يونس ٦١
ترجمه
| يونس ٦٠ | آیه ٦١ | يونس ٦٢ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«شَأْنٍ»: کار مهمّ و بزرگ. «مَا تَتْلُو»: نمی‌خوانی. در رسم‌الخطّ قرآنی الفی در آخر دارد. «مِنْهُ»: مرجع ضمیر (هُ) واژه (شَأْنٍ) است، و یا این که مرجع آن (قرآن) است و اضمار قبل از ذکر برای تفخیم است. «شُهُوداً»: جمع شاهد: مراقب. آگاه. «تُفِیضُونَ فِیهِ»: بدان می‌آغازید. بدان می‌پردازید (نگا: بقره / . «مَایَعْزُبُ»: پنهان نمی‌ماند. نهان نمی‌گردد. «مِثْقَالِ ذَرَّةٍ»: (نگا: نساء / ). «کِتَابٍ مُّبِینٍ»: کتاب واضح و روشن. مراد لوح محفوظ است (نگا: أنعام / ).
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
وَ مَا مِنْ دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ وَ... (۳) وَ مَا مِنْ دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ... (۳) سَوَاءٌ مِنْکُمْ مَنْ أَسَرَّ... (۰) أَ فَمَنْ هُوَ قَائِمٌ عَلَى کُلِ... (۲) أَلاَ إِنَ لِلَّهِ مَا فِي... (۳) إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ (۰)
وَ تَوَکَّلْ عَلَى الْعَزِيزِ... (۰) الَّذِي يَرَاکَ حِينَ تَقُومُ (۰) وَ تَقَلُّبَکَ فِي السَّاجِدِينَ (۰) وَ لَقَدْ هَمَّتْ بِهِ وَ هَمَ بِهَا... (۱) إِنَ اللَّهَ مَعَ الَّذِينَ... (۰) أَ لَمْ تَرَ أَنَ اللَّهَ أَنْزَلَ... (۲)
تفسیر
- آيات ۷۰ - ۵۷، سوره يونس
- توضيح معناى مفردات آيه شريفه : ((موعظه ))، ((شفاء لما فى الصدور))، ((هدى)) و ((رحمت ))
- اشاره به معناى ((رحمان )) و ((رحيم )) و مراد از اينكه قرآن براى مؤ منين رحمت است
- توصيف قرآن به بيان جامعى است براى همه آثار طيب و نيكوى قرآن كريم
- مراد از فضل خدا و رحمت خدا در آيه شريفه :((قل بفضل اللّه و برحمته ...))
- وجه اينكه از دادن روزى به ((انزال )) روزى تعبير شده ، با اينكه رزق آدميان در زميناست
- بيان اينكه هر حكمى بايد به اذن خدا باشد. و حكم مختص به خدا است . و طرح دو شبههدر اين زمينه و پاسخ به آن دو شبهه
- حكم خدا منطبق بر فطرت ، هماهنگ با نظام خلقت و همسوى حركت انسان به سوى هدفكمالى او است
- سلطنت و احاطه تام الهى بر اعمال بشر، شهادت و عملى استكامل و فراگيرنده همه اعمال از همه خلايق حتى پيامبر خدا(ص )
- معناى ((ولايت )) و مراد از ولايت خدا
- اشاره به مراتب ايمان و بيان اينكه خداى تعالى ولى مؤ منين است كه از مرتبه بالاىايمان برخوردارند
- توجيه و توضيحى در مورد اينكه خداى ، ترس و اندوهى ندارند و بيان اينكه اطلاق جمله: ((لاخوف عليهم و لا هم يحزنون )) شامل نفى ترس و اندوه هم در دنيا و هم در آخرت مىشود
- بررسى سخن يكى از مفسرين درباره نفى ترس و اندوه اولياى خدا و رد آن گفته
- تسلى دادن به پيامبر (ص ) كه از سخنان جاهلانه مشركين نرنجد زيرا ((عزت از آنخداست )) و ((خدا سميع و عليم است ))
- استدلال براى محال بودن فرزند داشتن خداى تعالى ، در برابر مشركين كه گفتند:((اتخذ اللّه ولدا))
- بحث روايتى ۱۴۰
- چند روايت در مورد مراد از فضل و رحمت خدا در:((قل بفضل اللّه و برحمته ...))
- رواياتى درباره معناى ولايت خدا و وصف اولياءاللّه
- چند روايت در تفسير ((بشرى )) داشتن اولياء اللّه در دنيا و آخرت (لهم البشرى فىالحيوة الدنيا و فى الاخرة )
- چند روايت درباره رؤ يا و اقسام آن
نکات آیه
۱ - خداوند، بر تمام شؤون و حالات پیامبر(ص) و بر تلاوت هر بخشى از قرآن، شاهد و ناظر بوده است. (و ما تکون فى شأن و ما تتلوا منه من قرءان ... إلا کنا علیکم شهوداً)
۲ - قرآن، کتابى است نازل شده از جانب خدا و خوانده شده بر پیامبر(ص). (و ما تتلوا منه من قرءان) برداشت فوق از عود ضمیر «منه» به خداوند و از تنکیر قرآن - که مصدر به معناى مفعول است - استفاده شده است.
۳ - تلاوت آیات قرآن، از کارهاى مهم و همیشگى پیامبر اکرم (ص) بوده است. (و ما تتلوا منه من قرءان) از ذکر تلاوت قرآن - در حالى که جمله «ما تکون فى شأن» آن را شامل مى شود - برداشت فوق استفاده مى گردد.
۴ - قرآن، کتابى است باعظمت و تلاوت آن بسیار ارزشمند مى باشد. (و ما تکون فى شأن و ما تتلوا منه من قرءان)
۵ - تمامى اعمال آدمیان، از لحظه آغاز، در منظر گواهانى است که از سوى خداوند جهت نظارت بر آنان، گمارده شده اند. (و ما تکون فى شأن و ما تتلوا منه من قرءان و لا تعملون من عمل إلا کنا علیکم شهوداً)
۶ - انسان، موظف به مراقبت و مواظبت بر تمامى اعمال خویش است. (و ما تتلوا منه من قرءان و لا تعملون من عمل إلا کنا علیکم شهوداً)
۷ - خداوند، بر تمامى اعمال انسانها از لحظه آغاز حاضر و ناظر است. (و لا تعملون من عمل إلا کنا علیکم شهوداً إذ تفیضون فیه)
۸ - همه موجودات زمین و آسمان - از کوچکترین آنها تا بزرگترینشان - در منظر خدا و احاطه علمى او بوده و در کتابى روشن درج شده اند. (و ما یعزب عن ربک من مثقال ذرة فى الأرض و لا فى السماء و لا أصغر من ذلک و لا أکبر إلا فى کتب مبین)
۹ - ربوبیت خداوند، مقتضى نظارت همه جانبه او بر جهان هستى است. (و ما یعزب عن ربک من مثقال ذرة فى الأرض و لا فى السماء ... إلا فى کتب مبین)
موضوعات مرتبط
- انسان: مسؤولیت انسان ۶
- خدا: آثار ربوبیت خدا ۹ ; احاطه علمى خدا ۸ ; عوامل نظارت خدا ۹ ; نظارت خدا ۷، ۸
- عمل: گواهان عمل ۵ ; مراقبت بر عمل ۶ ; ناظران عمل ۵، ۷
- قرآن: عظمت قرآن ۴ ; فضیلت تلاوت قرآن ۴ ; وحیانیت قرآن ۲ ; ویژگیهاى قرآن ۲
- کتاب مبین: ثبت موجودات در کتاب مبین ۸
- محمّد(ص): اهتمام محمّد(ص) به قرآن ۳ ; تلاوت قرآن محمّد(ص) ۳ ; نظارت خدا بر محمّد(ص) ۱ ; وحى به محمّد(ص) ۲
