نتایج جستجو

3- اسم موصول و اكثر در اولواالعقل بكار مى‏رود مثل [حج:18]. در قرآن مجيد در غير اولى العقل نيز بكار رفته است مثل [نور:45]. «مَنْ يَمْشى عَلى بَطْنِهِ» خزندگان

محقق طوسى رحمه اللّه در تجريد درباره عدم عذاب اطفال كفّار فرموده: تعذيب غير مكلّف قبيح است، علامه در شرح آن حشويّه را كه قائل به عذاب اطفال مشركين‏اند

عليه و آله و سلم نقل شده است. نا گفته نماند در قرآن به شعر جاهليّت و شعر غير مسؤل حمله، شعرى كه در خدمت هوسهاى شخصى است و به خاطر شعر سروده مى‏شود و قابل

نكرد و به قولى اصل آن وضع شيى‏ء در غير موضعش است «مَنْ اَشْبَهَ اَباهُ فَما ظَلَمَ» هر كه به پدرش شبيه باشد شباهت را در غير محلش نگذاشته آنگاه فرمود: هر دو

بندگى هميشه براى اوست آيا از غير خدا مى‏ترسيد و پرهيز مى‏كنيد؟! اين لفظ فقطدوبار در قرآن آمده است . خطف ل ه من ف الا عذب دين ا غير هم جنب ما دحر تبع الله ارض

قبل نيست واللّه عالم). [مائده:3] «غَيْرَ مُتَجانِفِ»به معنى غير متمايل است . ف من اثم وصى غير او ل خمص فى خوف صلح انن وله ضرر بين الله علم اله هم سمع دين

خلاصه آن كه رزق عطائى است كه از آن منتفع مى‏شوند خواه طعام باشد يا علم و يا غير آن. در قرآن مجيد گذشته از معناى مشهور به نبوّت و علم رزق گفته شده نحو [هود:88]

صدق سمع نذر انس نصر ذلک وکل دون جىء کيد کذب ريب شکر لما خزن ظلم الى رئى يقن غير امر کثر نن قلب دعو اجر ثقل غرم وعد عهد ولى رسل

اللَّهُمَّ ارْزقْنا. اين لفظ دوبار بيشتر در قرآن مجيد نيامده است. من نهر غير خلص دمى ه لم شرب دمو سوغ دمم طعم اسن ل فرث بين موه ثمر نخل عنب خمر لذذ ها

لغت آن را خاك‏تر معنى كرده‏اند در مجمع و اقرب الموارد، خاك مرطوب گفته‏اند و غير آن معنى نيز آمده است ولى از نهج البلاغه روشن مى‏شودكه معنى آن مطلق خاك است

بارگیری... على جناح کم لا ان ف من ما فى هن ک هما ب ل ليس ها ه اذا خفض هم وله غير سلم الى قول عمل امن اول صلح خرج او اله طير ظلم علم جنح دخل اتى الله ضمم کون

خلط است «عبث الشى‏ء خلطه به» و بر وزن فرس به معنى بازى، شوخى و ارتكاب كار غير معلوم الفايده يا بى‏فايده صحيح است (اقرب الموارد). [مؤمنون:115]. آيا پنداشتيد

مُشْرِكُونَ» آنها در نامهاى خدا الحاد مى‏كنند بدون علم، و نامهاى خدا را در غير موضع آن مى‏گذارند. على هذا مراد از آيات تسبيح اسم آن است همانطور كه خدا را

تو را پرستش كنيم فقط و غير تو را شريك نمى‌سازيم در «1» تفسير قمى، جلد اوّل، صفحه 28 تفسير اثنا عشرى، ج‌1، ص: 40 اين امر، زيرا غير از ذات يگانه تو هيچكس

وقى خزى عن اذا عوم امر کلل تلو حصن بيع اکل ربو قد غفر رود ولد زوج لسن نبو غير رضو يمن انتم بعد اسرائيل رشد بغى نقم يوم قرع طغى ام جعل قرء وسم عزز جناح جنح

خضر متع نور عجل استبرق نشء مخر بعد فضض خصم جسد ثوب ذلک زبد اکل سقى سندس کظم غير لولو مثل موسى فضل عمل على بين جعل کلل سود الک قوم وقد ربب خور اخذ علو لئک

رود ظلل صحب بهج کرم فکه لم بثث حکم حفظ ليس آدم وفى انتم اهل کثر وقى احد نزل غير کفر هما ذرء کذب ارض نهر

اول يوم الذى امر نزل اخر عذب ظلم حقق جعل لو ذکر ولى انس اخذ رئى خلق نفس نصر غير مع اوى عزز فضل ائى طوع شهد دعو حسن کذب ضلل اذا کتب قتل خير ملک رود سمع لعل

لا نا کون ان حقق کم الذين فى جىء هو الا علم ها بين امن رسل وعد هدى ارض ذلک غير بطل کتب الى قوم ى کفر نزل اتى کثر ا يوم سمو ذا کلم انس قد ايى لما اول کذب

الى قلب اذا شرک يا غنى اذ عمل قد ارض بعض بل کتب هو ابد زين اهل رود لقى يوم غير موسى خرج اول بلغ بصر خرص هما رجع بعث شىء فرى ا نظر فرعون نفق يقن بيد هذه ويل

لو نهر سلم قوم اله جرم اذ جىء الله ى اتى على رشد اوب هذا خلف امد سبح ا ولد غير عشو طرق طغى فوز وعد کهف بطن عذب کتب عشر قصص اذا ظنن سجن رصد فعل عبد امن طغو

عن سوف عذب کون ذلک سرح او کذب زوج اجل لو حقق هو قرر حتى رحم نن شىء نعم غرر غير امن ابو فلح قدر بعض عرف جعل نور اولاء بل رجع کن لقى وجد مول ا سئل لما اذ جىء

لبس ک يمن عن نعم الذى خسر قتل الا غنى امن يا جحم دين موسى صبر قول ذکو ذلکم غير کثر ذبح

ب ل ى ظهر ها سوء انن هو قول وله کون حجب الذين بغى اله هما لا او ا ذلک اول غير على فى ربب نور اتى الله عن کتب رئى عدو جهنم ذلکم کلل عذب اسحاق اخو يوم ان

حسن جزى لعب نحن فعل قد خلص سوء نا خسر غفر ورد حتى همز زهق هذا الذين لقى دلو غير بصر شطن حضر حقق عند جمل قتل هو جعل قدم هى ولد بعض حلل شرر جرم اذا بنو التى

قسطس لن بخس او رئى الذين يا خسر ابو صدق اله علم منع ا الا نقص انا شىء حتى غير لم طفف نزل عند اتى شدد ن بلغ ويل حسن حوط يوم کلف زجو الله اهل قرب بضع نفس

و مفردات) پس يتيم در انسان به معنى پدر مرده (البته قبل از بلوغ كودك) و در غير انسان به معنى مادر مرده است. [انعام:152]. به مال يتيم نزديك نشويد مگر به بهترين

کره اول ليس رئى نا کلل قسط جعل وزر ذکر الذى ارض اتى ا يوم ذات ظلم انس وضع غير لم لما وعد سمو صلو نمرق اخذ ظهر صدر خلل زربيه صفف حين خبث بيت انم سلح کوب

هما شهد عقل هذا نفس خشى قوم سئل قدر قبض مرر طير اتى منن ضرر قضى عصم اجر هل غير کون صفف هو عدو زوج وقع حکم بعد نوم هون ذکر جوو بيت وحى کفر احد رحق ام بشر

كرد. اين كلمه فقط يكبار در كلام الله آمده است. هم جلد ما کلل بدل نور صلى غير سوف ها نا ذوق ب ل ايى

وله ف اله الذين فى الله ترک عمل صبر ولد حقق انس امن علم لا ان ذلکم الى صلح غير الذى زوج لعل حسن شرک الا ضرر رحم وحد ابراهيم موت ى ک سدس اول ثلث بنو ن سلم

سابق گفته است. ف هم لا فى انن ى لوم ه من ب کم ما ذلک اله ن وله الله نفس ا هو غير بسط ذکر خوف ل بغى قول بعض فضل ان کون ورى على نا ربب ملک يمن اول قسم حسر لو

لو هنالک بنو هزم سدد رقى لدى ارض على عذب امر عدو هما انت رئى اخر دنو احزاب غير کرر حفظ حوط هامان نظر علم ظنن ذلک هل يا

آنگاه لوح به هر تخته و صفحه گويند كه در آن مى‏نويسند خواه از چوب باشد يا غير آن. صفحه را از آن لوح گويند كه معانى در آن به وسيله كتابت آشكار مى‏شود چنانكه

سلم الو ظلم خلق رسل لم کما لما مثل ارض يمن او رضو ام جمع ارث خير کفر عبد بل غير جزى خوف انتم زوج کرم دعو فوز حسن

استحقاقى پس روزى خدا عطيّه محض است و لذا به غير حساب است . على هذا به غير حساب به معناى به غير عوض و به غير استحقاق است. اين مطلب فى حدّ ذاته حق و ثابت

استحقاقى پس روزى خدا عطيّه محض است و لذا به غير حساب است . على هذا به غير حساب به معناى به غير عوض و به غير استحقاق است. اين مطلب فى حدّ ذاته حق و ثابت

مراد از اِخوان برادران دينى كه بنا بر مشهور غير حقيقى‏اند. و نيز در يك محل بر برادران دينى كه بنا بر مشهور غير حقيقى‏اند اِخوةاطلاق شده است [حجرات:10] بلى

آيه نخلهائى كه از يك بن برويند و مثل هم باشند يعنى نخلهاى هم مثل و غير هم مثل و غير هم مثل و آن در آيه چنانكه در جوامع الجامع فرموده جمع صنو است و تثنيه

آیات شامل این کلمه غير (۱۵۴ بار) تغيير به معنى تبديل و تحويل است. [رعد:11]. تقدير آيه چنين است: «مابِقَوْمٍ مِنَ النِّعْمَةِ ما بِاَنْفُسِهِمْ مِنَ الطَّاعَةِ

آیات شامل این کلمه غير (۱۵۴ بار) تغيير به معنى تبديل و تحويل است. [رعد:11]. تقدير آيه چنين است: «مابِقَوْمٍ مِنَ النِّعْمَةِ ما بِاَنْفُسِهِمْ مِنَ الطَّاعَةِ

نكرد و به قولى اصل آن وضع شيى‏ء در غير موضعش است «مَنْ اَشْبَهَ اَباهُ فَما ظَلَمَ» هر كه به پدرش شبيه باشد شباهت را در غير محلش نگذاشته آنگاه فرمود: هر دو

وارد می‌شوید. |در حقيقت شما و آنچه غير از خدا مى‌پرستيد، هيزم دوزخيد و همه در آن وارد مى‌شويد در حقيقت، شما و آنچه غير از خدا مى‌پرستيد، هيزم دوزخيد. شما

خداست و نمى‌توان غير دين الهى را پذيرفت. 3. پيروان اسلام، به تمام انبيا و كتب آسمانى ايمان دارند. و در اين آيه با صراحت اعلام مى‌كند: هركس غير از دين اسلام

[مردم‌] در برابر خداى يگانه قهار ظاهر شوند روزى كه زمين به غير اين زمين، و آسمانها [به غير اين آسمانها] مبدل گردد، و [مردم‌] در برابر خداى يگانه قهار ظاهر

از آنها باقى نماند و معنى «تدارك علمهم فى الاخرة» آن است كه علم خويش را در غير آخرت صرف كرده‏اند و براى درك آخرت علمى نمانده است نظير قول خدا: بگذر از آنانكه

مى‏آيد «خَرَقوا لَهُ بَنينَ وَ بناتٍ» مطلبى جداگانه باشد و نيز جاعلين شركاء غير از خارقين بنين و بنات باشد، يعنى عدّه‏اى هم براى خدا پسران و دختران جعل كردند

از احكام باشد خواه از غير آنها. [نساء:127]. در اينجا درباره احكام دينى است [يوسف:43]. [نمل:32]. در اين دو آيه و نظير آنها درباره غير احكام است طبرسى رحمه‏اللَّه

تدبر نمى‌كنند؟ اگر از جانب غير خدا بود قطعا در آن اختلاف فراوان مى‌يافتند آيا در [معانىِ‌] قرآن نمى‌انديشند؟ اگر از جانب غير خدا بود قطعاً در آن اختلاف

كه از ميان ما برخى صالحند و برخى غير آن، ما گروههايى در راههاى گوناگونى بوديم و از ميان ما برخى درستكارند و برخى غير آن، و ما فرقه‌هايى گوناگونيم. و همانا

اگر بشهوت نفسانى و غرض غير عقلى مرتكب شوند قبيح است چنانچه ظلم بغيرهم كه قبح عقلى آن مسلم است منوط است بآنكه مستلزم نفع كثير براى غير نباشد خلاصه آنكه هر

الهى است و ولى و ناصر غير از او نخواهد بود. بنابراين به طريق استفهام انكارى فرمايد: نيست در عالم وجود دافع و مانعى و ولى و ناصرى غير ذات احديت الهى، پس به

ساختيم كه زنهار غير من و كيل و سرپرست نگيريد و كتاب آسمانى را به موسى داديم و آن را براى فرزندان اسرائيل رهنمودى گردانيديم كه: زنهار، غير از من كارسازى مگيريد،

مى‌كنيد؟ «دون»، گاهى به معنى غير است و گاهى به معناى پائين. لذا براى آيه‌ «وَ مِنْ دُونِهِما جَنَّتانِ» دو معنا مطرح شده است: الف) غير از آن دو بهشت، دو بهشت

۱۳۹۰(بار) لیست کلمات مشتق شده در حال بارگیری... كان به معنى بود، هست، واقع شده و غير آن مى‏آيد. راغب مى‏گويد: کان عبارت است از زمان گذشته. در صحاح گفته: كان را

ترجمه Tabber requires Javascript to function. مگر نمازگزاران، |غير از نمازگزاران غير از نمازگزاران: مگر نماز گزاران حقیقی. مگر نماز گزاران، مگر نماز گزارندگان:

رأفت مخصوص به كسى است كه مبتلى و گرفتار باشد ولى رحمت اعّم است به مبتلى و غير آن. ابن اثير در نهايه رأفت را اخّص گرفته و گويد: رحمت هم در شيى محبوب آيد

از آنچه پدر و مادر و نزديكان واگذاشته‏اند. ترك در ترك عمدى و غير عمدى هر دو به كار مى‏رود غير عمدى مثل آيه فوق، و عمدى مثل [حشر:5]. در آيه [صافات:78]، كه

329 - دائرة المعارف و جدى مادّه عرب) كلمه ثمود بتأويل منصرف و بتأويل قبيله غير منصرف است (اقرب الموارد) گويند آن كلمه عجمى و گويند عربى است و علت عدم صرف

مى‌كنيد؟ «دون»، گاهى به معنى غير است و گاهى به معناى پائين. لذا براى آيه‌ «وَ مِنْ دُونِهِما جَنَّتانِ» دو معنا مطرح شده است: الف) غير از آن دو بهشت، دو بهشت

استخبار است نظير «اَتَجْعَلُ فيها مَن يُفسِدُ فيها» و براى مغلوب كردن مخاطب و غير آن، مثل «اَهُمْ خَيْرٌ اَمْ قَوْمُ تُبَّع» و «اَفَاِنْ مِتَّ فَهُمُ الخالِدونَ»

گفته‏اند كه در نزد غير اهلش فائده‏اى ندارد، لغوالطائر صداى پرندگان را گويند (مجمع). در قاموس گفته لَغْو: شى‏ء بى‏اعتناء است كلام باشد يا غير آن راغب گويد كلام

خداوند، همو حق است و غير از او هر چه مى‌خوانند باطل است و اين كه خدا بلند مرتبه بزرگ است اين‌[ها همه‌] دليل آن است كه خدا خود حق است و غير از او هر چه را كه

كه از خوردن و راه رفتن خود دارى كند گويند: صائم. شاعر گويد: خيل صيام واخرى غير صائمهة (راغب) در اقرب الموارد نيز گويد: اصل آن امساك از مطلق فعل است. در مجمع

كه از خوردن و راه رفتن خود دارى كند گويند: صائم. شاعر گويد: خيل صيام واخرى غير صائمهة (راغب) در اقرب الموارد نيز گويد: اصل آن امساك از مطلق فعل است. در مجمع

فَأَنَّى تُؤْفَكُونَ‌ 7- هر راهى غير توحيد، بى راهه است. «فَأَنَّى تُؤْفَكُونَ» 8- مبادا رزق خدا را بخوريم و به غير او رو كنيم. «يَرْزُقُكُمْ‌- فَأَنَّى

[نحل:69] مى‏دانيم كه اكثر استفاده زنبور عسل از گلهاست. در عرف عرب ثمره در غير ثمره درخت نيز بكار مى‏رود گويند: ثمره علم، عمل صالح و ثمره عمل صالح بهشت است

مثل [انبیاء:22].اگر در زمين و آسمانها خدايانى غير از خدا بود هر آينه فاسد مى‏شدند. فاسد نشده‏اند زيرا غير از خدا، خدايانى نبوده است.و اغلب در جواب آن لام

را (از سرکشی) حفظ می‌کردیم! |و عده‌اى از شياطين براى او غواصى مى‌كردند و غير از آن نيز كارهايى انجام مى‌دادند، و ما مراقب اوضاع آنها بوديم [تا از فرمان

و مضطر كسى است كه ناچار شود براى حفظ جان بخوردن چيزى از اين محرمات و غير باغى و غير عادى كسى است كه ظلم ننمايد باماميكه منصوب براى هدايت انام است و تعدى

شده‌ام؛ و از هدایت‌یافتگان نخواهم بود!» بگو: همانا من از پرستش كسانى كه شما غير از خدا مى‌خوانيد نهى شده‌ام. بگو: از هوس‌هاى شما پيروى نمى‌كنم، زيرا در اين

آنان را آفريده است هر آينه گويند: خدا. پس كجا و چگونه [از پرستش خدا به پرستش غير او] گردانيده مى‌شوند؟ اگر از مشرکان بپرسی، چه کسی آنان را آفریده است؟ مؤکّدانه

امّا آيه پنجم نتيجه همه است از اين مى‏توان بدست آورد كه مصداق دو آيه اول غير از آيه سوم و چهارم است. نشر به معنى پراكنده شدن و پراكندن يعنى لازم و متعدى

ربب حسب صلى وفض وفى رکض کثر مع نعم ظمء خمر ذبح خمص عن دنو سقى حمى قد اوى غير حرث فرغ سبل رجس جبل ملک رحم بصر حيث حضر نسى نيل او

او تماس نداشته باشد نه با گرفتن و دادن و نه باسكان دادن و مصاحبت و گفتگو و غير آن كه لازمه زندگى اجتماعى است و آن از سخت‏ترين انواع عقوبت است و خحلاصثه آنكه:

تكبّر شما نشود، بر خلاف آيه اول كه لحن ملامت دارد قهراً بايد مورد اين دو آيه غير از مورد آيه اول باشد. لذا بايد گفت: دو آيه اخير درباره گرفتارى‏ها و مصائبى

عقول مركوز است ذات بى‌زوال اللّه قادر باشد بر كشف ضرّ نه غير او، يا از شدت عذاب و هول اصنام و غير را فراموش كنيد و او را بخوانيد. پس چون در وقت محنت آجل

انجام داده و خواهم داد و غير خدا را با او در عبادت خود شريك نمى‌نمايم تا دين من خالص براى او باشد شما هم هر چه و هر كس را ميخواهيد غير از خدا عبادت كنيد فعلا

عَدْلٍ» 4- براى اداى حقّ مردم، اگر مسلمان حضور نداشت، با غير مسلمان كار را محكم كنيد. «غَيْرِكُمْ» (لكن غير مسلمانى كه خداوند را قبول داشته باشد تا بتواند به

است ولى ظاهراً مراد قول منحرف از حق و قول باطل است اعم از آنكه دروغ باشد يا غير آن و از رديف اوثان و قول زور بدست مى‏آيد كه سخن باطل از نظر قرآن چنان كار

است. صد و سيزده باردر ضمن بسمله و صدو چهارده بار در اثناء آيات. آن بر خدا و غير خدا اطلاق مى‏شود چنان كه درباره حضرت رسول «صلى اللّه عليه و آله»دآمده [توبه:128]

بارگیری... كتابى بود كه به صورت الواح بر حضرت موسى بن عمران نازل گرديد. و آن غير از تورات موجود است. خلاصه نظر قرآن را درباره تورات فعلى كه در دست يهود است

افتادن. راغب مى‏گويد: اصل سبق پيش افتادن در راه رفتن است. و به طور مجاز در غير آن به كار مى‏رود مثل «ما سبقونا اليه سبقت من ربّك»يعنى نافذ شد و گذشت و به

نازل كرده ايمان آوريد، گويند: ما به آنچه بر خودمان نازل شده ايمان داريم، و غير آن را منكر مى‌شوند در حالى كه حق همان است و آنچه را كه نزدشان است تصديق مى‌كند

شامل این کلمه رحم‌ (۵۶۳ بار) ل‌ (۳۸۴۲ بار) از نام‏هاى خداوند سبحان است و غير خدا با آن توصيف نمى‏شود. و 169 بار در قرآن مجيد آمده است صد و سيزده بار در

را تشديد آتش گفته. صحاح و قاموس آن را سرخ كردن تنور و پر از آب كردن نهر و غير آنها گفته‏اند عبارت قاموس چنين است «سجر التنور: احماه و النهر:ملائه» زمخشرى

وجود و مكرمت است. تفسير كلمه دون بمعناى غير و نزديك و فروتر استعمال ميشود و در اينجا بعضى از مفسرين گفته‌اند غير آن دو بهشت كه در آيات سابقه بيان و توصيف

وجود و مكرمت است. تفسير كلمه دون بمعناى غير و نزديك و فروتر استعمال ميشود و در اينجا بعضى از مفسرين گفته‌اند غير آن دو بهشت كه در آيات سابقه بيان و توصيف

وجود و مكرمت است. تفسير كلمه دون بمعناى غير و نزديك و فروتر استعمال ميشود و در اينجا بعضى از مفسرين گفته‌اند غير آن دو بهشت كه در آيات سابقه بيان و توصيف

(۱۸ بار) كتابى بود كه به صورت الواح بر حضرت موسى بن عمران نازل گرديد. و آن غير از تورات موجود است. خلاصه نظر قرآن را درباره تورات فعلى كه در دست يهود است

عالمى غير اين عالم و خلقى غير اين خلق كه عبادت كنند او را و به يگانگى خدا را ستايش نمايند، و خلق فرمايد براى ايشان زمينى غير اين زمين و آسمانى غير اين آسمان،

- الشهر الحرام،همه از اين حرام شده كه در غير اينها محترم اند و حدودى دارند و چيزهائى در آنها حرام شده كه در غير آنها حرام نيست. حرم (بر وزن شتر) جمع حرام

نیست! |و ايشان در آن جا فرياد بر مى‌آورند: پروردگارا! ما را بيرون بياور، تا غير از آنچه مى‌كرديم، كار شايسته كنيم. [گفته شود:] آيا شما را چندان عمر نداديم

يعنى بار) و اغلب در گناه بكار رفته‏كه بار سنگينى است به گردن گناهكار. ولى در غير گناه نيز آمده چنانكه خواهيم گفت. * [طه:100]. هر كه از آن اعراض كند روز قيامت

آیات شامل این کلمه غير (۱۵۴ بار) يَک نِعْمَة لَم أَنْعَمَهَا اللّه عَلَى بِأَن قَوْم ذٰلِک حَتّى الْعِقَاب يُغَيّرُوا شَدِيد قَوِي مَا بِأَنْفُسِهِم وَ

آیات شامل این کلمه غير (۱۵۴ بار) ف‌ (۲۹۹۹ بار) ل‌ (۳۸۴۲ بار) نن‌ (۲۴۱ بار) وَ لَآمُرَنّهُم خَلْق اللّه الْأَنْعَام آذَان مَن فَلَيُبَتّکُن يَتّخِذ الشّيْطَان

وجود و مكرمت است. تفسير كلمه دون بمعناى غير و نزديك و فروتر استعمال ميشود و در اينجا بعضى از مفسرين گفته‌اند غير آن دو بهشت كه در آيات سابقه بيان و توصيف

او ذكر شده يعنى شريك قرار ندهيد با خدا غير او را در عبادت چون غير او مستحقّ پرستش نيست و او است خداى يكتا و غير او خدائى نيست و در نتيجه‌ جلد 3 صفحه 292

آیات شامل این کلمه غير (۱۵۴ بار) ل‌ (۳۸۴۲ بار) وَ اللّه أُهِل بِه مَا فَمَن اضْطُرّ لَحْم الْخِنْزِير غَيْر بَاغ أَو الدّم فِسْقا لا رِجْس الْمُنْخَنِقَة

آیات شامل این کلمه غير (۱۵۴ بار) ه‌ (۳۵۷۶ بار) وَ فَإِن زَوْجا عَلَيْنَا فَلا طَلّقَهَا تَنْکِح لِتَفْتَرِي إِذا أَن حَتّى لاَتّخَذُوک إِلَيْک خَلِيلا

آیات شامل این کلمه غير (۱۵۴ بار) کم‌ (۲۲۹۱ بار) وَ قَوْما لا يَسْتَبْدِل شَيْئا رَبّي إِن ثُم تَضُرّونَه يَسْتَخْلِف تَضُرّوه تَتَوَلّوْا يَکُونُوا أَلِيما

قرآن را) به او نسبت مى‌دهند غير عربى ونارساست، در حالى كه اين (قرآن) زبان عربى روشن است. جلد 4 - صفحه 583 گويا در مكّه شخص غير عربى زندگى مى‌كرده وكفّار

شما بهتر است، باشد که متذکّر شوید. اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد، به خانه‌اى غير از خانه خود، بى آنكه اجازت طلبيده و بر ساكنانش سلام كرده باشيد، داخل مشويد

انار را كه افراد آن يا شبيهند بيكديگر از هر جهت و يا غير شبيهند از هر جهت و يا شبيهند از بعضى جهات و غير شبيهند از بعض ديگر مثلا دو انار يا شبيهند بيكديگر

مى‏آيد كه در محلّ بعثت حتى يكنفر هم به او ايمان نياورده و زنش نيز از جمله غير مؤمنين بود كه با خود نبرد و مورد عذاب واقع گرديد [اعراف:83]. مراد از «اهل»

ربّ نقل تربيت مشتق است و اين كلمه بطور اطلاق جز به خدا گفته نمى‏شود و در غير خدا مقيّد مى‏آيد نحو: ربّ الدار، ربّ الصيغة. ربّ به معنى مربّى از اسماء حسنى

يافتن به گوسفند است سپس در هر دست يافته به كار رفته خواه از دشمن باشد يا غير آن. قاموس آن را فيى‏ءِ و رسيدن به شى‏ء بدون مشقت گفته است ظاهراً مرادش از

را قطعه قطعه كرد مگر بزرگ آنها را جذاذ به معنى مجذوذ است . [هود:108] عطا غير مقطوع و دائمى. إِلاّ فَجَعَلَهُم مُدْبِرِين کَبِيرا تُوَلّوا أَن لَهُم لَعَلّهُم

آیات شامل این کلمه غير (۱۵۴ بار) ف‌ (۲۹۹۹ بار) وَ اللّه أَ هُم مَا لَه الْفَاسِقُون دِين مُقْتَرِفُون الْخَاسِرُون قُل تَتّقُون أَبْتَغِي تَأْمُرُونّي

زيرا جمعى كه با الف و تاء يا براى مؤنث حقيقى است مثل مؤمنات و يا صفت مذكّر غير عاقل است مثل مرفوعات و منصوبات. ملائكه به صراحت قرآن مؤنث نيستند و آنانكه

صلح نزل حقق ايى وحى طوع حسب هل عبد علم صوب بل صلو اذا شطن کلل هؤلاء فسق حسن غير عفف قبل الا نصر صبو دون

از امام صادق عليه السلام درباره‌ «حَقٌّ مَعْلُومٌ» سؤال شد، فرمود: اين حق غير از زكات واجب است و مراد آن است كه خداوند به انسان ثروتى داده و او بخشى از

الصادقين، جلد 10، صفحه 12. جلد 13 - صفحه 318 عذاب نكند. و هر كه آن را در غير وقت بگذارد و غير آن را بر آن اختيار نمايد، اگر خواهد او را عذاب فرمايد، و اگر خواهد

نخواهم يافت بگو: «هرگز كسى مرا در برابر خدا پناه نمى‌دهد و هرگز پناهگاهى غير از او نمى‌يابم. باز بگو که (اگر خدا بر من قهر و غضب کند) ابدا کسی مرا از (قهر)

مرا امر بعبادت غير خداى يگانه ميكنيد اى نادانان و بتحقيق وحى شد بتو و ساير انبياء قبل هر يك در زمان خودش كه اگر در عبادت خداى يگانه غير او را شريك كنى

ميان آن دو است در شش روز آفريد، آن‌گاه بر عرش [قدرت‌] قرار گرفت، براى شما غير از او سرپرست و شفيعى نيست، پس آيا پند نمى‌گيريد خدا كسى است كه آسمانها و زمين

شده در حال بارگیری... انثى به معنى ماده است مقابل نر، خواه انسان باشد يا غير آن مثل [نحل:97] كه مراد انسان است و مثل [رعد:8] كه شامل تمام ماده هاست اعمّ

يقتدر عليه»، [مائده:31]. در مفردات آمده: عجز انسان قسمت مؤخّر اوست، مؤخّر غير انسان نيز به آن تشبيه شده [قمر:20]. و اصل عجز تأخّر از شى‏ء و حصول در آخر

را كفرشان جز خشم و بيزارى نزد پروردگارشان نمى‌افزايد، و كافران را كفرشان غير از زيان نمى‌افزايد اوست آن كس كه شما را در اين سرزمين جانشين گردانيد. پس هر

سود و زيانى به تو نمى‌رساند و از غير خدا كاملًا مأيوس شوى. اگر انسان به اين درجه رسيد، جز براى خدا كار نمى‌كند و از غير خدا نمى‌هراسد و جز به خدا جلد 1

200 گويد: حرفهائى از قدماء مفسّرين در اينجا نقل شده كه غير از قدماء مفسّرين در اينجا نقل شده كه غير معقول اند مثل آنكه از قتاده و عكرمه نقل شده: شيطان پيش

مخصوص خداست و غير او مبرّى از نقائص نيست «لا اِلهَ اَلَّا هُوَ الرَّحمنُ الرَّحيمُ» و «لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ الَّا بِاللَّه». ولى آن غير از احترام و تواضع

شما، اگر عذاب خدا شما را دررسد يا رستاخيز شما را دريابد، اگر راستگوييد، كسى غير از خدا را مى‌خوانيد؟» -بگو: اگر راست می‌گویید، مرا گویید که اگر عذاب خدا یا

شده در حال بارگیری... ما ى ک لهب يدى ابو عن ه غنى اخذ ربب قول تبب ذلک الذى غير فى امن الا هم زيد يا فرعون قوم مول کيد اذا سبل تبع کسب امر قرى ن صدد جىء لما

تکرار در قرآن: ۴(بار) لیست کلمات مشتق شده در حال بارگیری... زيت شبه ه من رمن غير عنب نخل زرع اکل ثمر طور سينين ذا تين هذا ب جنن خلف بلد کلل امن نظر ل دنو انن

مى‏باشد. در اقرب الموارد گويد: طوى به كسر و ضم (ط) و ادبى است در شام منصرف و غير منصرف آيد. الْمُقَدّس بِالْوَاد أَنَا اذْهَب وَ إِلَى اخْتَرْتُک فِرْعَوْن

آیات شامل این کلمه غير (۱۵۴ بار) وَ اللّه مِن مَا لا إِن فِي الّذِين أَو أَ مَن الّذِي فَمَن أَن هُم لَکُم بِه إِلَى عَلَى إِلٰه فَلا فِيهَا لَهُم قُل

تکرار در قرآن: ۵(بار) لیست کلمات مشتق شده در حال بارگیری... ل غير ما خنزر ب الله ه لحم اله دمى وله دمو دمم ف انس قول او فسق عن موت ک هى رجس وقت سئل علم

را به غير ذات احديت او يارى و ياورى نيست، بلكه ولى و والى و متولى و والى شما و كار شما خدا است، پس پرستش و ستايش چنين منعمى را سزاوار باشد لا غير، و مشغول

گوينده بگوش سامع مى‏رسد. اعتبار و عبرة حالتى است كه از معرفت محسوس به معرفت غير محسوس رسيده مى‏شود. تعبير مخصوص به خواب است كه آن را از ظاهر به باطلش عبور

صالح پيش خدا در صورتى مؤثر و مقرّب است كه توأم با ايمان به خدا باشد و در غير اين صورت پوچ و بى اثر خواهد بود [ابراهيم:18]. ولى با در نظر گرفتن ايمان هر

گويد: آنچه چيزها را آشكار مى‏كند. و نيز گفته‏اند آنچه فى نفسه آشكار است و غير خود را آشكار مى‏كند «اَلظَّاهِرُ فى نَفْسِهِ الْمُظْهِرُ لِغَيْرِهِ». نور

ليل کم نشء حلل امن ثقل مول خمص على نهر کلل عرر نسو سبح الا دور شىء ب قدر غير الذين نصب کتب رجل

کون هم انن ان رجع ما لا دين شکر ذکر هو صدق نصر اذا لقى ل على بلغ الذين کذب غير بصر حلق لوم بين اجج نور کود اول سور حلقم اخذ انتم ها نشء اذ التى منى لکن حرث

خلط است «عبث الشى‏ء خلطه به» و بر وزن فرس به معنى بازى، شوخى و ارتكاب كار غير معلوم الفايده يا بى‏فايده صحيح است (اقرب الموارد). [مؤمنون:115]. آيا پنداشتيد

از جهل بعلت شى‏ء عارض مى‏شود لذا بعضى حكما گفته‏اند: تعجّب آن است كه علتش غير معلوم باشد و لذا گفته شده كه تعجّب بر خداوند صحيح نيست زيرا او علّام غيوب

كلمه بيشتر از دو بار در كلام اللّه نيامده است. ک الى ها من جنح اول بيض يدى غير سوء خرج سير عود س رهب خوف ذانک جيب لا فى ف بره

تقسيمى است ناقص و ظالمانه. بعضى آن را ضئرى با همزه خوانده‏اند طبرسى آن را غير عادلانه و جائرانه فرموده است. در قاموس گويد: «قِسْمَةٌ ضيزى اَىْ ناقِصَةٌ»

اللَّه مجيد آمده است. ه ثمر انن فى اذا ذلکم اوى ائى ل الى ايى نظر شبه قوم غير

قلوبشان تأليف شده و آنها مردمان غير مسلمان اند كه براى خوشبين بودن به اسلام مى‏شود به آنهااز زكوة داد مثلا در كشورى غير مسلمان زلزله‏اى اتفاق افتاده و عدّه‏اى

گوينده بگوش سامع مى‏رسد. اعتبار و عبرة حالتى است كه از معرفت محسوس به معرفت غير محسوس رسيده مى‏شود. تعبير مخصوص به خواب است كه آن را از ظاهر به باطلش عبور

و چنانكه در الميزان آمده حتى به شاخص‏ها، تابلوها، لغت‏ها، اشارات، خطوط و غير آنها نيز شامل است. جمله «وَ بِالنَّجْمِ هُمْ يَهْتَدُونَ» نيز يكى از علامات

گوشت و به قدر يك جويدن است؟ والله العالم. خلق ف علق عظم ثم من مضغ کسو نطف غير ل لحم بين کم نشء مکن ه قرر فى ترب

طرائق حذف شده و تقدير آن «ذوى طرائق» است يعنى: بعضى از ما نيكوكاران و بعضى از غير از آنها يا پائينتر از آنهاست اهل طريقه‏هاى مختلفيم. مِن وَ هُو قَمِيصُه إِن

بيشتر در قرآن نيامده است. ما ردى خنق نطح ه ب وله اکل اله سبع الله الا ل ذکو غير هلل

يكبار در كلام‏اللَّه نيامده است. لا ثنى ه نور کتب ل ضلل هدى عن سبل علم الله غير اله وله

ب او فى هلل کون انن وله فرث ضفدع ل نيل قمل عبد بين اله سفح وثق اوى لبن ف غير جرد نحن قمص کذب طوفان ان سبح ائى خلص عقب فسد لکن الله قول طوف جىء بل ايى الا

بارگیری... دمم دمى کم لحم موت ما خنزر على ها ه لا من ب سفک او حرم ل هلل فى کون غير انن وله اوى ضفدع ف نحن نيل فرث لبن کذب سفح الله لکن سبح قول بين قمل خلص ائى

در حال بارگیری... دمو دمم کم لحم خنزر موت ما ه ها من لا ل على ب هلل او سفک غير حرم انن نحن اوى سفح ف الله کذب لبن ک قول خلص نيل لکن ائى فى سبح کون بل سوغ

[نحل:69] مى‏دانيم كه اكثر استفاده زنبور عسل از گلهاست. در عرف عرب ثمره در غير ثمره درخت نيز بكار مى‏رود گويند: ثمره علم، عمل صالح و ثمره عمل صالح بهشت است

(۹۶ بار) خواهر. نظير. هم مثل. ظاهر آن است كه معنى اصلى آن خواهر حقيقى و در غير آن مجاز مى‏باشد. در قرآن مجيد هردو معنى را مى‏توان يافت [نساء:12] يعنى ميت

و ستمگران را این گونه کیفر خواهیم داد. |و هر كه از آنها بگويد: من معبودى غير از خدا هستم، او را به جهنم كيفر مى‌دهيم. [آرى‌] ستمكاران را اين گونه سزا مى‌دهيم

که یاری شوند! |و به جاى خدا معبودانى گرفتند به اميد آن كه يارى داده شوند و غير از خدا[ى يگانه‌] خدايانى به پرستش گرفتند، تا مگر يارى شوند. و (مشرکان از جهل)

ابن ابى العوجاء از حضرت صادق (ع) سؤال نمود كه گناه غير چيست آنحضرت فرمود واى بر تو او او است و او غير او است او عرض كرد از امور دنيوى مثالى از براى من بياور

لو نن عون ام احزاب ذکر رسل قعد نصر لما سبل کون ضلل سلم جبى حقق کلل اذن ترک غير صحب فتو دعو سبق فتى طوع وقف حسب ا عظم دين زيل نکب ولى قدر غضب عدل مشى رئى

تصرف جبرئيل باشد. *** قوى: نيرومند و آن از اسماء حسنى است [انفال:52]. آن در غير خدا نيز به كار رفته است [قصص:26]. ال هُو ذُو مِرّة شَدِيد فَاسْتَوَى عَلّمَه

ذلک نن بعض عزز ايى نور يدى رحم قدر ملک حسن عن خلف صدق خرج حمد کبر برک لم غير اول فطر اتى اذا ظلم اوى حقق لعل او ائى ليل ولى سبل دين عند س موه امر جىء وفى

اذا کلل علو کتب فى قضى درى غفر على امر تبع هو سبح الذين هم کم علم انن فعل غير الا ف ب قلب ولد بين لم بغى ى رضو لا جعل

شدد دون خوف ذکر انس هن تبع قتل لبس وقى اوى رسل غنى هذا نن حزن فقر انتم بصر غير کتب جعل

از امام صادق عليه السلام درباره‌ «حَقٌّ مَعْلُومٌ» سؤال شد، فرمود: اين حق غير از زكات واجب است و مراد آن است كه خداوند به انسان ثروتى داده و او بخشى از

از امام صادق عليه السلام درباره‌ «حَقٌّ مَعْلُومٌ» سؤال شد، فرمود: اين حق غير از زكات واجب است و مراد آن است كه خداوند به انسان ثروتى داده و او بخشى از

از امام صادق عليه السلام درباره‌ «حَقٌّ مَعْلُومٌ» سؤال شد، فرمود: اين حق غير از زكات واجب است و مراد آن است كه خداوند به انسان ثروتى داده و او بخشى از

از امام صادق عليه السلام درباره‌ «حَقٌّ مَعْلُومٌ» سؤال شد، فرمود: اين حق غير از زكات واجب است و مراد آن است كه خداوند به انسان ثروتى داده و او بخشى از

از امام صادق عليه السلام درباره‌ «حَقٌّ مَعْلُومٌ» سؤال شد، فرمود: اين حق غير از زكات واجب است و مراد آن است كه خداوند به انسان ثروتى داده و او بخشى از

از امام صادق عليه السلام درباره‌ «حَقٌّ مَعْلُومٌ» سؤال شد، فرمود: اين حق غير از زكات واجب است و مراد آن است كه خداوند به انسان ثروتى داده و او بخشى از

بهتر و به سرانجام، نيكوتر است- يعنى سرانجام طاعت او بهتر است از سرانجام طاعت غير او-. در آن مقام و در آن حال (که بلا و مصیبت و شدّت و محنت سر می‌رسد) یاری

ربّ هر روز در كارى نظير كار گذشته يا غير آن بوده باشد مثل بنّاء كه هر روز يك جور كارى در ساختمان، نظير روز قبل يا غير آنرا مى‏كند تا بناى آن سرآيد. تو خود

پادشاهان محفوظ بود. و نيز طبرسى قول ديگرى درباره رقيم نقل كرده كه اصحاب رقيم غير از اصحاب كهف است و مراد از آنها همان سه نفرند كه بغارى رفتند و باب غار مسدود

3- اسم موصول و اكثر در اولواالعقل بكار مى‏رود مثل [حج:18]. در قرآن مجيد در غير اولى العقل نيز بكار رفته است مثل [نور:45]. «مَنْ يَمْشى عَلى بَطْنِهِ» خزندگان

موت حقق ى ايى ذلک حيى او اوى خلف ثم نظر کيف قوم حکم جمع عزز کبر ائى رئى اتى غير سير کفر ام امن انس جبل اخذ موه نزل نن اول امر ارض عن علو قد لو رحم يا ورث

نقل شده در «نور» خواهد آمد انشاء اللّه. زيتون ه لا من ها عنب شبه نخل رمن غير زرع شرق کود غرب برک اکل قضب ضوء نبت شجر تين حدق طور حبب فى جنن فکه ذا سينين

عند حبب بنو انس بدو سرف بصر عن برج الا صدد خير حرم اهل قدر اخذ کثر خرج کوکب غير لکن امم شىء متع زين شرق ى يوم شرک ظهر صبح اتى عقب فرج غوى ملء سکن علو امر

صحب ثمن ثم قرآن قشعر ذوا شبه نقب انس اخذ قطع اول سبع قرء کذب سبط غشى نهر غير ى

خلط است «عبث الشى‏ء خلطه به» و بر وزن فرس به معنى بازى، شوخى و ارتكاب كار غير معلوم الفايده يا بى‏فايده صحيح است (اقرب الموارد). [مؤمنون:115]. آيا پنداشتيد

اخذ اهل لدن خفت قوم اذ ذى نفس کلل لم رسل قد بدل ربب حرث عسى س رکب ک لقى اتى غير ضيق

و مفردات) پس يتيم در انسان به معنى پدر مرده (البته قبل از بلوغ كودك) و در غير انسان به معنى مادر مرده است. [انعام:152]. به مال يتيم نزديك نشويد مگر به بهترين

هم ل کون نا ه رضو ا لم الذى عطو صدق فى هؤلاء قول شىء جزى وقى لا کلل ب کيف غير ارض حسب سمو اولاء ولى حتى هذا حظر قلل عن جذذ عقر کثر صحب صلو کتب سوف اول کدى

هم الله ف علم لا اله وله هن خير وسع عرف الذين زين جهل سوم وجد برج کبر حسب غير نکح فقر اکل ه فضل حتى بدر سئل ارض سمع فى انس سرف ثوب وضع ها ضرب لحف ما طوع

مى‏باشد. در اقرب الموارد گويد: طوى به كسر و ضم (ط) و ادبى است در شام منصرف و غير منصرف آيد. ک ه يوم سمو ب قدس وعد طوى ودى ل کون سجل الذى ما انن کتب انا ذهب

ه اذا عين قبل لم قنت نظر قوم کم حمم ک الذين ربب سبح هو صير ا قرر لکن على غير ان غرب الو فضض سقى بئس حمى الا ولى کوب دعو طرف حذر ام شمس اخر خشع کون نهر

كسى كه راه طبيعى و فطرى را كنار بگذارد، مسرف است. «مسرفون» ارضاى شهوت از غير راه طبيعى، اسراف است. 5- لواط، تجاوز به حقوق زنان در جامعه است. «دُونِ النِّساءِ

بودن مساجد از آن خدا موجب آنستكه عبادت غير او را هيچ جا ننمايند و بودن مساجد ساخته شده از آن خدا موجب آنستكه عبادت غير او را در آنجا نكنند نه در جاهاى ديگر

نميشنوند يا صداى دادرسى را نميشنوند از جنس خدايانشان و غير آنها و ظاهر ما تعبدون بملاحظه لفظ ما كه در غير ذوى العقول استعمال ميشود و آنكه مقصود بخطاب كفّار

را گوارا بخوريد. طيّب: در قرآن هم وصف انسان آمده مثل [انفال:37]. و هم وصف غير انسان نحو [مائده:6]. طيّب از انسان آن است كه از جهل و قبائح اعمال، پاك و به

مى‏گويد: من در اصل به معنى قطع است و از آن است [فصّلت:8]. يعنى براى آنهاست پاداش غير مقطوع و ابدى. منت نهادن و به رخ كشيدن نعمت را از آن منة گويند كه وظيفه نعمت

شكر اعمّ است، زيرا مدح در مقابل اختيارى و غير اختيارى مى‏شود مثلا شخص را در مقابل طول قامت و زيبائى اندام كه غير اختيارى است و همچنين در مقابل بذل مال و

و مؤنث در حيوانات كه ازدواج يافته‏اند گفته مى‏شود: زوج. به هر دو قرين در غير حيوانات نيز زوج اطلاق مى‏شود مثل يك زوج كفش (يك جفت) (مفردات) زوجه به معنى

استخبار است نظير «اَتَجْعَلُ فيها مَن يُفسِدُ فيها» و براى مغلوب كردن مخاطب و غير آن، مثل «اَهُمْ خَيْرٌ اَمْ قَوْمُ تُبَّع» و «اَفَاِنْ مِتَّ فَهُمُ الخالِدونَ»

آفتاب مى‏پوشاند رؤبه گفته: هر موضعى كه در آن آفتاب بوده و برگشته ظل و فى‏ء و غير آن ظل است. [قصص:24]. براى آن دو آب كشيد سپس به سايه برگشت. جمع آن ظلال است

تك تك و فكر كنيد. ناگفته نماند: جمع قياسى فرد افراد است و فرادى مثل سكارى غير قياسى است به قولى: فرادى جمع فردان است و فردى است مثل سكارى كه جمع سكران و

اين آيات به معنى هلاكت كردن است و چنانكه ملاحظه مى‏شود هم در انسان و هم در غير او به كار رفته است. روشن شد كه «دَمَّرَ« هم به نفسه و هم با «عَلى» متعدى مى‏شود

. ف ه لا روح ارض سحب رسل ها الذى من هم وله ب عمر صبح اله ذلل قوى ما الله غير قدح سقى بسط سوق ورى بقر انن نقع شدد کثر فى حرث کون سلم قول وسط الى صنع امن

(۳۹ بار) (بر وزن قفل) نوشيدن. راغب گويد: آن نوشيدن هر مايع است آب باشد يا غير آن. [واقعة:55]. مى‏نوشند مثل نوشيدن شتر عطشان. شرب (بر وزن علم) حصّه آب [شعراء:155]

يوم ها موسى ن فى هى خوف ذلک تبع على عظم فرعون ضرب کم نجو يا سلم کفر الذين غير رئى عذب هن حبل صدق ا حجر قبل اثم امن عن اخذ عزز نزع ثم ايى حقق اول وحى لما

الى ن تبع ل ها فى عظم موسى خوف فرعون ذلک نجو على کم يا عذب ضرب الذين سلم غير رئى کفر حجر هن اخذ عن ثم نزع حبل صدق لما سوى قبل نا ا امن عزز لو جبر اول اثم

مخصوص نماز و گاهى در تذلل و تواضع به كار مى‏رود خواه تذلل در عبادت باشد يا غير آن. مجمع ذيل آيه 43 بقره گويد: استعمال آن در خضوع مى‏باشد [مائده:55]. مراد

اگر [بار سوم‌] زن را طلاق داد، ديگر بر او حلال نيست تا زمانى كه زن با مردى غير او ازدواج كند، پس اگر [شوهر دوّم‌] طلاقش داد و دانستند كه مقررات الهى را به

چه کسی ظالمتر است از آن کس که بر خدا دروغ ببندد؟!» |اينان قوم ما هستند كه غير او معبودانى اختيار كرده‌اند، چرا بر [الوهيت‌] آنها دليل روشنى نمى‌آورند؟ پس

قول ديگر پيرامون مراد از جمله : ((انه عمل غير صالح )) منظور از اينكه پسر نوح (ع )، عملى غير صالح است (انهعمل غير صالح ) نمونه هايى از نهى از عملى كه واقع

به دلخواه شما و يا اهل كتاب نيست هر كه بدى كند بدان كيفر شود، و براى خود غير از خدا يار و ياورى نمى‌يابد [پاداش و كيفر] به دلخواه شما و به دلخواه اهل كتاب

مرا امر بعبادت غير خداى يگانه ميكنيد اى نادانان و بتحقيق وحى شد بتو و ساير انبياء قبل هر يك در زمان خودش كه اگر در عبادت خداى يگانه غير او را شريك كنى

گیری جنسی، راهی] غیر از این جویند، تجاوزکار [از حدود حق] هستند. و كسانى كه غير از اين دو بجويند از حد خويش تجاوز كرده‌اند. پس هر کس که از این فراتر رود،

لغت گويند، عقده اسم آن است كه بسته و گره زده مى‏شود نكاح باشد يا پيمان يا غير آنها. [نساء:33]. ظاهراً اين آيه اجمال آيات ارث است، مراد از «وَالَّذينَ عَقَدَتْ

لغت گويند، عقده اسم آن است كه بسته و گره زده مى‏شود نكاح باشد يا پيمان يا غير آنها. [نساء:33]. ظاهراً اين آيه اجمال آيات ارث است، مراد از «وَالَّذينَ عَقَدَتْ

سلم» باشد و آن خبر محض است كه به صاحب آن تصريح نشده بلكه دلالت دارد كه مراد غير آن حضرت است زيرا عبوس بودن از صفات آن حضرت با كفّار هم نيست كجا مانده با مؤمنين

عکف نصر لا قتل على نجو يوم من ا بين دخل ثم صلح دبر ظلل جهنم حقق عصر وجه عود غير الذى نسف غمم خزى کون الا ضرب جنن صوب دنو نبو فعل ملک ضعف الى توب لئک يى نظر

مدحضاً». * [شورى:16] «حُجَّتُهُمْ داحِضَةُ»يعنى دلايل آنها ساقط و باطل و غير قابل قبول است معنى اين آيه در «حجّ» گذشت. ه ف ب ل هم بطل اخذ حقق جدل من عند

نا الذى غرق الا شىء نقذ خرج ذلک موسى لوم من رکب ان عمل رحم اذا شرک صلح عذب غير غوى رقب ن خوف

آشكار مى‏كنند. راغب مى‏گويد «كَنَنْتُ» مخصوص است به آنچه با لباس يا با خانه و غير آن مستور گردد و «اَكنَنْتُ» به آنچه در نفس مستور مى‏گردد [بقره:235]. هر دو

اذا رجل لم ظهر علم حلم اذن علق على وسم وله ارب اله ف سمو عور اول نسو اجل غير الله کون ما ايى تبع لا ک الى نطف ضرب شىء شيخ يمن وفى ب

زنا مرتكب شود. [آل عمران:118]. ما در «ما عَنِتُّمْ...»مصدرى است يعنى: از غير مؤمنين همراز مگيريد در افساد شما كوتاهى نمى‏كنند و مشقّت شما را دوست دارند

حال بارگیری... من هم ه ل ف اله الله ما وله کم لا فى ب ان على ک فضل ها انن غير ربب الى بين قول کون الذين رضو سبل اول ذلک ارض علم عن الا امن ى نا سلم اذا

باب تفعّل به قول راغب تكلّف اطاعت است و در متعارف به معنى تبرّع و انجام كار غير واجب است طبرسى نيز تبرّع به نافله فرموده است ولى به نظرم تحمّل با رغبت بهتر

جعل جبر ارض وقد عدو سبل خطء فى نا سحر قلب کذب موسى ما مرء عن لما کلل ايى غير مکن بلغ حذر قرر وحى ائى ورث سبب اله

از امام صادق عليه السلام درباره‌ «حَقٌّ مَعْلُومٌ» سؤال شد، فرمود: اين حق غير از زكات واجب است و مراد آن است كه خداوند به انسان ثروتى داده و او بخشى از

گامهای شیطان پیروی نکنید که او دشمن آشکار شماست‌ و از چهارپايان، باركش و غير باركش- مانند گوسفند و كره چهارپايان باركش- [بيافريد]. از آنچه خدا روزى شما

داده‌ايم پس نبايد در كشتن زياده‌روى كند- به اينكه مانند عادت دوران جاهليت غير از قاتل را بكشد يا قاتل را مُثْله كند-، زيرا كه او و کسی را نکشید که خداوند

407 چون حق تعالى بيان تحريم نساء نمود بر غير وجوه شرعيه، در عقب آن بيان تحريم صرف اموال را بر وجوه باطله غير مشروعه مى‌فرمايد: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا:

كليّات ابوالبقاء نقل مى‏كند: متاع و متعه چيزى است كه از آن انتفاع قليل و غير باقى برده شود. در قاموس و مجمع و اقرب ظاهراً قيد امتداد و قلّت نيست ولی به

آنگاه گويد: براى اين است كه خدا سنگ انداختن را به خود نسبت داد زيرا كه احدى غير او بر اين قادر نبود عياشى در تفسير خود سه روايت نبود عيلشى در تفسير خود سه

سمعه سجده كنند قامتشان خم نمى‏شود. و گويد: اين حديث در صحيح بخارى و مسلم و غير آن آمده است. و ظاهرش آن است كه حديث را قبول دارد. چه سفاهت عجيبى؟!1 قران فرمايد

مثل اهل شهد شجر اذ ا انن دئب يى ليس طلع الذين وقى ذات حرب خدد کلل لا درر غير يا ربو زبد خلق کوکب فى برک قوم انتم لما شىء عدد فئد صحب فعل طفء کفر سمو قعد

ما وسم حکم کون لئک إبليس کتب قوم قد خلد شىء موه طلع الا کلل ام الى حسن الک غير علم

عقوبتى است كه در آن عبرت و ارهاب ديگران باشد طبرسى فرمود: آن ارهاب و ترساندن غير است و در اصل به معنى منع مى‏باشد زيرا كه ازنِكْل (زنجير) مأخوذ است، عقوبت

حق باشد كه آن ايمان است و اداى واجبات، و خواه امانت خلق كه آن ودائع است و غير آن، و عهود هم خواه عهد با خالق باشد يا مخلوق؛ چه امانت دارى و به عهد وفا كردن

ج 7، ص 151- 150 به نقل از كشف الاسرار. جلد 10 - صفحه 219 نيست براى شما به غير از خداى متعال، مِنْ وَلِيٍّ وَ لا نَصِيرٍ: هيچ دولتى كه نگاهدارد شما را از

نميشنوند يا صداى دادرسى را نميشنوند از جنس خدايانشان و غير آنها و ظاهر ما تعبدون بملاحظه لفظ ما كه در غير ذوى العقول استعمال ميشود و آنكه مقصود بخطاب كفّار

سلم» باشد و آن خبر محض است كه به صاحب آن تصريح نشده بلكه دلالت دارد كه مراد غير آن حضرت است زيرا عبوس بودن از صفات آن حضرت با كفّار هم نيست كجا مانده با مؤمنين

شكر اعمّ است، زيرا مدح در مقابل اختيارى و غير اختيارى مى‏شود مثلا شخص را در مقابل طول قامت و زيبائى اندام كه غير اختيارى است و همچنين در مقابل بذل مال و

متشابهات با ارجاع در حكم محكم مى‏شوند. متشابهات در آيه كه وصف مقدارى از آيات است غير از متشابهى است كه در آيه [زمر:23]. واقع شده كه آن وصف عموم است از حيث خوبى

متشابهات با ارجاع در حكم محكم مى‏شوند. متشابهات در آيه كه وصف مقدارى از آيات است غير از متشابهى است كه در آيه [زمر:23]. واقع شده كه آن وصف عموم است از حيث خوبى

متشابهات با ارجاع در حكم محكم مى‏شوند. متشابهات در آيه كه وصف مقدارى از آيات است غير از متشابهى است كه در آيه [زمر:23]. واقع شده كه آن وصف عموم است از حيث خوبى

را گوارا بخوريد. طيّب: در قرآن هم وصف انسان آمده مثل [انفال:37]. و هم وصف غير انسان نحو [مائده:6]. طيّب از انسان آن است كه از جهل و قبائح اعمال، پاك و به

خدا و رسول و مومنان محرم اسرار و مشاورى نگرفتند. قرآن با صداى بلند مى‏گويد: غير مسلمانان نبايد محرم اسرار و مستشار مسلمانان باشد و در آيه ديگر آمده: [آل عمران:118]

كنند در كافى بابى تحت عنوان (ساب) هست كه از سبّ مؤمنين و سبّ آشكار مؤمن و غير مؤمن نهى مى‏كند و درباره مشركان مقتول بدر نقل شده كه حضرت فرمود: به اين جنازه‏ها

است و جلال بدون تاء به معنى بالاترين عظمت است و از صفات مخصوص خداست و در غير او بكار نرفته. اقرب الموارد آن را از بصائر نقل مى‏كند. طبرسى آن را عظمت و

احساس به معنى ادراك با حاسّه است اعمّ از آنكه با ديدن باشد يا شنيدن و يا غير ان. «فَلَمّا اَحَسَّ عيسى مِنْهُمُ الْكُفْرَ قالَ مَنْاَنْصارى اِلَى اللّهِ»

يُؤْمِنُونَ‌: آيا بعد از اين نعمت ظاهره و ساير نعم الهيه، به باطل و غير خدا ايمان مى‌آورند و حال آنكه غير خدا بر ايجاد و اعطاى اصول نعم‌ جلد 10 - صفحه 264 قادر نيست

مدنى، و شصت آيه است نزد غير ايشان، و اختلاف در چهار آيه است‌ «الم» كوفى‌ «غُلِبَتِ الرُّومُ» غير مكّى و مدنى و «فِي بِضْعِ سِنِينَ» غير كوفى و مدنى اول و «يُقْسِمُ

كه مالك باشد دستهاشان پس همانا ايشان نيستند ملامت شدگان‌ پس هر كه طلب كند غير از آن مجاز را پس آنگروه از حدّ در گذرندگانند و آنانكه ايشان مر امانتهاى مردم

كه مالك باشد دستهاشان پس همانا ايشان نيستند ملامت شدگان‌ پس هر كه طلب كند غير از آن مجاز را پس آنگروه از حدّ در گذرندگانند و آنانكه ايشان مر امانتهاى مردم

كه مالك باشد دستهاشان پس همانا ايشان نيستند ملامت شدگان‌ پس هر كه طلب كند غير از آن مجاز را پس آنگروه از حدّ در گذرندگانند و آنانكه ايشان مر امانتهاى مردم

إِناثاً: و نمى‌پرستند غير حق تعالى، مگر اناث و مادگان را. بتان را اناث مى‌گويند به واسطه تأنيث اسماء آنها، مثل «لات» و «عزى» و «مناة» و غير آن، و بدين جهت هر

اكتفا به امر او نمائيد و از غير او مستغنى شده، استنصاح و استيشار به ايشان مكنيد؛ زيرا ولى و ناصر حقيقى، حضرت ذو الجلال است نه غير او. در جامع الاخبار: استوصى

اين آيات به معنى هلاكت كردن است و چنانكه ملاحظه مى‏شود هم در انسان و هم در غير او به كار رفته است. روشن شد كه «دَمَّرَ« هم به نفسه و هم با «عَلى» متعدى مى‏شود

پشت سر آن آمده «أَلَكُمُ الذَّكَرُ وَلَهُ الْاُنْثى» و شايد مطلب اين آيه غير از مطلب آيات ماقبل باشد. رجوع شود به «عزى» و «لات». وَ أَ الثّالِثَة الْعُزّى

حال بارگیری... (بر وزن فلس) تقصير. كوتاهى (مفردات). [آل عمران:118]، يعنى از غير خودتان همراز مگيريد كه در تباهى شما كوتاهى نمى‏كنند [نور:22]، صاحبان فضل و

خدا و رسول و مومنان محرم اسرار و مشاورى نگرفتند. قرآن با صداى بلند مى‏گويد: غير مسلمانان نبايد محرم اسرار و مستشار مسلمانان باشد و در آيه ديگر آمده: [آل عمران:118]

قول ديگر پيرامون مراد از جمله : ((انه عمل غير صالح )) منظور از اينكه پسر نوح (ع )، عملى غير صالح است (انهعمل غير صالح ) نمونه هايى از نهى از عملى كه واقع

سلّولهاى زنده و خفته دانه‏هاى گياهان، در اين صورت بايد گفت: مدلول دو آيه‏ى فوق غير از اين حقيقت است، زيرا اين دو آيه مخصوص شهداء است و شامل عموم نيست. 4- اين

على هذا بايد با مكان و زمان نيز فرق كند مثل گناه در رمضان و غير آن و يا گناه در حرم مكه و غير آن. به نظر نگارنده: اين دو قول فى حد نفسه صحيح اند ولى قرآن

با يكديگر در آن مجلس شب گويند، غَيْرَ الَّذِي تَقُولُ‌: غير از آنچه در حضور تو مى‌گويند، و يا غير آنچه تو با ايشان مى‌گوئى. وَ اللَّهُ يَكْتُبُ ما يُبَيِّتُونَ‌:

روايتشان برخلاف هم است و نيز در باب اصناف الناس از كتاب ايمان و كفر آن دو را غير هم شمرده است. در المنار گويد:مراد از مرجون لامراللّه عداه‏اى از تخلّف كنندگان

عليه و آله و سلم نقل شده است. نا گفته نماند در قرآن به شعر جاهليّت و شعر غير مسؤل حمله، شعرى كه در خدمت هوسهاى شخصى است و به خاطر شعر سروده مى‏شود و قابل

مخصوص نماز و گاهى در تذلل و تواضع به كار مى‏رود خواه تذلل در عبادت باشد يا غير آن. مجمع ذيل آيه 43 بقره گويد: استعمال آن در خضوع مى‏باشد [مائده:55]. مراد

لغو عصو ام کبر ضلل عصى کلل نفس کذب رسل عظم وقى اخذ عمى کلم مثل نظر نزل کتب غير اذن الذى عمل قعد عقل ملک نفر سلم

خشى غرب سمع وقد هو قول نزل ربب کون خطف مثل على رئى شرق برق حسب قد اذا علم غير ان نا ک ظلم عدد برک سنو هدى من

كه ستم كرده‌اند تمايل نشان ندهيد كه آتش [دوزخ‌] شما را مى‌گيرد در حالى كه غير از خدا شما را مولا و سرپرستى نيست و آن‌گاه يارى نخواهيد شد و به كسانى كه ستم

قرار نداده ایم. تا به مكان برآمدن آفتاب رسيد. ديد بر قومى طلوع مى‌كند كه غير از پرتو آن برايشان هيچ پوششى قرار نداده‌ايم. تا آنکه به سرزمین مشرق [خورشید]

مى‌كردند. نه خيالپردازى ذهن پيامبر است، «تُمْلى‌ عَلَيْهِ» «9» نه افسانه و غير واقعى، «إِنْ هذا إِلَّا أَساطِيرُ الْأَوَّلِينَ»* «10» نه آموخته‌هايى از «1»

جنس باشند مثل انار به انار، و زيتون به زيتون، و غير متشابه وقتى مختلف الاجناس باشند مانند انار و زيتون و غير آن مثل انگور ياقوتى به انار انْظُرُوا إِلى‌ ثَمَرِهِ

قول ديگر پيرامون مراد از جمله : ((انه عمل غير صالح )) منظور از اينكه پسر نوح (ع )، عملى غير صالح است (انهعمل غير صالح ) نمونه هايى از نهى از عملى كه واقع

ووفا در كيل ووزن وبيان ((خير(( و((احسن تاءويلا(( بودن آن نهى از متابعت از غير علم (لاتقف ما ليس لك به علم ) اشاره به حكم فطرت به لزوم پيروى از علم يا پيروى

سعدوا...)) استفاده مى شود. وجه جمع بين جمله : ((الّا ماشاء ربّك )) و ((عطاء غير مجذوذ)) در آيه شريفه بحث روايتى بررسى نسبت سعادت و شقاوت انسان با قضا و قدر

درس نخوانده و از كسى غير از خداوند علمى نياموخته مانند اختلاف يهود در پيغمبرى كه بشارت بآن در تورية داده شده كه آيا يوشع است يا غير آن و در شأن عزير و حدّ

حضرت به جهاد بر هيچكس پوشيده و پنهان نيست، و در وصف آن حضرت گفته شده «كرارا غير فرار». «1» مراجعه كنيد به احقاق الحق ج 17 ص 373 تا 397. «2» مراجعه كنيد به

صاحب برگ خشك. مراد حبوبى است كه قوت باشد از گندم و جو و برنج و ارزن و غير آن. و غير عصف كاهى است كه دانه را از او جدا سازند و قوت حيوان سازند از چهار پايان

مشغول مى‏گردى. * [انبیاء:3]. آنها به بازى زندگى پرداخته‏اند. دلهايشان به غير حق مشغول است. لهو الحديث‏ [لقمان:6]. يعنى: بعضى از مردم حديث مشغول كننده را

ظاهراً مراد از نجم و نجوم در قرآن مجيد فقط ثوابت است و كواكب (سيارات) و مصابيح غير از آنهاست واللَّه اعلم، رجوع كنيد به «رجم - مصباح - شهاب». وَ يَخْلُق هُم

طيب امن لن على وقى هو فخر ارض ولى وذر ى فوت خير حسب نزل امر قعد ذلک بعد شرى غير نور شرک فرح دعو ن ذلکم غمر انتم حقق عن بوب عمل احزاب بئس شيع

على حسن الى کون ثم عذب ب شىء ظلم ان هدى ک قلب قوم علم فضل لم لن او ها رسل غير ضلل کلل نن ن وقى کثر ذلک مرض نفر مع خطء خسر ايى بسط عمل رحم اتى دعو جنن س

عمى غلظ دور طغو ذو کبر جىء فسق قرع عزز عاد عمد التى ظلم عقب خلف وتد شعرى غير هل نا على يمم احقاف ان اخذ الله صرصر تبع درى

سمع کلل صوب ه علم فقه ذا بعد انن شىء قعد کبر تبع عمل وجد تلک لکن حقق لو غنى غير اتى جبر بصر هوى ل

مقابل مشركان‌] قيام كردند و گفتند: پروردگار ما پروردگار آسمان‌ها و زمين است، غير او هرگز معبودى را نخواهيم خواند كه در اين صورت حتما ناحق گفته‌ايم و دلهايشان

وسایل دروغین آنها را بلعید! |پس موسى عصايش را انداخت و در دم هر چه را به صورت غير واقعى ساخته بودند مى‌بلعيد پس موسى عصايش را انداخت و بناگاه هر چه را به دروغ

مردم در نزول نعمت‌ها ورفع بلاها، نقشى براى خدا در نظر نمى‌گيرند و همه را از غير او مى‌بينند. مشركان، ملائكه را دختران خدا مى‌دانستند، چنانكه در آيه 19 سوره‌ى

آنها فرستادیم (و مجازاتشان کردیم). پس كسانى از آنها كه ستم كردند، سخن را به غير آنچه كه به آنها گفته شده بود تغيير دادند. پس ما به سزاى آن ستم‌ها كه مى‌كردند،

سخن گويند گفت آيا پس ميپرستيد غير از خدا آنچه سود نميدهد شما را چيزى و زيان نميرساند بشما افّ بر شما و بر آنچه ميپرستيد غير از خدا آيا تعقل نميكنيد گفتند

(بفتح اول) آنست كه اولى مثل شى‏ء است از جنس آن و دومى بدل آن است هر چند از غير جنس باشد چنانكه فرموده [مائده:95]. راغب گويد: اولى در محسوس بحاسّه است مثل

دانشمندم آقاى رضوى نويسنده كتاب تجسّم عمل است. من ل ف ک هم فى عين يدى خرج وجه غير ه قول سود سوء بين هى على خيط ها نظر جيب اذا ب ملء الذين الى خلف عذب لون شرب

«مُتَجاوِزَةٍ عَنْ يَدِهِمْ اِلى يَدِكُمْ». * حد يد از سرانگشتان است تا شانه و غير آن با قرينه فهميده مى‏شود مثل [مائده:6]. كه به قرينه «اِلَى الْمَرافِقِ» معلوم

امتناع مى‏كنند و مسافحين: زناكارانند. من کم ف ل هم اتى هن امن ما ب ان على غير الذين سفح فى لا بغى الا ها اذا ثم ذلک انن حصن اخذ التى فرج رمى الله کون رحم

آمده سخن در قدرت و احاطه خداوند است و على هذا سخن مجمع تأييد مى‏شود. كبير در غير خدا و در كبير معنوى و جسمى و ايضاً به معنى رئيس و رهبر به كار رفته است مثل

است. در مجمع فرموده: اصل آن به معنى قطع است فرد را از آن وتر گويند كه از غير قطع شده و تنها مانده است. * [محمّد:35]. وتر در آن به معنى نقص است «وَتَرَ

آنگاه لوح به هر تخته و صفحه گويند كه در آن مى‏نويسند خواه از چوب باشد يا غير آن. صفحه را از آن لوح گويند كه معانى در آن به وسيله كتابت آشكار مى‏شود چنانكه

سبحان اللّه و الحمدللّه و لا حول و لا قوّة الّا باللّه. شايد معنى خزائن غير ازاينها باشد واللّه العالم رجوع به «خب‏ء» * [يوسف:55] خزائن لرض ظاهراً انبارهاى

سوراخ مى‏كنند روزى نيست كه قسمتى از دنيا را به خاك و خون نكشند ولى اين حكم را غير قابل اجرا مى‏خوانند. در كتاب سيرى در اسلام ص 18 چنين نوشته‏ام: اگر گويند:

به كار رود. اما در قرآن مجيد بيشتر در خواهشهاى مذموم به كار رفته و گاهى در غير آن، مثل [ابراهيم:37]. جمع آن اهواء است [انعام:150]. به نظر مى‏آيد: خواهش نفسانى

على قول ک هو الذين علم خلف بصر اذا سکن قوم امن ربب سبح ابد لم سمو ارض ان غير الذى کفر امر خلق فوز هما ى دخل لعل فجر کور ا غشى وعد نعم قدر غشو او رضو يوم

تكوينى و اراده تشريعى. اراده تكوينى و اراده تشريعى و اراده تكوينى از مراد غير قابل تخلّف است ولى اراده تشريعى مى‏شود كه از مراد متخلّف باشد، احكام و قضاياى

يُؤْفَكُونَ‌: پس چگونه برمى‌گردند از عبادت خدا به پرستش غير او با آنكه اقرار كنند كه خالق آسمان و زمين اوست نه غير او. يا با وجود اعتراف به آنكه آفريننده آسمان و

بودن مساجد از آن خدا موجب آنستكه عبادت غير او را هيچ جا ننمايند و بودن مساجد ساخته شده از آن خدا موجب آنستكه عبادت غير او را در آنجا نكنند نه در جاهاى ديگر

پيامبر را از شرك نهى مى‌كند، تا ما بياموزيم وگرنه پيامبر لحظه‌اى به سراغ غير خدا نرفت. (به در مى‌گويند تا ديوار بشنود). «فَلا تَدْعُ مَعَ اللَّهِ» 8- عصمت

نام ذات مقدّس الهى است. معبودانِ غير از خدا، از آفريدن مگسى عاجزند؛ «لَنْ يَخْلُقُوا ذُباباً» «6» و آنان كه به پرستش غير خدا مى‌پردازند، از بلنداى توحيد

بودن مساجد از آن خدا موجب آنستكه عبادت غير او را هيچ جا ننمايند و بودن مساجد ساخته شده از آن خدا موجب آنستكه عبادت غير او را در آنجا نكنند نه در جاهاى ديگر

مرض بدى است و اين معجزه ديگرى خواهد بود براى تو در مجمع فرموده مراد از غير سوء غير برص است بقول جميع و در طب الائمه از امام باقر عليه السّلام اينمعنى را

نميشنوند يا صداى دادرسى را نميشنوند از جنس خدايانشان و غير آنها و ظاهر ما تعبدون بملاحظه لفظ ما كه در غير ذوى العقول استعمال ميشود و آنكه مقصود بخطاب كفّار

ووفا در كيل ووزن وبيان ((خير(( و((احسن تاءويلا(( بودن آن نهى از متابعت از غير علم (لاتقف ما ليس لك به علم ) اشاره به حكم فطرت به لزوم پيروى از علم يا پيروى

كه در آيات ما [به سوء نيت‌] پرگويى مى‌كنند، از آنان روى برتاب تا به سخنى غير از آن پردازند، و اگر شيطان [آن را] از ياد تو برد، بعد از آن كه متذكر شدى با

رهبانان را غير از خدا، و لكن حرام كردند براى آنها حلال را، و حلال كردند براى آنها حرام را، و اين بود فرا گرفتن آنها احبار و رهبانان را ارباب به غير از خداى

شنبه سنت مى‌شكستند چون روز شنبه ماهيان آنها روى آب ظاهر مى‌شدند و روزهاى غير شنبه به طرف آنها نمى‌آمدند. بدين‌سان ما آنان را به خاطر آن كه نافرمانى مى‌كردند

مردود و غير قابل قبول است و اين جز بازى با كلام خدا معناى ديگرى ندارد كه هر كس مطابق دلخواه خويش كلمات قرآن را عوض كند و شايد بعضى از مسلمانان غير عرب هم

وعده مى‌داد كه يكى از آن دو گروه نصيب شماست، ولى شما دوست داشتيد [كاروان‌] غير مسلح نصيب شما گردد، و خدا مى‌خواست كه با سخنان خويش حق را پايدار سازد و ريشه

كردم. (پس در قرآن و ساير كتب آسمانى تلاوت و قرائت هر دو اطلاق مى‏شود ولى در غير آنها، فقط قرائت به كار مى‏رود). آنوقت درباره آيه [بقره:102] گويد چون شياطين

در مجمع فرموده بقول فراء الف و لام به «كاّفَة» داخل نمى‏شود كه آن مصادر غير متصرف است زيرا در موقع «مَعاً» و «جَميعاً» واقع مى‏شود و در لازم النكره بودن

«مُتَجاوِزَةٍ عَنْ يَدِهِمْ اِلى يَدِكُمْ». * حد يد از سرانگشتان است تا شانه و غير آن با قرينه فهميده مى‏شود مثل [مائده:6]. كه به قرينه «اِلَى الْمَرافِقِ» معلوم

عقوبتى است كه در آن عبرت و ارهاب ديگران باشد طبرسى فرمود: آن ارهاب و ترساندن غير است و در اصل به معنى منع مى‏باشد زيرا كه ازنِكْل (زنجير) مأخوذ است، عقوبت

سور نهر لو بيت وقى انس نظر قلب ويل نن غرر لبس وکء عقب ردد ا نور علو يوم امل غير هو بقى رفق ذهب مع دعو صرر قول فتح طهر اذ ظلم الذى ثم الا سرر کتب جناح فعل

و در دنيا انقطاع از قبول رحمت و توفيق خداست و از انسان نفرين است نسبت به غير. [بقره:88]. بلكه خدا آنها را در اثر كفرشان از رحمت خويش دور كرده است [احزاب:64]

محقق طوسى رحمه اللّه در تجريد درباره عدم عذاب اطفال كفّار فرموده: تعذيب غير مكلّف قبيح است، علامه در شرح آن حشويّه را كه قائل به عذاب اطفال مشركين‏اند

مانع از ازدواج مجدد آنها با شوهران اول مى‏شويد.در اين صورت هر چند طلاق دهنده غير از مانعين است ولى عمومى بودن اين خطاب اشكال را برطرف مى‏كند واللَّه‏العالم

و فتح اول) مرضى است جلدى كه سوزش و خارش دارد و به عربى جَرَبْ گويند و آن غير از آبله است. اصل آن به معنى عروض است و جرب را از آن عرّ گويند كه به بدن عارض

كه به او سختى رسيده است بنابراين، فقير صفت بائس است، زيرا ممكن است، بائس غير فقير باشد [اعراف:165] يعنى عذاب شديد. وَ شَدِيد اللّه أُولِي أُولُوا مِن أَو

مى‏گويد: زبان آنكه به او ميل مى‏كنند و قرآن را به او نسبت مى‏دهند عجمى و غير فصيح ولى اين قرآن عربى روشن است. يعنى: مى‏دانيم كه مى‏گويند: قرآن را بشر به

تعلق يافت رضا نيز به آن تعلق مى‏گيرد زيرا چنان كه گفته‏اند: اراده به كار غير واقع تعلق مى‏گيرد و رضا بعد از وقوع يا بعد از فرض وقوع آن. و چون رضا بعد از

تعلق يافت رضا نيز به آن تعلق مى‏گيرد زيرا چنان كه گفته‏اند: اراده به كار غير واقع تعلق مى‏گيرد و رضا بعد از وقوع يا بعد از فرض وقوع آن. و چون رضا بعد از

موجبات آن از انسان نباشد معفّو است مثل ديوانه كه شخصى را دشنام مى‏دهد و در غير آن مؤاخذه است چون كسى كه مست مى‏شود و دشنام مى‏دهد. هم الذين يوم صلو سئل غمر

بدكاران در مقابل دين حق و دستور خداوند است سپس مكر خدا و آن دو جور است مجازات و غير آن مثلاً در آيه [انفال:30]. مراد از «يَمْكُرُونَ» حيله و تدبير مشركين است

يعنى بار) و اغلب در گناه بكار رفته‏كه بار سنگينى است به گردن گناهكار. ولى در غير گناه نيز آمده چنانكه خواهيم گفت. * [طه:100]. هر كه از آن اعراض كند روز قيامت

باب تفعّل به قول راغب تكلّف اطاعت است و در متعارف به معنى تبرّع و انجام كار غير واجب است طبرسى نيز تبرّع به نافله فرموده است ولى به نظرم تحمّل با رغبت بهتر

اينكه حق دعا (دعاى مستجاب ) براى خدا است و در برابر او نه غير او تمثيلى كه حال كسى را كه غير خدا را مى خواند بيان مى كند سه مطلب از تفسير آيه روشن گرديد

رهبت براى پرهيزكاران، گرچه قرآن لطف است براى غير متقيان، لكن چون متقيان، به سمع قبول متعظ و مهتدى شوند نه غير آنها، لذا به ايشان مخصص گردانيد. در كتاب كافى-

كليّات ابوالبقاء نقل مى‏كند: متاع و متعه چيزى است كه از آن انتفاع قليل و غير باقى برده شود. در قاموس و مجمع و اقرب ظاهراً قيد امتداد و قلّت نيست ولی به

ثبت است: فِي كِتابٍ مَكْنُونٍ‌: در كتابى كه پوشيده و نگاهداشته شده است از غير ملائكه مقربين. مراد لوح محفوظ است كه قرآن شريف در آن ثبت گرديده است. فَلا

عبادت كنند او را و آسمان و زمين آنها غير از اين آسمان و زمين است شما تصوّر ميكنيد خدا همين يك عالم را خلق كرده يا بشرى غير از شما خلق نفرموده قسم بخدا بتحقيق

مهربانى و ملاطفت دارد عبادت و پرستش كنيد خداى يگانه را كه نيست خدائى غير از او و بعضى غير را مجرور قرائت نموده‌اند آيا نميترسيد كه خداوند نعمت خود را از شما

برنابا همان است كه پاپ جلاسيوس اول كه در سال 492 ميلادى برتخت پاپى جلوس كرد غير از اناجيل چهارگانه از جمله خواندن انجيل «برنابا» را تحريم نمود، علت اين امر

است و اصل خواهند شد و تكرار كلمه هم براى تأكيد اختصاص اينمعنى بآنها است نه غير آنها و جبرئيل عليه السّلام القاء مينمود قرآن را به پيغمبر اكرم و آنحضرت القاء

شرح و تفصيل جواب خداى سبحان به افتراى مشركين بهرسول خدا(ص ) كه گفتند مردى غير عرب به او مى آموزد رواياتى در ذيل آيه : ((ان الله يامر بالعدل و الاحسان .

سخن گويند گفت آيا پس ميپرستيد غير از خدا آنچه سود نميدهد شما را چيزى و زيان نميرساند بشما افّ بر شما و بر آنچه ميپرستيد غير از خدا آيا تعقل نميكنيد گفتند

ازواجه امهاتهم)) بيان الويت در توراث صاحبان رحم از مؤ منين الغاء سنت توراث غير ارحام از يكديگر - مراد از ميثاقى كه خداوند از پيامبران گرفت وجوهى كه درباره

اللّه) به سندهاى خود از حضرت صادق عليه السلام در معنى «تخرج بيضاء من غير سوء» فرمود: من غير برص؛ يعنى سفيدى برص نبود «1». محمد بن مسلم از حضرت باقر عليه السلام

مينمايند اسماء الهى را در غير مواضع آنها چون نقل شده است كه گاهى بت پرستان اسماء خدا را بر بتها اطلاق مينمودند و گاهى خداوند را باسماء غير مناسب ميخواندند و در

از آنها در پشت حائلى يك يك صحبت دارند، شنونده دريابد كه صداى اولى غير دومى، و دومى غير سومى تا آخر، و حال‌ «1» تفسير منهج الصادقين (چاپ اسلاميه 1346 ش)،

بر آنكه او منعم است نه غير او ولى بيشتر آنها نمى‌يابند بعقل و فكر كه اين اقرار منافى با عبادت بت است چون شكر منعم واجب است نه غير او و لذا بت‌پرست شده‌اند

شفاعت دو قسم است: يكى شفاعت براى غير، دوم استدعاى شفاعت از غير. پس معنى آنكه هيچكس مالك شفاعت غير و استدعاى شفاعت از غير نكند براى خود مگر آن را كه وعده

فضله )). توضيح فراز سوم آيه پاداش مؤ منان (و الله يرزق ...). تشبيه اعمال غير مؤ منين به سرابى كه تشنه آن را آب مى پندارد و نكاتى كه اين تشبيه افاده مى

و اذكر ربّك فى نفسك تضرّعا و خيفة فلا يعلم ثواب ذلك الذّكر فى نفس الرّجل غير اللّه لعظمته. «2» حضرت باقر عليه السّلام يا حضرت صادق عليه السّلام فرمود:

محل آن نزد ما ركعت اول است نه غير آن، و فعل پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و ائمه هدى عليهم السّلام دال است بر اين، و غير ما گفته‌اند هر ركعت مستحب است

(شامل دو روايت درباره غيب و انفاق در آيه كريمه ) بحث فلسفى (پيرامون اعتماد به غير ادراكات حسى و پاسخ به دانشمندان حس گرا) چند اشكال بر دليل غربى ها بر عدم جواز

خبرى، يعنى از كسى كه بر سر آن آتش باشد حال راه و غير آن معلوم كنم. بنا به روايتى با موسى عليه السّلام غير از زن او كسى ديگر نبوده، بنابراين ذكر اهل بر طريق

شما احدى از آنان استقلالا يا اشتراكا. حاصل: از غير، منصرف، و به حق متوجه شويد، و اميد نجات از او داريد نه غير او. فَلَمَّا نَجَّاكُمْ إِلَى الْبَرِّ: پس چون

بلسان غير عربى يا نامفهوم يا غير فصيح نازل مينموديم مردم عربستان ميگفتند چرا آيات قرآن بطوريكه مفهوم ما شود بيان نشد تا ما ايمان بياوريم آيا كلام غير عربى

آنها را كه ابا كردند و گردنكشى نمودند، مجازات دردناكى خواهد كرد و براى خود غير از خدا سرپرست و ياورى نخواهند يافت اما كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته

الهى وقتى بيامد همه را فرا گيرد و تميز ظالم و غير ظالم را ندهد مانند عذاب استيصال بر امت سلف نازل و عاصى و غير عاصى و خاص و «1» تفسير برهان، جلد 2، صفحه 71،

ازواجه امهاتهم)) بيان الويت در توراث صاحبان رحم از مؤ منين الغاء سنت توراث غير ارحام از يكديگر - مراد از ميثاقى كه خداوند از پيامبران گرفت وجوهى كه درباره

سراغ ندارد؟!» منزه است او، و برتر است از آن همتایانی که قرار می‌دهند! |و غير از خدا چيزهايى را مى‌پرستند كه نه سودشان مى‌رساند و نه زيان، و مى‌گويند: اينها

حتّى اگر يك درصد و يا كمتر از آن هم براى غير خدا باشد، عبادت باطل و يا مورد اشكال است. اگر مكان نماز را براى غير خدا انتخاب كنيم، مثلًا در جايى بايستيم كه

عليه و آله و سلم نقل شده است. نا گفته نماند در قرآن به شعر جاهليّت و شعر غير مسؤل حمله، شعرى كه در خدمت هوسهاى شخصى است و به خاطر شعر سروده مى‏شود و قابل

سوراخ مى‏كنند روزى نيست كه قسمتى از دنيا را به خاك و خون نكشند ولى اين حكم را غير قابل اجرا مى‏خوانند. در كتاب سيرى در اسلام ص 18 چنين نوشته‏ام: اگر گويند:

فرج اوى نعم ندد اذ وسم سمو الذى عمد خلل حرب قلل يوم شهب عند خرج مع هو فضل غير يقن رحم وزن عبد

ابراهيم عليه السلام است راجع به معاينه احياء اموات. نا گفته نماند علم با شنيدن غير از علم با ديدن است، انسان اگر به وقوع چيزى علم پيدا كرد چون به رأى العين آن

هر دو معنى نقل شده است. طبرسى فرموده: توكل به معنى اظهار عجز و اعتماد به غير است و توكّل على الله واگذار كردن كار به خدا و اطمینان به تدبير اوست. نتيجه

صالح پيش خدا در صورتى مؤثر و مقرّب است كه توأم با ايمان به خدا باشد و در غير اين صورت پوچ و بى اثر خواهد بود [ابراهيم:18]. ولى با در نظر گرفتن ايمان هر

انس نعم التى حسب بين انت اذ ردد زوج خير دنو هو لم زيد لما انتم رجع وقى وذر غير اخر قبل لعل سوء ضرب حسن ايى خسر وصى

مشغول مى‏گردى. * [انبیاء:3]. آنها به بازى زندگى پرداخته‏اند. دلهايشان به غير حق مشغول است. لهو الحديث‏ [لقمان:6]. يعنى: بعضى از مردم حديث مشغول كننده را

در آيه ما قبل كلمه توحيد. ولى مى‏شود گفت: مراد از آن عموم شرك و قانونهاى غير طبيعى و كلمات ناحق باشد و مراد از كلمه طيّبه خلاف آن. رجوع شود به «طيّب».

علوّ مقام و علوّ مكان هر دو گفته‏اند ولى ظهور همه آيات در علوّ مقام است. غير از آيه فوق. راغب گفته: معنى هُوَالْعَلِّىُ الْكَبيرُ آن است كه برتر است از

براى شما در پيمان خويش ثابت اند براى آنها در پيمان خود ثابت باشيد و خواه غير زمانيه مثل [بقره:197]. 5- ماء تعجب مانند [بقره:175]. چه صبورشان كرده به آتش

الدُّخُولِ وَ لَيْسَ بِالدُّخُولِ» راغب مى‏گويد: ورود در اصل قصد آب است سپس در غير آن بكار رود. در اقرب و مصباح گفته:«وَرَدَ الْبَعيرُ وَ غَيْرُهُ الْماءَ وُروُداً»

صير ثقل ضرر کلل ريب نذر وسل اتى جبى کره درج خير وجد لما نفر ثوى ظلم نصر اجر غير

هر دو معنى نقل شده است. طبرسى فرموده: توكل به معنى اظهار عجز و اعتماد به غير است و توكّل على الله واگذار كردن كار به خدا و اطمینان به تدبير اوست. نتيجه

لَكُمْ إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِي» «2» بنابراين خواندن غير خدا به عنوان عبادت او حرام است، امّا خواندن عادى شرك نيست. مراد از ازدحام

ووفا در كيل ووزن وبيان ((خير(( و((احسن تاءويلا(( بودن آن نهى از متابعت از غير علم (لاتقف ما ليس لك به علم ) اشاره به حكم فطرت به لزوم پيروى از علم يا پيروى

شرح و تفصيل جواب خداى سبحان به افتراى مشركين بهرسول خدا(ص ) كه گفتند مردى غير عرب به او مى آموزد رواياتى در ذيل آيه : ((ان الله يامر بالعدل و الاحسان .

سُوءاً: و هر كه بكند بدى را كه از آن ضرر به غير رسد، أَوْ يَظْلِمْ نَفْسَهُ‌: يا ستم و ظلم كند بر نفس خود و متعدى به غير نشود. و گويند: مراد به سوء، مادون شرك

توانيد (خدا) را در زمين به عجز آوريد (و از سلطه او خارج شويد) و براى شما از غير خداوند هيچ سرپرست و ياورى نيست. سؤال: اگر مصيبت‌ها به خاطر عملكرد خود ماست،

سالم‌ چون گفت به پدرش و قومش كه چه چيز را ميپرستيد آيا بدروغ معبودهائى را غير از خداوند اختيار ميكنيد پس چيست گمان شما بپروردگار جهانيان‌ پس نگريست نگريستنى

سالم‌ چون گفت به پدرش و قومش كه چه چيز را ميپرستيد آيا بدروغ معبودهائى را غير از خداوند اختيار ميكنيد پس چيست گمان شما بپروردگار جهانيان‌ پس نگريست نگريستنى

اعلاى مرتبت. 3- نزد ابن عباس سابقون جماعتى‌اند كه به هجرت سبقت گرفته‌اند بر غير خود «3». 4- از حضرت امير المومنين مروى است كه ايشان كسانيند كه پيشى گرفته‌اند

(32) وَ مِنْ آياتِهِ‌: و از نشانه‌ها و شواهد داله بر اختصاص او به صفاتى كه غير او در آن شريك نيست، الْجَوارِ فِي الْبَحْرِ: كشتيهاى جاريه در دريا، كَالْأَعْلامِ‌:

است بر آنها خوانده مى‌شود، آنها كه ديدار ما را باور ندارند مى‌گويند: قرآنى غير از اين بياور يا آن را عوض كن، بگو: مرا نمى‌رسد آن را از پيش خود عوض كنم، من

از حضرت نبوى صلّى اللّه عليه و آله مروى است فرمود: من انتسب الى غير ابيه و انتمى الى غير مواليه فعليه لعنة اللّه. «3». و «1» صحيح بخارى، ج 6، ص 146- 145

و مستهزء و غير مرجوّ الايمان باشند، با آنها منشينيد، حَتَّى يَخُوضُوا فِي حَدِيثٍ غَيْرِهِ‌: تا وقتى كه خوض كنند و شروع نمايند در سخنى غير استهزاء و كفر

بيچاره و درمانده به بيند با آنكه متوجه باو شده‌اند و از غير او نااميد و باو اميدوارند آيا غير از او خدائى هست كه چنين قدرتى داشته باشد و با اين وضوح امر

دنياشان جهنّم است و كفايت نميكند از آنها آنچه كسب كردند چيزيرا و نه آنچه گرفتند غير از خدا دوستانى و براى آنها عذابى است بزرگ. جلد 4 صفحه 633 تفسير علائم و امارات

امم غيب جعل جزى جهنم ا کلل يا نقص خير او بين اله رفع رئى هوى مع انم ظنن على غير کلف شدد لعل حسن سمو سجد اما نفش شجر سوع حوط بلغ الذى ويل ربب نجم قرب عجل اخذ

هر دو معنى نقل شده است. طبرسى فرموده: توكل به معنى اظهار عجز و اعتماد به غير است و توكّل على الله واگذار كردن كار به خدا و اطمینان به تدبير اوست. نتيجه

زنانيكه نگاه خود را منحصر به شوهران خود كرده‏اند و لازمه‏اش آن است كه به غير شوهران خود علاقه و محبّت ندارند به عقيده الميزان با ناز و كرشمه است كه حوريان

آنست كه آن سخن مخصوص اهل جاهليّت بود و آيه شريفه حال مطلق گناهكاران از عرب و غير و عرب مى‏باشد. * [بقره:24] بپرهيزيد از آتشيكه هيزم آن مردم و سنگهاست. مراد

تكبّر شما نشود، بر خلاف آيه اول كه لحن ملامت دارد قهراً بايد مورد اين دو آيه غير از مورد آيه اول باشد. لذا بايد گفت: دو آيه اخير درباره گرفتارى‏ها و مصائبى

رحم رود خوف هن بئس الذى قلب جىء يمن فضل بغى بصر قد حتى کى وفى بضع رذل کلل غير ايى عود عقب وجد سفل حسن خرج عمر سوع حقق طرف ذلک اهل ظلم رزق الا اوى لقى خسر

بنى اسرائيل در طول قامت فقط به شانه او مى رسيدند. ولى اعتراض شده كه طالوت غير منصرف است و اين بر خلاف لقب بودن و عربيّت مى‏باشد. از محمد عبده نقل كرده كه

قول ديگر پيرامون مراد از جمله : ((انه عمل غير صالح )) منظور از اينكه پسر نوح (ع )، عملى غير صالح است (انهعمل غير صالح ) نمونه هايى از نهى از عملى كه واقع

بودن مساجد از آن خدا موجب آنستكه عبادت غير او را هيچ جا ننمايند و بودن مساجد ساخته شده از آن خدا موجب آنستكه عبادت غير او را در آنجا نكنند نه در جاهاى ديگر

فرجامى ذلّت بار خواهد داشت. غير از خداى عزيز همه محدود و فانى هستند و جز مكتب وحى همه مكاتب يا محدود نگرند يا خرافى يا سخت‌گير يا غير فطرى. آرى، مكتب ساخته دست

سعدوا...)) استفاده مى شود. وجه جمع بين جمله : ((الّا ماشاء ربّك )) و ((عطاء غير مجذوذ)) در آيه شريفه بحث روايتى بررسى نسبت سعادت و شقاوت انسان با قضا و قدر

بر آنكه او منعم است نه غير او ولى بيشتر آنها نمى‌يابند بعقل و فكر كه اين اقرار منافى با عبادت بت است چون شكر منعم واجب است نه غير او و لذا بت‌پرست شده‌اند

آب در آنچه صلاح دنياى شما باشد از تجارت و آنچه صلاح دين شما باشد از جهاد و غير آن. إِنَّهُ كانَ بِكُمْ رَحِيماً: به درستى كه خداى تعالى به شما مهربان است

كه مالك باشد دستهاشان پس همانا ايشان نيستند ملامت شدگان‌ پس هر كه طلب كند غير از آن مجاز را پس آنگروه از حدّ در گذرندگانند و آنانكه ايشان مر امانتهاى مردم

باشيد كه بدانيد جز اين نيست كه ميپرستيد غير از خدا بتانى را و ميسازيد دروغ بزرگى را همانا آنها را كه ميپرستيد غير از خدا قدرت ندارند براى شما بر روزى پس

بيچاره و درمانده به بيند با آنكه متوجه باو شده‌اند و از غير او نااميد و باو اميدوارند آيا غير از او خدائى هست كه چنين قدرتى داشته باشد و با اين وضوح امر

درس نخوانده و از كسى غير از خداوند علمى نياموخته مانند اختلاف يهود در پيغمبرى كه بشارت بآن در تورية داده شده كه آيا يوشع است يا غير آن و در شأن عزير و حدّ

ملائكه: منزه است ذات يگانه تو از آنكه غير تو را پرستند، أَنْتَ وَلِيُّنا مِنْ دُونِهِمْ‌: توئى خداوند و ناصر و ولى ما به غير ايشان، و ما خود را در بندگى مقصر

عابد براى معبود). «فَالْيَوْمَ لا يَمْلِكُ بَعْضُكُمْ لِبَعْضٍ» 2- به سراغ غير خدا رفتن، ظلم به خويش است. «نَقُولُ لِلَّذِينَ ظَلَمُوا» 3- آن چه قهر بزرگ

درس نخوانده و از كسى غير از خداوند علمى نياموخته مانند اختلاف يهود در پيغمبرى كه بشارت بآن در تورية داده شده كه آيا يوشع است يا غير آن و در شأن عزير و حدّ

گمراهى او شده باشد چون در اينصورت خودش گناه كرده كه موجب گمراهى غير شده مربوط بگناه غير نيست آن بجاى خود محفوظ است و اگر بخواند نفسيكه سنگين شده از بار

بيچاره و درمانده به بيند با آنكه متوجه باو شده‌اند و از غير او نااميد و باو اميدوارند آيا غير از او خدائى هست كه چنين قدرتى داشته باشد و با اين وضوح امر

شرح و تفصيل جواب خداى سبحان به افتراى مشركين بهرسول خدا(ص ) كه گفتند مردى غير عرب به او مى آموزد رواياتى در ذيل آيه : ((ان الله يامر بالعدل و الاحسان .

چون او را شناختند، او را عبادت مى‌كنند و هر كه او را عبادت كند، از بندگى غير او بى‌نياز مى‌شود. «1» جنّ، قبل از انسان آفريده شده و داراى تكليف است. در

سخن گويند گفت آيا پس ميپرستيد غير از خدا آنچه سود نميدهد شما را چيزى و زيان نميرساند بشما افّ بر شما و بر آنچه ميپرستيد غير از خدا آيا تعقل نميكنيد گفتند

است در غير موضوع، و متعلق خواهد. و آن: يا نفس خود ظالم باشد مانند ترك نفعى از خود، به عبارت ديگر ترك مندوب و ترك اولى. و يا متعلق غير؛ و آن غير، يا خالق

ازواجه امهاتهم)) بيان الويت در توراث صاحبان رحم از مؤ منين الغاء سنت توراث غير ارحام از يكديگر - مراد از ميثاقى كه خداوند از پيامبران گرفت وجوهى كه درباره

قول ديگر پيرامون مراد از جمله : ((انه عمل غير صالح )) منظور از اينكه پسر نوح (ع )، عملى غير صالح است (انهعمل غير صالح ) نمونه هايى از نهى از عملى كه واقع

سالم‌ چون گفت به پدرش و قومش كه چه چيز را ميپرستيد آيا بدروغ معبودهائى را غير از خداوند اختيار ميكنيد پس چيست گمان شما بپروردگار جهانيان‌ پس نگريست نگريستنى

گمراهى او شده باشد چون در اينصورت خودش گناه كرده كه موجب گمراهى غير شده مربوط بگناه غير نيست آن بجاى خود محفوظ است و اگر بخواند نفسيكه سنگين شده از بار

و خريداران دو دسته‌اند: دسته نخست خدا كه به قيمت گران مى‌خرد و دسته ديگر غير خدا، مانند: شيطان، هواى نفس كه به قيمت ناچيزى، اين كالاها را خريدارند. لذا

ميكنند در آن جا هر ميوه‌اى را با آنكه هستند ايمنان‌ نميچشند در آنجا مرگ را غير از مرگ نخستين بار و نگاه دارد آنان را از عذاب دوزخ‌ براى تفضّلى از پروردگار

طوفان را از بين برد استظهار كرديم كه‏آن باد طوفان نبود بلكه باد سرد و سوزان غير عادى بود كه در اثر وزش پى در پى چند روزه، همه آنها را منجمد كرد و از بين برد

مأموريشان خدايى بوده است ولى آيه در پيامبر بودنشان صريح نيست زيرا بعث در غير پيغمبر نيز بكار مى‏رود و به نظر مى‏آيد كه مروج شريعت تورات بوده‏اند. وَ عَشَر

كه به حقائق آنها واقف نشده‏ايم معجزات انبیاء از قسم دوم است. فرق معجزه با غير معجزه آن است كه بشر دومى را مرتب ديده و طبيعى نام گذاشته وگرنه هر دو معجزه‏اند

بد به كار مى‏رود. ابن اثير در نهايه گفته: اصل آن درباره پرندگان و آهوان و غير آنها است كه از طرف راست يا چپ شخص مى‏آمدند و اين آنها را از مقاصدشان باز مى‏داشت

آن مگر بآثار و صفات كه مميز او باشد از غير آن و لذا كفار چون اين جواب شنيدند گفتند اين خطاب مختص ما است يا غير ما فرمود نه ما حقيقت روح را دانيم نه شما

اللّه فرمايد: يعنى ظاهر نكنند مواضع زينت را از براى غير محرم و هر كه در حكم آنست مانند اطفال مميز و غير آن، و مراد نفس زينت نيست، زيرا ديدن زينت، حرام نيست،

قول ديگر پيرامون مراد از جمله : ((انه عمل غير صالح )) منظور از اينكه پسر نوح (ع )، عملى غير صالح است (انهعمل غير صالح ) نمونه هايى از نهى از عملى كه واقع

پيغمبر دستور جدال داده بطور بهتر عرض شد جدال بطور بهتر كدام است و غير آن كدام فرمود جدال غير طور بهتر آنستكه شخصى بر مدّعاى باطل خود دليل باطلى اقامه نمايد

قولى كه اقرب به حق و اعظم به ثواب است. 2- آنكه استماع قرآن و غير آن كنند، پس تابع قرآن شوند و غير آن را بگذارند. 3- استماع كنند آن چيزى را كه در قرآن و حديث

تسلّط آنها اگر چه گفته‌اند آنزمان نكاح غير مهاجرات جائز نبوده و بعدا نسخ شده و بعضى حمل بر افضليّت نكاح آنها از غير نموده‌اند و تخصيص آنها بذكر از بين ساير

بر روى دوزخ كه همه‌ى مردم بايد از روى آن عبور كنند. جلد 1 - صفحه 33 راههاى غير الهى متعدّدى در برابر انسان قرار دارد كه او بايد يكى را انتخاب كند: راه خواسته‌ها

چيست مرا كه نپرستم آنرا كه آفريد مرا و بسوى او باز گردانيده ميشويد آيا بگيرم غير از او خدايانى كه اگر بخواهد خداى بخشنده برساند مرا ضررى دفع نكند از من شفاعت

يكدسته كسانى هستند كه سبقت گرفتند از سايرين بعلم و عمل و بايد سبقت گيرند از غير خودشان ببهشت و اينها اگر چه در واقع جزء دسته اوّلند كه سعداء هستند ولى براى

انسب است با امليت كه در آيه قبل است يعنى اهل آنرا چون ستمكار بودند بخود و غير و اكنون ديوارهاى آنعمارات افتاده روى سقفهاى آنها كه قبلا خراب شده بود بر سرشان

ميكنند در آن جا هر ميوه‌اى را با آنكه هستند ايمنان‌ نميچشند در آنجا مرگ را غير از مرگ نخستين بار و نگاه دارد آنان را از عذاب دوزخ‌ براى تفضّلى از پروردگار

كذب و انكار است، ظاهراً آن در انسان به معنى اول است مثل [شعراء:105]. و در غير انسان به معنى نسبت دروغ، نحو [انعام:66]. قوم تو قرآن را به دروغ نسبت دادند

از سبع سماوات آسمانهاى هفتگانه محيط بر زمين اند و درهر يك از آنهاآثارى است غير از آثار آن ديگرى و همه درزندگى و تدبير حيات ارضى دخيل اند به نظر نگارنده مراد

را در آخرت بعنوان شكايت خواهد گفت. *** مهاجرت: اصل مهاجرت به معنى متاركه غير است و درعرف هجرت از محلى است به محل ديگر و درعرف قرآن هجرت از دار كفر است

اقامت و سكونت او را در اين خانه، گرامى دار. *** كريم: از اسماء حسنى است، در غير خدا نيز به كار مى‏رود [نمل:40]. [انفطار:6-5]. كريم فقط در اين دو آيه وصف حق

افتادن. راغب مى‏گويد: اصل سبق پيش افتادن در راه رفتن است. و به طور مجاز در غير آن به كار مى‏رود مثل «ما سبقونا اليه سبقت من ربّك»يعنى نافذ شد و گذشت و به

فَلْيَصُمْهُ» كه در آيه بعدى است نسخ گرديد. و در نسخ نيز گفته‏اند: كه فقط حكم غير عاجزان نسخ گرديد و عاجزان در تحت عموم باقى ماندند. ملاحظه آيات 183 تا 187

روزه و امثال آن. و امانات بندگان عبارت است از وديعه‌ها و عاريه‌ها و شهادات و غير آن. اما عهود بر سه قسم است: 1- فرامين الهيه 2- نذرهاى انسان 3- عهدهائى است

گردانده ميشويد و نيستيد شما عاجز كنندگان در زمين و نه در آسمان و نيست براى شما غير از خدا هيچ دوستى و نه يارى كننده‌اى‌ و آنانكه كافر شدند بآيتهاى خدا و ملاقات

دنيا نيكوكاران و فرمانبرداران، يا احسان نمايندگان به غير خود به ارشاد و هدايت و اعطاى صدقات و غير آن. آنگاه تفسير احسان ايشان را فرمايد كه: إِنَّ الْمُتَّقِينَ

مى‌كردند. نه خيالپردازى ذهن پيامبر است، «تُمْلى‌ عَلَيْهِ» «9» نه افسانه و غير واقعى، «إِنْ هذا إِلَّا أَساطِيرُ الْأَوَّلِينَ»* «10» نه آموخته‌هايى از «1»

اشياء به تمام جهات، حق و سزاوار است ذات او را ملكيت، زيرا مالكى است غير مملك و هر مالكى غير او عاريه باشد، لكن ذات حق مالك بالذات است. «1». علل الشرايع، باب

عبادت كنند او را و آسمان و زمين آنها غير از اين آسمان و زمين است شما تصوّر ميكنيد خدا همين يك عالم را خلق كرده يا بشرى غير از شما خلق نفرموده قسم بخدا بتحقيق

پيغمبر دستور جدال داده بطور بهتر عرض شد جدال بطور بهتر كدام است و غير آن كدام فرمود جدال غير طور بهتر آنستكه شخصى بر مدّعاى باطل خود دليل باطلى اقامه نمايد

بمفاد اين آيه كه ترك تعرّض بر غير متعرّض است عمل مى‌فرمود تا سوره برائة نازل شد و مأمور گرديد بقتل مشركين اعمّ از متعرّض و غير متعرض مگر كسانيكه با آنها معاهده

بود كه حق تعالى به او مرحمت فرموده. و شيطان در آن زمان محجوب نبود از آسمان غير از عرش. وقتى عمل ايوب عليه السلام به سبب اداى شكرش صعود نمود، بر او حسد برد،

ووفا در كيل ووزن وبيان ((خير(( و((احسن تاءويلا(( بودن آن نهى از متابعت از غير علم (لاتقف ما ليس لك به علم ) اشاره به حكم فطرت به لزوم پيروى از علم يا پيروى

راه نجات از وسوسه‌هاى شيطان را تسليم خدا شدن و انجام كار نيك مى‌داند. تسليم غير خدا بودن، بردگى و اسارت است، ولى تسليم خدا بودن، آزادى و رشد است. چنانكه قرآن

ووفا در كيل ووزن وبيان ((خير(( و((احسن تاءويلا(( بودن آن نهى از متابعت از غير علم (لاتقف ما ليس لك به علم ) اشاره به حكم فطرت به لزوم پيروى از علم يا پيروى

صادر شده نه از غير او. نكته: تقديم صله در ثانى نه اول، به جهت اختصاص است، چه نعم دنيويه گاهى بوسائط غير باشد به خلاف نعم آخرت كه بدون واسطه غير است. و حمد

كه مالك باشد دستهاشان پس همانا ايشان نيستند ملامت شدگان‌ پس هر كه طلب كند غير از آن مجاز را پس آنگروه از حدّ در گذرندگانند و آنانكه ايشان مر امانتهاى مردم

اينكه حق دعا (دعاى مستجاب ) براى خدا است و در برابر او نه غير او تمثيلى كه حال كسى را كه غير خدا را مى خواند بيان مى كند سه مطلب از تفسير آيه روشن گرديد

بازگشت به خدا مى باشد، داشتن شعور است . پاسخ به چند سؤ ال در مورد حشر حيوانات غير انسانى و حشرامثال آسمانها و زمين و آفتاب و ماه و... تاءمل و دقت در (( مختار

سوره اسرى اشاره به مورد استعمال كلمه ((كتاب (( مجيد وجه اينكه وكيل گرفتن غير خدا شرك است معناى ((ذريه (( ووجه منصوب بودن آن در آيه خلاصه معناى آيه واشاره

ابن مسعود گويد: اين آية درباره نماز شخص مريض نازل گرديده ولى ظاهر آية به غير اين موضوع شباهت بيشترى دارد. Tabber requires Javascript to function. تفسیر

عالم به دست مى‏آيد، نمى‏آورند و چون عذاب اليم را ديدند تسليم مى‏شوند، و اين غير از آيه ذيل است كه فرموده [نساء:159] آيه شريفه درباره حضرت عيسى است و مفهومش

قول ديگر پيرامون مراد از جمله : ((انه عمل غير صالح )) منظور از اينكه پسر نوح (ع )، عملى غير صالح است (انهعمل غير صالح ) نمونه هايى از نهى از عملى كه واقع

سرزمين پر از قحطى نيز گفته‏اند و شعر از آن است . نا گفته نماند سنه در سالهاى غير سختى نيز به كار رفته مثل [بقره:96]، [يونس:5]. بقيه سخن را در «عام» مطالعه

مشغول مى‏گردى. * [انبیاء:3]. آنها به بازى زندگى پرداخته‏اند. دلهايشان به غير حق مشغول است. لهو الحديث‏ [لقمان:6]. يعنى: بعضى از مردم حديث مشغول كننده را

به عقيده ابى هاشم از جنس اعتقاد است و به نظر قاضى و ابى على جنس مستقلى است غير از اعتقاد، چنان كه سيد مرتضى رحمةاللّه نيز چنين گفته. ناگفته نماند: مشكل است

او تماس نداشته باشد نه با گرفتن و دادن و نه باسكان دادن و مصاحبت و گفتگو و غير آن كه لازمه زندگى اجتماعى است و آن از سخت‏ترين انواع عقوبت است و خحلاصثه آنكه:

مشغول مى‏گردى. * [انبیاء:3]. آنها به بازى زندگى پرداخته‏اند. دلهايشان به غير حق مشغول است. لهو الحديث‏ [لقمان:6]. يعنى: بعضى از مردم حديث مشغول كننده را

درس نخوانده و از كسى غير از خداوند علمى نياموخته مانند اختلاف يهود در پيغمبرى كه بشارت بآن در تورية داده شده كه آيا يوشع است يا غير آن و در شأن عزير و حدّ

ملك يمين و كنيز باشند. فَإِنَّهُمْ غَيْرُ مَلُومِينَ‌: پس بدرستى كه ايشان غير ملامت شوندگان، يعنى به وطى اين دو نوع مذمت و ملامت نشوند، زيرا شرع مقدس اسلام

گمراهى او شده باشد چون در اينصورت خودش گناه كرده كه موجب گمراهى غير شده مربوط بگناه غير نيست آن بجاى خود محفوظ است و اگر بخواند نفسيكه سنگين شده از بار

دانا باشد به مضمرات صدور الى يوم النشور كه اخفى از همه مغيبات است، پس به غير آن اعلم و دانا به تمام اشياء خواهد بود از كلى و جزئى و نهانى و آشكارا. وَ

كه در كتاب آسمانى مذكور است، از صفات پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلم و غير آن از احكام، به سخن ناحق و باطل كه شما اختراع مى‌كنيد و «1» بحار الانوار،

مى‌چشانيم. امام صادق عليه السلام ذيل آيه فرمود: هر كس غير خدا را در مسجد الحرام پرستش كند يا غير اولياى خدا را متولّى آن مكان مقدّس بگيرد پس او دچار ظلم

الْبُيُوتَ مِنْ أَبْوابِها وَ اتَّقُوا اللَّهَ» 9- بكارگيرى روشهاى نادرست و غير منطقى براى انجام امور، خلاف تقواست. «وَ أْتُوا الْبُيُوتَ مِنْ أَبْوابِها

روند. ۳ - بزرگترين درس آزادى !. ۴ - سوء استفاده از يك شعار سازنده . توجه به غير خدا. وَ قالَ لِلَّذِي ظَنَّ أَنَّهُ ناجٍ مِنْهُمَا اذْكُرْنِي عِنْدَ رَبِّكَ

يكدسته كسانى هستند كه سبقت گرفتند از سايرين بعلم و عمل و بايد سبقت گيرند از غير خودشان ببهشت و اينها اگر چه در واقع جزء دسته اوّلند كه سعداء هستند ولى براى

قُلْ سَلامٌ فَسَوْفَ يَعْلَمُونَ (89) ترجمه‌ و مالك نيستند آنان كه ميخوانند غير از خدا شفاعت را مگر جلد 4 صفحه 618 كسانيكه شهادت دهند بحق با آنكه ايشان ميدانند

يكدسته كسانى هستند كه سبقت گرفتند از سايرين بعلم و عمل و بايد سبقت گيرند از غير خودشان ببهشت و اينها اگر چه در واقع جزء دسته اوّلند كه سعداء هستند ولى براى

به معنى گاو ماده و ثور گاو نر است، در مجمع اضافه كرده: در جنس گاو اسم مذكر غير از مؤنث است چنان كه در جمل و ناقه و رجل و مرأة و جدى و عناق نيز چنين است.

داستان، بر سه گونه است: 1. رمان‌ها، افسانه‌ها و اساطيرى كه بر پايه خيال و غير واقعى هستند. 2. داستان‌هاى تاريخى كه گاهى راست ومستند وگاهى آميخته با دروغ

ميكنند در آن جا هر ميوه‌اى را با آنكه هستند ايمنان‌ نميچشند در آنجا مرگ را غير از مرگ نخستين بار و نگاه دارد آنان را از عذاب دوزخ‌ براى تفضّلى از پروردگار

ميكنند در آن جا هر ميوه‌اى را با آنكه هستند ايمنان‌ نميچشند در آنجا مرگ را غير از مرگ نخستين بار و نگاه دارد آنان را از عذاب دوزخ‌ براى تفضّلى از پروردگار

توحيد از امام رضا عليه السّلام نقل نموده كه باين آيه و غير آن استدلال فرمود بر جواز اطلاق خالق بر غير خدا و تمام افراد اين موجود عجيب و صنع غريب براى حكم

اله ف الله ب وقى اوب اذا جحم هل سوء لا ما قول الا سلم عظم زيد علم ذکر بين غير نفس نهر ذا کم قرب ثمم قلب ک طرف سعر طود اخر رئى وجه نجو ليل لما ذلک امن الذين

اذا يا اذ بيت ظلم الا رضو س اول خلد ايى سجد هو وحد حتى خرج عذب غفر عدن الى غير ن قد لکن کلل لم او وقى انس مع عبد نهر جهنم حکم نعم امم رسل رزق کرم يوسف جىء

روند. عرب‌ (۲۲ بار) (بر وزن فرس) طائفه‏اى از مردم‏اند خلاف عجم. و عجم هر غير عرب است از هر نژاد و قوم كه بوده باشد. راغب گفته: عرب اولاد اسمعيل‏اند. جوهرى

مسافرت را از آن جهت مسافرت گويند كه اخلاق مردم در آن آشكار مى‏شود طورى كه در غير آن آشكار نمى‏شود (مجمع ذيل آيه 184 بقره). [بقره:184]. جمع سفر اسفار است مثل

اللَّه مجيد ياد شده زيرا مراد از [مريم:28]. هارون برادر موسى نيست. هارون لفظ غير عربى است و به معنى كوه نشين يا نورانى مى‏باشد چنانكه هاكس در قاموس خود گفته

سرزمين پر از قحطى نيز گفته‏اند و شعر از آن است . نا گفته نماند سنه در سالهاى غير سختى نيز به كار رفته مثل [بقره:96]، [يونس:5]. بقيه سخن را در «عام» مطالعه

ها ا زوج شئم نکث ائى يوم اوى لکن لقى جنب ثلث عمل قوم عهد امن عقد ايى الى غير يدى ثلل ردد دخل طور قبل نسو لم حسب علم سبل صدد قلب رزق أما سدر حفظ حلف بل

معاصر، حجت و برهانى غير از تقليد از نسل گذشته ندارند. و مقصود از نصيب همان بهره اى است كه در قبال شرك و فسقشان عايدشان مى شود. و جمله «غير منقوص » جمله اى

جوامع حديث و كتب تفسير و غير آن نقل كرده اند. و آلوسى در تفسير خود عدد آنها را بيش از حد شمار دانسته است. البته آنچه گفته شد غير موارد اختلافى است كه ميان

زنان عشائر و ازواج و دختران بود، و هيچكس را به غير از حضرت فاطمه سلام اللّه عليها داخل در آن نكرد، چه غير او احدى از ايشان قابليت و صلاحيت آن مقام نداشتند

مناسب است، يا ترك اضرار ايشان به سبب تطويل عده تا مانع ازدواج ايشان شود به غير. أَوْ فارِقُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ‌: يا جدا شويد از ايشان به نيكوئى، يعنى فرع

بازگشت (و جبران) وجود دارد؟!» |و هر كه را خدا بى‌راه گذارد، از آن پس او را غير از خدا يار و ياورى نخواهد بود. و ظالمان را مى‌بينى كه چون عذاب را ببينند گويند:

نمائيم كه براى آنها نافع باشد يا مضر و ميتوانيم آنرا از بلد آنها ببلد غير و از بلد غير ببلد آنها و از بيابان ببلد و از بلد به بيابان منتقل نمائيم خلاصه آنكه

گفته‌اند مراد آنست كه تا بدانند غير اهل ايمان از اهل كتاب كه قدرت پيدا نميكنند بر چيزى از فضل خدا بابقاء بر كفر و افتخار نكنند بر غير اهل كتاب از اهل ايمان كه

محسوسات و «عِوَج» در غير محسوسات به كار مى‌رود. «1» و «قيّم» به معناى برپادارنده وسامان‌بخش است. «1». «عَوَج» براى انسان‌ها و «عِوَج» براى غير انسان‌هاست. تفسير

مكرى كنند پس آنانكه كافر شدند آنها كيد كرده شدگانند يا براى آنها معبودى است غير از خدا منزّه است خداوند از آنچه شريك قرار ميدهند و اگر به‌بينند پاره‌اى از

انجام داده و خواهم داد و غير خدا را با او در عبادت خود شريك نمى‌نمايم تا دين من خالص براى او باشد شما هم هر چه و هر كس را ميخواهيد غير از خدا عبادت كنيد فعلا

گمراهى او شده باشد چون در اينصورت خودش گناه كرده كه موجب گمراهى غير شده مربوط بگناه غير نيست آن بجاى خود محفوظ است و اگر بخواند نفسيكه سنگين شده از بار

ثُمَّ يُغْلَبُونَ‌ بصرى و شامى، «2» و مفعولا اول غير كوفى، «3» و بِنَصْرِهِ وَ بِالْمُؤْمِنِينَ‌ غير بصرى. «4» عدد كلمات: هزار و دويست و سى و يك. «1» آيه

اجمالش آنستكه مرد يا زن در صورتى كه عاقل و بالغ و مختار باشد و مال غير را با آنكه بداند مال غير است از جاى محفوظى بمناسبت آن مال مستقلا در خفيه بدزدد و قيمت

شرح و تفصيل جواب خداى سبحان به افتراى مشركين بهرسول خدا(ص ) كه گفتند مردى غير عرب به او مى آموزد رواياتى در ذيل آيه : ((ان الله يامر بالعدل و الاحسان .

نمائيم كه براى آنها نافع باشد يا مضر و ميتوانيم آنرا از بلد آنها ببلد غير و از بلد غير ببلد آنها و از بيابان ببلد و از بلد به بيابان منتقل نمائيم خلاصه آنكه

شوند؛ پس بنده‌اى كه چنين شد، براى غير خدا كار نمى‌كند و اميد نداشته باشد از غير او و نمى‌ترسد از غير او و طمع از غير او نمى‌كند، اينست معنى توكل. «1» فَلا

مى‌نمودند از آنها غير از خداوند متعال. مِنْ شَيْ‌ءٍ: هيچ چيز را از جلب نفع و دفع ضرر. حاصل آنكه خدايانى كه از فرط جهالت و غوايت غير از ذات احديت ستايش

اللّه تعالى بحث روايتى (در ذيل آيات گذشته ) روايتى از الدرالمنثور ((و من يبتغ غير الاسلام دينا تفسیر آیات «84» قُلْ آمَنَّا بِاللَّهِ وَ ما أُنْزِلَ عَلَيْنا

وَ لا يُنْقِذُونِ «23» أَ أَتَّخِذُ مِنْ دُونِهِ آلِهَةً: آيا فرا گيرم به غير خداى به حق خدايان ديگر كه بتان باشند، إِنْ يُرِدْنِ الرَّحْمنُ بِضُرٍّ: اگر

اراده كند نافرمانى خدا را از غير خود به اينكه خواهش نمايد از غير، مناهى الهى را مرتكب شود، لكن جايز است بخواهد از خدا عقاب غير را بر عملى كه مستحق است عقاب

بر آنكه او منعم است نه غير او ولى بيشتر آنها نمى‌يابند بعقل و فكر كه اين اقرار منافى با عبادت بت است چون شكر منعم واجب است نه غير او و لذا بت‌پرست شده‌اند

قدرت نداشته باشند آنانكه، يَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ‌: مى‌پرستند كافران آنها را غير از خدا، الشَّفاعَةَ: شفاعت هيچكس‌ جلد 11 - صفحه 504 را، إِلَّا مَنْ شَهِدَ

بر آنكه او منعم است نه غير او ولى بيشتر آنها نمى‌يابند بعقل و فكر كه اين اقرار منافى با عبادت بت است چون شكر منعم واجب است نه غير او و لذا بت‌پرست شده‌اند