نتایج جستجو

نیز در اینجا نهایت بدبختی و شقاوت آنها را منعکس می‌سازد. تفسیر آیات ۱ - «اصحاب المشئمه» (نگون بختان)، در آخرت در نهایت شقاوت و بدبختى خواهند بود. (و أصحب

آنان غم مخور، و از آنچه مكر مى‌كنند تنگدل مباش. و (ای رسول) تو بر (کفر و بدبختی) این کافران‌اند اندوهناک مشو و از مکر آنان نیز دلتنگ مباش. و بر آنان [که

می‌توانیم می‌کنیم (و در راه خود می‌رویم، ولی بدانید سرانجامِ شما شکست و بدبختی، و عاقبتِ ما پیروزی و خوشبختی است). و به کسانی که ایمان نمی‌آورند بگو: «بر

مکن (و بر دعوت خود پایدار باش و به راه آنان مرو. اطاعت از ایشان گمراهی و بدبختی است). پس، از تکذیب‌کنندگان فرمان مبر. پس فرمانبری مکن تکذیب‌کنندگان را So

انحرافات سه‌گانه‌ی فحشاء و منکر و بغی، دنیائی آباد و آرام و خالی از هرگونه بدبختی و تباهی بسازید). محققاً خدا به دادگری و نیکوکاری و بخشش به خویشان نزدیکتر

روزگاری را برایتان تعیین کرده است که در آن زندگی می‌کنید و کتاب خوشبختی یا بدبختی خود را می‌نویسید و) سپس شما را می‌میراند و (به سوی خویش برمی‌گرداند). برخی

سوی) پروردگارت صادر گردید، و جز بر هلاک و زیانشان نیفزودند (و تنها مایه‌ی بدبختی و نابودی ایشان شدند و بس). و ما به آنان ستم نکردیم، ولی آنان به خودشان ستم

اميد نداشتند. (قریشیان در سفرهای خود به شام) از کنار شهری که باران شرّ و بدبختی (سنگباران) بر سر اهالی آنجا در گرفته بود گذشته‌اند (و صحنه‌های گویا و تابلوهای

پروردگارشان [برای محاکمه] بازداشت شده اند، ببینی در حالی که هر کدام گناه و بدبختی خود را بر عهده دیگری می اندازد [امر عجیبی می بینی] مستضعفان به مستکبران

می‌نمایند. خداوند حال و وضع هیچ قوم و ملّتی را تغییر نمی‌دهد (و ایشان را از بدبختی به خوشبختی، از نادانی به دانائی، از ذلّت به عزّت، از نوکری به سروری، و

آبی جوشان غلیان پیدا می‌کند، و به جای این که این غذا مایه قوت و قدرت گردد بدبختی و عذاب و درد و رنج می‌آفریند. تفسیر آیات ۱- جوشش زقّوم، در درون دوزخیان،

«یمن» است، یعنى این گروه کافر، افرادى شوم و نامیمونند، که هم سبب بدبختى خودشانند، و هم بدبختى جامعه، ولى از آنجا که شوم بودن و خجسته بودن در قیامت به آن شناخته

یکپارچگى فطرى و توحیدى خود پایان دادند و در نتیجه گرفتار آن همه شکست، ناکامى و بدبختى شدند. قطع‌ (۳۶ بار) وَ أَمْرَهُم فَاعْبُدُون رَبّکُم بَيْنَهُم أَنَا کُل

شود، نه تنها در جهان دیگر، بلکه در این جهان نیز در جهنمى سوزان از ذلت و بدبختى و شکست و محرومیت، پناه خواهند گرفت. «مَأوى» از مادّه «أَوِىّ» (بر وزن قوىّ)

از رود «نیل» سر برآوردند و آن قدر تولید مثل کردند که زندگى آنها را قرین بدبختى و مشکلات کرد. ضفدع‌ (۱ بار) (بر وزن زبرج و جعفر) قورباغه. و آن شامل تمام

در لغت عرب شبیه و نظیر دارد مانند «مَشْئُوم» به معناى «شائم» کسى که مایه بدبختى است، و «میمون» به معناى «یامن» کسى که مایه خوشبختى است. ولى جمعى دیگر از

بخورى، پشت سر آن بیمارى و مرض است و یا اگر با فلان کس رفاقت کنى، به دنبال آن بدبختى و پشیمانى است، یعنى نتیجه و معلول آن، چنین است. کلمه «وَراء» (پشت سر) مسلماً

بخورى، پشت سر آن بیمارى و مرض است و یا اگر با فلان کس رفاقت کنى، به دنبال آن بدبختى و پشیمانى است، یعنى نتیجه و معلول آن، چنین است. کلمه «وَراء» (پشت سر) مسلماً

سلسله تمام ناخوشيها است و هيچ عذابى اعظم از آن نيست و هيچ بدبختى بپايه آن نميرسد بلكه تمام بدبختى‌ها ناشى از جهالت و نادانى است كه ابو الامراض و امّ الفساد

ولى به نظر نگارنده مراد آن است كه پيامبران گفتند: وجود ما براى شما اسباب بدبختى نيست بلكه عمل شماست كه بدبختتان خواهد كرد با خود شماست و از شما منفّك نيست

کلمه سعد (۲ بار) سعد سعادت به معنى نيكبختى است چنانكه شقوة و شقاوت به معنى بدبختى است راغب گفته: سعد و سعادت آن است را در رسيدن بخير يارى كند. ضدّ آن شقاوت

از عذاب دردناک الهی، از خسارت تمام سرمایه‌های وجودی، و از سقوط در دامان بدبختی در دنیا و آخرت. تفسیر آیات ۱ - حضرت محمد(ص)، فرستاده اى از سوى خداوند براى

بازگشت نمی‌کند» و معادی در کار نیست! (انه ظن ان لن یحور). در حقیقت منشأ اصلی بدبختی او اعتقاد فاسد و گمان باطلش دائر بر نفی معاد بود، و همین اعتقاد باعث غرور

اسلام یا قرآن است، و یا این که مراد سرافرازی و خوشبختی مؤمنان و سیه‌روزی و بدبختی کافران در این جهان و آن جهان است. «مُسْتَقِیماً»: راست. حال مؤکّد برای (صِراطُ)

وَيْلَهُ - وَيْلَكَ - وَيْلى. نگارنده گويد: در هر حال كلمه‏ايست حكايت از بدبختى و عذاب دارد خواه شخص گرفتار خودش بگويد مثل [كهف:49]. و خواه از ديگرى به

فرموده: [كهف:50] و در قرآن به او و تابعانش وعده آتش داده . علّت اين همه بدبختى فقط امتناع و عدم تسليم بود. به‏آنچه يقين داشت تسليم نشد بلكه «اَبى وَ اسْتَكْبَرَ»

بآیاتنا اولئک اصحاب النار خالدین فیها و بئس المصیر). در اینجا نیز، عامل بدبختی دو چیز شمرده شده است: «کفر» و «تکذیب آیات الهی» که ضد «ایمان» و «عمل صالح»

پيوسته به آينده و سعادت خويش متوجه است و اگر صورتش به قفا برگردد بقهقرى و بدبختى مى‏رود چنانكه آيه [انعام:110]. دالّ بر آن است. در اين صورت: عده‏اى از يهود

[طه:81]. هر كه غضب من بر او واقع شود هلاك گشته. سقوط در آيه همان هلاك و بدبختى است. [نجم:53]. شهر زيررو شونده را هلاك كرد و ساقط نمود راغب گويد آن را به

پیدا می‌کرد؟ به عبارت دیگر همان گونه که فقر و نیاز، انسان را به انحراف و بدبختی می‌کشاند بی‌نیازی بیش از حد نیز منشأ فساد و تباهی است. تفسیر آیات ۱- خزانه

پیدا است که این دو معنا از هم جدا نیست. شقو (۱۲ بار) شقى‌ (۱۲ بار) شقاوت: بدبختى. خلاف سعادت. مصدر آن شقو، شقوة، شقاوت و شقاء آمده است [مؤمنون:106]. [هود:105]

فَإِنَّ مَصِیرَکُمْ إِلَی النَّارِ). با این که نه این زندگی شما زندگی است که بدبختی است و نه این ریاست و حکومت شما ارزشی دارد که تبهکاری و دردسر و مصیبت است

گروه اول را خوشبختی و سهولت و آرامش، و پایان کار گروه دوم را سختی و تنگی و بدبختی می‌شمرد. در بخش دیگری از این سوره، بعد از اشاره به این معنی که هدایت بندگان

مسلمانان جهان هشدار می‌دهد که به هوش باشند، تا عاقبت و پایان کار آنها به بدبختی نگراید، لذا با تأکید می‌فرماید: «و از دنیا نروید مگر این که مسلمان باشید»

[اعراف:141]. و نظير آن بارها در قرآن مجيد آمده است. اين عمل يك نمونه كامل از ذلت و بدبختى بنى اسرائيل و نمونه كامل از ستم يك ستمگر است. گويند كاهنان به وى خبر داده

اند و در صورت تخلف حاكم شرع مى‏تواند رأساً در آن اقدام نمايد تا مردم را از بدبختى و گنج داران را از عذاب و تبهكارى برهاند. 5- اين حكم بدان معنى نيست كه اسلام

عامل بدبختى و شقاوت اخروى آنان (قالوا بلى و لکنّکم ... و غرّتکم الأمانىّ) ۱۱ - باقى ماندن منافقان، بر مواضع منافقانه خود تا لحظه مرگ، مایه بدبختى و شقاوت

کمک کنند. امّا اگر محبّت آنان بر فرمان و رضای یزدان ترجیح داده شود، مایه بدبختی می‌گردند (نگا: آل‌عمران / و ، توبه / و و ). وَ اعْلَمُوا أَنَّمَا أَمْوَالُکُمْ‌

«افترا» هم ستمی است بر خویشتن، چرا که انسان سر نوشت خود را به دست عوامل بدبختی و سقوط سپرده، و هم ظلمی است بر جامعه‌ای که این نغمه را در آن سر می‌دهد و

دست افراد ناصالح نه تنها سعادت آفرین نیست، بلکه غالبا مایه دردسر و بلا و بدبختی است، زیرا چنین اشخاصی نه اموال خود را به مورد، مصرف می‌کنند و نه فرزندان

دیگران را بی‌آنکه از گناه دیگران چیزی کاسته شود. در پایان آیه ریشه اصلی بدبختی آنها را این گونه شرح می‌دهد: «آنها نه گوش شنوا داشتند و نه چشم بینا»! (ما

الْجَحِیمِ). تا با مقابله این دو گروه با یکدیگر مقام والای گروه اول، و انحطاط و بدبختی گروه دوم آشکار گردد. و از آنجا که در گروه اول، سطح بالای ایمان مطرح بود،

پیامبر اسلام صلّی اللّه علیه و آله در ضلالت و گمراهی روشنی بودند، سیه روزی و بدبختی، جهل و نادانی، و آلودگیهای گوناگون معنوی در آن عصر، تمام نقاط جهان را فرا

آنها در زمین، سپس فراموش کردن پیمان الهی و گرفتار شدن آنها در چنگال رنج و بدبختی شباهت زیادی به داستان آدم دارد، خداوند در این آیه روی سخن را به بنی اسرائیل

بازگشت را به روی آنان بازگذارده، تا کسی گمان نبرد که سرنوشت اجباری توأم با بدبختی و کیفر و مجازات برای آنها تعیین شده است. تفسیر آیات ۱- خداوند براى یهودیان

عبارت دیگر، تکذیب کفّار مقتضی عذاب و هلاک آنان در دنیا و آخرت بوده و موجب بدبختی ایشان خواهد شد. Tabber requires Javascript to function. آيات ۶۳ - ۷۷، سوره

منافقان عصر خویش می‌یابیم، سرگردانی آنها، وحشت و اضطرابشان و خلاصه بی‌پناهی و بدبختی و سیه روزی و رسوائی آنها را درست همانند همان مسافری که قرآن به روشنترین

کفر و انکار دین الهى، هر چند توأم با عمل کفرآمیز نباشد، موجب عذاب شدید و بدبختى است. (الذین کفروا لهم عذاب شدید و الذین ءامنوا و عملوا الصلحت لهم مغفرة)

أصحاب الشمال» حاکى از آن است که این گروه از مردم، در قیامت در درجه اى از بدبختى قرار مى گیرند که هر بیننده اى با دیدن آنها شگفت زده و حیران خواهد ماند.

و كافران است. كَفَرُوا ... كُنَّا فِي غَفْلَةٍ 7- ريشه همه‌ى انحراف‌ها و بدبختى‌ها، غفلت است. «كُنَّا فِي غَفْلَةٍ» 8- غفلت از قيامت، مايه‌ى ستم به خود

امرى، پیش از فرا رسیدن آن است. ۲ - توحید و یکتاپرستى، رهایى بخش انسان ها، از بدبختى هاى اخروى (قل ... نذیر مبین) ۳ - آگاه ساختن مردم از عواقب شرک و ترساندن

چه در دنيا از اموال و اتباع تهيّه نمودم ابدا بحال من نفعى نداشت و كمترين بدبختى و عذابى را از من دفع ننموداى افسوس كه تسلّط و زورگوئى و حكم‌فرمائى من هم

گره‌گشا نيستند بلكه خود نيز گرفتارند. «وَ ما كانُوا يَعْبُدُونَ» 10- براى بدبختى انسان همين بس كه با بت‌هاى بى‌جان محشور شود. احْشُرُوا ... وَ ما كانُوا

أَزْواجاً ثَلاثَةً- فَأَصْحابُ‌- فَأَصْحابُ‌- وَ السَّابِقُونَ» 3- نيك‌بختى يا بدبختى، سعادت يا شقاوت، در قيامت دائمى است. فَأَصْحابُ الْمَيْمَنَةِ ... وَ أَصْحابُ

أَزْواجاً ثَلاثَةً- فَأَصْحابُ‌- فَأَصْحابُ‌- وَ السَّابِقُونَ» 3- نيك‌بختى يا بدبختى، سعادت يا شقاوت، در قيامت دائمى است. فَأَصْحابُ الْمَيْمَنَةِ ... وَ أَصْحابُ

است كور شد كه نديدند وسيله سعادت دنيا و آخرتشانرا و نفهميدند موجب شقاوت و بدبختى خودشان را ولى از جان و مال گذشتگان در راه خدا نائل شدند بمنافع دنيا و آخرت

چه در دنيا از اموال و اتباع تهيّه نمودم ابدا بحال من نفعى نداشت و كمترين بدبختى و عذابى را از من دفع ننموداى افسوس كه تسلّط و زورگوئى و حكم‌فرمائى من هم

واهلش را به ارث مى‌بريم و (همه) به سوى ما بازگردانده مى‌شوند. كليد همه‌ى بدبختى‌ها، غفلت است. غفلت از خداوند، غفلت از معاد، غفلت از آثار و پيامدهاى گناه،

گره‌گشا نيستند بلكه خود نيز گرفتارند. «وَ ما كانُوا يَعْبُدُونَ» 10- براى بدبختى انسان همين بس كه با بت‌هاى بى‌جان محشور شود. احْشُرُوا ... وَ ما كانُوا

زشت باعث مى شود بلاها و محنتها پشت سر هم بر سر انسانها فرود آيد و نقمت و بدبختى و هلاكت به سوى او جلب شود، و اين نكته از آيات ديگر قرآنى نيز استفاده مى

است كور شد كه نديدند وسيله سعادت دنيا و آخرتشانرا و نفهميدند موجب شقاوت و بدبختى خودشان را ولى از جان و مال گذشتگان در راه خدا نائل شدند بمنافع دنيا و آخرت

قرآن ذكر است، «نَزَّلْنَا الذِّكْرَ» و اعراض از ذكر و قرآن، انسان را به بدبختى مى‌كشاند. «وَ مَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِكْرِي فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنْكاً»

مَعِيشَةً ضَنْكاً» «5» هركس از ياد و اطاعت من سرپيچى كند، معيشتش تنگ شود. نكبت و بدبختى بر او مسلّط مى‌شود: «إِنَّ الْخِزْيَ الْيَوْمَ وَ السُّوءَ عَلَى الْكافِرِينَ»

«1»* آرزوهاى طولانى و وعده‌هاى اغفال گران وسيله غرورند. در اينجا به عوامل بدبختى انسان اشاره شده است: غرور، لجاجت، سركشى و فرار از حق. «عُتُوٍّ» به معناى

«1»* آرزوهاى طولانى و وعده‌هاى اغفال گران وسيله غرورند. در اينجا به عوامل بدبختى انسان اشاره شده است: غرور، لجاجت، سركشى و فرار از حق. «عُتُوٍّ» به معناى

خلاصه نمى‌شود، «مَنْ أَعْرَضَ‌ ... فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنْكاً» «2» بلكه بدبختى آخرت را نيز به همراه دارد. مَنْ أَعْرَضَ‌ ... يَحْمِلُ يَوْمَ الْقِيامَةِ

بواسطه تراكم حجابهاى معصيت سياه و فاسد شد ميترسم موفق بتوبه نشوى و وقتى از بدبختى خود خبردار شوى كه دسترس بهيچ جا نداشته باشى نميدانم چه بگويم از تأثير معصيت

نعمتى از فضل خداست. لِيَجْزِيَ‌ ... مِنْ فَضْلِهِ‌ 5- كفر به تنهايى سبب بدبختى است، گرچه كار خلافى نكند، ولى ايمان به تنهايى كافى نيست، بلكه نيازمند عمل

دارد. (حرف فاء بيانگر آن است كه زمان زيادى سپرى نشد). فَذاقُوا ... 5- دليل بدبختى‌ها رفتار خود انسان است. «وَبالَ أَمْرِهِمْ» 6- كيفر الهى در دنيا تنها در

مَعِيشَةً ضَنْكاً» «5» هركس از ياد و اطاعت من سرپيچى كند، معيشتش تنگ شود. نكبت و بدبختى بر او مسلّط مى‌شود: «إِنَّ الْخِزْيَ الْيَوْمَ وَ السُّوءَ عَلَى الْكافِرِينَ»

مَعِيشَةً ضَنْكاً» «5» هركس از ياد و اطاعت من سرپيچى كند، معيشتش تنگ شود. نكبت و بدبختى بر او مسلّط مى‌شود: «إِنَّ الْخِزْيَ الْيَوْمَ وَ السُّوءَ عَلَى الْكافِرِينَ»

‌اينکه‌ امريست‌ ‌که‌ ‌اينکه‌ پيغمبر و اتباعش‌ اراده‌ كردند ‌که‌ ‌ما ‌را‌ ‌به‌ بدبختي‌ و بيچارگي‌ بيندازند و آلهه جلد 15 - صفحه 214 ‌ما ‌را‌ ‌از‌ ‌بين‌ ببرند

ثمود (أنّا دمّرنهم و قومهم أجمعین) ۵ - نقش سردمداران کفر و فساد در هلاکت و بدبختى تمامى جامعه (أنّا دمّرنهم و قومهم) ضمیر «هم» به گروه هاى نُه گانه بازمى گردد

كه مورد قهر پدر قرار گرفته و از راهنمايى او بى‌بهره مى‌شود و اين امر موجب بدبختى و هلاكت او مى‌گردد. 1- در شيوه‌ى تبليغ، توقع نداشته باشيم كه با اولين تذكّر

‌خود‌ اعتراف‌ و اقرار بتقصير ‌خود‌ كند ديگر ‌بر‌ ‌او‌ اقامه‌ شهود نميكنند، و بدبختي‌ اينست‌ ‌که‌ گمان‌ ميكردند ‌اگر‌ كتمان‌ كنند و انكار نمايند راه‌ اثبات‌

۵ - بشارت خداوند به پیروزى و سعادتمندى مؤمنان و تهدید او نسبت به شکست و بدبختى کافران (إنّ ربّک هو أعلم بمن ضلّ عن سبیله و هو أعلم بالمهتدین) بنابر گفته

است. اگر پيرو قرآن باشد، سعادت و رستگارى و اگر دور از قرآن باشد، شقاوت و بدبختى براى او رقم مى‌خورد. ابوذر مى‌گويد: به رسول خدا عرضه داشتم آيا شب قدر در

تناقض محال و خلاف حكمت مخالفت صريح در تمام موارد با كتاب الهى شده است و اين بدبختى در نتيجه اعراض از خانواده وحى و تنزيل است خداوند دست ما را از دامان آنها

طُغْيانِهِمْ يَعْمَهُونَ «75» و (بر فرض) اگر به آنها رحم كنيم و (رنج و عذاب و) بدبختى‌هاى آنان را برطرف سازيم (به جاى هوشيارى و شكر) در طغيانشان كوردلانه اصرار

شمانازل مى كند اعمال صالح باعث ازدياد خيرات و نعمتهاات واعمال زشت بلا و محنت و بدبختى در پى دارد جواب رد قوم هود به آن حضرت تحدى : پاسخ هود به قوم خود هود (ع

است كور شد كه نديدند وسيله سعادت دنيا و آخرتشانرا و نفهميدند موجب شقاوت و بدبختى خودشان را ولى از جان و مال گذشتگان در راه خدا نائل شدند بمنافع دنيا و آخرت

مَعِيشَةً ضَنْكاً» «5» هركس از ياد و اطاعت من سرپيچى كند، معيشتش تنگ شود. نكبت و بدبختى بر او مسلّط مى‌شود: «إِنَّ الْخِزْيَ الْيَوْمَ وَ السُّوءَ عَلَى الْكافِرِينَ»

مَعِيشَةً ضَنْكاً» «5» هركس از ياد و اطاعت من سرپيچى كند، معيشتش تنگ شود. نكبت و بدبختى بر او مسلّط مى‌شود: «إِنَّ الْخِزْيَ الْيَوْمَ وَ السُّوءَ عَلَى الْكافِرِينَ»

مَعِيشَةً ضَنْكاً» «5» هركس از ياد و اطاعت من سرپيچى كند، معيشتش تنگ شود. نكبت و بدبختى بر او مسلّط مى‌شود: «إِنَّ الْخِزْيَ الْيَوْمَ وَ السُّوءَ عَلَى الْكافِرِينَ»

عَنْهُمُ الرِّجْزَ إِلى‌ أَجَلٍ هُمْ بالِغُوهُ إِذا هُمْ يَنْكُثُونَ» «1» اگر بدبختى ما را برطرف كنى حتماً به تو ايمان آورده، بنى‌اسرائيل را همراه تو مى‌فرستيم

و بزرگي‌ باشند و اينها ‌در‌ ذلت‌ و جلوگيري‌ ‌از‌ لذائذ دنيوي‌ و حقارت‌ و بدبختي‌ باشند هرگز چنين‌ نيست‌ خداوند داراي‌ قرار داده‌ دار جزاء و پاداش‌ عمل‌

یکدیگر مى گفتند بزرگترین مصیبت به آن‌ها روى آورده است و این واقعه را بالاترین بدبختى و ذلت از براى خویش تلقى کردند در حالتى که اغلب آن‌ها با مال و امتعه و ثروت

همه جانبه خداوند، به اعمال انسان (و اللّه خبیر بما تعملون) ۹ - نیک بختى یا بدبختى انسان پس از مرگ، در گرو اعمال خوب یا بد او است. (و لن یؤخّر اللّه ... و

شمانازل مى كند اعمال صالح باعث ازدياد خيرات و نعمتهاات واعمال زشت بلا و محنت و بدبختى در پى دارد جواب رد قوم هود به آن حضرت تحدى : پاسخ هود به قوم خود هود (ع

‌اينکه‌ علماء ‌ما، ‌ما ‌را‌ ‌از‌ كلّيه ‌اينکه‌ فوائد محروم‌ كردند و ‌به‌ بدبختي‌ انداختند ‌از‌ اينجهت‌ نزديك‌ علماء نميروند، نه‌ امور اعتقاديه‌، و نه‌ مسائل‌

الأَخسَرِين‌َ): خسران‌ ‌در‌ مقابل‌ سعادت‌ ‌است‌ و بزبان‌ امروز بد شانسي‌ و بدبختي‌ مقابل‌ خوش‌شانسي‌ و خوشبختي‌ ‌است‌، و تمام‌ كفار و مشركين‌ و معاندين‌ و

شمانازل مى كند اعمال صالح باعث ازدياد خيرات و نعمتهاات واعمال زشت بلا و محنت و بدبختى در پى دارد جواب رد قوم هود به آن حضرت تحدى : پاسخ هود به قوم خود هود (ع

است كور شد كه نديدند وسيله سعادت دنيا و آخرتشانرا و نفهميدند موجب شقاوت و بدبختى خودشان را ولى از جان و مال گذشتگان در راه خدا نائل شدند بمنافع دنيا و آخرت

يَجْعَلْنِي جَبَّاراً شَقِيًّا: و قرار نداد مرا گردنكشى متعظم كه با خلق تكبر كنم بدبختى كه نافرمانى حق نمايم، يعنى از جبابره و اشقيا نيستم، بلكه با جميع مردمان

یکدیگر مى گفتند بزرگترین مصیبت به آن‌ها روى آورده است و این واقعه را بالاترین بدبختى و ذلت از براى خویش تلقى کردند در حالتى که اغلب آن‌ها با مال و امتعه و ثروت

مديريّت‌هاى ناقص و توزيع‌هاى ناعادلانه و اسراف و تبذيرها و كارهاى ظالمانه، اين بدبختى‌ها را براى شما آورده است و در پايان مى‌فرمايد: «إِنَّ الْإِنْسانَ لَظَلُومٌ

«أَخْذُ رَبِّكَ» 4- قهر خداوند، از شئون ربوبيّت اوست. «أَخْذُ رَبِّكَ» 5- عامل بدبختى و نزول قهر الهى، خود انسان‌ها هستند. «أَخَذَ الْقُرى‌ وَ هِيَ ظالِمَةٌ»

پرده و پوشش است. «1». هود، 91. «2». فصّلت، 5. جلد 1 - صفحه 157 1- مقدّمات بدبختى، بدست خود انسان است. اگر گروهى مورد لعنت وقهر الهى قرار مى‌گيرند، به خاطر

است. اگر پيرو قرآن باشد، سعادت و رستگارى و اگر دور از قرآن باشد، شقاوت و بدبختى براى او رقم مى‌خورد. ابوذر مى‌گويد: به رسول خدا عرضه داشتم آيا شب قدر در

‌خود‌ و بيان‌ فرائض‌ و امر آخرت‌ و وعد بجنة و رستگاري‌ و توعيد ‌از‌ نار و بدبختي‌ آنچه‌ بايد بگويم‌ گفتم‌ و آنچه‌ بايد بجا بياورم‌ آوردم‌ و ‌اينکه‌ قرآن‌

همچنان رها نميكند كه هر چه خواست ظلم كند، بلكه او را كيفرى مى دهد كه مايه بدبختى او و خنك شدن دل مظلوم باشد، و خدا عزيزى است داراى انتقام . «وَ لا أَقُولُ

شمانازل مى كند اعمال صالح باعث ازدياد خيرات و نعمتهاات واعمال زشت بلا و محنت و بدبختى در پى دارد جواب رد قوم هود به آن حضرت تحدى : پاسخ هود به قوم خود هود (ع

سعادت ختم کند (عاقبت به خیر شود) و حقیقت شقاوت این است که انسان عملش را به بدبختى ختم کند». انبیا: شقاوت مکذبان انبیا ۵; مؤمنان به انبیا ۶ انسان: انسان ها

شمانازل مى كند اعمال صالح باعث ازدياد خيرات و نعمتهاات واعمال زشت بلا و محنت و بدبختى در پى دارد جواب رد قوم هود به آن حضرت تحدى : پاسخ هود به قوم خود هود (ع

كافر شدن آنان عبرت بگيريم. (از نصارا پيمان گرفتيم، چون فراموش كردند گرفتار بدبختى شدند). أَخَذْنا مِيثاقَهُمْ فَنَسُوا ... فَأَغْرَيْنا 5- تفرقه و دشمنى،

یکدیگر مى گفتند بزرگترین مصیبت به آن‌ها روى آورده است و این واقعه را بالاترین بدبختى و ذلت از براى خویش تلقى کردند در حالتى که اغلب آن‌ها با مال و امتعه و ثروت

۸- رهبران و سردمداران کفر و شرک در مکه، افرادى ناسپاس و عامل اصلى سقوط و بدبختى مردم بودند. (ألم تر إلى الذین بدّلوا نعمت الله کفرًا و أحلّوا قومهم دار

مى آید که استماع سخنان و گزینش بهترین آنها موجب سعادت و ترک آن سبب خسران و بدبختى است. اسلام: فضیلت اسلام ۹ انسان: اختیار انسان ۵; استعدادهاى انسان ۸ اولواالالباب:

منظور وى را دعوت نمود و كوشش كرد كه مسلمان شود ولى از آنجائی كه شقاوت و بدبختى دامنگیر او شده بود، از قبول اسلام خوددارى كرد و این امر بر رسول خدا صلى

رضا عليه السلام فرمود: به پيامبر صلى الله عليه و آله گفته شد: فلانى انسان بدبختى است، زيرا بسيارى از گناهان را مرتكب شده است. پيامبر فرمود: هرگز چنين نيست

مى شود; آنانى که مصداق «لمن صبر و غفر» هستند. ۱۶ - ستمکاران، عامل خسران و بدبختى خود و محرومیت از خانواده خویش (إنّ الخسرین الذین خسروا أنفسهم و أهلیهم یوم

للمؤمنین و المؤمنت) ۱۳ - درخواست نوح(ع) از درگاه الهى، مبنى بر افزودن هلاکت و بدبختى ستمگران حق ناپذیر (و لاتزد الظلمین إلاّ تبارًا) «تبار»، به معناى هلاکت و

نعمت‌هايى كه در باطن نقمت است و چه بسا توان‌هاى اقتصادى كه وسيله‌ى نابودى و بدبختى مى‌شود. «لِيُعَذِّبَهُمْ بِها» 3- به ذلّت كشاندن ثروتمندانِ منافق، از سنّت‌هاى

مؤمنان و سنّت‌ جلد 7 - صفحه 512 كيفر حيله‌گران و مستكبران. آرى، خوشبختى و بدبختى و عزّت يا سقوط جامعه، در گرو پيروى از سنّت‌هاى الهى يا ترك آنهاست. فَلَنْ

جاى او ميكائيل به او وحى مى آورد. به او ايمان مى آورديم چون جبرئيل عذاب و بدبختى براى ما مى آورد و ميكائيل رحمت و بركت نازل مي‌كند سپس عمر قصد نمود كه نزد

كاري‌ و خيالات‌ واهي‌ متوجه‌ ‌خود‌ ميگرداند ‌اينکه‌ قسمت‌ ‌از‌ بلاها جز بدبختي‌ دنيا و گرفتاري‌ آخرت‌ چيزي‌ ندارد خَسِرَ الدُّنيا وَ الآخِرَةَ ذلِك‌َ هُوَ

یأتینّکم منّى هدًى فمن اتبع هداى ) ۱۶ - پیروى از هدایت الهى، مانع گمراهى و بدبختى است. (فمن اتبع هداى فلایضلّ و لایشقى ) ۱۷ - سرپیچى از هدایت هاى الهى، عامل

مصارف روزمره زندگى‌شان قرار مى‌داد و با دقت و امانتدارى، كشور مصر را از بدبختى نجات داد. يوسف در هفت سال دوره‌ى قحطى، هرگز با شكم سير زندگى نكرد، تا مبادا

آب آن نهر خشکیده شد و باران قطع گردید و نباتات زمین سوخت و وضع اهالى به بدبختى و گرسنگى و بیچارگى کشانیده شد و این آیه نازل گردید. Tabber requires Javascript

قيامت به انحراف خود اقرار خواهند كرد و به معبودهاى خيالى خود خواهند گفت: رمز بدبختى ما اين است كه شما را با پروردگار جهانيان يكسان مى‌پنداشتيم. «إِذْ نُسَوِّيكُمْ

یکدیگر مى گفتند بزرگترین مصیبت به آن‌ها روى آورده است و این واقعه را بالاترین بدبختى و ذلت از براى خویش تلقى کردند در حالتى که اغلب آن‌ها با مال و امتعه و ثروت

نمى‌آيد. «لَيْسَ لَها مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِيٌّ وَ لا شَفِيعٌ» 6- عامل بدبختى‌هاى انسان، خود او و عملكرد اوست. بِما كَسَبَتْ‌ ... بِما كَسَبُوا ... عَذابٌ

مساءله تكيه شده است كه فلاح و رستگارى در تزكيه نفس ‍ است ، و محروميت و شكست و بدبختى در ترك تزكيه است . در واقع مهمترين مساءله زندگى انسان نيز همين مساءله است

و نتائج حوادث انديشه نمى نمايند و اين وسيله بزرگ رهائى از چنگال هر گونه بدبختى را بلا استفاده در گوشه اى از وجودشان رها مى سازند. ديگر اينكه «چشمهاى روشن

حقيقتش آميخته با حقيقت زمين است ، يعنى داراى گرفتارى ، و مستلزم سختى ، و بدبختى است ، و لازمه اين نيز اين است كه انسان در آن تكون يابد، و دوباره با مردن

توصيف مى كند، و از اين كه در توصيف معناى آن مى فرمايد وضعشان را به عذاب و بدبختى تغيير مى دهيم، فهميده مى شود كه مقصود از وضع قبلی شان، نعمت و خوشى ايشان

تقولون لا اله الا الله ! بگوئيد معبودى جز الله نيست ! (و اين بتها را كه مايه بدبختى و ننگ و عقب افتادگى شماست دور بريزيد). هنگامى كه حضار اين جمله را شنيدند

رسانده، و آن را حذف نموده، تا بر اهميت و فخامت آن دلالت كند و بفهماند شر و بدبختى، آن چنان هول آور و دهشت زا است، كه قابل ذكر نيست. پس معنا چنين مى شود: كسانى

راه است: يا اين كه شخص معذّب بميرد و هستی اش فانى شود. و يا زندگى شقا و بدبختی اش ‍ را مبدّل به سعادت و عذابش را مبدّل به راحتى كند. پس منظور از حيات در

كرده است كه فرمود: «رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود كه: از جمله نشانه بدبختى، خشكى چشم و سختى دل است، و شدّت حرص در طلب دنيا، و اصرار كردن بر گناه».

اين طبيبان روحانى را گمراه خوانديم ، و از خود رانديم . بعد به دليل اصلى بدبختى و گمراهى خود اشاره كرده ، «مى گويند: اگر ما گوش شنوا داشتيم ، و عقل خود

شيطان از روز اول خلقتى پاك داشت ، مانند همه موجودات ديگر، انحراف و انحطاط و بدبختى و شيطنت با اراده و خواست خودش به سراغش آمد، بنابراين خداوند ابليس را از

چپ داشت گفت: از تو است جبّاران و مشركان و كافران و سركشان و هر كه خوارى و بدبختى او را خواهم- و بر ايشان آنچه را گفت چنانچه گفت بايست شد- سپس هر دو سرشت

موجب كفر و كفر، عامل هر گونه جنايت است. «يَكْفُرُونَ، عَصَوْا» 11- ذلّت و بدبختى، مربوط به نژاد نيست، بلكه مربوط به خصوصيّات و عقايد و اعمال انسان‌هاست.

خود مبتلا مى شوند؛ و اين بدبختى ها تمام شدنى است. ولى آن كسى كه كفر مى ورزد، در زندگى آخرتى بدبخت است. يعنى بدبختى است كه بدبختی اش، پايان ندارد و به خلاصى

دردناك اين آلودگان و مشركان است ، ميفرمايد: آنها از كنار شهرى كه باران شر و بدبختى (بارانى از سنگهاى نابود كننده ) بر سرشان ريخته شد گذشتند آيا آنها (در سفرهايشان

اصلى را به دوش ديگرى مى انداخت ، و او را شديدا سرزنش مى كرد كه تو عامل اصلى بدبختى ما شدى ؟ و گرنه ما اينقدر هم از خدا و عدالت بيگانه نبوديم ! آرى اينچنين

پا نهاده اند، و اطاعت از چنين كسانى حتى در يك كلام نتيجه اى جز گمراهى و بدبختى ندارد. سپس به تلاش و كوشش آنها براى سازشكشيدن پيامبر (صلى اللّه عليه و آله

و جان ما و خانواده ما و برادر ما رحم كن ، و گفتند: كه هان اى عزيز! بلا و بدبختى ما و اهل ما را احاطه كرده ، و قحطى و گرسنگى از پايمان درآورده ، با بضاعتى

نصيحتى بود كه صلاح حالشان و سعادت در زندگى شان در بهشت كه مامن از هر رنج و بدبختى است در رعايت آن بوده . خداى متعال هم وقتى آن دو را از مخالفت تحذير كرد،

بروم، به من يك روزى مده كه سركشم كند و به فقرى گرفتارم مكن كه در تنگناى بدبختى افتم، به من بهره و افر آخرت بده و معاش وسيع گوارا و خوشگوار در دنيايم و

نمى‏آيد شما را تا آزموده شويد. و به خدا سوگند كه، نمى‏آيد شما را تا ظاهر شود بدبختى آن كه بدبخت باشد و ظاهر شود نيك‏بختى آن كه نيك‏بخت است».

در چهار آيه اخير عامل اصلى بدبختى دوزخيان و عامل پيروزى و رستگارى بهشتيان با صراحت بيان شده است . گروه اول كه عوامل بدبختى و گمراهى را بدست خود فراهم ساختند

در اينجا مى گويد: اى كاش فلان شخص را دوست خود انتخاب نكرده بودم كه تمام بدبختى در ترك رابطه با پيامبر (صلى اللّه عليه و آله و سلّم ) و قبول رابطه با اين

به علم در آيات مختلف اين سوره ، چنانكه شرح داده شد، سرچشمه اصلى انحراف و بدبختى گروه كثيرى از مردم را كبر و غرور معرفى مى كند. تكبرى كه گاه از داشتن امكانات

معنوى كشف مى كند، كه يا در راه سعادت آدمى قرار دارند، و يا در راه شقاوت و بدبختی اش. و هر يك از آن ها، مبدأ آثارى مخصوص به خود، و منشأ احكامى خاص و معين

دور شيرينى اطراف انسان را مـى گـيـرنـد، و گاه انسان آنها را تكيه گاه روز بدبختى خود مى پندارد، به هنگامى كه آن نعمت از ميان برود يكباره همگى پراكنده مى

سـال آنـهـا را روى هـم مـحاسبه كرده مى بيند چندان زيانى نكرده است ، ولى بدبختى آن است كه انسان در تمام رشته هائى كه سرمايه گذارى كرده زيان كند. تفسير نمونه

تفسير نمونه جلد ۵ صفحه ۱۵۷ صنعتى خود باز گرديد، توجه داشته باشيد كه عامل بدبختى آنها چيزى جز گناه و ظلم و ستم و بيدادگرى و عدم ايمان نبوده همين عامل در

استغفارى را در پى آن در نياورد، صاحب حسنات به صاحب سيّئات گويد كه: بنويس بر اين بدبختى كه از هر خوبى بى‏بهره و بى‏نصيب شده است». و ترجمه دعا اين است كه: «طلب آمرزش

قبلا انتظار آن را داشته باشيم و براى مقابله با مشكلات آن آماده شويم ، اما بدبختى آنجاست كه حادثه فوق العاده سخت و كوبنده اى به طور ناگهانى واقع شود و ما

شود، سپس سخن خداوند در زمينه تفسير نمونه ، جلد: ۲۰، صفحه : ۲۵۳ انحراف و بدبختى و گمانهاى زشت آنها آغاز مى گردد؟ يا اينكه اينها ادامه سخنان پوستهاى اعضاى

سلب امنيت ، و شيوع ظلم ، و بروز جنگها، و ساير بدبختى ها باشند، ترجمه تفسير الميزان جلد ۲ صفحه ۲۷۲ بدبختى هائى كه راجع به انسان و اعمال انسان است ، و همچنين

طرف مشورت قرار گيرد، زيرا گاه آنها نقاط ضعفى دارند كه مشورت با آنها مايه بدبختى و عقب افتادگى است چنانكه على (عليه السلام ) مى فرمايد: با سه طايفه مشورت

يمن است ، يعنى اين گروه كافر افرادى شوم و ناميمونند كه هم سبب بدبختى خودشانند، و هم بدبختى جامعه ، ولى از آنجا كه شوم بودن و خجسته بودن در قيامت به آن شناخته

، آسان و سريع مى كند، تن دادن به رهبرى ائمه كفر و ضلال ، او را به پرتگاه بدبختى و شقاوت مى افكند. در تفسير اين آيه در منابع اسلامى ، احاديث متعددى وارد

ميتواند حدس بزند كه شجره نامبرده درختى بوده كه نزديكى بدان مستلزم تعب و بدبختى در زندگى دنيا بوده ، و آن شقاء اين است كه انسان در دنيا پروردگار خود را

ندامت بر صاحب غفلتى كه عمرش بر او حجّت باشد، يا ايّام زندگانيش او را به سوى بدبختى بكشاند. خداى تعالى ما و شما را بگرداند از آنها كه رغبت دنيا دست ايشان را

چگونه آنها بر اثر تسليم در برابر هواى نفس و وسوسه هاى شيطان گرفتار آن همه بدبختى و ناكامى شدند. در نخستين آيه مى فرمايد: به يقين ابليس گمان خود را درباره

خدا خواهيم گفت - با نيرو و قدرت خود تهديد مى كردند، ولى سرانجام چيزى جز بدبختى و دربدرى در دنيا و عذاب اليم آخرت عائدشان نشد. «وبال » به معنى عاقبت شوم

يعص الله و رسوله فقد ضل ضلالا مبينا). راه سعادت گم مى كند و به بيراهه و بدبختى كشيده مى شود، چرا كه فرمان خداوند عالم ، مهربان و فرستاده او را كه ضامن

نهاده ، به همين جهت شيطان به وسوسه او پرداخته ، و عاقبت كارش به گمراهى و بدبختى كشيده شده است . تعبير «انسلخ » كه از ماده «انسلاخ » و در اصل به معنى از

گويند، با اين كه اصلا «بخت»، امرى است موهوم، ولى مردم خرافه پرست، آن را مبدأ بدبختى انسان و محروميتش از هر چيز مى دانند. و به هرحال، اين كه فرمود: «طَائِرُكُم

مى شود نه تنها در جهان ديگر بلكه در اين جهان نيز در جهنمى سوزان از ذلت و بدبختى و شكست و محروميت ، پناه خواهند گرفت . لذا در كتاب عيون الاخبار امام على

نابخردانه ، ايمان و اعمال پاك خود را بر باد ندهند، تا عاقبت و پايان كار آنها به بدبختى نگرايد، لذا با تاءكيد مى فرمايد: ((مراقب باشيد كه از دنيا جز با ايمان و

وسيله زندگى و اسباب نعمت من قرار داد، بعد از آنكه يك يك آنها وسيله هلاكت و بدبختى من بودند، و بخاطر همين سه بلايى كه شمرد دنبال كلامش گفت : «ان ربى لطيف لما

به حيات ، و حيات را به فرج بعد از شدت ، و ظلمت را به جهل ، و حيرت را به بدبختى تعبير كند. آنگاه قسم دوم به يك تقسيم ديگرى منقسم مى شود به دو قسم يكى آن

گرائيدى ) (فاخرج انك من الصاغرين ). از اين جمله به خوبى روشن مى شود كه تمام بدبختى شيطان ، مولود تكبر او بود، اين خود برتربينى او، كه خود را در مقامى بيش از

آواره مى شود، مال و خانه و زندگيش تاراج مى گردد، از اوج سعادت به حضيض ذلت و بدبختى سقوط مى كند، آنهم قبطيانى كه در ميان دشمنانشان آن همه سوابق نفرت انگيز و

آنقدر به زندگى دنيا دل بسته اند كه حتى پستترين زندگى اين جهان را كه در نهايت بدبختى باشد بر سراى آخرت ترجيح مى دهند. بى شك سرچشمه بسيارى از جنگها و خونريزيها

خودشان از شنيدن نام دختر، ننگ و عار داشتند و تولد او را در خانه خود مايه بدبختى و سرشكستگى مى پنداشتند!. قرآن از منطق خود آنها اتخاذ سند كرده ، مى گويد:

يعنى «غرور»، «لجاجت »، «سركشى » (عتو) و «فاصله گرفتن از حق » (نفور) سبب بدبختى و گمراهى انسان مى شود. اگر درست دقت كنيم مى بينيم ، اين عوامل نيز با عامل

لياقتى دارند؟ اگر منظورتان اين يك مشت سنگ و چوب بيجان و خاموش است ، زهى بدبختى و شرمسارى كه ساخته ها و پرداخته هاى دست خود را از عالم جمادات كه پائين ترين

شما از اين كار بهره اى نمى گيرند و شما خود را در دنيا به رنج و در آخرت به بدبختى گرفتار مى سازيد! چه زيانبار است رنجى كه به دنبال آن كيفر خدا باشد و چه سودمند

تكذيب كرد و به آن پشت نمود (الذى كذب و تولى ). بنابراين معيار خوشبختى و بدبختى همان كفر و ايمان است با پيامدهاى عملى كه اين دو دارد، و به راستى كسى كه

((ابلاس (( است ، كه : به معناى نوميدى از رحمت خداست ، كه منشا همه شقاوتها و بدبختى ها است. «وَ لَمْ يَكُن لَّهُم مِّن شرَكائهِمْ شفَعَاؤُا وَ كانُوا بِشرَكائهِمْ

جلد ۱۰ صفحه ۱۱۷ اينكه آن حالت بد و خبيث روحى كه داشتم و مرا به سوى شقاوت و بدبختى سوق ميداد و عيش خوش مرا مكدر مى ساخت ، و خير دنيا و آخرت مرا از بين مى برد،

از عذاب دردناك الهى ، از خسارت تمام سرمايه هاى وجودى ، و از سقوط در دامان بدبختى در دنيا و آخرت . و همانگونه كه قبلا هم گفته ايم بشارت و انذار همه جا بايد

آمدند و گفتند برويد و خدايانتان را محكم بچسبيد كه مى خواهند ما را به سوى بدبختى بكشانند! ۷ - ما هرگز چنين چيزى از پدران خود نشنيده ايم ، اين فقط يك دروغ

آمار طلاق فوق العاده زياد بود، سطح تولد فرزندان نامشروع بالا بود و هزاران بدبختى ديگر. نمى گوئيم امروز همه اينها ريشه كن شده اما بدون شك بسيار كاهش يافته

همچون آبى جوشان غليان پيدا مى كند، و بجاى اينكه اين غذا مايه قوت و قدرت گردد بدبختى و عذاب و درد و رنج مى آفريند. سپس مى فرمايد: به ماءموران دوزخ خطاب مى شود:

سازند. پس اين كه گفتند: «بلكه خود شما ايمان نداشتيد»، معنايش اين است كه: علت بدبختى شما ما نبوديم، بلكه خود شما ايمان نداشتيد. نه اين كه ما ايمانى را كه داشتيد،

صفحه ۲۷۹ آلودگيهاى اخلاقى كه عواقب شوم آنها قابل پيش بينى نيست و يا چيزى جز بدبختى و پريشانى نمى باشد همگى ظلمتند. ظلمت و تاريكى ذاتا هولناك و توهمانگيز است

و به اين ترتيب پيوند خود را از «خلق » نيز بريده بود. بنابراين عامل بزرگ بدبختى او قطع رابطه از «خالق » و «خلق » بود، و از اين تعبير به خوبى استفاده مى

را از دست داده بودند بى آنكه عذاب و مجازاتى خريدارى كنند باز مطلبى بود، بدبختى اينجاست كه در برابر از دست دادن اين سرمايه هاى عظيم سختترين و دردناكترين

متعصبان لجوج و جاهلان مغرور. ضمنا از اين آيه به خوبى استفاده مى شود كه سرچشمه بدبختى اين گروه دو چيز بوده است انكار اصل توحيد و عدم ايمان به آخرت . نقطه مقابل

بازگشت را به روى آنان باز گذارده ، تا كسى گمان نبرد كه سرنوشت اجبارى تواءم با بدبختى و كيفر و مجازات براى آنها تعيين شده است . در آيه بعد به پراكندگى يهود در

آتاكم ). و در پايان آيه ضمن اشاره به آزادى انسان در انتخاب راه خوشبختى و بدبختى نتيجه اين آزمايشها را چنين بيان مى كند: پروردگار تو (در برابر آنها) كه از

ثبات و بقا و بركت و نفع است ، و بر عكس قول و فعل بد منشاء هر زشتى و منبع هر بدبختى است . و خداى تعالى در همين باره مى فرمايد: ((انزل من السماء ماء، فسالت اوديه

پاداش كسانى كه به آن عمل مى كنند براى او ثبت مى گردد. در پايان آيه ريشه اصلى بدبختى آنها را به اينگونه شرح مى دهد: آنها نه گوش شنوا داشتند و نه چشم بينا! (ما

بر خود سرمايه به دست نياورده، بلكه از خود سرمايه خورده، و سرمايه را وسيله بدبختى خود كرده است)؛ و در آخرتش از خير محروم شده. لذا در سورۀ مورد بحث مى فرمايد:

دشمن شما هستند (و هم لكم عدو). دشمنى سرسخت و قسم خورده كه تصميم به گمراهى و بدبختى همه شما گرفته اند، و عداوت خود را از روز نخست نسبت به پدرتان آدم آشكارا

مادر با ايمانى به خاطر انحراف نوجوانشان تفسير نمونه جلد ۱۲ صفحه ۵۰۳ دچار بدبختى شوند. ضمنا تعبير به «خشينا» (ترسيديم ) در اينجا به معنى «ناخوش ‍ داشتيم

اقتضاى مقام داشت، چون مقام، مقام بيان اين جهت است كه اهل بهشت به گرفتارى و بدبختى گمراهان مبتلا نيستند، چون آنان سعادت و سيادتشان و كرامت و حرمتشان را از

هر دسته اى كه وارد دوزخ مى شود به ديگرى لعن و نفرين مى كند و او را مسئول بدبختى خويش مى داند (كلما دخلت امة لعنت اختها) تفسير نمونه جلد ۶ صفحه ۱۶۷ شايد

چيز » مى خواهد اين بى حسابى را برساند. نه اينكه از هر چيز حتى از نكبت و بدبختى هم درى به رويشان گشوديم ، براى اينكه گر چه كلمه ، « كل شى ء » عام است ،

زيرا كه توبه ، پاك كننده آدمى از آلودگى گناه است ، و نجات دهنده او است از بدبختى هلاك ، آرى ، به خاطر همين توبه است كه خداوند براى بندگان صالحش حقى بر خود