پشت سر تو بدگوئى مى كنم بخاطر آن اسـت كـه تـو در ميان

اند كه انسان را در اعجاب عميقى فرو مى برد آنچنان كه بى اختيار زبان او به ستايش از عظمت و قدرت پروردگار مترنم ميگردد. در اينجا گوشه اى از آن را از نظر شما

آمده است كه جمعى در محضر پيغمبر اكرم (صلى اللّه عليه و آله و سلّم ) مدح و ستايش از مسلمانى كردند، رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله و سلّم ) فرمود: كيف عقل

همه فرشتگان بدون استثنا سجده كردند» (فسجد الملائكة كلهم اجمعون ). و شايسته ستايش آن آفريدگارى را دانستند «كارد چنين دل آويز نقشى زماء و طينى »! اما «تنها

شود، و كمتر كسى است كه ريزه كاريهاى اين مسائل را مطالعه كند و زبان به حمد و ستايش آفريننده آن نگشايد. تعبير به «ظلمات ثلاث » (ظلمتهاى سه گانه ) اشاره به ظلمت

خدائى كه اين مخلوق عجيب را از آن قطعه گل چسبنده به وجود آورد، شايسته هر گونه ستايش است . گاه «علق » را به معنى موجود «صاحب علاقه » دانسته اند كه اشاره اى است

در جائى كه دارد يعنى در دلش همچنان حفظ كند، تا اگر در حادثه كشته شد، از ستايش خلق برخوردار شود و اگر بر دشمن پيروز گشت از استراحت برخوردار گردد. مراد از

و يا عيان كنيم تو مى دانى، و در زمين و آسمان چيزى از خدا نهان نيست. (۳۸) ستايش خدايى را كه با وجود سالخوردگى و پيرى به من اسماعيل و اسحاق را ببخشيد، كه

اى كه روى آن ريشه جوانه زده اند آگاه بوده ، ((و ما خلفهم ((، همچنان كه در ستايش ‍ اشخاص مى گوييم : فلانى مردى كريم النفس و خوش كردار است ، چون از دودمانى

خوشحال مى شوند و دوست دارند در برابر كار (نيكى ) كه انجام نداده اند مورد ستايش قرار گيرند از عذاب (الهى ) بركنارند، (بلكه ) براى آنها عذاب دردناكى است

دهد اين سؤ ال پيش مى آيد كه در سوره «دهر» و آيات ديگر قرآن و همچنين روايات ستايش و مدح ايثارگران را مى خوانيم كه حتى در نهايت سختى از خود مى گيرند و به ديگران

بعده الذى قصرت عن رؤ يته ابصار الناظرين و عجزت عن نعته اوهام الواصفين : ستايش مخصوص خدا است كه هستى او مبدأ آفرينش است بى آنكه ذات ازلى او را ابتدائى باشد،

شادمانى ، و يا منابرى باشد كه مداحان و شعرا بالاى آن مى رفتند و فرعون را ستايش مى كردند، ولى معنى اول از همه مناسبتر به نظر مى رسد. و از آنجا كه غير از

سوره سخن از وى به ميان آمده است ، در آيات قرآن از اين پيامبر بزرگ مدح و ستايش فراوان شده ، و صفات ارزنده او يادآورى گرديده است . او از هر نظر قدوه و اسوه

بزرگ براى فقيران در اموال اغنيا فريضه اى قرار داده كه جز با اداء آن شايسته ستايش نيستند، و آن زكات است كه به وسيله آن خون خود را حفظ مى كنند و نام مسلمان

مشكلتر از خود عمل است و عمل خالص عملى است كه نخواهى هيچكس جز خدا ترا بخاطر آن ستايش كند. سومين مطلبى كه در اين آيه به آن اشاره شده مساله معاد است كه پيوند ناگسستنى

معرفى كند، او در پاسخ گفت : نه به خدا سوگند هرگز خود را معرفى نمى كنم كه مرا ستايش كنيد و براى ديگرى نمى گويم كه مرا تمجيد كند ولى خدا را شكر مى كنم و به پاداش

استعداد پزنده ماندن نداشته باشد، چنين كسى را اگر فاعل عمل نيكى بوده مستحق ستايش دائمى ، و اگر مرتكب جنايتى شده سزاوار مذمت دائمى مى دانند. از اينجا معلوم

بود (۱۲۹) بر آنچه مى گويند صبر كن و پيش از طلوع خورشيد و پيش از غروب آن به ستايش ، پروردگارت را تسبيح گوى و كناره هاى شب و اواخر روز نيز تسبيح بگوى شايد كه

ديگر گفته اند: مراد از «لسان صدق در آخرين اين است كه خداى تعالى ذكر جميل و ستايش نيكوى او را تا قيامت باقى بگذارد و خدا هم اين دعايش را مستجاب كرده ، اهل

آسمان و زمين و شب و روز و خورشيد و ماه و ستارگان و تدبير جهان هستى يكنوع ستايش از مقام مقدس پروردگار تفسير نمونه جلد ۶ صفحه ۲۰۸ است كه به عنوان تعليم به

تكرار كرد -)). بنى آدم معمولا در قرآن عنوانى است براى انسانها توام با مدح و ستايش و احترام ، در حالى كه كلمه انسان با صفاتى همانند «ظلوم » «جهول » «هلوع »

زيرا با در نظر گرفتن اين معنا كه آيه مشتمل است بر توصيف كفار به ظلم و بر ستايش خدا به ربوبيت به خوبى فهميده مى شود كه در جميع بلاهائى كه بر سر كفار آمده