نتایج جستجو

هوس هاى سرکش و چیره شدن آنها بر نیروى عقل و ایمان است. و در این حالت، علم و دانش انسان به گناه، گر چه از بین نمى رود، اما تحت تأثیر آن غرائز سرکش قرار گرفته

اثری ندارد؛ و (یا) شیطان سرکش و ویرانگر است. [مشركان‌] به جاى او جز [جمادات‌] مؤنث (لات و عزّى) را نمى‌خوانند و جز شيطان سركش را نمى‌خوانند [و بندگى نمى‌كنند]

شتابانه و شدیدى است که هیچ چیز نتواند از آن جلوگیرى کند، همانند حرکت اسب هاى سرکش و چموش، که نتوان آنها را متوقف ساخت و به همین جهت چنین اسبى را «جَمُوح» مى

مى گویند. «شجرة مرداء» یعنى درختى که هیچ برگ ندارد، و «مارد» به معناى شخص سرکش است، که به کلّى از اطاعت فرمان خارج شده است. بعضى از مفسران و اهل لغت، این

لطیف است). و نیز از آیات قرآن بر مى آید که آنها مؤمن و کافر دارند، مطیع و سرکش دارند و آنها نیز داراى تکلیف و مسئولیتند. جنن‌ (۲۰۱ بار) (به فتح اوّل) پوشيدن

رحمان را نافرمان بود. پدرجان شیطان را مپرست، که شیطان در برابر خداوند رحمان سرکش است‌ اى پدر، شيطان را مپرست، كه شيطان خداى رحمان را نافرمان بود. ای پدر!

پروردگارشان را انکار کردند، و از پیامبران او نافرمانی نمودند، و فرمان هر سرکش ستیزه جویی را پیروی کردند. اينان قوم عاد بودند كه آيات پروردگارشان را انكار

Javascript to function. نفس سرکش، کم کم او را به کشتن برادرش ترغیب کرد؛ (سرانجام) او را کشت؛ و از زیانکاران شد. پس نفس [سركش او كم‌كم‌] وى را به قتل برادرش

دگرگونى صفات اخلاقى است، به این معنا که صفاتى همانند میمون یا خوک در انسان هاى سرکش و طغیانگر پیدا شد، رو آوردن به تقلید کورکورانه و توجّه شدید به شکم پرستى

رسولی برای (هدایت) قومی می‌آمد، او را تکذیب می‌کردند؛ ولی ما این امّتهای سرکش را یکی پس از دیگری هلاک نمودیم، و آنها را احادیثی قرار دادیم (چنان محو شدند

بشارت آر. و کسانی که از پرستیدن طاغوت [یعنی بت ها، اربابان کفر و شیطان های سرکش] دوری کردند و به سوی خدا بازگشتند، بر آنان مژده باد؛ پس به بندگانم مژده ده

ما (هم) بی‌چون (به آنجا) وارد می‌شویم.» گفتند ای موسی همانا در آنند گروهی سرکش و هرگز ما در آن نرویم تا برون آیند از آن سپس گاهی که برون آمدند از آن مائیم

بازماندگان را غرق كرديم آنگاه باقى‌ماندگان را غرق كرديم. آن‌گاه باقی آن قوم سرکش را پس از نجات نوح و مؤمنان به دریا غرق کردیم. آن گاه بعد از آن، همه باقی

Tabber requires Javascript to function. من هرگز خودم را تبرئه نمی‌کنم، که نفس (سرکش) بسیار به بدیها امر می‌کند؛ مگر آنچه را پروردگارم رحم کند! پروردگارم آمرزنده

او را از گِل آفريده‌اى.» شیطان گفت: من از او بهترم، که مرا از آتش (نورانی سرکش) و او را از گل (تیره پست) خلقت کرده‌ای. گفت: من از او بهترم، مرا از آتش آفریدی

هلاکت و حرمان است. و پیامبران [از خدا] درخواست گشایش و پیروزی کردند، و هر سرکش منحرفی [از رسیدن به هدفش] نومید شد. پيروزى خواستند و هر جبار كينه‌توزى نوميد

سوی فرعون و اشراف قومش، آنها هم تکبر و نخوت کردند، زیرا آنان مردمی متکبّر و سرکش بودند. به سوی فرعون و سران و اشراف قومش، پس تکبّر ورزیدند؛ و آنان قومی برتری

مى‌پندارند]، بى‌شك آدمى طغيان مى‌كند حقاً كه انسان سركشى مى‌كند، راستی که انسان سرکش و مغرور می‌شود. این چنین نیست [که انسان سپاس گزار باشد] مسلماً انسان سرکشی

مرا بکشی چنان که دیروز یک نفر را کشتی؟ تو می خواهی در این سرزمین فقط یاغی و سرکش باشی، ونمی خواهی از مصلحان به شمار آیی! چون خواست مردى را كه دشمن هر دو آنها

پروردگارت اعلام کرد که بی تردید تا روز قیامت کسانی را بر ضد یهودیان [متجاوز و سرکش] برانگیزد و مسلط کند که همواره عذابی سخت به آنان بچشاند؛ مسلماً پروردگارت

کافران (و بت‌پرستان) را دوست می‌دارند (و با آنها طرح دوستی می‌ریزند)؛ نفس (سرکش) آنها، چه بد اعمالی از پیش برای (معاد) آنها فرستاد! که نتیجه آن، خشم خداوند

آوردند، در حالی که همدیگر را به نکوهش گرفتند. گفتند: «ای وای برما که همواره سرکش بوده‌ایم!» «امید است که پروردگارمان بهتر از آن را به ما عوض دهد. ما به‌راستی

کرده‌اید، پس به سوی آفریدگار خویش برگردید و توبه کنید. بدین گونه که نفس (سرکش) خود را بکشید (و جان تازه و پاکی را به کالبد خویش بدمید) و این در پیشگاه

استفاده می‌شود که روح و نفس انسانی دارای سه مرحله است: 1- «نفس اماره» یعنی روح سرکش که پیوسته انسان را به زشتیها و بدیها دعوت می‌کند، و شهوات و فجور را در برابر

رمیم» و خاکهای پراکنده نیست، بلکه علاقه شدید شما به دنیا، و شهوات و هوسهای سرکش سبب می‌شود که هرگونه مانع و رادعی را از سر راه خود بردارید، و از آنجا که

شما را در آنچه (از شرائع) به شما داده است بیازماید (و فرمانبردار یزدان و سرکش از فرمان منّان جدا و معلوم شود). پس (فرصت را دریابید و) به سوی نیکیها بشتابید

به هنگامی که با مخالفتها رو برو می‌شدند، خداوند برای تنبه و بیداری اقوام سرکش، آنها را گرفتار مشکلات و ناراحتیها می‌ساخته تا در خود احساس نیاز کنند. در

شد که دستور قبل را مجددا تأیید کرد به این فکر افتاد که این بار دست این قوم سرکش را گرفته و به اعماق تاریخ پیشینیان ببرد، شاید ج4، ص269 بیدار شوند و در تصمیم

عذابهای دردناک جسمانی مجازات جانکاه روانی آنها شروع می‌شود به این مجرم گناهکار سرکش و بی‌ایمان گفته می‌شود: ج4، ص401 «بچش که (به پندار خود) بسیار قدرتمند و محترم

آیه بعد یکی از مجازاتهای الهی که به صورت یک سنّت در باره بسیاری از گنهکاران سرکش اجرا می‌شود، بیان شده و آن «عذاب استدراج» است. استدراج در دو مورد از قرآن

تمام ارکان جامعه نقش دارند. ج3، ص116 تفسیر آیات ۱ - فرعون، مردى طغیان گر و سرکش در برابر خداوند بود. (اذهب إلى فرعون إنّه طغى) مراد از «طغیان فرعون» به قرینه

قبل از هر چیز، رهبران و سردمداران آن ملت است. تفسیر آیات ۱ - فرعون، مردى سرکش و خدانشناس بود. (اذهبا إلى فرعون إنّه طغى) ۲ - حرکت موسى و هارون(ع) به سوى

سرمست و سرکش کرده باشد. مراد از «ما» مال و منال و لذتهاى مادى است. بنابراین «ما أُترفوا فیه»; یعنى، مال و منال و لذایذى که در آن سرمست و سرکش شده بودند

را دوست ندارد. پروردگارتان را با تضرع و در نهان بخوانيد، زيرا او متجاوزان سركش را دوست ندارد. پروردگارتان را به زاری و پنهانی بخوانید، که او از حد درگذرندگان

وسیله نابود شدند؟ از آیه فوق استفاده می‌شود که ج2، ص65 وسیله نابودی این قوم سرکش، زلزله بود، اما از آیه 13 سوره فصلت بر می‌آید که صاعقه آنها را نابود کرد،

كه منع مى‌كند آیا نگریسته‌ای کسی را که باز می‌دارد مرا بگو كه آيا آن [كافر سركش‌] كه باز مى‌دارد، آیا دیده‌ای کسی را که نهی می‌کند و باز می‌دارد. آیا دیدی

مراقبت همیشگى خود را نسبت به شیاطین یادآور مى شود، مى رساند که آنان موجوداتى سرکش اند و نیاز به مراقبت دارند. خدا: نظارت خدا ۷، ۸، ۹ سلیمان(ع): اهمیت غواصى

10)- و از آنجا که قرآن مجید در بسیاری از موارد نمونه‌های حسی را به ظالمان سرکش ارائه می‌دهد در اینجا نیز آنها را به مطالعه احوال اقوام گذشته دعوت کرده،

اینها با بیانی رسا می‌گوید: خداوند این چنین افراد طغیانگر خود خواه متجاوز سرکش را چنان ذلیل می‌کند که عبرت همگان گردند. تفسیر آیات ۱ - کافران تکذیب گر،

به وسیله فرشتگان مقرب خداوند، با انواع تذکرات، نازل شده، باز هم این انسان سرکش و ناسپاس تسلیم حق نمی‌شود «مرگ بر این انسان، چقدر کافر و ناسپاس است»؟! (قتل

در برابر حق، تکبر و ادامه به ظلم و ستم و بیدادگری و کفر و پیروی از هوسهای سرکش سبب می‌شود که پرده‌ای بر حسّ تشخیص آنها بیفتد، که در واقع این حالت عکس العمل

شما حرام كرده است و هر كه [به خوردن اينها] ناچار شود در حالى كه نه ستمكار و سركش باشد و نه از حدّ گذرنده، گناهى بر او نيست، كه خدا آمرزگار و مهربان است. (آنچه

ازواجهم او ما ملکت ایمانهم فانهم غیر ملومین). بدون شک غریزه جنسی از غرائز سرکش انسان، و سر چشمه بسیاری از گناهان است تا آنجا که بعضی معتقدند در تمام پرونده‌های

‌اينکه‌ مشركين‌ ‌که‌ مثل‌ ‌آنها‌ گرفتار شوند. (آیه 45)- در این آیه این گروه سرکش را با بیانی مؤثر و گویا مورد تهدید قرار داده، چنین می‌گوید: «کسانی که قبل

یُؤْمِنُونَ). آیه فوق بیانگر این واقعیّت است که انسان بر اثر پیروی از هوسهای سرکش آن چنان از درگاه خدا رانده می‌شود و بر قلب او پرده‌ها می‌افتد که حقیقت کمتر

و توکل داد. چرا که خداوند به بندگان مخلصی که در میدان جهاد نفس بر هوسهای سرکش پیروز می‌شوند مواهبی از علوم و دانشها می‌بخشد که با هیچ مقیاس مادی قابل سنجش

فى الأرض ... و إن عدتم عدنا و جعلنا جهنّم للکفرین حصیرًا) ۱۲- فسادانگیزان سرکش، کافرند. (لتفسدنّ فى الأرض ... و إن عدتم عدنا و جعلنا جهنّم للکفرین حصیرًا)

تو فرستاده شده- تورات- ايمان دارند ننگريستى كه مى خواهند داورى به طاغوت- سركش- برند و حال آنكه فرمان يافته‌اند كه به آن كافر شوند؟ و شيطان مى‌خواهد كه

سرعت كنند و شتاب نمايند در رفتن به سرعتى كه به منع كسى باز نگردند مانند اسب سركش. حاصل آيه شريفه آنكه: منافقان اگر جائى مى‌دانستند كه به سبب پناه به آن از

مُوقِنُونَ). به راستی تعجب می‌کنی که آیا این افراد سر به زیر و نادم همان مغروران سرکش و چموش هستند که در دنیا در برابر هیچ حقیقتی سر فرود نمی‌آوردند. منظور از

نرمش در گفتار و در پیش گرفتن روش هاى ملاطفت آمیز در تبلیغ دین، حتى در مورد سرکش ترین مردم (فقولا له قولاً لیّنًا) ۸ - گفتار همراه با ملاطفت و مهر در تبلیغ،

بنماز و زكوة ماداميكه باشم زنده‌ و گرداند مرا نيكوكار بمادرم و نگرداند مرا سركش فرمان نابردار و نازل شد سلامتى بر من در روز كه متولّد شدم و در روز كه ميميرم

پیشتر (از همه‌ی آنان) قوم نوح را، (که) بی‌گمان آنان ستمگرترین (ستمگران) و سرکش‌ترین (سرکشان) بودند و دروغ‌پردازان را فرو افکند. پس پوشاند بر آنان (از باران

القَوِي‌ُّ العَزِيزُ هود ‌آيه‌ 66. ] (آیه 14)- و در این آیه می‌گوید: این قوم سرکش اعتنائی به کلمات این پیامبر بزرگ و هشدارهای او نکردند «پس او را تکذیب و ناقه

مأیوس کرد، ولی یوسف که در این دور مبارزه در برابر آن زن عشوه‌گر و هوسهای سرکش نفس، پیروز شده بود احساس کرد که اگر بیش از این در آن لغزشگاه بماند خطرناک

اعلام می‌کند که اگر به زندگی حلال دنیا قناعت کنند و از لذات نامشروع و هوسهای سرکش و ظلم و ستم به دیگران بپرهیزند، خداوند لذاتی برتر و بالاتر در جهت مادی و

بنماز و زكوة ماداميكه باشم زنده‌ و گرداند مرا نيكوكار بمادرم و نگرداند مرا سركش فرمان نابردار و نازل شد سلامتى بر من در روز كه متولّد شدم و در روز كه ميميرم

بنماز و زكوة ماداميكه باشم زنده‌ و گرداند مرا نيكوكار بمادرم و نگرداند مرا سركش فرمان نابردار و نازل شد سلامتى بر من در روز كه متولّد شدم و در روز كه ميميرم

بنماز و زكوة ماداميكه باشم زنده‌ و گرداند مرا نيكوكار بمادرم و نگرداند مرا سركش فرمان نابردار و نازل شد سلامتى بر من در روز كه متولّد شدم و در روز كه ميميرم

زکات اموال خویش را می‌پردازد» (وَ یُؤْتُونَ الزَّکاةَ). 5- منافقان فاسقند و سرکش، و خارج از تحت فرمان حق، اما مؤمنان «اطاعت فرمان خدا و پیامبر او می‌کنند»

داستانهای سایر پیامبران که در قرآن آمده معمولا بیان شرح مبارزاتشان با اقوام سرکش و طغیانگر است. اما در داستان یوسف، سخنی از این موضوع به میان نیامده است بلکه

نموده: مردى خدمت حضرت امير المؤمنين عليه السّلام عرض كرد: مرا دابّه‌اى است كه سركش شده، تمكين نمى‌نمايد. حضرت فرمود: بخوان در گوش راست او: وَ لَهُ أَسْلَمَ

را و ثمود را پس باقى نگذارد و قوم نوح را پيشتر همانا آنها بودند ستمكارتر و سركش‌تر و سرزمين زير و زبر شده را سرنگون ساخت‌ پس فرا گرفت آنرا آنچه فرا گرفت‌

كه دوستشان بدارد و دوستش بدارند. در برابر مؤمنان فروتنند و در برابر كافران سركش؛ در راه خدا جهاد مى‌كنند و از ملامت هيچ ملامتگرى نمى‌هراسند. اين فضل خداست

يا ديوانه‌اى است‌ آيا سفارش كرده‌اند يكديگر را بآن نشايد بلكه آنها گروهى سركش و نافرمانند پس روى گردان از آنها پس نيستى تو ملامت شده و پند ده‌ و يادآورى

اشاره به نعمت آفرینش، نعمتهای دیگری را که در زمین قرار داده به این انسانهای سرکش یادآوری می‌کند: او کسی است که: «عمران و آبادی زمین را به شما سپرد و قدرت

اينها اهالى بلادى كه معذّب و هلاك نموديم آنها را در دنيا آيا اينها كه از آنها سركش‌ترند بعد از ظهور معجزه‌اى بدلخواه خودشان ايمان ميآورند نه چنين است اگر منصف

نزد خدا و نزد آنانكه گرويدند اينچنين مهر مينهد خدا بر هر دل مرد با تكبّر سركش. تفسير خداوند متعال احزاب نامبرده در آيات سابقه را بيان فرموده از قول مؤمن

باشد فورا از شما اعراض ميكنند و بآن جهت اقبال مينمايند و بشتاب مانند اسب سركش از دست شما فرار ميكنند. وَ يَحلِفُون‌َ بِاللّه‌ِ إِنَّهُم‌ لَمِنكُم‌ وَ ما

را و ثمود را پس باقى نگذارد و قوم نوح را پيشتر همانا آنها بودند ستمكارتر و سركش‌تر و سرزمين زير و زبر شده را سرنگون ساخت‌ پس فرا گرفت آنرا آنچه فرا گرفت‌

را و ثمود را پس باقى نگذارد و قوم نوح را پيشتر همانا آنها بودند ستمكارتر و سركش‌تر و سرزمين زير و زبر شده را سرنگون ساخت‌ پس فرا گرفت آنرا آنچه فرا گرفت‌

را و ثمود را پس باقى نگذارد و قوم نوح را پيشتر همانا آنها بودند ستمكارتر و سركش‌تر و سرزمين زير و زبر شده را سرنگون ساخت‌ پس فرا گرفت آنرا آنچه فرا گرفت‌

به يكديگر روى آورده در حالى كه به ملامت هم مى‌پرداختند. گفتند واى بر ماكه سركش بوديم. اميد است پروردگار ما بهتر از آن رابراى ما جايگزين كند، همانا ما به

به يكديگر روى آورده در حالى كه به ملامت هم مى‌پرداختند. گفتند واى بر ماكه سركش بوديم. اميد است پروردگار ما بهتر از آن رابراى ما جايگزين كند، همانا ما به

به يكديگر روى آورده در حالى كه به ملامت هم مى‌پرداختند. گفتند واى بر ماكه سركش بوديم. اميد است پروردگار ما بهتر از آن رابراى ما جايگزين كند، همانا ما به

خوب تندرو است و بعضى آنرا جمع جوديا جيّد دانسته‌اند و شيطان هر بد ذات خبيث سركش را گويند و بر جن و انس و ستور اطلاق ميشود مانند ديو در فارسى كه ظاهرا آنرا

بود و پر بركت بودن اراضى شام و بيت المقدّس قبلا بيان شد و از ديوان و عناصر سركش كسانى بودند كه خداوند آنها را مسخّر آنحضرت فرموده بود و براى او غوّاصى مينمودند

شاءَ أَنْشَرَهُ «22» كَلَّا لَمَّا يَقْضِ ما أَمَرَهُ «23» مرگ بر اين انسان (سركش) كه چه ناسپاس است. (مگر خداوند) او را از چه چيز آفريده است. از نطفه‌اى ناچيز

خوب تندرو است و بعضى آنرا جمع جوديا جيّد دانسته‌اند و شيطان هر بد ذات خبيث سركش را گويند و بر جن و انس و ستور اطلاق ميشود مانند ديو در فارسى كه ظاهرا آنرا

شاءَ أَنْشَرَهُ «22» كَلَّا لَمَّا يَقْضِ ما أَمَرَهُ «23» مرگ بر اين انسان (سركش) كه چه ناسپاس است. (مگر خداوند) او را از چه چيز آفريده است. از نطفه‌اى ناچيز

و آنها بعدل چون فتاحة بمعناى حكومة آمده است و خداوند اجابت فرمود و دشمنان سركش و متكبّر و معاند ايشان كه از قبول‌ جلد 3 صفحه 225 حقّ استنكاف و استكبار داشتند

معبود ديگرى پس بيافكنيد او را در عذاب سخت‌ گويد همنشين او پروردگارا طاغى و سركش نساختم او را ولى بود در گمراهى دور از حق و حقيقتى‌ گفت مخاصمه ننمائيد نزد

ايمان‌ ‌است‌ ‌که‌ بي‌ايمان‌ ‌از‌ دنيا مي‌رود. ] (آیه 7)- از آنجا که غریزه جنسی سرکش‌ترین غرائز انسان است و خویشتن داری در برابر آن نیاز به تقوا و پرهیزکاری فراوان

نيست تدريجى باشد. «فَإِذا هِيَ» (يعنى عصا ناگهان مار شد) 2- در برابر افراد سركش بايد كارى چشمگير وكوبنده انجام داد. «ثُعْبانٌ مُبِينٌ» جلد 6 - صفحه 310 3-

را و ثمود را پس باقى نگذارد و قوم نوح را پيشتر همانا آنها بودند ستمكارتر و سركش‌تر و سرزمين زير و زبر شده را سرنگون ساخت‌ پس فرا گرفت آنرا آنچه فرا گرفت‌

اعتقاد تفصيلى به حقايق دينى و بدنبال آن انجامعمل صالح مرتبه سوم : رام كردن نفس سركش و تسليم وجود انسان در برابر خدا مرتبه چهارم از اسلام : مرحله عبوديت و بندگى

انجام مكر و حيله آنها را كه چگونه خداوند هلاك فرمود آن نه نفر و ساير آنقوم سركش را بصيحه آسمانى و زلزله زمينى بتمامى و اين خانه‌هاى آنها است كه بى صاحب و

شاءَ أَنْشَرَهُ «22» كَلَّا لَمَّا يَقْضِ ما أَمَرَهُ «23» مرگ بر اين انسان (سركش) كه چه ناسپاس است. (مگر خداوند) او را از چه چيز آفريده است. از نطفه‌اى ناچيز

شاءَ أَنْشَرَهُ «22» كَلَّا لَمَّا يَقْضِ ما أَمَرَهُ «23» مرگ بر اين انسان (سركش) كه چه ناسپاس است. (مگر خداوند) او را از چه چيز آفريده است. از نطفه‌اى ناچيز

شاءَ أَنْشَرَهُ «22» كَلَّا لَمَّا يَقْضِ ما أَمَرَهُ «23» مرگ بر اين انسان (سركش) كه چه ناسپاس است. (مگر خداوند) او را از چه چيز آفريده است. از نطفه‌اى ناچيز

يا ديوانه‌اى است‌ آيا سفارش كرده‌اند يكديگر را بآن نشايد بلكه آنها گروهى سركش و نافرمانند پس روى گردان از آنها پس نيستى تو ملامت شده و پند ده‌ و يادآورى

من است روى ندهد با يكديگر برويد نزد فرعون همانا او طاغى و ياغى و متكبر و سركش شده ولى با ملايمت و متانت و احترام صورى با او صحبت كنيد و اسمش را در حضورش

معبود ديگرى پس بيافكنيد او را در عذاب سخت‌ گويد همنشين او پروردگارا طاغى و سركش نساختم او را ولى بود در گمراهى دور از حق و حقيقتى‌ گفت مخاصمه ننمائيد نزد

معبود ديگرى پس بيافكنيد او را در عذاب سخت‌ گويد همنشين او پروردگارا طاغى و سركش نساختم او را ولى بود در گمراهى دور از حق و حقيقتى‌ گفت مخاصمه ننمائيد نزد

اينها اهالى بلادى كه معذّب و هلاك نموديم آنها را در دنيا آيا اينها كه از آنها سركش‌ترند بعد از ظهور معجزه‌اى بدلخواه خودشان ايمان ميآورند نه چنين است اگر منصف

خوب تندرو است و بعضى آنرا جمع جوديا جيّد دانسته‌اند و شيطان هر بد ذات خبيث سركش را گويند و بر جن و انس و ستور اطلاق ميشود مانند ديو در فارسى كه ظاهرا آنرا

خوب تندرو است و بعضى آنرا جمع جوديا جيّد دانسته‌اند و شيطان هر بد ذات خبيث سركش را گويند و بر جن و انس و ستور اطلاق ميشود مانند ديو در فارسى كه ظاهرا آنرا

اينها اهالى بلادى كه معذّب و هلاك نموديم آنها را در دنيا آيا اينها كه از آنها سركش‌ترند بعد از ظهور معجزه‌اى بدلخواه خودشان ايمان ميآورند نه چنين است اگر منصف

اينها اهالى بلادى كه معذّب و هلاك نموديم آنها را در دنيا آيا اينها كه از آنها سركش‌ترند بعد از ظهور معجزه‌اى بدلخواه خودشان ايمان ميآورند نه چنين است اگر منصف

انجام مكر و حيله آنها را كه چگونه خداوند هلاك فرمود آن نه نفر و ساير آنقوم سركش را بصيحه آسمانى و زلزله زمينى بتمامى و اين خانه‌هاى آنها است كه بى صاحب و

نزد خدا و نزد آنانكه گرويدند اينچنين مهر مينهد خدا بر هر دل مرد با تكبّر سركش. تفسير خداوند متعال احزاب نامبرده در آيات سابقه را بيان فرموده از قول مؤمن

يا ديوانه‌اى است‌ آيا سفارش كرده‌اند يكديگر را بآن نشايد بلكه آنها گروهى سركش و نافرمانند پس روى گردان از آنها پس نيستى تو ملامت شده و پند ده‌ و يادآورى

يا ديوانه‌اى است‌ آيا سفارش كرده‌اند يكديگر را بآن نشايد بلكه آنها گروهى سركش و نافرمانند پس روى گردان از آنها پس نيستى تو ملامت شده و پند ده‌ و يادآورى

من است روى ندهد با يكديگر برويد نزد فرعون همانا او طاغى و ياغى و متكبر و سركش شده ولى با ملايمت و متانت و احترام صورى با او صحبت كنيد و اسمش را در حضورش

خوب تندرو است و بعضى آنرا جمع جوديا جيّد دانسته‌اند و شيطان هر بد ذات خبيث سركش را گويند و بر جن و انس و ستور اطلاق ميشود مانند ديو در فارسى كه ظاهرا آنرا

بود و پر بركت بودن اراضى شام و بيت المقدّس قبلا بيان شد و از ديوان و عناصر سركش كسانى بودند كه خداوند آنها را مسخّر آنحضرت فرموده بود و براى او غوّاصى مينمودند

شاءَ أَنْشَرَهُ «22» كَلَّا لَمَّا يَقْضِ ما أَمَرَهُ «23» مرگ بر اين انسان (سركش) كه چه ناسپاس است. (مگر خداوند) او را از چه چيز آفريده است. از نطفه‌اى ناچيز

يا ديوانه‌اى است‌ آيا سفارش كرده‌اند يكديگر را بآن نشايد بلكه آنها گروهى سركش و نافرمانند پس روى گردان از آنها پس نيستى تو ملامت شده و پند ده‌ و يادآورى

اعتقاد تفصيلى به حقايق دينى و بدنبال آن انجامعمل صالح مرتبه سوم : رام كردن نفس سركش و تسليم وجود انسان در برابر خدا مرتبه چهارم از اسلام : مرحله عبوديت و بندگى

انجام مكر و حيله آنها را كه چگونه خداوند هلاك فرمود آن نه نفر و ساير آنقوم سركش را بصيحه آسمانى و زلزله زمينى بتمامى و اين خانه‌هاى آنها است كه بى صاحب و

از هر كه باشد كه چنين شخصى را سلم و منقاد و منصف گويند و مقابل آنرا حرب و سركش و متعصب خوانند و او كسى است كه بزودى زير بار حق نميرود و چنين شخصى تابع گامهاى

بود و پر بركت بودن اراضى شام و بيت المقدّس قبلا بيان شد و از ديوان و عناصر سركش كسانى بودند كه خداوند آنها را مسخّر آنحضرت فرموده بود و براى او غوّاصى مينمودند

يا ديوانه‌اى است‌ آيا سفارش كرده‌اند يكديگر را بآن نشايد بلكه آنها گروهى سركش و نافرمانند پس روى گردان از آنها پس نيستى تو ملامت شده و پند ده‌ و يادآورى

بندگانش را اى بندگان من پس بترسيد از من‌ و آنانكه كناره كردند از هر بسيار سركش كه بپرستند او را و بازگشتند بسوى خدا مرايشان را است مژده پس مژده ده بندگان

قالَ مُتْرَفُوها: مگر آنكه گفتند توانگران و متنعمان كه كثرت نعمت، ايشان را سركش و به جهت مشغولى به شهوات و ملاهى از مشاق دين خود را كنار و از تفكر و تأمل

و آنها بعدل چون فتاحة بمعناى حكومة آمده است و خداوند اجابت فرمود و دشمنان سركش و متكبّر و معاند ايشان كه از قبول‌ جلد 3 صفحه 225 حقّ استنكاف و استكبار داشتند

اينها اهالى بلادى كه معذّب و هلاك نموديم آنها را در دنيا آيا اينها كه از آنها سركش‌ترند بعد از ظهور معجزه‌اى بدلخواه خودشان ايمان ميآورند نه چنين است اگر منصف

بندگانش را اى بندگان من پس بترسيد از من‌ و آنانكه كناره كردند از هر بسيار سركش كه بپرستند او را و بازگشتند بسوى خدا مرايشان را است مژده پس مژده ده بندگان

من است روى ندهد با يكديگر برويد نزد فرعون همانا او طاغى و ياغى و متكبر و سركش شده ولى با ملايمت و متانت و احترام صورى با او صحبت كنيد و اسمش را در حضورش

و آنها بعدل چون فتاحة بمعناى حكومة آمده است و خداوند اجابت فرمود و دشمنان سركش و متكبّر و معاند ايشان كه از قبول‌ جلد 3 صفحه 225 حقّ استنكاف و استكبار داشتند

ثابت کند که او همچون حیوان در بند اصطبل و علف نیست، او می‌تواند زمام نفس سرکش را به دست گیرد، و بر هوسها و شهوات خود مسلط گردد. ج1، ص163 در حقیقت بزرگترین

و آنها بعدل چون فتاحة بمعناى حكومة آمده است و خداوند اجابت فرمود و دشمنان سركش و متكبّر و معاند ايشان كه از قبول‌ جلد 3 صفحه 225 حقّ استنكاف و استكبار داشتند

بعضى از مردم كسى است كه مجادله ميكند در خدا بدون دانش و پيروى ميكند هر شيطان سركش را نوشته شده است بر او كه كسيكه زير فرمان او رود پس همانا او گمراه كند او

تاريكى. بعد از آن خاتمه امرشان را فرمايد: أُولئِكَ أَصْحابُ النَّارِ: آن گروه سركش نافرمان، ملازم آتش جهنمند. هُمْ فِيها خالِدُونَ‌: ايشان در آن آتش دائم و

نزد خدا و نزد آنانكه گرويدند اينچنين مهر مينهد خدا بر هر دل مرد با تكبّر سركش. تفسير خداوند متعال احزاب نامبرده در آيات سابقه را بيان فرموده از قول مؤمن

دست راست تو. عرض كرد: عصاى من. خطاب شد بيانداز؛ انداخت آن را، پس مارى شد سركش. موسى ترسيد و برگرديد، پس خطاب شد: بگير آن را و نترس، بدرستى كه تو از آمنين

بندگانش را اى بندگان من پس بترسيد از من‌ و آنانكه كناره كردند از هر بسيار سركش كه بپرستند او را و بازگشتند بسوى خدا مرايشان را است مژده پس مژده ده بندگان

انجام مكر و حيله آنها را كه چگونه خداوند هلاك فرمود آن نه نفر و ساير آنقوم سركش را بصيحه آسمانى و زلزله زمينى بتمامى و اين خانه‌هاى آنها است كه بى صاحب و

نزد خدا و نزد آنانكه گرويدند اينچنين مهر مينهد خدا بر هر دل مرد با تكبّر سركش. تفسير خداوند متعال احزاب نامبرده در آيات سابقه را بيان فرموده از قول مؤمن

بود و پر بركت بودن اراضى شام و بيت المقدّس قبلا بيان شد و از ديوان و عناصر سركش كسانى بودند كه خداوند آنها را مسخّر آنحضرت فرموده بود و براى او غوّاصى مينمودند

غصص در كالبد بدن شعله وزيده، و اعضاء و جوارح به حرارت آن پزيده، توسن نفس سركش دركش واكش كه آخر فكرى و از زندگانى بهرى و از لذايذ حظى، ناگاه تازيانه عقل

(43) اسْتِكْباراً فِي الْأَرْضِ‌: در حالتى كه استكبار كننده بودند در زمين و سركش از اطاعت پادشاهى، وَ مَكْرَ السَّيِّئِ‌: و بيفزود ايشان را مكر كردن مكر بدى

توحيد نشدند بگو حجت بر شما تمام شد پس اقرار كنيد كه ما منقاديم نسبت بحق و شما سركش و متمرد و گفته‌اند اين آيه را پيغمبر در نامه‌هائيكه بسلاطين مهم دنيا نوشت

اعتقاد تفصيلى به حقايق دينى و بدنبال آن انجامعمل صالح مرتبه سوم : رام كردن نفس سركش و تسليم وجود انسان در برابر خدا مرتبه چهارم از اسلام : مرحله عبوديت و بندگى

افتاد. قابل توجه اينكه : قرآن عامل نابودى اين قوم سركش را عذابى سركش ‍ مى شمرد «الطاغية » و اين عذاب سركش در سوره اعراف آيه ۷۸ به عنوان «رجفة » (زلزله ) ذكر

نزد خدا و نزد آنانكه گرويدند اينچنين مهر مينهد خدا بر هر دل مرد با تكبّر سركش. تفسير خداوند متعال احزاب نامبرده در آيات سابقه را بيان فرموده از قول مؤمن

كرده‌ لكن‌ تمام‌ ‌اينکه‌ آيات‌ و اخبار دنيايي‌ ‌است‌ ‌که‌ انسان‌ ‌را‌ طاقي‌ و سركش‌ كند و ‌از‌ فيوضات‌ آخرت‌ محروم‌ نمايد و لطمه‌ بدين‌ زند و بجهنّم‌ گرفتار

بمثاوى خدودهم و مصارع جنوبهم. يعنى: پس عبرت بگيريد به آنچه رسيد به امتهاى سركش پيش از شما از عذاب الهى و صولات كبريائى و وقايع سبحانى و عقوبات قهارى، و

من است روى ندهد با يكديگر برويد نزد فرعون همانا او طاغى و ياغى و متكبر و سركش شده ولى با ملايمت و متانت و احترام صورى با او صحبت كنيد و اسمش را در حضورش

نزد او آمد و به او گفت: راستى تو سه سال است كه خدا را با زبانى هرزه و دلى سركش و ناپرهيزگار و نيّتى نادرست مى‏خوانى، بايد از هرزه دارائى خود ببرى و دلت

نور، نورى است كه روشن شود بدان هر تاريكى و شكسته شود بدان هر سختى و هر شيطان سركش و هر جبّار لجباز، نامى كه زمين زير آن بر جا نماند و آسمان از سنگينى آن بر

ترجمه تفسير الميزان جلد ۱ صفحه : ۴۴۸ كه قطعا نمى توان گفت : آيه شامل او نيز مى شود، همچنانكه كلمه (قوم من ) در آيه : «و قال الرسول يا رب ان قومى اتخذوا

اشاره به نعمت آفرينش ، نعمتهاى ديگرى را كه در زمين قرار داده به اين انسانهاى سركش يادآورى مى كند: او كسى است كه عمران و آبادى زمين را به شما سپرد و قدرت و

از لغزشهاى شما مى گذرد. سرانجام لحظه نهائى فرا رسيد و فرمان مجازات اين قوم سركش صادر شد، ابرهاى تيره و تار همچون پاره هاى شب ظلمانى سراسر آسمان را فرا گرفت

بسوء فياخذكم عذاب يوم عظيم » (شعراء - ۱۵۶). و در آيه بعد مى گويد: اين قوم سركش اعتنائى به كلمات اين پيامبر بزرگ و هشدارهاى او نكردند، او را تكذيب كرده ،

مى‏كرد، و مى‏فرمود: «اى گروه مردمان، چون هلال ماه رمضان طلوع كند، شياطين سركش به غل كشيده مى‏شوند، و درهاى آسمان و ابواب بهشت و درهاى رحمت گشوده مى‏شود،

فرمود: براى حفظ عفّت خويش از اينكه رغبت بچيزى كه بر وى حرامست پيدا كند و نفس سركش، او را باين سو و آن سو كشاند، و چون بحلال خويش دسترسى دارد از غير آن خود

مى‌ورزيدند و پيامبران را به ناحقّ مى‌كشتند، و اين به سبب آن بود كه آنان گنهكار و سركش و متجاوز بودند. جلد 1 - صفحه 126 بنى‌اسرائيل به جاى شكرگزارى از نعمت‌هاى

آرام . ۲ - موهبت ديگر خداوند به سليمان (عليه السلام ) مساءله تسخير موجودات سركش و قرار دادن آن در اختيار او براى انجام كارهاى مثبت بود چنانكه در آيه بعد

لرزه شديدى را در همان نقطه به همراه دارد، و مى دانيم خداوند گروهى از اقوام سركش پيشين را به وسيله آن مجازات كرد، و عجيب اينكه با تمام پيشرفتهاى علمى كه نصيب

من حافظ و نگاهبان هر چيز است . تفسير : منطق نيرومند هود حال ببينيم اين قوم سركش و مغرور يعنى قوم عاد در برابر برادرشان هود (عليه السلام ) و نصائح و اندرزها

مى‏برم به كرم خدا، و پناه مى‏برم به جمع خدا، از بدى ستمكار ستيزكننده و هر ديو سركش از حد درگذرنده، و بدى هر نزديك و يا دور يا ناتوان يا سخت، و از بدى زهردار

ميان‌ امّت‌ افراد فاسق‌ و منحرف‌ ‌از‌ جلد 2 - صفحه 230 صراط مستقيم‌ و طاغي‌ و سركش‌ و بالاخره‌ مجرم‌ و عاصي‌ بسيار بوده‌ و مي‌باشند. 2‌-‌ امّت‌ وسط بايد شاهد

استفاده مـى شـود كـه مـنـظور از آن در آيه مورد بحث طغيان غرايز و تسلط هوسهاى سركش و چيره شدن آنها بر نيروى عقل و ايمان است ، و در اين حالت ، علم و دانش انسان

است ، چرا كه «هر چه ديده بيند دل كند ياد» و هر چه دل در اينجا يعنى هوسهاى سركش بخواهد به هر قيمتى باشد به دنبال آن مى رود، و به اين ترتيب هر روز دل به دلبرى

قيامت را منكر شويد، ولى آيا مى توانيد عذابهائى را كه بر اين اقوام مجرم و سركش نازل شد انكار نمائيد؟!. منظور از «الذين من قبلهم » اقوامى همچون قوم نوح و

تعيين كرده است پيروى مى كنند و در همان خط حركت مى نمايند، اما انسان قلدر سركش ، نه قوانين تكوين را به رسميت مى شناسد و نه قوانين تشريع را و هوى و هوسهاى

سلّم ) مى گويد: نمى خواهد تو دخالت كنى ، مرا با اين تكذيب كنندگان لجوج و سركش رها كن ، تا آنچه مستحقند به آنها بدهم ! فراموش نكنيم اين را خداوندى مى گويد

معنى كه صفاتى همانند ميمون تفسير نمونه جلد ۶ صفحه ۴۲۶ يا خوك در انسانهاى سركش و طغيانگر پيدا شد، رو آوردن به تقليد كوركورانه و توجه شديد به شكم پرستى و

اتمام حجت شود، و جائى براى ابهام باقى نماند ولى با اين حال گروهى طغيانگر و سركش هرگز ايمان نياوردند، چرا كه انسان بيش از هر چيز به جدل ميپردازد (و كان الانسان

در نقاط مختلف دنيا ادامه دارد آيا اينها به خاطر مذهب است ؟ يا اين كه روح سركش جمعى از انسانها سرچشمه واقعى اين جنگها است منتها يك روز در لباس مذهب و روز

غفلتى است كه دامن گروهى را مى گيرد و خود را بى نياز مى پندارند، و بر مركب سركش غرور سوار شده صحنه اجتماع را جولانگاه خود قرار مى دهند. پناه بر خدا از اين

جايگاه و اين روز خبر داده‏اند، آگاه باشيد كه براستى خطاكاريها همانند اسب سركش و چموشى است كه خطاكاران را بر آنها سوار كرده‏اند و دهنه‏شان را رها كرده‏اند

گرفتند، ولى در هر حال بيانگر اين واقعيت است كه انسان بر اثر پيروى از هوسهاى سركش آنچنان از درگاه خدا رانده مى شود و بر قلب او پرده ها مى افتد كه حقيقت كمتر

نمازى كه سود نمى‏دهد، و پناه مى‏دهم به تو، خودم را و كسانم و فرزندانم، از ديو سركش رانده‏شده. خداوندا! به درستى كه پناه نمى‏دهد مرا از تو كسى، و نه مى‏يابم

همه اينها با بيانى رسا مى گويد: خداوند اينچنين افراد طغيانگر خودخواه متجاوز سركش را چنان ذليل مى كند و كوس رسوائى آنها را در همه جا به صدا درمى آورد كه عبرت

طاغوت به محاكمه روند با اينكه دستور دارند بدان كافر باشند» (طاغوت يعنى بسيار سركش و مقصود از آن شيطان است و قاضيان ناحق كه از طرف حكومت جور باشند طاغوت خوانده

تاكيد را بيان مى كند). اين بخاطر آنست كه آنها به واسطه صبر و استقامتشان مركب سركش ‍ هوا تفسير نمونه جلد ۱۸ صفحه ۶۷ و هوس را مهار مى كنند و در برابر معاصى پرقدرتند،

آنها و نهان آنها، و غفلت‏هاى آنها، و همه آنچه اراده مى‏كند مرا به آن ديو سركش رانده‏شده، و آنچه اراده مى‏كند مرا به آن پادشاه ستيزه‏كار، از آنچه احاطه

دادگاه قيامت ، و توجه به مساءله ثبت اعمال ، و همچنين توجه به سرنوشت اقوام سركش پيشين مى پردازد، و مى توان محتواى اين سوره را در هفت بخش ‍ خلاصه كرد: ۱ -

طاعت وجود دارد). صبر بر معصيت (ايستادگى در برابر انگيزه هاى گناه و شهوات سركش و طغيانگر). و صبر بر مصيبت (پايدارى در برابر حوادث ناگوار و عدم خود باختگى

كره زمين و كوهها و گياهان و حيوانات . ۳ - اشاراتى به سرگذشت اقوام مغرور و سركش پيشين ، از جمله قوم عاد و ثمود، و سرنوشت دردناك آنها و اشاره كوتاهى به داستان

آيات قرآن آمده است كه به هنگام نزول عذاب (عذاب استيصال كه براى نابودى اقوام سركش نازل مى شده ) توبه و انابه بى اثر بوده است ، چگونه اين مساءله در مورد قوم

طائف نازل نشده ؟! بهانه دوم همان بهانه معروفى است كه بسيارى از امم گمراه و سركش در برابر پيامبران مطرح مى كردند: گاه مى گفتند: چرا او انسان است و فرشته نيست

نيز به آنها دستور آماده باش و مراقبت هميشگى در برابر حملات شيطان و هوسهاى سركش مى دهد، تا غافلگير نگردند، و لذا در بعضى از روايات از على عليه السلام اين

آنچنانكه اجل حتى مجال نشستن و يا خوابيدن در بستر را به او نداد تا مغروران سركش گمان نكنند اگر به جائى رسيدند و قدرتى كسب كردند در واقع توانا شده اند كه

«ولى اكثر آنها نمى دانند و با وجود اين دلائل روشن به خاطر حب دنيا و شهوات سركش به حقيقت راه نمى برند» (بل اكثرهم لا يعلمون ). تفسير نمونه جلد ۱۹ صفحه ۴۴۶

شرائط عادى و بدون داشتن مربى و راهنما، در قعر دره طبيعت ، و چاه تاريك غرائز سركش ، و جهل و نادانى باقى خواهد ماند. و براى نجات از اين دره و بر آمدن از اين

احكامى است اعتبارى ، و غير حقيقى ، و به تنهائى اثر خود را نمى بخشد (چون طبع سركش و آزادى طلب بشر، همواره ميخواهد از قيد قانون بگريزد)، لذا براى اينكه تاءثير

آيه يكى از مجازاتهاى الهى را كه به صورت يك سنت درباره بسيارى از گنهكاران سركش اجرا مى شود، بيان شده و آن همان چيزى است كه به «عذاب استدراج » از آن تعبير

تنبيهات بدنى اهميت قائلند، و همين علنى شدن كيفر ترمز نيرومندى بر روى هوسهاى سركش آنها است . از آنجا كه در آيه مورد بحث سخن از مجازات زن و مرد زناكار در ميان

است چنين درختى ، از رحمت پروردگار بسيار دور است . ب - «شجره ملعونه » قوم سركش يهود هستند، آنها همانند درختى هستند با شاخ و برگ فراوان اما مطرود درگاه پروردگار

خدمتگزار و اركان حيات شما نيستند؟ ولى خداوند همينها را مامور نابودى اقوام سركش ساخت ، و نيز تاريخ بسيار به خاطر دارد كه نزديكترين افراد به پادشاهان و فراعنه

را انكار كردند، با اين كه در دل به حقانيّت آن يقين داشتند، ولى چون ظالم و سركش بودند، زير بار آن نرفتند). و نيز فرموده: «و كانوا من قبل يستفتحون على الّذين

شوم و دردناكى كه ستمكاران اقوام گذشته و انسانهاى مست غرور و شهوت و افراد سركش و آلوده پيدا كردند، از انسانهاى امروز دور نيست ، بلكه قدرت عجيب انسان امروز

سپس اضافه مى كنند كه: «بَل كُنتُم قَوماً طَاغِين: بلكه خودتان مردمى طاغى و سركش بوديد». و «طغيان»، به معناى تجاوز از حد و مرز است. و كلمۀ «بَل: بلكه»، اعراض

دلبستگى نداشته باش ، و حتى در بند اين نباش كه آتش سوزان دلت نسبت به اين گروه سركش با مجازات سريع الهى تسكين يابد. اين سخن در ضمن ، تهديد روشنى نسبت به آنها

در وقت بعث و نشور، مگر چنان كه برمى‏خيزند آنكه تباه كند او را ديو فريبنده سركش، از جهت سودن». «۳» و سحر و جادو كردن؛ زيرا كه خداى عز و جل مى‏فرمايد كه:

الناس و الحجارة ). نگهدارى خويشتن به ترك معاصى و عدم تسليم در برابر شهوات سركش است ، و نگهدارى خانواده به تعليم و تربيت و امر به معروف و نهى از منكر تفسير

پاسخشان فرمود: بايد كه از آسمانهاى من بزمين هبوط كنيد، چون هيچ نافرمان و سركش در آسمانهاى من همجوار من نميشود. مؤ لف : ممكن است از آنچه اين روايت مشتمل

نه ظلمات است كه بايد از خطر گمراهى بترسد. در آخرين آيه مورد بحث اين گروه سركش را با بيانى موثر و گويا مورد تهديد قرار داده ، چنين مى گويد: كسانى كه قبل

گوناگون بود، و از آنجا كه ضامن اجراى همه احكام الهى ، مخصوصا كنترل كردن غرائز سركش ، بخصوص غريزه جنسى كه نيرومندترين آنها است تفسير نمونه جلد ۱۴ صفحه ۴۷۱ بدون

نعمتهاى خدا را در مسير اطاعت فرمانش بكار مى گيرند نه در طريق هوا و هوسهاى سركش !.

نبود كه بنى اسرائيل يكپارچه فاسد و مفسد باشند و اين نژاد عموما مردمى گمراه و سركش معرفى شوند بلكه در برابر اكثريت مفسده جو، اقليتى وجود داشتند صالح و ناهماهنگ

كلمه ديگر، در موارد مختلف معانى مختلفى بخود مى گيرد ، همانطور كه يك بنده سركش و متمرد، از اوامر مولا، و اراده او، ميتواند بسوى مولايش برگردد، و مولايش

برگردانيد و وادار كرد كه طوق بيعت را از گردن خود بيفكنيد چنان كه چار پاى سركش افسار خود را پاره ميكند، تنها خداست پروردگار من كه چيزى را با او انباز نسازم،

باشد. يعنى : در صحنه پرغوغاى زندگى اين جهان ، انسانى كه از نيروى خرد و غرائز سركش تركيب شده ، و هر كدام او را به سوئى ميكشد، در برابر مدعيان دروغين كه سوابق