نتایج جستجو

تزلزل و اضطراب اشیاء عظیم است، و جمله «أنْ تَمِیْدَ بِکُمْ» در تقدیر «لِئَلاّ تَمِیْدَ بِکُمْ» بوده است. ميد (۵ بار) اضطراب چيز بزرگ، مثل اضطراب زمين (راغب)

باعث لرزه و اضطراب است، این واژه در معناى «شدت اضطراب» نیز به کار مى رود. وجف‌ (۲ بار) وجف و وجوف به معنى اضطراب آيد «وَجْفُ الشَّىْ‏ء: اِضْطِراب» [نازعات:8]

قلب تو را مستقرّ مى‏كنيم، بر تو حكايت مى‏نمائيم. وبا نقل آنها دل تو را از اضطراب و تشويش بسكون و آرامش و ثبوت مى‏بريم [انفال:30] آيه شريفه درباره مذاكرات

(۱۰ بار) (بكسر اوّل) اضطراب. [اعراف:134]. يعنى اگر اين اضطراب و بلا را از ما ببرى حتماً به تو ايمان مى‏آوريم. راغب گويد: اصل رجز اضطراب است و چون ناقه ضعيف

تزلزل و اضطراب مى شوند. (هنالک ابتلى المؤمنون و زلزلوا) احزاب صدراسلام: آثار لشکرکشى احزاب صدراسلام ۲، ۳; لشکرکشى احزاب صدراسلام ۱ اضطراب: عوامل اضطراب ۴ امتحان:

يونس، 3. جلد 10 - صفحه 373 «راجفة» به معناى اضطراب و لرزه شديد است. «اراجيف» به كلمات فتنه‌انگيز كه مايه اضطراب باشد گفته مى‌شود. «رادفة» از «رديف» به معناى

«رجز» در اصل به معناى اضطراب و تزلزل است سپس به هرگونه گناهِ شرک، بت پرستى، وسوسه هاى شیطانى، اخلاق ذمیمه و عذاب الهى که مایه اضطراب انسان مى گردد و او را

«رجز» در اصل به معناى اضطراب و تزلزل است سپس به هرگونه گناهِ شرک، بت پرستى، وسوسه هاى شیطانى، اخلاق ذمیمه و عذاب الهى که مایه اضطراب انسان مى گردد و او را

گاه به وسیله «عَن» متعدى شود، به معناى «ازاله فزع» و برطرف ساختن وحشت و اضطراب است، این ماده حتى در صورتى که در شکل ثلاثى مجرد باشد و با «عَن» متعدى شود،

مجادله ابراهیم(ع) ۳، ۵; مهمانان ابراهیم(ع) ۱ اضطراب: آثار اضطراب ۸; تصمیم گیرى در اضطراب ۹; موضعگیرى در اضطراب ۹ بشارت: بشارت تولد اسحاق(ع) ۲ تصمیم گیرى:

شامل این کلمه «شَرِّد» از مادّه «تَشرید» به معناى پراکنده ساختن توأم با اضطراب است; یعنى آن چنان به آنها حمله کن که گروه هاى دیگر از دشمنان و پیمان شکنان

قال الملأ من قومه ... أیعدکم ... أنّکم مخرجون) اشراف: بینش اشراف ۲; عوامل اضطراب اشراف ۵ انسان: حقیقت انسان ۴ حشر: استهزاى حشر ۱ صالح(ع): مهمترین تعالیم

منافقان، گرفتار بیم و اضطراب درونى (و لکنهم قوم یفرقون) «فَرَق» (مصدر یفرقون) به معناى ترس و اضطراب شدید است ; یعنى، منافقان در ترس و اضطراب سختى به سر مى برند،

است. برق زدن چشم ها که در این آیه به آن اشاره شده، به معناى حرکت شدید و اضطراب آمیز آن از شدت هول و ترس است. بعضى نیز آن را به معناى ساکن شدن حدقه چشم

اتصاف به اطمینان و اضطراب (یأیّتها النّفس المطمئنّة) «نفس»، به معناى روح است. (صحاح) ارث: اجتناب از غصب ارث ۴ اضطراب: زمینه رفع اضطراب ۵ اطمینان: عوامل اطمینان

قیامت، چشمان انسان ها از ترس و اضطراب، به گردش در مى آید. (فإذا برق البصر) فعل «بَرَقَ» وقتى به چشم نسبت داده شود، به معناى اضطراب و به گردش آمدن چشم از ترس

خدا منظور است، و به گفته «راغب» در «مفردات»، ترسى است آمیخته با پرهیز و اضطراب، و «تَرَهُّب» به معناى «تعبّد» و عبادت کردن و «رهبانیت» به معناى «شدت تعبد»

عطّلت) ۴ - ثروت ها، هر چند گران بها و نفیس باشند، در برطرف ساختن خطرها و اضطراب انسان از حوادث آغازین قیامت، هیچ گونه کارآیى نخواهند داشت. (و إذا العشار

اگر خودِ عذاب احساس مى شد، فرصت و راهى براى فرار وجود نمى داشت. ۳- وحشت و اضطراب شدید و ناگهانى جوامع ستمگر، هنگام ظهور علایم و نشانه هاى عذاب الهى (فلمّا

براى آنان در جامعه اسلامى بسیار نگران کننده و دشوار بوده است. ۶ - رنج و اضطراب منافقان در جامعه اسلامى، با وجود داشتن مال و فرزند بسیار، نمودى از عذاب

خویشاوندان: خویشاوندان در قیامت ۱، ۲ دوستان: دوستان در قیامت ۱، ۲ قیامت: اضطراب در قیامت ۴; بى یاورى در قیامت ۱، ۳; ترک احوال پرسى در قیامت ۱; ترک استمداد

[هود:62]. در «ريب» از رمخشرى نقل شد كه آن به معنى قلق ئ اضطراب است على هذا شك مريب يعنى: شك اضطراب آور و احتمال دارد به معنى تهمت و سوء ظنّ باشد يعنى: شك

اسلام: تاریخ صدر اسلام ۱، ۲، ۳، ۴، ۵، ۷، ۱۲ اطمینان: عوامل اطمینان ۴ اضطراب: موانع اضطراب ۱۱ انسان: فرجام انسان ۹ ; نقش انسان ۹ ایمان: آثار ایمان ۱۱ پیروزى:۲،

صالحان۲ علایق: آثار علاقه به رستگارى ۱۱ عمل صالح: آثار عمل صالح ۶ قیامت: اضطراب در قیامت ۴; ظهور حقایق در قیامت ۵; ویژگیهاى قیامت ۵ گناهکاران: حسابرسى اخروى

تا پیش از بشارت پیروزى، آکنده از اضطراب و پریشانى بود. (لتطمئن به قلوبکم) واژه اطمینان به معناى آرامش خاطر پس از اضطراب و پریشانى خاطر است. (مفردات راغب)

الأرض روسى أن تمیدبکم) «مید» در لغت اضطراب و لغزش چیزهاى بزرگ را گویند و چون این آیه در مقام بیان نعمتهاى خداست و اضطراب و لرزش زمین نعمت نیست، معلوم مى شود

دانستند كه اين مصيبت و بليه به اراده الهى از روى حكمت و مصلحت است از وقوع آن اضطراب و دغدغه خاطر نداشته باشند، و صبر نمايند كه اجر جزيل را دريابند. وَ مَنْ

۹; منشأ آرامش ۵ ارزشها: ملاک ارزشها ۱۳ استقامت: عوامل استقامت ۶ اضطراب: منشأ رفع اضطراب ۵ انبیا: انبیاى قبل از محمد(ص) ۱; تاریخ انبیا ۱; فلسفه قصص انبیا

پیروزى اسلام ۱۱; تاریخ صدر اسلام ۱۱، ۱۷; فضیلت اسلام ۱۲ اضطراب: عوامل رفع اضطراب ۱۵; وعده رفع اضطراب ۱۶ امام مهدى(عج): حکومت امام مهدى(عج) ۲۷ امتها: تاریخ

آیات شامل این کلمه زلزل‌ (۶ بار) اضطراب و حركت [احزاب:11]. آنجا مؤمنان امتحان شدند و شديداً مضطرب گرديدند. زلزله حركت زمين است [حج:1]، [زلزله:1]. به عقيده

۱۴، ۱۵ ازدواج: آثار ازدواج ۱۴; فلسفه ازدواج ۶، ۷; فواید ازدواج ۷ اضطراب: موانع اضطراب ۶ افسردگى: موانع افسردگى ۶ انسان: تمایلات انسان ۱۰; خلقت انسان ۱۳;

«الحنجرة: الحلقوم» جمع آن حناجر است [احزاب:10] رسيدن دلها به گلو كنايه از شدّت اضطراب و ترس است يعنى گوئى قلب‏ها از جاى خود بالا آمده و به گلو رسيده‏اند . طبرسى

توصیه خداوند (یأیّها الناس اتّقوا ربّکم إنّ زلزلة الساعة شىء عظیم) ۶- لرزش و اضطراب بسیار شدید مردم، در عرصه قیامت (إنّ زلزلة الساعة شىء عظیم) «ساعة»به معناى

تکرار در قرآن: ۶(بار) لیست کلمات مشتق شده در حال بارگیری... اضطراب و حركت [احزاب:11]. آنجا مؤمنان امتحان شدند و شديداً مضطرب گرديدند. زلزله حركت زمين است

وجود ندارد که از آن راه بشنود و یا ببیند. آسمان: صعود به آسمان ۹ اضطراب: عوامل اضطراب ۱۹ ایمان: موانع ایمان ۱۴ تسلیم: آثار تسلیم به حق ۳ تشبیهات: تشبیه

آیات شامل این کلمه همم‌ (۹ بار) قصد و اراده. به معنى حزن و اضطراب نيز در قرآن مجيد بكار رفته است. [غافر:5]. هر امت رسولشان را قصد كردند كه بگيرندش. [توبه:74]

[طور:31] بگو منتظر بمانيد من با شما از منتظرانم. [طور:30]. ريب به معنى قلق و اضطراب و منون به معنى مرگ است ريب المنون يعنى آشفتگى مرگ يعنى: بلكه مى‏گويند شاعر

در جنگ ها اتفاق مى افتد. وجف‌ (۲ بار) وجف و وجوف به معنى اضطراب آيد «وَجْفُ الشَّىْ‏ء: اِضْطِراب» [نازعات:8]. دلهايى در آن روز مضطرب و لرزانند. ايضا به معنى

آدم(ع) ۵ ; قصه آدم(ع) ۱، ۴ ; کفران آدم(ع) ۵ ; گرایشهاى آدم(ع) ۴ اضطراب: آثار رفع اضطراب ۶ انحراف: عوامل انحراف ۶ انسان: عهد انسان ها با خدا ۸ ; عهد شکنى

فرزندش دور از چشم بیگانگان (و أوحینا إلى أُمّ موسى أن أرضعیه) ۷ - شرایط اضطراب آور روحى براى مادر موسى به هنگام ولادت فرزندش و نیز احساس خطر براى او از

همه شتابان و هراسان سر به بالا کرده و چشمها واله مانده و دلهاشان به دهشت و اضطراب است. [ترسان به سوی دادگاه قیامت] شتابانند، سرهایشان را بالا گرفته [و دیدگانشان

قلب تو را مستقرّ مى‏كنيم، بر تو حكايت مى‏نمائيم. وبا نقل آنها دل تو را از اضطراب و تشويش بسكون و آرامش و ثبوت مى‏بريم [انفال:30] آيه شريفه درباره مذاكرات

آرامش ۱ آمادگى نظامى:۳، ۱۶ اهمیت آمادگى نظامى ۳، ۱۶ ۴ ارزشها:۱۱ اضطراب: عوامل رفع اضطراب ۲ باران: بارش باران ۷، ۱۰، ۱۳، ۱۸ ; نعمت باران ۶ پاکى: ارزش پاکى

زیان ۱۰ سرنوشت: عوامل مؤثر در سرنوشت ۱۴ ظالمان: ۱ اجبار اخروى ظالمان ۱; اضطراب اخروى ظالمان ۷; پشیمانى اخروى ظالمان ۴; تجاوزگرى ظالمان ۵; ترس اخروى ظالمان

يونس، 3. جلد 10 - صفحه 373 «راجفة» به معناى اضطراب و لرزه شديد است. «اراجيف» به كلمات فتنه‌انگيز كه مايه اضطراب باشد گفته مى‌شود. «رادفة» از «رديف» به معناى

آیات خدا: روش تبیین آیات خدا ۲۰; فهم آیات خدا ۲۲ احکام :۱۰، ۱۱، ۱۳ اضطراب: عوامل اضطراب ۱۵ اعراب: بینش اعراب دوران بعثت ۱۸ امکانات مادى: مالکیت بر امکانات

موسى «لاتَخافى وَ لاتَحْزَنى» الهام شده بود ولى بالاخره بشر و مادر بود و اضطراب داشت كه مطلب به كجا خواهد انجاميد و آيا آنچه به نظرش آمده عملى خواهد شد

اكثار گفته است. * [مدثر:7-5]. در «رجز» احتمال داديم كه مراد از رجز تزلزل و اضطراب است معنى آيات چنين است از تزلزل در كارت يا از عذاب يعنى معصيت دورى كن. منت

دلان و کسانی که در مدینه (شایعات بی‌اساس و اخبار دروغین پخش می‌کنند و) باعث اضطراب (مؤمنان و تزلزل دین ایشان) می‌گردند، از کار خود دست نکشند، تو را بر ضدّ

يونس، 3. جلد 10 - صفحه 373 «راجفة» به معناى اضطراب و لرزه شديد است. «اراجيف» به كلمات فتنه‌انگيز كه مايه اضطراب باشد گفته مى‌شود. «رادفة» از «رديف» به معناى

يونس، 3. جلد 10 - صفحه 373 «راجفة» به معناى اضطراب و لرزه شديد است. «اراجيف» به كلمات فتنه‌انگيز كه مايه اضطراب باشد گفته مى‌شود. «رادفة» از «رديف» به معناى

الواح را برگرفت، حال آنکه در نوشته‌ی آن - برای کسانی که برای پروردگارشان با اضطراب هراسانند- هدایت و رحمتی بود. و هنگامی که فرونشست از موسی خشم بگرفت الواح

امکانات مادى ۱۱ اسلام: آثار توطئه علیه اسلام ۸; تاریخ صدر اسلام ۳، ۵، ۶، ۱۸ اضطراب: آثار اضطراب ۱۷ اهل کتاب: زمینه کفر اهل کتاب ۸ بصیرت: آثار بصیرت ۲۵; عبرت اهل بصیرت

آمادگى نظامى ۳۴ آیات خدا ۲: احکام ۲۲، ۲۴: اصحاب کهف: اتحاد اصحاب کهف ۲۵; اضطراب اصحاب کهف ۳۳; بدن اصحاب کهف ۶، ۲۱; بیدارى اصحاب کهف ۱۵، ۲۱; بینش اصحاب کهف

احسان نكن در حاليكه آن را زياد مى‏دانى يعنى: لباست را پاك كن، از تزلزل و اضطراب بپرهيز، كار خوب و احسانت را زياد مشمار، براى خدايت در كارها استقامت ورز

آرید و به پیمانم وفا کنید، تا به پیمانتان وفا کنم، و تنها از من، با پرهیز و اضطراب بهراسید. ای بنی‌اسرائیل یاد آورید نعمتی را که به شما ارزانی فرمودم و وفا

كفّار، كاملًا هوشيار باشيد تا غافلگير نشويد. «تشريد»، به معناى ايجاد ناامنى و اضطراب و متفرّق ساختن است. يعنى چنان به دشمن حمله كنيد و برنامه‌ريزى جنگى داشته

چشم از جهان می‌پوشند، و جمعی دیگر با مشاهده دورنمای آتش سوزان جهنم با چه اضطراب و وحشتی جان می‌دهند؟ نخست می‌فرماید: کسی که در حالت احتضار و واپسین لحظات

دلهاى بنىاسرائيل است . معناى : ان ربك لسريع العقاب اميدوارى به خدا، بدون اضطراب و بيم از گناه و گفتن اينكه خدا ما را مى آمرزد(سيغفرلنا) اميد صادق نيست

بودند. و هنگامی که اضطراب و نکبت بر آنان فرود آمد گفتند: «ای موسی! پروردگارت را به عهدی که نزد تو کرده برایمان بخوان، اگر این اضطراب را از ما بگشایی بی‌گمان

حكمت و مصلحت است و فرمود بيند از عصايت را و انداخت پس چون ديد آنرا كه با اضطراب حركت مى‌كند گويا آن مار پرجست و خيز تندروى است پشت بمار و رو بفرار نهاد

تَخَفْ وَ لا تَحْزَنْ» 5- مؤمنان را با وعده‌هاى حقّ و آرام‌بخش، از دلهره و اضطراب نجات دهيم. «لا تَخَفْ وَ لا تَحْزَنْ إِنَّا مُنَجُّوكَ» 6- در بيان حقايق،

رسیده بود. در فارسی معادل این مفهوم چنین است: جانها به لبها رسیده بود. مراد اضطراب دلها است. «تَظُنُّونَ بِاللهِ الظُّنُونَ»: درباره وعده خدا گمانها می‌بردید

حبشه، بعضى به يمن و طائف و برخى به شعب ابى‌طالب رفتند و پيوسته در ترس و اضطراب بودند و هنگامى كه به مدينه مهاجرت كردند، هيچ خانه و كاشانه‌اى نداشتند و

(إنّا منزلون على أهل هذه القریة رجزًا من السماء) «رجز» در لغت، به معناى «اضطراب» است. مراد از آن، در آیه، زلزله است (مفردات راغب). ۴ - فرستادگان خدا بر

تشبیه اعراض کافران از قرآن، به فرار گورخران از شیر ژیان - که همراه با ترس و اضطراب شدید است - برداشت یاد شده استفاده مى شود. تشبیهات قرآن: تشبیه به فرار گورخر

است. «يَخْرُجُونَ مِنَ الْأَجْداثِ» 11- سرعت در جمعيّت انبوه، نشانه وحشت و اضطراب كافران در قيامت است. «سِراعاً» 12- رسوايى و ذلّت در قيامت، سراسر وجود كافران

حكمت و مصلحت است و فرمود بيند از عصايت را و انداخت پس چون ديد آنرا كه با اضطراب حركت مى‌كند گويا آن مار پرجست و خيز تندروى است پشت بمار و رو بفرار نهاد

واقع شد. وقت صبح مردم صيحه به دعا و زارى بلند نمودند. چون زلزله ساكت، و اضطراب برطرف گرديد، فورا آن آيت عظيمه را فراموش كردند و برگشتند به رويه سابقه سفاهت

در آن ذكر كردند تا مطمئن سازند نفس فرعون را از قلق و او را ساكن سازند از اضطراب. «1». تفسير منهج الصادقين، ج 6، ص 443. چاپ كتابفروشى اسلاميّه. جلد 9 - صفحه

پس گفتند الآن مشغول است و او رفت كه‌ جلد 5 صفحه 411 لگد كند پس ناگهان با اضطراب برگشت گفتند چرا برگشتى گفت ما بين خود و او خندقى از آتش ديدم و هياكل هولناك

به هلاکت رسیدند. (فأخذتهم الرجفة فأصبحوا فى دارهم جثمین) «رجفة» به معناى اضطراب و لرزش است و به قرینه «فأصبحوا ... » معلوم مى شود آن لرزش بسیار شدید بوده

پس گفتند الآن مشغول است و او رفت كه‌ جلد 5 صفحه 411 لگد كند پس ناگهان با اضطراب برگشت گفتند چرا برگشتى گفت ما بين خود و او خندقى از آتش ديدم و هياكل هولناك

پس گفتند الآن مشغول است و او رفت كه‌ جلد 5 صفحه 411 لگد كند پس ناگهان با اضطراب برگشت گفتند چرا برگشتى گفت ما بين خود و او خندقى از آتش ديدم و هياكل هولناك

آنروز واگذاريم مردم را بحال خود كه مخلوط شوند بيكديگر و از كثرت ازدحام و اضطراب مانند آب دريا موج زنند بعضى در بعضى، و بعضى ضمير در بعضهم را راجع بيأجوج

است و در اخبار بى‌اصل كه موجب تشويش است استعمال ميشود و ارجاف مردم بامرى اضطراب آنها است بآن و اغراء خواندن شخصى است بگرفتن چيزى و تحريص او بآن. جلد 4 صفحه

پس گفتند الآن مشغول است و او رفت كه‌ جلد 5 صفحه 411 لگد كند پس ناگهان با اضطراب برگشت گفتند چرا برگشتى گفت ما بين خود و او خندقى از آتش ديدم و هياكل هولناك

السلام نيز كه انسان است بترسد، آنچه مورد انتقاد و مذمّت است، تأثّر، خشيت و اضطراب قلبى از غير خداست كه مخالف شجاعت واز صفات رذيله است والبتّه موسى از آن دور

در بلا و سختى شدند. وَ زُلْزِلُوا: و متزلزل شدند به هيجان ابتلاء و محن و اضطراب احوال، لكن صابران از ايشان ثابت ماندند بر شدت و سختى در امر دين. حَتَّى

به واو شده و اين ابلغ است از حياة به جهت آنچه در بناى فعلان است از حركت و اضطراب كه لازم حياة است مانند نزوان و غليان. و حياة به معنى حركت است همچنانكه موت

الْكافِرِينَ عَسِيراً: و باشد آن روز روزى بر كافران دشوار و سخت از شدت هول و ترس و اضطراب. نكته: تقدم جار و مجرور براى افاده حصر است، يعنى شدت اهوال آن روز منحصر

پس گفتند الآن مشغول است و او رفت كه‌ جلد 5 صفحه 411 لگد كند پس ناگهان با اضطراب برگشت گفتند چرا برگشتى گفت ما بين خود و او خندقى از آتش ديدم و هياكل هولناك

پس گفتند الآن مشغول است و او رفت كه‌ جلد 5 صفحه 411 لگد كند پس ناگهان با اضطراب برگشت گفتند چرا برگشتى گفت ما بين خود و او خندقى از آتش ديدم و هياكل هولناك

پس گفتند الآن مشغول است و او رفت كه‌ جلد 5 صفحه 411 لگد كند پس ناگهان با اضطراب برگشت گفتند چرا برگشتى گفت ما بين خود و او خندقى از آتش ديدم و هياكل هولناك

پس گفتند الآن مشغول است و او رفت كه‌ جلد 5 صفحه 411 لگد كند پس ناگهان با اضطراب برگشت گفتند چرا برگشتى گفت ما بين خود و او خندقى از آتش ديدم و هياكل هولناك

پس گفتند الآن مشغول است و او رفت كه‌ جلد 5 صفحه 411 لگد كند پس ناگهان با اضطراب برگشت گفتند چرا برگشتى گفت ما بين خود و او خندقى از آتش ديدم و هياكل هولناك

پس گفتند الآن مشغول است و او رفت كه‌ جلد 5 صفحه 411 لگد كند پس ناگهان با اضطراب برگشت گفتند چرا برگشتى گفت ما بين خود و او خندقى از آتش ديدم و هياكل هولناك

پس گفتند الآن مشغول است و او رفت كه‌ جلد 5 صفحه 411 لگد كند پس ناگهان با اضطراب برگشت گفتند چرا برگشتى گفت ما بين خود و او خندقى از آتش ديدم و هياكل هولناك

آنروز واگذاريم مردم را بحال خود كه مخلوط شوند بيكديگر و از كثرت ازدحام و اضطراب مانند آب دريا موج زنند بعضى در بعضى، و بعضى ضمير در بعضهم را راجع بيأجوج

است و قطّ از پهنا بر حسب اتّفاق عزيز مصر پشت در بود و هر دو را با آنحال اضطراب مشاهده كرد در اين هنگام زليخا براى تبرئه خود پيشدستى نمود و از عزيز سؤال

بدبختيهاى كفّار آنستكه در شك و ترديدند از صحّت كتاب خدا بطوريكه موجب تشويش و اضطراب آنها شده در كليّه عقائد و اعمال چون ريب اقوى از شك است و بر مستقر و مؤثر

كوههاى سنگين ثابت مستقرّى‌ جلد 3 صفحه 551 را براى آنكه نگهدارد زمين را از اضطراب و تمايل باطراف تا انسان و حيوان در آن با اطمينان سكونت نمايند و به تبع آن

است. «يَخْرُجُونَ مِنَ الْأَجْداثِ» 11- سرعت در جمعيّت انبوه، نشانه وحشت و اضطراب كافران در قيامت است. «سِراعاً» 12- رسوايى و ذلّت در قيامت، سراسر وجود كافران

است. «يَخْرُجُونَ مِنَ الْأَجْداثِ» 11- سرعت در جمعيّت انبوه، نشانه وحشت و اضطراب كافران در قيامت است. «سِراعاً» 12- رسوايى و ذلّت در قيامت، سراسر وجود كافران

است. «يَخْرُجُونَ مِنَ الْأَجْداثِ» 11- سرعت در جمعيّت انبوه، نشانه وحشت و اضطراب كافران در قيامت است. «سِراعاً» 12- رسوايى و ذلّت در قيامت، سراسر وجود كافران

است. «يَخْرُجُونَ مِنَ الْأَجْداثِ» 11- سرعت در جمعيّت انبوه، نشانه وحشت و اضطراب كافران در قيامت است. «سِراعاً» 12- رسوايى و ذلّت در قيامت، سراسر وجود كافران

بعد از شهادت ، حيات حقيقى (در عالم برزخ ) است خطاب به مؤ منين به جهت رفع اضطراب از دلهاى آنان است سخن بسيار عجيب بعضى مردم درباره آيه شريفه و رد آن چند

است و در اخبار بى‌اصل كه موجب تشويش است استعمال ميشود و ارجاف مردم بامرى اضطراب آنها است بآن و اغراء خواندن شخصى است بگرفتن چيزى و تحريص او بآن. جلد 4 صفحه

آسمانى تنها آن را يادآورى مى‌كنند. «عَنْ ذِكْرِي» «3» 3- دورى از ياد خدا مايه اضطراب، حيرت و حسرت است، هر چند تمكّن مالى بالا باشد. مَنْ أَعْرَضَ‌ ... 4- زندگى

پس گفتند الآن مشغول است و او رفت كه‌ جلد 5 صفحه 411 لگد كند پس ناگهان با اضطراب برگشت گفتند چرا برگشتى گفت ما بين خود و او خندقى از آتش ديدم و هياكل هولناك

پس گفتند الآن مشغول است و او رفت كه‌ جلد 5 صفحه 411 لگد كند پس ناگهان با اضطراب برگشت گفتند چرا برگشتى گفت ما بين خود و او خندقى از آتش ديدم و هياكل هولناك

دلهاى بنىاسرائيل است . معناى : ان ربك لسريع العقاب اميدوارى به خدا، بدون اضطراب و بيم از گناه و گفتن اينكه خدا ما را مى آمرزد(سيغفرلنا) اميد صادق نيست

الْفُلْكِ‌: پس چون سوار شدند و بنشينند در كشتى و به سبب تلاطم و موج دريا در اضطراب افتند و از هلاكت و غرق بترسند، دَعَوُا اللَّهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ‌:

حتى رسول خدا (ص ) هم حق مداخله و دخل و تصرف در آن را نداشته است فرق دارد اضطراب و اختلاف روايات راجع به اعلان آيات برائت خدشه اى كه صاحب المنار خواسته است

فرمايد: «1» صبر عبارت است از حبس نفس از جزع نزد مكروه، و آن منع كند باطن را از اضطراب و لسان را از شكايت و اعضاء را از حركات غير معتاد، و يكى از بزرگترين صفات

ربّک و ما قلى) لحن آیه شریفه و همراه بودن آن با سوگندهاى خداوند، بیانگر اضطراب و رنجیدگى پیامبر(ص) و در صدد آرامش بخشیدن و تسلاى خاطر دادن به آن حضرت است

الكاتبين‌ و ‌غير‌ اينها ‌از‌ شهود قيامت‌. ] (آیه 8)- ولی مسلما این وحشت و اضطراب مشکلی را حل نمی‌کند مرگ، شتری است که بر در خانه همه خوابیده است لذا قرآن

آيه وآيه‌ى قبل تكرار شده وكلمه‌ى «رجز» به معناى عذاب، بيمارى طاعون و حالت اضطراب بكار رفته است. سنّت خداوند، نزول رحمت است و به همين دليل، بهترين غذا «منّ

آن جايز نيست. و اين دليل است بر آنكه نماز واجب الاداء است در حال مسايفه و اضطراب در معركه حرب. و تعليل امر است به اتيان به آن به هر نحو كه ممكن باشد. در

بوده و از نکته اول صرف نظر کرده باشد. تکرار این حرف در یک کلام نشان دهنده اضطراب، تردید و دو دلى گوینده و یا ناتوانى وى در تصمیم گیرى است. ۷- مشرکان، از

آنروز واگذاريم مردم را بحال خود كه مخلوط شوند بيكديگر و از كثرت ازدحام و اضطراب مانند آب دريا موج زنند بعضى در بعضى، و بعضى ضمير در بعضهم را راجع بيأجوج

مخلوق بزرگ الهی در قیامت همراه ملائکه آماده اطاعت فرمان او هستند، چنان هول و اضطراب محشر، همه را فرا گرفته که هیچ کس را یارای سخن گفتن نیست. در حدیثی آمده است

بعد از شهادت ، حيات حقيقى (در عالم برزخ ) است خطاب به مؤ منين به جهت رفع اضطراب از دلهاى آنان است سخن بسيار عجيب بعضى مردم درباره آيه شريفه و رد آن چند

دلهاى بنىاسرائيل است . معناى : ان ربك لسريع العقاب اميدوارى به خدا، بدون اضطراب و بيم از گناه و گفتن اينكه خدا ما را مى آمرزد(سيغفرلنا) اميد صادق نيست

پس گفتند الآن مشغول است و او رفت كه‌ جلد 5 صفحه 411 لگد كند پس ناگهان با اضطراب برگشت گفتند چرا برگشتى گفت ما بين خود و او خندقى از آتش ديدم و هياكل هولناك

دلهاى بنىاسرائيل است . معناى : ان ربك لسريع العقاب اميدوارى به خدا، بدون اضطراب و بيم از گناه و گفتن اينكه خدا ما را مى آمرزد(سيغفرلنا) اميد صادق نيست

جلد 7 - صفحه 413 سختى در دريا به ساكن شدن باد و حبس كشتيها به تلاطم دريا و اضطراب امواج و غير آن از حالات وحشتناك و هولناك دريا. ضَلَّ مَنْ تَدْعُونَ‌: برود

بر اذعان و قبول وجود صانع جلّ و علا؛ و لذا هنگام وقوع صدمه و ورود مهلكه و اضطراب، نفس، بى‌سبق رويه، روى فزع و استعانت به نگاهدارنده خود آورد به توجهى طبيعى

است و قطّ از پهنا بر حسب اتّفاق عزيز مصر پشت در بود و هر دو را با آنحال اضطراب مشاهده كرد در اين هنگام زليخا براى تبرئه خود پيشدستى نمود و از عزيز سؤال

فرشتگان اشاره کرده، می‌گوید: «به خاطر بیاورید زمانی را که (از شدت وحشت و اضطراب که از کثرت نفرات دشمن و فزونی تجهیزات جنگی آنها برای شما پیش آمده بود) به

هم در طوفانها، و هم در حوادث و بلاها، و از همه بالاتر در آن هول و وحشت و اضطراب عظیم قیامت نیز آرام است. منظور از بازگشت به سوی پروردگار بازگشت به سوی خود

مراد زندگی دنیا است (نگا: اعراف / ). «ضَنکاً»: تنگ. مراد سخت و پرنگرانی و اضطراب است (نگا: انعام / . مصدر است و برای مذکّر و مؤنّث یکسان به کار می‌رود. «أَعْمَی»:

حكمت و مصلحت است و فرمود بيند از عصايت را و انداخت پس چون ديد آنرا كه با اضطراب حركت مى‌كند گويا آن مار پرجست و خيز تندروى است پشت بمار و رو بفرار نهاد

خواستن و غیره با صاحب خانه مأنوس شود، آن گاه وارد خانه گردد تا موجب وحشت و اضطراب خود و دیگران نشود. ۲ - ورود به خانه و محل سکونت دیگران، بدون اطمینان از

بدبختيهاى كفّار آنستكه در شك و ترديدند از صحّت كتاب خدا بطوريكه موجب تشويش و اضطراب آنها شده در كليّه عقائد و اعمال چون ريب اقوى از شك است و بر مستقر و مؤثر

آمَنُوا قُوا أَنْفُسَكُمْ وَ أَهْلِيكُمْ ناراً تا آخر. نعره‌اى زد، ساعتى اضطراب كرد و ساكت شد. خانه را نشان نمودم، صبح آمدم، ديدم جنازه‌اى نهاده، پيرزنى

بدبختيهاى كفّار آنستكه در شك و ترديدند از صحّت كتاب خدا بطوريكه موجب تشويش و اضطراب آنها شده در كليّه عقائد و اعمال چون ريب اقوى از شك است و بر مستقر و مؤثر

دلهاى بنىاسرائيل است . معناى : ان ربك لسريع العقاب اميدوارى به خدا، بدون اضطراب و بيم از گناه و گفتن اينكه خدا ما را مى آمرزد(سيغفرلنا) اميد صادق نيست

هاى او مى افتد، دلش آرام مى گيرد. و مقصود از ذكر در آن جا كه باعث ترس و اضطراب قلب مى شود، به ياد آوردن عقاب خدا و انتقام اوست، كه به ياد هر كه بيايد،

پس گفتند الآن مشغول است و او رفت كه‌ جلد 5 صفحه 411 لگد كند پس ناگهان با اضطراب برگشت گفتند چرا برگشتى گفت ما بين خود و او خندقى از آتش ديدم و هياكل هولناك

هجرى قمرى در جوار روضه منوره حضرت عبد العظيم عليه السّلام مع تشويش الحال و اضطراب البال لورود الاهوال واقعه تأسف انگيز ارض اقدس كه خود حضرت در قصيده‌ «1»

است و قطّ از پهنا بر حسب اتّفاق عزيز مصر پشت در بود و هر دو را با آنحال اضطراب مشاهده كرد در اين هنگام زليخا براى تبرئه خود پيشدستى نمود و از عزيز سؤال

بعد از شهادت ، حيات حقيقى (در عالم برزخ ) است خطاب به مؤ منين به جهت رفع اضطراب از دلهاى آنان است سخن بسيار عجيب بعضى مردم درباره آيه شريفه و رد آن چند

دلهاى بنىاسرائيل است . معناى : ان ربك لسريع العقاب اميدوارى به خدا، بدون اضطراب و بيم از گناه و گفتن اينكه خدا ما را مى آمرزد(سيغفرلنا) اميد صادق نيست

عاقبت و آينده‌ى منافقان، تاريك است. «فِي ظُلُماتٍ» 8- منافقان دچار وحشت و اضطراب، ودر تصميم‌گيرى‌هاى دراز مدّت، سردرگم هستند. «فِي ظُلُماتٍ لا يُبْصِرُونَ»

دلهاى بنىاسرائيل است . معناى : ان ربك لسريع العقاب اميدوارى به خدا، بدون اضطراب و بيم از گناه و گفتن اينكه خدا ما را مى آمرزد(سيغفرلنا) اميد صادق نيست

إِنَّما يُوَفَّي‌ الصّابِرُون‌َ أَجرَهُم‌ بِغَيرِ حِساب‌ٍ و صبر ‌از‌ روي‌ اضطراب‌ مثل‌ كساني‌ ‌که‌ ‌در‌ حبس‌ و زندان‌ و ‌در‌ شكنجه‌ ميباشند صبر نكنند چه‌

وجدان انسان است. مانند زنان باردار كه چون از تقدير الهى بى‌خبرند دائم در اضطراب به سر مى‌برند و پذيراى هرگونه موعظه و راهنمايى مى‌باشند. 8- پدر و مادر در

حتى رسول خدا (ص ) هم حق مداخله و دخل و تصرف در آن را نداشته است فرق دارد اضطراب و اختلاف روايات راجع به اعلان آيات برائت خدشه اى كه صاحب المنار خواسته است

دور باشد) و در هر صورت، کنایه از خوش دلى و شادمانى است که چشم از نگرانى و اضطراب باز مى ایستد و از سوزش اشک اندوه، مصون مى ماند. ارتباط جمله «قرّى عیناً»

انفال بدان اشاره شده است- و پس از شروع جنگ، دو برابر جلوه کند تا وحشت و اضطراب، آنها را فرا گیرد و منتهی به شکست آنان گردد ولی به عکس خداوند عدد دشمنان

شده، خوف الهى او را گرفت. (زنان عصر حاضر دستور عفت را ياد گيرند). خلاصه با اضطراب خدمت حضرت رسول اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم آمد، عرضه داشت: آنچه سزاوار

شد، كه خوردن مال يتيم، خوردن آتش است، افرادى كه در منزل يتيمى داشتند به اضطراب افتادند. برخى يتيمان را از خانه بيرون كردند وبعضى ظرف وغذاى يتيم را جدا

پيدا كردن جرعه آبى براى كودك خود اسماعيل، هفت بار فاصله اين دو كوه را با اضطراب و نگرانى و بدون داشتن هيچ گونه ياور و همدمى طى كرد. امام صادق عليه السلام

دیدگاه مشرکان، گمراهى توأم با امنیت و آسایش، برتر از هدایت همراه با ناامنى و اضطراب است. (و قالوا إن نتّبع الهدى معک نتخطّف من أرضنا) ۱۰ - سرزمین مکه، حرم امن

صالح عليه السّلام وضو ساخته، دو ركعت نماز و درخواست نمود، بالفور حجر را اضطراب و درد مخاض عارض، اول سر و گردن ناقه از شكاف نمودار، مشغول نشخوار، و بتدريج

همچنين خوف از شر باعث اضطراب خاطر و اندوه درونى است ، پس اميدوارى صحيح و صادق نشانيش اين است كه نفس آدمى حالتى متوسط بين سكون و اضطراب و جذب و دفع و مسرت

كودكى كه از والدين خود، هم مى‌ترسد و هم به آنان دلگرم است. «وجل»، به حالت اضطراب‌ «3» و خوف و ترس انسان گفته مى‌شود كه گاهى به خاطر درك مسئوليّت‌ها و احتمال

اين جمله چنين مى گويند: در آن روز اضطراب و وحشتى بر دلها چيره مى شود (هم شفاعت كنندگان و هم شفاعت شوندگان غرق در اضطراب مى شوند، و در انتظار اين هستند كه

درهاي‌ ‌آن‌ ‌بر‌ اهلش‌ بسته‌ ‌شده‌، ‌در‌ آتشي‌ ‌که‌ داراي‌ هيجان‌ و صداي‌ اضطراب‌آور و شعله‌ مرتفع‌، و صوت‌ شديد و مهيب‌ ‌است‌، اقامه‌ كنندگان‌ ‌آن‌ آتش‌

حتى رسول خدا (ص ) هم حق مداخله و دخل و تصرف در آن را نداشته است فرق دارد اضطراب و اختلاف روايات راجع به اعلان آيات برائت خدشه اى كه صاحب المنار خواسته است

ايستاد و به خاطر سنگينيش بى حركت ايستاد، و كلمه ((تميد(( از ((ميد((، به معناى اضطراب ، و نوسان در اين سو و آن سو است ، و كلمه ((فج (( به معناى راه گشاد ميان

‌بر‌ نميگردد وَ أَفئِدَتُهُم‌ هَواءٌ فؤاد قلب‌ ‌است‌ انسان‌ موقعي‌ ‌که‌ اضطراب‌ پيدا ميكند حواسش‌ پرت‌ ميشود تمام‌ امور ‌از‌ نظرش‌ ميرود حال‌ ‌خود‌ ‌را‌

گر نگهدار من آن است كه من مى‌دانم‌ شيشه را در بغل سنگ نگه مى‌دارد. 1- در اضطراب‌ها و بن‌بست‌ها، خداوند بهترين هادى و حامى مؤمنان است. «أَوْحَيْنا» 2- زن

اسحاق خراسانى كه گفت: اميرالمؤمنين عليه السلام در خطبه خويش مى‏فرمود كه: «اضطراب مكنيد، كه شك مى‏كنيد، و شك مكنيد، كه كافر مى‏شويد».

دلهاى بنىاسرائيل است . معناى : ان ربك لسريع العقاب اميدوارى به خدا، بدون اضطراب و بيم از گناه و گفتن اينكه خدا ما را مى آمرزد(سيغفرلنا) اميد صادق نيست

شدن‌ چركي‌ نفسهاي‌ ‌شما‌ و برطرف‌ شدن‌ پرده‌ چشمهاي‌ ‌شما‌ و ايمن‌ شدن‌ اضطراب‌ دروني‌ ‌شما‌ و روشن‌ شدن‌ سياهي‌ تاريكي‌ ‌شما‌ ‌است‌) و ‌پس‌ ‌از‌ ذكر جملاتي‌

الَّذِين‌َ يُمارُون‌َ فِي‌ السّاعَةِ لَفِي‌ ضَلال‌ٍ بَعِيدٍ مار يمير بمعني‌ شك‌ و اضطراب‌ و بزبان‌ ‌ما دو دل‌ بودن‌ ‌که‌ آيا حق‌ ‌است‌ ‌ يا ‌ باطل‌ و ‌اينکه‌ جلد

قلبه باشد، و آن از هدوء، به معنى سكون است. يعنى دلش ساكن گردد و از تزلزل و اضطراب بيرون آيد. و اين قراءت، قراءت اهل بيت عليهم السلام است، و در شواذ عكرمه

هم در طوفانها، و هم در حوادث و بلاها، و از همه بالاتر در آن هول و وحشت و اضطراب عظيم قيامت نيز آرام است . منظور از بازگشت به سوى پروردگار به عقيده جمعى

خواندن دارد و نه نوشتن، اضطراب آور است. گويا فرموده: كتاب پروردگارت را بخوان. كتابى را كه او به تو وحى مى كند، و از اين فرمان، اضطراب و خوفى به خود راه مده،

بچه‌ راهي‌ مصرف‌ ‌شده‌ و چه‌ اندازه‌ دشمن‌ و سارق‌ و غارت‌گر دارد و ‌از‌ اضطراب‌ ‌آنها‌ نه‌ خواب‌ راحت‌ دارد و نه‌ خيال‌ راحت‌ و بالاخره‌ ‌با‌ هزار حسرت‌

را هلاك كند، و مروّت و جوانمردى او را ببرد؛ پس ايشان، در غفلت و بى‏خبرى، اضطراب دارند».

و يا وضعش دگرگون گشته و يا در وجودش و در نعمت هايى كه به او دادند، دچار اضطراب گردد، و همه ايشان به حكم خدا به حال خود باقى هستند، و خداوند هيچ تغييرى

در تـعبيرات معمولى نيز مى گوئيم در فلان جريان جمعيت موج مى زد و يا بخاطر اضطراب و لرزه اى است كه به اندام انسانها در آن روز مى افتد، گوئى همچون امواج آب

صفحه ۴۳۰ ساختن ديگران است ، و اصل «ارجاف » به معنى اضطراب و تزلزل است و از آنجا كه شايعات باطل ايجاد اضطراب عمومى مى كند اين واژه به آن اطلاق شده است . «نغرينك

2- بهره‌مندى از نعمت‌ها، زمانى لذيذ و گوارا است كه در فضاى امن، آرام و بى‌اضطراب باشد. «آمِناً وَ ارْزُقْ» 3- در دعا، ديگران را فراموش نكنيم. به جاى «وارزقنا»

ارتباط زيادى با آيات نداشت بيشتر آنها يا سندش ضعيف بود و يا متنش دچار تشويش و اضطراب بود. مثلا از جمله رواياتى كه گفتم ارتباطى با بحث تفسير ما ندارد اين مطلب

چنين مى شود: ما زمين را گسترديم و در آن كوههاى پا بر جا قرار داديم تا از اضطراب آن جلوگيرى كند، و در آن از هر چيز موزون ، - يعنى داراى وزن و واقع در تحت

بعضى شربت شهادت نوشيدند و بعضى جراحات سنگين برداشتند. گروه ديگر تزلزل و اضطراب در دلهاى آنها پديد آمد و نتوانستند تا آخرين لحظه ، استقامت كنند و راه فرار

آن با «خشيت» در مجمع البيان گفته : كلمه «خوف » به معناى آن حالت ناراحتى و اضطراب درونى است كه در هنگام توقع و احتمال ضرر به آدمى دست مى دهد و نقيض آن حالت

طاقتفرساتر خواهد بود، زيرا در تاريكى شب و در ظلمتى كه ابر و باد ايجاد مى كند، اضطراب آدمى و حيرت و بيچارگى او بيشتر مى شود، و كمتر مى تواند راه چاره اى به دست

حرفى نزد، و اين دزدى را انكار نكرد، و حتى اضطراب و ناراحتى هم بخود راه نداد، چون ديگر جاى انكار و يا اضطراب نبود، زيرا برادرش يوسف خود را به او معرفى نموده

يارى فرشتگان اشاره كرده مى گويد: به خاطر بياوريد زمانى را كه از شدت وحشت و اضطراب كه از كثرت نفرات دشمن و فزونى تجهيزات جنگى آنها براى شما پيش آمده بود، به

هستند» (ذلك بانهم قوم لايفقهون ). رهبة در اصل به معنى ترسى است كه تواءم با اضطراب و پرهيز باشد، و در حقيقت ترس و وحشتى است عميق و ريشه دار كه آثار آن در عمل

در هر دو جهان از نتيجه عمل نيك خود بهره مند مى شوند. طبيعى است ديگر عوامل اضطراب و دلهره براى اين دسته به وجود نمى آيد خطرى كه در راه سرمايه داران مفت خوار

آنان توبه خلل ناپذير كند به مغفرت و رحمت خدا بشارت دهد، تا دلهايشان گرم و اضطراب درونيشان مبدل به آرامش و سكونت شود. چند روايت درباره توبه كه از آيه : «

آرید و به پیمانم وفا کنید، تا به پیمانتان وفا کنم، و تنها از من، با پرهیز و اضطراب بهراسید. و بدانچه نازل کرده‌ام - حال آنکه مؤید همان چیزی است که با شماست

دوام نبوده . و هرگز به سعادت واقعى نخواهد رسيد. در چنين جامعهاى دلهره و اضطراب و نگرانى و بدبينى و بالاخره دشمنى و جنگ اجتنابناپذير است . گر چه در گذشته

نبودند، برخاستند به سوى گروه خود بازگشتند، و تاءثر شديد خود را از اين كلمات اضطراب انگيز بيان كردند. « صاعقه » به گفته « راغب » در « مفردات » صداى مهيبى است

۶ صفحه ۴۳۸ و آنچنان كه آنها گمان مى بردند بر سرشان سقوط خواهد كرد وحشت و اضطراب سراسر وجودشان را گرفت ، و به تضرع افتادند (و ظنوا انه واقع بهم ). در همان

امر ايتام شنيده بودند، كه مايه تشويش و اضطراب دلهاشان مى شده ، ترجمه تفسير الميزان جلد ۲ صفحه ۲۹۶ و همين اضطراب وادارشان كرده كه از امر ايتام سوال كنند،

است بعد از اين سيطره حكومت توحيد و استقرار آئين الهى و از ميان رفتن هرگونه اضطراب و ناامنى و هر گونه شرك «كسانى كه بعد از آن كافر شوند فاسقان واقعى آنها هستند»

فَأَصبَحُوا فى دَارِهِمْ جَاثِمِينَ»: كلمه ((رجفه (( به طورى كه راغب گفته به معناى اضطراب و لرزش ‍ خيلى سخت است . و كلمه ((جاثمين (( از ماده ((جثم (( است ، و جثم

نميكند، نه در قلب ، و نه در جوارح ، در قلب تخلف نميكند چون صاحب آن دچار شك و اضطراب و يا اعتراض و يا در پيشامدى ناگوار دچار خشم نميگردد و در اخلاق و اعمال هم

آنها به تدريج ذهن شنونده را به سوى آن توجه مى دهد، و به اين وسيله استيحاش و اضطراب ذهن او را از بين مى برد، و در نتيجه علاقمند به روزه مى كند، تا با اشاره

شما و خانه ها و شهرهايتان را در كام خود فرو مى بلعد، و باز هم به لرزه و اضطراب خود ادامه مى دهد. جمله «فاذا هى تمور» (آن پيوسته حركت مى كند و ناآرام است

داشتند و به وعدهاى پيغمبر نسبت به آينده دلگرم و مطمئن بودند در ميان اين اضطراب و وحشت عمومى خواب آسوده و آرام بخشى داشتند در حالى كه لباس جنگ در تن آنها

دست در گوش مى كردند كه آهنگ قرآن او را نشنوند. هميشه ظلمت و تاريكى مايه اضطراب و وحشت است و نور سبب آرامش ، دزدان از تاريكى شب استفاده مى كنند، و حيوانات

به آنها گفته مى شود اين عذاب دردناك الهى است »! (هذا عذاب اليم ). وحشت و اضطراب تمام وجود آنها را فرا مى گيرد، پرده هاى غفلت از مقابل چشمشان كنار مى رود،

شوند وحشت دارند بلكه در نقاطى كه دشمن از من يكماه راه فاصله دارد وحشت و اضطراب حاكم است ! در مورد لشكريان حضرت مهدى (عج ) نيز مى خوانيم كه سه لشكر او را

پرورش فضائل انسانى و تثبيت اين صفات در درون جان خود و همچنين پايان دادن به اضطراب و ناراحتيهائى كه بر اثر احساس مسؤ وليت در برابر محرومان در وجدان آنها پيدا

كه به او نازل شده، همه از القاآت شيطانى باشد. و ثانيا، به وى نسبت داده كه اضطراب درونيش زايل نشد، تا وقتى كه يك مرد نصرانى - ورقة بن نوفل - كه خود را به

تكرار مى كرد، طرف مقابل نيز با شنيدن آن ، او را امان مى داد و از نگرانى و اضطراب و وحشت بيرون مى آورد، بنابراين معنى جمله مزبور اين است : امان مى خواهم امانى

علم است حاصل شود. و اين نوع از علم وقتى بخطرى هولناك تعلق بگيرد باعث غلق و اضطراب و خشوع نفس ميشود، و اين غلق و خشوع از وقتى شروع ميشود، كه گفتيم يكطرف شك

ايجاد محبّت‌ ميكند 2‌-‌ بغض‌ باطني‌ ‌که‌ موجب‌ الم‌ نفس‌ و اشتغال‌ قلب‌ و اضطراب‌ فكر و عدم‌ فراغت‌ بال‌ و راحتي‌ خيال‌ و بسا موجب‌ هلاكت‌ ‌ يا ‌ جنون‌ ميگردد

زندگى آنها مجسم كند، و مبدل شدن كانون آرامش آنها را به كانونى از وحشت و اضطراب نشان دهد. تعبير به صباح المنذرين (صبح انذار شدگان ) ممكن است اشاره به اين

يكديگر مربوط به مراحل تفسير نمونه جلد ۱۴ صفحه ۳۲۸ نخستين رستاخيز است كه هول و اضطراب و وحشت آنقدر آنها را پريشان مى كند كه يكديگر را به كلى فراموش مى كنند. و

و قبلا هم گفتيم كه «خشيت»، عبارت است از تأثّر قلب. تأثّرى كه به دنبالش، اضطراب و نگرانى باشد، و اين خود، يكى از رذايل اخلاقى و مذموم است، مگر در مورد خداى

كلمه (كب و كبكب ) نيز جريان دارد، و كلمه زلزال در آيه شريفه كنايه است از اضطراب و دهشت . حَتى يَقُولَ الرَّسولُ وَ الَّذِينَ ءَامَنُوا مَعَهُ... كلمه (يقول

آن گروه از پرندگان كه روزيشان در اينجا حواله شده است بدون هيچگونه وحشت و اضطراب وارد اين غار مى شوند، و به جستجوى روزى خويش در لابلاى دندانهاى حيوان غول

« مريب » از ماده « ريب » به معنى شكى است كه آميخته با بدبينى و سوءظن و اضطراب باشد، بنابراين مفهوم جمله اين مى شود كه مشركان نه تنها در سخنان تو ترديد

مى كند. اينگونه افراد در سختيها و طوفانهاى زندگى گرفتار ياءس و نوميدى و اضطراب و ناراحتى نمى شوند روحى آرام و قلبى مطمئن دارند و توان آنها در مبارزه با

مطلبى كه در جاى ديگر قرآن بيان نموده و آن اين است كه كوهها مانع از حركت و اضطراب زمين مى شوند، و فرموده : «و القى فى الارض رواسى ان تميدبكم ». معناى «موزون

بودند براى اينكه بقيه پراكنده تفسير نمونه ، جلد ۳، صفحه ۹۴ نگردند و تزلزل و اضطراب آنان بر طرف شود پيغمبر صلى اللّه عليه و آله را بالاى كوه بردند تا به - مسلمانان

كه كسانى كه دعوت او را استجابت كرده اند، از روى علم و آگاهى و بدون شك و اضطراب استجابت كرده اند. و خلاصه، فطرت سالم انسانيت وادارشان كرده كه استجابت كنند

مبتذل است، كه اگر چنين فكر كنى، قريحه و دركت در فهم كلام خدای تعالى دچار اضطراب گشته، همه را به يك چوب می رانى؛ و آن وقت كلام خدا را هم، مانند سخنان ديگران

يقول الذين نسوه من قبل قد جائت رسل ربنا بالحق ). اما در اين هنگام در وحشت و اضطراب فرو مى روند، و به فكر چارهجوئى مى افتند و مى گويند: آيا شفيعانى يافت مى

سوزنده ترى روبرو ميشود، تا عذاب را با ذائقه قلبش بچشد، و دلش همواره دچار اضطراب و پريشانى باشد، و جانش همواره چون شمع بسوزد، و آب بشود، و سينه اش همواره

بود و در اينجا از «رجز اليم » است . «رجز» (بر وزن كذب ) در اصل به «معنى » اضطراب و عدم قدرت بر تفسير نمونه جلد ۱۸ صفحه ۱۷ حفظ تعادل است ، لذا هنگامى كه شتر

همى شه دلش علاقه مند به چيزى است كه ندارد، صرفنظر از غم و اندوه و قلق و اضطراب و ترسى كه از نزول آفات و روى آوردن ناملايمات و فرا رسيدن مرگ و بيمارى دارد،

يُقِيمُونَ ... يُنْفِقُونَ» (در جامعه‌ى الهى كه حركت وسير الى اللّه دارد، اضطراب‌ها و ناهنجارى‌هاى روحى و روانى و كمبودهاى معنوى، با نماز تقويت و درمان مى‌يابد