نتایج جستجو

مُوسَى أَحْسَن افْتَرَى عِلْم اتّبَع عَنْه عَلَيْهَا أَعْلَم مَوَازِينُه تَاب إِلٰه أَرْسَلْنَا عَلَيْکُم يَمْشِي أَشَدّ اهْتَدَى نَفْسِه جَهَنّم يَعْمَلُون

آیات شامل این کلمه عمل‌ (۳۶۰ بار) وَ صَالِحا مَن آمَن تَاب فَأُولٰئِک مِن إِلاّ اللّه لا فَلا ثُم الْآخِر کَانُوا فَلِنَفْسِه مَا إِلَى لَهُم الْيَوْم

آیات شامل این کلمه جمله «تابَ عَلَیْکُم» را غالب مفسران به معناى «تخفیف این تکلیف» ذکر کرده اند، نه به معناى «توبه از گناه». اما این احتمال نیز وجود دارد

فَرِيقٍ» 7- تنها راه نجات از سقوط، لطف الهى است. تابَ اللَّهُ‌ ... ثُمَّ تابَ عَلَيْهِمْ‌ لَقَدْ تابَ اللَّهُ عَلَى النَّبِيِّ وَ الْمُهاجِرِينَ وَ الْأَنْصارِ

است كه با عمل صالح همراه باشد. «تابَ وَ عَمِلَ صالِحاً» 2- توبه كننده، مهمان خداست. «يَتُوبُ إِلَى اللَّهِ» وَ مَنْ تابَ وَ عَمِلَ صالِحاً فَإِنَّهُ يَتُوبُ

راه بازگشت دارد. «إِلَّا مَنْ تابَ» 3- در هنگام ارتكاب گناه، ايمان از كف مى‌رود، و هنگام توبه باز مى‌گردد. «إِلَّا مَنْ تابَ وَ آمَنَ» 4- توبه، يك انقلاب

پرستش خدا موظّف بودند. (فاستقم ... و من تاب معک) «من تاب» عطف بر ضمیر مستتر در «فاستقم» است; یعنى: «ولیستقم من تاب معک». ۳- استقامت در ابلاغ دین و گسترش

توبه كرده و آن را مى‏پذيرد و بنده را مورد بخشودگى و مرحمت قرار مى‏دهد «ثُمَّ تابَ عَلَيْهِمْ لِيَتُوبُوا» پس توبه بنده محفوف به دو توبه خداست. معنى آيه چنين

او سرازير مى‌شود. «فَعَمُوا وَ صَمُّوا ثُمَّ تابَ اللَّهُ» 7- خداوند مهربان است، ولى انسان‌ها لجوج‌اند. «تابَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ ثُمَّ عَمُوا» 8- كثرت رهرو

خطبها: من تاب قبل موته بسنة تاب اللّه عليه، ثمّ قال: و انّ السّنة لكثيرة، و من تاب قبل موته بشهر تاب اللّه عليه، ثمّ قال و انّ الشّهر لكثير، و من تاب قبل موته

آیات شامل این کلمه زيغ‌ (۹ بار) قُلُوب کَاد فَرِيق مَا بَعْد مِنْهُم ثُم مِن تَاب الْعُسْرَة عَلَيْهِم سَاعَة إِنّه فِي بِهِم اتّبَعُوه رَءُوف الّذِين در حال

خُلّفُوا عَلَيْهِم وَ رَحِيم رَءُوف حَتّى بِهِم إِذَا ضَاقَت إِنّه الْأَرْض تَاب بِمَا رَحُبَت در حال بارگیری...

بار) خَبِير وَ يَعْمَلُون کَمَا بِمَا أُمِرْت إِنّه أَعْمَالَهُم مَن رَبّک تَاب لَيُوَفّيَنّهُم مَعَک لَمّا لا تَطْغَوْا در حال بارگیری...

شامل این کلمه لقى‌ (۱۴۶ بار) وَ فَسَوْف غَيّا إِلاّ الشّهَوَات مَن اتّبَعُوا تَاب الصّلاَة آمَن أَضَاعُوا خَلْف عَمِل بَعْدِهِم مِن در حال بارگیری...

آیات شامل این کلمه غوى‌ (۲۲ بار) وَ إِلاّ يَلْقَوْن مَن تَاب فَسَوْف الشّهَوَات آمَن اتّبَعُوا الصّلاَة عَمِل أَضَاعُوا صَالِحا خَلْف بَعْدِهِم در حال

يَقْتُلُون تَکُون فِتْنَة کَذّبُوا فَعَمُوا أَنْفُسُهُم صَمّوا تَهْوَى ثُم تَاب اللّه در حال بارگیری...

شامل این کلمه عمى‌ (۳۳ بار) ف‌ (۲۹۹۹ بار) وَ ثُم فِتْنَة صَمّوا تَکُون أَلاّ تَاب حَسِبُوا اللّه يَقْتُلُون عَلَيْهِم فَرِيقا عَمُوا در حال بارگیری...

آیات شامل این کلمه عمى‌ (۳۳ بار) وَ ثُم صَمّوا اللّه عَلَيْهِم کَثِير تَاب مِنْهُم بَصِير بِمَا فَعَمُوا يَعْمَلُون فِتْنَة در حال بارگیری...

صدق‌ (۱۵۵ بار) نَجْوَاکُم فَإِذ يَدَي لَم بَيْن تَفْعَلُوا تُقَدّمُوا وَ أَن تَاب أَشْفَقْتُم اللّه رَحِيم عَلَيْکُم أَ فَأَقِيمُوا الصّلاَة در حال بارگیری

آیات شامل این کلمه صمم‌ (۱۵ بار) وَ ثُم اللّه عَمُوا تَاب عَلَيْهِم کَثِير مِنْهُم فَعَمُوا فِتْنَة تَکُون بَصِير أَلاّ بِمَا صَمّوا حَسِبُوا لَقَد يَعْمَلُون

أَنْ تُقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيْ نَجْواكُمْ صَدَقاتٍ فَإِذْ لَمْ تَفْعَلُوا وَ تابَ اللَّهُ عَلَيْكُمْ فَأَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ وَ أَطِيعُوا

آلِهَتِنَا فَرِيق بَعَث الْعُسْرَة لَو مِنْهُم الّذِي هٰذَا ثُم سَاعَة لا أَ تَاب فِي أَن اتّبَعُوه هُزُوا عَلَيْهِم صَبَرْنَا إِنّه عَلَيْهَا الّذِين وَ بِهِم

خَيْر فَقَدّمُوا الرّسُول أَن لَکُم تَفْعَلُوا أَشْفَقْتُم نَاجَيْتُم أَ تَاب إِذَا أَطْهَر رَحِيم اللّه فَإِن غَفُور آمَنُوا عَلَيْکُم الّذِين فَأَقِيمُوا

الصّلاَة عَلَى آتُوا عَلَيْکُم اللّه الزّکَاة النّاس اطْمَأْنَنْتُم فَإِذَا إِن تَاب شُهَدَاء جُنُوبِکُم کَانَت تَکُونُوا تَفْعَلُوا أَطِيعُوا اعْتَصِمُوا لَم

اللّه بِأَهْلِک مِنْکُم إِلاّ يُجْز بِجَهَالَة عَمِل يَجِد أَن بِه يَظْلِم تَاب إِن يُسْجَن نَفْسَه الْکِتَاب وَکِيلا رَحْمَة عَلَيْهِم أَنّه أَهْل جَزَاء

الّذِين إِلَى لا يَشْهَدُون يَتُوب الزّور فَإِنّه صَالِحا إِذَا عَمِل مَرّوا تَاب مَن در حال بارگیری...

بِحَمْد بِمَا رَبّک نَصْر يَا تُفَتّح سَم عَدْن الّتِي الْخِيَاط جَاء أَحْسَن تَاب آبَائِهِم قَوْم صَبَرْتُم عَنْهَا صَلَح الصّالِحَات اسْتَکْبَرُوا کَذٰلِک

اتّقُوا کَلِمَات يَأْتِيَنّکُم رَبّه يَأْخُذ بَيّنُوا لَن مِنْهُم عَمَلَکُم تَاب مَنَاسِکَنَا عِنْد ثُم أَرِنَا لَکُم نُؤْمِن هُم يَتْلُو مِن مِنّي إِلَيْه

يَکْفُرُون لِبَنِي قَوْما فَإِنّک بِالرّسُل أَبَدا إِنّه الْأَرْض أَبْحُر تَاب لَظَلّوا وَلِي أَصْلَح قَوْمِه قَفّيْنَا صَالِحِين جُنْد تَکُونُوا بَعَثْنَا

يَخْشَوْن الْجَمْع الْقِتَال يَزِيغ بَل الّذِين يَسْمَعُون عِبَادِي النّاس الضّرّ تَاب کَاد الْکِتَاب کَلاَم عَاهَدُوا لِمَا مِنْه أَکْثَرُهُم أَطَعْنَا فَارْجِعُوا

الْبَحْر تَوَفّاهُم ضَرَبْتُم تَشَاء يَکْسِب الْکِتَاب تُجَادِل يَلْقَوْنَه تَاب يَتَفَرّقَا يَفْعَل إِلاّ رَبّک ذٰلِک لَوَجَدُوا يُغْن عَن يَجِد إِثْما يَتُوب

ظَنّوا عَلَيْهِم قَوْم إِلاّ مُدّخَلا لٰکِنّهُم ثُم هُم أَنْفُسُهُم لَوَلّوْا تَاب مِنْکُم ضَاقَت لِيَتُوبُوا إِن يَجْمَحُون رَحُبَت در حال بارگیری...

کَرّة غَيّا مَعَه سِحْر عَنِيد رَب خَلْف عَزّرُوه مَالُه ظُهُورِهِم فِي هُم تَاب کَمَن تَوَفّتْهُم سُبُلا جَاءَهُم کَمَا فَأَحْبَط يُعْرِضُوا هٰذِه فَخَلَف

لَعَلّکُم الْقِتَال إِن لِأَنْفُسِکُم طِبْن أَيْدِيَکُم لِلنّاس مَوْلاَکُم تَاب تُسْرِفُوا تَيَسّر مَلَکَت شُهَدَاء رَسُولَه حَسَنا کُلُوا تَأْمُرُون مِنْکُم

كارى را محكم كرده‏اند، ما محكم كنندگانيم. اصل آن از محكم كردن ريسمان است با تاب دادن. برهان: دليل روشن [نساء:174]. حجة نيز به معنى دليل است، فرق ما بين برهان

مگذار؛ همچنانكه بر [دوش‌] كسانى كه پيش از ما بودند نهادى. پروردگارا، و آنچه تاب آن نداريم بر ما تحميل مكن؛ و از ما درگذر؛ و ما را ببخشاى و بر ما رحمت آور؛

وَضَع بِمَا فَيَحِل رَزَقْنَاکُم أَقِيمُوا عَلَيْکُم مَعَک تَعْمَلُون غَضَبِي تَاب مَا رَفَعَهَا الْوَزْن بَصِير السّمَاء طَيّبَات بِالْقِسْط مِن تَرْکَنُوا

لِلْمُطَلّقَات يُغَشّيکُم خَلْقُکُم مِنْه عَلِي خِفَافا إِذَا الْقَوَاعِد لَعَلِي تَاب إِنّک تَسْرِيح لِلّذِين مُرْسِلِين إِنّي دَرَجَات کَلِمَات إِبْرَاهِيم أَنْفُسَهُم

عَلَى وَ لِلّذِين أَن سُوءا اللّه إِن قَوْما فَتُصْبِحُوا مِنْکُم تَابُوا تَاب عَمِلُوا يَعْمَلُون يَتُوبُون تُصِيبُوا مَا عَمِل رَبّک فَتَبَيّنُوا بَعْد

بر اسرار خلقت و حوادث آينده مطلع باشند و راندن آنها با نور ملكوتى است كه تاب تحمل آن را ندارند (به اختصار). در نهج البلاغه خبه 89 در وصف آسمان فرموده:

بر اسرار خلقت و حوادث آينده مطلع باشند و راندن آنها با نور ملكوتى است كه تاب تحمل آن را ندارند (به اختصار). در نهج البلاغه خبه 89 در وصف آسمان فرموده:

الطّلاَق بَعْد بِالْمَعْرُوف انْفِرُوا أَ تَجِد مُقْتَدِر هَل يَنْظُرُون تَاب بَيْن أَرْسَلْنَا مَکّنّاهُم خَلْقُکُم أَيّهَا أُحِل أَقَامُوا عَلَيْهِن

طهارت‌ ‌است‌، و ‌از‌ عالمين‌ جميع‌ عوالم‌ امكانيست‌. (فَتاب‌َ عَلَيه‌ِ) كلمه تاب‌ ‌اگر‌ متعدي‌ بالي‌ شود فعل‌ ‌عبد‌ ‌است‌ مثل‌ (إِنِّي‌ تُبت‌ُ إِلَيك‌َ) احقاف‌

نكرديم؟ آیا ما سینه تو را نگشودیم (و دلت را از بند غم حیرت رها نساختیم، و تاب تحمّل نابسامانیهای محیط جاهلیّت و سختیهای مسؤولیّت بزرگ نبوّت را به تو عطاء

به شهرى درآييد تا اين چيزه و چون گفتيد: «اى موسى! هرگز بر يك [نوع‌] خوراك تاب نياوريم، از خداى خود براى ما بخواه تا از آنچه زمين مى‌روياند، از [قبيل‌] سبزى

بگويند واحدى تاب مقاومت با او را ندارد ميشود دو نفر تاب مقاومت داشته باشند و اگر بگويند احدى تاب مقاومت با او را ندارد نميشود دو نفر يا بيشتر تاب مقاومت داشته

بَصِير بَيّنَات بِإِذْن بِاللّه بِالْإِثْم بِالْبِرّ بِرُوح بِضَارّهِم بِکُل تَاب تَتَنَاجَوْا تَجِد تَجِدُوا تَجْرِي تَحَاوُرَکُمَا تَحْتِهَا تَر تَشْتَکِي

شش ميلى مكه اردو زدند. پيشاهنگان لشكريان به سوى مكه سرازير شدند، قريش كه تاب مقاومت نداشتند در كوهها متوارى گرديدند در مكه جز عبدالمطلب بن هاشم «عليه السلام»

نیست، عذابشان [در روز قیامت] دو چندان خواهد شد؛ آنان [به سبب بسیاریِ گناه] تاب وتوانِ شنیدنِ [حق را] نداشتند و [با چشم بصیرت، حقیقت را] نمی دیدند. اينان

بِاللّغْو بِالْحَق بِالْغَمَام بِحَمْدِه بِذُنُوب بِرَبّک بِمَثَل تَأْمُرُنَا تَاب تَبَارَک تَبّرْنَا تَتّبِعُون تَتْبِيرا تَجْرِي تَحِيّة تَحْتِهَا تَحْسَب

مؤمنش از نهر گذشتند (و مواجه با دشمن شدند لشکر بیمناک گشته) گفتند: ما را تاب مقاومت جالوت و سپاه او نخواهد بود. آنان که به لقاء رحمت خدا و ثواب آخرت معتقد

بگويند واحدى تاب مقاومت با او را ندارد ميشود دو نفر تاب مقاومت داشته باشند و اگر بگويند احدى تاب مقاومت با او را ندارد نميشود دو نفر يا بيشتر تاب مقاومت داشته

و هنگامی که آمدند فرستادگان ما لوط را به رنج شد از ایشان و تنگ شد بدیشان تاب و توان او گفتند نترس و اندوهگین مباش که مائیم نجات‌دهندگان تو و خاندانت مگر

می‌خواند. و گردآورده(هایی) پس (آن را) انباشته‌. به‌راستی انسان سخت آزمند (و بی‌تاب) خلق شده است. چون صدمه‌ای به او در رسد جزع و لابه‌کُننده است. و چون خیری به

«تَلَقَّی»: دریافت داشت. بیاموخت. «کَلِمَاتٍ»: سخنانی که در (أعراف / ) آمده است. «تَابَ عَلَیْهِ»: توبه‌اش را پذیرفت و او را بخشید. «التَوَّابُ»: بسیار توبه‌پذیر

بگويند واحدى تاب مقاومت با او را ندارد ميشود دو نفر تاب مقاومت داشته باشند و اگر بگويند احدى تاب مقاومت با او را ندارد نميشود دو نفر يا بيشتر تاب مقاومت داشته

كه از جهاد تخلّف كردند «وَ عَلَى الثَّلاثَةِ الَّذينَ خُلِفُّوا... ثُمَّ تابَ عَلَيهِمْ لِيَتُوبُوا...» ناگفته نماند اين سخن قابل قبول نيست زيرا جمله «اِمَّا

اللّه آمَن أَن إِلَى لا قَال بِمَا فَأُولٰئِک مَا عَمَلا أَعْمَل أَخَاهُم تَاب ثَمُود نَعْمَل فَلَمّا إِنّي بِاللّه يَا إِلاّ اعْبُدُوا آتَاهُمَا قَوْم

بگويند واحدى تاب مقاومت با او را ندارد ميشود دو نفر تاب مقاومت داشته باشند و اگر بگويند احدى تاب مقاومت با او را ندارد نميشود دو نفر يا بيشتر تاب مقاومت داشته

مربوط به آخرين فصل از داستان موسى (عليه السلام ) معناى آيه :((و انى لغفار لمن تاب و آمن و عمل صالحا ثم اهتدى (( بيان مراد از اضافه كردن قيد ((ثم اهتدى (( برايمان

مربوط به آخرين فصل از داستان موسى (عليه السلام ) معناى آيه :((و انى لغفار لمن تاب و آمن و عمل صالحا ثم اهتدى (( بيان مراد از اضافه كردن قيد ((ثم اهتدى (( برايمان

مربوط به آخرين فصل از داستان موسى (عليه السلام ) معناى آيه :((و انى لغفار لمن تاب و آمن و عمل صالحا ثم اهتدى (( بيان مراد از اضافه كردن قيد ((ثم اهتدى (( برايمان

مربوط به آخرين فصل از داستان موسى (عليه السلام ) معناى آيه :((و انى لغفار لمن تاب و آمن و عمل صالحا ثم اهتدى (( بيان مراد از اضافه كردن قيد ((ثم اهتدى (( برايمان

باشد، تعدادی از روزهای دیگر [روزه بگیرد] و برای کسانی که به دشواری آن را تاب می‌آورند کفاره‌ای است که غذای بینوایی است [در ازاء هر یک روزه‌] و هرکس به

راه پرمشقت بر ایشان گران آمده است و به خداوند سوگند یاد خواهند کرد که اگر تاب و توان داشتیم، همراه شما رهسپار می‌شدیم، خود را هلاک می‌کنند و خداوند می‌داند

مربوط به آخرين فصل از داستان موسى (عليه السلام ) معناى آيه :((و انى لغفار لمن تاب و آمن و عمل صالحا ثم اهتدى (( بيان مراد از اضافه كردن قيد ((ثم اهتدى (( برايمان

می‌شود و معنی خاصّی ندارد. يَوْمَ‌ نَدْعُو کُلَ‌ أُنَاسٍ‌... (۵) إِلاَّ مَنْ‌ تَابَ‌ وَ آمَنَ‌ وَ عَمِلَ‌... (۰) «شیخ طوسى» گویند: فرّاء گوید: این آیه درباره

دیگر، و سایه دود داغ و خفه کننده از سوی سوم، آنها را چنان گرفتار می‌سازد که تاب و توان را از آنان می‌گیرد، و اگر هیچ مصیبت دیگری جز این سه مصیبت را نداشته

در این‌باره بکوشید و بدانید که) ما هیچ کسی را به انجام چیزی جز به اندازه‌ی تاب و توانش موظّف نمی‌سازیم. و هنگامی که سخنی (در کار داوری یا گواهی و یا راجع

أَعْمَلَهُمْ إِنَّهُ بِمَا يَعْمَلُونَ خَبِيرٌ(۱۱۱) فَاستَقِمْ كَمَا أُمِرْت وَ مَن تَاب مَعَك وَ لا تَطغَوْا إِنَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ(۱۱۲) وَ لا تَرْكَنُوا

كلمه‌ى‌ «أَحادِيثَ» جمع «احدوثه» به داستان‌هاى شگفتى گفته مى‌شود كه با آب و تاب نقل و با علاقه شنيده مى‌شود. 1- سنّت خداوند بر فرستادن انبيا براى امّت‌هاست

الصَّلاةَ وَ اتَّبَعُوا الشَّهَواتِ فَسَوْفَ يَلْقَوْنَ غَيًّا (59) إِلاَّ مَنْ تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ صالِحاً فَأُولئِكَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ وَ لا يُظْلَمُونَ

مربوط به آخرين فصل از داستان موسى (عليه السلام ) معناى آيه :((و انى لغفار لمن تاب و آمن و عمل صالحا ثم اهتدى (( بيان مراد از اضافه كردن قيد ((ثم اهتدى (( برايمان

را غالب گرداند و مؤمنان را نصرت دهد، و منافقان را گمان بود كه لشكر اسلام تاب حرب احزاب‌ «1» مجمع البيان ج 4 ص 341. جلد 10 - صفحه 414 نياورده مستأصل گردند،

بينايى آنان را (از بين) مى‌برد، همانا خداوند بر هر چيزى تواناست. منافقان، تاب وتوان ديدن دلائل نورانى و فروغ آيات الهى را ندارند. همانند مسافر شبگرد در

الْمُصَلِّينَ «22» الَّذِينَ هُمْ عَلى‌ صَلاتِهِمْ دائِمُونَ «23» همانا انسان، بى‌تاب و حريص آفريده شده است. هرگاه بدى به او رسد، نالان است. و هرگاه خيرى به او

و انسجام فعلى آنها است. ۵ - کفر به خدا، به اندازه اى ناروا است که آفرینش تاب تحمل آن را ندارد. (السماء منفطر به) برداشت یاد شده، مبتنى بر این احتمال است

الْمُصَلِّينَ «22» الَّذِينَ هُمْ عَلى‌ صَلاتِهِمْ دائِمُونَ «23» همانا انسان، بى‌تاب و حريص آفريده شده است. هرگاه بدى به او رسد، نالان است. و هرگاه خيرى به او

از اینکه مبادا گوش‌هاتان و دیدگانتان و پوست‌هایتان بر ضدّ شما گواهی دهند تاب و توان پوششی (از آن‌ها) نمی‌داشتید. لیکن گمان داشتید که خدا بسیاری از آنچه

ما را هدایت کرده بود، به‌راستی شما را هدایت می‌کردیم. چه بی‌تابی کنیم و چه تاب آوریم بر ما یکسان است. ما را راه هیچ‌گونه گریزی (از عذاب خدا) نیست.» و هنگامی

‌بر‌ كفر و كنود بودن‌ ‌خود‌ ميدهد و ‌هم‌ پروردگارش‌ شاهد ‌است‌ و كلمه‌ لربه‌ تاب‌ ‌هر‌ دو ‌را‌ دارد ‌که‌ مرجع‌ مضاف‌ ‌باشد‌ رب‌ ‌ يا ‌ مضاف‌ اليها لربه‌ بعلاوه‌

(تلک الجنّة ... من کان تقیًّا) ۶- توبه، ایمان و عمل صالح، از جلوه هاى تقوا (تاب و ءامن و عمل صلحًا فأُولئک یدخلون الجنّة ... تلک الجنّة التى ... من کان تقیًّا)

مربوط به آخرين فصل از داستان موسى (عليه السلام ) معناى آيه :((و انى لغفار لمن تاب و آمن و عمل صالحا ثم اهتدى (( بيان مراد از اضافه كردن قيد ((ثم اهتدى (( برايمان

‌که‌ فرمود 1» «شيّبتني‌ ‌سورة‌ هود لمكان‌ ‌قوله‌ فاستقم‌ ‌کما‌ امرت‌ و ‌من‌ تاب‌ معك‌»« (سوره‌ هود مرا پير كرد بواسطه‌ ‌اينکه‌ جمله‌ ‌که‌ ميفرمايد چنانچه‌

برق‌آساست، نه تدريجى و تمرينى. «فَإِذا هِيَ تَلْقَفُ» 2- باطل، در برابر حقّ تاب مقاومت ندارد. «تَلْقَفُ ما يَأْفِكُونَ» 3- سحر و جادو يك دروغ عملى و به دور

بنظر حقير اين تعبير بمنزله آنستكه در فارسى ميگويند دلهاشان آب شد يعنى بى‌تاب و قرار گرديد مقصود تشبيه بآب و هوا است در بى‌تابى و بى‌قرارى و بيم ده اى پيغمبر

فَعَلُوا فَاحِشَةً... (۴) لَيْسَ‌ بِأَمَانِيِّکُمْ‌ وَ لاَ... (۳) وَ مَنْ‌ تَابَ‌ وَ عَمِلَ‌ صَالِحاً... (۱) إِلاَّ مَنْ‌ ظَلَمَ‌ ثُمَ‌ بَدَّلَ‌... (۴) قُلْ‌

الصَّلاةَ وَ اتَّبَعُوا الشَّهَواتِ فَسَوْفَ يَلْقَوْنَ غَيًّا (59) إِلاَّ مَنْ تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ صالِحاً فَأُولئِكَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ وَ لا يُظْلَمُونَ

قدم مجاهده سعى در طاعات سبحانيه كرده، سر انجام سعادت را دريابند. وَ مَنْ تابَ وَ عَمِلَ صالِحاً فَإِنَّهُ يَتُوبُ إِلَى اللَّهِ مَتاباً (71) وَ الَّذِينَ

أَنْ تُقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيْ نَجْواكُمْ صَدَقاتٍ فَإِذْ لَمْ تَفْعَلُوا وَ تابَ اللَّهُ عَلَيْكُمْ فَأَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ وَ أَطِيعُوا

فرمان موسى (ع) به کشتن یکدیگر پرداختند. (فاقتلوا أنفسکم ... فتاب علیکم) جمله «تاب علیکم» عطف بر جمله اى مقدر است; یعنى: «ففعلتم ما أمرتم به فتاب علیکم; پس آنچه

مربوط به آخرين فصل از داستان موسى (عليه السلام ) معناى آيه :((و انى لغفار لمن تاب و آمن و عمل صالحا ثم اهتدى (( بيان مراد از اضافه كردن قيد ((ثم اهتدى (( برايمان

می‌ترسیم از اثر پیروى تو عرب ما را از مکه بیرون نمایند و ما در مقابل آن‌ها تاب مقاومت نداریم. Tabber requires Javascript to function. آيات ۵۷ - ۷۵، سوره

برق‌آساست، نه تدريجى و تمرينى. «فَإِذا هِيَ تَلْقَفُ» 2- باطل، در برابر حقّ تاب مقاومت ندارد. «تَلْقَفُ ما يَأْفِكُونَ» 3- سحر و جادو يك دروغ عملى و به دور

برق‌آساست، نه تدريجى و تمرينى. «فَإِذا هِيَ تَلْقَفُ» 2- باطل، در برابر حقّ تاب مقاومت ندارد. «تَلْقَفُ ما يَأْفِكُونَ» 3- سحر و جادو يك دروغ عملى و به دور

الْمُصَلِّينَ «22» الَّذِينَ هُمْ عَلى‌ صَلاتِهِمْ دائِمُونَ «23» همانا انسان، بى‌تاب و حريص آفريده شده است. هرگاه بدى به او رسد، نالان است. و هرگاه خيرى به او

الرّضا عليه السّلام، ج 2، ص 126، حديث 5، چاپ نجف. جلد 9 - صفحه 382 وَ مَنْ تابَ وَ عَمِلَ صالِحاً فَإِنَّهُ يَتُوبُ إِلَى اللَّهِ مَتاباً (71) وَ الَّذِينَ

إِنَّهُ بِما يَعْمَلُونَ خَبِيرٌ (111) فَاسْتَقِمْ كَما أُمِرْتَ وَ مَنْ تابَ مَعَكَ وَ لا تَطْغَوْا إِنَّهُ بِما تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ (112) ترجمه‌ پس مباش

امام صادق عليه السّلام در ذيل اين آيه نقل نموده است كه نيست براى كسى پيچ و تاب رگى و صدمه سنگى و لغزش پائى و خراش بدن از چوبى مگر بسبب گناه و امّا آنچه خدا

درس نخوانده همچون تو نیز قرائت و تلاوت را بیاموزد. جمله «الذی علم بالقلم» تاب دو معنی دارد، نخست این که: خداوند نوشتن و کتابت را به انسان آموخت و قدرت و

امام صادق عليه السّلام در ذيل اين آيه نقل نموده است كه نيست براى كسى پيچ و تاب رگى و صدمه سنگى و لغزش پائى و خراش بدن از چوبى مگر بسبب گناه و امّا آنچه خدا

امام صادق عليه السّلام در ذيل اين آيه نقل نموده است كه نيست براى كسى پيچ و تاب رگى و صدمه سنگى و لغزش پائى و خراش بدن از چوبى مگر بسبب گناه و امّا آنچه خدا

تعبير بعلي‌ ‌است‌ توهم‌ فاسدي‌ ‌است‌ زيرا ‌اينکه‌ تعبير راجع‌ بالفاظيست‌ ‌که‌ تاب‌ ‌هر‌ دو معني‌ (نفع‌ و ضرر) ‌را‌ داشته‌ ‌باشد‌ مانند فعل‌ دعا ‌که‌ ‌اگر‌ بلام‌

بنظر حقير اين تعبير بمنزله آنستكه در فارسى ميگويند دلهاشان آب شد يعنى بى‌تاب و قرار گرديد مقصود تشبيه بآب و هوا است در بى‌تابى و بى‌قرارى و بيم ده اى پيغمبر

نمود كه چادرهاى آنها را كند و ديگهاى طعامشان را بزمين سرازير نمود و سرما تاب مقاومت را از آنها برد و فرار بر قرار اختيار نمودند و بسيارى از اثاثيه خود

قافله قریش زیادند، ممکن است ما نتوانیم در قبال کثرت افراد و ازدیاد نفرات آنها تاب مقاومت بیاوریم. پیامبر به ابوبکر فرمود: بنشیند سپس باز دستور بسیج و آمادگى

مى‌زد او را دور مى‌كرد، باز برمى‌گشت، تا آنكه باد آن را برداشت و برد. بى‌تاب شده خواست فرياد كند، حق تعالى صبرى بر دلش انداخت كه ساكن شد. آسيه زن فرعون

امام صادق عليه السّلام در ذيل اين آيه نقل نموده است كه نيست براى كسى پيچ و تاب رگى و صدمه سنگى و لغزش پائى و خراش بدن از چوبى مگر بسبب گناه و امّا آنچه خدا

‌که‌ فرمود 1» «شيّبتني‌ ‌سورة‌ هود لمكان‌ ‌قوله‌ فاستقم‌ ‌کما‌ امرت‌ و ‌من‌ تاب‌ معك‌»« (سوره‌ هود مرا پير كرد بواسطه‌ ‌اينکه‌ جمله‌ ‌که‌ ميفرمايد چنانچه‌

و نهايت سفاهت و جهالت. و جاى تعجب است كه شخص در مقام مخاصمه و مجادله، چون تاب مقاومت برهان و دليل ندارد، طرف را به آيات بينه و معجزات باهره، به سحر منسوب

پنداشتند و غير مرا پرستيدند و پيغمبر مرا كشتند گمان ميكنند در برابر خشم من تاب مقاومت دارند و از تحت قدرت و سلطنتم ميتوانند خارج شوند با آنكه من انتقام ميكشم

قافله قریش زیادند، ممکن است ما نتوانیم در قبال کثرت افراد و ازدیاد نفرات آنها تاب مقاومت بیاوریم. پیامبر به ابوبکر فرمود: بنشیند سپس باز دستور بسیج و آمادگى

گفتگوهايى كه طرفين‌ «1». هود، 114. جلد 8 - صفحه 214 مى‌خواهند يكديگر را در پيچ و تاب‌هاى بحث شكست دهند، گفته مى‌شود. جدال و گفتگو جدال دو نوع است: الف) جدال نيكو

أَنْ تُقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيْ نَجْواكُمْ صَدَقاتٍ فَإِذْ لَمْ تَفْعَلُوا وَ تابَ اللَّهُ عَلَيْكُمْ فَأَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ وَ أَطِيعُوا

جمله: 1- ثواب الاعمال ابن بابويه رحمه اللّه از حضرت صادق عليه السّلام: اذا تاب العبد توبة نصوحا احبّه اللّه فستر عليه فى الدّنيا و الآخرة: «1» هرگاه توبه

و فى قلبه نكتة بيضاء، فاذا اذنب ذنبا خرج فى تلك النّكتة نكتة سوداء، فاذا تاب‌ جلد 4 صفحه 150 ذهب تلك السّوداء و ان بقى فى الذّنوب زاد تلك السّوداء حتّى

بوده! به هر حال در اینجا چاره‌ای جز این نبود که یکی از مخلوقات خدا که آنها تاب مشاهده آن را ندارند ببینند، و بدانند چشم ظاهر ناتوانتر از این است که حتی بسیاری

باشد؛ بنابراين بندگان رحمان، خود را از محافل شيطان منزه و مبرى دارند. وَ مَنْ تابَ وَ عَمِلَ صالِحاً فَإِنَّهُ يَتُوبُ إِلَى اللَّهِ مَتاباً (71) وَ الَّذِينَ

پنداشتند و غير مرا پرستيدند و پيغمبر مرا كشتند گمان ميكنند در برابر خشم من تاب مقاومت دارند و از تحت قدرت و سلطنتم ميتوانند خارج شوند با آنكه من انتقام ميكشم

پنداشتند و غير مرا پرستيدند و پيغمبر مرا كشتند گمان ميكنند در برابر خشم من تاب مقاومت دارند و از تحت قدرت و سلطنتم ميتوانند خارج شوند با آنكه من انتقام ميكشم

امام صادق عليه السّلام در ذيل اين آيه نقل نموده است كه نيست براى كسى پيچ و تاب رگى و صدمه سنگى و لغزش پائى و خراش بدن از چوبى مگر بسبب گناه و امّا آنچه خدا

پنداشتند و غير مرا پرستيدند و پيغمبر مرا كشتند گمان ميكنند در برابر خشم من تاب مقاومت دارند و از تحت قدرت و سلطنتم ميتوانند خارج شوند با آنكه من انتقام ميكشم

قافله قریش زیادند، ممکن است ما نتوانیم در قبال کثرت افراد و ازدیاد نفرات آنها تاب مقاومت بیاوریم. پیامبر به ابوبکر فرمود: بنشیند سپس باز دستور بسیج و آمادگى

مى‌آوريد و مباشيد مانند آن زنى كه باز كرد رشته‌اش را بعد از استحكام كه تارهاى تاب باز شده باشند ميگيريد سوگند هاتان را بخيانت و مكر ميانتان براى آنكه ميباشند

بِه‌ِ نساء ‌آيه‌ 13 دو جلد 12 - صفحه 117 ظلمي‌ ‌است‌ ‌که‌ يغفره‌ اللّه‌ ‌ان‌ تاب‌ و ‌آن‌ ظلم‌ بنفس‌ ‌است‌ سه‌ ظلم‌ ‌لا‌ يدعه‌ اللّه‌ ظلم‌ بعباد. ] (آیه 33)-

را بر اهل مدين فرستاد. زمان او پادشاه جبارى حاكم بود كه هيچيك از پادشاهان تاب مقاومت او را «1» بحار الانوار ج 12 ص 384 از قصص الانبياء راوندى. جلد 6 - صفحه

كنند. نزد بعضى تحيت ملك عظيم و سلامتى از جميع آفتها براى ايشان باشد. وَ مَنْ تابَ وَ عَمِلَ صالِحاً فَإِنَّهُ يَتُوبُ إِلَى اللَّهِ مَتاباً (71) وَ الَّذِينَ

كسانى كه زجر فراق كشيده‌اند بايد به فكر رفاه بود. «أَجْمَعِينَ» ديگر يعقوب تاب فراق ندارد. 17- بهترين لطف آن است كه همه را شامل شود. «أَجْمَعِينَ» اذْهَبُوا

عالم، آخرین سخن را به موسی گفت، زیرا از مجموع حوادث گذشته یقین کرد که موسی، تاب تحمل در برابر اعمال او را ندارد «فرمود: اینک وقت جدایی من و توست! اما به زودی

مثل كسى است كه گناه نيست براى او. «2» 3- فرمود حضرت صادق عليه السّلام: اذا تاب العبد المؤمن توبة نصوحا احبّه اللّه فستر عليه فى الدّنيا و الاخرة: هر گاه

پنداشتند و غير مرا پرستيدند و پيغمبر مرا كشتند گمان ميكنند در برابر خشم من تاب مقاومت دارند و از تحت قدرت و سلطنتم ميتوانند خارج شوند با آنكه من انتقام ميكشم

كنانيه بلند كرد كفار قريش متوجه شدند كه علمشان بلند شده دورش جمع شدند و مسلمين تاب مقاومت نياوردند و از اطراف گريزان شدند و به كوه‌ها بالا رفتند پيغمبر (ص) وقتى

قومى را تغيير نمى‌دهد، مگر آنكه آنها خودشان را تغيير دهند. ز: «إِلَّا مَنْ تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ عَمَلًا صالِحاً فَأُوْلئِكَ يُبَدِّلُ اللَّهُ سَيِّئاتِهِمْ

70، لكن‌ محل‌ّ قابل‌ لازم‌ دارد چنانچه‌ ‌در‌ صدر ‌آيه‌ ميفرمايد إِلّا مَن‌ تاب‌َ وَ آمَن‌َ وَ عَمِل‌َ صالِحاً. ] (آیه 30)- این آیه تکمیلی است بر آنچه در

إِنَّهُ بِما يَعْمَلُونَ خَبِيرٌ (111) فَاسْتَقِمْ كَما أُمِرْتَ وَ مَنْ تابَ مَعَكَ وَ لا تَطْغَوْا إِنَّهُ بِما تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ (112) ترجمه‌ پس مباش

اذیّت مخالفان پیش از وقوع آن، براى آماده سازى آنان است تا با برخورد ناگهانى تاب و تحمّل خویش را از دست ندهند. ۱۰- مسلمانان صدر اسلام، مواجه به آزار فراوان

الذین یظلمون ... و تریهم یعرضون علیها خشعین من الذلّ) ۶ - ستمکاران در قیامت، تاب مشاهده مستقیم آتش دوزخ را ندارند. (ینظرون من طرف خفىّ) ۷ - نگاه ترس آلود و

پنداشتند و غير مرا پرستيدند و پيغمبر مرا كشتند گمان ميكنند در برابر خشم من تاب مقاومت دارند و از تحت قدرت و سلطنتم ميتوانند خارج شوند با آنكه من انتقام ميكشم

پنداشتند و غير مرا پرستيدند و پيغمبر مرا كشتند گمان ميكنند در برابر خشم من تاب مقاومت دارند و از تحت قدرت و سلطنتم ميتوانند خارج شوند با آنكه من انتقام ميكشم

اهداف آن بر ستمگران ، اتکا کنند و از آنان یارى طلبند. (فاستقم کما أُمرت و من تاب معک ... و لاترکنوا إلى الذین ظلموا) نهى از تمایل به ستمگران و اتکاى بر آنان ،

انسان نيست. «فَما أَغْنَتْ» 4- در برابر اراده‌ى الهى، هيچ كس و هيچ‌چيز را تاب مقاومت نيست. «مِنْ شَيْ‌ءٍ» وَ ما ظَلَمْناهُمْ وَ لكِنْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ

تيره بخت. «اجتباء» از «جبآية» به معناى جمع‌آورى و انتخاب و برگزيدن است. «تاب» اگر با حرف «الى» بيايد، توبه‌ى انسان خواهد بود، مثل جمله‌ «تُبْتُ إِلَيْكَ»*

فَاستَقِم كَما أُمِرتَ وَ مَن تابَ مَعَكَ وَ لا تَطغَوا إِنَّهُ بِما تَعمَلونَ بَصيرٌ (١١٢)

لِلْمُتَّقِينَ إِماماً» حضرت على بن ابى طالب عليه السّلام است. «3» وَ مَنْ تابَ وَ عَمِلَ صالِحاً فَإِنَّهُ يَتُوبُ إِلَى اللَّهِ مَتاباً (71) وَ الَّذِينَ

زياده بر آن ارزانى فرموده. «2» بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ‌ وَ مَنْ تابَ وَ عَمِلَ صالِحاً فَإِنَّهُ يَتُوبُ إِلَى اللَّهِ مَتاباً (71) وَ الَّذِينَ

‌در‌ بعض‌ اخبار ‌شده‌ ‌به‌ اينكه‌ ‌در‌ جهاد تنها حمله‌ بدشمنان‌ نكند ‌که‌ تاب‌ مقاومت‌ ‌با‌ ‌آنها‌ ‌را‌ ندارد و ‌اينکه‌ بيان‌ مصداق‌ ‌است‌. و كلمه‌ (كم‌)

موسی و خضر مسلّم شد، لازم بود این استاد الهی اسرار کارهای خود را که موسی تاب تحمل آن را نداشت بازگو کند، و در واقع بهره موسی از مصاحبت او فهم راز این سه

عَنِ‏ اَلْإِسْلاَمِ‏ قَالَ يُسْتَتَابُ فَإِنْ تَابَ وَ إِلاَّ قُتِلَ قِيلَ‏ لِجَمِيلٍ‏ فَمَا تَقُولُ إِنْ تَابَ ثُمَّ رَجَعَ عَنِ‏ اَلْإِسْلاَمِ‏ قَالَ يُسْتَتَابُ

را، هر آينه تابع شما مى‌شديم، لكن به جهت قلت شما و كثرت عدد آنها، تصور نبود تاب مقاومت را. حق تعالى بيان كذب و مكر و نفاق آنها را فرمود كه: هُمْ لِلْكُفْرِ

پنداشتند و غير مرا پرستيدند و پيغمبر مرا كشتند گمان ميكنند در برابر خشم من تاب مقاومت دارند و از تحت قدرت و سلطنتم ميتوانند خارج شوند با آنكه من انتقام ميكشم

اللّه عليه و آله و سلّم آمد، عرضه داشت: آنچه سزاوار من است، بجاى آور كه من تاب عذاب الهى ندارم. چون على الحقيقه پشيمان شد، آيه شريفه براى اميدوارى او نازل

باریک اندام. مراد استفاده از مرکبهای قوی و دارای عضلات سفت و محکمی است که تاب تحمّل بیابانهای خشک و سوزان و بی‌آب و علف را داشته باشند. «رِجَالاً وَ عَلَی

أَنْ تُقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيْ نَجْواكُمْ صَدَقاتٍ فَإِذْ لَمْ تَفْعَلُوا وَ تابَ اللَّهُ عَلَيْكُمْ فَأَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ وَ أَطِيعُوا

برداشته شده است: ۱- خطاء ۲- فراموشى ۳- آنچه به زور بر آن وادار شوند ۴- آنچه تاب آن را ندارند و اين معنى قول خدا عز و جل است (۲۸۶ سوره بقره): «پروردگارا از

سَأَلْتُ‏ أَبَا عَبْدِ اَللَّهِ ع‏ عَنِ اَلْمَحْدُودِ إِنْ تَابَ تُقْبَلُ شَهَادَتُهُ فَقَالَ إِذَا تَابَ وَ تَوْبَتُهُ أَنْ يَرْجِعَ مِمَّا قَالَ وَ يُكْذِبَ

السّلام را برمى‏گرفت و در آن نظر مى‏كرد و مى‏فرمود: چه كسى تاب و تحمّل اين شيوه را دارد؟ چه كسى تاب و توان آن را دارد؟ و سپس بدان عمل مى‏كرد، و آن چنين بود

باشید که دین خالص از آن خداست»! (أَلا لِلَّهِ الدِّینُ الْخالِصُ). این عبارت تاب دو معنی دارد: نخست این که: آنچه را خدا می‌پذیرد تنها دین خالص و تسلیم بی‌قید

تفسير شده است . معناى آيه: «و انى لغفار لمن تاب و آمن و عمل صالحا ثم اهتدى» «وَ إِنى لَغَفَّارٌ لِّمَن تَاب وَ ءَامَنَ وَ عَمِلَ صلِحاً ثمَّ اهْتَدَى»:

آن حضرت كه مى‏فرمود: «به درستى كه دعا قضا را ردّ مى‏كند و تاب آن را باز مى‏دهد، چنان كه رشته تاب باز داده مى‏شود، و حال آنكه آن قضا تافته شده باشد، تافتنى

زيرا هنگام خشم مرا حمله‏هائى است كه هيچ چيز از آفريده‏هايم در برابر آنها تابِ ايستادگى ندارند. امام صادق عليه السّلام ميفرمود: خداى عز و جل يكى از پيغمبرانش

قافله قریش زیادند، ممکن است ما نتوانیم در قبال کثرت افراد و ازدیاد نفرات آنها تاب مقاومت بیاوریم. پیامبر به ابوبکر فرمود: بنشیند سپس باز دستور بسیج و آمادگى

بن خارجه، گويد: از امام صادق (ع) شنيدم به من مى‏گفت: «به من رحم كن از آنچه تاب ندارم و بر آن شكيبائى نتوانم». هارون بن خارجة گويد: از حضرت صادق عليه السّلام

افسادگری نکوشید.» و چون گفتید: «ای موسی! ما هرگز بر یک (نوع) خوراکی شکیب (و تاب) نیاوریم، پس پروردگارت را برایمان بخوان تا از آنچه زمین می‌رویاند -از (قبیل)

پیمان ترک مخاصمه است. وَ السَّابِقُونَ‌ الْأَوَّلُونَ‌ مِنَ‌... (۶) لَقَدْ تَابَ‌ اللَّهُ‌ عَلَى‌... (۶) لِلْفُقَرَاءِ الْمُهَاجِرِينَ‌... (۷) وَ الَّذِينَ‌

سمّي‌ الحطيم‌ ‌قال‌ لأن‌ّ ‌النّاس‌ يحطم‌ بعضهم‌ بعضا و ‌هو‌ الموضع‌ الذي‌ تاب‌ اللّه‌ ‌علي‌ آدم‌ و ‌ان‌ تهيأ لك‌ ‌ان‌ تصلي‌ صلوتك‌ كلّها الفرائض‌ و غيره‌

آرى ، در چنين وضعى قواى مجريه و يا شخص حاكم فعال ما يشاء گشته ، هيچ قدرتى تاب مقاومت او را نياورده و هيچ اراده اى نمى تواند با اراده او معارضت نمايد. تاريخ

تَسْتَتِبْهُ وَ مَنْ لَمْ يُولَدْ مِنْهُمْ عَلَى اَلْفِطْرَةِ فَاسْتَتِبْهُ فَإِنْ تَابَ وَ إِلاَّ فَاضْرِبْ عُنُقَهُ وَ أَمَّا اَلنَّصَارَى‏ فَمَا هُمْ عَلَيْهِ

را بـه مـوسى گفت ، زيرا از مجموع حوادث گـذشـتـه يـقـيـن كـرد كـه مـوسـى ، تـاب تـحـمـل در بـرابـر اعـمـال او نـدارد «فـرمـود: ايـنـك وقـت جدائى من و تو

گويان از آنها نيستند؟ عرضكردم: چرا، فرمود: پس از خداى عز و جل بترسيد كه شما تاب برخورد با همه مردم را نداريد، براستى كه مردم باين سو و آن سو دست زدند و تنها

اندكى از سخن باز ايستاد و پس از آن فرمود: اگر دلهاى وسيعى پيدا مى كرديم كه تاب تحمل حقائق داشت و اگر مردم نكته فهم و راز دارى كه مذاكره با آنها وسيله آسايش

فَقَالَ أَيُّ مَحْقٍ‏ أَمْحَقُ مِنْ دِرْهَمٍ رِبًا يَمْحَقُ اَلدِّينَ وَ إِنْ تَابَ مِنْهُ‏ ذَهَبَ مَالُهُ وَ اِفْتَقَرَ

قُطِعَتْ يَدُهُ وَ رِجْلُهُ شَهَادَةً فَأَجَازَ شَهَادَتَهُ وَ قَدْ كَانَ تَابَ وَ عُرِفَتْ تَوْبَتُهُ‏

تَابُوا وَ أَصْلَحُوا تُقْبَلُ شَهَادَتُهُمْ بَعْدُ قَالَ إِذَا تَابُوا تَابَ اَللَّهُ عَلَيْهِمْ وَ قُبِلَتْ شَهَادَتُهُمْ بَعْدُ

شَهَادَتُهُ أَبَداً قَالَ بِئْسَ مَا قَالُوا كَانَ‏ أَبِي‏ يَقُولُ إِذَا تَابَ وَ لَمْ يُعْلَمْ مِنْهُ إِلاَّ خَيْراً جَازَتْ شَهَادَتُهُ‏

فَقَالَ فَأَيُّ مَحْقٍ أَمْحَقُ مِنْ دِرْهَمٍ رِبًا يَمْحَقُ اَلدِّينَ فَإِنْ تَابَ مِنْهُ ذَهَبَ مَالُهُ وَ اِفْتَقَرَ

تَسْتَتِبْهُ وَ مَنْ لَمْ يُولَدْ مِنْهُمْ عَلَى اَلْفِطْرَةِ فَاسْتَتِبْهُ فَإِنْ تَابَ وَ إِلاَّ فَاضْرِبْ عُنُقَهُ وَ أَمَّا اَلنَّصَارَى‏ فَمَا هُمْ عَلَيْهِ

اَلْخَمْرَ أَوْ زَنَى فَلَمْ يُعْلَمْ ذَلِكَ مِنْهُ وَ لَمْ يُؤْخَذْ حَتَّى تَابَ وَ صَلَحَ فَقَالَ إِذَا صَلَحَ وَ عُرِفَ مِنْهُ أَمْرٌ جَمِيلٌ لَمْ يُقَمْ

اَلْبَيِّنَةُ بِأَنَّهُ زَنَى ثُمَّ هَرَبَ قَبْلَ أَنْ يُضْرَبَ قَالَ إِنْ تَابَ فَمَا عَلَيْهِ شَيْ‏ءٌ وَ إِنْ وَقَعَ فِي يَدِ اَلْإِمَامِ أَقَامَ عَلَيْهِ

اَلَّذِي يَقْذِفُ اَلْمُحْصَنَاتِ تُقْبَلُ شَهَادَتُهُ بَعْدَ اَلْحَدِّ إِذَا تَابَ قَالَ نَعَمْ قُلْتُ وَ مَا تَوْبَتُهُ قَالَ يَجِي‏ءُ فَيُكْذِبُ نَفْسَهُ

اَلْمُسْلِمِينَ‏ فَعَقَرَهُ وَ غَصَبَ مَالَهُ ثُمَّ إِنَّ اَلسَّارِقَ بَعْدُ تَابَ فَنَظَرَ إِلَى مِثْلِ اَلْمَالِ اَلَّذِي كَانَ غَصَبَهُ‏ مِنَ اَلرَّجُلِ

اَلْمُرْتَدُّ يُسْتَتَابُ فَإِنْ تَابَ وَ إِلاَّ قُتِلَ قَالَ وَ اَلْمَرْأَةُ تُسْتَتَابُ فَإِنْ تَابَتْ وَ إِلاَّ حُبِسَتْ فِي اَلسِّجْنِ وَ أُضِرَّ بِهَا

اَلَّذِي يَقْذِفُ اَلْمُحْصَنَاتِ تُقْبَلُ شَهَادَتُهُ بَعْدَ اَلْحَدِّ إِذَا تَابَ قَالَ نَعَمْ قُلْتُ وَ مَا تَوْبَتُهُ قَالَ يَجِي‏ءُ وَ يُكْذِبُ نَفْسَهُ

كَبائِرَ ... نُكَفِّرْ عَنْكُمْ‌ «6» 7. توبه و جبران بدى‌ها. «إِلَّا مَنْ تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ عَمَلًا صالِحاً فَأُوْلئِكَ يُبَدِّلُ اللَّهُ سَيِّئاتِهِمْ

الصَّلاةَ وَ اتَّبَعُوا الشَّهَواتِ فَسَوْفَ يَلْقَوْنَ غَيًّا (59) إِلاَّ مَنْ تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ صالِحاً فَأُولئِكَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ وَ لا يُظْلَمُونَ

فِي‏ اَلْمُرْتَدِّ يُسْتَتَابُ فَإِنْ تَابَ وَ إِلاَّ قُتِلَ وَ اَلْمَرْأَةُ إِذَا اِرْتَدَّتْ‏ اُسْتُتِيبَتْ فَإِنْ تَابَتْ وَ رَجَعَتْ وَ إِلاَّ خُلِّدَتِ

وَ لَمْ يُقْدَرْ عَلَيْهِ ثُمَّ أُخِذَ قُطِعَ إِلاَّ أَنْ يَتُوبَ فَإِنْ تَابَ لَمْ يُقْطَعْ‏

شَهَادَتُهُ أَبَداً فَقَالَ بِئْسَ مَا قَالُوا كَانَ‏ أَبِي‏ يَقُولُ إِذَا تَابَ وَ لَمْ يَعْلَمْ مِنْهُ إِلاَّ خَيْراً جَازَتْ شَهَادَتُهُ‏

اَلنَّارِ فَإِنْ تُبْتُمْ وَ عَلِمَ اَللَّهُ مِنْكُمْ صِدْقَ اَلنِّيَّةِ تَابَ اَللَّهُ عَلَيْكُمْ وَ جَرَرْتُمْ أَيْدِيَكُمْ إِلَى‏ اَلْجَنَّةِ وَ إِنْ

بِذَلِكَ فَقَالَ هَلاَّ تَرَكْتُمُوهُ ثُمَّ قَالَ لَوِ اِسْتَتَرَ ثُمَّ تَابَ كَانَ خَيْراً لَهُ‏

ترجمه تفسير الميزان جلد ۲ صفحه ۲۶۱ در اين باره فرموده : «الا من تاب و آمن و عمل صالحا فاولئك يبدل الله سيئاتهم حسنات ». و نيز پاره اى از حسنات است كه باعث

تَابُوا وَ أَصْلَحُوا أَ تُقْبَلُ شَهَادَتُهُمْ بَعْدُ فَقَالَ إِذَا تَابُوا تَابَ اَللَّهُ عَلَيْهِمْ وَ قُبِلَتْ شَهَادَتُهُمْ بَعْدُ

اِمْرَأَتُهُ وَ لاَ تُؤْكَلُ ذَبِيحَتُهُ وَ يُسْتَتَابُ ثَلاَثَةَ أَيَّامٍ فَإِنْ تَابَ وَ إِلاَّ قُتِلَ يَوْمَ اَلرَّابِعِ

پس امام عليه السّلام نوشت: آن مملوكها بحساب او تقويم ميشوند، پس اگر ثلثش تاب آن را داشته باشد آنان آزادند.

اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَفْرَحُ بِتَوْبَةِ عَبْدِهِ اَلْمُؤْمِنِ إِذَا تَابَ كَمَا يَفْرَحُ أَحَدُكُمْ بِضَالَّتِهِ إِذَا وَجَدَهَا

مِنْهُ كَمَا تَعْتَدُّ اَلْمُطَلَّقَةُ فَإِنْ رَجَعَ إِلَى‏ اَلْإِسْلاَمِ‏ وَ تَابَ قَبْلَ أَنْ تَتَزَوَّجَ فَهُوَ خَاطِبٌ وَ لاَ عِدَّةَ عَلَيْهَا لَهُ‏ وَ

مَلاَئِكَةَ اَلسَّمَاءِ وَ مَلاَئِكَةَ اَلْأَرَضِينَ وَ إِنَّ اَللَّهَ قَدْ تَابَ عَلَيْكَ فَقُمْ وَ لاَ تُعَاوِدَنَّ شَيْئاً مِمَّا قَدْ فَعَلْتَ‏

وَ صَامَ شَهْرَيْنِ مُتَتَابِعَيْنِ‏ وَ أَطْعَمَ سِتِّينَ مِسْكِيناً وَ تَابَ إِلَى اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ‏

عبد الله ع قال : امام صادق (ع) فرمود: خدا كريم‏تر از اينكه مردم را بدان چه تاب و توان آن را ندارند تكليف كند و خدا مقتدرتر است از اينكه در محيط حكم او چيزى

ميفرمايد وَ إِنِّي‌ لَغَفّارٌ لِمَن‌ تاب‌َ وَ آمَن‌َ وَ عَمِل‌َ صالِحاً ثُم‌َّ اهتَدي‌«3» و توّاب‌ مبالغه‌ ‌از‌ تاب‌ بمعني‌ رجع‌ ‌است‌ و ‌اينکه‌ فعل‌ ‌اگر‌

لَهُ الْعَذابُ يَوْمَ الْقِيامَةِ وَ يَخْلُدْ فِيهِ مُهاناً. إِلَّا مَنْ تابَ وَ آمَنَ الآية ( [و زنا نمى‏كنند] و هر كس اين عمل را انجام دهد كيفرش را خواهد

أئمَّتكم‏]، يعنى: و مباشيد مانند زنى كه رشته خويش را تاب باز دارد بعد از قوّت و استحكام، در حالتى كه رشته‏ها تاب باز داده شده باشند. فرا مى‏گيريد سوگندهاى خويش

بِالتَّوْبَةِ قِيلَ وَ كَيْفَ ذَاكَ يَا رَسُولَ اَللَّهِ‏ قَالَ لِأَنَّهُ إِذَا تَابَ مِنْ ذَنْبٍ وَقَعَ فِي ذَنْبٍ أَعْظَمَ مِنْهُ‏

مَالِهِ وَ أَمَّا اَلظُّلْمُ اَلَّذِي بَيْنَهُ وَ بَيْنَ اَللَّهِ فَإِذَا تَابَ غَفَرَ اَللَّهُ لَهُ

بِمِثْلِ ذَلِكَ فَلاَ يَزَالُ هَذِهِ حَالَهُ سَنَةً فَإِذَا فُعِلَ بِهِ ذَلِكَ تَابَ وَ هُوَ صَاغِرٌ

منع كرده است از آنكه در هر روز بنده‏اى را آزاد كنى؟» عرض كردم كه: مال من تاب اين را ندارد. فرمود كه: «هر روز مسلمانى را طعام مى‏دهى، چنان است كه بنده‏اى

إِذَا أَذْنَبَ اَلرَّجُلُ خَرَجَ فِي قَلْبِهِ نُكْتَةٌ سَوْدَاءُ فَإِنْ تَابَ اِنْمَحَتْ وَ إِنْ زَادَ زَادَتْ حَتَّى تَغْلِبَ عَلَى قَلْبِهِ فَلاَ يُفْلِحُ

إِذَا تَابَ اَلْعَبْدُ تَوْبَةً نَصُوحاً أَحَبَّهُ اَللَّهُ فَسَتَرَ عَلَيْهِ فَقُلْتُ وَ كَيْفَ يَسْتُرُ عَلَيْهِ قَالَ يُنْسِي مَلَكَيْهِ مَا كَانَا

بِمِثْلِ ذَلِكَ فَلاَ يَزَالُ هَذِهِ حَالَهُ سَنَةً فَإِذَا فُعِلَ بِهِ ذَلِكَ تَابَ وَ هُوَ صَاغِرٌ

كُلِّهَا أُجِيرُ نَفْسِي بِاللَّهِ مِنْ كُلِّ شَرٍّ غَفَرَ اَللَّهُ لَهُ وَ تَابَ عَلَيْهِ وَ كَفَاهُ اَلْهَمَّ وَ حَجَزَهُ عَنِ اَلسُّوءِ وَ عَصَمَهُ مِنَ

اَلْحَيَاةِ اَلدُّنْيَا غَفَرَ اَللَّهُ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ إِنْ تَابَ مِنَ اَلشِّرْكِ فِيمَا بَقِيَ مِنْ عُمُرِهِ وَ إِنْ لَمْ يَتُبْ وَفَّاهُ

كنند، و به چه وضع در آن راه روند. پس فرمود: «وَ إِنِّي لَغَفَّارٌ لِمَنْ تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ صالِحاً ثُمَّ اهْتَدى‏» «۱»، يعنى: «به درستى كه من هر

إِذَا تَابَ اَلْعَبْدُ تَوْبَةً نَصُوحاً أَحَبَّهُ اَللَّهُ فَسَتَرَ عَلَيْهِ فِي اَلدُّنْيَا وَ اَلْآخِرَةِ فَقُلْتُ وَ كَيْفَ يَسْتُرُ عَلَيْهِ قَالَ

(ع) مى‏فرمود: هر كه به داد برادر مؤمن گرفتار و تشنه‏كام خود برسد هنگامى كه تاب از او رفته است و گرفتارى او را بر طرف كند و براى انجام شدن حاجتش به او كمك

گويد: در جواب او فرمود: مردمى بودند كه ريش‏ها را مى‏تراشيدند و سبيلها را تاب مى‏دادند و مسخ شدند. حبابه گويد: من خوش سخن ترى از آن حضرت نديدم و به دنبال

فَإِذَا أَذْنَبَ ذَنْباً خَرَجَ فِي اَلنُّكْتَةِ نُكْتَةٌ سَوْدَاءُ فَإِنْ تَابَ ذَهَبَ ذَلِكَ اَلسَّوَادُ وَ إِنْ تَمَادَى فِي اَلذُّنُوبِ زَادَ ذَلِكَ اَلسَّوَادُ

فرمود: از آتش دوزخ بخدا پناه مى‏جوييم، از آتش دوزخ بخدا پناه مى‏بريم، ما تاب تحمّل اين را هم نداريم چه رسد به آتش دوزخ. اين سخن را چند بار تكرار كرد تا

بابست قول خداى جل و عز: «منزه باد خدائى كه اين (مركوب) را مسخر ما كرد كه ما تاب آن را نداشتيم، ۱۳ سوره ۴۳» و از اين بابست قول خداى تعالى: «پروردگارا! مرا

آخرين بمن عطا شد و آن بر سه قسم بود يك قسم از آنرا مأمور شدم بكتمان چون كسى تاب تحمّل آنرا نداشت و يك قسم را مأمور شدم باظهار و يك قسم را مختار گشتم در كتمان

وَ أَنْتُمْ سَوَاءً فَقَالَ يَا عَبْدَ اَلْحَمِيدِ صَدَقُوا مَنْ تَابَ‏ تَابَ اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ مَنْ أَسَرَّ نِفَاقاً فَلاَ يُرْغِمُ اَللَّهُ إِلاَّ

زند، از روى جهالت و دستخوش شهوت و غضب شدن است . سوم اينكه : مقيد كردن كلمه « تاب » را به قيد و « اصلح » براى اين است كه دلالت كند بر اينكه توبه وقتى قبول مى

عَلى نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ أَنَّهُ مَنْ عَمِلَ مِنكُمْ سوءَا بجَهَلَةٍ ثُمَّ تَاب مِن بَعْدِهِ وَ أَصلَحَ فَأَنَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ(۵۴) وَ كَذَلِك نُفَصلُ

بار مكنيد، و نه سه بهره را بر صاحب دو بهره، كه بار ايشان را سنگين كنيد و تاب برداشتن آن را نداشته باشند». و فرمود: همچنين تا به هفت بهره منتهى شود؛ يعنى

كما امرت ، و من تاب معك ،» (آنطور كه مامور شده اى استقامت بورز، هم خودت و هم هر كس كه با تو توبه كرده ) و نيز فرموده : «و انى لغفار لمن تاب و آمن »، (من آمرزنده

اَلْإِيمَانِ وَ تَفَصَّى مِنْهُ فَلَيْسَ يَعُودُ فِيهِ حَتَّى يَتُوبَ فَإِذَا تَابَ تَابَ اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ إِنْ عَادَ أَدْخَلَهُ اَللَّهُ نَارَ جَهَنَّمَ‏ فَأَمَّا

بايد كه دل‏هاى شما، گشاده باشد؛ زيرا كه علم، چون بسيار شود در دل آن كسى كه تاب تحمل آن نداشته باشد، شيطان بر او دست يابد. پس چون شيطان با شما خصومت و جدال

كرده و بيان كرده كه چگونه آن راه را سلوك كنند، و فرموده و ((انى لغفار لمن تاب و آمن و عمل صالحا ثم اهتدى (( و نيز فرموده : ((انما يتقبل اللّه من المتقين

فاستقم كما امرت و من تاب معك : هيچ آيه اى بر پيغمبر (صلى اللّه عليه و آله و سلّم ) شديدتر و دشوارتر از آيه استقم كما امرت و من تاب معك ... (استقامت كن آنچنان

سه گناه آلوده باشد ديگر از آيه شريفه خلود وى در آتش بر نمى آيد. «إِلا مَن تَاب وَ ءَامَنَ وَ عَمِلَ عَمَلاً صالِحاً فَأُولَئك يُبَدِّلُ اللَّهُ سيِّئَاتِهِمْ

تاثير قرآن در آنها تفسير نمونه جلد ۲۳ صفحه ۵۵۱ نمايان مى گشت ، تا آنجا كه تاب و توان را از دست مى دادند، و همچون عاشق بيقرارى واله و شيدا مى شدند و سپس

بايشان گفت: نزد پروردگار خود باز گرد و از او درخواست تخفيف كن زيرا امّت تو تاب انجام آن را ندارند؟ پدرم پاسخ فرمود: فرزندم همانا رسول خدا صلّى اللَّه عليه

سپاس در هفت آسمان سخت و از تو است سپاس در زمين گسترده و از تو است توان و تاب بنده‏ها و از تو است سپاس به وسعت بلاد و از آنِ تو است سپاس در كوههاى ميخين

ايمان و عمل صالح شده است مانند آيه فوق و آيه ۶۰ سوره مريم مى فرمايد: الا من تاب و آمن و عمل صالحا: «مگر كسى كه توبه كند و ايمان آورد و عمل صالح انجام دهد»

أَشفَقْتُمْ أَن تُقَدِّمُوا بَينَ يَدَى نجْوَاشْ صدَقَتٍ فَإِذْ لَمْ تَفْعَلُوا وَ تَاب اللَّهُ عَلَيْكُمْ فَأَقِيمُوا الصلَوةَ وَ ءَاتُوا الزَّكَوةَ وَ أَطِيعُوا

‌که‌ فرمود 1» «شيّبتني‌ ‌سورة‌ هود لمكان‌ ‌قوله‌ فاستقم‌ ‌کما‌ امرت‌ و ‌من‌ تاب‌ معك‌»« (سوره‌ هود مرا پير كرد بواسطه‌ ‌اينکه‌ جمله‌ ‌که‌ ميفرمايد چنانچه‌

به وسيله يكى از شياطين ، و نشستن شيطان بر تخت حكومت به جاى او كه با آب و تاب در بعضى از كتب آمده ، و ظاهرا ريشه آن به «تلمود» يهوديان باز مى گردد و از

مى شود، و به هنگام ديدن خواب هاى هولناك ، فرياد مى كشد، نعره مى زند، پيچ و تاب مى خورد، بدن او غرق عرق مى شود. حتى بعضى معتقدند كه در حال خواب به راستى روح

قاهره او بر همه چيز است ، به گونه اى كه هيچ موجودى در برابر اراده او هيچگونه تاب مقاومت ندارد، زيرا معمولا هنگامى كه موى پيش سر انسان يا حيوانى را محكم بگيرند،

شهادتش تا ابد قبول نخواهد شد! امام مى فرمايد: بئس ما قالوا كان ابى يقول اذا تاب و لم يعلم منه الاخير جازت شهادته : «آنها بسيار بد سخنى گفتند، پدرم مى فرمود:

حوادث آينده سر درآورند. و ملائكه هم، ايشان را با نورى از ملكوت، كه شيطان ها تاب تحمّل آن را ندارند، دور مى سازند. ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۷ صفحه ۱۸۸ و يا

او را در حال غفلت و جهل فريب دهد، و نيز، او «قادر» على الاطلاق است، و چيزى تاب مقاومت با او را ندارد. «وَ لَوْ يُؤَاخِذُ اللَّهُ النَّاس بِمَا كَسَبُوا مَا

آورد سه چيز بوده ، اول ترس از اينكه تكذيبش كنند، دوم اينكه حوصله اش سر آيد و تاب مقاومت نداشته باشد، سوم اينكه بيانش از اداى دعوت خود قاصر باشد. ولى در قرائت

فَعَمِيَت عَلَيهِمُ الاَنبَاءُ يَوْمَئذٍ فَهُمْ لا يَتَساءَلُونَ(۶۶) فَأَمَّا مَن تَاب وَ ءَامَنَ وَ عَمِلَ صلِحاً فَعَسى أَن يَكُونَ مِنَ الْمُفْلِحِينَ(۶۷) وَ

در ايراد آنها فايده اى نديديم ، مسكوت گذاشتنش را بهتر ديديم «فَأَمَّا مَن تَاب وَ ءَامَنَ وَ عَمِلَ صالِحاً فَعَسى أَن يَكُونَ مِنَ الْمُفْلِحِينَ»: حرف

عيسى بن مريم با پروردگار خود، مقام ظهور عظمت الهى بود، عظمتى كه هيچ موجودى تاب مقاومت در برابر آن را ندارد، از اين رو جا دارد منتها درجه ذلت عبوديت در چنين

ديگرى در آن ندارند، ناگزير دچار فزع اكبر و دهشتى مى گردند، كه حتى كوه ها، تاب تحمل آن را ندارد. و به همين جهت، طبق عادت و رسمى كه در دنيا در هنگام برخورد

ارتباط مختصرى هم به آيات قبل دارد كه درباره توبه مى فرمود: ((و انى لغفار لمن تاب و آمن و عمل صالحا ثم اهتدى ((، چون در اين آيات متعرض توبه آدم شده است . تمثيل

مى گويد، و تاريخ نشان داده ، هيچيك از اينها در برابر فرمان پروردگار كمترين تاب مقاومت ندارد، و همچون تارهاى عنكبوت كه در برابر وزش طوفان قرار گيرد به سرعت

خود قرار مى دهند، بديهى است آنها از آياتى سوء استفاده مى كنند كه در بدو نظر تاب تفسيرهاى متعددى دارد و اين خود مى رساند كه «متشابه » به آن معنى است كه در

منظور، خود و يا جامعه خود را آنچنان نيرومند كند كه كسى در برابر مطامع نامشروعش تاب مقاومت نياورد چنين فرد و چنين اجتماعى چه داعى دارد معتقد شود به اينكه كمال

آله و سلّم» فرمود: آن فرشته مرا گرفت و فشارى بر من وارد آورد، به طورى كه تاب و توانم از دست رفت. آنگاه رهايم كرد، و دوباره گفت: «إقرأ». گفتم: من خواندن

«صبر و استقامت » حسين و ياران جانبازش . البته همانگونه كه گفته ايم آيات قرآن تاب معانى مختلفى را دارد و گاه مفاهيمى را از گذشته و آينده بيان مى كند كه در عين

كرده ايم؟ رسول خدا «صلّى اللّه عليه و آله و سلّم» پيام فرستاد كه: «إلّا مَن تَابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ صَالِحاً». آن جماعت پيام دادند ممكن است ايمان بياوريم،

است، و علم او آميخته با جهل و ضلالت نيست. پس جدال به باطل كفار نمى تواند تاب مقاومت در مقابل دين حق را بياورد. دين حقى كه آن را با حجت ها و براهينى روشن،

«حسر» (بر وزن قصر) به معنى برهنه كردن است ، و از آنجا كه انسان به هنگام خستگى تاب و توان خود را از دست مى دهد و گوئى برهنه از نيروهاى خود مى شود به معنى خستگى

گويد آگاه باشيد دين خالص از آن خدا است ! (الا لله الدين الخالص ). اين عبارت تاب دو معنى دارد: نخست اينكه : آنچه را خدا مى پذيرد تنها دين خالص است ، و تنها

درس نخوانده همچون تو نيز قرائت و تلاوت را بياموزد. جمله (الذى علم بالقلم ) تاب دو معنى دارد، نخست اينكه : خداوند نوشتن و كتاب را به انسان آموخت و قدرت و

استفاده مى شود، زيرا از آن كمال احاطه و عزت و قدرتى بر مى آيد كه هيچ نيرويى تاب مقاومت در برابرش را ندارد، (آرى در دعوت به عبوديت و ربوبيت چنين خدايى مناسب

در تجلى به كوه فرض شده عينا همان اثر در تجلى به موسى هست ، و همچنانكه كوه تاب تجلى خدا را ندارد موسى نيز نمى تواند آن را تحمل كند، به شهادت اينكه وقتى تجلى

اى آدم گويا پروردگارت را نافرمانى كردى ، و خود را دچار بلائى كرده اى ، كه تاب تحملش را ندارى ، هيچ ميدانى كه خدايتعالى درباره تو بما چه گفت ؟ و ما در پاسخ

مادى برخورد، خدای تعالى نيرویى به آن مبدء مجرّد افاضه مى كند كه مانع مادى، تاب مقاومت در برابرش نداشته باشد. جملۀ اخير از آيه ای كه در فصل سابق آورديم، يعنى

ممكن است آن اثر روحى و معنوى را پيدا كند؟ بعضى اين ايراد را بسيار با آب و تاب تعقيب مى كنند، و نه تنها افراد عادى بلكه پارهاى از نويسندگان و مفسران مانند

همچنانكه قرآن كريم فرموده : «فما ذا بعد الحق الا الضلال » و معلوم است كه باطل تاب مقاومت در برابر حق را ندارد، پس همواره غلبه با حجت حق است بر باطل . ترجمه

ايشان را وصف فرموده به آنچه وصف فرموده (كه: زبان ازبيان آن عاجز است و گوش تاب شنيدن آن را ندارد). و بعد از آن خداى عزّوجلّ فرموده: «وَ إِذا رَأَيْتَهُمْ

به بلندی هاى كوه ها بالا آمدند، و چون لشكر ابرهه را ديدند، گفتند: ما هرگز تاب مقاومت با اينان را نداريم. در نتيجه، غير از عبدالمطلب بن هاشم و شيبه بن عثمان

همچون باران رحمتى بر قلب پاك پيامبر (صلى اللّه عليه و آله و سلّم ) نشست ، و تاب و توان تازهاى به او بخشيد و زبان بدگويان را قطع كرد. اين سوره با دو سوگند

بلكه بعضى از اعمال گناه را مبدل به حسنه مى كند، همچنانكه فرمود: «الا من تاب و آمن و عمل صالحا فاولئك يبدل الله سيئاتهم حسنات ». در اينجا مساءله ديگرى

فهميده مى شود كه در آن روز هر انسانى محتاج به يارى خدا است ، و بنيه ضعيف بشرى تاب مقاومت در برابر اهوال و هراسهايى كه آن روز با آنها مواجه مى شود ندارد، مگر

است پرستش شود، نه غير خدا. و نيز خداى سبحان يگانه مقتدر قاهرى است كه احدى تاب قهر او را نمى آورد، و تنها منتقم نيرومندى است شديد العقاب ، كه هيچ شرى نزد

بكيا فخلف من بعدهم خلف اضاعوا الصلوه و اتبعوا الشهوات فسوف يلقون غيا. الا من تاب و امن و عمل صالحا فاولئك يدخلون الجنه و لا يظلمون شيئا» در اين آيات ادب عامى

يشا يرحمكم او ان يشا يعذبكم ). در ارتباط به دو تفسير آيه قبل ، اين آيه نيز تاب دو تفسير دارد: نخست اينكه : اى مشركان و اى افراد بى ايمان ، خداى شما هم رحمت