نتایج جستجو

رحمن و رحيم و فرق آن دو معنى حمد و فرق آن با مدح استشهاد بر اين كه جنس حمد و همه حمد از آن خدا است بيان اين كه خدا از حمد حامدان منزه است و دليل آن معنى

از رسول خدا(ص) درباره سوره حمد و فضيلت آن بيان ويژگى سوره حمد و مقايسه آن با آنچه مسيحيان در نماز مى خوانند مقايسه سوره حمد با آنچه مسيحيان در نماز مى

مفسران و روایات، «سَبْعاً مِنَ الْمَثانِى» را کنایه از سوره «حمد» گرفته اند، زیرا سوره «حمد» بنا بر معروف، هفت آیه است و از این نظر که، به خاطر اهمیت این

موجودى نيست مگر آنكه خدا را تسبيح و حمد مى‏كند (در اين قسمت حمد نيز بر تسبيح اضافه شده است. تسبيح در مقابل پاكى حق و حمد در مقابل نعمت او). سوم آنكه فرموده:

جهد کتب انس شرر خرج ورى علم ليل فلح قلل سبل اخر وقت حقق على ا کما اما الو حمد نفش هى روح طمع

«عرش» . هما من ب عنب ملک لئک حول جعل عرش جنن الک نخل وحد رئى سبح عمل بين اجر حمد ل نعم زرع ربب احد ف کلتا هم قضى رجل

ولى حمد فقط در مقابل اختيارى است. و شكر تنها در مقابل نعمت و بذل به كار مى‏رود پس هر شكر حمد است ولى هر حمد شكر نيست و هر حمد مدح است ولى هر مدح حمد نيست

عزز سئل رحم ک جىء سلم الا فى بدع يا غيب عبد کره سير کون وذر حکم شهد عوذ ذا حمد شرک ايى ها ويل س اننى خوض حسن جزى لعب نحن فعل قد خلص سوء نا خسر غفر ورد حتى

ولى حمد فقط در مقابل اختيارى است. و شكر تنها در مقابل نعمت و بذل به كار مى‏رود پس هر شكر حمد است ولى هر حمد شكر نيست و هر حمد مدح است ولى هر مدح حمد نيست

ثنا و حمد براى موصول باشد. آسمان: تعدد آسمان ها ۴; مالک آسمان ها ۳ اسماء و صفات: حکیم ۷; خبیر ۷; صفات جمال ۲ حمد: حمد اخروى خدا ۵; حمد خدا ۱، ۶; حمد در آخرت

قضى الذين نزل عظم انس ائى الذى اوى ايى بين لما نا ملک جعل علم انث کفر کتب حمد لئک قمر اول س حسن الک مريم امن بعد کثر حيى اکل ذى ن هل موت متع شمس بشر يقن

آداب تسبیح خدا ۲; تسبیح خدا ۱، ۲، ۹ تسبیح گویان خدا: ۱ حمد: حمد خدا ۲، ۹، ۱۲، ۱۴، ۲۰; زمینه حمد خدا ۱۰، ۲۱ خدا: آثار ربوبیت خدا ۲۱; آثار عدالت خدا ۱۰;

اختصاص‌ ‌است‌ ‌که‌ حمد مختص‌ بخدا ‌است‌ و ‌غير‌ ‌او‌ لياقت‌ حمد ندارد و ‌ما ‌در‌ اول‌ سوره‌ حمد مفصلا بيان‌ كرديم‌ و فرق‌ ‌بين‌ حمد و شكر و مدح‌ ‌را‌ بيان‌

بين سوء انس هما انى شىء دبب الا ضعف قدر الذى ذا عند کفر امن ضوء جنن هو قسم حمد رئى موسى ذکر حمر نعم شمل اخو مثل عظم ثمم صرط خسر بعث کهف

تواضع: آثار تواضع ۱، ۱۳; زمینه تواضع ۱۲ حق: آثار حق ناپذیرى ۵ حمد: حمد خدا ۱۰; زمینه حمد ۱۲ خدا: تنزیه خدا ۸، ۹، ۱۲; زیبایى خدا ۷; کمال خدا ۷; هدایت خدا

جهل: آثار جهل ۱۲، ۱۴، ۱۵ حقایق: روش تبیین حقایق ۸ حمد: حمد خدا ۴، ۶، ۱۰; زمینه حمد خدا ۵، ۱۱; عوامل حمد غیرخدا ۱۴ خدا: اختصاصات خدا ۵، ۱۰; خالقیت خدا ۱،

مفسران و روایات، «سَبْعاً مِنَ الْمَثانِى» را کنایه از سوره «حمد» گرفته اند، زیرا سوره «حمد» بنا بر معروف، هفت آیه است و از این نظر که، به خاطر اهمیت این

در بین الطلوعین ۲; تسبیح در روز ۳; تسبیح در سحرگاه ۱، ۳ حمد: آثار حمد خدا ۳; حمد در روز ۳; حمد در سحرگاه ۳ خدا: اوامر خدا ۴ مؤمنان: زمینه صبر مؤمنان ۳

در «بحمده» مصاحبت باشد، استفاده مى شود که علاوه بر «تنزیه» او را حمد مى کنند و چون حمد، در برابر کمال و شایستگى صورت مى گیرد، موجودات با حمدشان، به وجود

تعقل ۱۸ توحید: اعراض از دلایل توحید ۱۵; دلایل توحید ۱۲، ۱۸ حمد: حمد خدا ۹، ۱۰، ۱۲; زمینه حمد خدا ۱۳ حوادث: نقش حوادث طبیعى ۸ خدا: زیبایى خدا ۱۱; کمال خدا

کبّره تکبیرًا) آفرینش: حاکم آفرینش ۸ اسماء و صفات: صفات جلال ۵، ۸ حمد: تعلیم روش حمد ۲; حمد خدا ۱، ۴، ۶ خدا: آثار بى نیازى خدا ۶; اختصاصات خدا ۱، ۶، ۸، ۱۲;

فواید باران ۳; منشأ باران ۱، ۱۱; نقش باران ۴ تکبر: موانع تکبر ۷ حمد: حمد خدا ۱۰، ۱۱; زمینه حمد خدا ۹ خدا: اختصاصات خدا ۸، ۱۰; افعال خدا ۱; تدبیر خدا ۷; مجارى

(راه) غضب‌‌شدگان، و نه (راه) گمراهان. ويژگيهاى سوره حمد ۱ آهنگ اين سوره ۲ سوره حمد، اساس قرآن است ۳ سوره حمد افتخار بزرگ پيامبر (صلى اللّه عليه و آله و سلم

صادر نمى‌شود. حمد و ستايش، حقّ كسى است كه از عيب و نقص به دور باشد، لذا اوّل تسبيح خداوند مطرح شده است و سپس ستايش او در نماز نيز تسبيح و حمد، در ركوع و سجود

و اوصياء انبياء و مؤمنين‌ بآنها. الحَمدُ لِلّه‌ِ تفسير حمد و وجه‌ اختصاص‌ باللّه‌ و مراتب‌ حمد و معناي‌ مقام‌ محمود و سر اينكه‌ نام‌ پيغمبر اسلام‌ ‌محمّد‌

از امام باقر و امام صادق(ع) روایت شده است». اسماء و صفات: حکیم ۵; حمید ۵ حمد: حمد خدا ۹ خدا: آثار حکمت خدا ۱۰; حکمت خدا ۶; مدح خدا ۶; نشانه هاى حکمت خدا

۳; مالک موجودات آسمان ۲ آفرینش: مالک آفرینش ۴ جهنّم: عذابهاى جهنّم ۶ حمد: دلایل حمد خدا ۴ خدا: اختصاصات خدا ۲; دلایل عزت خدا ۴; مالکیت خدا ۲، ۴ زمین: مالک

نزول موجودات آسمانى ۴ آمرزش: منشأ آمرزش ۸ اسماء و صفات: رحیم ۷; غفور ۷ حمد: زمینه حمد خدا ۵ خدا: آثار احاطه علمى خدا ۵; آثار رحمت خدا ۸; آمرزشهاى خدا ۸; احاطه

انفاقگران ۲ بهشت: صفات بهشت ۱۰ تسبیح: پاداش تسبیح ۵ تهجد: پاداش تهجد ۳، ۵ حمد: پاداش حمد ۵ خدا: ارزش پاداشهاى خدا ۱; پاداشهاى خدا ۲; تشویقهاى خدا ۹ ذکر: آثار

تعلیم حمد ۱ ; تعلیم دعا ۱ تقویت روحیه: ۱۱ حکومت: آثار حکومت ۱۳ ; منشأ حکومت ۹، ۲۰، ۲۱ خدا: احاطه خدا ۵ ; اراده خدا ۶، ۱۵ ; حاکمیّت خدا ۴، ۷ ; حمد خدا ۲ ;

از رسول خدا(ص) درباره سوره حمد و فضيلت آن بيان ويژگى سوره حمد و مقايسه آن با آنچه مسيحيان در نماز مى خوانند مقايسه سوره حمد با آنچه مسيحيان در نماز مى

در مقابل نعمت است. شكر جارح وآن مكافات نعمت به قدر قدرت است. بقيه مطلب در «حمد» گذشت. شكر فقز در مقابل نعمت و بذل است. چنانكه فرموده [نحل:121]، [ابراهيم:37]،

است. طبرسى در مجمع البيان فرموده: به اتفاق اماميه، آن يك آيه است از سوره حمد و از هر سوره ديگر و هر كه آن را در نماز نخواند نمازش باطل است خواه واجبى باشد

آیات شامل این کلمه حمد (۶۸ بار) وَ اللّه غَنِي مِن مَا أَن الّذِين فَإِن أَ زَعَم الشّيْطَان فَلَمّا لَم مَجِيد حَکِيم إِذ يُقَال لَغَنِي يَعِدُکُم إِنّه

قرآن: ۱(بار) لیست کلمات مشتق شده در حال بارگیری... حين صبح وله ل اله ه الله حمد ف فى سمو حضر سبح ارض عذب

الله قول طوف جىء بل ايى الا سوغ خرج شدد اخذ طعم صدق بطن شرب سال هم اذ عرض ک حمد فصل انتم لو وقى نفس لن کبر قدس جعل ا رسل دور

ائى قمص سوغ بل ايى جرد اله عبد وثق خرج ک فصل نفس سال شرب فسد عقب ان طوفان حمد وقى بطن اخذ صدق طوف شدد جىء الا طعم ثمر قدس هم اذ عرض کبر دور رجس ذلک جعل

لکن ائى فى سبح کون بل سوغ فرث ايى ضفدع نفس اله خرج بين سال قمل وله شرب فصل حمد وقى قمص جرد وثق طوفان ثمر ان قدس عقب کبر فسد دور اخذ نخل بطن الا جىء صدق طوف

صالحان: پاداش اخروى صالحان ۱ عقیده: آثار عقیده به حاکمیت خدا ۷; آثار عقیده به حمد خدا ۷; آثار عقیده به عزت خدا ۷; آثار عقیده به گواهى خدا ۷; آثار عقیده به مالکیت

کم لا قول امن شىء نا ربب قد ان سوى صرط عبد کفر عزز اتى اخر ايى هو بين الذى حمد عن نعم صدد ها فى هما ن تبع جعل خلف يا ذلک حسن ما رحم لو نن عون ام احزاب ذکر

الذين حيى انس موت ذلک نن بعض عزز ايى نور يدى رحم قدر ملک حسن عن خلف صدق خرج حمد کبر برک لم غير اول فطر اتى اذا ظلم اوى حقق لعل او ائى ليل ولى سبل دين عند

كه از كرم ابريشم به دست مى‏آيد . فى ها هم قول من هدى الى لبس ذهب وکء لولو حمد جنن صبر الله طيب ما على اله ارک ل ب وله لا رئى سور سرر جزى الذى نضر صرط

صفف بين کتب خلد لقى نفس صلو عرج الذى نبو يا دکک غمم اخذ ذلک قضى خوف نور خصم حمد عن وسم طيب قرن حفف عشو حزن نعم قرب خمس

۷; ویژگیهاى خلقت انسان ۱۰ جنین: پیدایش گوشت جنین ۴; نفخ روح در جنین ۵ حمد: زمینه حمد ۹ خالق: بهترین خالق ۱۲ خالقیت: خالقیت غیرخدا ۱۴ خدا: ابداع خدا ۷; مدحهاى

۵ حج: تاریخ حج ۱۷; حج قبل از اسلام ۱۷ خدا: اختصاصات خدا ۱۱; اوامر خدا ۵; حمد خدا ۱۳; ربوبیت خدا ۹; شنوایى خدا ۱۱; علم خدا ۱۱ دعا: آداب دعا ۶، ۹، ۱۳; استجابت

طبرسى در موارد بسيارى از جمله در تفسير سوره حمد و ذيل آيه 157 بقره رحمت را نعمت معنى كرده است و در سوره حمد پس از ذكر قول ابن عباس مى‏گويد: خدا با رقّت

رحم سوى او رزق امر هن ام قوم غيب انتم رسل بصر ذلک عن سبع کتب علو غفر حسن حمد قدر اخر کفر الک جبل بنى سئل لئک وحد صور زين ذات خلف ظلم ليل برک عرش کذب

کان حسب على ف حور ثمم شهو خرج کذب کون حلى انن لا نعم هدى عمل قول سئل ملک حمد خلد ل الله کبر طيب غلم ولد نهر دخل

دوبار در وصف خدا و دوبار در وصف قرآن. قرء بل قرآن هو هم ه جىء فعل فى ف لوح حمد عجب عرش ل لما ودد ان ما ذهب حفظ ذو هل رود غفر من ق انن عن بيت حوط عود ابراهيم

الذين رسل نا ف لم عبد ان انن امن علم کفر حسب ارض ى کون عدو عن سمو کتب ملک حمد ليس جعل ها ايى کلل لئک ولى لن الک اتى ذنب نفس خبر هو يا الذى نصر قوم لا حقق

غبر کون ه نذر فى انن قول نا حجر اخر دمر ل التى سفل ا قرى اتى مرء الا ذلک او حمد ثم نظر کم علو کيف هذا قدر الله ب بل لم هو سجيل ان عرض عند تبر اوى اله جعل

تربیت: روش تربیت ۸ تکلیف: زمینه عمل به تکلیف ۸، ۱۳ خدا: بىنیازى خدا ۱۱، ۱۳ ; حمد خدا ۱۲ ; نعمتهاى خدا ۳ زمین: فواید زمین ۳ طیّبات: ملاک تشخیص طیّبات ۹ علم:

تسبيح و تنزيه كنيد او را در وقتى كه شام ميكنيد و صبح مينمائيد و او است مستحقّ حمد و ثنا در آسمانها و زمين و در آخر روز و وقتى كه داخل در ظهر ميشويد كه‌ جلد

تسبيح و تنزيه كنيد او را در وقتى كه شام ميكنيد و صبح مينمائيد و او است مستحقّ حمد و ثنا در آسمانها و زمين و در آخر روز و وقتى كه داخل در ظهر ميشويد كه‌ جلد

انحراف: موارد انحراف ۷، ۹ انگیزش: عوامل انگیزش ۶ ایمان: آثار ایمان ۶ حمد: زمینه حمد ۶ خدا: آثار تنقیص خدا ۱۱ ; اختصاصات خدا ۱، ۲، ۳ ; اسماى حسناى خدا ۱ ;

هما يا کفل نصح هم شجر ما آدم کفر ى امن لما تجر اهل شمس جعل رجل ب نا بيت ها حمد کما قبل خلد غرر الا شطن قضى نبء عزز ملک نجو ايى اخو اکل سکن مشى شرک دبب اذا

غيب وله اله بيت برر اذا نوب خرر سيح ولى عکف اذن يا بغى فى نسى ابراهيم انتم حمد رئى وحى قنت طهر ها فضل عظم بين مريم عرف توب انن رحم فعل نهى حجج فوز جعل رسل

توکل: اهمیت توکل بر خدا ۱۸; زمینه توکل بر خدا ۲۱; موجبات توکل بر خدا ۲۰ حمد: حمد خدا ۲۳ خدا: اختصاصات خدا ۱۹; اختیارات خدا ۱۷; حکمت خدا ۲۵; زمینه امدادهاى

سمع نزل قرء جعل عمى وحد ذلک رود سلم يا نور انس اهل هل ها موسى عبد هدى ملک حمد ام رجل شفع جهر خلق عسى هن بين بغت خلد سبل فرعون جنن ملء وجه سمو

تسبيح و تنزيه كنيد او را در وقتى كه شام ميكنيد و صبح مينمائيد و او است مستحقّ حمد و ثنا در آسمانها و زمين و در آخر روز و وقتى كه داخل در ظهر ميشويد كه‌ جلد

و اعطى من خير الدّنيا و خير الاخرة ما لم يخطر بباله. فرمود: دو حمد با هم حمد سبا و حمد فاطر، هر كه بخواند هر دو را، تمام آن شب در حفظ خدا و نگهدارى او

متع قول حتى ب ک عن موت وله بصر الله اله حين علم رئى على سبح ا ان ما سوف لو حمد ارض صبح اذا عذب سمو انن حيى کون قوم مسو لا روح وقى دخل بئس لم سرح رحم حمل

بقول طيّب در آخرت باشد چون گفتار اهل ايمان در بهشت تحيّت و سلام بيكديگر و حمد و شكر الهى است و مؤيّد اينمعنى است روايت قمى ره از امام صادق عليه السّلام

بقول طيّب در آخرت باشد چون گفتار اهل ايمان در بهشت تحيّت و سلام بيكديگر و حمد و شكر الهى است و مؤيّد اينمعنى است روايت قمى ره از امام صادق عليه السّلام

تسبيح و تنزيه كنيد او را در وقتى كه شام ميكنيد و صبح مينمائيد و او است مستحقّ حمد و ثنا در آسمانها و زمين و در آخر روز و وقتى كه داخل در ظهر ميشويد كه‌ جلد

اطلاق مى‏گردد كه متكّفل به اصطلاح موجودات است. طبرسى رحمه اللّه در تفسير سوره حمد چند معنى از جمله: رئيس، مطاع مالك، صاحب (رفيق)، مربّى و مصلح براى ربّ نقل

ظلم فى حسن هو سوى دعو سمو رئى نبو جهر دون ارض ثرى سوء صلو بغت هلک خوف تحت حمد وعد فوق علن ضرع غدو رسل اتى هما بين نفق ذکر نا نفس قوم کسب اصل حبب کون بعد

بلغ حتى وله انتم جنن الله ربب الى غرب جحم وجد هل غيب سبح لعل موسى نا امر حمد دين ا وصد قوم ما صرح جعل حبب لم ولد نضد زور ليل زيل اصل سمو خرج رزق فجر لو

در قرآن مجيد آمده و همه درباره انحراف و كجى معنوى است جز آيه فوق. [كهف:1]. حمد خدا را كه بر بنده‏اش كتاب را نازل فرمود و در آن كجى و انحراف از حق قرار نداد

از خود و خلق مقرّر فرموده و آنكه حمد نمايند خداوند را بر آنچه انعام فرموده بآنها از انواع نعمت و حسن عاقبت بنحويكه حمد فرموده است خداوند خود را در كافى

بنويسيد كه رئيس قبيله را حشره‏اى گزيده است؟ مردى گفت: آرى پس براى او سوره حمد را نوشت رئيس صحّت يافت در مقابل رمه‏اى گوسفند به او دادند قبول نكرد و گفت:

توب قد هى رزق ملک سلم ارث اوى بقر الى قنت ائى ورث وقى اله فعل وحى علم کفر حمد او مريم قوى سرر نا عزر امر اثم حرب نفس ریشه_عشو

عشرون) شمرده است مجموع سور فوق صد و سيزده سوره است ولى سوره حمد در ميان آنها نيست و با اضافه سوره حمد مجموع سوره‏ها 114 مى‏شود چنانكه در قرآنهاى فعلى است در

مُسْتَقِيماً قَدْ فَصَّلْنَا الْآياتِ لِقَوْمٍ يَذَّكَّرُونَ (126) «1» سوره حمد آيه 5. «2» تفسير نور الثقلين، جلد اوّل، صفحه 634، حديث 282 (بنقل از روضه كافى)

از خود و خلق مقرّر فرموده و آنكه حمد نمايند خداوند را بر آنچه انعام فرموده بآنها از انواع نعمت و حسن عاقبت بنحويكه حمد فرموده است خداوند خود را در كافى

۳۹ تکلیف: سهولت تکلیف ۲۱، ۳۴; عوامل رفع تکلیف ۲۲ حق: ملاکهاى تشخیص حق ۱۱ حمد: حمد خدا ۳۱ خدا: مهربانى خدا ۲۴; هدایت خدا ۲۸، ۲۹ روزه: آثار روزه ۲۳، ۲۹، ۳۳;

در شش روز و نرسيد ما را هيچ رنجى‌ پس صبر كن بر آنچه ميگويند و تسبيح گوى با حمد پروردگارت پيش از طلوع آفتاب و پيش از غروب‌ و پاره‌اى از شب پس تسبيح گوى او

آیات شامل این کلمه «حَمِید» از مادّه «حَمْد» به معناى «محمود»، به کسى مى گویند که در خور ستایش و داراى هرگونه کمال است و در اینجا منظور خدا است; بنابراین،

از خود و خلق مقرّر فرموده و آنكه حمد نمايند خداوند را بر آنچه انعام فرموده بآنها از انواع نعمت و حسن عاقبت بنحويكه حمد فرموده است خداوند خود را در كافى

عِنْدِاللهِ انَّ اللهَ يَرْزُقُ مَنْ يَشاءُ بِغَيْرِ حِسابٍ» حضرت فرمود: حمد خدا را كه تو را مانند سيّده زنان بنى‏اسراييل قرارداد، سپس آنحضرت على بن ابيطالب،

جوانمردى يوسف (ع ) در حق برادرانش يوسف (ع ) خداوند را به جهت الطافش حمد و ثنا مى گويد حمد و ثنا و بر شمردن نعمتهاى خداوند در ادامه گفتار يوسف (ع ) معناى اينكه

در شش روز و نرسيد ما را هيچ رنجى‌ پس صبر كن بر آنچه ميگويند و تسبيح گوى با حمد پروردگارت پيش از طلوع آفتاب و پيش از غروب‌ و پاره‌اى از شب پس تسبيح گوى او

بقول طيّب در آخرت باشد چون گفتار اهل ايمان در بهشت تحيّت و سلام بيكديگر و حمد و شكر الهى است و مؤيّد اينمعنى است روايت قمى ره از امام صادق عليه السّلام

‌هر‌ چه‌ گفته‌ شود تفسير برأي‌ ‌است‌. و تفسير بسمله‌ ‌هم‌ ‌در‌ اول‌ سوره‌ حمد گذشت‌ مجلّد اول‌ صفحه‌ 86‌-‌ 96 ‌از‌ بيان‌ فضائل‌ ‌آن‌ و اينكه‌ جزو قرآن‌

آسمانى و زمينى براى خداوند مكرّر اثبات و بيان شده و متفرّع بر آنست اختصاص حمد و ثنا بذات احديّت و استحقاق او بآن در دنيا و آخرت كه نعم آنجا هم مخصوص باو

آسمانى و زمينى براى خداوند مكرّر اثبات و بيان شده و متفرّع بر آنست اختصاص حمد و ثنا بذات احديّت و استحقاق او بآن در دنيا و آخرت كه نعم آنجا هم مخصوص باو

رَبُّك‌َ مَقاماً مَحمُوداً اسراء ‌آيه‌ 79. و گفتيم‌ ‌در‌ سوره مباركه‌ حمد ‌که‌ حمد ‌با‌ اينكه‌ مختص‌ بخدا ‌است‌ خداوند مقامي‌ بحضرتش‌ عنايت‌ ميكند ‌که‌

آنستكه همانا آن قرآن كه صراط مستقيم است در سوره امّ الكتاب كه از اسماء سوره حمد است نزد ما يعنى در عالم بالا بوجود جمعى نورانى خود هر آينه على بن ابى طالب

زيانى بر من وارد نميكند بعهده پيغمبر ابلاغ حكم خدا و تخويف از تخلّف آنست حمد خداى را كه توفيق انجام وظيفه را بمن عنايت فرمود و بعد از اين خداوند آيات و

امور است تكرار آن مستحسن است و عزت و حكمت خداوند انسب اوصاف است باستحقاق حمد و ثنا و تسبيح و تقديس گفته‌اند مسلمانان صدر اسلام گفتند ما اگر ميدانستيم محبوبترين

در شش روز و نرسيد ما را هيچ رنجى‌ پس صبر كن بر آنچه ميگويند و تسبيح گوى با حمد پروردگارت پيش از طلوع آفتاب و پيش از غروب‌ و پاره‌اى از شب پس تسبيح گوى او

يكديگر در جناتنعيم حمد و ستايش خداى تعالى فقط از بندگان مخلص خدا بر مى آيد بحث روايتى (رواياتى در مورد: ((قدم صدق عند ربهم ))، و تسبيح و حمد پروردگار توسطاهل

درباره نسبت ضلالت به حضرت رسول و موسى عليهما السلام و نيز مراد از آن در سوره حمد بعداً توضيح خواهيم داد. * اضلّ: اسم تفضيل است. [مائده:60]. * تضليل:منحرف كردن

درباره نسبت ضلالت به حضرت رسول و موسى عليهما السلام و نيز مراد از آن در سوره حمد بعداً توضيح خواهيم داد. * اضلّ: اسم تفضيل است. [مائده:60]. * تضليل:منحرف كردن

فرمود و تنزيه نما او را از آنچه لايق شأن او نيست باثبات اوصاف كمال و جمال و حمد و ثناء و شكر بر نعم سابقه موجوده و لاحقه موعوده و كافى است خدا كه با خبر و

جوانمردى يوسف (ع ) در حق برادرانش يوسف (ع ) خداوند را به جهت الطافش حمد و ثنا مى گويد حمد و ثنا و بر شمردن نعمتهاى خداوند در ادامه گفتار يوسف (ع ) معناى اينكه

. لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ» 4- آنچه خطرش بيشتر است، توقّع حمد است، نه توقّع شكر و مدح. زيرا در حمد، نوعى ستايش آميخته با پرستش نهفته است. «يُحِبُّونَ أَنْ

سوره‌هاى قرآن، حمد، انعام، سبأ، فاطر و كهف، باجمله‌ى‌ «الْحَمْدُ لِلَّهِ» شروع شده است و در سه سوره از آنها سخن از آفرينش هستى است. در سوره‌ى حمد از تربيت و

منزّه مى‌داند. تسبيح، نسبت به صفات سلبيّه است و حمد، نسبت به صفات ثبوتيّه. در مواردى از قرآن و نماز، تسبيح و حمد الهى در كنار هم آمده‌اند. «يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ»

ظاهرا علم معارف و احكام و حكمت و قضاوت و سياست و رياست باشد و هر دو شكر و حمد خدا را بجاى آوردند براى مزيّت علمى خودشان بفضل خدا بر بسيارى از بندگان مؤمن

جوانمردى يوسف (ع ) در حق برادرانش يوسف (ع ) خداوند را به جهت الطافش حمد و ثنا مى گويد حمد و ثنا و بر شمردن نعمتهاى خداوند در ادامه گفتار يوسف (ع ) معناى اينكه

گفتند: انسان موجود مفسد و خونريز است، از آفريدنش صرف نظر كن و ما تو را با حمد خود ستايش و تسبيح مى‌كنيم. ماجراى خلقت انسان وسجده فرشتگان بر او، در سوره‌هاى

«صلى الله عليه واله»خبر داده شده بود چنانكه فرموده [اعراف:157]. اين مطلب در «حمد» مشروحاً بيان گرديد ايضاآيه [صف:6]. كه حكايت قول عيسى «عليه‏السلام»است. 4-

منبر وسيله‌ نصب‌ ‌شده‌، لواي‌ حمد ‌بر‌ پا حوض‌ كوثر كنار آنجا انبياء و اوصياء و اولياء مجتمع‌. نسيم‌ بهشت‌ ميوزد و لواي‌ حمد ‌در‌ حركت‌ و باد ميزند ‌بر‌

پنج در مخصوص به پنج عنوانى است كه حضرت در باره آنها دعا فرموده و اهل بهشت حمد و شكر الهى را بجا ميآورند كه بوعده خود كه بتوسط انبياء و اولياء بايشان در

فرمود و تنزيه نما او را از آنچه لايق شأن او نيست باثبات اوصاف كمال و جمال و حمد و ثناء و شكر بر نعم سابقه موجوده و لاحقه موعوده و كافى است خدا كه با خبر و

جوانمردى يوسف (ع ) در حق برادرانش يوسف (ع ) خداوند را به جهت الطافش حمد و ثنا مى گويد حمد و ثنا و بر شمردن نعمتهاى خداوند در ادامه گفتار يوسف (ع ) معناى اينكه

جوانمردى يوسف (ع ) در حق برادرانش يوسف (ع ) خداوند را به جهت الطافش حمد و ثنا مى گويد حمد و ثنا و بر شمردن نعمتهاى خداوند در ادامه گفتار يوسف (ع ) معناى اينكه

‌هر‌ چه‌ گفته‌ شود تفسير برأي‌ ‌است‌. و تفسير بسمله‌ ‌هم‌ ‌در‌ اول‌ سوره‌ حمد گذشت‌ مجلّد اول‌ صفحه‌ 86‌-‌ 96 ‌از‌ بيان‌ فضائل‌ ‌آن‌ و اينكه‌ جزو قرآن‌

جهت اين كه فرمود: «او در همه اين فرض ها حميد است»، اين است كه حمد، عبارت از اين است كه: حمد كننده، جمال و زيبايى هايى را كه در فعل شخص منعم است اظهار كند،

نفسهاى آنها تسبيح است و در روايتى براى تمام اجزاء بدن آنها بأصوات مختلفه اثبات حمد و تسبيح شده است .. فَلَمّا أَحَسُّوا بَأسَنا إِذا هُم‌ مِنها يَركُضُون‌َ «12»

امور است تكرار آن مستحسن است و عزت و حكمت خداوند انسب اوصاف است باستحقاق حمد و ثنا و تسبيح و تقديس گفته‌اند مسلمانان صدر اسلام گفتند ما اگر ميدانستيم محبوبترين

بیم و امید به شما می‌نمایاند، و ابرهای گران‌بار را به وجود می‌آورد. رعد، به حمد او تنزیه(اش) می‌کند، و فرشتگان جملگی از بیمش تسبیح گویند. و صاعقه‌ها را فرو

گفتند: انسان موجود مفسد و خونريز است، از آفريدنش صرف نظر كن و ما تو را با حمد خود ستايش و تسبيح مى‌كنيم. ماجراى خلقت انسان وسجده فرشتگان بر او، در سوره‌هاى

قدرت خدا رحمت خدا و بركات او بر شما خانواده باد همانا خداوند مستحقّ ثنا و حمد است در افعالش، صاحب كرم و احسان است به بندگانش خصوصا بخانواده نبوّت و طهارت

وَ لَا الحَرُورُ سايه‌ عرش‌ الهي‌ ‌بر‌ مؤمنين‌ پاي‌ منبر وسيله‌ زير لواء حمد و ‌در‌ بهشت‌ و حرور حرارت‌ جهنم‌ و حرارت‌ زمين‌ محشر ‌براي‌ كفار جلد 15 -

‌شما‌ ‌است‌ ‌پس‌ ‌او‌ ‌را‌ عبادت‌ كنيد اينست‌ راه‌ راست‌. ‌در‌ سوره‌ مباركه‌ حمد معني‌ لفظ جلاله‌ اللّه‌ و معني‌ رب‌ّ ‌در‌ كلمه‌ رب‌ّ العالمين‌ و معني‌ صراط

آسمانى و زمينى براى خداوند مكرّر اثبات و بيان شده و متفرّع بر آنست اختصاص حمد و ثنا بذات احديّت و استحقاق او بآن در دنيا و آخرت كه نعم آنجا هم مخصوص باو

فرمود و تنزيه نما او را از آنچه لايق شأن او نيست باثبات اوصاف كمال و جمال و حمد و ثناء و شكر بر نعم سابقه موجوده و لاحقه موعوده و كافى است خدا كه با خبر و

فرمود و تنزيه نما او را از آنچه لايق شأن او نيست باثبات اوصاف كمال و جمال و حمد و ثناء و شكر بر نعم سابقه موجوده و لاحقه موعوده و كافى است خدا كه با خبر و

امور است تكرار آن مستحسن است و عزت و حكمت خداوند انسب اوصاف است باستحقاق حمد و ثنا و تسبيح و تقديس گفته‌اند مسلمانان صدر اسلام گفتند ما اگر ميدانستيم محبوبترين

قيامت‌ ‌در‌ طرف‌ راست‌ محشر ‌با‌ حله‌هاي‌ بهشتي‌ پاي‌ منبر وسيله‌، زير لواي‌ حمد، كنار حوض‌ كوثر، زير سايه عرش‌ بدون‌ حساب‌ وارد بهشت‌ مي‌شوند و ‌اگر‌ ‌با‌

كنار حوض‌ كوثر پاي‌ منبر وسيله پيغمبر صلّي‌ اللّه‌ ‌عليه‌ و اله‌ زير لواي‌ حمد امير المؤمنين‌ ‌عليه‌ السّلام‌ ‌در‌ خدمت‌ انبياء و اوصياء و اولياء الهي‌.

شما را بخدا آن فريب دهنده. تفسير خداوند متعال تعليم فرموده بندگان خود را كه حمد و ثناى او را بجا آورند چنانچه او بجا آورده چون نو پديد آورنده آسمانها و زمين

گوش دهيد. البتّه سكوتِ واجب، تنها در زمانى است كه امام‌جماعت مشغول خواندن حمد و سوره نماز باشد كه بايد مأمومين ساكت باشند و در بقيّه موارد مستحب و نشانه‌ى

نفسهاى آنها تسبيح است و در روايتى براى تمام اجزاء بدن آنها بأصوات مختلفه اثبات حمد و تسبيح شده است .. وَ كَم‌ قَصَمنا مِن‌ قَريَةٍ كانَت‌ ظالِمَةً وَ أَنشَأنا

موجودات تسبيح حقيقى است تسبيح همه موجودات تسبيح حقيقى وقالى است وجود موجودات هم حمد خدا وهم تسبيح اواست مقصود از (حجاب مستور) كه خداوند آنرا بين قارى قرآن ومشركين

آن شب پايان مى‌پذيرد. روايات متعدّدى در فضيلت تلاوت اين سوره بعد از سوره حمد در نماز وارد شده است و به كسى كه آن را در نماز واجب بخواند خطاب مى‌شود: «غفر

كنار حوض‌ كوثر پاي‌ منبر وسيله پيغمبر صلّي‌ اللّه‌ ‌عليه‌ و اله‌ زير لواي‌ حمد امير المؤمنين‌ ‌عليه‌ السّلام‌ ‌در‌ خدمت‌ انبياء و اوصياء و اولياء الهي‌.

شما را بخدا آن فريب دهنده. تفسير خداوند متعال تعليم فرموده بندگان خود را كه حمد و ثناى او را بجا آورند چنانچه او بجا آورده چون نو پديد آورنده آسمانها و زمين

هيچ وقت بر او غالب نشود و حكيم است كه جز بر وفق حكمت و مصلحت حكم نكند پس حمد و ثناى او واجب و تكبير و تعظيم او لازم و اطاعت و عبادت او فرض و حتم است و

الخطبة» «4» 2. خداوند، در نماز جمعه دو خطبه را قرار داد تا يكى از آن‌ها به حمد و ثناى الهى و تقديس خداوند، و ديگرى به حوائج مردم و هشدار و آموزش آنان و نيايش

يك سوره حساب مى‌شوند نظير سوره فيل و قريش و در نمازهاى واجب كه بعد از سوره حمد، خواندن بيش از يك سوره جايز نيست، اين دو سوره بايد با هم خوانده شود. شاهد

تنزيه و تقديس نمايند او را از جميع نقائص و عجز از اعاده اجسام باليه و غيرها و حمد و شكر كنند او را بر هدايتشان باسلام و نعمت معرفت و ساير نعم الهى و ايشان تكبّر

اين حال براى آنها دست ميداد و در قيامت هم وقتى آنحضرت را ميبينند كه لواء حمد در دست دارد و لب حوض كوثر ايستاده آب ميدهد دوستان را و منع ميكند دشمنان را

‌از‌ تكبير و تسبيح‌ و تهليل‌ و تحميد، و ‌بر‌ تلاوت‌ قرآن‌ مجيد بالاخص‌ سوره‌ حمد و توحيد و قدر، و ‌بر‌ دعا و خواستن‌ حوائج‌ ‌از‌ ‌خدا‌ ‌در‌ قنوت‌ و ذكر شهادتين‌

‌از‌ تكبير و تسبيح‌ و تهليل‌ و تحميد، و ‌بر‌ تلاوت‌ قرآن‌ مجيد بالاخص‌ سوره‌ حمد و توحيد و قدر، و ‌بر‌ دعا و خواستن‌ حوائج‌ ‌از‌ ‌خدا‌ ‌در‌ قنوت‌ و ذكر شهادتين‌

ستايش بوسوسه شيطان بت‌پرست شده‌اند پس بايد پيغمبر صلّى اللّه عليه و اله و سلم حمد نمايد خدا را بر آنكه دين او را دين فطرى قرار داد و منكرين او را ملزم بتصديق

اين حال براى آنها دست ميداد و در قيامت هم وقتى آنحضرت را ميبينند كه لواء حمد در دست دارد و لب حوض كوثر ايستاده آب ميدهد دوستان را و منع ميكند دشمنان را

«سمع‌ اللّه‌ لمن‌ حمده‌» ‌يعني‌ حرف‌ شنواست‌ اجابت‌ ميكند دعوات‌ ‌هر‌ ‌که‌ حمد ‌او‌ ‌را‌ بجا آورد چنانچه‌ ‌در‌ خبر ‌است‌ راوي‌ ‌از‌ حضرت‌ ميپرسد دعائي‌ تعليم‌

از آن عبور مينمايند و بسيارى در جهنّم مى‌افتند و كسانيكه نجات پيدا ميكنند حمد و شكر خدا را بجا ميآورند در آن روز متذكّر ميشود آدمى كه چه قدر كار بدى كرده

از آن عبور مينمايند و بسيارى در جهنّم مى‌افتند و كسانيكه نجات پيدا ميكنند حمد و شكر خدا را بجا ميآورند در آن روز متذكّر ميشود آدمى كه چه قدر كار بدى كرده

الْعالَمِينَ» «6» بنابراين، سرچشمه‌ى وحى، صاحب قدرت، حكمت، رحمت، ربوبيّت و شايسته‌ى حمد و ستايش است. مغفرت در قرآن‌ در قرآن كريم عواملى براى مغفرت بيان شده است از

قدرت خدا رحمت خدا و بركات او بر شما خانواده باد همانا خداوند مستحقّ ثنا و حمد است در افعالش، صاحب كرم و احسان است به بندگانش خصوصا بخانواده نبوّت و طهارت

هست بر تو بزرگ كه ترا سيد فرزندان آدم ساخته و خاتم پيغمبران گردانيده و لواى حمد و مقام محمود بتو داده و قرآن را بتو نازل فرموده در ميان امت تو باقى مى‌گذارد

از آن عبور مينمايند و بسيارى در جهنّم مى‌افتند و كسانيكه نجات پيدا ميكنند حمد و شكر خدا را بجا ميآورند در آن روز متذكّر ميشود آدمى كه چه قدر كار بدى كرده

هيچ وقت بر او غالب نشود و حكيم است كه جز بر وفق حكمت و مصلحت حكم نكند پس حمد و ثناى او واجب و تكبير و تعظيم او لازم و اطاعت و عبادت او فرض و حتم است و

مشغول، بعد از اتمام مطلب خود به رسم شكر گزارى خطبه‌اى انشاء نمود مشتمل بر حمد الهى و صلوات بر حضرت رسالت پناهى و آل امجاد آن حضرت. سيد موصلى كه سنى متعصب

‌ ‌از‌ ‌او‌ كم‌ شود باطل‌ ‌است‌ مثل‌ تكتف‌ ‌در‌ نماز و تامين‌ ‌بعد‌ ‌از‌ حمد و صلوة تراويح‌ ‌به‌ جماعت‌ و هزار بدعت‌هاي‌ ديگر و ‌هم‌ چنين‌ بسياري‌ ‌از‌

براى او متاع دنيائى و نه اولادى مگر آنكه هلاك كرد تمام آن را. و حضرت ايوب حمد خدا مى‌نمود، ابليس برگشت، گفت: خدايا ايوب مى‌داند كه برمى‌گردانى دنياى او

تنزيه و تقديس نمايند او را از جميع نقائص و عجز از اعاده اجسام باليه و غيرها و حمد و شكر كنند او را بر هدايتشان باسلام و نعمت معرفت و ساير نعم الهى و ايشان تكبّر

اين حال براى آنها دست ميداد و در قيامت هم وقتى آنحضرت را ميبينند كه لواء حمد در دست دارد و لب حوض كوثر ايستاده آب ميدهد دوستان را و منع ميكند دشمنان را

پیامبر گرامی اسلام صلّی اللّه علیه و آله در زمینه صبر و استقامت و تسبیح و حمد پروردگار و وعده حمایت او از سوی خداوند بحثهای گذشته را پایان می‌بخشد. نامگذاری

ستايش بوسوسه شيطان بت‌پرست شده‌اند پس بايد پيغمبر صلّى اللّه عليه و اله و سلم حمد نمايد خدا را بر آنكه دين او را دين فطرى قرار داد و منكرين او را ملزم بتصديق

از ياد خداوند باز نمى مانند! اشاره به اينكه تسبيح خدا مقدمه حصول معرفت ، و حمد خدا بعد از حصول معرفت اوست جلّ و علا. وجه اين كه در (رجال لا تلهيهم تجارة

از آن عبور مينمايند و بسيارى در جهنّم مى‌افتند و كسانيكه نجات پيدا ميكنند حمد و شكر خدا را بجا ميآورند در آن روز متذكّر ميشود آدمى كه چه قدر كار بدى كرده

مردم در زمره غافلان نوشته شوند آنها از ذاکران نوشته می‌شوند. در آغاز نعمتها حمد خدا می‌گویند، و در پایان شکر او را به جا می‌آورند، دعایشان در پیشگاه خدا مستجاب،

قدرت خدا رحمت خدا و بركات او بر شما خانواده باد همانا خداوند مستحقّ ثنا و حمد است در افعالش، صاحب كرم و احسان است به بندگانش خصوصا بخانواده نبوّت و طهارت

خداى جل جلاله تخصيص داده انبياى خود را به مكارم اخلاق، پس هر كه دارا باشد، حمد الهى نمايد بر آن صفات؛ و هر كه دارا نيست، پس بايد تضرع نمايد به درگاه خدا

رازى (قده) روايت نموده‌ «2» از عبد اللّه بن عمر كه حضرت روزى بمنبر و پس از حمد و ثناى الهى فرمود اين‌ «1» تفسير برهان، جلد 2 صفحه 444. «2» تفسير أبو الفتوح،

شفاعت است كه در آنمقام شفاعت فرمايد آنحضرت از مردم و بدست او داده شود لواء حمد و مجتمع گردند در زير آن تمام انبيا و ملائكه و ميباشد او اول شافع و مشفّع و

از آن عبور مينمايند و بسيارى در جهنّم مى‌افتند و كسانيكه نجات پيدا ميكنند حمد و شكر خدا را بجا ميآورند در آن روز متذكّر ميشود آدمى كه چه قدر كار بدى كرده

از آن عبور مينمايند و بسيارى در جهنّم مى‌افتند و كسانيكه نجات پيدا ميكنند حمد و شكر خدا را بجا ميآورند در آن روز متذكّر ميشود آدمى كه چه قدر كار بدى كرده

ظاهرا علم معارف و احكام و حكمت و قضاوت و سياست و رياست باشد و هر دو شكر و حمد خدا را بجاى آوردند براى مزيّت علمى خودشان بفضل خدا بر بسيارى از بندگان مؤمن

جبرئيل با هفتاد هزار ملك به زمين آيند و ميكائيل با هفتاد هزار ملك، و لواى حمد را بياورند و آن را چهار زاويه باشد يكى به شرق و يكى به غرب و جلد 14 - صفحه

يك سوره حساب مى‌شوند نظير سوره فيل و قريش و در نمازهاى واجب كه بعد از سوره حمد، خواندن بيش از يك سوره جايز نيست، اين دو سوره بايد با هم خوانده شود. شاهد

موجودات تسبيح حقيقى است تسبيح همه موجودات تسبيح حقيقى وقالى است وجود موجودات هم حمد خدا وهم تسبيح اواست مقصود از (حجاب مستور) كه خداوند آنرا بين قارى قرآن ومشركين

بشارت باد تو را به اين كه هر خيرى را من در امّت تو مشاهده مينمايم و پيغمبر حمد و شكر الهى را بجاى آورد پس حضرت مشاهده فرمود گروهى را كه در مقابلشان خوانهائى

در راه شناخت توحيد و ترك شرك مى دهد. تسبيح و حمد عمومى موجودات جهان . در آيات مختلف قرآن ، سخن از تسبيح و حمد موجودات عالم هستى در برابر خداوند بزرگ به ميان

زند، مگر آن كه در حقيقت حمد خدا است. براى آن كه آن جميلى كه حمد و ستايش حامد متوجه آن است، فعل خدا است و او ايجادش كرده. پس جنس ‍ حمد و همه آن، از آنِ خدا

موجودات تسبيح حقيقى است تسبيح همه موجودات تسبيح حقيقى وقالى است وجود موجودات هم حمد خدا وهم تسبيح اواست مقصود از (حجاب مستور) كه خداوند آنرا بين قارى قرآن ومشركين

كرامت بر سر نهاده، و على بن ابى طالب عليه السّلام در پيش من ايستاده، لواى حمد به دست و روى آن نوشته: «لا اله الّا اللّه المفلحون هم الفائزون باللّه» و چون

يك سوره حساب مى‌شوند نظير سوره فيل و قريش و در نمازهاى واجب كه بعد از سوره حمد، خواندن بيش از يك سوره جايز نيست، اين دو سوره بايد با هم خوانده شود. شاهد

بدرستى كه تو مقيم بودى بر امر عظيمى، نباشد بدتر از حال تو اگر بميرى بر آن؛ حمد خداى كن و سؤال كن توبه را از هر چه رضاى او جلد 9 - صفحه 380 نيست، بدرستى كه

فرمايد، هر چند كه زمين گنجايش آن را نداشته باشد. «1» حديث ديگر- هر كه سوره «حمد» و آيات «آية الكرسى» و «شهد اللّه» و «قل اللهم» را بعد از هر نماز بخواند،

حسن عليه السلام با معاويه، به درخواست معاويه حضرت خطبه‌اى خواند مشتمل بر حمد و ثناى الهى بعد فرمود: عاقلترين عاقلان، مرد پرهيزكار است، و نادان‌ترين نادانان،

تنزيه و تقديس نمايند او را از جميع نقائص و عجز از اعاده اجسام باليه و غيرها و حمد و شكر كنند او را بر هدايتشان باسلام و نعمت معرفت و ساير نعم الهى و ايشان تكبّر

ستايش بوسوسه شيطان بت‌پرست شده‌اند پس بايد پيغمبر صلّى اللّه عليه و اله و سلم حمد نمايد خدا را بر آنكه دين او را دين فطرى قرار داد و منكرين او را ملزم بتصديق

شما را بخدا آن فريب دهنده. تفسير خداوند متعال تعليم فرموده بندگان خود را كه حمد و ثناى او را بجا آورند چنانچه او بجا آورده چون نو پديد آورنده آسمانها و زمين

از آن عبور مينمايند و بسيارى در جهنّم مى‌افتند و كسانيكه نجات پيدا ميكنند حمد و شكر خدا را بجا ميآورند در آن روز متذكّر ميشود آدمى كه چه قدر كار بدى كرده

جمعه‌ و ‌در‌ اوقات‌ شريفه‌ مثل‌ شهر رمضان‌ و ليالي‌ متبرّكه‌ ‌با‌ تقديم‌ حمد و تسبيح‌ و تهليل‌ و صلوات‌ ‌بر‌ نبي‌ و آله‌ قبل‌ ‌از‌ دعاء و ‌بعد‌ ‌از‌ دعا

وَ لَا الحَرُورُ سايه‌ عرش‌ الهي‌ ‌بر‌ مؤمنين‌ پاي‌ منبر وسيله‌ زير لواء حمد و ‌در‌ بهشت‌ و حرور حرارت‌ جهنم‌ و حرارت‌ زمين‌ محشر ‌براي‌ كفار جلد 15 -

بَشِّرِ الصَّابِرِينَ» ج: گروهى علاوه بر صبر، شكرگزارند. «اللهم لك الحمد حمد الشاكرين لك على مصابهم» «3» اين برخوردها، نشانه‌ى معرفت هر كس نسبت به فلسفه‌ى

انبياء اللّه المرسلون و عباده الصّالحون من شرّ ما رأيت في رؤياى و بخواند سوره حمد و معوّذتين و قل هو اللّه احد را و آب دهان افكند سه مرتبه بجانب چپ خود كه مأمون

- صفحه 163 پيغمبر نازل‌ ‌شده‌ بعضي‌ گفتند: سوره‌ مدثر، بعضي‌ گفتند: سوره‌ حمد ‌که‌ فاتحة الكتاب‌ ناميده‌ ‌شده‌، و ‌اينکه‌ سوره‌ ‌از‌ سور عزائم‌ ‌است‌ ‌که‌

آن را دور كند و حمد خدا گويد با اين كه هنوزش مى‏خواهد، سپس باز بنوشد و آن را دور كند و حمد خدا كند، سپس باز بنوشد و آن را دور كند و حمد خدا كند و خدا عز

را بر نعمتى حمد كند او را شكر كرده و حمد از آن نعمت برتر است. معمر بن خلاء گويد: شنيدم حضرت ابو الحسن صلوات اللَّه عليه ميفرمود: هر كه حمد خدا را بر نعمتى

ركعت اوّل آن سوره حمد و سوره جمعه، و در ركعت دوّم حمد و سبّح اسم را بخوانند، و در نماز صبح و ظهر و عصر روز جمعه نيز در ركعت اوّل حمد و سوره جمعه، و در

موجودات تسبيح حقيقى است تسبيح همه موجودات تسبيح حقيقى وقالى است وجود موجودات هم حمد خدا وهم تسبيح اواست مقصود از (حجاب مستور) كه خداوند آنرا بين قارى قرآن ومشركين

است، و گوش و بینی او را قطع نموده بسیار منقلب و ناراحت شد و) فرمود: «خدایا! حمد از آن توست و شکایت به تو می‌آورم، و تو در برابر آنچه می‌بینم یار و مددکار

وَ الْحِكْمَةَ» «2»* 9- قرآن، جلوه‌ى حكمت الهى و دليل شايستگى خداوند براى حمد است. «حَكِيمٍ حَمِيدٍ» 10- حتّى انبيا به دلدارى نياز دارند و اين آيه نوعى

تنزيه و تقديس نمايند او را از جميع نقائص و عجز از اعاده اجسام باليه و غيرها و حمد و شكر كنند او را بر هدايتشان باسلام و نعمت معرفت و ساير نعم الهى و ايشان تكبّر

ستايش بوسوسه شيطان بت‌پرست شده‌اند پس بايد پيغمبر صلّى اللّه عليه و اله و سلم حمد نمايد خدا را بر آنكه دين او را دين فطرى قرار داد و منكرين او را ملزم بتصديق

از آن عبور مينمايند و بسيارى در جهنّم مى‌افتند و كسانيكه نجات پيدا ميكنند حمد و شكر خدا را بجا ميآورند در آن روز متذكّر ميشود آدمى كه چه قدر كار بدى كرده

از آن عبور مينمايند و بسيارى در جهنّم مى‌افتند و كسانيكه نجات پيدا ميكنند حمد و شكر خدا را بجا ميآورند در آن روز متذكّر ميشود آدمى كه چه قدر كار بدى كرده

انبياء اللّه المرسلون و عباده الصّالحون من شرّ ما رأيت في رؤياى و بخواند سوره حمد و معوّذتين و قل هو اللّه احد را و آب دهان افكند سه مرتبه بجانب چپ خود كه مأمون

عاشقانه در آنجا او را مى ستايند و حمد مى كنند، و از حمد و ستايش او لذت مى برند! بعضى ديگر گفته اند: بهشتيان او را به خاطر فضلش حمد مى كنند و دوزخيان بخاطر عدلش 

«حميد» كه در آيه مورد بحث آمده بر وزن «فعيل» و به معناى مفعول از ماده «حمد» است، و «حمد عبارت» است از ثناى جميل و مدح بر خوبی هاى اختيارى، و چون تمام جمال

بودى، زيرا تو مقيم بر امرى عظيم بودى و بدترين حال را داشتى اگر مى‌مردى بر آن. حمد خدا و توبه نما از تمام آنچه مكروه‌ «1» همان مدرك. «2» تفسير عيّاشى، جلد 2،

اشاره به این نکته دارد که سالک این راه، راه عزّت و کمال را مى پیماید; زیرا حمد و ستایش در برابر کمال است. اسماء و صفات: حمید ۱۹; عزیز ۱۹ اطاعت: آثار اطاعت

حضرت امر فرمود بنداى خلق براى نماز و بعد از نماز بمنبر تشريف برد و بعد از حمد و ثناى الهى فرمود چرا بعضى از مردم حرام ميكنند بر خودشان چيزهائى را كه خدا

شفاعت است كه در آنمقام شفاعت فرمايد آنحضرت از مردم و بدست او داده شود لواء حمد و مجتمع گردند در زير آن تمام انبيا و ملائكه و ميباشد او اول شافع و مشفّع و

جبرئيل با هفتاد هزار ملك به زمين آيند و ميكائيل با هفتاد هزار ملك، و لواى حمد را بياورند و آن را چهار زاويه باشد يكى به شرق و يكى به غرب و جلد 14 - صفحه

البنین حرث الدنیا و العمل الصالح حرث الآخرة...; امیرالمؤمنین در خطبه، بعد از حمد و ثناى الهى فرمود: ...مال و فرزند کشت و بهره دنیا است و عمل شایسته کشت و بهره

می گويد: «الحمد لله ربّ العالَمين»، پروردگار متعالش می گويد: بنده من، مرا حمد گفت و اقرار كرد كه: نعمت هایی كه در اختيار دارد، از ناحيه من است، و بلاهایی

از خواندن حمد و سوره است) سنّت است (يعنى وجوبش از قرآن بطور مستقيم ظاهر نشده است) پس هر كس عمدا ترك قراءت كند بايد نمازش را دوباره (با قراءت حمد و سوره)

رفعه قال : از عبد اللَّه بن فضل نوفلى حديث را به معصوم رسانيده كه فرمود: حمد بر هيچ دردى هفتاد بار خوانده نشود جز اينكه آرام گردد عبد اللَّه بن فضل نوفلى

ركعت اوّل هرگز چيزى (از حمد و سوره) مخوان، بلكه خاموش باش و قراءت امام را آنچه مى‏خواند گوش كن، و در دو ركعت آخر نيز هرگز چيزى (از حمد و سوره) مخوان، زيرا

صادق (ع) فرمود: رسول خدا (ص) را شيوه بود كه هر روز سيصد و شصت بار خدا را حمد مى‏كرد به شماره رگهاى تن انسان، مى‏فرمود: سپاس از آن پروردگار جهانيان است

این آیه براى او نازل گردیده ظهور نماید و به حجرالاسود خانه کعبه تکیه کند و حمد و ستایش پروردگار نماید. سپس گوید اى گروه مردم اگر هر کسى بخواهد با من درباره

‌است‌ ‌که‌ ‌در‌ فضيلت‌ بدرجه‌ سوره توحيد برسد بالاخص‌ ‌اگر‌ مقرون‌ بسوره‌ حمد ‌باشد‌، و ‌در‌ بعضي‌ اخبار بعض‌ ‌اينکه‌ فوائد ‌را‌ مقرون‌ ‌با‌ سوره جلد 18

ظاهرا علم معارف و احكام و حكمت و قضاوت و سياست و رياست باشد و هر دو شكر و حمد خدا را بجاى آوردند براى مزيّت علمى خودشان بفضل خدا بر بسيارى از بندگان مؤمن

ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۱ صفحه ۳۳۹ آنگاه شروع كرد بمنظور اداى شكر خدا او را حمد و ثنا كردن ، و گفت : «و قد احسن بى اذ اخرجنى من السجن » احسان پروردگار خود

جهت نماز بخواندن سوره حمد آغاز گشته نه‏ سوره‏هاى ديگر قرآن، كه در قرآن يا سخنان خير ديگر يافت نميشود آنچه از خير و حكمت كه در سوره حمد يك جا فراهم آمده است

فرموده است حمد ميكنى، و آنچه از نعمتهايش را كه احصاء كرده‏اى يك يك بياد مى‏آورى، و در برابر اهل و عيال و مال و منالى كه بر تو انعام فرموده او را حمد ميكنى،

دوّم برخاستى حمد و سوره ميخوانى (هر سوره‏اى كه بخواهى غير از سورى كه گذشت) و پس از قراءت و پيش از ركوع قنوت ميخوانى. و مستحب است در ركعت اوّل حمد و سوره «إنّا

و چون امام از خواندن حمد فارغ شود، كسى كه پشت سر او است بايد بگويد: «الحمد للَّه ربّ العالمين» و جايز نيست پس از خواندن سوره حمد مأمومين «آمين» بگويند،

راوى گويد: گفتم: ايشان قائلند: در دو ركعتى كه به امام رسيده (دو ركعت آخر) حمد و سوره را مى‏خواند، آن حضرت فرمود: چنين شخصى نمازش را وارونه ساخته و اوّل

مثانى » سوره حمد است كه در آيه شريفه در مقابل قرآن عظيم قرار گرفته و اين منتها درجه تجليل و تعظيم از سوره حمد است و ليكن با همه اين احوال سوره حمد قرآن ناميده

آن شب پايان مى‌پذيرد. روايات متعدّدى در فضيلت تلاوت اين سوره بعد از سوره حمد در نماز وارد شده است و به كسى كه آن را در نماز واجب بخواند خطاب مى‌شود: «غفر

امير المؤمنين عليه السّلام فرمود: در ماه نيسان رومى، آب باران مى‌گيرى و سوره حمد، آية الكرسى، قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ ...، قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ‌

نموديد ثمره دل او را؟ گويند: بلى. فرمايد: بنده من در آن حال چه گفت: گويند: حمد نمود و كلمه استرجاع گفت. پس خداى تعالى امر فرمايد بنا كنيد براى بنده من خانه‌اى

كنند، بخواهند يا نخواهند و با آن دو، سى تن فرشته باشند كه خدا عز و جل را حمد كنند و او را تسبيح گويند و تهليل گويند و تكبير گويند و براى او آمرزش خواهند

مى‏كرد، به درِ خانه خود مى‏ايستاد و در برابر روى خود كه به سوى آن مى‏رود سوره حمد را از پيشِ رو و از سمت راست و سمت چپ مى‏خواند و معوّذتين را هم از پيشِ رو

فراموش كرده، چه كند؟ فرمود: چنانچه پيش از ركوع متذكّر شود تكبير گويد سپس حمد و سوره را بخواند آنگاه بركوع رود، و اگر پس از ركوع در اثناء نماز ملتفت شود

السلام) شنيدم كه مى فرمود: شكر هر نعمتى، هر قدر هم كه بزرگ باشد، اين است كه حمد خدا گوئى. و در همان كتاب به سند خود، از حماد بن عثمان روايت كرده كه گفت: امام

ثالثه چيست؟ عرض كرد: ايجاد من فرمود به احسن صورت و اعدل تركيب و براى او است حمد. فرمود: راست گفتى، چهارم نعمت چيست؟ عرض كرد: قرار داد مرا متذكر نه سهو كننده،

نيست كه يكتا و بى‏همتا است، و شريكى براى او وجود ندارد. همگى ملك و كلّيه حمد از آن او است. او زنده ميسازد و ميميراند، و ميميراند و زنده ميسازد و خود زنده‏اى

جهت دوّم - كه نعمت بزرگى است - سخن از حمد و ثناى او برود. و به همين جهت، به آن جناب دستور داد تا خدا را با «حمد» تسبيح گويد. البتّه در اين ميان، وجه ديگرى

دست به كشتار وابسته‏هاى خود زد، من به امام ابى محمد (ع) نوشتم: اى آقاى من حمد خدا را كه او را از ما به خود باز داشت، زيرا به من خبر رسيده كه تو را تهديد

است. بعضى از مفسران گفته اند: گويندۀ اين حمد، همان متقين هستند. چون حمد اولشان، براى داخل شدن در بهشت بوده، و حمد دومشان، براى اين بوده كه خدا حكم را به

زمين تا برابر قبله گردد هر سو كه باشد، سپس سه بار عطسه كند و با انگشت براى حمد خدا اشارت نمايد، شاد و ختنه شده به دنيا آيد، دندانهاى چهارمين او (كه پهلوى

- مانند سورههاى «حمد» و «سبا» و «كهف » - با حمد پروردگار شروع مى شود، حمد و ستايش او به خاطر آفرينش جهان پهناور هستى مى فرمايد: «حمد مخصوص ‍ خداوندى است

باشند. در كتب فقهى مانند جواهر الكلام آمده است: اگر امام جمعه بعد از سوره حمد، سوره ديگرى را شروع كرد، تا زمانى كه به نيمه آن نرسيده، مى‌تواند عدول كند

‌در‌ دين‌ گذارده‌ شود و ‌لو‌ مثل‌ تكتّف‌ ‌در‌ نماز ‌ يا ‌ تأمين‌ ‌پس‌ ‌از‌ حمد ‌ يا ‌ ترك‌ تسميه‌ ‌در‌ سوره‌ ‌ يا ‌ غسل‌ بجاي‌ مسح‌ ‌ يا ‌ سجده‌ ‌بر‌ ‌غير‌

عند اللّه، انّ اللّه يرزق من يشاء بغير حساب. حضرت پيغمبر خوشحال شد، فرمود: حمد مر خداى را كه در فضيلت تو را شبيه سيده زنان بنى اسرائيل قرار داد. پس حضرت

از ياد خداوند باز نمى مانند! اشاره به اينكه تسبيح خدا مقدمه حصول معرفت ، و حمد خدا بعد از حصول معرفت اوست جلّ و علا. وجه اين كه در (رجال لا تلهيهم تجارة

از غزوه تبوك نبوده، و حضرت، مردم را تحريص بر جهاد و خطبه‌اى انشاء و بعد از حمد و ثنا فرمود: اى مردم، صادق‌ترين حديثها كتاب الهى است. و اولى‌ترين قول كلمه

انبياء اللّه المرسلون و عباده الصّالحون من شرّ ما رأيت في رؤياى و بخواند سوره حمد و معوّذتين و قل هو اللّه احد را و آب دهان افكند سه مرتبه بجانب چپ خود كه مأمون

فرمود: آرى گفتم: آن چيست؟ فرمود: خدا را در هر نعمتى‏ كه دارد از اهل و مال، حمد گويد و اگر در مالى كه به او انعام كرده حقى باشد آن را ادا كند و از آن به حساب

كفشگر كه أبو الحسن (ع) فرمود: چون آهنگ سفر كردى به درِ خانه‏ات بايست و سوره حمد را از پيشِ رو و از سمت راست و از سمت چپ بخوان، و سوره قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ

(يعنى: بارخدايا نور تو تمام است، و همه عالميان را بسوى خويش هدايت فرمودى، پس حمد و سپاس تو را اى پروردگار ما (يا توئى پروردگار ما) و دست‏ تواناى خويش باحسان

سلام بر همه پيامبران مرسل . و سرانجام آخرين جمله سخن را با حمد الهى پايان داده مى گويد: حمد و ستايش مخصوص خداوندى است كه پروردگار جهانيان است (و الحمد

آيه ۴۴ سوره اسراء سخن از «تسبيح » و «حمد» تمامى موجودات عالم هستى است و ان من شى ء الا يسبح بحمده . درباره حقيقت «حمد» و «تسبيح » عمومى موجودات جهان ، و

است. پس مراد به ذكر تسميه باشد. بنابر اول معنى آنكه تا ذكر خدا كنند و به حمد و شكر او قيام نمايند بر آنچه روزى ايشان گردانيده از انعام. از حضرت صادق عليه

چيست معنى قول اين پيرمرد نسبت به من و تصديق شما؟ حضرت فرمود: تو چنين هستى، و حمد براى خدا، بدرستى كه خدا فرمايد در كتاب خود نسبت به آدم عليه السّلام‌ «إِنِّي

انبياء اللّه المرسلون و عباده الصّالحون من شرّ ما رأيت في رؤياى و بخواند سوره حمد و معوّذتين و قل هو اللّه احد را و آب دهان افكند سه مرتبه بجانب چپ خود كه مأمون

منقول است كه فرمود: در نماز جماعت اگر مأموم همهمه (يا صداى نامفهوم) را بشنود حمد و سوره را قراءت نكند.

بحمده و الملائكة من خيفته» يعنى: منزّه است و تنزيه ميكنم خدائى را كه رعد با حمد او، تسبيح او مى‏كند. يا تسبيح و تحميد او مى‏كند و فرشتگان نيز از خشيت او تسبيح

دعا را امام صادق (ع) به من ديكته كرد و آن جامع حوائج دنيا و آخرت است، پس از حمد و ثناى خدا مى‏گوئى: اللهم أنت اللَّه لا اله الا أنت الحليم الكريم، و أنت اللَّه