نتایج جستجو

«یَسْتَفْتُونَکَ» در اصل، از مادّه «فتوى» و «فتیا» گرفته شده که به معناى پاسخ به مسائل مشکل است و از آنجا که ریشه اصلى این لغت «فَتى» به معناى جوان نورس مى باشد،

و استخراج آن از مدارک موجود، «استنباط» نامیده مى شود، خواه در مسائل فقهى باشد یا در مسائل فلسفى، سیاسى و علمى. نبط (۱ بار) ه‌ (۳۵۷۶ بار) در قاموس گفته:

گفته اند و به گفته مرحوم «علامه مجلسى»، در «بحار الانوار»، «جدال» بیشتر در مسائل علمى به کار مى رود. و نیز گاهى گفته شده که در «جدال»، هدف، تحقیر و عاجز کردن

نمى‏كند. اين مضمون پنج بار در قرآن مجيد تكرار شده و يك اصل كلى و مصدر هزاران مسائل فرعى است، دفعه ديگر به تعبير [طلاق:7]. آمده است. وله اله من الله ه شىء علم

آگاه و در اینجا به معناى آگاه از نیّت و عقیده است و به معناى کسى است که از مسائل دقیق آگاه است. خبر (۵۲ بار) وَ اللّه کَان تَعْمَلُون بِمَا إِن بَصِيرا لا

آسان است; زیرا در اصل از مادّه «قَصْد» است و مردم عادى قصد خود را متوجّه مسائل آسان مى کنند. قصد (۶ بار) اين كلمه و مشتقات آن در قرآن به معنى راست و متوسط

دروغین به دست مى آید). ولى ظاهر این است مفهوم آیه عمومیت دارد و همه این مسائل و غیر اینها را شامل مى شود; زیرا «باطل» که به معناى زایل و از بین رونده است،

«لهو» (سرگرمى) به هر کارى گفته مى شود که انسان را به خود مشغول داشته و از مسائل اصولى منحرف سازد. تعبیر به «لَهْو» در سوره «جمعه» اشاره به طبل و سایر آلات

«لهو» (سرگرمى) به هر کارى گفته مى شود که انسان را به خود مشغول داشته و از مسائل اصولى منحرف سازد. تعبیر به «لَهْو» در سوره «جمعه» اشاره به طبل و سایر آلات

دینى ۵ ۱; علماى دینى صدراسلام ۱۳; موقعیت اجتماعى علماى دینى ۱۳ مسائل عقیدتى: تفحص در مسائل عقیدتى ۱۱ مشرکان: پندار مشرکان ۲ مشرکان مکه: بینش مشرکان مکه ۱۳;

زندگى را به جاى حل و فصل مسائل مهم اجتماعى به خواست و مصلحت اندیشى پیامبر(ص) منوط کرده است، به دست مى آید که پرداختن به مسائل عمومى و اعمال سیاست هاى کلان

- در مسائل اعتقادى: «آمَنُوا و يَتَوَكَّلُونَ» - در مسائل اخلاقى: «يَجْتَنِبُونَ‌، يَغْفِرُونَ» - در مسائل اجتماعى: «شُورى‌ بَيْنَهُمْ» - در مسائل عبادى:

نمى‏كند. اين مضمون پنج بار در قرآن مجيد تكرار شده و يك اصل كلى و مصدر هزاران مسائل فرعى است، دفعه ديگر به تعبير [طلاق:7]. آمده است. وَ اللّه عَلِيم يَشَاء مَن

هم فیه یختلفون) این که قرآن به همه مسائل مورد اختلاف بنى اسرائیل نپرداخته است، مى تواند از آن جهت باشد که قرآن به مسائل ضرورى و مورد نیاز توجه داشته و اختلافات

(بدین امید که برخی از فرمانهای خدا را به خاطر آنان ترک کنی، و در بعضی از مسائل با ایشان همگام و همآهنگ شوی). دوست داشتند اگر (با آنان) نرمی کنی تا (با تو)

را در همین مرکز احساس می‌کنیم، نتیجه اینکه اگر در قرآن مسائل عاطفی به قلب (همین عضو مخصوص) و مسائل عقلی به قلب (به معنی عقل یا مغز) نسبت داده شده، دلیل آن

كتاب «ساختمان آينده انسان»، باز كردم و از آن استفاده نمودم، حيف كه اينگونه مسائل هر قدر تحقيق شود باز به طور كلى از ابهام خارج نمى‏شويم، در خاتمه بايد دانست

از ظلم و ستم در مسائل اقتصادیش نهفته است، اکنون که آنها به حکم اجبار به سراغ او آمده‌اند، چه بهتر که نبض اقتصاد کشور مصر، مخصوصا مسائل کشاورزی را در دست

برنامه‌ى دو استاد يا دو استاندار است كه در اصول مسائل علمى و سياسى، داراى جهت واحدى هستند، ولى در مسائل جزئى، به جهت تفاوت‌هاى فردى دانش آموزان يا شرايط

الْمَحْرُومِ» 9- دينِ جامع آن است كه هم به مسائل اجتماعى توجّه كند، «حَقٌّ مَعْلُومٌ لِلسَّائِلِ وَ الْمَحْرُومِ» و هم به مسائل اعتقادى. «الَّذِينَ يُصَدِّقُونَ

الْمَحْرُومِ» 9- دينِ جامع آن است كه هم به مسائل اجتماعى توجّه كند، «حَقٌّ مَعْلُومٌ لِلسَّائِلِ وَ الْمَحْرُومِ» و هم به مسائل اعتقادى. «الَّذِينَ يُصَدِّقُونَ

الْمَحْرُومِ» 9- دينِ جامع آن است كه هم به مسائل اجتماعى توجّه كند، «حَقٌّ مَعْلُومٌ لِلسَّائِلِ وَ الْمَحْرُومِ» و هم به مسائل اعتقادى. «الَّذِينَ يُصَدِّقُونَ

الْمَحْرُومِ» 9- دينِ جامع آن است كه هم به مسائل اجتماعى توجّه كند، «حَقٌّ مَعْلُومٌ لِلسَّائِلِ وَ الْمَحْرُومِ» و هم به مسائل اعتقادى. «الَّذِينَ يُصَدِّقُونَ

الْمَحْرُومِ» 9- دينِ جامع آن است كه هم به مسائل اجتماعى توجّه كند، «حَقٌّ مَعْلُومٌ لِلسَّائِلِ وَ الْمَحْرُومِ» و هم به مسائل اعتقادى. «الَّذِينَ يُصَدِّقُونَ

الْمَحْرُومِ» 9- دينِ جامع آن است كه هم به مسائل اجتماعى توجّه كند، «حَقٌّ مَعْلُومٌ لِلسَّائِلِ وَ الْمَحْرُومِ» و هم به مسائل اعتقادى. «الَّذِينَ يُصَدِّقُونَ

الْمَحْرُومِ» 9- دينِ جامع آن است كه هم به مسائل اجتماعى توجّه كند، «حَقٌّ مَعْلُومٌ لِلسَّائِلِ وَ الْمَحْرُومِ» و هم به مسائل اعتقادى. «الَّذِينَ يُصَدِّقُونَ

عیبها و نقصهاى خود را بشناسند و در رفع آن بکوشند. ۵- جریان اراده الهى در مسائل روانى، اجتماعى و تاریخى انسان، از طریق اسباب و علل طبیعى (نداولها بین النّاس

شما را به ناگفته‌ها و نانموده‌ها چه کار؟ مگر نه این است که) خداوند از این مسائل گذشته است (و پرسشهای قبلی شما را نادیده گرفته است و از مجازات اخروی آنها

شده، «سبأ» نام گرفته و همانند ديگر سوره‌هاى مكّى، بيشتر مباحث آن در مورد مسائل اعتقادى و خصوصاً مبدأ و معاد است. البتّه در ضمن داستان حضرت سليمان و برخورد

خداوند در زمينه‌ى مسائل جنگ، حكيمانه و بكارگيرى آنها رمز عزّت وپيروزى است. «وَ اللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ» 11- دين اسلام نه تنها بى‌ارتباط با مسائل اجتماعى و دنيوى

مسئولان، بعضى از مطالبى را كه مى‌دانند، نبايد در اختيار عموم بگذارند. نظير مسائل اقتصادى، مانند: كمبود گندم و .... صداقت خوب است؛ ولى صراحت، همه جا مفيد نيست

لما تحکمون) ۴ - عهد و پیمان الهى، از مبانى و ملاک هاى داورى درباره معارف و مسائل دینى (أم لکم أیمن ... إنّ لکم لما تحکمون) از این که خداوند به مشرکان تعهدى

أَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ ... 2- در اسلام، مسائل عبادى‌ «أَقِيمُوا الصَّلاةَ» و مسائل مالى‌ «آتُوا الزَّكاةَ» و مسائل سياسى و حكومتى‌ «أَطِيعُوا الرَّسُولَ»

موافق و مصدّق کتابهای پیشین (آسمانی)، و شاهد (بر صحّت و سقم) و حافظ (اصول مسائل) آنها است. پس (اگر اهل کتاب از تو داوری خواستند) میان آنان بر طبق چیزی داوری

الْمَحْرُومِ» 9- دينِ جامع آن است كه هم به مسائل اجتماعى توجّه كند، «حَقٌّ مَعْلُومٌ لِلسَّائِلِ وَ الْمَحْرُومِ» و هم به مسائل اعتقادى. «الَّذِينَ يُصَدِّقُونَ

ناچیزى از اموال خویش را انفاق مى کردند. ۴ - آسیب پذیرى شدید انسان، در حوزه مسائل مالى (انفاق) (فلاتزکّوا أنفسکم ... و أعطى قلیلاً و أکدى) برداشت یاد شده از

‌از‌ واجبه‌ و مندوبه‌ موقته‌ و ‌غير‌ موقته‌ و احكام‌ نماز و عوارض‌ ‌آن‌ و مسائل‌ ‌آن‌ بسيار ‌است‌ بايد يك‌ نماز بدون‌ عذر شرعي‌ ‌از‌ ‌او‌ فوت‌ نشود. وَ الَّذِين‌َ

أعتدنا لهم عذابًا ألیمًا) ۲- ایمان به آخرت، داراى اهمیتى ویژه در مجموعه مسائل اعتقادى است. (و أن الذین لایؤمنون بالأخرة) خداوند، بهره مندى مؤمنان از پاداش

أَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ ... 2- در اسلام، مسائل عبادى‌ «أَقِيمُوا الصَّلاةَ» و مسائل مالى‌ «آتُوا الزَّكاةَ» و مسائل سياسى و حكومتى‌ «أَطِيعُوا الرَّسُولَ»

به پیامبر و پیشوایان -که قدرت تشخیص کافی دارند- بازگردانند، از ریشه‌های مسائل آگاه خواهند شد. و اگر فضل و رحمت خدا بر شما نبود، جز عدّه کمی، همگی از شیطان

مدينه نازل شده است. هفت آيه نخستين اين سوره، پيرامون موضوع طلاق و احكام و مسائل مربوط به آن است و به همين جهت نيز، «طلاق» نام گذارى شده است. بخش دوم سوره،

علم الهى هستند و از اين مرتبه تعبير بقدر مى‌نمايند مانند عالمى كه يك يك مسائل را در ذهن حاضر مى‌نمايد براى تدريس و بيان علم اول محقق است بتحقق ذات بلكه

مشركان بودند. «عَبَدْناهُمْ» جلد 8 - صفحه 444 4- سخن بدون علم (به خصوص در مسائل اعتقادى) محكوم است. «ما لَهُمْ بِذلِكَ مِنْ عِلْمٍ» 5- هر فرد و جامعه‌اى

الْيَتِيمَ‌ 4- ميان عقيده و عمل رابطه تنگاتنگ است. (مسائل جزئى مثل طرد يتيم را جزئى نگيريد كه گاهى از مسائل مهمى مثل تكذيب دين خبر مى‌دهد). يُكَذِّبُ بِالدِّينِ‌

الْيَتِيمَ‌ 4- ميان عقيده و عمل رابطه تنگاتنگ است. (مسائل جزئى مثل طرد يتيم را جزئى نگيريد كه گاهى از مسائل مهمى مثل تكذيب دين خبر مى‌دهد). يُكَذِّبُ بِالدِّينِ‌

الْيَتِيمَ‌ 4- ميان عقيده و عمل رابطه تنگاتنگ است. (مسائل جزئى مثل طرد يتيم را جزئى نگيريد كه گاهى از مسائل مهمى مثل تكذيب دين خبر مى‌دهد). يُكَذِّبُ بِالدِّينِ‌

آن است که ابزار اصلی شناخت انسان این سه می‌باشد، مسائل حسی را غالبا از طریق چشم و گوش درک می‌کند و مسائل غیر حسی را به وسیله نیروی عقل. تفسیر آیات ۱ - دستگاه

گفتاری است. چرا که این آیه بیانگر آزاداندیشی مسلمانان و انتخابگری ایشان در مسائل مختلف است. به مؤمنان اجازه می‌دهد سخنان دیگران را مطالعه و بررسی کنند و اهل

چنانكه امام سجّاد عليه السلام مى‌فرمايد: كه اگر يك آيه در قرآن نبود، تمام مسائل تا روز قيامت را به شما خبر مى‌دادم، پرسيدند: كدام آيه؟ حضرت فرمود: «يَمْحُوا

حَكَماً مِنْ أَهْلِها» 13- اسلام به مسائل شورايى وكدخدامنشى توجّه دارد. حَكَماً مِنْ أَهْلِهِ وَ ... أَهْلِها 14- همه مسائل را به قاضى و دادگاه نكشانيد، خودتان

سوره نحل بيان فرموده‌اند چنانچه در آنمقام ذكر گرديد خلاصه آنكه اهل ذكر بحسب مسائل و سؤال كنندگان مختلف ميشود اينجا مناسب علماء تاريخ است نه ائمه اطهار عليهم

هشت آيه‌ى بعد كه در ميان آيات جنگ احد قرار گرفته. شايد به اين جهت باشد كه مسائل اخلاقى و اقتصادى، در يك نظام دفاعى مؤثّر است. جامعه‌اى كه‌ جلد 1 - صفحه 605

الْيَتِيمَ‌ 4- ميان عقيده و عمل رابطه تنگاتنگ است. (مسائل جزئى مثل طرد يتيم را جزئى نگيريد كه گاهى از مسائل مهمى مثل تكذيب دين خبر مى‌دهد). يُكَذِّبُ بِالدِّينِ‌

الْيَتِيمَ‌ 4- ميان عقيده و عمل رابطه تنگاتنگ است. (مسائل جزئى مثل طرد يتيم را جزئى نگيريد كه گاهى از مسائل مهمى مثل تكذيب دين خبر مى‌دهد). يُكَذِّبُ بِالدِّينِ‌

كتاب «ساختمان آينده انسان»، باز كردم و از آن استفاده نمودم، حيف كه اينگونه مسائل هر قدر تحقيق شود باز به طور كلى از ابهام خارج نمى‏شويم، در خاتمه بايد دانست

كتاب «ساختمان آينده انسان»، باز كردم و از آن استفاده نمودم، حيف كه اينگونه مسائل هر قدر تحقيق شود باز به طور كلى از ابهام خارج نمى‏شويم، در خاتمه بايد دانست

كتاب «ساختمان آينده انسان»، باز كردم و از آن استفاده نمودم، حيف كه اينگونه مسائل هر قدر تحقيق شود باز به طور كلى از ابهام خارج نمى‏شويم، در خاتمه بايد دانست

فرمود: هر كه از اولاد تو اين مسائل را جواب دهد بعد از تو وارث ملك باشد. حضرت داود فرزندان و احبار و اشراف را جمع و مسائل را بر فرزندان عرض فرمود: 1- نزديكترين

(که برای انجام تکالیف از شما گرفته است، و عهد و پیمان فیمابین خود درباره‌ی مسائل و مصالح مشروع) وفا کنید. اینها چیزهائی هستند که خداوند شما را به رعایت آنها

منافقون را براى مأيوس كردن و توبيخ منافقان. «9» 7. آگاه نمودن مردم را به مسائل روز. امام رضا عليه السلام فرمود: نماز جمعه يك گردهمايى عمومى‌ «1». بحارالانوار،

للسّائل و المحروم) ۴ - اهتمام دین به مسائل اجتماعى و رفع خلأهاى اقتصادى جامعه، همپاى تعالى بخشیدن به معنویات و پرداختن به مسائل فردى (و بالأسحار هم یستغفرون

الْيَتِيمَ‌ 4- ميان عقيده و عمل رابطه تنگاتنگ است. (مسائل جزئى مثل طرد يتيم را جزئى نگيريد كه گاهى از مسائل مهمى مثل تكذيب دين خبر مى‌دهد). يُكَذِّبُ بِالدِّينِ‌

عذابى عدّه‌اى را از پا درآورده است. ايجاد حسّاسيّت و انگيزه و عطش براى شنيدن مسائل مهم لازم است. تكرار كلمه‌ «الْحَاقَّةُ» مخاطب قرار گرفتن شخص پيامبر كه اشرف

اين سوره از داستان اصحاب كهف و داستان موسى و خضر و داستان ذوالقرنين‌ «1» و مسائل مبدأ و معاد بحث شده است. مشركان قريش افرادى را از مكّه به مدينه فرستادند

اينكه مربوط به تفكّر باشد كه در پايان آيه قبل اشاره شد. يعنى انسان بايد در مسائل دنيا و آخرت فكر كند و براى آخرت خود از همين دنيا چيزى را كسب كند و در مبدأ

آنها و بسيارى از مسائل ديگر را به عهده‌ى پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله گزارده، ولى در بيان مسائل خانوادگى و تربيتى به ريزترين مسائل پرداخته است. همچون

جاذبه‌هایی وجود دارد که برای او تعیین جهت می‌کند. فلسفه وجودی آنها همین است که در مسائل حیاتی انسان همیشه نمی‌تواند به انتظار عقل و منطق بنشیند، چرا که این کار گاهی

بِالْآخِرَةِ هُمْ يُوقِنُونَ» 9- نيكوكار كسى است كه هم به مسائل اقتصادى توجّه دارد و هم به مسائل معنوى. لِلْمُحْسِنِينَ الَّذِينَ يُقِيمُونَ‌ ... يُؤْتُونَ‌

و با مسأله جهاد پایان می‌گیرد. در آخرین آیات این سوره نیز به یکی دیگر از مسائل زندگی انسانها در این رابطه می‌پردازد، و برای تشویق و تحریک هر چه بیشتر مسلمانان

ترجمه: «لا تَنْهَرْ»: با خشونت مران. برخی سائل را خواهان دانش و پرسش کننده از مسائل علمی شمرده‌اند. Tabber requires Javascript to function. آيات ۱ - ۱۱ سوره

است، و همچنین ذکر سرنوشت مؤمنان در برابر سرنوشت، مجرمان تا با قرینه مقابله مسائل بهتر درک شود. بر اساس همین سنّت، قرآن به دنبال بیان مجازاتهای گوناگون مجرمان

وقوع آنست در طهر غير مواقعه. (اقسام طلاق و احكام و شرايط و مسائل آن رجوع به كتب فقهيه و مسائل عمليه است). وَ أَحْصُوا الْعِدَّةَ: و شماره كنيد عده زنان

دارای 75 آیه است دورنما و فشرده مباحث این سوره:] نخست اشاره به بخش مهمی از مسائل مالی اسلام از جمله «انفال» و «غنائم» و «خمس» که پشتوانه مهمی برای «بیت المال»

نماز، داراى ویژگى و اهمیت در میان سایر عبادات (و أقاموا الصلوة) ۷ - مشورت در مسائل زندگى و اهتمام به آن، از ویژگى هاى اهل ایمان (للذین ءامنوا ... و أمرهم شورى

پرهيز از اعمالى كه باعث فتنه شده ودر همه تأثير مى‌گذارد، عزلت وكناره‌گيرى از مسائل نيست، بلكه هوشيارى و توجّه انسان را مى‌رساند. حضرت على عليه السلام مى‌فرمايد:

پس از تصمیم به ساحر خواندن وى و تحلیل اهداف او (برچیدن حکومت فرعونى)، از مسائل مطرح شده در جلسه مشورتى بزرگان دربار فرعون (فماذا تأمرون) ۶- فرعون براى اداره

بيان‌ شد احتياج‌ بتكرار ندارد. ] (آیه 129)- در قسمت اخیر این داستان همان مسائل چهار گانه‌ای را که در سرگذشتهای پیامبران دیگر- موسی و هارون و ابراهیم و نوح-

و چشم خود را بر فریاد و زارى دیگران فرو مى بندد و از درگیر ساختن خود با مسائل آنان مى گریزد. انسان: عجز اخروى انسان ها ۴ قیامت: آثار سختیهاى قیامت ۶; احساس

مى‌شود. تحريم‌هاى الهى، تنها به جهت مسائل طبى وبهداشتى نيست، مثل تحريم گوشت مردار وخون، بلكه گاهى دليل حرمت، مسائل اعتقادى، فكرى وتربيتى است. نظير تحريم

كافى، ج 2، ص 209. «7». تفسير نمونه. جلد 3 - صفحه 266 2- مرجع بيان احكام و مسائل اقتصادى، رهبر الهى است. يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْأَنْفالِ قُلِ‌ ... 3- هدف از

زن داناست به جزئيات آن، و شما را به آن مجازات فرمايد (احكام عده وفات به مسائل عمليه مراجعه شود.) وَ الَّذِينَ يُتَوَفَّوْنَ مِنْكُمْ وَ يَذَرُونَ أَزْواجاً

محیص) از ارتباط آیات شریفه، استفاده مى شود که مشرکان مکه، درباره آیه بودن مسائل طبیعى بحث و جدل مى کردند و آن را صرفاً امرى طبیعى و مادى مى انگاشتند. ۵ -

بیان للنّاس و هدىً و موعظة للمتّقین) برخى برآنند که «هذا»، اشاره به کلیه مسائل و معارفى است که در آیات ۱۳۰ تا ۱۳۷ تبیین شده است. ۱۰- توجه به فلسفه تاریخ،

اندوهى که موسى و هارون(علیهماالسلام) و قوم شان به آن گرفتار بودند، ناشى از مسائل و مشکلات شخصى نبود; بلکه بر اثر تبلیغ رسالت شان در میان فرعونیان به وجود

كتاب «ساختمان آينده انسان»، باز كردم و از آن استفاده نمودم، حيف كه اينگونه مسائل هر قدر تحقيق شود باز به طور كلى از ابهام خارج نمى‏شويم، در خاتمه بايد دانست

و با بدبينى و ترديد با آنها به جدال مى‌پردازند. «أَ فَتُمارُونَهُ» 2- در مسائل نظرى و فكرى، بحث و ترديد جاى دارد، ولى در محسوسات و ديدنى‌ها جايى ندارد.

مزدجر) مراد از «الأنباء» به قرینه آیات پیشین، مى تواند مسأله نزدیکى قیامت و مسائل مختلف آن باشد. ۳ - هواپرستى ها، مانع عبرت آموزى و متأثر شدن انسان از پیام هاى

مضارع «توعدون» - که مفید استمرار است - نشان مى دهد که مسأله قیامت، یکى از مسائل مهم است و پیامبر(ص) به صورت پیوسته مردم را به آن تذکر مى داد. خدا: بى نیازى

بِالْمَعْرُوفِ حَقًّا عَلَى الْمُحْسِنِينَ» 2- عفت كلام، يك ارزش است. به جاى تصريح به مسائل زناشويى، خداوند مى‌فرمايد: «ما لَمْ تَمَسُّوهُنَّ» 3- تعيين و پرداخت مهريه،

شيوه‌ى دعوت به حق، بايد از بستگان نزديك شروع كرد. «لِأَبِيهِ» و بايد از مسائل اصلى سخن گفت. «أَ تَتَّخِذُ أَصْناماً آلِهَةً» 4- سابقه‌ى شرك وبت‌پرستى،

ءاتینهم بیّنت من الأمر فما اختلفوا إلاّ من بعد) ۴ - اختلاف بنى اسرائیل در مسائل دینى و اجتماعى، اختلافى آگاهانه و معلول جاه طلبى و تجاوزگرى آنان (فما اختلفوا

احكام‌ و تكاليف‌ لازمه‌ ‌خود‌ ‌را‌ فرا بگيرد بلكه‌ تحصيل‌ عقائد و فرا گرفتن‌ مسائل‌ لازمه‌ و تصحيح‌ قرائت‌ بايد قبل‌ ‌از‌ تكليف‌ ‌باشد‌ ‌که‌ بمجرد بلوغ‌ ‌با‌

در آیات گذشته سخن از مسائل جانی ج1، ص159 و قصاص در میان بود، در این آیه و دو آیه بعد به قسمتی از احکام وصایا که ارتباط با مسائل مالی دارد می‌پردازد و

صلّی اللّه علیه و آله بیشتر است، و نیز معلوم می‌شود در این نجواها غالبا مسائل حیاتی مطرح نمی‌شد، و گر نه چه مانعی داشت که این گروه قبل از نجوا صدقه‌ای

بكفار و مشركين‌ ‌است‌ بقرينه‌ ‌آيه‌ ‌بعد‌. ] (آیه 21)- سپس به ذکر یکی از مسائل مربوط به معاد می‌پردازد، و آن مسأله رحمت و عذاب است می‌گوید: «او در قیامت

سوره نحل بيان فرموده‌اند چنانچه در آنمقام ذكر گرديد خلاصه آنكه اهل ذكر بحسب مسائل و سؤال كنندگان مختلف ميشود اينجا مناسب علماء تاريخ است نه ائمه اطهار عليهم

شهود يكسان است. «عالِمِ الْغَيْبِ وَ الشَّهادَةِ» 3- آگاهى به غيب مهم‌تر و مسائل غيبى بيشتر است. (در تمام قرآن، كلمه‌ى غيب قبل از شهادت آمده است). «عالِمِ

و عجب این که خود را با این تقلید هدایت یافته می‌پنداشتند، در حالی که در مسائل اعتقادی و زیر بنایی فکری هیچ انسان فهمیده و آزاده‌ای نمی‌تواند متکی بر تقلید

نداشتن از سوى ديگر مفيد است. «قُلْ إِنْ أَدْرِي أَ قَرِيبٌ» 1- گذشت زمان، مسائل را روشن مى‌كند. «حَتَّى إِذا رَأَوْا» 2- عاقبت، سرهاى متكبران به سنگ خواهد

سوره بر سه محور دور می‌زند. محور اول که مهمترین محورهای بحث این سوره است مسائل مربوط به قیامت و بسیاری از خصوصیات آن می‌باشد، و لذا سه نام از نامهای قیامت

الْمُنْتَهى‌ ... هُوَ أَماتَ وَ أَحْيا 8- شيوه تربيت قرآن به گونه‌اى است كه در مسائل متضاد، جهت توحيدى را دنبال مى‌كند. هُوَ أَضْحَكَ وَ أَبْكى‌ ... هُوَ أَماتَ

الْمُنْتَهى‌ ... هُوَ أَماتَ وَ أَحْيا 8- شيوه تربيت قرآن به گونه‌اى است كه در مسائل متضاد، جهت توحيدى را دنبال مى‌كند. هُوَ أَضْحَكَ وَ أَبْكى‌ ... هُوَ أَماتَ

و گردن بند طلا خود را زینت کنند. اما پیامبران الهی با کناره گیری از این مسائل مخصوصا می‌خواستند این ارزشهای کاذب و دروغین را ابطال کنند، و ارزشهای اصیل

از آن مايه‌ى رشد و كرامت انسان است. «إِنَّهُ لَقُرْآنٌ كَرِيمٌ» قرآن، در مسائل فردى، خانوادگى، اجتماعى، اقتصادى، سياسى، عبادى، نظامى، اخلاقى، اعتقادى، تربيتى

شهود يكسان است. «عالِمِ الْغَيْبِ وَ الشَّهادَةِ» 3- آگاهى به غيب مهم‌تر و مسائل غيبى بيشتر است. (در تمام قرآن، كلمه‌ى غيب قبل از شهادت آمده است). «عالِمِ

و الفت ميان اقشار جامعه، از نعمتهاى الهى است. «لِإِيلافِ قُرَيْشٍ» 3- تا مسائل اقتصادى و امنيّتى جامعه حل نشود، نمى‌توان آنان را به عبادت دعوت كرد. فَلْيَعْبُدُوا

قیامت و فلسفه برپایى آن (إنّى ظننت أنّى ملق حسابیه) از این که از میان مجموعه مسائل قیامت، مسأله حساب رسى مورد توجه مؤمنان قرار گرفته است; مى توان به حقیقت یاد

13 - صفحه 363 و هدايت‌ ‌آنها‌ و بيان‌ احكام‌ ‌آنها‌ و تصحيح‌ ‌آنها‌ ‌که‌ مسائل‌ و فروع‌ ‌آنها‌ بالغ‌ ‌بر‌ چهار هزار مسئله‌ ‌است‌. و ثالثا امر ‌به‌ معروف‌

آیه است محتوای سوره:] این سوره یکی از پربارترین سوره‌های قرآن مجید است، و مسائل متنوع و بسیار مهمی را در زمینه اصول و فروع اسلام تعقیب می‌کند. بحثهایی را

إصرار. «یُخْرِجْ أَضْغَانَکُمْ»: اشاره به دلبستگی شدید بسیاری از مردم به مسائل مالی است، و در حقیقت یک نوع ملامت و سرزنش آنان، و در عین حال تشویق به ترک

ناراحتی. ولی از آنجا که اگر وجوب صدقه قبل از نجوا عمومیت می‌داشت فقرا از طرح مسائل مهم یا نیازهای خود در برابر پیامبر صلّی اللّه علیه و آله به صورت نجوا محروم

يَوْمُ الدِّينِ» «1». احزاب، 43. «2». تفسير مجمع البيان. جلد 10 - صفحه 410 3- مسائل قيامت را با عقل عادى نمى‌توان درك كرد، بلكه بايد از طريق وحى بپذيريم. «ما

يَوْمُ الدِّينِ» «1». احزاب، 43. «2». تفسير مجمع البيان. جلد 10 - صفحه 410 3- مسائل قيامت را با عقل عادى نمى‌توان درك كرد، بلكه بايد از طريق وحى بپذيريم. «ما

یک روش مؤثر تربیتی است که قرآن در بسیاری از موارد از آن استفاده کرده است، مسائل را به صورت استفهامی طرح، و پاسخ آن را بر عهده وجدانهای بیدار می‌گذارد، و

الْمُنْتَهى‌ ... هُوَ أَماتَ وَ أَحْيا 8- شيوه تربيت قرآن به گونه‌اى است كه در مسائل متضاد، جهت توحيدى را دنبال مى‌كند. هُوَ أَضْحَكَ وَ أَبْكى‌ ... هُوَ أَماتَ

خداوند، مربوط به اصول قوانین و تشریع الهی است، و اطاعت رسول مربوط به تفسیرها و مسائل اجرائی می‌باشد، بنابر این یکی اصل و دیگری فرع است. سپس می‌فرماید: «اگر شما

الْكِتابِ آمَنُوا وَ اتَّقَوْا» 2- ايمان و تقوا، پوشاننده انحراف‌هاست و مسائل قبلى را محو مى‌كند. «لَكَفَّرْنا» (در حديث آمده است: «الاسلام يَجُبّ ما قبله»)

در مسائلی که هیچ ارتباطی به احکام الهی و امور تبلیغی نداشته باشد یعنی در مسائل عادی در زندگی روزمره گرفتار نسیان شود و این نه از یک پیامبر بعید است، و نه

واژه‌ى «ابليس» نيز از همين ريشه است. 1- در بحث و استدلال، از امور محسوس، براى مسائل معقول شاهد بياوريم. «يَبْدَؤُا الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ» آفرينش نخستين،

فرزندان نسبت به پدران و مادران را در همین رابطه بیان می‌کند. مرحله ششم بخشی از مسائل مربوط به توحید و مبدء و معاد و تسلیم بودن ج3، ص274 در برابر فرمان پیامبر

صاحب المنار آن را بى اعتبار دانسته است . سخن ما با صاحب المنار كه با مقايسه مسائل قيامت با نظام جارى در دنيا روايت مذكور رامردود دانسته است . دو قول ديگر در

و الفت ميان اقشار جامعه، از نعمتهاى الهى است. «لِإِيلافِ قُرَيْشٍ» 3- تا مسائل اقتصادى و امنيّتى جامعه حل نشود، نمى‌توان آنان را به عبادت دعوت كرد. فَلْيَعْبُدُوا

دیگر در آغاز. «لَبْسٍ»: شک و تردید. مراد سرگشتگی حاصل از عدم اندیشه و بررسی مسائل و ادلّه و براهین دالّ بر قدرت نامحدود و بی‌پایان خدا است. کسی که معتقد باشد

جانداران در طول ادوار مختلف، به گونه تساوی تقریبی نر و ماده، از شگفت‌انگیزترین مسائل خلقت است. Tabber requires Javascript to function. آيات ۱ - ۲۰ سوره بلد حقيقتى

مِنْ ثَمَرِهِ‌ ... خَلَقَ الْأَزْواجَ كُلَّها جلد 7 - صفحه 539 5- انسان در مسائل جسمى و جنسى در رديف ديگر موجودات است. «مِمَّا تُنْبِتُ الْأَرْضُ وَ مِنْ

ترکیب آن دو، نطفه کامل انسان به وجود می‌آید. درست است که در آن زمان این گونه مسائل هنوز شناخته نشده بود، ولی قرآن مجید از طریق اعجاز علمی پرده از روی آن برداشته

نداشتن از سوى ديگر مفيد است. «قُلْ إِنْ أَدْرِي أَ قَرِيبٌ» 1- گذشت زمان، مسائل را روشن مى‌كند. «حَتَّى إِذا رَأَوْا» 2- عاقبت، سرهاى متكبران به سنگ خواهد

چنانكه امام سجّاد عليه السلام مى‌فرمايد: كه اگر يك آيه در قرآن نبود، تمام مسائل تا روز قيامت را به شما خبر مى‌دادم، پرسيدند: كدام آيه؟ حضرت فرمود: «يَمْحُوا

بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ). و این سومین گام مخصوص کسانی است که ذهن آنها قبلا از مسائل نادرستی انباشته شده و باید از طریق مناظره ذهنشان را خالی کرد تا آمادگی برای

جامعترین برنامه اجتماعی: این آیه نمونه‌ای از جامعترین تعلیمات اسلام در زمینه مسائل اجتماعی، و انسانی و اخلاقی را بیان می‌کند. در آغاز می‌گوید: «خداوند فرمان

بواجبات‌ الهيّه‌ زند و مانع‌ ‌از‌ اتيان‌ بتكاليف‌ شخصي‌ و تحصيل‌ عقائد و مسائل‌ لازمه‌ و تقويت‌ كفر و اعانت‌ بظالم‌ و ‌غير‌ اينها. جلد 3 - صفحه 129 (و امّا

می‌شوند»! (ذلکم یوعظ به من کان یؤمن بالله و الیوم الآخر). و از آنجا که گاهی مسائل مربوط به معیشت و زندگی آینده و یا گرفتاریهای دیگر خانوادگی سبب می‌شود که

آخرت است. «لَهْوٌ» به سرگرمى‌هايى گفته مى‌شود كه انسان را از هدف اصلى و مسائل اساسى باز مى‌دارد؛ «لَعِبٌ» انجام كارى مثل بازى است كه قصدى در آن نيست. «1»

‌از‌ واجبه‌ و مندوبه‌ موقته‌ و ‌غير‌ موقته‌ و احكام‌ نماز و عوارض‌ ‌آن‌ و مسائل‌ ‌آن‌ بسيار ‌است‌ بايد يك‌ نماز بدون‌ عذر شرعي‌ ‌از‌ ‌او‌ فوت‌ نشود. وَ الَّذِين‌َ

معناى راستى، استوارى و پايدارى است، آرى، دينى استوار و جاويد مى‌ماند كه به مسائل مادى و معنوى اين جهان و آن جهان مردم توجّه كند. امام حسين عليه السلام فرمود:

سجده می‌افتند، ولی مجرمان قدرت سجده ندارند! تفسیر آیات ۱ - صحنه قیامت و مسائل مربوط به آن، شایان ذکر و یادآورى است. (یوم یکشف عن ساق) برداشت یاد شده، مبتنى

أَمْشاجٍ»، اختلاط نطفه مرد با زن است. «3» براى بيدار كردن وجدان خفته، گاهى مسائل قطعى در قالب سؤال مطرح مى‌شود. چنانكه مادر از فرزند خود مى‌پرسد: آيا من به

سوره نحل بيان فرموده‌اند چنانچه در آنمقام ذكر گرديد خلاصه آنكه اهل ذكر بحسب مسائل و سؤال كنندگان مختلف ميشود اينجا مناسب علماء تاريخ است نه ائمه اطهار عليهم

سوره نحل بيان فرموده‌اند چنانچه در آنمقام ذكر گرديد خلاصه آنكه اهل ذكر بحسب مسائل و سؤال كنندگان مختلف ميشود اينجا مناسب علماء تاريخ است نه ائمه اطهار عليهم

همه‌ى اينها، گناهش نزد پروردگارت ناپسند است. از جامعيّت اسلام اينكه علاوه بر مسائل اعتقادى، سياسى، نظامى واقتصادى، براى كارهاى جزئى مانند رفت وآمد بيرون خانه

و الفت ميان اقشار جامعه، از نعمتهاى الهى است. «لِإِيلافِ قُرَيْشٍ» 3- تا مسائل اقتصادى و امنيّتى جامعه حل نشود، نمى‌توان آنان را به عبادت دعوت كرد. فَلْيَعْبُدُوا

از آن مايه‌ى رشد و كرامت انسان است. «إِنَّهُ لَقُرْآنٌ كَرِيمٌ» قرآن، در مسائل فردى، خانوادگى، اجتماعى، اقتصادى، سياسى، عبادى، نظامى، اخلاقى، اعتقادى، تربيتى

به معناى حرکت در آب است; ولى در مواردى به کار مى رود که انسان، غوطهور در مسائل باطل و ناپسند مى شود; مانند همین آیه که کافران، سخنان ناروایى درباره اسلام

مسلمانان اندک آن زمان در شرائطی مشابه شرائط زمان نوح و یارانش قرار داشتند، مسائل زیادی را به آنها می‌آموزد. 1- به آنها یاد می‌دهد که چگونه از طریق استدلال

و نه کورى سر. ۶ - کور باطنى، ریشه تردیدها و حیرت کافران در مورد قیامت و مسائل آن (بل هم فى شکّ منها بل هم منها عمون) «عمون» نظر به چشم ظاهر ندارد; بلکه

اللّه فلیتوکّل المؤمنون) خداوند پس از شروع بیان جنگ احد، اشاره اى نیز به مسائل جنگ بدر داشت (و لقد نصرکم اللّه ببدر، آیه ۱۲۳) بنابراین جمله «ان ینصرکم اللّه»

ابراهیم(ع)، پرسشى طبیعى و برخاسته از فطرت توحیدى وى بود و نه تدبیرى در جهت طرح مسائل توحیدى با مردم. بر این اساس روشن مى شود که آن حضرت در محیطى غیر شرک مى زیسته

اشرف مكان‌ها و اشرف زمان‌ها، در اشرف حالات، شهيد شد. شب جايگاه ويژه‌اى در مسائل معنوى دارد كه به چند مورد اشاره مى‌كنيم: خداوند براى اهداى تورات، حضرت موسى

آن را به شوهر داده تا او را طلاق دهد كه طلاق خلع باشد. (احكام خلع در كتب مسائل مندرج است). تفسير اثنا عشرى، ج‌1، ص: 410 در منهج- دختر ابىّ بن سلول به هيچ

و عوامل شکست آن را گوشزد کرد، به دست مى آید که این سستى و اندوه، ناشى از مسائل جنگ احد بوده است. ۵- توجّه به سنّتهاى الهى در فرجام شوم تکذیب کنندگان دین

خوبى ها را برجسته كنيم. «مِنَّا الصَّالِحُونَ وَ مِنَّا دُونَ ذلِكَ» با مسائل محورى و اصولى آغاز كنيم. «يُؤْمِنْ بِرَبِّهِ‌، سَمِعْنا قُرْآناً، لَنْ نُعْجِزَهُ‌،

ظالمان و ستمگران را در آن روز مجسم می‌سازد. ج2، ص515 ضمنا با بیان این بخش از مسائل معاد، بخشهای توحیدی گذشته تکمیل می‌گردد. نخست با لحنی تهدید آمیز (تهدیدی

است: امام معصوم، نمونه و مصداق «قسطاس مستقيم» در جامعه‌ى اسلامى است. «2» مسائل داد وستد و رعايت حقوق مردم در معاملات، چنان مهم است كه قرآن بارها روى آن

با ايمان منافات ندارد. يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا ... وَ كُلُوا 2- در مسائل تغذيه دقّت كنيم. «حَلالًا، طَيِّباً، وَ اتَّقُوا» (هم شيوه‌ى كسب، حلال‌ «1»

چنانكه امام سجّاد عليه السلام مى‌فرمايد: كه اگر يك آيه در قرآن نبود، تمام مسائل تا روز قيامت را به شما خبر مى‌دادم، پرسيدند: كدام آيه؟ حضرت فرمود: «يَمْحُوا

آیاتِنا تا برخی از آیات خود را به او نشان دهیم». به آن اشاره شده است و نیز به مسائل زیاد و مهمی از فرشتگان و بهشتیان و دوزخیان و ارواح انبیا آگاهی یافت که در

مى‌شوند. شد غلامى كه آب جو آرد آب جو آمد غلام ببرد 1- رعايت اهمّ و مهمّ در مسائل، از اصول عقلى و اسلامى است. شنيدن موقّتى ياوه‌ها به قصد پاسخگويى يا نجات

آيه‌اى جامع‌تر از اين آيه در مكارم الاخلاق نيست. «3» شكّى نيست كه عفو، در مسائل شخصى است، نه در حقّ النّاس و بيت‌المال. وقتى اين آيه نازل شد، پيامبر صلى

عليهم السلام، نهى از معروف، بهانه تراشى، ايجاد سرگرمى‌هاى ناسالم، مطرح كردن مسائل فرعى، شخصيّت تراشى، ترويج باطل، تحقير مؤمنان، تحريم مباحات، تشويق نابجا،

السّلام‌. ] (آیه 118)- در این آیه به یکی از سنن آفرینش که در واقع زیر بنای سایر مسائل مربوط به انسان است اشاره شده و آن مسأله اختلاف و تفاوت در ساختمان روح و جسم

تحولاتى طبیعى به تدبیر و اراده خداوند صورت مى گیرد. ۱۰- معارف دین در زمینه مسائل و مصادیق «غیب»، داراى مثال هاى عینى در جهان محسوس (و أحیینا به ... کذلک الخروج)

بدبختي‌ انداختند ‌از‌ اينجهت‌ نزديك‌ علماء نميروند، نه‌ امور اعتقاديه‌، و نه‌ مسائل‌ دينيّه‌ ‌از‌ ‌آنها‌ اخذ ميكنند، و نه‌ بواجبات‌ الهيّه‌ عمل‌ ميكنند، و نه‌

که مفعول مطلق فعل محذوفی است. «رِسَالاتِهِ»: مراد از رسالتهای خدا توضیح مسائل مجمل قرآنی، در پرتو رهنمودهای آسمانی است. مثل توضیح و بیان احکام نماز و زکات

قدم برداشتن در راه، رهبران آسمانى هستند. آنها در دستورات خود درباره‌ى تمام مسائل زندگى از قبيل كار، تفريح، تحصيل، تغذيه، انفاق، انتقاد، قهر، صلح و علاقه به

بن عقبه باشد، برداشت بالا به دست مى آید. ۶ - خود سرانه عمل نکردن مردم در مسائل مهم اجتماعى و وانهادن آن به رهبرى الهى، مایه مصونیت از خطرات ندامت بار (فتصبحوا

برابر این سؤال منطقی به همان پاسخ قدیمی و تکراری خود پرداختند و «گفتند: (این مسائل مطرح نیست) مهم آن است که ما نیاکان خود را یافتیم که چنین می‌کنند»! (قالُوا

القربی و نکوهش از رباخواری. 7- بازگشت مجددی به دلائل توحید و نشانه‌های حق و مسائل مربوط به معاد. فضیلت تلاوت سوره:] علاوه بر حدیثی که از امام صادق علیه السّلام

اندوزى، تحقير ديگران است. هُمَزَةٍ لُمَزَةٍ ... جَمَعَ مالًا وَ عَدَّدَهُ‌ 2- مسائل اخلاقى جزء دين است و انسان مؤمن، بايد زبان و نگاه خود را كنترل كند. «وَيْلٌ

أَنَّ الْفُلْكَ‌ ... 2- در دعوت به خدا و بيان نعمت‌ها، تبليغ و ارشاد، از مسائل طبيعى و در دسترس مردم استفاده كنيم. أَ لَمْ تَرَ أَنَّ الْفُلْكَ‌ ... 3-

اقوام پیشین می‌کند تا شاهد گویائی برای آن باشد، در اینجا نیز بعد از ذکر مسائل پیشین در باره ارسال رسولان همراه بینات و کتاب و میزان، و همچنین لزوم سبقت

برابر پیامبر اسلام (ص) بر خورد می‌کنیم، که بیانگر طرز تفکر انحرافی آنها در مسائل اصولی است نخست می‌گوید: «و هنگامی که کافران تو را می‌بینند کاری جز مسخره

ميان مى‌آورد. «وَ جادَلُوا بِالْباطِلِ لِيُدْحِضُوا بِهِ الْحَقَّ» «2» در مسائل علمى و عقيدتى بايد از جدل پرهيز كرد مگر با روش نيكو؛ «وَ لا تُجادِلُوا أَهْلَ

ناپديد شد. حضرت فرمود: اين، عالم و قاضى جن بود از جانب من در آنها قضايا و مسائل معضله بر او مشكل شده بود، آمد از من سؤال و جواب شنيد. و آن درب از آن زمان

وعده‌ ‌بر‌ ‌خدا‌ محالست‌. (آیه 112)- و از آنجا که روش قرآن غالبا بیان تطبیقی مسائل است بعد از ذکر سرنوشت ظالمان و مجرمان در آن روز، به بیان حال مؤمنان پرداخته

‌است‌ ] (آیه 16)- کمترین سخنان شما را هم می‌نویسند! در اینجا بخش دیگری از مسائل مربوط به معاد مطرح می‌شود و آن مسأله ثبت و ضبط اعمال انسانها برای روز حساب

ابراهیم(ع)، پرسشى طبیعى و برخاسته از فطرت توحیدى وى بود و نه تدبیرى در جهت طرح مسائل توحیدى با مردم. بر این اساس روشن مى شود که آن حضرت در محیطى غیر شرک مى زیسته

مى گرفتند، مطلب بالا استفاده مى شود. ۱۲ - اقتدا به آثار پیشینیان در زمینه مسائل اعتقادى، شیوه اى غلط و ناکارآمد (و کذلک ما أرسلنا ... و إنّا على ءاثرهم مقتدون)

ميدانند ‌که‌ خدمت‌ علماء مشرف‌ شوند و ‌در‌ مساجد بجماعت‌ حاضر شوند و اخذ مسائل‌ و احكام‌ و عقائد ‌از‌ ‌آنها‌ كنند و استماع‌ مواعظ و نصايح‌ مخصوصا تربيت‌

از آن ، و رانده شدنش، و نقل قضاهاى رانده شده بعد از آن قرار گرفته ، و اين مسائل مربوط به خصوص اشخاص نامبرده نيست. ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۲ صفحه ۲۶۲ نَبىْ

مدينه نازل شده است. هفت آيه نخستين اين سوره، پيرامون موضوع طلاق و احكام و مسائل مربوط به آن است و به همين جهت نيز، «طلاق» نام گذارى شده است. بخش دوم سوره،

می‌آید و آن این که اگر آیین اسلام آیین ابراهیم است و مسلمانان در بسیاری از مسائل از سنن ابراهیم پیروی می‌کنند از جمله احترام روز جمعه، پس چرا یهود شنبه را

حرف مقطع «ن» آغاز شده است، می‌فرماید: «ن» (ن). سپس به دو موضوع از مهمترین مسائل زندگی بشر سوگند یاد کرده، می‌افزاید: «سوگند به قلم و آنچه می‌نویسند» (و القلم

همه این سؤالات می‌گوید: خدایی که به همه چیز احاطه دارد ج4، ص324 تمام این مسائل برای او روشن است، و دلیل بر احاطه علمی او بر همه چیز تدبیر او نسبت به همه

بسيارى بيان شده وبحث در جزئيّات آن چندان مفيد نيست. بايد دنبال هدف‌ها رفت، نه مسائل جزئى كه در آنها هيچ رشدى نيست. 1- انبيا مرجع مردم وپاسخگوى سؤالات آنان بوده‌اند

(آیه 113)- قرآن در اینجا اشاره‌ای دارد به مجموع آنچه در آیات قبل پیرامون مسائل تربیتی مربوط به قیامت و وعد و وعید آمده است، می‌فرماید: «و این گونه آن را

داستان‌ها را دارد، هم بهترين شيوه‌ى دعوت را دارد، هم بيان كننده‌ى همه‌ى مسائل و نيازهاى فردى و اجتماعى، دنيوى و اخروى در همه‌ى زمينه‌ها و در تمام زمان‌هاست

ترجمه تفسير : نكته ها : ۱ - چگونه يوسف دعوت طاغوت زمان را پذيرفت ؟ ۲ - اهميت مسائل اقتصادى و مديريت ۴ - مدح خويش يا معرفى خويشتن بدون شك تعريف خويش كردن ۵ -

بی‌ایمان بوده و هست که به خاطر این ارزشهای بی‌اساس در ارزیابی خود در باره مسائل مهم زندگی گرفتار انواع اشتباه می‌شوند. بخش هفتم: از مواعظ و اندرزهای مؤثر

یوسف در این محیط جدید که در حقیقت یکی از کانونهای مهم سیاسی مصر بود، با مسائل تازه‌ای رو برو شد، در یک طرف دستگاه خیره کننده کاخهای رؤیایی و ثروتهای بی‌کران

اشرف مكان‌ها و اشرف زمان‌ها، در اشرف حالات، شهيد شد. شب جايگاه ويژه‌اى در مسائل معنوى دارد كه به چند مورد اشاره مى‌كنيم: خداوند براى اهداى تورات، حضرت موسى

است که هم حق است، و هم میزان ارزیابی ارزشها. و از آنجا که نتیجه همه این مسائل، مخصوصا بروز و ظهور کامل حق و عدالت و میزان در قیامت است در پایان آیه می‌گوید:

فرازهایی از تاریخ پیامبران به عنوان درسهای عبرتی برای همه انسانها و شاهدی برای مسائل مزبور. 3- فضیلت تلاوت سوره: در روایات اجر و پاداش فراوانی برای کسی که این

در اینجا بخشی از آداب معاشرت و دستورهای اجتماعی اسلام که ارتباط نزدیکی با مسائل مربوط به حفظ عفت عمومی دارد بیان شده است. نخست می‌گوید: «ای کسانی که ایمان

معترضه داشته باشد. و ممکن است ذکر مسأله نبوّت در کنار این بحثها برای تکمیل مسائل مربوط به مبدأ و معاد باشد. به هر حال آیه چنین می‌گوید: «ما قبل از تو پیامبرانی

نزند، به اصل ايمان لطمه نمى‌زند. «مِنَ الْمُؤْمِنِينَ لَكارِهُونَ» 7- در مسائل اجتماعى و مالى، وجود مخالف و ناراضى طبيعى است، هر چند در جامعه‌ى ايمانى،

نقش بر آب و توطئه‌هایشان به فرمان خدا خنثی شد، چرا که او از همه کس به این مسائل آگاهتر است، بلکه «تمام طرحها و نقشه‌ها از آن ج2، ص490 خداست» (فَلِلَّهِ الْمَکْرُ

مسلمانان بدانند كه حدود الهى، تنها در نماز، زكاة، حج و جهاد نيست، مراعات مسائل خانوادگى نيز از حدود الهى است. «تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ» 4- هر كسى اسرار و

مربوط با عالم مبدء و وحى باشد؛ و اين وحى هم مانند غرائز، معصوم از خطا و از مسائل مهمه ايمان و يكى از امور مشكله ماوراء الطبيعه و محير العقول بشر مى‌باشد،

و الفت ميان اقشار جامعه، از نعمتهاى الهى است. «لِإِيلافِ قُرَيْشٍ» 3- تا مسائل اقتصادى و امنيّتى جامعه حل نشود، نمى‌توان آنان را به عبادت دعوت كرد. فَلْيَعْبُدُوا

مِثْلُكُمْ» 3- زندگى انبيا، يك زندگى عادّى است. «يَأْكُلُ‌- يَشْرَبُ» 4- اشراف از مسائل معنوى وعلمى غافلند. «يَأْكُلُ‌- يَشْرَبُ» (اميرالمؤمنين عليه السلام مى‌فرمايد:

نازل شده و دارای 60 آیه است محتوای سوره:] محور بحث در این سوره در درجه اول، مسائل مربوط به معاد و رستاخیز و پاداش و کیفر مؤمنان و مجرمان است، و بطور کلی می‌توان

بشكافي‌ ] (آیه 27)- و از آنجا که در سلسله آیاتی که گذشت و نیز بعدا خواهد آمد مسائل مربوط به مبدأ و معاد همچون تار و پود یک پارچه در هم انسجام یافته، در این

الّذین امنوا سبیلا ... یحسدون النّاس) جمله «ام یحسدون ... » بیان علتى براى مسائل عنوان شده در آیه ۵۱ است. و از جمله آنها، قضاوت ظالمانه و همسویى با کافران

و نور) واژه «نور» تناسب با مابحث نظرى دارد و واژه «هدایت»، گرچه در مورد مسائل نظرى و عملى کاربرد دارد، ولى مراد از آن به قرینه مقابله، مى تواند برنامه

باشد و «هدایت»، گرچه در مسائل نظرى و عملى کاربردى یکسان دارد، ولى چون در مقابل نور قرار گرفته است، مراد از آن مى تواند احکام و مسائل عملى باشد. ۳- تورات،

و با ایمان و تربیت یافته‌ای دارند، بلکه اموالشان مایه غفلت آنها از خدا و مسائل اساسی زندگی است و فرزندانشان هم در خدمت ظالمان و فاسدان قرار می‌گیرند. منتها

«ذلِكَ مِنْ أَنْباءِ الْغَيْبِ نُوحِيهِ إِلَيْكَ» «2»* همان طور كه بسيارى از مسائل‌ «1». بحار، ج 3، ص 7. «2». آل‌عمران، 44. جلد 5 - صفحه 507 قرآن را امورى غيبى

اذ غدوت من اهلک) تذکر قرآن به پیامبر (ص) و مخاطبین درباره به خاطر سپردن مسائل جنگ احد، در واقع سفارش به استفاده از تجربه هاى گذشته است. ۸- لزوم ایجاد آمادگى

همین دلیل از چشم و گوش و فکر و عقل او سؤال می‌شود که آیا واقعا شما به این مسائل ایمان داشتید که شهادت دادید، یا قضاوت کردید، یا به آن معتقد شدید و عمل خود

اینجا سخن از چگونگی ورود مؤمنان پرهیزکار در بهشت است، تا به قرینه مقابله مسائل روشنتر و آشکارتر گردد. نخست می‌گوید: «و کسانی که تقوای الهی پیشه کردند گروه

مرتكب‌ نشوند. ‌ان‌ قلت‌‌-‌ اينهمه‌ اختلاف‌ ‌در‌ ميان‌ علماء اعلام‌ ‌در‌ مسائل‌ فقهيه‌ ‌را‌ چه‌ مي‌گوييد قلت‌‌-‌ عقيده‌ شيعه‌ و مذهب‌ ‌آنها‌ مخطّئه‌ هستند

14- زناشويى از نيازهاى مهم انسان است. «وَطَراً» يعنى نياز مهم واساسى. 15- مسائل زناشويى را با كنايه بگوييد. «قَضى‌ زَيْدٌ مِنْها وَطَراً» 16- رهبران دينى

(حرف لام و نون مشدّد نشانه‌ى تأكيد و جديت است.) 2- ياد مرگ و زودگذرى دنيا، مسائل را براى انسان آسان مى‌كند. «كُلُّ نَفْسٍ ذائِقَةُ الْمَوْتِ ... لَتُبْلَوُنَّ

ترجمه تفسير : نكته ها : ۱ - چگونه يوسف دعوت طاغوت زمان را پذيرفت ؟ ۲ - اهميت مسائل اقتصادى و مديريت ۴ - مدح خويش يا معرفى خويشتن بدون شك تعريف خويش كردن ۵ -

اساس زندگى بر انس و الفت است، نه اختلاف و شقاق. «لِيَسْكُنَ إِلَيْها» 4- مسائل جنسى را با كنايه بيان كنيم. «تَغَشَّاها» 5- آميزش زن و شوهر بايد در پنهانى

زمینه «انفال» و «غنائم جنگی» و «نظام جهاد» و «صلح» و «احکام اسیران جنگی» و مسائل مربوط به «هجرت» و مانند آن در این سوره نازل کرده است همه را روی حساب و برنامه

جز گمان ندارد. (إن تتبعون إلا الظن و إن أنتم إلا تخرصون) ۱۶- گمان در حیطه مسائل عقیدتى و بنیادى فاقد ارزش و اعتبار است. (إن تتبعون إلا الظن و إن أنتم إلا

و بيمارى‌هاى بسيار سختى مبتلا شد، ولى بر خلاف آنچه در بعضى كتب آمده اين مسائل، مايه تنفّر مردم از او نبوده است، زيرا در اين صورت، «1». ص، 44. جلد 5 - صفحه

الهی یا عذاب قبر نگاه می‌دارد- از سوره‌های بسیار پرفضیلت قرآن می‌باشد، و مسائل زیادی در آن مطرح شده که عمدتا بر سه محور دور می‌زند. 1- بحثهائی پیرامون «مبدأ»

الأفاق ... أنّه الحقّ) برداشت یاد شده در صورتى است که آیات قرآن را در زمینه مسائل اعتقادى و ایمانى، محدود به زمان عصر نزول ندانیم. در این صورت آیه شریفه در

قضاياي‌ حقيقيّة ‌که‌ محمولات‌ حمل‌ ‌بر‌ موضوعات‌ مقدّرة الوجود ‌است‌ چنانچه‌ مسائل‌ علميّه‌ ‌در‌ تمام‌ علوم‌ ‌از‌ ‌اينکه‌ قبيل‌ ‌است‌ و توضيح‌ ‌آن‌ ‌را‌ ‌در‌

گذارده‌ ميشود و قواعد ‌در‌ ‌هر‌ علمي‌ عبارت‌ ‌از‌ اصولي‌ ‌است‌ ‌که‌ فروع‌ و مسائل‌ ‌بر‌ ‌آنها‌ مبتني‌ و ‌از‌ ‌آنها‌ متفرع‌ ميشود مثلا قواعد فقهيه‌ عبارت‌ ‌از‌

نیافتنى است. ۵- مردم عصر بعثت، معتقد به توانایى علمى پیامبر(ص) در پاسخ گویى به مسائل اسرارآمیز و ناشناخته اى چون روح (یسئلونک عن الروح) ۶- روح، حقیقتى است که

ترجمه تفسير : نكته ها : ۱ - چگونه يوسف دعوت طاغوت زمان را پذيرفت ؟ ۲ - اهميت مسائل اقتصادى و مديريت ۴ - مدح خويش يا معرفى خويشتن بدون شك تعريف خويش كردن ۵ -

صاحب المنار آن را بى اعتبار دانسته است . سخن ما با صاحب المنار كه با مقايسه مسائل قيامت با نظام جارى در دنيا روايت مذكور رامردود دانسته است . دو قول ديگر در

می‌شود، مانند پیوند انسان با نزدیکان همسرش. در پایان آیه به عنوان تأکید بر مسائل گذشته، می‌فرماید: «و پروردگار تو همواره توانا بوده و هست» (وَ کانَ رَبُّکَ

«وَ اسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ» لازم نيست همه‌ى مردم با همه‌ى مسائل آزمايش شوند، بلكه ممكن است: الف: هركس با چيزى آزمايش شود. ب: فردى در آزمايشى

این میدان آزمایش انسانها و مسیر زندگی آنان، از نظر گذشت، از آنجا که قرآن مسائل کلی حساس را غالبا در ضمن مثال و یا مثالها و یا نمونه‌هایی از تاریخ گذشته

می‌کشاند. نخستین صفتی که برای آنها ذکر می‌کند، شوخی کردن با حقایق و مسخره نمودن مسائل سرنوشت ساز است، می‌فرماید: «و اگر مجازات را تا زمان محدودی ج2، ص328 از آنها

کرده‌اند کسی جز یک مشت اراذل و جوانان کم سن و سال ناآگاه و بی‌خبر که هرگز مسائل را بررسی نکرده‌اند نمی‌بینیم» (وَ ما نَراکَ اتَّبَعَکَ إِلَّا الَّذِینَ هُمْ

رسيده‌ايم‌، و شرك‌ ‌در‌ عبادت‌ نياورند ‌که‌ صورت‌ مرشد ‌را‌ ‌در‌ نظر بگيرند، و مسائل‌ دين‌ ‌را‌ ‌از‌ مراجع‌ تقليد اخذ كنند و هزارها عيبهاي‌ ديگر لازم‌ نيست‌ ‌که‌

ماه‌ همت‌ كنند و نزد عالم‌ ديني‌ زانو بزمين‌ زنند تمام‌ عقايد حقه‌ و تمام‌ مسائل‌ دينيه‌ و تمام‌ محاسن‌ و مضار اخلاقيه‌ ‌را‌ فرا ميگيرند بلكه‌ ميتوان‌ ‌گفت‌

خدا و اهمیت قرآن تکیه می‌شد، و تقریبا تمام بحثهای سوره شعراء پیرامون همین مسائل دور می‌زند. در حقیقت می‌توان محتوای این سوره را در چند بخش خلاصه کرد: بخش

از مصاحبت او فهم راز این سه حادثه عجیب بود که می‌توانست کلیدی باشد برای مسائل بسیار، و پاسخی برای پرسشهای گوناگون. نخست از داستان کشتی شروع کرد و گفت:

نمى‌بينند، رهايشان كند. مثال، براى تفهيم مطلب به مردم، نقش مؤثّرى دارد. مسائل معقول را محسوس و بدينوسيله راه را نزديك وعمومى مى‌كند، درجه اطمينان را بالا

دستور در باره شیر دادن نوزادان! این آیه که در واقع ادامه بحثهای مربوط به مسائل ازدواج و زناشویی است، به سراغ یک مسأله مهم یعنی مسأله «رضاع» (شیر دادن) رفته

يحيى بن اكثم از موسى (مبرقع ) بن محمد بن على بن موسى مسائلى پرسيد، آنگاه آن مسائل را بر ابى الحسن هادى (عليه السّلام ) عرضه داشت ، از آن جمله يكى اين بود كه

دنبال آن نفرستيد و آن را نسوزانيد. «1» 1- خودت را به جاى ديگران بگذار تا مسائل را خوب درك كنى. «أَ يَوَدُّ أَحَدُكُمْ ...» 2- از مثال‌هاى طبيعيى كه زمان

را براى خود انتخاب مى‌كند. «كُلَّ أُناسٍ بِإِمامِهِمْ» 4- مسلمان نبايد در مسائل رهبرى، منزوى و بى‌تفاوت باشد. «نَدْعُوا كُلَّ أُناسٍ بِإِمامِهِمْ» زيرا در

وصف ایمان و آنگاه امر به شکیبایى و ... بیانگر آن است که ایمان زمینه تحقق مسائل مطرح شده است. ۱۷- تقوا، مرتبه اى فراتر از ایمان (یا ایّها الّذین امنوا .

الْکِتابَ). یعنی با در دست داشتن کتابهای الهی که می‌تواند راهگشای آنها در این مسائل باشد این گونه سخنان که سر چشمه‌ای جز تعصّب و عناد و لجاجت ندارد بسیار عجیب

اين آيه در مورد نهى از منكر است، بجاست تا به آياتى از قرآن مجيد كه در آنها مسائل «نماز» و «امر به معروف ونهى از منكر» در كنار هم و متأثّر از يكديگر آمده،

مغفرت آمده است، ولى در اين آيه كه سخن از تحريم كتمان حقّ و گناهان مربوط به مسائل فكرى و فرهنگى است، لحن آيه بسيار تندتر شده و سخنى از مغفرت نيامده است. بگذريم

ضربه مى‌زند و در اينجا مراد، تشويق كفّار به جنگ عليه مسلمانان است. فقها در مسائل مختلف فقهى، براى اثبات عدم تسلّط كفّار بر مؤمنان، به جمله‌ى‌ «لَنْ يَجْعَلَ

الْعَهْدَ کانَ مَسْؤُلًا). بسیاری از روابط اجتماعی و خطوط نظام اقتصادی و مسائل سیاسی همگی بر محور عهدها و پیمانها دور می‌زند که اگر تزلزلی در آنها پیدا

الظلمین) ۱۹ - پیشوایان دین اسلام در صورت سازش کردن با پیروان دیگر ادیان بر سر مسائل دینى، از زمره ستگرانند. (و لئن اتبعت اهواءهم ... إنک إذاً لمن الظلمین) ۲۰

ایمانى است و تعلیل «أن تصیبوا قوماً» مى نمایاند که موضوع، بیش از آن که درباره مسائل فردى و جزئى باشد، در زمینه امور اجتماعى است. ۵ - روحیه فسق، داراى تأثیر منفى

جرأت و صراحت را كاملًا مراعات كند. «فَاحْكُمْ بَيْنَهُمْ بِالْقِسْطِ» 7- مسائل نژادى، منطقه‌اى، تعصب‌هاى گروهى، تمايلات شخصى و تهديدها نبايد در قضاوت‌ها

فَأَخَذَتْهُمُ الصَّيْحَةُ مُصْبِحِينَ» «1» 4- در انتخاب محلّ سكونت، يكى از مهم‌ترين مسائل، امنيّت است. «آمِنِينَ» 5- اگر يوسف‌ها حاكم باشند، امنيّت برقرار خواهد شد

شما با سلاح پيغمبر بگرديد هر كجا آن گرديد، كه همراه با امامت است، اما صرف مسائل دليل نمى‏شوند. احمد بن عمر گويد: از حضرت رضا عليه السلام در باره دليل امامت