نتایج جستجو

وجه وحد وحى ودد ودع ودى وذر ورى وزر وزن وسق وسم وسوس وصد وضع وضن وعد وعى وفق وقت وقد وقع وقى ولد وله ولى وهج ويل وکء ى ياقوت يتم يدى يسر يقن يمن يوم ک

دنو خير لکن بعث قدم حيى بين ودد خلد شىء فى غلظ قد شهد ثلث تبع خرج حرب صوب وفق صوم قصد قلب

اخذ صلى صهر صبب ولى کذب طعم اخر صدق جزى فدى سحب انى هنا ايى قول موه رجع عتل وفق قطع سقى هو سلسل نزل انت معى شکل علم طوع ضلل ظلم هيم کان شوب يوم غسل خون عنق

و یاور خود نتواند یافت. [کیفر و پاداش] نه بر وفق آرزوهایِ [واهیِ] برخی از شما [مسلمانان] است، و نه بر وفق آرزوهایِ [پوچِ] اهل کتاب. هر کس مرتکب کار زشتی

بر وفق آنچه خدا در آن كتاب نازل كرده است داورى كنند. زيرا هر كس به آنچه خدا نازل كرده است داورى نكند، از نافرمانان است. و باید که اهل انجیل بر وفق آنچه

میان خواهد برد; اشاره لطیفى به این معنا است که قوت و عظمت و جریان امور بر وفق مراد و مقصودتان از میان خواهد رفت; زیرا همیشه وزش بادهاى موافق سبب حرکت کشتى

میان خواهد برد; اشاره لطیفى به این معنا است که قوت و عظمت و جریان امور بر وفق مراد و مقصودتان از میان خواهد رفت; زیرا همیشه وزش بادهاى موافق سبب حرکت کشتى

تا توانگر بر وفق توان خود خرج کند و کسی که روزی‌اش تنگ شده است، در همان حد که خداوند به او بخشیده است خرج کند، خداوند بر هیچ کس جز بر وفق آنچه به او بخشیده

از مردم مترسيد، از من بترسيد و آيات مرا به بهاى اندك مفروشيد. و هر كه بر وفق آياتى كه خدا نازل كرده است حكم نكند، كافر است. ما تورات را نازل کرده‌ایم در

فرستاديم، در حالى كه تصديق‌كننده كتابهاى پيشين و حاكم بر آنهاست. پس ميان آنان بر وفق آنچه خدا نازل كرده حكم كن، و از هواهايشان [با دور شدن‌] از حقى كه به سوى تو

بر وفق حكمت و مصلحت تامّه عامّه است و گفته‌اند لوح محفوظ كتاب جامعى است كه تمام كتب سماويّه از روى آن استنساخ ميشود و تمام امور تا روز قيامت بر وفق آن

عملش كيفر دهد، هرآينه خدا سريع الحساب است. تا بدین‌سان خداوند هر کسی را، بر وفق آنچه کرده است، پاداش دهد، چرا که خداوند زودشمار است‌ تا خداوند هر كس را سزاى

مى‌دهند و به كس ستمى نمى‌رود. و خدا زود به حسابها مى‌رسد. امروز هر کسی بر وفق کار و کردارش جزا یابد، امروز ستمی [بر کسی‌] نرود، بی‌گمان خداوند زود شمار

و قهر بر همه مخلوقات‌ وَ هُوَ الْحَكِيمُ الْخَبِيرُ: و اوست فاعل آنچه بر وفق مصلحت و مقتضاى حكمت باشد، دانا و آگاه به حقايق احوال بندگان و مصالح امور ايشان

ندارند. روزی [فرارسد] که هر کس [فقط] به دفاع از خویش بپردازد، و جزای هرکسی بر وفق کاری که کرده است، تمام و کمال داده شود، و بر ایشان ستم نرود روزى كه هر كسى

ايشان بسط ارزاق فرمايد هر آينه ياغى و طاغى شدى چنانچه مشاهده مى‌شود، لذا بر وفق حكمت و مصلحت قسمت روزى نمود چنانچه فرمايد: وَ لكِنْ يُنَزِّلُ بِقَدَرٍ: و

مردم نمى‌دانند. پاکدلانه روی به دین بیاور، این فطرت الهی است که مردمان را بر وفق آن آفریده است، در آفرینش الهی تغییری راه ندارد، این دین استوار است، ولی بیشترینه

روزى كه مالك نفع و ضرر نيست مگر او سبحانه. در كشف الاسرار گويد: عذابش بر وفق عدل و رحمتش از راه فضل هر كه را خواهد با وى طريقه عدل مرعىّ داشته از پيش براند،

فرمايد كه چون دانستى كه حق تعالى ميان اهل حق و باطل حكم نمايد و هر يك را بر وفق اعمال مجازات خواهد فرمود: فَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ‌: پس توكل كن بر خدا و

از جنت عدن به بوستانهاى ديگر ريزان شود. يا آبى كه خداى تعالى جارى سازد بر وفق مدعاى بهشتيان در كميت و كيفيت و اينيت. يا آبى كه دائم جارى و هرگز منقطع نشود

و عقاب. 2- آنكه وعده فرموده مظلوم را به دادرسى از ظالم و انتقام از او بر وفق عدل و داد و قسط. إِنَّ هذَا الْقُرْآنَ يَقُصُّ عَلى‌ بَنِي إِسْرائِيلَ أَكْثَرَ

إِلَّا ما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ‌: مگر آنچه بوديد كه مى‌كرديد، يعنى پاداش شما بر وفق اعمال و بر قدر اعمال شماست. فَحَقَّ عَلَيْنا قَوْلُ رَبِّنا إِنَّا لَذائِقُونَ

بود و بعد از اتمام حجّت از خداوند بر خلق اوضاع عالم را كه تمام اجزاء آن بر وفق حكمت منظّم شده است نميتوان بتقاضاى بيجاى اهل تعصّب و عناد و لجاج تغيير داد

آیات شامل این کلمه وفق‌ (۴ بار) (بروزن فلس) مطابقت ميان دو چيز. راغب آن را به كسر واو گفته است. [نباء:25-26]. وفاق مصدر از براى فاعل است يعنى «جَزاءً مُوافِقاً»

آیات شامل این کلمه وفق‌ (۴ بار) (بروزن فلس) مطابقت ميان دو چيز. راغب آن را به كسر واو گفته است. [نباء:25-26]. وفاق مصدر از براى فاعل است يعنى «جَزاءً مُوافِقاً»

آیات شامل این کلمه وفق‌ (۴ بار) ى‌ (۱۰۴۴ بار) (بروزن فلس) مطابقت ميان دو چيز. راغب آن را به كسر واو گفته است. [نباء:25-26]. وفاق مصدر از براى فاعل است

اعمال بندگان و دعوات و كلمات و ارواح طيبه. يا مانند ابخره و ادخنه، جميع بر وفق تقديرى است كه حكمت مقتضى و تدبيرى كه موجب مصلحت است. صاحب كشف الاسرار گفته:

معلوم معيّنى در معرفت و عبادت دارد و مأموريّت مخصوصى در تدبير امور عالم بر وفق حكمت چنانچه گفته‌اند ولى قمّى ره از امام صادق عليه السّلام نقل نموده كه نازل

بخشنده يا منم خداوندى كه مى‌بينم طاعت مطيعان و معصيت عاصيان را و هريك را بر وفق عمل او جزا خواهم داد، پس اين كلمه مشتمل است بر وعد و وعيد. 6- هر حرف آن اشاره

و متاع الى حين» «1». تنبيه: از اينجا معلوم مى‌شود كه صلح آن حضرت اولا بر وفق حكمت و مصلحت بوده، و ثانيا امتحان و آزمايش براى مردم و تمتيع آنانى به زمانى،

عده‌اى را شفاعت كنند بر وفق مشيت الهى، بعد انبياء را فرمايد شفاعت عصاة خود كنند. بعد مؤمنان را فرمايد شفاعت اهل ايمان كنند. ايشان بر وفق مشيت سبحانى شفاعت كنند

را نصرت فرمايد و هيچكس بر او غلبه نتوان نمود. حكيم و درست كار است هر چه بر وفق صواب و حكمت باشد، پس دشمنان را مقهور سازد. از ابن مسعود نقل است كه گويد: وقتى

بر غضب و خلود چنانچه با منقطع الاخر بودن منافى است با منقطع الاول بودن هم وفق ندارد. بَلي‌ مَن‌ كَسَب‌َ سَيِّئَةً وَ أَحاطَت‌ بِه‌ِ خَطِيئَتُه‌ُ فَأُولئِك‌َ

بخشنده بى‌عوض و غرضى است كه هر چه را بهر كس بخواهد ميدهد بحسب قابليّت و بر وفق مصلحت يا مگر سلطنت آسمانها و زمين و ما بين آن دو با آنها است كه بتدبير بتوانند

بود و بعد از اتمام حجّت از خداوند بر خلق اوضاع عالم را كه تمام اجزاء آن بر وفق حكمت منظّم شده است نميتوان بتقاضاى بيجاى اهل تعصّب و عناد و لجاج تغيير داد

مائيم، چه شما بر آن وجه و بدان نوع كه فرزند مى‌طلبيد متولد نمى‌شوند بلكه بر وفق مشيت و اراده ما توليد مى‌يابد، پس البته قادر خواهيم بود بر اعاده، زيرا اعاده

خدا و امتثال احكامش و من از شما مزدى بر اداء رسالت و ابلاغ احكام او كه بر وفق مصلحت شما است نميخواهم‌ جلد 4 صفحه 117 مزد من با خدا است و آنرا در آخرت يا

بندگان، مانند معامله مختبر است كه عالم به شى‌ء نباشد تا مجازات دهد او را بر وفق آنچه از او ظاهر مى‌شود، آنچه به علم ازلى مى‌داند كه بجا آورد به جهت مظاهرت

بود و بعد از اتمام حجّت از خداوند بر خلق اوضاع عالم را كه تمام اجزاء آن بر وفق حكمت منظّم شده است نميتوان بتقاضاى بيجاى اهل تعصّب و عناد و لجاج تغيير داد

بود و بعد از اتمام حجّت از خداوند بر خلق اوضاع عالم را كه تمام اجزاء آن بر وفق حكمت منظّم شده است نميتوان بتقاضاى بيجاى اهل تعصّب و عناد و لجاج تغيير داد

بود و بعد از اتمام حجّت از خداوند بر خلق اوضاع عالم را كه تمام اجزاء آن بر وفق حكمت منظّم شده است نميتوان بتقاضاى بيجاى اهل تعصّب و عناد و لجاج تغيير داد

است خدائى كه تقدير كننده است هر چيزى را كه ايجاد فرمايد آن را از مخلوقات بر وفق مشيت و مقتضاى حكمت. الْبارِئُ‌: آفريننده اعيان، و ظاهر سازنده آنها از عدم

تبصره: آيه شريفه چند چيز را بيان فرمايد: 1- وجه نسخ بعضى آيات را كه آن بر وفق حكمت و مصلحت مى‌باشد. 2- نزول قرآن از جانب الهى به توسط جبرئيل بر حضرت نبوى،

دنيا و آخرت را، يا عالم است به آنچه بوده و خواهد بود، پس تدبير همه فرمايد بر وفق حكمت. الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ‌: غالب است بر امر و تقدير، مهربان است بر بندگان

به آنچه بجا مى‌آورند بندگان از طاعت و معصيت و متابعت و مخالفت، و همه را بر وفق اعمال مجازات خواهد داد. بيان: طبرسى رحمه اللّه فرمايد: در آيه شريفه دو قول

خدا و امتثال احكامش و من از شما مزدى بر اداء رسالت و ابلاغ احكام او كه بر وفق مصلحت شما است نميخواهم‌ جلد 4 صفحه 117 مزد من با خدا است و آنرا در آخرت يا

كشتن و اسيرى و تنگى. أَوْ نَتَوَفَّيَنَّكَ‌: يا بميرانيم تو را پيش از آن بر وفق حكمت، هر آينه تو را به آن كارى نيست. فَإِنَّما عَلَيْكَ الْبَلاغُ‌: پس جز

مقدور كه از جمله آن ايجاد و اعاده است. دانا است به صواب كه همه افعال او بر وفق حكمت و مقتضاى مصلحت است. تتميم: اهل تحقيق از اهل ايمان فرموده‌اند: بالاترين

موت هر يك از شما را و قسمت آن كرديم بر شما مانند قسمت ارزاق در اختلاف بر وفق مشيت ما، پس اعمال شما متفاوت است در طول و قصر و متوسط. يا يكسان گردانيديم

اين باب بسيار است و چون فى نفسه مختلف و با ظاهر آيه مخالف بود و با ذوق سليم وفق نداشت حقير از نقل آنها و تحقيق در هويّت دابّة الارض و احوال آن صرف نظر نمودم

بياراست آن را بر وجهى نيكو كه سزاوار و لايق او بود به آن به مقتضاى حكمت و بر وفق مصلحت، زيرا هيچ چيز خلق نفرموده مگر بر آنچه حكمت مقتضى است، پس جميع مخلوقات

بود و بعد از اتمام حجّت از خداوند بر خلق اوضاع عالم را كه تمام اجزاء آن بر وفق حكمت منظّم شده است نميتوان بتقاضاى بيجاى اهل تعصّب و عناد و لجاج تغيير داد

نيستند خداوند غالب است و غلبه ميدهد ضعيف متوكّل را بر قوىّ مغرور و افعالش بر وفق حكمت و مصلحت است نميگذارد دوستانش مقهور دشمنانش شوند و اگر ميديدى اى پيغمبر

رويانيد در آنزمين داراى كوه از هر گياهى بمقدار كافى و لازم براى معاش اهل آن بر وفق مصلحت و حكمت و از امام باقر عليه السّلام روايت شده است كه خداوند تعالى رويانيد

السّلام موفق بمقصود خود شود لذا بزبان برادران جارى فرمود مجازات دزد را بر وفق شريعت حقه و اين موجب شد كه كسى نتوانست بحضرت اشكال كند در بازداشت برادر خود

كه مؤثر در وجود خداوند است و تمام امور بقضا و قدر الهى جارى است و همه بر وفق حكمت و عدالت و صلاح مرتب شده است و قمى ره فرموده مراد از صراط مستقيم طريق

جميع امور، حكيم در تمام اقوال و افعال و تدبير و تقدير، كه هر چه فرمايد بر وفق حكمت و مصلحت باشد، كه هيچكس از ما سواى او مساوى او نيست در قدرت تامه و حكمت

بود و بعد از اتمام حجّت از خداوند بر خلق اوضاع عالم را كه تمام اجزاء آن بر وفق حكمت منظّم شده است نميتوان بتقاضاى بيجاى اهل تعصّب و عناد و لجاج تغيير داد

90. جلد 12 - صفحه 354 كار رجوع همه خلايق بعد از انقطاع عمل، تا هر يك را بر وفق عمل خير و شر جزا و سزا دهد. 2- همچنانكه ابتداى خلقت و مدت همه از اوست، نهايت

بعد از مرگ، يعنى بجائى كه غير ما مالك امر و نهى نباشد و آنجا جزا و سزا بر وفق اعمال به ايشان رسانيم. (قصه چهارم حضرت ابراهيم). فَاخْتَلَفَ الْأَحْزابُ مِنْ

بخشنده بى‌عوض و غرضى است كه هر چه را بهر كس بخواهد ميدهد بحسب قابليّت و بر وفق مصلحت يا مگر سلطنت آسمانها و زمين و ما بين آن دو با آنها است كه بتدبير بتوانند

وقت باشد و خدا داناتر است از هر كس بمصالح اوقات و احكام لازمه در هر زمان بر وفق حكمت و مصلحت و اين توهمات فاسده ناشى از عدم علم و معرفت است چون بيشتر مردم

در دنيا و آخرت كه نعم آنجا هم مخصوص باو است و او است كه اوضاع دو جهانرا بر وفق حكمت و مصلحت منظّم و مرتّب فرموده براى آنكه آگاه بوده از حقائق اشياء و مصالح

در دنيا و آخرت كه نعم آنجا هم مخصوص باو است و او است كه اوضاع دو جهانرا بر وفق حكمت و مصلحت منظّم و مرتّب فرموده براى آنكه آگاه بوده از حقائق اشياء و مصالح

بود و بعد از اتمام حجّت از خداوند بر خلق اوضاع عالم را كه تمام اجزاء آن بر وفق حكمت منظّم شده است نميتوان بتقاضاى بيجاى اهل تعصّب و عناد و لجاج تغيير داد

مى‌نمايند آنچه مدون است نزد آنها از اعمال بندگان و ايشان در لوح ثبت مى‌كنند تا بر وفق آن هر يك را به جزاى خود رسانند «1» چنانچه فرمايد: قُلِ اللَّهُ يُحْيِيكُمْ

خدا و امتثال احكامش و من از شما مزدى بر اداء رسالت و ابلاغ احكام او كه بر وفق مصلحت شما است نميخواهم‌ جلد 4 صفحه 117 مزد من با خدا است و آنرا در آخرت يا

خدا و امتثال احكامش و من از شما مزدى بر اداء رسالت و ابلاغ احكام او كه بر وفق مصلحت شما است نميخواهم‌ جلد 4 صفحه 117 مزد من با خدا است و آنرا در آخرت يا

اللَّهِ‌: و توكل كن بر خدا، يعنى واگذار امر خود را به خدا كه هر چه نمايد بر وفق حكمت و مصلحت باشد و از غير او انديشه مكن. وَ كَفى‌ بِاللَّهِ وَكِيلًا: و كافى

مقتضى آن است. وَ يَقْدِرُ لَهُ‌: و تنگ مى‌سازد مر روزى را براى هر كه خواهد بر وفق حكمت. إِنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَيْ‌ءٍ عَلِيمٌ‌: بدرستى كه خدا به همه چيز از

بشنوند و به چشم دل انوار حقانيت آن را مشاهده نمايند و از آن عبرت گرفتند و بر وفق آن عمل نمايند. «1». عيون اخبار الرّضا عليه السّلام، ج 2، ص 126، حديث 5، چاپ

بخشنده بى‌عوض و غرضى است كه هر چه را بهر كس بخواهد ميدهد بحسب قابليّت و بر وفق مصلحت يا مگر سلطنت آسمانها و زمين و ما بين آن دو با آنها است كه بتدبير بتوانند

براى حضرت موسى و اينمعنى اگر چه با ظاهر قسمت اخير روايت قمّى ره كه نقل شد وفق ندارد ولى در روايت عيّاشى از صادقين عليهما السّلام تصريح شده و با ظاهر قرآن

وقت باشد و خدا داناتر است از هر كس بمصالح اوقات و احكام لازمه در هر زمان بر وفق حكمت و مصلحت و اين توهمات فاسده ناشى از عدم علم و معرفت است چون بيشتر مردم

نيستند خداوند غالب است و غلبه ميدهد ضعيف متوكّل را بر قوىّ مغرور و افعالش بر وفق حكمت و مصلحت است نميگذارد دوستانش مقهور دشمنانش شوند و اگر ميديدى اى پيغمبر

است و خداوند عزيز است كه هيچ كس هيچ وقت بر او غالب نشود و حكيم است كه جز بر وفق حكمت و مصلحت حكم نكند پس حمد و ثناى او واجب و تكبير و تعظيم او لازم و اطاعت

را «قاهر» مى گویند; زیرا خلق را مقهور تسلط و قدرت خویش ساخته و آنان را بر وفق آنچه اراده اش تعلق گرفته - چه دلخواه آنان باشد و چه از آن اکراه داشته باشند

تفسير و تعبير شده و او است خداوند ارجمند تواناى درست كارى كه تمام افعالش بر وفق حكمت و مصلحت است و براى توضيح قبح شريك قرار دادن براى خداوند حق تعالى مثلى

عزت و قدرت و توانگرى و توانائى بر هر امرى از امور از آن او و اجراء آن بر وفق علم و حكمت بنحو اكمل و اتم مخصوص بذات اقدس او است پس او است كافى از براى دفع

تفسير و تعبير شده و او است خداوند ارجمند تواناى درست كارى كه تمام افعالش بر وفق حكمت و مصلحت است و براى توضيح قبح شريك قرار دادن براى خداوند حق تعالى مثلى

كلام ثابت شده كه ذات احديت الهى حكيم على الاطلاق، و تمام افعال سبحانى بر وفق حكمت و مصلحت باشد، از جمله تعلق يافته بر اينكه نزول ملائكه، عيانى و مشاهده

بخشنده بى‌عوض و غرضى است كه هر چه را بهر كس بخواهد ميدهد بحسب قابليّت و بر وفق مصلحت يا مگر سلطنت آسمانها و زمين و ما بين آن دو با آنها است كه بتدبير بتوانند

به مقدار ذره‌اى از ذرات شايبه‌اى باشد، البته علّام الغيوب عالم به آن، و بر وفق عدل مجازات خواهد داد. يَوْمَ نَطْوِي السَّماءَ كَطَيِّ السِّجِلِّ لِلْكُتُبِ

اين باب بسيار است و چون فى نفسه مختلف و با ظاهر آيه مخالف بود و با ذوق سليم وفق نداشت حقير از نقل آنها و تحقيق در هويّت دابّة الارض و احوال آن صرف نظر نمودم

به آنچه به جا آورند و هيچ چيز از حيطه علم او خارج نيست. پس همه شما را بر وفق عمل حق و باطل جزا خواهد داد. يَسْتَخْفُونَ مِنَ النَّاسِ وَ لا يَسْتَخْفُونَ

اين باب بسيار است و چون فى نفسه مختلف و با ظاهر آيه مخالف بود و با ذوق سليم وفق نداشت حقير از نقل آنها و تحقيق در هويّت دابّة الارض و احوال آن صرف نظر نمودم

كردار و گفتار، يعنى عمل خود را به ريا و سمعه و خودنمائى آميخته نگردانيده و بر وفق آنچه مأمور شده بر وجه اخلاص بجاى آورده، فَلَهُ أَجْرُهُ عِنْدَ رَبِّهِ‌: پس

آله رسيدند و آن شب چهاردهم ماه و قمر به مرتبه بدر رسيده. ابو جهل گفت: بر وفق دعوى خود آيتى به ما بنما و الا سر تو را به شمشير بردارم. فرمود: چه مى‌خواهى؟

روز از ايام سال از مطلعى طلوع مى‌كند و به مغربى غروب نمايد بر حسب حكمت و بر وفق مصلحت حضرت عزت. يا مراد مشارق و مغارب نجوم است كه هر يك محل شروق و غروب از

و باطل و نيّات ريا و اخلاص است، ظاهر سازند و از يكديگر مميز گردانند و بر وفق آن جزا دهند. همچنان كه بر اعمال ظاهر مجازات و مكافات دهند. «1» منهج الصادقين،

است و خداوند عزيز است كه هيچ كس هيچ وقت بر او غالب نشود و حكيم است كه جز بر وفق حكمت و مصلحت حكم نكند پس حمد و ثناى او واجب و تكبير و تعظيم او لازم و اطاعت

بر همه چيزها تواناست از ايجاد معدوم و افناى موجود و تغيير و تبديل آنها بر وفق حكمت و مقتضاى مصلحت، چه نسبت ذات او بر تمام اشياء على السويه است. بِسْمِ اللَّهِ

وَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ: و خدا به آنچه مى‌كنيد بينا است، پس بر وفق اعمال با شما معامله خواهد كرد. تبصره: آيه شريفه در مقام اخبار است به آنكه

تَعْمَلُونَ‌: و خدا آگاه است به آنچه مى‌كنند آدميان از خير و شر، و همه را بر وفق عمل جزا خواهد داد. تنبيه: آيه آگاهى است كه چون شما دانستيد موت از وقت خود

كسانيكه نيكى كردند بايشان در دنيا و معلوم است كه تفضّل بر بندگان بايد بر وفق مصلحت آنها باشد و اگر خداوند وسعت دهد روزى را بر بندگانش و هر چه بخواهند بآنها

خدا و امتثال احكامش و من از شما مزدى بر اداء رسالت و ابلاغ احكام او كه بر وفق مصلحت شما است نميخواهم‌ جلد 4 صفحه 117 مزد من با خدا است و آنرا در آخرت يا

كسانيكه نيكى كردند بايشان در دنيا و معلوم است كه تفضّل بر بندگان بايد بر وفق مصلحت آنها باشد و اگر خداوند وسعت دهد روزى را بر بندگانش و هر چه بخواهند بآنها

شامل‌ شد ‌در‌ سوره مباركه قدر بيان‌ ميشود انشاء اللّه‌ ‌تعالي‌، و عقيده ‌ما وفق‌ مشهور ‌بين‌ علما خصوص‌ شب‌ بيست‌ و سوم‌ ‌است‌. و تعبير ‌به‌ مباركه‌ ‌براي‌

خداوند غالب و قادر است و كسى نمى‌تواند در مقابل اراده او قيام نمايد و عقابش بر وفق حكمت و مطابق مصلحت است. إِن‌َّ الَّذِين‌َ كَفَرُوا بِآياتِنا سَوف‌َ نُصلِيهِم‌

صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و بجا آوردند اعمال صالحه و طاعات شرعيه را بر وفق فرمان حق، سَنُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ: زود

آگاه به دقايق و اسرار همه چيزها و دانا به مصالح و افعال بندگان و آنها را بر وفق اعمال مجازات دهد در معاد. در مجمع- فرمايد: در «لطيف» چند وجه است: 1- لطيف

مسترد فرمايد چون خداوند دانا است بحال من و آنها و حكيم است در تدبير امور بر وفق صلاح بندگان و يكباره از همه آنها اعراض فرمود و بواسطه شدت علاقه بيوسف عليه

شَيْ‌ءٍ عالِمِينَ‌: و باشيم ما به همه چيز دانا و آنچه عطا فرموديم او را، بر وفق حكمت و مصلحت بود. «1» همان كتاب، ص 350، باب 22، فصل 1. جلد 8 - صفحه 426 وَ

بعدالت حكم خواهد فرمود و نيز خداوند قرآن را براستى و درستى و غرض صحيح بر وفق حكمت و مصلحت عامّه تامّه نازل فرموده و احكام آن راست و درست و صحيح و متين

در دنيا و آخرت كه نعم آنجا هم مخصوص باو است و او است كه اوضاع دو جهانرا بر وفق حكمت و مصلحت منظّم و مرتّب فرموده براى آنكه آگاه بوده از حقائق اشياء و مصالح

اين باب بسيار است و چون فى نفسه مختلف و با ظاهر آيه مخالف بود و با ذوق سليم وفق نداشت حقير از نقل آنها و تحقيق در هويّت دابّة الارض و احوال آن صرف نظر نمودم

السّلام موفق بمقصود خود شود لذا بزبان برادران جارى فرمود مجازات دزد را بر وفق شريعت حقه و اين موجب شد كه كسى نتوانست بحضرت اشكال كند در بازداشت برادر خود

ملامت شده است و اگر انسان مؤمن و عاقل باشد بايد بداند كه افعال خداوند بر وفق مصلحت و حكمت است و ممكن است اگر در اينحال صابر و شاكر باشد صلاح در عود آن

تفسير برهان جلد 2، صفحه 406. جلد 7 - صفحه 330 اخبار از غيب و بعد هم مخبر بر وفق خبر صادق آمد. و ايضا اخبار پيغمبر ما ايشان را از اين واقعه، يكى از معجزات

بود و بعد از اتمام حجّت از خداوند بر خلق اوضاع عالم را كه تمام اجزاء آن بر وفق حكمت منظّم شده است نميتوان بتقاضاى بيجاى اهل تعصّب و عناد و لجاج تغيير داد

احاطه دارد به تمام بندگان و اعمال آنها از جزئى و كلى و پنهان و آشكارا، پس بر وفق عمل، همه را به عدل جزا خواهد داد. پس از اجتماع خلايق، اول چيزى كه فرمايد ندا

كسانيكه نيكى كردند بايشان در دنيا و معلوم است كه تفضّل بر بندگان بايد بر وفق مصلحت آنها باشد و اگر خداوند وسعت دهد روزى را بر بندگانش و هر چه بخواهند بآنها

كسانيكه نيكى كردند بايشان در دنيا و معلوم است كه تفضّل بر بندگان بايد بر وفق مصلحت آنها باشد و اگر خداوند وسعت دهد روزى را بر بندگانش و هر چه بخواهند بآنها

صنف و شخص و رنگ و بو و طعم و خواص و منافع و آثار از كجا است آن هم تمام بر وفق حكمت و مصلحت رعيّت آيا ميتوان مخصّصى جز اراده حكيم رحيم و قادر عظيم براى آن

مدت ممكن است بيان باشد كه امور جاريه در تدبير بر منهاج حكمت ايجاد شود بر وفق ترتيب به جهت مصلحتى كه در بر دارد؛ و يا اعلام مكلفين است كه تأنى در كارها

از خلق آسمانها و زمين بر تمام مملكت خود بيك نسبت مستولى شد و امور آنرا بر وفق صلاح و حكمت مرتب و منظم فرمود و مراد از پوشاندن شب را بروز پنهان نمودن روز

اللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ‌: و خداى تعالى داناست به صدق و كذب مخبر، و هر يك را بر وفق آن جزا و سزا خواهد داد، و حكيم است در امور بندگان، و از جمله امور محكمه است

عزت و قدرت و توانگرى و توانائى بر هر امرى از امور از آن او و اجراء آن بر وفق علم و حكمت بنحو اكمل و اتم مخصوص بذات اقدس او است پس او است كافى از براى دفع

تفسير و تعبير شده و او است خداوند ارجمند تواناى درست كارى كه تمام افعالش بر وفق حكمت و مصلحت است و براى توضيح قبح شريك قرار دادن براى خداوند حق تعالى مثلى

يكديگر سؤال نخواهند نمود، بلكه هر يك از ما و شما را مجازات خواهند داد بر وفق آن از ثواب و عقاب. سَلامٌ عَلَيْكُمْ‌: سلامتى است از ما بر شما، يعنى لغو شما

بخشنده بى‌عوض و غرضى است كه هر چه را بهر كس بخواهد ميدهد بحسب قابليّت و بر وفق مصلحت يا مگر سلطنت آسمانها و زمين و ما بين آن دو با آنها است كه بتدبير بتوانند

داناست به آنچه در سينه‌هاست از خير و شر و طاعت و معصيت همه بندگان، و همه را بر وفق اعتقاد و عمل جزا خواهد رسانيد به عدل. وَ إِذا قِيلَ لَهُمُ اتَّبِعُوا ما أَنْزَلَ

سبب او را واگذارد. يا عالم است به صابر و شكور و جزوع و كفور، و همه را بر وفق عدل جزا خواهد داد. ما أَصابَ مِنْ مُصِيبَةٍ إِلاَّ بِإِذْنِ اللَّهِ وَ مَنْ

اختصاص داد خداوند انفال را بمحمد و آل او صلوات اللّه عليهم اجمعين بحق و بر وفق حكمت و مصلحت چنانچه بيرون آورد آنحضرت را از خانه خود در مدينه براى جنگ بدر

بعدالت حكم خواهد فرمود و نيز خداوند قرآن را براستى و درستى و غرض صحيح بر وفق حكمت و مصلحت عامّه تامّه نازل فرموده و احكام آن راست و درست و صحيح و متين

وقت باشد و خدا داناتر است از هر كس بمصالح اوقات و احكام لازمه در هر زمان بر وفق حكمت و مصلحت و اين توهمات فاسده ناشى از عدم علم و معرفت است چون بيشتر مردم

بَصِيرٌ: بدرستى كه من به آنچه مى‌كنيد بينا هستم و هيچ چيز از من مخفى نيست و بر وفق آن پاداش خواهم داد. وَ لَقَدْ آتَيْنا داوُدَ مِنَّا فَضْلاً يا جِبالُ أَوِّبِي

السّلام موفق بمقصود خود شود لذا بزبان برادران جارى فرمود مجازات دزد را بر وفق شريعت حقه و اين موجب شد كه كسى نتوانست بحضرت اشكال كند در بازداشت برادر خود

وقت باشد و خدا داناتر است از هر كس بمصالح اوقات و احكام لازمه در هر زمان بر وفق حكمت و مصلحت و اين توهمات فاسده ناشى از عدم علم و معرفت است چون بيشتر مردم

نزد نفس حاضر است از مكنونات ضماير و سرائر قلوب و خواطر صدور، پس همه را بر وفق اعتقاد جزا و سزا خواهيم‌ «1» التوحيد، باب 38 (باب ذكر عظمة اللّه جل جلاله)

احوال و اعمال بندگان شاهد و حاضر است، يعنى عالم به جميع آن، پس همه را بر وفق عمل جزا خواهد داد. در كتاب كافى- به سند خود روايت نموده كه: يكى از اصحاب حضرت

بداند و معتقد باشد كه ذات خداى تعالى داناست به آنچه مى‌كند و مجازات فرمايد بر وفق عملش، هر آينه اصلاح نمايد عمل خود را به تدارك آنچه فوت شده و تصفيه آنچه عادت

خود عطا كند. يُنْفِقُ كَيْفَ يَشاءُ: روزى مى‌دهد چنانچه مى‌خواهد، يعنى بر وفق مشيت و مقتضاى حكمت. حاصل آنكه مختار است در انفاق، توسيع نمايد زمانى بر حكمت،

داشت تا احتراز نمائى از آن هر آينه مينمودم ولى در علم من گذشته بود و امور بر وفق علم من جارى ميشود پس الآن بخوان مرا بايشان تا اجابت كنم تو را پس آدم عرض كرد

مسترد فرمايد چون خداوند دانا است بحال من و آنها و حكيم است در تدبير امور بر وفق صلاح بندگان و يكباره از همه آنها اعراض فرمود و بواسطه شدت علاقه بيوسف عليه

تفسير و تعبير شده و او است خداوند ارجمند تواناى درست كارى كه تمام افعالش بر وفق حكمت و مصلحت است و براى توضيح قبح شريك قرار دادن براى خداوند حق تعالى مثلى

نمايد، هر آينه دريابد به اينكه امر به معروف و نهى از منكر واجب است كه بر سبيل وفق و مدارا و لطف باشد مرتبة. و چون خداوند امر فرمود پيغمبر را به دعوت مردمان

الهى و حكم او و خداوند دانا است بتمام مصالح و مفاسد امور بندگان و احكامش بر وفق علم و حكمت است و گفته‌اند اين ذيل ناسخ آيات دالّه بر توارث بمعاقده و مواخات

زمخشرى بيان نموده كه ذكر «امره» در آيه به جهت آنست كه وزيدن باد، گاهى بر وفق مراد كشتى نيست، بلكه سبب غرق مى‌باشد «2». «1» توحيد المفضل، چاپ عربى، ص 140

اختصاص داد خداوند انفال را بمحمد و آل او صلوات اللّه عليهم اجمعين بحق و بر وفق حكمت و مصلحت چنانچه بيرون آورد آنحضرت را از خانه خود در مدينه براى جنگ بدر

ثواب كه تفضل باشد؛ پس مراد به مثل، مقدار مستحق است بدون زياده و نقصان. و بر وفق عدل مجازات يابند و ذره مثقالى ظلم بر آنها نشود. امر دوم: وَ تَرْهَقُهُمْ ذِلَّةٌ:

نيستند خداوند غالب است و غلبه ميدهد ضعيف متوكّل را بر قوىّ مغرور و افعالش بر وفق حكمت و مصلحت است نميگذارد دوستانش مقهور دشمنانش شوند و اگر ميديدى اى پيغمبر

اميدوار و مأيوس نشوند و هيچ قوه نمى‌تواند مانع از نفوذ اراده او شود و افعالش بر وفق حكمت است. إِذ تَستَغِيثُون‌َ رَبَّكُم‌ فَاستَجاب‌َ لَكُم‌ أَنِّي‌ مُمِدُّكُم‌

صنف و شخص و رنگ و بو و طعم و خواص و منافع و آثار از كجا است آن هم تمام بر وفق حكمت و مصلحت رعيّت آيا ميتوان مخصّصى جز اراده حكيم رحيم و قادر عظيم براى آن

حضرات بخواهد بفرمايد كه مدتى معذبيد در آتش و بعد برد و سلام و عذب ميشود كه بر وفق ادعاء آنها حكم كرده و سوق آيه دلالت دارد بر آنكه ملاك تجرى آنها را ميخواهد

آگاهست به آنچه مى‌كنيد از طاعت و معصيت، و همه را به ظواهر و بواطن مى‌داند و بر وفق آن جزا خواهد داد. وَ يَوْمَ نَحْشُرُ مِنْ كُلِّ أُمَّةٍ فَوْجاً مِمَّنْ يُكَذِّبُ

آن بيشتر است. مراد از خالص آنست كه محض قربت باشد. و مراد از صواب آنكه بر وفق سنت مطهره باشد، چه اگر خالص غير صواب باشد، مقبول نخواهد شد، همچنين به عكس

براى حضرت موسى و اينمعنى اگر چه با ظاهر قسمت اخير روايت قمّى ره كه نقل شد وفق ندارد ولى در روايت عيّاشى از صادقين عليهما السّلام تصريح شده و با ظاهر قرآن

اين باب بسيار است و چون فى نفسه مختلف و با ظاهر آيه مخالف بود و با ذوق سليم وفق نداشت حقير از نقل آنها و تحقيق در هويّت دابّة الارض و احوال آن صرف نظر نمودم

بمشيّت خود بر هر مشيّتى و كسى نميتواند صرف نمايد اراده او را و تمام افعالش بر وفق حكمت و مصلحت است و خداوند مبعوث فرمود حضرت موسى عليه السّلام را با آن معجزات

مسترد فرمايد چون خداوند دانا است بحال من و آنها و حكيم است در تدبير امور بر وفق صلاح بندگان و يكباره از همه آنها اعراض فرمود و بواسطه شدت علاقه بيوسف عليه

باشند به خلاف ذات حكيم على الاطلاق كه تمامى موجودات را از ذره‌اى تا دره‌اى بر وفق حكمت و مصلحت تقدير و خلق فرموده و عقول از ادراك آن‌ جلد 9 - صفحه 117 عاجز

صنف و شخص و رنگ و بو و طعم و خواص و منافع و آثار از كجا است آن هم تمام بر وفق حكمت و مصلحت رعيّت آيا ميتوان مخصّصى جز اراده حكيم رحيم و قادر عظيم براى آن

شامل‌ شد ‌در‌ سوره مباركه قدر بيان‌ ميشود انشاء اللّه‌ ‌تعالي‌، و عقيده ‌ما وفق‌ مشهور ‌بين‌ علما خصوص‌ شب‌ بيست‌ و سوم‌ ‌است‌. و تعبير ‌به‌ مباركه‌ ‌براي‌

مشهور كه بتشديدين است ظاهرا مراد آنستكه اين اختلاف شبانه روز و تغيير آن بر وفق حكمت كه كاشف از وجود مغيّر حكيم است براى كسى مفيد است كه بخواهد معرفت بحق

يَجْرِي إِلى‌ أَجَلٍ مُسَمًّى‌: هر يك از نيّرين جريان نمايند در فلك خود بر وفق حكمت و مصلحت تا زمان نامبرده شده، يعنى انتهاى معلوم شمس كه آخر هر سال و انتهاى

الْعالَمِينَ‌: و گفته شود، يعنى مؤمنان گويند كه شكر و سپاس مر خداى راست كه بر وفق فضيلت براى ما مقام و مرتبه تعيين فرمود. خاتمه: حكمت در آنكه: نزد ابتداى بيان

بعدالت حكم خواهد فرمود و نيز خداوند قرآن را براستى و درستى و غرض صحيح بر وفق حكمت و مصلحت عامّه تامّه نازل فرموده و احكام آن راست و درست و صحيح و متين

در دنيا و آخرت كه نعم آنجا هم مخصوص باو است و او است كه اوضاع دو جهانرا بر وفق حكمت و مصلحت منظّم و مرتّب فرموده براى آنكه آگاه بوده از حقائق اشياء و مصالح

را از نعم دين و دنيا و صورى‌ جلد 6 - صفحه 244 و معنوى هركه را مى‌خواهيم بر وفق حكمت و مصلحت. وَ لا نُضِيعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِينَ‌: و ضايع و باطل نمى‌گردانيم

در معرض ازدواج درآورند آنها را و شوهر نمايند و ترك كنند محرمات عده را بر وفق دستور عقل و شرع بخوبى و خداوند خبير است به اعمال عباد و هر كس را بجزاى خود

را فرستاد و زراعات آنها را بكلى فاسد نمود و بقحطى گرفتار شدند و فرعون بر وفق سال قبل با حضرت موسى تجديد عهد نمود و آنحضرت دعا فرمود قمّل برطرف شد و فرعون

تجاوز، و از حق به باطل عدول نمودند، و از حلال به حرام ميل كردند. پس آنها را بر وفق اعمال جزا خواهد داد. وَ ما لَكُمْ أَلاَّ تَأْكُلُوا مِمَّا ذُكِرَ اسْمُ اللَّهِ

مى‌كرد. عاقبت خدمت حضرت رسالت صلّى اللّه عليه و آله و سلّم آمده، و حكم بر وفق مدعاى يهودى صادر شد. چون از آنجا بيرون آمدند، منافق گفت: من به حكم پيغمبر

‌از‌ ‌اينکه‌ سه‌ خارج‌ ‌بود‌، بلكه‌ اعطاء قوه‌ و قابليت‌ ‌بود‌ ‌که‌ ‌بر‌ وفق‌ طبيعت‌ ايجاد فرمايد و ‌اينکه‌ موجب‌ حيرت‌ و تعجب‌ جلد 12 - صفحه 52 ابراهيم‌

الهى و حكم او و خداوند دانا است بتمام مصالح و مفاسد امور بندگان و احكامش بر وفق علم و حكمت است و گفته‌اند اين ذيل ناسخ آيات دالّه بر توارث بمعاقده و مواخات

هر نفسى آنچه سزاوار است از نعمت و رزق در دنيا و جزا و ثواب در عقبى. اول بر وفق حكمت و مصلحت، و دوم بر حسب استحقاق و معدلت. يا عطا شود هر صاحب فضل در دين،

خداى تعالى آگاه است به آنچه مى‌كنيد ظاهرا و باطنا، و جزاى اعمال شما را بر وفق صواب به شما رساند. لطيفه: بزرگان در تنزيل و نسخ اين آيه نكته لطيفى گفته‌اند

اللّه‌ُ عَزِيزٌ ذُو انتِقام‌ٍ«1» و حكيم‌ ‌است‌ ‌يعني‌ بمقتضاي‌ حكمت‌ و ‌بر‌ وفق‌ مصلحت‌ قضاء ‌او‌ جاري‌ ميگردد و ‌از‌ كساني‌ ‌که‌ ‌از‌ فرمان‌ ‌او‌ سرپيچي‌

‌است‌ بلكه‌ جميع‌ ‌ما ‌فيها‌ ‌است‌ بلكه‌ جميع‌ ‌ما سوي‌ اللّه‌ ‌است‌ تمام‌ وفق‌ حكمت‌ و مصلحت‌ و عين‌ صلاح‌. عَمّا يَصِفُون‌َ ‌اينکه‌ كفار و مشركين‌ بالاخص‌

مسترد فرمايد چون خداوند دانا است بحال من و آنها و حكيم است در تدبير امور بر وفق صلاح بندگان و يكباره از همه آنها اعراض فرمود و بواسطه شدت علاقه بيوسف عليه

چون اثر طبيعت واحده مختلف نمى‌شود بلكه خالق آن خداوند قادر حكيم است كه بر وفق مصلحت و قابليت هر موجودى را لباسى از هستى پوشانده و بكمال لايق خود رسانده

را به جهت اصلاح يا افساد، يعنى حق تعالى مى‌داند قصد اشخاص را و ايشان را بر وفق اعمال مجازات فرمايد از اعطاء ثواب به مصلحين و پاداش عقاب‌ تفسير اثنا عشرى،

تفسير و تعبير شده و او است خداوند ارجمند تواناى درست كارى كه تمام افعالش بر وفق حكمت و مصلحت است و براى توضيح قبح شريك قرار دادن براى خداوند حق تعالى مثلى

بنده نكرده باشد، يا به نقصان ثواب حسنه، يا زيادتى عذاب سيّئه او، بلكه بر وفق عدل جزا داده شوند. موعظه: يكى از احوال قيامت، دادن اعمال بندگان است به دست

بندگان، بلكه عالم است به تمام اعمال از جزئى و كلى، ظاهرى و مخفى و هر يك را بر وفق افعال خود مجازات خواهد داد. در تيسير- از كعب الاحبار نقل شده كه فاتحه تورات،

إلا ما یوحى إلىّ) ۱۷ - پرهیز از محور قرار دادن جلب رضایت مردم و سخن گفتن بر وفق و تمایلات و خواسته هاى نفسانى آنان، از وظایف مهم و اساسى رهبران و مبلغان دینى

مقدمه ‌اينکه‌ تفسير بيان‌ ‌شده‌ و تمام‌ دستوراتش‌ موافق‌ عقل‌ سليم‌ و ‌بر‌ وفق‌ حكم‌ و مصالح‌ ‌است‌ ] (آیه 6)- سپس در این آیه به عنوان یک جمع بندی نسبت به

اخلاق‌ و عقائد ‌آنها‌ باطل‌ و ‌بر‌ خلاف‌ حق‌ ‌است‌ زيرا ‌اگر‌ امري‌ ‌بر‌ وفق‌ حق‌ داشتند موافقت‌ ‌آنها‌ مانعي‌ نداشت‌، و مراد ‌از‌ المكذبين‌ چون‌ جمع‌

الْمَصِيرُ: و بسوى حكم خدا و جزاى الهى است بازگشت همه خلايق، و تمام بندگان را بر وفق اعمال و به عدل پاداش خواهد داد از خير و شر و طاعت و معصيت. تنبيه: تقيه در

و اين بيان حل اين قسمت از آيه است كه با ظاهر كلام الهى و اخبار ائمه اطهار وفق دارد و خالى از خلل و تكلف و مناسب با صدر و ذيل آيه شريفه است ولى فيض و غيره

دوست و منصور و مورد اعانت را مينمايند پس ريشه و اصل معنى همان تدبير امور بر وفق صلاح و زمام دارى است چنانچه متخصصين در فهم لغات تصريح نموده‌اند و مسلم است

الزام و يا منعى بوده باشد. و نيز خاطرنشان مى كند كه اين عمل خداى تعالى بر وفق نظامى كه در حق و باطل قرار داده، صورت مى گيرد، و به طور استمرار هم صورت مى

ورثه به استثناى برادران و خواهران مادرى كه از ديه او بهره‏اى ندارند آن را بر وفق حكم كتاب خداى تعالى و سهام آن به ارث ميبرند.

السّلام موفق بمقصود خود شود لذا بزبان برادران جارى فرمود مجازات دزد را بر وفق شريعت حقه و اين موجب شد كه كسى نتوانست بحضرت اشكال كند در بازداشت برادر خود

كه عمده احكام اسلام از قبيل روزه و حجّ و جهاد و بلوغ و عدّه زن و غيرها بر وفق اينشهور و سنين مرتّب گردد خلاصه آنكه تاريخ واقعى دينى مبيّنى باشد پس شماره

صفات‌ ذات‌ بخلاف‌ مشيئة ‌که‌ ‌از‌ صفات‌ فعل‌ ‌است‌ ‌که‌ ايجاد ‌است‌ ‌بر‌ وفق‌ صلاح‌. أَن‌ نَمُن‌َّ تمام‌ نعمتها و تفضلات‌ الهي‌ ‌از‌ روي‌ منت‌ ‌است‌ بايد

مكارم‌ الاخلاق‌» و گفتند خلق‌ عظيم‌ صبر ‌بر‌ حق‌ و سعة بذل‌ و تدبير امور، وفق‌، صلاح‌ و رفق‌ و مدارا ‌با‌ دشمنان‌ و تحمل‌ مكاره‌ ‌در‌ دعوت‌ ‌به‌ اسلام‌

گزارد و هنگامى كه از نماز فارغ شد خورشيد نيز غروب كرد و ستارگان بردميد، اين وفق همان فرمايش خداوند عزّ و جلّ است كه ميفرمايد: وَ وَهَبْنا لِداوُدَ سُلَيْمانَ

اغراض‌ شخصيه‌ و معاندات‌ خارجيه‌ حكم‌ دهند. يُوَفِّق‌ِ اللّه‌ُ بَينَهُما وفق‌ دادن‌ ‌خدا‌ ‌بين‌ زوجين‌ القاء محبت‌ و الفت‌ و رأفت‌ ‌در‌ قلوب‌ ‌آنها‌ ‌است‌

است. 3- دال است بر آنكه ثواب و عقاب منوط به عمل، و حق تعالى بندگان را بر وفق افعال مجازات خواهد داد به عدل يا به فضل. نكته: فرمايش: لَها ما كَسَبَتْ وَ

‌غير‌ مربوطه‌ باحكام‌ ممكن‌ ‌است‌ سهو و نسيان‌ ‌بر‌ ‌آنها‌، و لكن‌ مذهب‌ حق‌ وفق‌ مشهور شيعه‌ و محققين‌ ‌از‌ علماء اعلام‌ معصوم‌ ‌از‌ كليه‌ سهو و نسيان‌ و

ديگر حضرت عيسى عليه السّلام آيه «19» از قبيليون «16» از اونكليون مارمرقس بر وفق كلدانيه چنين نوشته (هتخ مارن بشوع مبرد همزمى آمى پشل لبل لشمى) يعنى هكذا بعد

عَبْدِ اَللَّهِ ع فِي اَلْيَوْمِ اَلَّذِي يُشَكُّ فِيهِ أَنَّهُ قَالَ يَوْمٌ وَفَّقَ اَللَّهُ لَهُ قَالَ أَ لَيْسَ تَدْرُونَ أَنَّمَا ذَلِكَ إِذَا كَانَ لاَ

از عدالت ملازم مقام عصمت است يا تالى آن و با ظاهر آيه و ما حصل از روايات وفق دارد و چون علم بباطن اشخاص ممكن نيست قدر متيقن از ظاهر آيه شريفه همان ائمه

تكلفى ندارد و التيامش با صدر و ذيل آيه زيادتر است ولى با ظاهر روايات چندان وفق ندارد و بنظر حقير بنا بر قرائت مشهور فعل مجهول اولى است اگرچه فيض ره ابتدا

عَلَيْكمْ شهُوداً ... راغب گفته : كلمه «شان » به معناى حال و امرى است كه بر وفق و به صلاحيت پيش مى آيد، و اين كلمه استعمال نمى شود مگر در احوال و امور بزرگ

رَمَضَانَ‏ فَصَامَهُ فَكَانَ مِنْ‏ شَهْرِ رَمَضَانَ‏ قَالَ هُوَ يَوْمٌ وُفِّقَ لَهُ وَ لاَ قَضَاءَ عَلَيْهِ‏

يَشُكُّ فِيهِ مِنْ‏ شَهْرِ رَمَضَانَ‏ فَيَكُونُ كَذَلِكَ فَقَالَ هُوَ شَيْ‏ءٌ وُفِّقَ لَهُ‏

مِنْ‏ شَهْرِ رَمَضَانَ‏ فَصَامَهُ مِنْ‏ شَهْرِ رَمَضَانَ‏ قَالَ هُوَ يَوْمٌ وُفِّقَ لَهُ وَ لاَ قَضَاءَ عَلَيْهِ‏

مى گذاريم طورى انجام دهد كه با آن نظام علمى كه صورت علمى اش را در ذهن دارد وفق دهد، و مصالح و محاسنى را كه در آن صورت علمى در نظر گرفته به وسيله فعل خود

همه بر وفق قدر انجام يافته و قدر هم با آنها منطبق است ، زيرا خداى تعالى آنچه را كه مقدر كرده همه را مقدر كرده كه به اختيار ما صورت گيرد، پس ما بر وفق قدر

رَمَضَانَ‏ فَقَالَ كَذَبُوا إِنْ كَانَ مِنْ‏ شَهْرِ رَمَضَانَ‏ فَهُوَ يَوْمٌ وُفِّقَ لَهُ وَ إِنْ كَانَ مِنْ غَيْرِهِ فَهُوَ بِمَنْزِلَةِ مَا مَضَى مِنَ اَلْأَيَّامِ‏

الميزان جلد ۱ صفحه : ۶۶۱ و باز ميگويند: قوانين مدنى بايد خود را با سير اجتماع وفق دهد، و چون اجتماع در يك حال ثابت نمى ماند و محكوم به تحول است ، لاجرم حكم

اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَى خَلْقِهِ مِنَ اَلشُّكْرِ وَ شُكْرٌ لِمَا وَفَّقَ عَبْدَهُ مِنَ اَلْخَيْرِ رَبِّ اَلْعََالَمِينَ‏ تَوْحِيدٌ لَهُ وَ تَحْمِيدٌ

گذشت - صحيح نيست ، چون مضامين آيات آن جز با روزگار عسرت و شدت قبل از هجرت وفق نمى دهد. ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۶ صفحه ۱۴۷ «الم أَ حَسِب النَّاس أَن يُترَكُوا

كبريايى او ننشيند و صواب‏كار و درست‏كردار است در جميع افعال، كه هر چه كند بر وفق حكمت و مصلحت باشد، به سوى محمد، يا از براى محمد كه پيغمبر اوست و از جانب او

داشته. حال اگر بگوئى همين فرق ميان آندو، كافى است كه بگوئيم فعل اختيارى بر وفق مصلحت فاعل سر مى زند، و بهمين جهت مستوجب مدح و يا مذمت ، و ثواب و يا عقاب

گيرد كه نيروى انسان به تنهائى نمى تواند مهم و يا حادثه اى را كه پيش آمده بر وفق مصلحت خود بر طرف سازد، و اينكه فرموده : از صبر و نماز براى مهمات و حوادث خود

بهره كافى گيريم . پروردگارا! چشم اميد ما به لطفت دوخته است مقدرات ما را بر وفق آن تعيين فرما. بارالها! ما را از محرومان اين ماه قرار مده كه محروميتى از آن

و تسليم در برابر خدا نام نهاده اند براى همين است كه عمل بر طبق دين عمل بر وفق قوانينى است كه نظام خلقت برايش مقرر كرده ، و تسليم در برابر دين تسليم در برابر

خدای تعالى، كسی را به هيچ كارى مجبور نكرده. در نتيجه، آنچه تكليف كرده، بر وفق مصالح خود بندگان است. مصالحى در معاش و معادشان. اين اولا؛ و ثانيا: اين تكاليف

اين كه آبروى مباحث طبيعى را حفظ نموده، آنچه را از ظاهر آن ها فهميده با قرآن وفق دهند، آيات دالّه بر وجود معجزه و وقوع آن را تأويل كرده اند، زحمتى بيهوده كشيده

دنـيا به كام او مى گشت و انسان كم ظرفيت و فاقد شخصيت هنگامى كه هـمـه چـيز بر وفق مراد او بشود غرور او را مى گيرد، و طغيان و سركشى آغاز مى كند كه نـخـسـتـيـن

باشد، و نتواند خود را با هدفش ، آنطور كه مناسب با هدف و سازگار با آن باشد، وفق دهد. و معلوم است كه اين معنا در موارد مختلف اختلاف پيدا مى كند، در مورد ارشاد،

گوارا و آن حيات جاودان ، و اين مقام خاص ‍ دارندگان رضا است ، پس هر كس بر وفق رضاى من عمل كند، مداومت و ملازمت بر سه چيز را باو بدهم ، اول آنكه با شكرى

تحليل معناى عدالت و كيفيت اعتبارش با فطرتى كه مبناى همه احكام اسلامى است وفق دهد، و اين خود مذاق مخصوصى است . و آن اين است كه بگوييم : عدالت كه در لغت

آن رغبت داشته و سزاوار مى داند كه از آدمى سرزند، و خلاصه كارهائى است كه بر وفق مقتضاى اسبابى باشد كه خداوند در ابقاى حيات بشر مقرر فرموده است ، يا عبارتست

خود را تامين نماييم ، از آنجائى كه پاره اى از افعال ما با سعادت مطلوبمان وفق داده و پاره اى ديگر مخالف با آن است ، ناچاريم در كارهاى خود جانب مصلحتى را

مدبرى است كه خود جزء عالم نيست ، و همه اشياء بالطبع در برابرش خاضعند، و بر وفق مشيت او و آنطور كه او بخواهد سير مى كنند، اين است كه در زمين قطعه هايى هست