نتایج جستجو

دین ۶ شهادت (قتل در راه خدا): آثار شهادت (قتل در راه خدا) ۶ عزت: زمینه عزت ۶ کرامت: زمینه کرامت ۶ مؤمنان: نیازهاى معنوى مؤمنان ۲ نیازها: نیاز به آمرزش

تنزیه خدا ۳; زمینه خدا شناسى ۱۱; زمینه درک حکمت خدا ۱۱; زمینه درک عزت خدا ۱۱; عزت خدا ۸; فطریت خدا شناسى ۴; نشانه هاى حکمت خدا ۱۰; نشانه هاى عزت خدا۱۰ موجودات:

خدا ۱; ربوبیت خدا ۴; رحمت خدا ۵; عزت خدا ۱; قدرت خدا ۱، ۳; نشانه هاى عزت خدا ۲; ویژگیهاى عزت خدا ۵ عقیده: آثار عقیده به عزت خدا ۳ کافران: منشأ مهلت به کافران

تقوا ۴ خدا: میزبانى خدا ۳; نشانه هاى رحمانیت خدا ۷; نشانه هاى عزت بخشى خدا ۷ رحمت: زمینه رحمت ۶ شرک: آثار اجتناب از شرک عبادى ۶; اجتناب از شرک ۴ قیامت:

تربیت: روش تربیت ۷ تعقل: آثار تعقل ۱۰; تشویق به تعقل ۸ عبرت: عوامل عبرت ۵ عزت: عوامل عزت ۶ غرایز: نقش غرایز ۷ فطریات: نقش فطریات ۷ قرآن: اعجاز قرآن ۱۲; تاریخ

عزیز ۳ اطاعت: زمینه اطاعت از خدا ۱ انفاق: زمینه انفاق ۱ تقوا: زمینه تقوا ۱ خدا: آثار حکمت خدا ۱; آثار حلم خدا ۱; آثار شکرگزارى خدا ۱; آثار عزت خدا ۱; آثار

کفر ۵; عوامل ذلت اخروى رهبران کفر ۳ عزت: ناپایدارى عزت دنیوى ۶ قدرت طلبى: آثار قدرت طلبى ۴ گناه: آثار گناه ۶; زمینه گناه ۴ گناهکاران: اشرافیگرى گناهکاران

۲ کفر: تنوع کفر ۱۰; زمینه نجات از کفر ۱۵; شرایط نجات از کفر ۱۴; ظلمت کفر ۹ گمراهى: تعدد راههای گمراهی ۱۰، ۱۲; زمینه گمراهى ۸; زمینه نجات از گمراهى ۱۵; شرایط

پرتوى از عزت و حکمت خداوند (و ألف بین قلوبهم ... و لکن اللّه ألف بینهم إنه عزیز حکیم) ۱۴- حاکمیت الهى بر قلبها و ایجاد الفت میان مؤمنان، نمودى از عزت و حکمت

۶; عزیز ۶ تکلیف: زمینه عمل به تکلیف ۳ توکل: آثار توکل بر خدا ۳; اهمیت توکل بر خدا ۵; توکل بر خدا ۱; توکل در عمل به تکلیف ۱، ۵; زمینه توکل بر خدا ۴ خدا:

۱۳ عمل: اهمیت عمل ۱۷; بهترین عمل ۲۱; زمینه تصحیح عمل۱۲ عمل صالح: زمینه عمل صالح ۸، ۱۵; مراتب عمل صالح ۱۸ گناه: زمینه گناه ۱۶ محسنان: مراد از محسنان ۲۱ مرگ:

آثار ضعف روحیه ۱۳ ظالمان:۸ محرومیت ظالمان ۸ ۹ ظلم: زمینه ترک ظلم ۱۰ عصیان: زمینه ترک عصیان ۱۰ ; زمینه عصیان ۳ عقیده: باطل ۱۸ قلب: آثار بیمارى قلب ۳، ۵ ;

بودن خداوند، زمینه ساز توکل و اتکا بر وى (و من یتوکل على اللّه فإن اللّه عزیز حکیم) آوردن جمله «فان اللّه ... » به جاى جواب شرط و یادآورى عزت و حکمت مطلق

ظالمان در جهنم ۱، ۱۱ ظلم: کیفر ظلم ۲۲ عذاب: آثار رؤیت عذاب ۴; اهل عذاب ۲۰ عزت: عوامل عزت اخروى ۱۹ عمر: تباهى عمر ۱۰; سرمایه عمر ۱۰ قیامت: ظهور حقایق در قیامت

اجراى حدود ۴، ۹ ; تشریع حدود ۱۳ ; زمینه اجراى حدود ۵ ; فلسفه حدود ۸، ۱۰ حکمت: نقش حکمت ۱۴ خدا: حکمت خدا ۱۱، ۱۲، ۱۳ ; عزّت خدا ۱۳ ; قدرت خدا ۱۱، ۱۲ دزد: قطع

امیدوارى ۶ انگیزش: عوامل انگیزش ۷ ایمان: آثار ایمان ۱۱، ۱۴، ۱۶ بازگشت به خدا: زمینه بازگشت به خدا ۷ بهشت: تعدد باغهاى بهشت ۸; موجبات بهشت ۵; نهرهاى بهشت ۸ تعاون:

۵; اختصاصات خدا ۲; رحمت خدا۳; عزت خدا ۲; قدرت خدا ۲ مهلت هاى خدا ۵; نشانه هاى عزت خدا ۴; نشانه هاى قدرت خدا ۴; ویژگیهاى عزت خدا ۳ قوم ثمود: هلاکت قوم ثمود

پیغمبر دیگر». تقرّب: عوامل تقرّب ۱ توکل: زمینه توکل بر خدا ۳ تهجّد: آثار تهجّد ۱، ۵ خدا: آثار رحمت خدا ۳; آثار عزت خدا ۳; آثار علم غیب خدا ۳ سختى: عوامل تسهیل

دروغگویى به محمد(ص) ۱، ۲; دعوتهاى محمد(ص) ۱۵; دلدارى به محمد(ص) ۱۵; زمینه تکذیب محمد(ص) ۳; زمینه تهمتهاى مکذبان محمد(ص) ۲; منشأ وحى به محمد(ص) ۹; نقش قلب محمد(ص)

طوق زرین بر دست ندارد یا چرا فرشتگان آسمان همراه او نیامده‌اند. [اگر موسی، عزت، سربلندی، کرامت و شخصیت داشت] پس چرا دستبندهای زرین و طلا بر او آویخته نشده

۵; تبعید بنى نضیر ۳، ۶، ۷; تخریب خانه هاى بنى نضیر ۱۸، ۱۹; زمینه اطمینان بنى نضیر۱۰; زمینه تخریب خانه هاى بنى نضیر ۲۰; سختى تبعید بنى نضیر ۹; سختى شکست

ناتوانى حق تعالى است; بلکه از باب رحمتى است که بر مردمان دارد و چون زمینه آن به پایان رسد، عزت و قهر الهى گریزناپذیر خواهد بود. ۶ - خداوند، عزیز و رحیم است.

آیا کشور با عظمت مصر از من نیست؟ و چنین نهرها از زیر قصر من جاری نیست؟ آیا (عزت و جلال مرا در عالم به چشم) مشاهده نمی‌کنید؟ و فرعون در میان قومش ندا داد:

يااستكمال نيست جهان فرق بين اغرض ما بندگان و اغراض خداى سبحان معناى عزت و عزيز و داراى عزت بودن خدا تعالى وجه آوردن هر دو صفت ((عزيز)) و ((حميد)) در دنباله

لطف خدا ۵; اختصاصات خدا ۲; رحمت خدا ۳; عزت خدا ۲; قدرت خدا ۲; نشانه هاى عزت خدا ۴; نشانه هاى قدرت خدا ۴; ویژگیهاى عزت خدا ۳ فرعونیان: هلاکت فرعونیان ۴ کافران:

قدرت الهى است. (ذلک تقدیر العزیز العلیم) ۱۲ - زیبایى و ایمنى آسمان، نشانى از عزت و علم الهى است. (و زیّنا السّماء ... و حفظًا ذلک تقدیر العزیز العلیم) ۱۳ -

این نجوا، زمینه ساز ادراک عزت و حکمت خداوندى است. ۶ - خداوند، «عزیز» (پیروزمند شکست ناپذیر) و «حکیم» (کاردان) است. (و هو العزیز الحکیم) ۷ - عزّت و اقتدار

و بنقد دلخوش شديد ولى خداوند عزت و شوكت و خوشى مئالى شما را طالب و خواهان است چون او عزيز و حكيم است و اراده‌اش منتج عزت و موافق با حكمت و مصلحت است و

اختصاصات خدا ۲; خدا و عجز ۵; رحمت خدا ۳; عزت خدا ۲; قدرت خدا ۲; مهلت هاى خدا ۵; نشانه هاى عزت خدا ۴; ویژگیهاى عزت خدا ۳ قوم ابراهیم: فرجام اخروى قوم ابراهیم

و بنقد دلخوش شديد ولى خداوند عزت و شوكت و خوشى مئالى شما را طالب و خواهان است چون او عزيز و حكيم است و اراده‌اش منتج عزت و موافق با حكمت و مصلحت است و

.. ان اللّه عزیز حکیم) با توجّه به توضیح فیش قبل. ۱۲ - آگاهى از عزت و حکمت الهى، زمینه تسلیم در برابر خداوند و دورى از متابعت شیطان (ادخلوا فى السلم .

خدا: درخواست از خدا ۳; مقام قرب خدا ۵ زن: تساوى زن و مرد ۱۴; زمینه الگو بودن زنان ۱۴; زمینه تکامل زنان ۱۴ ظالمان :۱۲ فرعون: آرزوى همسر فرعون ۴، ۶; اذیت

(ص) درباره ایتام (و یسئلونک عن الیتامى) ۲ - سؤالهاى مردم از پیامبر (ص)، زمینه اى براى نزول آیات و بیان احکام (و یسئلونک عن الیتامى قل اصلاح لهم خیر) ۳

عزيز بود و عزّتى جز عزّت او نبود و اين معناى اين آيه است و بنظر حقير ذكر عزّت خدا اينجا بمناسبت وعده نصرت است و اشاره بآنكه غلبه و عزت و شوكت در اختيار خدا

هیچ خدایی نیست و فرشتگان و دانشمندان (نیز گواهی می‌دهند) جز او که توانای با عزت و حکمت است، هیچ خدایی نیست. گواهی داد خدا که نیست خدائی جز او و فرشتگان و

على(ع): اعلام تبرى امام على(ع) ۱۵ ایمان: به توحید ۱۰ تذکر: قدرت خدا ۷ توبه: زمینه توبه ۲ جنگ: احکام جنگ ۲ ; جنگ با اسلام ۱۳ ; جنگ با خدا ۱۳ ; جنگ با مسلمانان

و بنقد دلخوش شديد ولى خداوند عزت و شوكت و خوشى مئالى شما را طالب و خواهان است چون او عزيز و حكيم است و اراده‌اش منتج عزت و موافق با حكمت و مصلحت است و

خداى تعالى داخل فرمايد كلمه اسلام را در آن، يا به تمامى عزت و يا به تمامى ذلت، يا عزيز شوند به عزت ايمان، و يا ذليل گرداند آنها را تا متدين شوند به اسلام

مؤمنان: آمرزش مؤمنان ۱; پاداش اخروى مؤمنان ۱; روزى اخروى مؤمنان ۱ نعمت: زمینه نعمت ۵; زمینه نعمت اخروى ۳

كنيم براى بنى اسرائيل وسائل عزت و عظمت را در زمين و ارائه دهيم بفرعون و هامان و قبطيان از ضرب دست بنى اسرائيل زوال ملك و مال و عزت و عظمت آنها را كه از آن

پیشین ۶ انبیا: زمینه مخالفت با انبیا ۸ تاریخ: آثار مطالعه تاریخ ۳; عبرت از تاریخ ۲ جرم: آثار جرم ۸ خدا: سنتهاى خدا ۴; هشدارهاى خدا ۱ شناخت: زمینه شناخت ۳ عبرت:

روحى در كاستن از ميزان توان در كسب پيروزى بر دشمن اشاره به اينكه هر قدر بر عزت و شكوت ظاهرى مسلمين افزوده مى گشت از درجه ايمان و قوت معنويات آنان كاسته مى

عزيز بود و عزّتى جز عزّت او نبود و اين معناى اين آيه است و بنظر حقير ذكر عزّت خدا اينجا بمناسبت وعده نصرت است و اشاره بآنكه غلبه و عزت و شوكت در اختيار خدا

تقرّب ۵ ; روش تقرّب ۶، ۸، ۱۱، ۱۳، ۱۴ ; زمینه تقرّب ۷ ; مقام تقرّب ۵، ۶ تقوا: آثار تقوا ۷، ۱۴ ; اهمیّت تقوا ۱، ۸ ; زمینه تقوا ۲ ; فضیلت تقوا ۴ تلاش: پسندیده

اهمیّت جهاد مالى ۸; زمینه جهاد ۷; زمینه جهاد مالى ۷ خیر: تحصیل خیر ۱۱; زمینه خیر ۱۰; محرومان از خیر ۱۳ رستگاران: ۱۲ رستگارى: زمینه رستگارى ۱۴; محرومان

تزکیه: عوامل تزکیه ۵ تضرّع: اهمیت تضرّع ۷، ۹ ; زمینه تضرّع ۴، ۶ دعا: زمینه دعا ۶ ذکر: اهمیت ذکر خدا ۹ ; زمینه ذکر خدا ۶ رسولان خدا:۱ رشد: عوامل رشد ۵ سختى:

المفسدین) استمداد: استمداد از خدا ۱، ۶; زمینه استمداد از خدا ۲ افساد: موارد افساد ۳ خدا: آثار ربوبیت خدا ۲ دعا: زمینه دعا ۲ راهزنى: فساد راهزنى ۳ قوم لوط:

الطول منهم) ۸ - تمکن و ثروت، زمینه عافیت طلبى منافقان و گریز آنان از جهاد (استئذنک أولوا الطول منهم) ۹ - ثروت فراوان، زمینه گرایش انسان به عافیت طلبى و

ابرىنفسى انّ سخن بعضى از مفسرين كه : ((ذلك ليعلم ...)) و ((و ما ابرى نفسى ...)) عزت يافتن يوسف (عليه السلام ) به رحمت الهى ، بعد از آنكه براى ذلت او اسباب چينى

به مکذبان محمد(ص) ۵ مشرکان: تأخیر عذاب مشرکان صدراسلام ۴; زمینه اسلام مشرکان صدراسلام ۴; زمینه تنبه مشرکان صدراسلام ۴; فلسفه مهلت به مشرکان صدراسلام ۴

۷; بى منطقى دنیاطلبى ۲; زمینه دنیاطلبى ۱۰; سرزنش دنیاطلبى ۲; موانع دنیاطلبى ۱۲ ذکر: آثار ذکر معاد ۵; زمینه ذکر آخرت ۱۲ زیان: زمینه مصونیت از زیان ۱۱; مصونیت

بدرستى كه تعجب از كسى است كه هلاك شود چگونه هلاك گردد با وجود بسطت رحمت حضرت عزت و بسيارى ادله واضحه بر وحدت. «1» وَ لا يَمْلِكُ الَّذِينَ يَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ

اغواگرى شیطان ۴ غریزه جنسى: ۸ کفر: زمینه کفر ۲ گرایشها: گرایشهاى مادى ۵، ۱۰ ; گرایشهاى نکوهیده ۱، ۵، ۷، ۱۴ گمراهى: زمینه گمراهى ۱، ۸ ; عوامل گمراهى ۹ مال:

خودشان را ولى از جان و مال گذشتگان در راه خدا نائل شدند بمنافع دنيا و آخرت از عزت و شوكت و ظفر و غنيمت و قرب و منزلت نزد خدا و پيغمبر و فائز شدند بنعيم جنت

مبغوضان خدا :۵ محبوبان خدا :۴ محمد(ص): تداوم وحى به محمد(ص) ۱; زمینه زخم زبان به محمد(ص) ۹; زمینه زخم زبان دشمنان محمد(ص) ۹; عوامل اطمینان محمد(ص) ۳; عوامل

امور ۹ انسان: برترى انسان بر موجودات ۶; خالق انسان ۴، ۵، ۷; زمینه پاداش انسان ها ۱۱; زمینه کیفر انسان ها ۱۱; زیبایى انسان ۶، ۸; زیبایى خلقت انسان ۵; فرجام

روحى در كاستن از ميزان توان در كسب پيروزى بر دشمن اشاره به اينكه هر قدر بر عزت و شكوت ظاهرى مسلمين افزوده مى گشت از درجه ايمان و قوت معنويات آنان كاسته مى

كبريائى و هيبت الهى سخن راند تا از آن بترسند و وقتى رحمت و مغفرت و مهربانى حضرت عزت را تقرير كنند تا به آن اميدوار شوند؛ پس هر موعظه‌اى كه مشتمل بر اين سخنان

خدا ۹، ۱۰; زمینه جلب آمرزشهاى خدا۱۴; زمینه جلب رحمت خدا ۱۴; عوامل جلب آمرزشهاى خدا ۱۳; عوامل جلب رحمت خدا ۱۳ خطا: عفو از خطا ۱۰ خویشاوندان: زمینه دشمنى خویشاوندان

جواب فرمود تعيير و توبيخ و سرزنش و ملامتى بر شما نيست امروز كه خداوند بمن عزت و قدرت و سلطنت داده از شما گذشتم براى شكر اين نعمت و از خدا مى‌خواهم كه از

بر دعا و مسئلت ايشان باشد، پس دعا لازم آمد. 3- دعا مفيد معرفت ذلت عبوديت و عزت ربوبيت، و آن اشرف عبادات است. و پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمود:

كفالت عمّت ابو طالب كه برادر ابو ينى پدرت عبد اللّه است و تا آخر عمر با كمال عزت و تمام قدرت از تو نگهدارى و حمايت نموده و مينمايد و يافت تو را گمشده از دايه‌ات

تعبیر رؤیاى یوسف(ع) ۱۵، ۱۶، ۱۹; رفاه یوسف(ع) ۱۲; زمینه اقتدار یوسف(ع) ۱۱; زمینه برگزیدگى یوسف(ع) ۱۴; زمینه حکومت یوسف(ع) ۱۱; فرزندخواندگى یوسف(ع) ۶، ۷; فروش

رساند و بر پيرى و ضعف من ببخشايد. در خبر وارد شده‌ «1» خداوند سبحان فرمود: به عزت خودم قسم هر آينه برگردانم هر دوشان را بسوى تو بعد از آنكه توكل نمودى بر من

ما من حسابك من شى ء )) . فاصله طبقاتى بين مردم امتحانى الهى است . كرامت و عزت ، با شكر كه همانا توحيد است همراه مى باشد و تفاوت هاى مادى ، امتحان است .

هستى را جز به كاردانى وزير عقل منظم نتوان ساخت. لواى شوكت و سر بلندى در كشور عزت و ارجمندى جز به سپهسالارى عقل نتوان برافروخت. عقل سر رشته تحصيل سعادات و راهنما

نعمت اسرارآمیز حیات! قرآن دلائلی را که در گذشته (آیه 21 و 22 همین سوره) در زمینه شناخت خدا ذکر کرده بود تکمیل می‌کند و در اینجا برای اثبات وجود خدا از نقطه‌ای

ما من حسابك من شى ء )) . فاصله طبقاتى بين مردم امتحانى الهى است . كرامت و عزت ، با شكر كه همانا توحيد است همراه مى باشد و تفاوت هاى مادى ، امتحان است .

به نصرت خود و یاری مؤمنان تو را مؤیّد و منصور گردانید. و اگر بخواهند [در زمینه صلح و آشتی] تو را بفریبند، یقیناً خدا تو را بس است؛ اوست کسی که تو را با

مؤمنان ۱۹; خلافت مؤمنان ۶، ۲۰; رفع ترس از مؤمنان ۱۴; زمینه امنیت مؤمنان۲۱; زمینه پیروزى مؤمنان ۲۱; زمینه حاکمیت مؤمنان۲۱; فلسفه خلافت مؤمنان ۲۲; ناامنى مؤمنان

هشداردهنده و زمینه ساز روى آورى آنان به صواب و صلاح است. (و بلونهم بالحسنت و السیئات لعلهم یرجعون) ۸- آزمونهاى الهى به گونه اى است که در آدمى زمینه بازگشت به

كفالت عمّت ابو طالب كه برادر ابو ينى پدرت عبد اللّه است و تا آخر عمر با كمال عزت و تمام قدرت از تو نگهدارى و حمايت نموده و مينمايد و يافت تو را گمشده از دايه‌ات

مریم(ع) ۱۰، ۱۱، ۱۲، ۳۱; روش برخورد مریم(ع) ۸; زایمان مریم(ع) ۹; زمینه چشم روشنى مریم(ع) ۳; زمینه سرور مریم(ع) ۳; عوامل رفع نگرانى مریم(ع) ۳; قصه مریم(ع) ۱،

كفالت عمّت ابو طالب كه برادر ابو ينى پدرت عبد اللّه است و تا آخر عمر با كمال عزت و تمام قدرت از تو نگهدارى و حمايت نموده و مينمايد و يافت تو را گمشده از دايه‌ات

كشتى و دريا هر آينه نشانه‌هاست بر شمول قدرت و كمال حكمت و وفور نعمت حضرت عزت. لِكُلِّ صَبَّارٍ شَكُورٍ: براى هر صبر كننده بر بلاها و مشاقّ تكليف، شكر كننده

ابرىنفسى انّ سخن بعضى از مفسرين كه : ((ذلك ليعلم ...)) و ((و ما ابرى نفسى ...)) عزت يافتن يوسف (عليه السلام ) به رحمت الهى ، بعد از آنكه براى ذلت او اسباب چينى

عليه السّلام در نهج البلاغه كه در آن به آيه (وعد اللّه الذينآمنوا...) در عزت و نصرت مؤ منين استدلال كرده اند وقت استدلال صاحب روح المعانى به حديث فوق در

لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ تَعْلَمُونَ). یعنی اگر بدانید که جهاد کلید سر بلندی و عزت و برطرف کننده ضعف و ذلت است. و اگر بدانید که راه رسیدن به رضای خدا و سعادت

مطمئن فرمايد بآن دلهاى شما را و نيست نصرت مگر از نزد خدا همانا خداوند داراى عزت و حكمت است. تفسير پس از تصميم براى جنگ و اطلاع مسلمانان بر كثرت عدّه و عدّه

ميدهد براى تو قصرهائى. تفسير تبارك مأخوذ از بركت است يعنى پر خير و بركت و با عزت و عظمت و دوام و ثبات است خداوندى كه نازل فرمود قرآن را كه فارق بين حق و باطل

قرار ده براى من از جانب خود حجتى يارى كننده، يا برهانى قاهر بر اعداء دين، يا عزت و شوكتى كه نصرت‌ «1» تفسير قمى، جلد 2، صفحه 26. «2» تفسير أبو الفتوح رازى،

ايشانند رستگاران در دنيا از دنائت، و در آخرت از عقوبت، و رسيدن به فيوضات حضرت عزت. تنبيه: يكى از صفات رذيله مهلكه، شح، و بدتر است از بخل. حضرت صادق عليه السّلام

دعاى حضرت نوح عليه السّلام در باره كفار مستجاب شد، در شأن اهل ايمان نيز به عزت اجابت رسيد. بعد به جهت مبالغه در استيصال اهل كفر، ختم دعا بر ايشان نمود: وَ

ایمان: آثار ایمان ۴ جهنم: شک به جهنم ۱ جهنمیان: احساس جهنمیان ۲ عمل: زمینه عمل ۴ قیامت: زمینه شک به قیامت ۳; شک به قیامت ۱; ظهور حقایق در قیامت ۲ گناه: آثار

به نامحرمان و چشم چرانى، زمینه ساز آلودگى به فحشا و فساد جنسى است. (قل للمؤمنت ... یحفظن فروجهنّ) ۸ - مبارزه اسلام با علل و زمینه هاى وقوع جرم، بزهکارى و

عرب معمولا کنایه از بزرگی و عزت است همان‌گونه که در فارسی نیز وقتی می‌گوئیم بینی او را به خاک بمالید دلیل بر این است که عزت او را بر باد دهید و سوم این

حدث (لهم فیها ازواج مطهّرة) انگیزش: عوامل انگیزش ۹ ایمان: آثار ایمان ۲ ; زمینه ایمان ۹ بهشت: جاودانگى بهشت ۱۵ ; جاودانگى در بهشت ۷ ; سایه‌هاى بهشت ۵، ۸ ;

کبیر) آمرزش: زمینه آمرزش ۴، ۶; مشمولان آمرزش ۲ ایمان: آثار ایمان ۴، ۶ پاداش: مراتب پاداش ۳، ۴، ۶ خدا: آمرزشهاى خدا ۶; پاداشهاى خدا ۳، ۴; زمینه پاداشهاى خدا

برخوردش، وى را فردى نامناسب براى ارشاد معرفى کرده است. ۳ - ثروت و امکانات مادى، زمینه ساز بازماندن از تلاش براى درک معارف الهى و غافل سازنده انسان از عاقبت خویش*

عيب. و اصل «محق»، فناء شى‌ء است بتدريج. بنابراين معنى آيه آنكه: اگر دولت و عزت بر مؤمنان باشد، به جهت تميز و تخليص و غير آن از آنچه اصلح است مر ايشان را؛

امام باقر (ع) است و اين دلالت دارد بر آنكه يهود تا روز قيامت داراى سلطنت و عزت نمى‌شوند و مراد از بعث در اينجا امر و رخصت و كمك است و نيز گفته شده است خداوند

خود را ستودن. «تَکَاثُرٌ»: مسابقه در افزایش مال و جاه، و نازش به دارائی و عزت و قدرت. «غَیْثٍ»: باران. «الْکُفَّارَ»: جمع کافِر، کشاورزان (نگا: فتح / )

كنيم براى بنى اسرائيل وسائل عزت و عظمت را در زمين و ارائه دهيم بفرعون و هامان و قبطيان از ضرب دست بنى اسرائيل زوال ملك و مال و عزت و عظمت آنها را كه از آن

را افکندند، و گفتند: به عزت فرعون سوگند که به راستی ما به طور مسلّم پیروزیم. آنان ريسمانها و چوبهاى خود بيفكندند و گفتند: به عزت فرعون كه ما پيروز شديم

تهدید آنان به عذاب و مانند آن مى باشد. ۲۳- توجه به نظارت خداوند بر اعمال، زمینه پرهیز از تبهکارى و اعمال ناپسند (و اللّه بصیر بماتعملون) از اهداف بیان آگاهى

اراده خدا ۱; افعال خدا ۴; رحمت خدا ۳; نجات بخشى خدا ۴; واسطه فیض خدا ۳ رحمت: زمینه رحمت ۳ مؤمنان: منشأ نجات مؤمنان ۴ موسى(ع): قصه موسى(ع) ۱; منشأ نجات موسى(ع)

با دشمنان ۱ دین: جنگ با دشمنان دین ۳، ۴ سختى: زمینه تحمل سختى ۹ ; صبر در سختى ۸، ۹ صبر: اهمیت صبر ۸ ; زمینه صبر ۹ غزوه بدر: آثار غزوه بدر ۷ مؤمنان: اختلاف

به خدا ۳ تقوا: آثار تقوا ۳ تکلیف: زمینه ترک تکلیف ۴; زمینه عمل به تکلیف ۳ خدا: وعده هاى خدا ۱; وعیدهاى خدا ۱ غفلت: زمینه غفلت ۴; غفلت از خدا ۴ کافران: کافران

.)) ملك ، چه حق و چه باطل از ناحيه خداى تعالى است معناى ((عزت )) و ((ذلت )) و بيان اينكه عزت فقط از آن خدا از ناحيه او است معناى ((خير)) و بيان اينكه اين

۱۲; زمینه انفاق ۶، ۱۶; فرصت انفاق ۱۰; محدوده انفاق ۲ انگیزش: عوامل انگیزش ۱۶ ایمان: آثار ایمان ۱۶ برده: انفاق به برده ۱۹ توشه: توشه اخروى ۸; زمینه توشه

لایغیر ما بقوم حتى یغیروا ما بأنفسهم) ۹- گرایشها و رفتارهاى جوامع بشرى ، زمینه ساز دستیابى آنان به نعمت و یا گرفتار شدن به سختیها (إن الله لایغیر ما بقوم

عوامل شقاوت اخروى ۹ عمل: آثار عمل ناپسند ۹; زمینه اجتناب از عمل ناپسند ۱۰ عمل صالح: آثار عمل صالح ۹; زمینه عمل صالح ۱۰ مرگ: استمهال هنگام مرگ ۷; بى تأثیرى

يااستكمال نيست جهان فرق بين اغرض ما بندگان و اغراض خداى سبحان معناى عزت و عزيز و داراى عزت بودن خدا تعالى وجه آوردن هر دو صفت ((عزيز)) و ((حميد)) در دنباله

آثار احساس بى نیازى ۲ تجاوز: زمینه تجاوز ۲ ثروتمندان: زمینه گناه ثروتمندان ۴; طغیان ثروتمندان ۶; کفران ثروتمندان ۶ حقوق: زمینه تجاوز به حقوق دیگران ۱ خدا:

۱۰ بلا: زمینه بلا ۸، ۹; موانع بلا ۷ بلایاى اجتماعى: زمینه بلایاى اجتماعى ۴ خدا: آثار عفو خدا ۷; عفو خدا ۶، ۹; ویژگیهاى خالقیت خدا ۲ خشکسالى: زمینه خشکسالى

شرایط فکرى و اجتماعى مستحق آزمایش دانست و زمینه آن را براى آنان فراهم ساخت. ۴- ملت هاى محروم و رنج دیده، داراى زمینه حق پذیرى و گرایش به دین (و لقد اخترنهم

۱، ۶ ۴ ترس: ترس از مخالفت با خدا ۲ تکلیف: زمینه ترک تکلیف ۳ توبه: آثار تداوم توبه ۷; زمینه توبه ۹ حدودخدا: زمینه حفظ حدودخدا ۵ خداترسان: خداترسان در بهشت

تجدید حیات انسان ها ۵; حشر انسان ها ۴ خدا: آثار ربوبیت خدا ۵; تهدیدهاى خدا ۲; عزت خدا ۶; قدرت خدا ۱، ۳، ۵، ۶ کافران: تهدید کافران ۲; هلاکت کافران ۱ مردگان:

مال دوستى ۴، ۵، ۷، ۸; اجتناب از مال دوستى ۶ مؤمنان: توصیه به مؤمنان ۱، ۶; زمینه غفلت مؤمنان ۵

برداشت یاد شده به دست مى آید. ۷ - اصرار اکثریت افراد جامعه بر کفر و حق ستیزى، زمینه نزول عذاب الهى (إنّ فى ذلک لأیة و ما کان أکثرهم مؤمنین) ۸ - رسوخ روحیه حق ناپذیرى،

است. (یعلم ما تکسب کل نفس) ۸- آگاهى خداوند به عملکرد و دستاورد انسانها ، زمینه ساز اقتدار او بر خنثى کردن مکرها و توطئه هاى ایشان علیه پیامبران و برنامه هاى

اخلاص در دعا ۱، ۶، ۱۱; اهمیت اخلاص در دعا ۷; زمینه دعا ۸ دین: اخلاص در دین ۶ ذکر: ذکر خدا در سختى ۱۵; زمینه ذکر خدا ۱۵ سختى: آثار سختى ۲، ۴; نجات از سختى

۲، ۶; ارزش ایمان ۶; ایمان و عمل صالح ۵ پاداش: زمینه پاداش مضاعف ۵ خدا: افعال خدا ۱; زمینه فضل خدا ۵; زمینه لطف خدا ۵; عوامل محرومیت از فضل خدا ۸; محرومیت

روحى در كاستن از ميزان توان در كسب پيروزى بر دشمن اشاره به اينكه هر قدر بر عزت و شكوت ظاهرى مسلمين افزوده مى گشت از درجه ايمان و قوت معنويات آنان كاسته مى

راه خدا ۱ خدا: آمرزش خدا ۷، ۹ ; بشارت خدا ۷ ; روزى خدا ۷، ۱۱ ; زمینه آمرزش خدا ۸ ; زمینه روزى خدا ۸ ; عطایاى خدا ۱۱ ; نیاز به آمرزش خدا ۱۰ دین: آثار امداد

وجود زمینه هاى طغیان و فزون طلبى در انسان (لبغوا فى الأرض) این که رفاه و ثروت، انسان ها را به طغیان و فساد مى کشد، نشانگر آن است که در انسان زمینه طغیانگرى

سلامت بود به ایوب بازگشت، نوبت بازگشت مواهب و نعمتهای دیگر رسید، و در این زمینه قرآن می‌گوید: «و خانواده‌اش را به او بخشیدیم» (وَ وَهَبْنا لَهُ أَهْلَهُ)

۱۰ بر غیر خدا ۱۲ ; زمینه توکل ۹، ۱۰ ۱۱ جامعه: عوامل انحطاط جامعه ۱۲ جهاد:۷، ۸، ۹ خدا:۱۱ احاطه خدا ۱۱ ۳ ; امداد خدا ۱۱ ۱، ۹ ; زمینه امداد خدا ۱۱ ۷، ۸ ;

خدا ۶ طغیان: افراط در طغیان ۴; زمینه طغیان ۵; عوامل اجتناب از طغیان ۶ عمل: عمل ناپسند ۴ کتابت: نقش کتابت ۵ گمراهى: زمینه گمراهى ۳ گناه: افراط در گناه ۴

استغنى ... و ما علیک ألاّ یزّکّى) ۷ - استقبال مردم از مجالس وعظ و ارشاد، زمینه ساز تکلیف مبلغان به پذیرش آنان و روى گردانى مردم از آن مجالس، مایه رفع تکلیف

ستایش) است. (و هو الولىّ الحمید) ۹ - دریافت باران، پس از نیاز و ناامیدى، زمینه ساز توجه انسان به ولایت الهى بر هستى و روى آورى به ستایش او (و هو الذى ینزّل

عزيز بود و عزّتى جز عزّت او نبود و اين معناى اين آيه است و بنظر حقير ذكر عزّت خدا اينجا بمناسبت وعده نصرت است و اشاره بآنكه غلبه و عزت و شوكت در اختيار خدا

۱۸; بشارت در تربیت ۱۷; تشویق در تربیت ۱۸; روش تربیت ۱۷، ۱۸ توبه: زمینه توبه ۱۶ حق: زمینه حق پذیرى ۱۶; کیفر حق ناپذیران ۱۱ حق طلبان: آمرزش حق طلبان ۱۱; فضایل

خدا: پاداشهاى خدا ۲; کیفرهاى خدا ۲; نواهى خدا ۱ شرک: خطر شرک ۵; زمینه اجتناب از شرک ۲; زمینه شرک ۵; نهى از شرک ۱ عقیده: عقیده به توحید افعالى ۳; عقیده به

توکل: آثار توکل ۲; زمینه توکل ۷; موارد توکل ۴ خدا: آثار ربوبیت خدا ۷ شیطان: امکان دفع توطئه شیطان ۶; امکان دفع وسوسه هاى شیطان ۶; زمینه سلطه شیطان ۵; عجز

ایمان ۹; نشانه هاى ایمان ۱۱ توکل: اهمیت توکل بر خدا ۹; توکل بر خدا ۱۰، ۱۱; زمینه توکل بر خدا ۱۲ خدا: اختصاصات خدا ۱۰; نعمتهاى خدا ۴ دنیاطلبى: آثار دنیاطلبى

گناهان کبیره ۳، ۶، ۸، ۱۳ لواط: گناه لواط ۸ مؤمنان: صفات مؤمنان ۹ نعمت: زمینه نعمت ۱; زمینه نعمت هاى اخروى ۱۰; موانع نعمت هاى اخروى ۵ هیجان: روش تعدیل هیجان ۱۱

رحمت خدا ۱۱; رحمت خدا ۱۲; زمینه لطف خدا ۹ دعا: آداب دعا ۵، ۱۲; التجا در دعا ۱۲; دعا هنگام سختى ۴، ۸; زمینه اجابت دعا ۱۳; زمینه دعا ۸ ذکر: ذکر ربوبیت خدا

با مال و جان خویش تشویق فرموده است. احکام: فلسفه احکام ۱۱، ۱۳ ارزشها :۱۰ زمینه تحصیل ارزشها ۱۵ ۱۰ اسلام: منشأ پیروزى اسلام ۱۶ انسان: جهل انسان ها ۱۴; مصالح

نَصِیراً). بنا بر این اکنون که همه مقدرات شما به دست اوست فرمان او را در زمینه جهاد که مایه عزت و سر بلندی در دنیا و در پیشگاه خداست به جان بپذیرید، و حتی اگر شهادت

۸; شگفتى نهى از نماز ۸ نمازگزاران: زمینه هدایت نمازگزاران ۸; شگفتى نمازگزاران ۸ هدایت: توصیه به هدایت پذیرى ۹; زمینه هدایت ۳; سرزنش هدایت ستیزان ۲

گرديد و ‌هم‌ ‌در‌ آخرت‌ رستگار و مغفور گرديد. ] (آیه 45)- شش دستور دیگر در زمینه جهاد! در این آیه و آیه بعد شش دستور مهم به مسلمانان داده شده است: 1- نخست

انقیاد: آثار انقیاد ۷ انگیزه: نقش انگیزه ۴، ۵ ایمان: آثار ایمان به وحى ۷ خدا: زمینه نفرین خدا ۱; فلسفه افعال خدا ۶; قانونمندى افعال خدا ۶ عمل: اخلاص در عمل ۴;

انبیا ۴; مکذبان انبیا ۲، ۵ انسان: انذار انسان ها ۱ ثروت: آثار ثروت ۳ حق: زمینه حق ناپذیرى ۳ رفاه: آثار رفاه ۳ قرآن: فلسفه قصص قرآن ۶ محمد(ص): دلدارى به

بندگان خدا: تقرب بندگان خدا ۱ تقرب: زمینه تقرب به خدا ۴; عوامل تقرب ۲ خدا: دعوتهاى خدا ۱; رضایت از افعال خدا ۳; رضایت خدا ۲، ۳; زمینه ربوبیت خدا ۴; نشانه هاى ربوبیت

ربّکم قالوا خیرًا) ۲- تقوا، زمینه ساز شناخت ارزش وحى الهى (و قیل للذین اتّقوا ماذا أنزل ربّکم قالوا خیرًا) ۳- تقوا، زمینه ساز اعتراف به حقایق و تسلیم شدن

گرامى داشت یتیمان، سیر کردن گرسنگان، تصرف نکردن ارث دیگران و پرهیز از مال دوستى، زمینه ساز اعتماد به رهایى از صحنه هاى وحشت بار قیامت (فأمّا الإنسن إذا ما ابتلیه

توصیف «ربّک» است. ۴ - آگاهى از قدرت خداوند بر آفرینش انسان از خون لخته، زمینه ساز توجه به او در آغاز هر کار است. (اقرأ باسم ربّک ... خلق الإنسن من علق)

عطایاى خدا ۳ شرک: آثار شرک ۱ شکر: اهمیت شکر نعمت ۲ کفران: زشتى کفران نعمت ۸; زمینه کفران نعمت ۱; کفران نعمت ۵ کفران کنندگان: تهدید کفران کنندگان ۷; علم کفران

حیات: منشأ حیات ۴، ۶ خدا: اختصاصات خدا ۱، ۷، ۹; ازلیت خدا ۵; حاکمیت خدا ۱; زمینه حاکمیت خدا ۳; صفات ذات خدا ۵; علم خدا ۳; قدرت خدا ۱۰; نشانه هاى حاکمیت خدا

مطرح بودند - به کیفرهاى الهى است. ۴ - توجّه به بازگشت انسان ها به خداوند، زمینه ترک طغیان (إنّ الإنسن لیطغى ... إنّ إلى ربّک الرجعى) ۵ - بازگشت انسان ها

که با اوایل بعثت هم زمان بوده است. ۵ - خوى ثروت اندوزى و احساس بى نیازى، زمینه ساز مخالفت با برگزارى نماز أن رءاه استغنى ... أرءیت الذى ینهى اسلام: تاریخ

تواناست. (إنما سلطنه على الذین یتولّونه) ۳- موضع گیرى و عملکرد خود آدمیان، زمینه تسلط یافتن شیطان را فراهم مى آورد. (إنما سلطنه على الذین یتولّونه) ۴- تنها

فوق ، براساس این معناست. ۵- زلیخا با سلطه ظاهریش بر یوسف(ع) ، برخوردار از زمینه اى مساعد و کارآمد براى واداشتن یوسف(ع) به خواسته هاى خویش (و رودته التى هو

رضاى خدا ۳ ; نعمتهاى خدا ۱، ۲، ۵ خودسازى:۷، ۱۱ زمینه خودسازى ۷، ۱۱ ۸ دین:۱۰ تعلیم دین ۱۰ ۱۱ رشد: زمینه رشد ۳ رهبرى: شرایط رهبرى ۶ سختى: روش تسهیل سختى

90)- جامعترین برنامه اجتماعی: این آیه نمونه‌ای از جامعترین تعلیمات اسلام در زمینه مسائل اجتماعی، و انسانی و اخلاقی را بیان می‌کند. در آغاز می‌گوید: «خداوند

خداوند، نبايد مغرور شد. «يَمُدُّهُمْ فِي طُغْيانِهِمْ» 5- سركشى و طغيان، زمينه‌اى براى سر درگمى‌هاست. «فِي طُغْيانِهِمْ يَعْمَهُونَ»* اللَّهُ يَسْتَهْزِئُ

کرد. (لایمسّه إلاّ المطهّرون) ۸ - پاکى و منزه بودن از گناه و آلودگى، از زمینه هاى لازم براى درک حقایق قرآنى (لایمسّه إلاّ المطهّرون) ۹ - «عن ابراهیم بن

در اختیار او قرار دادیم. ۵- در دست داشتن اسباب و راه کارهاى علمى و عملى، زمینه ساز قدرت و اقتدار ذوالقرنین در زمین بود. (إنّا مکّنّا له فى الأرض و ءاتینه

تقواپیشگان است. (دار المتّقین . جنّ-ت عدن ... لهم فیها ما یشاءون) ۸- تقوا، زمینه ساز ورود به بهشت و رسیدن به مواهب بى کران الهى (دار المتّقین . جنّ-ت عدن

خداوند به «کریم ترین» - پس از امر به قرائت - بیانگر تأثیر آن در فراهم آمدن زمینه کرامت و احسان خداوند است. انگیزش: عوامل انگیزش ۳ خدا: احسان خدا ۲، ۵; اهمیت

خطر شرک ۳; زمینه اجتناب از شرک ۱ عبادت: اخلاص در عبادت خدا ۴ عذاب: موجبات عذاب ۶ قرآن: آثار نزول قرآن ۱; تعالیم قرآن ۲; منشأ قرآن ۱ گمراهى: زمینه گمراهى ۳

از آيات قدرت پروردگار خود آيات بزرگتر را كه دلالت داشتند بر كمال قدرت حضرت عزت. با آن حضرت در آن شب ديد چيزى را از آيات پروردگار خود كه بزرگترين آياتند.

ما من حسابك من شى ء )) . فاصله طبقاتى بين مردم امتحانى الهى است . كرامت و عزت ، با شكر كه همانا توحيد است همراه مى باشد و تفاوت هاى مادى ، امتحان است .

كفالت عمّت ابو طالب كه برادر ابو ينى پدرت عبد اللّه است و تا آخر عمر با كمال عزت و تمام قدرت از تو نگهدارى و حمايت نموده و مينمايد و يافت تو را گمشده از دايه‌ات

ايمان و قوت قلب و قوت بدن عنايت فرمود كه با جرأت و جلادت خارج شدند و بسلامت و عزت وارد و در دنيا و آخرت سودمند گشتند و محتمل است شامل شود مراجعت از حمراء الاسد

تقوا و توصیه کننده دیگران به آن (أو أمر بالتّقوى) ۳ - نمازگزاران، داراى زمینه اى مساعد براى ترغیب دیگران به تقوا (إذا صلّى . أرءیت إن ... أمر بالتّقوى)

۳; تنبیه همسر ایوب(ع) ۵; توصیه به ایوب(ع) ۲; خطاى همسر ایوب(ع) ۱، ۵، ۶; زمینه عبودیت ایوب(ع) ۱۳; سوگند ایوب(ع) ۱، ۵; شک ایوب(ع) ۵; صبر ایوب(ع) ۸، ۹، ۱۶;

۱۲ ; فضل خدا ۵، ۸، ۹، ۱۰، ۱۲ رهبرى: دینى ۵ شرک: زمینه شرک ۶ ; عوامل شرک ۷ قضاوت: اهمیّت قضاوت ۱۱ کفر: زمینه کفر ۶ ; عوامل کفر ۷ محمّد (ص): فضایل محمّد (ص)

را مى پرستیدند و همچنان به پرستش آنها ادامه مى دهند. ۷- تعصبهاى نژادى ، زمینه ساز تقلیدهاى کورکورانه و پیرویهاى نابه جاست. (أن نترک ما یعبد ءاباؤُنا) ۸-

است و ما خطاكار بوديم.» برادران گفتند: به خدا که خدا تو را بر ما (به ملک و عزت و عقل و حسن و کمال) برگزید و ما (در حق تو) مقصر و خطاکار بودیم. گفتند: به

۸; عوامل حفظ ارزشها ۷ ایمان: عوامل استقامت در ایمان ۹ بازگشت به خدا :۱۰ زمینه بازگشت به خدا ۱۰ ۵ توحید: آثار توحید ربوبى ۵ جادوگران فرعون: استقامت جادوگران

است. (أهلکنهم إنّهم کانوا مجرمین) ۷- جرم پیشگى مردمان و حق ناپذیرى ایشان، زمینه ساز عقوبت آنان در دنیا (أهلکنهم إنّهم کانوا مجرمین) ۸- انکار معاد، جرمى مستحق

کیفر کافران ۱۴ کفر: ۱۲ مسیحیان: حسادت مسیحیان ۹ معارف: نظام معارف ۵ هدایت: زمینه هدایت ۱۵ یهود: حسادت یهود ۹ تفسیر عیاشى، ج ۱، ص ۱۶۶، ح ۲۲ ; نورالثقلین، ج

خداوند، پاداشِ دارا بودن آن دو حالت از پیش است. ۷ - خشنود بودن از خداوند، زمینه ساز کسب رضایت او است. (راضیة مرضیّة) ترتیب ذکرى، ممکن است ناظر به ترتیب واقعى

پیامبران، اسراف کاراند. (ثمّ صدقنهم الوعد ... أهلکنا المسرفین ) ۹- اسراف کارى، زمینه ساز حق ناپذیرى و مخالفت با پیامبران و از موجبات هلاکت و نابودى است. (و أهلکنا

«إن نتّبع هدى القرآن معک». ۷ - دلبستگى به زندگى دنیایى و مرز و بوم خویش، زمینه ساز گریز از حق و هدایت (و قالوا إن نتّبع الهدى معک نتخطّف من أرضنا) ۸ - رد

متفاوت است. امتها: آثارباستانى امتهاى پیشین ۵; عوامل هلاکت امتها ۱۰ ایمان: زمینه ایمان ۳ تاریخ: آثار مطالعه تاریخ ۳; عبرت از تاریخ ۲; منشأ تحولات تاریخ ۷

ناپذیرى کافران ۱; دشمنى با کافران ۱; دشمنى کافران ۲، ۳; دعوت از کافران ۶; زمینه دشمنى با کافران ۶; شدت بغض کافران ۵; لجاجت کافران ۱; مبغوضیت کافران ۱، ۶

آثار ذکر تعالیم خدا ۶; ذکر منشأ تعلم ۵ عوامل طبیعى: نقش عوامل طبیعى ۹ قرآن: زمینه تلاوت قرآن ۶; کتابت قرآن ۱۱; منشأ تلاوت قرآن ۶; ویژگیهاى قرآن ۱۱ قلم: منشأ

نشانه هاى توبه ۳ خدا: آثار آمرزشهاى خدا ۱۰; آثار رحمت خدا ۱۰; زمینه فضل خدا ۷ رحمت: زمینه رحمت ۷ زناکار: توبه زناکار ۱، ۴، ۵ سیئه: تبدیل سیئه به حسنه ۴،

محمد(ص) ۳ مشرکان: آثار استکبار مشرکان ۱; آثار مکر مشرکان ۱; زمینه استکبار مشرکان صدراسلام ۲; زمینه مکر مشرکان صدراسلام ۲; سوگندهاى مشرکان صدراسلام ۲; عوامل

آثار امکانات مادى ۱۴ انبیا: امتحان انبیا ۱۹ اولیاءالله: زمینه مسؤولیت پذیرى اولیاءالله ۱۵ تکامل: زمینه تکامل ۱۴ جن: قدرت عفریت جن ۱۳ خدا: آثار بخشندگى خدا

امیدوار به غفران مى نماید. ۴ - توبه و رویکرد به دین و تحمل سختى هاى آن، زمینه ساز جلب غفران و آمرزش الهى (قالوا ءامنّا بربّ العلمین ... قالوا لاضیر إنّا

بود، به همین دلیل از پیامبر صلّی اللّه علیه و آله توضیحات لازم را در این زمینه خواستند. تفسیر آیات ۱- مردم زمان پیامبر(ص) از آن حضرت، درباره ذوالقرنین،

ورزى ، ستمگرى ، کم فروشى و بى عدالتى در مبادلات ، عاملهاى دورى از رحمت خدا و زمینه ساز هلاکت است. (و إلى مدین أخاهم شعیبًا ... ألا بُعدًا لمدین) ۴- قوم ثمود ،

رفاه و آسایش (قالوا قد مس ءاباءنا الضراء و السراء) ۹- رفاه و آسایش فراوان، زمینه ساز غفلت از یاد خدا و پیدایش بینشهاى غیر الهى است. (ثم بدلنا ... حتى عفوا

درختان خرماى بنى نضیر ۲; اعتراض بنى نضیر ۵; جنس درختان خرماى بنى نضیر ۱۱; زمینه ذلت بنى نضیر ۸; قطع درختان خرماى بنى نضیر ۱، ۲، ۵، ۶ خدا: آثار اذن خدا ۳،

اصلاح: پاداش اصلاح ۶ افراط: آثار افراط ۱۱ انتقام: اهمیت عدالت در انتقام ۴; زمینه افراط در انتقام ۱۳; ظلم افراط در انتقام ۱۲ انتقام جویى: ممنوعیت انتقام جویى

یتلى علیهم إنّ فى ذلک لرحمة...لقوم یؤمنون) خدا: نشانه هاى رحمت خدا ۹ علم: زمینه علم ۷ قرآن: استفاده از قرآن ۱۱; اعجاز قرآن ۱، ۵، ۶، ۷; پیشگوییهاى قرآن ۸;

موانع تقرب ۵ تکلیف: زمینه سازى اجراى تکلیف ۹ توبه: اهمیّت توبه ۶، ۱۴; تناسب توبه با گناه ۸; توبه از گناه ۶; کیفیت توبه ۸ حدود خدا: زمینه سازى قبول حدود خدا

‌هم‌ ‌بر‌ اماته‌ و ‌هم‌ ‌بر‌ احياء. ] (آیه 39)- بار دیگر به آیات توحید که زمینه ساز مسأله معاد است باز می‌گردد. می‌فرماید: «و از آیات او این است که زمین

در برنامه‌هاى حكومتى. «يُطِيعُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ» 11- اعمال انسان، زمينه‌ساز رحمت الهى است. «يَأْمُرُونَ‌، يَنْهَوْنَ‌، يُقِيمُونَ‌، يُؤْتُونَ‌، يُطِيعُونَ‌،

دعوتهاى خدا ۱ ذکر: آثار ذکر آخرت ۷ عبرت: اهمیت عبرت ۱; عوامل عبرت ۱ گرایشها: زمینه گرایش به ارزشها ۷ لطف خدا: تفاوت مشمولان لطف خدا ۳ مؤمنان: مراتب مقامات مؤمنان

اقوام ۵ امتها: عبرت از فرجام امتهاى پیشین ۴; هلاکت امتهاى پیشین ۴ انبیا: زمینه رشد انبیا ۳ تاریخ: علم به تحولات تاریخ ۶; منشأ تحولات تاریخ ۵، ۶ جامعه: منشأ

۱۴; منشأ امکانات مادى ۱۴ انفاق: دعوت به انفاق ۱۳; محدوده انفاق ۱۳ تسلیم: زمینه تسلیم به خدا ۲ تکلیف: مهمترین تکلیف ۵ جامعه اسلامى: ویژگیهاى جامعه اسلامى

۹; ذکر خالقیت خدا ۱۴; ذکر ربوبیت خدا ۱۴; ذکر صفات خدا هنگام تلاوت قرآن ۹; زمینه ذکر بسمله در کار ۱۴ علم: اهمیت علم ۷ عمل: عمل پسندیده ۵، ۷ قرآن: آداب تلاوت

خدا ۷ بازگشت به خدا: ۱۸، ۲۰ اهمیت بازگشت به خدا ۱۸ تقرب: اهمیت تقرب ۱۸; زمینه تقرب ۱۹; سهولت تقرب ۲۳ توبه: توصیه به توبه ۲۰ توحید: اهمیت توحید عبادى ۵;

الله و لکن کانوا أنفسهم یظلمون) ۱۱- فرمان عذاب، گرچه با خداوند است، اما زمینه ساز آن خود اهل عذابند. (أو یأتى أمر ربّک ... و ما ظلمهم الله و لکن کانوا

مفسّرین، منظور از «فرقان»، قرآن است. ۶ - قرآن، جداکننده حق و باطل از یکدیگر، در زمینه هدایت انسانها (هدى للنّاس و انزل الفرقان) به گفته مجمع البیان «الفرقان» یعنى

نابود كرديم، با همان عزّت و «1». بقره، 60. جلد 6 - صفحه 324 قدرت مى‌توانيم مخالفان تو را نيز نابود كنيم.) 13- كفر مردم، ضررى به عزّت خداوند نمى‌زند. «ما

خدا ۱۶; هدایتهاى خدا ۱۹، ۲۱ دروغ: آثار دروغ ۲۱ ریا: زمینه اجتناب از ریا ۲ شرک: آثار شرک ۲۲; زمینه اجتناب از شرک ۲; کیفر شرک عبادى ۱۵; موارد شرک ۴ عبادت:

این ویرانى، خزانى است براى بهارى دیگر. ۱۶ - رخدادهاى جهان بر اثر نفخ صور، زمینه ساز برپایى قیامت و حسابرسى آدمیان، براساس علم دقیق خداوند به اعمال آنان (و

«فى سبیل الله» باشد. ۹- هجرت از جوامع ستم پیشه، از راههاى گریز از ستم و زمینه ساز پیروزى (و الذین هاجروا فى الله من بعد ما ظلموا) ۱۰- پاداش اخروى هجرت

غنا، برخورد شایسته با یتیمان و مسکینان، قطع حرام خوارى و دل نبستن به ثروت، زمینه ساز ورود به بهشت برین (فأمّا الإنسن إذا ما ابتلیه ... و ادخلى جنّتى) بهشت:

الطیبت) ۱۳- توجه به بحرانهاى گذشته و برطرف شدن آن، در پرتو امدادهاى الهى، زمینه ساز گرایش به شکرگزارى خداوند در برابر نعمتهاى او (و اذکروا إذ أنتم قلیل

گرفتن از پیامبر بزرگ خدا ابراهیم (ع) دعوت می‌کند، و خصوصیات دیگری را در این زمینه بر می‌شمرد. این معنی در پایان سوره نیز تکرار و تأکید شده است. بخش دوم پیرامون

۴; بینات انبیا ۲; دلایل نبوت انبیا ۲; رسالت انبیا ۷; روزى خاص انبیا ۱۰; زمینه تحقق اهداف انبیا ۴; فلسفه بینات انبیا ۴; فلسفه معجزه انبیا ۴; مدبر انبیا

علمًا ) ۲۳ - ترک تعجیل در نزول تمامى قرآن و سکوت کامل تا پایان نزول هر آیه، زمینه ساز افزایش علوم پیامبر(ص) از جانب خداوند (و لاتعجل بالقرءان ... و قل ربّ

ساحل نشینان غرب سرزمین ذوالقرنین، براى ایمان و عمل صالح و ترک ستم کارى، از زمینه مساعدى برخودار بودند. (أمّا من ظلم ... و أمّا من ءامن و عمل صلحًا) ۱۱- دین

(نطمع ان یدخلنا ربنا مع القوم الصلحین) ۷- ایمان به خدا، قرآن و پیامبر (ص) زمینه عروج به درجه صالحان (و ما لنا لانؤمن باللّه وما جاءنا من الحق ... یدخلنا

(قد کان ... و اللّه یؤیّد بنصره من یشاء) ۱۶ - جهاد و مبارزه در راه خدا، زمینه جلب امدادهاى الهى (فئة تقاتل فى سبیل اللّه ... و اللّه یؤیّد بنصره من یشاء)

۱۲، ۱۳ صالحان: پاداش اخروى صالحان ۶ عمل صالح: آثار عمل صالح ۱۱ گرایشها: زمینه گرایش به ارزشهاى معنوى ۴; گرایش به آب ۴; گرایش به امکانات مادى ۴; گرایش به

احکام نماز ۷; ارکان نماز ۱۶; اهمیت نماز ۳، ۱۶; بى اعتنایى به مخالفان نماز ۲; زمینه تحریک مخالفان نماز ۱۰; سجده در نماز ۹; شخصیت مخالفان نماز ۵; نیت در نماز

مکه ۱ کتب آسمانى: تعالیم کتب آسمانى ۲ کیفر: موجبات کیفر اخروى ۱۱ گمراهى: زمینه گمراهى ۲۰ مؤمنان: تکلیف مؤمنان ۵ محمد(ص): علم محمد(ص) ۳; فضایل محمد(ص) ۳;

هو قرآن مجید). محتوایش عظیم و گسترده، و معانیش بلند و پرمایه است، هم در زمینه معارف و اعتقادات، و هم اخلاق و مواعظ و هم احکام و سنن. تفسیر آیات ۱ - پندار

Tabber requires Javascript to function. آيات ۱ - ۸، سوره احزاب اشاره به زمينه نزولآيه : ((يا ايهاا النبى اتق الله و لا تطع الكافرين و المنافقين ...)) معناى

ویژگیهاى عذاب اخروى ۱۵ عقیده: آثار عقیده باطل ۱۱; پشیمانى از عقیده باطل ۱۰، ۱۱; زمینه عقیده باطل ۸; کتمان عقیده باطل ۱۱ عمل: کیفر عمل ناپسند ۲۵ قیامت: ظهور حقایق

«نُفُورٍ» به معناى اظهار تنفّر و گريز از حق است. لجاجت، زمينه سركشى وطغيان است و سركشى، زمينه نفرت و فاصله گرفتن از حق. تنها خداوند روزى رسان است. هم در

كُفْراً» 4- خداوند توبه پذير است، ولى گروهى زمينه‌ها را از دست داده‌اند. جرّاح هر چقدر هم ماهر باشد، تا زمينه‌ى پيوند در مريض نباشد كارى پيش نمى‌برد. «لَنْ

تعاون میان آنان وجود دارد و اگر نه، تحدى لغو بود. ۱۱- اعجاز قرآن در همه زمینه ها و ابعاد (لفظى، معنوى، معرفتى و ...) بوده و تحدى آن در همه این ابعاد است

دل‌هایتان بدان آرامش یابد. و پیروزی جز از نزد خدا نیست. خدا همواره کانون عزت و حکمت است. چون (خدا) خواب سبک آرامش‌بخش را، از سوی خود بر (سراسر وجود)تان

محروم از پاداش الهى، محروم از دعاى فقرا، محروم از رضايت روح پدر، محروم از عزّت اجتماعى) 6- حرف حق را بگوييد، گرچه در اقليّت باشيد. قالَ أَوْسَطُهُمْ أَ

محروم از پاداش الهى، محروم از دعاى فقرا، محروم از رضايت روح پدر، محروم از عزّت اجتماعى) 6- حرف حق را بگوييد، گرچه در اقليّت باشيد. قالَ أَوْسَطُهُمْ أَ

محروم از پاداش الهى، محروم از دعاى فقرا، محروم از رضايت روح پدر، محروم از عزّت اجتماعى) 6- حرف حق را بگوييد، گرچه در اقليّت باشيد. قالَ أَوْسَطُهُمْ أَ

تو است مزد و ثوابى بر كشيدن بار نبوت و تحمل جفاى امت در ابلاغ احكام حضرت عزت، غَيْرَ مَمْنُونٍ‌: بدون منت نهاده شده، يعنى حق سبحانه بدون واسطه كسى كه از

‌است‌. ] (آیه 28)- پیوند با بیگانگان ممنوع! در آیات گذشته سخن از این بود که عزت و ذلت و تمام خیرات به دست خداست و در این آیه به همین مناسبت ج1، ص276 مؤمنان

اسلام در ميعاد حاضر نشوند و جنگ بدر واقع نشود ولى خداوند مقدّر فرموده بود عزت و شوكت و عظمت اسلام را لذا مواعده نشد و جنگ واقع شد تا بظهور و ثبوت برسد امريكه

تذکر به ربوبیت خداوند در آسمان ها و زمین - که در آیات پیشین مطرح گردید - زمینه ساز طرح وحدانیت الوهى حق نیز مى باشد; زیرا معبود واقعى کسى است که ربّ، مدیر

ارتباط با پاسخ موس عليه السّلام به فرعون و بيان فساد گفتار بعضىمفسرين در اين زمينه جواب دوم موسى عليه السّلام به فرعون به سؤال فرعون از حقيقت رب العالمين :

ارتباط با پاسخ موس عليه السّلام به فرعون و بيان فساد گفتار بعضىمفسرين در اين زمينه جواب دوم موسى عليه السّلام به فرعون به سؤال فرعون از حقيقت رب العالمين :

اللّه عليه و آله و سلّم فرمايد: «ن» لوحى است از نور. 4- قسم است به نصرت حضرت عزت، مر انبياء و مؤمنان را. 5- اسم ماهى، و مراد اسم جنس. و تخصيص ذكر آن به اعتبار

هستند و ‌هم‌ اهل‌ قرآن‌. 141 ] (آیه 7)- این آیه به پاسخ نخستین ایراد آنها در زمینه بشر بودن پیامبر (ص) پرداخته، می‌گوید: «ما پیش از تو، جز مردانی که به آنان

ميدهد براى تو قصرهائى. تفسير تبارك مأخوذ از بركت است يعنى پر خير و بركت و با عزت و عظمت و دوام و ثبات است خداوندى كه نازل فرمود قرآن را كه فارق بين حق و باطل

جانب خدا (و مما رزقنهم ینفقون) ۶ - باور به خدادادى بودن امکانات و داراییها، زمینه ساز پیدایش روحیه انفاق گرى در انسان (و مما رزقنهم ینفقون) از هدفهاى یادآورى

لُمْتُنَّنى فِيهِ وَ لَقَدْ رَاوَدتُّهُ عَن نَّفْسِهِ فَاستَعْصمَ...»: زمينه اين كلام زمينه دفع توهم است ، كانه كسى گفته است : بعد از آنكه زنان مصر دستهاى خود

يَعْلَمْ‌- إِنَّ الْإِنْسانَ لَيَطْغى‌» 7- غنى بودن كمال است، ولى خود را غنى ديدن زمينه لغزشهاست. «رَآهُ اسْتَغْنى‌» 8- ايمان به معاد مانع طغيان است. «إِنَّ إِلى‌

يَعْلَمْ‌- إِنَّ الْإِنْسانَ لَيَطْغى‌» 7- غنى بودن كمال است، ولى خود را غنى ديدن زمينه لغزشهاست. «رَآهُ اسْتَغْنى‌» 8- ايمان به معاد مانع طغيان است. «إِنَّ إِلى‌

فَهُمْ یُؤْمِنُونَ). در ضمن به آنها اخطار می‌کند که اگر به تقاضای شما در زمینه معجزات اقتراحی پاسخ گفته شود و ایمان نیاورید، نابودی شما حتمی است! تفسیر

داناست» (إِنَّ اللَّهَ بِکُلِّ شَیْ‌ءٍ عَلِیمٌ). و تمامی احکامی را که در زمینه «انفال» و «غنائم جنگی» و «نظام جهاد» و «صلح» و «احکام اسیران جنگی» و مسائل

از مطلعى طلوع مى‌كند و به مغربى غروب نمايد بر حسب حكمت و بر وفق مصلحت حضرت عزت. يا مراد مشارق و مغارب نجوم است كه هر يك محل شروق و غروب از دائره افق نقطه

ركن نماز است. «فِي السَّاجِدِينَ» 4- بر خدايى توكّل كنيم كه علاوه بر داشتن عزّت و رحمت، شنوا و آگاه است و حركت‌ها و عبادت‌هاى مارا مى‌بيند. «تَوَكَّلْ عَلَى

بيرون كنم آنها را از اراضى سبا در حالتى كه خوار و ذليل باشند بزوال ملك و عزّت و گرفتارى بفقر و اسارت و بعضى أ تمدّونّي بنون واحده مشدّده قرائت نموده‌اند

خنك آنقوم كه در بند سراى ديگرند لذت مال دنيا بحسرت گذاردن و رفتنش نمى‌ارزد عزت حكومت با ذلت معزولى برابرى ندارد قسمت عمده تلخى جاندادن همان قطع علائق دنيوى

ركن نماز است. «فِي السَّاجِدِينَ» 4- بر خدايى توكّل كنيم كه علاوه بر داشتن عزّت و رحمت، شنوا و آگاه است و حركت‌ها و عبادت‌هاى مارا مى‌بيند. «تَوَكَّلْ عَلَى

برای شما دلایل آشکار آمد - دچار لغزشی شدید، بدانید که خدا همواره بسیار با عزت و حکمت است. آیا انتظار و نگرش اینان جز این است که خدا در (زیر) سایبان‌هایی

فرمايد: شرم ننمودى از من كه استعانت نمودى به پادشاه آدميان ملك «ريان». به عزت و جلال خود قسم كه بدين جهت تو را هفت سال در اين زندان نگاه دارم. يوسف عليه

2- بحثهائی در زمینه معاد و زندگی پس از مرگ، مخصوصا مثالهای حسّی آن مانند داستان ابراهیم و زنده شدن مرغها و داستان عزیر 3- بحثهائی در زمینه اعجاز قرآن و

عزتها از آن او است پس به اين افتخارها كه مشركين مى كنند و اين عزت نمائى هايشان اعتناء مكن كه عزت آنان موهوم و سخنانشان هذيان است ، و چون خداى تعالى سميع و

شده است ... و آن بر دو گونه است گاه عزت ممدوح و شايسته است ، چنانكه ذات پاك خدا را به عزيز توصيف مى كنيم ، و گاه عزت مذموم و آن نفوذناپذيرى در مقابل حق

احترام را مبدّل به ذلت كنند، خداى سبحان هم همين مكر و حيله آنان را وسيله عزّت او در خانه عزيز مصر قرار داد، زنان مصر مخصوصا همسر عزيز با وى خدعه كردند،

كند خداوند شرف دنيا و آخرت به او مى دهد، و بدون داشتن مال و قبيله قدرت و عزت به او مى بخشد، آنچنان كه هر كس او را ببيند از او حساب مى برد، و بدن او را

گروهى از مؤمنان، به راه خدا ضربه نمى‌زند. فَسَوْفَ يَأْتِي اللَّهُ‌ ... 4- زمينه ارتداد، نداشتن معرفت و محبّت نسبت به دين و خداست. «يَأْتِي اللَّهُ بِقَوْمٍ

عرب معمولا كنايه از بزرگى و عزت است همانگونه كه در فارسى نيز وقتى مى گوئيم بينى او را به خاك بماليد دليل بر اين است كه عزت او را بر باد دهيد «ثالثا» علامت

ايـنـهـا دوسـتـان حـال ثـروت ، تـنگدستى ، پيرى و جوانى ، تندرستى و بيمارى ، و عزت و ذلتند، حتى رابطه هاى مودتشان بعد از مرگ نيز تداوم دارد. تفسير نمونه جلد

شرط كردند - كه اگر تسليم فرمان پروردگار شوى - حكومت و ملكت باقى مى ماند و عزت و قدرتت دوام مى يابد، اما او گفت : آيا از اين دو تعجب نمى كنيد؟ كه با من شرط

اسمع و ارى (( و نكته اى كه از آن استفاده مى شود، زيرا از آن كمال احاطه و عزت و قدرتى بر مى آيد كه هيچ نيرويى تاب مقاومت در برابرش را ندارد، (آرى در دعوت

دخالت دارد، از جمله دو وصفى است كه در همين آيه مى خوانيم (عزيز و حكيم ). عزت و قدرت شكست ناپذير او ايجاب مى كند كه توانائى بر وحى و محتواى عظيم آن را داشته

صفحه ۱۱ و هيچ جهت دينى هم ندارد تا نظير فطر و قربان عيدى دينى باشد، پس ‍ عزت و احترامى كه بنى اميه براى عاشورا درست كرده اند عزتى است بدون جهت . دليل دوم :

پايان توطئه يهود بنى نضير در مدينه اين سوره با تسبيح و تنزيه خداوند و بيان عزت و حكمت او شروع مى شود، مى فرمايد: «آنچه در آسمانها و زمين است براى خدا تسبيح

(در افتخار و باليدن به خدايانشان ) مى گويند تو را اى پيامبر غمگين نسازد، كه عزت همه اش از خدا است ، و تنها شنوائى و دانائى از آن اوست (۶۵) آگاه باشيد كه هر

را نقل كرد، و مفصل بيان داشت كه چه منت ها بر آنان نهاد، امنيت ، سلامتى ، عزت ، و تمكن به آنان داد، بعد از آن كه ذليل و زبون دست آل فرعون بودند، و فرعونيان

چنين باشد، نه بتهائى كه به مقدار سر سوزن از خود چيزى ندارند. دوم مساءله «عزت » او است ، مى دانيم «عزيز» از نظر معنى لغت به كسى گفته مى شود كه هيچكس نتواند

سخن مى گويد: بلكه تنها اوست خداوند عزيز و حكيم (بل هو الله العزيز الحكيم ). عزت و شكست ناپذيريش ايجاب ميكند كه در حريم ربوبيتش كسى راه نيابد، و حكمتش اقتضا

جمع باشد نيازت در نرمى سخن ، و حسن سلوك تجلى كند، و بينيازيت در حفظ آبرو و عزت نفس ». تفسير نمونه جلد ۲۳ صفحه ۴۴۶ يَأَيهَا الَّذِينَ ءَامَنُوا إِذَا نَجَيْتُمُ

برايشان روشن گشت ، ديدگانشان باز گرديد ناگهان آنچه از فرعون در دل داشتند، و آن عزت و سلطنت و آن زينت و زخرفى كه برايش قائل بودند يكباره فراموش ‍ گشت ، ايمان

بخواهد و به هر كه بخواهد، عطا كند، و كسى جلوگيرش نباشد. و اين، همان «عزّت» است. چون عزّت هم، به همين معنا است كه قدرت بر اعطا و منع داشته باشد. و لازمۀ سعه

مُّرْسلُونَ»: كلمه «عَزّزنَا»، از «تَعزِيز» است كه: مصدر باب تفعيل، از مادۀ «عزّت» است، و «عزّت»، به معناى نيرو و شوكت و آسيب ناپذيرى است. و جملۀ «إذ أرسَلنَا إلَيهِم»،

اليوم يوم المرحمة اليوم اعز الله قريشا!: « امروز روز رحمت است ، امروز روز عزت قريش است » !. همين عمل چنان طوفانى در سرزمين دلهاى مكيان مشرك بر پا كرد كه

است كه كفالت آن را به من واگذار يعنى آن را به من ببخش ). «عزنى » از ماده عزت به معنى غلبه است ، و مفهوم جمله اين است كه او بر من غلبه كرد. تفسيرنمونه جلد

لا يموتون ، ثم تلى هذه الاية : لا يذوقون فيها الموت الا الموتة الاولى : به عزت و جلالم سوگند، و به علو و بلندى مقامم قسم ، من پنج چيز را به او مى بخشم .

بود، با او شرط كردند كه اگر تسليم فرمان خدا شود حكومت و ملكش باقى مى ماند، و عزت و قدرتش دوام خواهد يافت ، اما او گفت : آيا از اين دو تعجب نمى كنيد كه با من

عليم ). اين جمله براى تشويق انفاق كنندگان است خصوصا انفاق به افرادى كه داراى عزت نفس و طبع بلندند و چه بسا در اين موارد بخششهايى در پوشش غير انفاق ، ولى در

خير ما ودعته بالنار، اجيزوا له كذبه و ادخلوه الجنة !: اى فرشتگان من ! به عزت و جلال و نعمتها و مقام والايم سوگند، اين بنده ام هرگز گمان خير درباره من نبرده