نتایج جستجو

رده:عوامل انحطاط رده:عوامل انگیزش رده:عوامل تقرب رده:عوامل حسن فرجام رده:عوامل عبرت رده:عوامل مؤثر در سرنوشت رده:عوامل نشاط رده:عوامل هلاکت رده:عوامل هلاکت اخروى

آنها، كسانى را كه در پشت سر آنهايند پراكنده ساز، يعنى آنها را بكش تا ديگران عبرت گيرند و به فكر پيكار با تو نيايند. هم کم قتل ف حيث ما من فى اين لا الا اخذ

فرعون ۵; عبرت از فرجام فرعون ۱; عبرت از قصه فرعون ۵; عبرت از هلاکت فرعون ۲; قصه فرعون ۸ قرآن: عبرت از قصص قرآن ۳; فلسفه قصص قرآن ۳ محمد(ص): عبرت دشمنان محمد(ص)

۵; مدیریت در رهبرى ۵ عبرت: عوامل عبرت ۲، ۲ قدرت: ارزش قدرت ۶ قدرتمندان :۸ مؤمنان: عبرت مؤمنان ۲ محمد(ص): توصیه به محمد(ص) ۱; عبرت محمد(ص) ۲ نعمت: نعمت

در دارالکفر ۴ سرمستان: عبرت ناپذیرى سرمستان ۷ عبرت: عوامل عبرت ۱، ۶ عذاب: عذاب دردناک ۵; مراتب عذاب ۵; موانع عذاب ۴ غافلان: عبرت ناپذیرى غافلان ۷ قوم لوط:

۲، ۴; منشأ گردش شب ۱ طبیعت: عبرت از طبیعت ۴ عبرت: زمینه عبرت ۳; عوامل عبرت ۴، ۵

فرجامى بد و عبرت آموزاند. (فانتقمنا منهم فانظر کیف کان عقبة المکذّبین) اتمام حجت: آثار اتمام حجت ۲ اقوام پیشین: تاریخ اقوام پیشین ۳; عبرت از اقوام پیشین

ظالمان ۲ عبرت: عوامل عبرت ۲، ۳; عوامل عبرت ناپذیرى ۸; نشانه هاى عبرت ناپذیرى ۴ قلب: مکان قلب ۱۰; نقش قلب ۷، ۱۲ کافران: سرزنش کافران صدراسلام ۱; عبرت ناپذیرى

قرآن امثال آمده [واقعة:23-22]. [اعراف:194]. (بروزن فرس) مانند، دليل، صفت، عبرت، علامت، حديث و مثل دائر (اقرب) قاموس از جمله صفت، حجّت و حديث را ذكر كرده

اهل مدین ۱۱; عبرت از اهل مدین ۳; فرجام اهل مدین ۲، ۶; کثرت جمعیت اهل مدین ۱۱ باطل: اهمیّت تبیین باطل ۱۷ تاریخ: اهمیّت عبرت از تاریخ ۴; عبرت از تاریخ ۱،

به معناى عبرت است و عبرت بودن ماجراى موسى و فرعونیان، در صورتى است که تکرار نظایر آن همواره ممکن باشد. ۳ - تاریخ، منبعى براى درس آموختن و عبرت گرفتن (إنّ

تاریخ: آثار مطالعه تاریخ ۳; عبرت از تاریخ ۲ جرم: آثار جرم ۸ خدا: سنتهاى خدا ۴; هشدارهاى خدا ۱ شناخت: زمینه شناخت ۳ عبرت: عوامل عبرت ۱، ۲ عقیده: زمینه تصحیح

موقعیت جغرافیایى سرزمین قوم لوط ۲; ویرانى سرزمین قوم لوط ۳ عبرت: عوامل عبرت ۶، ۹; موانع عبرت ۸ عذاب: ابزار عذاب ۳، ۱۰; عذاب با سجیل ۳، ۱۰ عقیده: آثار عقیده

تشویق به عبرت پذیرى ۴; عوامل عبرت ۲، ۵ قرآن: آداب استماع قرآن ۱; آیات قرآن ۶; احترام به قرآن ۱; عبرت از آیات قرآن ۵

رهبران دینى ۷ ظلم: آثار اجتماعى ظلم ۳; موارد ظلم ۷ عبرت: عوامل عبرت ۴، ۵ علم: آثار علم ۵ علما: عبرت علما ۴ قوم ثمود: آثار باستانى قوم ثمود ۶; آثار حق ستیزى

شاید متذکّر گردند (و عبرت گیرند)! پس اگر در جنگ بر آنان دست يافتى با [تاختن بر] آنان كسانى را كه پشت سر آنهايند متفرق ساز، باشد كه عبرت گيرند پس اگر در جنگ

هماهنگى مخالفان انبیا ۳ تاریخ: عبرت از تاریخ ۹ خدا: اراده خدا ۱۰; خدا و ظلم ۱۰; عدالت خدا ۱۱، ۱۲; عذابهاى خدا ۱۲ عبرت: عوامل عبرت ۸، ۹ عذاب: اهل عذاب ۴، ۵;

از ملائکه بوده اند. ابراهیم(ع): احترام مهمانان ابراهیم(ع) ۳; عبرت از قصه ابراهیم(ع) ۱; عبرت از مهمانان ابراهیم(ع) ۱; مهمانان ابراهیم(ع) ۶; مهمان نوازى ابراهیم(ع)

صبر ذوالکفل(ع) ۱، ۲، ۳; عبرت از قصه ذوالکفل(ع) ۲; فضایل ذوالکفل(ع) ۱، ۳ صابران :۱ فضایل صابران ۴ صبر: فضیلت صبر ۴ عبرت: عوامل عبرت ۲

لأیة) آیه و عبرت آموز بودن، مستلزم امکان تحقق دوباره و استمرار یافتن چیزى است که باید از آن درس عبرت گرفت. ۳ - تاریخ، منبعى براى درس آموختن و عبرت گرفتن (إنّ

اهمیت سیاحت ۲ عبرت: عوامل عبرت ۱، ۲ کافران: آثار عبرت ناپذیرى کافران ۱; تشابه فرجام کافران ۱۲; تفاوت کیفر کافران ۱۲; سرزنش کافران ۱; عبرت از فرجام شوم کافران

این آیه تعریض به مشرکان صدراسلام نیز دارد. ابراهیم(ع): عبرت از قصه ابراهیم(ع) ۱ عبرت: عوامل عبرت ۱، ۲ قوم ابراهیم: اقلیت قوم ابراهیم ۴; اکثریت قوم ابراهیم

مؤمن آل فرعون ۵ اقوام پیشین: عبرت از فرجام اقوام پیشین ۳، ۴ انذار: انذار از فرجام اقوام پیشین ۲ عبرت: تشویق به عبرت ۳; عوامل عبرت ۳، ۴ فرعون: قصه فرعون ۱ فرعونیان:

نشانه هاى عزت خدا ۲ دنیاطلبان: عجز دنیاطلبان ۱۳ شکست: عوامل شکست ۱۷ عبرت: زمینه عبرت ۲۵; عوامل عبرت ۲۱، ۲۴ غزوه بنى نضیر: بسیج عمومى در غزوه بنى نضیر ۶; پیشگویى

تنبه ۱۰ خیر: منابع خیر ۳ عبرت: عوامل عبرت ۱۰، ۱۱ قرآن: آیه بندى قرآن ۹; برکت قرآن ۳; تاریخ کتابت قرآن ۲; تعالیم قرآن ۸; زمینه عبرت از قرآن ۱۱; زمینه فهم قرآن

مؤمنان در شرایط دشوار مکه، بیانگر مطلب یادشده است. عبرت: عوامل عبرت ۲ لوط(ع): آثار قصه لوط(ع) ۲; عبرت از قصه لوط(ع) ۲; مقامات لوط(ع) ۱; نبوت لوط(ع) ۱ مؤمنان:

۲ تاریخ: عبرت از تاریخ ۱ تبلیغ: روش تبلیغ ۵ خدا: تشویقهاى خدا ۴ دشمنان: هلاکت دشمنان ۳ ذکر: آثار ذکر تاریخ ۳ عبرت: عوامل عبرت ۱ محمد(ص): عبرت محمد(ص) ۱;

تذکر: عوامل تذکر ۲ تعلیم: روش تعلیم ۴ خرما: اهمیت خرما ۳; عبرت از خوشه هاى خرما ۶ عبرت: عوامل عبرت ۵، ۶ مثال: فواید مثال ۴ نخل: اهمیت نخل ۳; بلندى نخل ۲;

۲ تاریخ: عبرت از تاریخ ۵; منشأ تحولات تاریخ ۴ خدا: آثار اراده خدا ۴; توصیه هاى خدا ۵; زمینه غضب خدا ۲ ظالمان: هلاکت ظالمان ۱ عبرت: عوامل عبرت ۳، ۵ عذاب:

۴; دشمنان خدا ۱; نشانه هاى حاکمیت خدا ۴; نشانه هاى غضب خدا ۳ عبرت: عوامل عبرت ۵ فرعون: عبرت از فرجام فرعون ۵ فرعونیان: دشمنى فرعونیان ۱، ۲; فرجام شوم فرعونیان

شناخت: منابع شناخت ۵ صالح(ع): قتل شتر صالح(ع) ۲; کیفر قتل شتر صالح(ع) ۱ عبرت: عوامل عبرت ۳، ۵ عذاب: زمینه عذاب ۹; عذاب استیصال ۳ قوم ثمود: اقلیت قوم ثمود ۷;

لجاجت کافران ۴; تکذیبگرى کافران ۲، ۴; تهدید کافران ۳; عبرت ناپذیرى کافران ۲، ۴; لجاجت کافران ۲; موانع عبرت پذیرى کافران ۴; هدایت ناپذیرى کافران صدراسلام ۱ کافران مکه:

شکر نعمت ۷، ۸ طبیعت: فلسفه تبیین تحولات طبیعت ۳ عبرت: عوامل عبرت ۲، ۳، ۵ قرآن: روش بیانى قرآن ۴; عبرت از قرآن ۵; فلسفه نزول قرآن ۵ کفران: کفران نعمت ۹

هماهنگى انبیا ۳ تاریخ: عبرت از تاریخ ۴، ۵ خدا: نشانه هاى قدرت خدا ۴، ۵ ظالمان ۷: عذاب ظالمان ۶ ظلم: آثار ظلم ۹ عبرت: عوامل عبرت ۴، ۵ عذاب: عذاب دردناک

قصه شعیب(ع) ۴; هشدارهاى شعیب(ع) ۴ صالح(ع): تاریخ صالح(ع) ۹ عبرت: بیان عوامل عبرت ۱۱; عوامل عبرت ۱۰ عذاب: اهل عذاب ۳; موجبات عذاب دنیوى ۲، ۳ قوم ثمود: عذاب

آیات خدا ۲; زمینه استفاده از آیات خدا ۹; زمینه فهم آیات خدا ۹; عبرت از آیات خدا ۱۰; عوامل عبرت از آیات خدا ۸; فلسفه ارائه آیات خدا ۱۰; نقش آیات خدا ۳، ۴ اخلاص:

اجتناب از رباخوارى ۹ رفتار: پایه‌هاى رفتار ۱۰ سیر و سیاحت:۶، ۷ عبرت:۴، ۶، ۷، ۱۰ عوامل عبرت ۴، ۶، ۷، ۱۰ ۱، ۵، ۷، ۸ علم:۵ قرآن: اهمیّت قرآن ۱ ; تعالیم قرآن

درختان: اهمیت درختان ۷ عبرت: عوامل عبرت ۴ عوامل طبیعى: نقش عوامل طبیعى ۵ کشتزار: اهمیت کشتزار ها ۷; منشأ پیدایش کشتزار ها ۴ موحدان: عبرت موحدان ۴ نظام علیت

به بادهاى مبشر ۱ طبیعت: ارزش طبیعت ۳; اهمیت مطالعه طبیعت ۳; عبرت از طبیعت ۳ عبرت: عوامل عبرت ۳ قرآن: سوگندهاى قرآن ۱ تفسیر قمى، ج ۲، ص ۳۲۷; نورالثقلین،

ناپذیرى ۷ خدا: آثار اراده خدا ۲ عبرت: عوامل عبرت ۱ عمل: آثار عمل ۶ قوم تبع: تاریخ قوم تبع ۲، ۳; سرنوشت قوم تبع ۱، ۴; عبرت از قوم تبع ۱; عذاب قوم تبع ۳; عوامل

تذکرة) تبلیغ: روش تبلیغ ۱ تنبه: زمینه تنبه ۲ خدا: توصیه هاى خدا ۱ عبرت: عوامل عبرت ۲ قرآن: عبرت از قرآن ۲; عمومیت تعلیم قرآن ۳; عمومیت هدایتگرى قرآن ۳; غفلت زدایى

۲ حسابرسى: فلسفه حسابرسى اخروى ۶ عبرت: عوامل عبرت ۳ عذاب: آثار عذاب دنیوى ۴; دلایل عذاب اخروى ۱; شدت عذاب اخروى ۲; عبرت از عذاب استیصال۳; مراتب عذاب ۲;

عذابهاى خدا ۲ عبرت: عوامل عبرت ۵ عذاب: تهدید به عذاب ۴ کافران: اتمام حجت بر کافران ۲; ترسناکى عذاب کافران ۳; تهدید کافران ۴; زمینه عذاب کافران ۲; عبرت از فرجام

اهمیت خلقت حیوانات ۲ خدا: دلایل خدا شناسى ۱، ۳، ۶ عبرت: عوامل عبرت ۵ موجودات: ازدیاد موجودات ۸; عبرت از تنوع موجودات ۵; قواى ادراکى موجودات زنده ۳ یقین:

گویند که در میان مردم به عنوان عبرت رائج و جارى مى شود، و از آنجا که ماجراى زندگى فرعون و فرعونیان و سرنوشت دردناک آنها درس عبرت بزرگى بود، در سوره «زخرف» به

قدرت خدا ۲; سرزنشهاى خدا ۳; مجارى افعال خدا ۵; نشانه هاى قدرت خدا ۶ عبرت: عوامل عبرت ۱ عوامل طبیعى: نقش عوامل طبیعى ۵ غفلت: غفلت از قدرت خدا ۳ کافران: آثار

نگرفته و نمى گیرد. اتمام حجت: آثار اتمام حجت ۵ خدا: اتمام حجت خدا ۱، ۵ عبرت: موانع عبرت ۳ قرآن: آثار قصص قرآن ۴; انذارهاى قرآن ۴; تعالیم قرآن ۴; هشدارهاى قرآن

خداوند متعال چنانچه در ديار قوم لوط آيتى براى عبرت مردم باقى گذارد در قصّه حضرت موسى با فرعون هم موجبات عبرت خلق را فراهم فرمود وقتى كه او را با عصا و يد

۱، ۳، ۴; نقش شیطان ۱، ۲; وسوسه هاى شیطان ۳ عبرت: عوامل عبرت ۶ گمراهان: اکثریت گمراهان ۱; سرزنش گمراهان ۴; عبرت از گمراهان ۶; عدم تعقل گمراهان ۴ گمراهى: زمینه

دین: قوه فهم دین ۹ ; موانع فهم دین ۱، ۶، ۷ شناخت: موانع شناخت ۱، ۶، ۷ عبرت: سرزنش عبرت ناپذیرى ۴ قلب: ختم قلب ۷ ; زمینه ختم قلب ۹ کافران: ختم قلب کافران ۶ ;

منابع روزى ۵ زمین: عبرت از تدبیر زمین ۳; مدبر زمین ۳ سوگند: سوگند بر حتمیت وعده هاى خدا ۱; سوگند بر حقانیت وعده هاى خدا ۱ عبرت: عوامل عبرت ۳ قرآن: سوگندهاى

که مراقبت شدید خداوند را مطرح کرده است. آیندگان: عبرت آیندگان ۴ اقوام: منشأ سرنوشت اقوام ۵ امتها: عبرت از فرجام امتهاى پیشین ۴; هلاکت امتهاى پیشین ۴ انبیا:

علیه صالح(ع) ۴ عبرت: عوامل عبرت ۲ عذاب: اهل عذاب ۳ قریش: هشدار به قریش ۶ قوم ثمود: تاریخ قوم ثمود ۳، ۴، ۹; ساختار اجتماعى قوم ثمود ۹; عبرت از فرجام قوم ثمود

مطالعه تاریخ ۹; فواید تاریخ ۳ خدا: تشویقهاى خدا ۹; منشأ عذابهاى خدا ۷ عبرت: عوامل عبرت ۸ عذاب: عذاب دردناک ۵; مراتب عذاب ۵; موجبات عذاب اخروى ۶; موجبات عذاب

رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) و تهديد تكذيب كنندگان از سرگذشت امتهاى گذشته عبرت بگيريد! پاسخ به استهزاى مشركين درباره نزول عذاب ، با بيان اينكه زمان كم و

سلیمان(ع) ۳; سان دیدن سلیمان(ع) ۱، ۵; عبرت از قصه سلیمان(ع) ۳; قصه سلیمان(ع) ۱; نشانه هاى عبودیت سلیمان(ع) ۵ عبرت: عوامل عبرت ۳ عمل: عمل پسندیده ۴ فرماندهان نظامى:

راستگویى: ارزش راستگویى ۷ صداقت: آثار صداقت ۶، ۸; ارزش صداقت ۷ صدّیقان ۳: عبرت: عوامل عبرت ۲ قرآن: قصص قرآن ۱ محمد(ص): مسؤولیت محمد(ص) ۱ مقامات معنوى: زمینه مقامات

تلاش ۶ خدا: اراده خدا ۲; دعوتهاى خدا ۱ ذکر: آثار ذکر آخرت ۷ عبرت: اهمیت عبرت ۱; عوامل عبرت ۱ گرایشها: زمینه گرایش به ارزشها ۷ لطف خدا: تفاوت مشمولان لطف

شقاوت ۸ عبرت: عوامل عبرت ۲، ۴ فرجام: عوامل فرجام شوم ۷ قریش: دشمنى قریش ۹ کافران ۱۱: کفران: آثار کفران نعمت ۷; کفران نعمت ۱۱ کفران کنندگان ۸: عبرت از فرجام

ایمان: آثار ایمان ۴، ۵; ایمان به یونس(ع) ۷ دیندارى: آثار دیندارى ۴ عبرت: عوامل عبرت ۵ قوم یونس: آثار ایمان قوم یونس ۳; ایمان قوم یونس ۱، ۲، ۵، ۷; تاریخ

تاریخ امتها ۱ انبیا: آثار تکذیب انبیا ۳ تاریخ: عبرت از تاریخ ۱ خدا: اتمام حجت خدا ۱، ۴ عبرت: عوامل عبرت ۱ قرآن: روش بیانى قرآن ۲; فواید مثالهاى قرآن ۲;

۲; ذلت دشمنان خدا ۵، ۶; عبرت از فرجام دشمنان خدا ۶; فرجام شوم دشمنان خدا ۵ ذلت: عوامل ذلت ۳; عوامل ذلت اخروى ۱۲ عبرت: عوامل عبرت ۶ عذاب: اهل عذاب اخروى

زمینه رفاه ۲ عبرت: عوامل عبرت ۳ غفلت: غفلت از ربوبیت خدا ۵; غفلت از نعمتهاى خدا ۵ کافران: سرزنش کافران ۵ کشتى: شگفتى حرکت کشتى ها ۳; عبرت از حرکت کشتى

۱۰; عوامل عبرت فرعونیان ۱۱ فرعون: افتراهاى فرعون ۱ گناهان کبیره :۵ مبلغان: مسؤولیت مبلغان ۷ مفتریان به خدا :۱، ۲ انذار مفتریان به خدا ۲۱ ۴; عبرت از مفتریان

خدا ۷; نشانه هاى رحمت خدا ۷ دنیاطلبى: سرزنش دنیاطلبى ۹ زیانکاران: ۱۴ عبرت: عوامل عبرت ۲، ۱۳ قدرت: اتکاى به قدرت ۴ کافران: استهزاگرى کافران ۱۰; امکانات مادى

تكذيب كردند؛ پس [ما امتهاى سركش را] يكى پس از ديگرى آورديم و آنها را مايه عبرت [و زبانزد مردم‌] گردانيديم. دور باد [از رحمت خدا] مردمى كه ايمان نمى‌آورند

موجودات ۶ عبرت: عوامل عبرت ۶ عمل: عمل ناپسند ۸ غفلت: غفلت از بی نظری خالق ۸ قیاس باطل ۳، ۴، ۸: موجودات: بی نظیرى خالق موجودات ۲; خالق موجودات ۱; عبرت از موجودات

بصیرت ۱; فضیلت بصیرت ۲; کمى اهل بصیرت ۶ صالحان: ۳ بصیرت صالحان ۵ عبرت پذیران: اقلیت عبرت پذیران ۶ علم: ارزش علم ۲; فضیلت علم ۲ علما: تفاوت علما با جاهلان

مى شود). در حقیقت «أُولِى الأَبْصارِ» کسانى هستند که آمادگى گرفتن درس هاى عبرت را دارند; لذا قرآن به آنها هشدار مى دهد که از این حادثه بهره بردارى لازم

اهداف انبیا ۱۸ پیشینیان: تذکر سرنوشت پیشینیان ۵ ; عبرت از سرنوشت پیشینیان ۶ تاریخ: آثار مطالعه تاریخ ۶ ; عبرت از تاریخ ۴ ; منشأ تحولات تاریخ ۷ تحولات اجتماعى:

يَنْصُرْكُمْ» «2» 7- هدف از بيان تاريخ بايد عبرت و پندگيرى باشد. «لعبرة» 8- گرچه حوادث براى همه مايه‌ى پند و عبرت است؛ «كانَ لَكُمْ آيَةٌ» ولى درس گرفتن از

ذکر انسان ۴ تربیت: روش تربیت ۷ تعقل: آثار تعقل ۱۰; تشویق به تعقل ۸ عبرت: عوامل عبرت ۵ عزت: عوامل عزت ۶ غرایز: نقش غرایز ۷ فطریات: نقش فطریات ۷ قرآن: اعجاز

ابراهیم(ع) ۷ راستگویى: ارزش راستگویى ۸ صداقت: آثار صداقت ۱۰; ارزش صداقت ۸ عبرت: عوامل عبرت ۳ قرآن: قصص قرآن ۱ محمد(ص): مسؤولیت محمد(ص) ۱ نبوت: شرایط نبوت ۱۰ هدایت:

امیدوارى در سختى ۱۰; عوامل رفع سختى ها ۹ عاقلان: عاقلان و قصه ایوب(ع) ۱۱ عبرت: عوامل عبرت ۱۱ عقل: آثار عقل ۱۲ لطف خدا: مشمولان لطف خدا ۱، ۲ مردگان: احیاى مردگان

۷ ذکر: ذکر قصه آدم(ع) ۱ سجده: احکام سجده ۷; جواز سجده بر غیر خدا ۷ عبرت: عوامل عبرت ۱ عصیان: عصیان از خدا ۴ ملائکه: استعدادهاى ملائکه ۶; انقیاد ملائکه

هاى رفتار ۴ زمین: شکافتن زمین ۳ سرور: اجتناب از افراط در سرور ۱، ۲ عبرت: عوامل عبرت ۷ غفلت: آثار غفلت از عجز ۶ واجبات ۲: کافى، ج ۲، ص ۳۰، ح ۱; بحارالأنوار،

تعالیم سوره هود ۷، ۸، ۱۰; مواعظ سوره هود ۱۰، ۱۱ شناخت: منابع شناخت ۱۲ عبرت: عوامل عبرت ۱۲، ۱۳ قرآن: تعالیم قصص قرآن ۴ قصه: قصه ارزشمند ۱۳ مؤمنان: فضایل مؤمنان

تاریخ ۱۳ سرنوشت: عوامل مؤثر در سرنوشت ۹ ظالمان: انتقام از ظالمان ۱۲ عبرت: عوامل عبرت ۱۳ عمل: آثار عمل ۹ عوامل طبیعى: عمل عوامل طبیعى ۶ فرعونیان: عوامل هلاکت

سختى: درخواست نجات از سختى ۳; دعا هنگام سختى ۴، ۸; فلسفه سختى ها ۷ عبرت: عوامل عبرت ۱ فقر: درخواست نجات از فقر ۳

ارم ۱; خانه هاى مرتفع سرزمین ارم ۱; سرزمین ارم در دوران مقارن بعثت ۱ عبرت: عوامل عبرت ۶ عقل: نشانه هاى بى عقلى ۴; نشانه هاى عقل ۶ قدرت: نقش قدرت جسمانى ۶

عبور مى کند و به کلمات که از زبان ها و گوش ها مى گذرد نیز عبارت مى گویند، و عبرت گرفتن از حوادث نیز به خاطر آن گفته مى شود که انسان از آنچه مى بیند مى گذرد،

روح ۵; لطافت روح ۵ زن: اهمیت عفت زن ۳; عوامل تکامل زن ۸; کمال زن ۳ عبرت: عوامل عبرت ۱ عفت: آثار عفت ۸ عیسى(ع): اعجاز ولادت عیسى(ع) ۱۱; عیسى(ع) از آیات

دینى ۶; مسؤولیت رهبران دینى ۷ ظالمان :۴ ظلم: اهمیت مبارزه با ظلم ۷ عبرت: عوامل عبرت ۱ عدالت: اهمیت عدالت ۷; اهمیت عدالت اجتماعى ۵ فرعونیان: ظلم فرعونیان

آثارباستانى: آثارباستانى در صدراسلام ۳; عبرت از آثارباستانى ۶ انسان: زیباطلبى انسان ۱۲; گرایشهاى انسان ۱۲; نقش انسان ۷ تاریخ: عبرت از تاریخ ۶ سبیل الله: عوامل ممانعت

اختصاصات خدا ۱۱; حافظ بودن خدا ۱۱ خیانت: زمینه خیانت ۱۵ شرک: حقیقت شرک ۱۰ عبرت: عوامل عبرت ۸ مردم: اعتماد به مردم و توکل ۱۰; اعتماد به مردم و شرک ۱۰; اهمیت پیشینه

۱۳ تاریخ: تحقیق در تاریخ ۷ ; عبرت از تاریخ ۷ حییى بن اخطب: کفر حییى بن اخطب ۱۳ شرک: خطر شرک ۶ ; سرزنش شرک ۵ عبرت: عوامل عبرت ۷ علما: شرک علما ۵ ; کفر علما

باطن آن منتقل مى سازد. و به همین مناسبت، به حوادثى که به انسان پند مى دهد «عبرت» مى گویند; چرا که انسان را به یک سلسله تعالیم کلّى رهنمون مى گردد و از مطلبى

۸ ; ارزش تعقل ۶ ; اهمیّت تعقل ۶ تکلیف: عمل به تکلیف ۹ حکمت: آثار حکمت ۴ ; عبرت از حکمت ۵ ; اعطاى حکمت ۱ ; موارد حکمت ۹، ۱۰، ۱۱، ۱۲ ; موانع حکمت ۸ حکیمان:

معجزه دلخواهى و ايمان نياورند قوم، هر آينه معذب شوند؛ پس شما از حال ايشان عبرت گرفته، به قول و فعل فضول، اشتغال منمائيد تا به مثل آن گرفتار نگرديد. در وافى-

توحید ۷; زمینه توحید ۶ دین: اهمیت علم به اصول دین ۹; عقلانیت دین ۱۲ عبرت: عوامل عبرت ۱۰ قرآن: انذارهاى قرآن ۳; اهمیت قرآن ۵; جهان شمولى قرآن ۲; شرایط استفاده

لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ‌ 7- عبرت گرفتن، به دقّت و تعقّل نياز دارد. افراد غافل با ديد سطحى نمى‌توانند حقايق را درك كرده و عبرت بگيرند. «لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ»

۱۳ رفاه: آثار رفاه ۴، ۶ سرمستى: آثار سرمستى ۶ طغیان: زمینه طغیان ۴ عبرت: عوامل عبرت ۸ عذاب: تهدید به عذاب استیصال ۱۱; عذاب استیصال ۱; وسعت عذاب استیصال

حد زنا ۱۳ زناکار: احکام زناکار ۶; عبرت از کیفر زناکار ۱۵; کیفر زناکار ۱، ۲، ۴; ممنوعیت ترحم بر زناکار ۶ عبرت: عوامل عبرت ۱۵ عقیده: آثار عقیده ۱۰ عواطف: موانع

مادى ۷ شرک: موارد شرک ۱۱ عبرت: عوامل عبرت ۱۰ عذاب: اهل عذاب ۱ غافلان: عوامل تنبه غافلان ۱۰ کیفر: آثار کیفر هاى دنیوى ۱۰; عبرت از کیفر هاى دنیوى ۱۰ هدایت:

شناخت ۱۰، ۱۱، ۱۲; منابع شناخت ۱۰، ۱۱ عاقلان: خداشناسى عاقلان ۱، ۲، ۷ عبرت: عوامل عبرت ۹ گیاهان: عوامل ازدیاد گیاهان ۴ موجودات: عوامل ازدیاد موجودات ۴ نور:

دست دزد، عقوبتى بازدارنده و عبرت آموز (نکلا من اللّه) «نکال» به عقوبتى گفته مى شود که براى بازداشتن مجرم از تکرار گناه و عبرت دیگران انجام گیرد. ۹- ضرورت

۵ ۱; تنبه عابدان ۱۷; عبرت گیرى عابدان ۱۷; عوامل تنبه عابدان ۱۴; نیازهاى معنوى عابدان ۱۹ عبادت: آثار عبادت خدا ۱۸ عبرت: زمینه عبرت ۱۸ فرزند: سختى مرگ فرزند

يوسف:10و19. در قرآن مجيد بسير و گردش در زمين بسيار سفارش شده است يكى براى عبرت و گردش در آثار گذشتگان مثل [انعام:11]. ايضاً 26 نحل، 69 نمل. و غيره ديگرى

زندگى: نقش زندگى دنیوى ۱۳; ویژگیهاى زندگى دنیوى ۱۳ عبرت پذیران: آرامش اخروى عبرت پذیران ۵; امنیت اخروى عبرت پذیران ۵ عمل: آثار عمل ۱۳، ۱۵; پاداش اخروى عمل

امداد خدا ۱۷ زیست‌شناسى: اهمیّت زیست‌شناسى ۱۰ شناخت: ابزار شناخت ۹ عبرت: عوامل عبرت ۲۶ علوم تجربى: منشأ علوم تجربى ۷ فرزندان آدم (ع): قصه فرزندان آدم (ع)

اشخاص زيان‌كارند كه نظر در ادلّه و تواريخ ننمودند تا از حال پيشينيان خود عبرت گيرند و بدانند كه بنده بايد هميشه و در هر حال از خداى خود خائف باشد و باو

‌آنها‌ رواج‌ بسزا پيدا كرده‌. (آیه 80)- سرنوشت دردناک قوم لوط: قرآن، صحنه عبرت انگیز دیگری از سرگذشت پیامبران را بازگو می‌کند و هدف آیات پیشین را تعقیب

ندارند [تا مؤمنان عبرت گيرند] و تا كسانى كه در آيات ما ستيزه مى‌كنند بدانند كه آنان را هيچ گريزگاهى نيست. (خداوند چنین می‌کند تا مؤمنان عبرت گیرند) و تا کافرانی

ایله ۱، ۴، ۶، ۸، ۱۱ ; فاسقان ایله ۱ ; صالحان ایله ۱ ; صید ماهى در ایله ۵ ; عبرت از قصه اهل ایله ۱۱ ; عذاب متجاوزان ایله ۵، ۶ ; عصیان اهل ایله ۲ ; قصه اهل

۶ زیان: عوامل زیان ۱۳، ۱۴، ۱۵ زیانکاران:۱۲ شیطان: اغواگرى شیطان ۲۱ عبرت: موانع عبرت ۱۱ عمل: موجبات عمل ناپسند ۶ عواطف: برادرى ۸ ; عوامل تضعیف عواطف ۸ فرزندان

به شما از آیات خویش بنمایاند، بی‌گمان در این برای هر شکیبای شاکری مایه‌های عبرت هست‌ آيا نديده‌اى كه كشتى به [سبب‌] نعمت خدا- نگاه‌داشتن آن بر روى آب و وزيدن

عرصه است. تذکر: عوامل تذکر ۲، ۳ قرآن: جامعیت قرآن ۳; دلایل حقانیت قرآن ۱; عبرت آموزى قرآن ۳; نقش قرآن ۲، ۳ کافران: توقعات بیجاى کافران ۱; نشانه هاى بهانه جویى

شايسته كنيم.» مگر شما را [آن قدر] عمر دراز نداديم كه هر كس كه بايد در آن عبرت گيرد، عبرت مى‌گرفت؛ و [آيا ]براى شما هشداردهنده نيامد؟ پس بچشيد كه براى ستمگران

اخلاق مردم ديگر شدند نصرت ده و آنها را بجزاى كردارشان در دنيا برسان كه موجب عبرت سايرين شوند و اين امر منكر شنيع در عالم شيوع پيدا نكند و خداوند اجابت فرمود

است. «خاسئین» خبر دوم براى «کونوا» مى باشد. ۳- خداوند یهودیان ایله را پس از عبرت نگرفتن از عذاب نازل شده بر آنان و اصرارشان بر صید ماهى، به بوزینه تبدیل کرد

زیان شرک ۴; ظلم شرک ۳ ظلم: موارد ظلم ۱، ۳ عبادت: عبادت غیر خدا ۳، ۴ عبرت: عوامل عبرت ۲۱ عمل: عمل پسندیده ۱۰، ۱۱ کیفر: آثار اجراى قوانین کیفرى ۱۷; فلسفه

دنیا، هر یک مى تواند براى مردم «نکال» و مایه عبرت باشد و یا گویاى این که عذاب فرعون در دنیا مى تواند مایه عبرت مردم نسبت به دنیا و آخرت آنان باشد. برداشت

شب: آثار گردش شب ۷; گردش شب ۸; منشأ گردش شب ۵ شرک: بى منطقى شرک ۱۳ عبرت: عوامل عبرت ۱۰ عقیده: عقیده باطل ۱۳ عوامل طبیعى: نقش عوامل طبیعى ۹ فصول: آثار پیدایش

خلاصه اقدام بر حرب، و شكست فاحش بر آنها وارد، و صناديد قريش قلع و قمع شدند. عبرت: اين قسمت از واقعه بدر از غرائب آيات و عزايم بينات است، زيرا قوه باصره اگرچه

|بخوريد و دام‌هايتان را بچرانيد كه قطعا در اين‌ها عاقلان را نشانه‌هايى [عبرت آور] است بخوريد و دامهايتان را بچرانيد كه قطعاً در اينها براى خردمندان نشانه‌هايى

ترس است. (مفردات راغب). ۳- لزوم یادآورى و تحلیل حوادث تاریخى (نبرد احد) و عبرت از آن (اذ همّت طائفتان منکم ان تفشلا) بنابر اینکه کلمه «اذ»، مفعول فعلى مقدر،

عليهم السلام، براى هدايت مردم مبعوث شده بودند. 1- از تاريخ، آن قسمت كه مايه‌ى عبرت است نقل شود. «نَقُصُّ عَلَيْكَ مِنْ أَنْبائِها» 2- همه‌ى پيامبران، معجزه

(فإن اللّه عزیز حکیم) ۱۳- پیروزى مجاهدان بدر على رغم ناتوانى آنان حادثه اى عبرت آموز و شایسته بیاد داشتن (و إذ یقول المنفقون ... و من یتوکل على اللّه فإن

الریح فیغرقکم بما کفرتم) ۸- امکان ابتلاى انسان به عذاب و هلاکت دنیوى، پس از عبرت نیاموختن از هشدارهاى خداوند (فلمّا نجّکم إلى البرّ أعرضتم ... أم أمنتم أن

جاودانگى قرآن ۸; ذکر بودن قرآن ۱۰; رحمت قرآن ۱۱; شرایط استفاده از قرآن ۱۲; عبرت از قرآن ۱۱; عمومیت قرآن ۱۲; کتاب بودن قرآن ۳; منشأ قرآن ۲; نزول قرآن ۴، ۹;

آنها، كسانى را كه در پشت سر آنهايند پراكنده ساز، يعنى آنها را بكش تا ديگران عبرت گيرند و به فكر پيكار با تو نيايند. وَ حَيْث اقْتُلُوهُم أَخْرِجُوهُم أُولٰئِکُم

و هراس افکن بودن آن است. ۷ - داستان اصحاب فیل و کیفر دیدن آنان، حادثه اى عبرت آموز و شایسته تدبر (ألم تر کیف) ۸ - سرکوب کردن اصحاب فیل، نشانه قدرت خداوند

نمى‌يابيد به مواعظ ربانى و نصايح قرآنى، و تفكر نمى‌كنيد در آنچه گفته شده و به نظر عبرت در او تأمل نكنيد تا صحت آن بر شما واضح و هويدا شود؟! تَنْزِيلُ الْكِتابِ

سْئَلْهُمْ‌ ... 2- نقل خصلت‌هاى زشت نياكان كه به خاطر آنها تنبيه شده‌اند، براى عبرت ديگران مانعى ندارد. «عَنِ الْقَرْيَةِ الَّتِي» 3- ساحل‌نشينى و گذران زندگى

که از فرمانهاى الهى سرپیچى کنند. ۱۰- تقدیر الهى بر ذلت یهودیان متمرد، امرى عبرت آموز و شایان به یاد داشتن (و إذ تأذن ربک لیبعثن) برداشت فوق با توجه به فعل

عاقبت يوسف. 1- سرگذشت سجده فرشتگان بر آدم و تمرّد ابليس، قابل تأمّل و مايه‌ى عبرت است. وَ إِذْ قُلْنا ... 2- فرشتگان پيش از انسان بوده‌اند. «قُلْنا لِلْمَلائِكَةِ

(ع) ۲; ناپدرى ابراهیم (ع) ۳ انبیا: احتجاج انبیا ۱۰; الگوگیرى از انبیا ۱۰; عبرت از سیره انبیا ۱۰ بابل: بت پرستى اهل بابل ۵ بت پرستى: گمراهى بت پرستى ۱۲;

چنانكه در صحاح گفته به معنى ميخ لجام نيز آمده است. نَكال: عقوبتى است كه در آن عبرت و ارهاب ديگران باشد طبرسى فرمود: آن ارهاب و ترساندن غير است و در اصل به معنى

پس چرا توجه نمى‌كنيد و قطعاً پديدار شدن نخستين خود را شناختيد؛ پس چرا سر عبرت گرفتن نداريد؟ و بی‌شک شما از نشأه اوّل خود آگاه شدید (که از عدم به وجودتان

بنگرد. پس باید انسان به خوراک خویش بنگرد پس آدمى بايد به خوراك خود بنگرد- تا عبرت گيرد-. انسان باید به غذای خویش بنگرد و درباره‌ی آن بیندیشد (که چگونه ما آن

دلیلی روشن (و عذری صحیح) بیاورد. قطعاً او را عذابی سخت خواهم کرد یا [برای عبرت دیگر پرندگان] او را سر می برم، یا باید [برای غایب بودنش] دلیلی روشن برایم

با آن زمین را پس از پژمردنش زنده کرد، بی‌گمان در این برای سخن شنوایان مایه عبرت هست‌ و خداست كه از آسمان آبى فرو فرستاد پس با آن زمين را پس از مردگى‌اش زنده

دشمنى اهل کتاب ۱۲، ۱۴ ایمان: موانع ایمان ۱۹ پاداش: اخروى ۷ پاکان:۵ تاریخ: عبرت از تاریخ ۹ تبلیغ: آثار تبلیغ ۱۹ تقوا: آثار تقوا ۲۰، ۲۲ ; ارزش تقوا ۲۱ ; اهمیّت

ظالمان ۶; ظالمان در جهنم ۶، ۷، ۲۰; ظالمان در قیامت ۲، ۳، ۴، ۵، ۹، ۱۲، ۲۳; عبرت از سرنوشت ظالمان ۲۳; عوامل زیانکارى خانواده ظالمان ۱۶; عوامل زیانکارى ظالمان

بک الذین کفروا ... ». اسلام: توطئه علیه اسلام ۴ ; تاریخ صدر اسلام ۳ تاریخ: عبرت از تاریخ ۵ خدا: افعال خدا ۱، ۲، ۷ ; خیانت به خدا ۵ ; مکر خدا ۶ دین: توطئه

برای مؤمنان وجود دارد؛ به راستى در آسمان‌ها و زمين براى مؤمنان نشانه‌هايى [عبرت آموز] هست به راستى در آسمانها و زمين، براى مؤمنان نشانه‌هايى است. همانا در

اُمَّتى الصَّيامُ» و به قولى آنانكه در روى زمين سير مى‏كنند و از آثار گذشتگان عبرت مى‏گيرند. و به قولى طلاب علوم اند كه براى اخذ علم سفر مى‏كنند. به نظرم بودن

ناموس جامعه در امان باشد و نيز عدهّاى به هنگام تازيانه زدن حاضر باشند تا عبرت گيرند. چهار شاهد كه درباره اثبات زنا گفتيم درباره آنكه به زنى عفيف نسبت زنا

آنها و مجرم و معصيت كار بودند بعذاب الهى گرفتار شدند پس بايد از حال آنها عبرت گرفت و باصلاح حال خود پرداخت چون خداوند اهل آبادى‌ها را از روى ظلم هلاك نميكند

(مردمان از کفر و معاصی) بپرهیزند، یا باعث یادآوری و بیداری (و مایه‌ی پند و عبرت) ایشان شود. و این‌گونه آن را (به صورت) قرآنی (بس) روشن نازل کردیم، و در آن

و در حقيقت، ما فرعونيان را به خشكسالى و كمبود محصولات دچار كرديم باشد كه عبرت گيرند. و فرعونیان را سخت به قحط و تنگی معاش و نقص و آفت برکشت و زرع مبتلا

چنانكه در صحاح گفته به معنى ميخ لجام نيز آمده است. نَكال: عقوبتى است كه در آن عبرت و ارهاب ديگران باشد طبرسى فرمود: آن ارهاب و ترساندن غير است و در اصل به معنى

تکذیب کرده‌اند، بنگرید که چگونه کیفرشان داده‌ام (و شهر و دیارشان را آئینه‌ی عبرت دیگران ساخته‌ام. پس شما ستمگرانِ مکّه، و شما ستمگرانِ تاریخ، سرنوشت خود را

آنها را [در آن حال‌] نگاه نمی‌دارد، بی‌گمان در این برای اهل ایمان مایه‌های عبرت است‌ آيا به پرندگان رام‌شده در فضاى آسمان ننگريستند؟ هيچ كس جز خدا آنها را

بطوفان و قرار داديم آنها را موجب عبرت مردم بعلاوه مهيّا نموديم براى ستمكاران آنها در آخرت عذابى دردناك و نيز موجب عبرت مردم قرار داديم قوم عاد و ثمود و

آن عذاب را، عقوبت گناهان حال گذشته آنها قرار داديم، مگر آنكه نكال به معنى عبرت باشد كه آن وقت مراد از «ما بَيْنَ يَدَيها» اُمَمِ حاضره و از «ما خَلْفَها»

۴، ۵، ۸ ; عوامل تحکیم اسلام ۱۲ اهداف مقدس:۱۳، ۱۴ باطل: شکست باطل ۱۴ تاریخ: عبرت از تاریخ ۱۱ توحید: تعالیم توحید ۱۰ ; عوامل تحکیم توحید ۱۲ جهاد: با مشرکان

۱۱، ۱۲ ; دلایل حقانیت اسلام ۱۴ ایمان: آثار ایمان ۱۵ ; ارزش ایمان ۱۵ تاریخ: عبرت از تاریخ ۱۲ توحید: آثار توحید ۱۶ ; دلایل حقانیت توحید ۱۱، ۱۳ حیات: منشأ حیات

بطوفان و قرار داديم آنها را موجب عبرت مردم بعلاوه مهيّا نموديم براى ستمكاران آنها در آخرت عذابى دردناك و نيز موجب عبرت مردم قرار داديم قوم عاد و ثمود و

آنگاه آنها بر روی آن [دریا] راکد مانند، در این برای هر شکیبای شاکری مایه‌های عبرت است‌ اگر خواهد باد را ساكن گرداند تا كشتيها بر روى آن- دريا- ايستاده بمانند

وسيله عبرت است، نه سرگرمى و پركردن ايام فراغت. «لَعِبْرَةً» 12- از تاريخ آن قسمتى را بازگو كنيد كه سازنده و عبرت‌آموز باشد. «لَعِبْرَةً» 13- عبرت‌ها بسيار

تا کار شایسته انجام دهیم، بی تردید ما باور کننده [همه حقایق] هستیم. تو را عبرت است آنگاه كه مجرمان را در نزد پروردگارشان سرافكنده بينى. گويند: اى پروردگار

فرموده براى تهديد كفّار مكه چون آثار باقيه آنرا در سفر مشاهده مينمودند و عبرت نميگرفتند چنانچه در سوره اعراف و هود و حجر مفصلا بيان شد و اينجا به پيغمبر

دگرگونی زبانهای شما و رنگهای شما، بی‌گمان در این برای دانشمندان مایه‌های عبرت است‌ و از نشانه‌هاى او آفرينش آسمانها و زمين و گوناگونى زبانها و رنگهاى شماست

از فضل اوست، بی‌گمان در این [امر] برای کسانی که گوش شنوا دارند، مایه‌های عبرت است‌ و از نشانه‌هاى او خواب شماست به شب و روز و جستن شماست از فزون‌بخشى او-

وسيله عبرت است، نه سرگرمى و پركردن ايام فراغت. «لَعِبْرَةً» 12- از تاريخ آن قسمتى را بازگو كنيد كه سازنده و عبرت‌آموز باشد. «لَعِبْرَةً» 13- عبرت‌ها بسيار

فرموده براى تهديد كفّار مكه چون آثار باقيه آنرا در سفر مشاهده مينمودند و عبرت نميگرفتند چنانچه در سوره اعراف و هود و حجر مفصلا بيان شد و اينجا به پيغمبر

فرموده براى تهديد كفّار مكه چون آثار باقيه آنرا در سفر مشاهده مينمودند و عبرت نميگرفتند چنانچه در سوره اعراف و هود و حجر مفصلا بيان شد و اينجا به پيغمبر

دليل بر قدرت خداوند و موجب عبرت خلق گردد ولى افسوس كه جاى پرسش است و بايد گفته شود آيا متذكّر و معتبرى هست كه تذكر پيدا كند و عبرت گيرد پس چگونه بود عذاب خدا

مى‌ورزند- براى او شريك قائل مى‌شوند- و ناسپاسى مى‌كنند؟! مگر (قریشیان با چشم عبرت و تفکّر) نمی‌بینند که ما (سرزمین ایشان، مکّه را) حرم پر امن و امانی ساخته‌ایم،

نَسِينا أَوْ أَخْطَأْنا» 6- به تاريخ گذشتگان وحوادث تلخ آنان بنگريم تا درس عبرت گرفته وبه خدا پناه ببريم. «كَما حَمَلْتَهُ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِنا»

دريا عبور و) نجات داديم. سپس گروه ديگر را غرق ساختيم. البتّه در اين ماجرا، (عبرت و) نشانه روشنى است و بيشتر آنان ايمان آورنده نبودند. و همانا پروردگارت شكست

فرموده براى تهديد كفّار مكه چون آثار باقيه آنرا در سفر مشاهده مينمودند و عبرت نميگرفتند چنانچه در سوره اعراف و هود و حجر مفصلا بيان شد و اينجا به پيغمبر

فرموده براى تهديد كفّار مكه چون آثار باقيه آنرا در سفر مشاهده مينمودند و عبرت نميگرفتند چنانچه در سوره اعراف و هود و حجر مفصلا بيان شد و اينجا به پيغمبر

بطوفان و قرار داديم آنها را موجب عبرت مردم بعلاوه مهيّا نموديم براى ستمكاران آنها در آخرت عذابى دردناك و نيز موجب عبرت مردم قرار داديم قوم عاد و ثمود و

بطوفان و قرار داديم آنها را موجب عبرت مردم بعلاوه مهيّا نموديم براى ستمكاران آنها در آخرت عذابى دردناك و نيز موجب عبرت مردم قرار داديم قوم عاد و ثمود و

حقائق) پرداختند و ما هم ایشان را به کیفر اعمالشان گرفتار و مجازات نمودیم (و عبرت جهانیانشان کردیم). و اگر اهل شهرها و آبادی‌ها ایمان آورده و به تقوا گراییده

را پس از پژمردنش زنده می‌دارد، بی‌گمان در این [امر] برای خردورزان مایه‌های عبرت است‌ و از نشانه‌هاى او آنست كه برق را براى بيم- تا مسافران بترسند و احتياب

أَرْسَلْنا إِلَيْكُمْ‌ ... كَما أَرْسَلْنا إِلى‌ فِرْعَوْنَ‌ 5- تاريخ آينه عبرت است، از آن پند بگيريد. كَما أَرْسَلْنا إِلى‌ فِرْعَوْنَ رَسُولًا فَعَصى‌

دريا عبور و) نجات داديم. سپس گروه ديگر را غرق ساختيم. البتّه در اين ماجرا، (عبرت و) نشانه روشنى است و بيشتر آنان ايمان آورنده نبودند. و همانا پروردگارت شكست

فرموده براى تهديد كفّار مكه چون آثار باقيه آنرا در سفر مشاهده مينمودند و عبرت نميگرفتند چنانچه در سوره اعراف و هود و حجر مفصلا بيان شد و اينجا به پيغمبر

دليل بر قدرت خداوند و موجب عبرت خلق گردد ولى افسوس كه جاى پرسش است و بايد گفته شود آيا متذكّر و معتبرى هست كه تذكر پيدا كند و عبرت گيرد پس چگونه بود عذاب خدا

در میان شما دوستی و مهربانی افکند، و در این امر برای اندیشه‌وران مایه‌های عبرت است‌ و از نشانه‌هاى او اين است كه براى شما از [جنس‌] خودتان همسرانى بيافريد

بطوفان و قرار داديم آنها را موجب عبرت مردم بعلاوه مهيّا نموديم براى ستمكاران آنها در آخرت عذابى دردناك و نيز موجب عبرت مردم قرار داديم قوم عاد و ثمود و

آنكه آنها ستم كار بودند همانا گرفتن او دردناك سخت است‌ همانا در آن هر آينه عبرت است براى آنكه بترسد از عذاب آخرت آن روزى است كه جمع كرده شوند براى آن مردم

به میوه‌های آن چون میوه دهد و برسد بنگرید، در این برای اهل ایمان، مایه‌های عبرت است‌ و اوست كه از آسمان آبى فروفرستاد پس با آن هر چيز روييدنى را بيرون آورديم

فرموده براى تهديد كفّار مكه چون آثار باقيه آنرا در سفر مشاهده مينمودند و عبرت نميگرفتند چنانچه در سوره اعراف و هود و حجر مفصلا بيان شد و اينجا به پيغمبر

سنگهاى سجّيل را و همه هلاك شدند به سخت‌ترين عقوبت، و شهر خراب و ويران شده، عبرت عالميان گرديد چنانچه فرمايد: وَ لَمَّا جاءَتْ رُسُلُنا إِبْراهِيمَ بِالْبُشْرى‌

واسعه سبحانى محروم داشتند؛ لا جرم خسران اخروى و عقاب ابدى عايد ايشان گرديد. عبرت: اى عاقل غافل، پرده غفلت از ديده بصيرت بگشا و از شكاف هر در و ديوار سير اعتبارى

فرموده براى تهديد كفّار مكه چون آثار باقيه آنرا در سفر مشاهده مينمودند و عبرت نميگرفتند چنانچه در سوره اعراف و هود و حجر مفصلا بيان شد و اينجا به پيغمبر

سبب آنكه تكذيب كردند به آيتهاى خدا، يعنى باور نداشتند پيغمبر و قرآن را، يا عبرت نگرفتند به دلايل قدرت و شواهد ربوبيت. وَ كانُوا بِها يَسْتَهْزِؤُنَ‌: و بودند

دريا عبور و) نجات داديم. سپس گروه ديگر را غرق ساختيم. البتّه در اين ماجرا، (عبرت و) نشانه روشنى است و بيشتر آنان ايمان آورنده نبودند. و همانا پروردگارت شكست

أَرْسَلْنا إِلَيْكُمْ‌ ... كَما أَرْسَلْنا إِلى‌ فِرْعَوْنَ‌ 5- تاريخ آينه عبرت است، از آن پند بگيريد. كَما أَرْسَلْنا إِلى‌ فِرْعَوْنَ رَسُولًا فَعَصى‌

كردن است. لطف خدا درباره آنان به حدّ وفور رسيد، ولى آنان به هوش نيامدند و عبرت نگرفتند. نظير اين آيه در سوره‌ى انعام آيه 44 آمده است: «فَلَمَّا نَسُوا ما

دست‌های خودشان و دست‌های مؤمنان خانه‌های خود را خراب می‌کنند. پس ای صاحب‌نظران! عبرت گیرید. و اگر خدا جلای وطن را بر آنان مقرّر نکرده بود، همواره آنان را در دنیا

او فوت شود و در اين قصه حضرت موسى و فرعون و غرق شدن او و لشگريانش هر آينه عبرت و اتّعاظ است براى كسى كه اهل خوف و خشيت از خدا است و بعد از اين خداوند باز

را. مگر بت بزرگ مردمان را. «إِلَیْهِ»: مرجع (ه) می‌تواند بت بزرگ باشد، تا عبرت بگیرند. و نیز می‌تواند (ابراهیم) باشد تا تمام گفتنیها را بگوید. فَرَاغَ‌

روزها [یِ پیروزی و ناکامی] را [به عنوان امتحان] در میان مردم می گردانیم [تا عبرت گیرند] و خدا کسانی را که [از روی حقیقت و خلوص] ایمان آورده اند، مشخص کند

آثار آن در عالم و در طرق اهل مكه بشامات براى تجارت باقى ماند و آنها ديدند و عبرت نگرفتند و با شخص اول عالم امكان كه‌ جلد 4 صفحه 516 مبعوث بر آنها شده بود

اكمل آنچه اصحاب به وادى تمنا كنند تا اشعار باشد تفاوت مرتبه بين الحالين. عبرت: مزاحم بن داود گويد: مرا برادرى بود صالح كه حرمت ما در خود نيكو داشتى و در

مورد بحث سياقش سياق عبرت دادن به وسيله نقل داستان امت هاى نامبرده در سوره است و خود آن داستانها هم هر كدام در جاى خود به منظور عبرت گرفتن و متعظ شدن معاصرين

دلهاشان هراس را كه خراب ميكردند خانه‌هاى خود را بدست خود و دست مؤمنان پس عبرت گيريد اى صاحبان ديده‌ها و اگر نه آن بود كه مقدّر كرده بود خدا براى آنان بيرون

دلهاشان هراس را كه خراب ميكردند خانه‌هاى خود را بدست خود و دست مؤمنان پس عبرت گيريد اى صاحبان ديده‌ها و اگر نه آن بود كه مقدّر كرده بود خدا براى آنان بيرون

فرمود تا با او اتمام حجت كند. (انسان‌هاى عادى تنها مى‌شنوند و مى‌بينند و عبرت مى‌گيرند امّا انسان‌هاى برتر، مطالبى را از طريق دل دريافت مى‌كنند.) «جَعَلَ

رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) و تهديد تكذيب كنندگان از سرگذشت امتهاى گذشته عبرت بگيريد! پاسخ به استهزاى مشركين درباره نزول عذاب ، با بيان اينكه زمان كم و

زمان نحسى، يا خيرى است كه ما از آن خبر نداريم. 1- قوم عاد از هلاكت قوم نوح عبرت نگرفتند. كَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوحٍ‌ ... كَذَّبَتْ عادٌ 2- سيماى قوم

آنكه آنها ستم كار بودند همانا گرفتن او دردناك سخت است‌ همانا در آن هر آينه عبرت است براى آنكه بترسد از عذاب آخرت آن روزى است كه جمع كرده شوند براى آن مردم

است در قرآن چون قرائت نمايند آنرا صبح و شام و در هر حال تعجّب از عدم تعقل و عبرت آنها است از آنچه مى‌بينند و مى‌شنوند و فرموده كه حضرت يونس بن متّى كه شرح

رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) و تهديد تكذيب كنندگان از سرگذشت امتهاى گذشته عبرت بگيريد! پاسخ به استهزاى مشركين درباره نزول عذاب ، با بيان اينكه زمان كم و

در آثار آمده كه بعد از تلاوت اين آيه بايد گفت: و الحمد للّه رب العالمين. عبرت: طبيب زنديقى شنيد كه معلمى شاگرد خود را تلقين اين آيه نمود: إِنْ أَصْبَحَ

خداوند چه معاملاتى با مخالفين انبياء و اولياء فرموده و خواهد فرمود و بايد موجب عبرت اين امّت شود و دست از مخالفت بردارند و بدانند كه عقوبت اينها هم در دنيا و

مى‌شوند. فَعَقَرُوها ... فَأَخَذَهُمُ الْعَذابُ‌ 2- هم الطاف او نشانه‌هاى عبرت هستند و هم قهر وعذابش. «لَآيَةً» 3- انسان مى‌تواند حتّى با ديدن بزرگ‌ترين

شريفه دلالت دارد بر جواز نقل و ثبت قصص صحيحه شرعيه، زيرا موجب تنبيه و تذكر و عبرت مى‌باشد. و بدين جهت يك قسمت از قرآن شريف، قصص امم سابقه را خداى سبحان بيان

رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) و تهديد تكذيب كنندگان از سرگذشت امتهاى گذشته عبرت بگيريد! پاسخ به استهزاى مشركين درباره نزول عذاب ، با بيان اينكه زمان كم و

دلهاشان هراس را كه خراب ميكردند خانه‌هاى خود را بدست خود و دست مؤمنان پس عبرت گيريد اى صاحبان ديده‌ها و اگر نه آن بود كه مقدّر كرده بود خدا براى آنان بيرون

نقل مى‌كند، به تعداد و نام و زمان و مكان اشاره ندارد، بلكه پيام و محتواى عبرت انگيز را بيان مى‌كند.) 13- در نهى از منكر، از منكرات مهم شروع كنيد. «ما تَعْبُدُونَ»

إِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ «104» حقّاً كه در اين (سرگذشت) درس عبرت و نشانه‌اى است، ولى بيشترشان ايمان‌آورنده نبودند. البتّه، پروردگار تو همان

دلهاشان هراس را كه خراب ميكردند خانه‌هاى خود را بدست خود و دست مؤمنان پس عبرت گيريد اى صاحبان ديده‌ها و اگر نه آن بود كه مقدّر كرده بود خدا براى آنان بيرون

افراد مواجه بوده‌اند. 1- آشنايى با تاريخ واقوام گذشته، عامل صبر وتحمّل و درس عبرت است. «أَرْسَلْنا إِلى‌ أُمَمٍ مِنْ قَبْلِكَ» 2- خداوند، به نام خودش قسم ياد

آثار آن در عالم و در طرق اهل مكه بشامات براى تجارت باقى ماند و آنها ديدند و عبرت نگرفتند و با شخص اول عالم امكان كه‌ جلد 4 صفحه 516 مبعوث بر آنها شده بود

مكرّر گوشزد گرديده است كه با عساكرش بنحو عجيبى غرق شدند و شما بايد از آن عبرت گيريد و بترسيد از آنكه خداوند شما را هم در دنيا مانند آنها بگناهتان بگيرد

خداوند و اولياء او بر اعداء و سركشان در ضمن قصص انبياء تذكر داده شده تا موجب عبرت شود ولى در هر عصر و زمان اكثريّت با جهّال و كفّار وفّاق بوده و هست و نبايد

رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) و تهديد تكذيب كنندگان از سرگذشت امتهاى گذشته عبرت بگيريد! پاسخ به استهزاى مشركين درباره نزول عذاب ، با بيان اينكه زمان كم و

جاريه تا قرار دهيم اينمعامله خودمان را با اهل ايمان بحضرت نوح موجب تذكّر و عبرت و پند براى شما مردم كه اطلاع بر اين قضيّه پيدا كرده‌ايد و براى آنكه نگهدارى

3- بازگو كردن سفرهاى مردان خدا و بركات مترتّب بر آن، ارزش و مايه‌ى درس و عبرت است. أَتْبَعَ سَبَباً حَتَّى إِذا ... 4- آنچه مهم است؛ هدايت و خدمت به مردم

احوال امم سابقه و اهل اعصار گذشته از قبيل قوم عاد و ثمود و فرعون بايد موجب عبرت شود كه چون آنها ظلم بخود و غير نمودند چگونه بعذاب دنيوى و اخروى گرفتار شدند

تاريخ، عبرت‌ها مهم است نه جزئيات. (از مكان اخدود، زمان حادثه، نام و تعداد ستمگران و تعداد شهدا و ... سخنى به ميان نيامده است، چون اثرى در گرفتن عبرت ندارد

انتقامات الهيّه بوده كه از ستمكاران بر انبياء و اهل ايمان كشيده شده و موجب عبرت و انذار خلق گشته لذا بعدا ميفرمايد اين پيغمبر منذر هم يكى از آن انبياء و

تقصير او تمام شود يا مشاهده نمايند عقوبتى را كه ما بر او وارد مينمائيم و موجب عبرت شود. جلد 3 صفحه 560 قال‌َ لَقَد كُنتُم‌ أَنتُم‌ وَ آباؤُكُم‌ فِي‌ ضَلال‌ٍ

تبصرون يعنى مگر چشم نداريد كه به بينيد اگر چه مقصود اعمال ديده بصيرت و نظر عبرت است ولى تعبير فرق ميكند و در مجمع از امام صادق عليه السّلام نقل نموده كه

قصص ساير انبيا و امم سابقه را بيان نموده و خواهيم نمود براى مزيد علم تو و عبرت خلق و تنبه و تذكّر و انذار و استبصار و ساير اغراض و ثمرات مترتّبه بر آنها

مكرّر گوشزد گرديده است كه با عساكرش بنحو عجيبى غرق شدند و شما بايد از آن عبرت گيريد و بترسيد از آنكه خداوند شما را هم در دنيا مانند آنها بگناهتان بگيرد

كنيد و آتش بزنيد و ابراهيم را در آن بيندازيد كه بسوزد جلد 4 صفحه 439 و موجب عبرت خلق گردد كه ديگر كسى جرئت جسارت بخدايان ما پيدا نكند و بعقيده خودشان تدبيرى

كنيد و آتش بزنيد و ابراهيم را در آن بيندازيد كه بسوزد جلد 4 صفحه 439 و موجب عبرت خلق گردد كه ديگر كسى جرئت جسارت بخدايان ما پيدا نكند و بعقيده خودشان تدبيرى

مكرّر گوشزد گرديده است كه با عساكرش بنحو عجيبى غرق شدند و شما بايد از آن عبرت گيريد و بترسيد از آنكه خداوند شما را هم در دنيا مانند آنها بگناهتان بگيرد

کافران مکه مى خواهد تا با مطالعه تاریخ و تدبر در فرجام مجرمان گذشته، درس عبرت بگیرند و بینش خود را تصحیح کنند، آنان براى پى بردن به حقانیت وعده الهى، خواهان

إِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ «9» قطعاً در اين (آفرينش نيكو) عبرت و نشانه‌اى است، ولى بيشترشان ايمان آورنده نيستند. و به راستى پروردگار تو

جاريه تا قرار دهيم اينمعامله خودمان را با اهل ايمان بحضرت نوح موجب تذكّر و عبرت و پند براى شما مردم كه اطلاع بر اين قضيّه پيدا كرده‌ايد و براى آنكه نگهدارى

جاريه تا قرار دهيم اينمعامله خودمان را با اهل ايمان بحضرت نوح موجب تذكّر و عبرت و پند براى شما مردم كه اطلاع بر اين قضيّه پيدا كرده‌ايد و براى آنكه نگهدارى

خداوند و اولياء او بر اعداء و سركشان در ضمن قصص انبياء تذكر داده شده تا موجب عبرت شود ولى در هر عصر و زمان اكثريّت با جهّال و كفّار وفّاق بوده و هست و نبايد

الْمُهْلَكِينَ‌: پس گشتند به سبب آن تكذيب از هلاك شدگان يعنى غرق شدند در دريا. عبرت: نتيجه تكذيب حق، هلاك شدن در دنيا و آخرت شد، و اين عبرتى است براى اهل عالم

الكاتبين كافى باشد براى تو. و اگر مونس خواهى، پس قرآن كافى است براى تو. و اگر عبرت مى‌خواهى، پس دنيا بس است براى تو. و اگر عمل خواهى، پس عبادت كافى است براى

است در قرآن چون قرائت نمايند آنرا صبح و شام و در هر حال تعجّب از عدم تعقل و عبرت آنها است از آنچه مى‌بينند و مى‌شنوند و فرموده كه حضرت يونس بن متّى كه شرح

است در قرآن چون قرائت نمايند آنرا صبح و شام و در هر حال تعجّب از عدم تعقل و عبرت آنها است از آنچه مى‌بينند و مى‌شنوند و فرموده كه حضرت يونس بن متّى كه شرح

را به حجّت و امر و نهى را بوعد و وعيد و موعظه و نصيحت را بموجبات تنبّه و عبرت براى تذكّر و اعتبار آنان و با اينهمه مراعات حسن نظم و ترتيب در انزال قرآن

انتقامات الهيّه بوده كه از ستمكاران بر انبياء و اهل ايمان كشيده شده و موجب عبرت و انذار خلق گشته لذا بعدا ميفرمايد اين پيغمبر منذر هم يكى از آن انبياء و

تقصير او تمام شود يا مشاهده نمايند عقوبتى را كه ما بر او وارد مينمائيم و موجب عبرت شود. جلد 3 صفحه 560 قالُوا وَجَدنا آباءَنا لَها عابِدِين‌َ (53) ‌در‌ جواب‌

تبصرون يعنى مگر چشم نداريد كه به بينيد اگر چه مقصود اعمال ديده بصيرت و نظر عبرت است ولى تعبير فرق ميكند و در مجمع از امام صادق عليه السّلام نقل نموده كه

خداوند چه معاملاتى با مخالفين انبياء و اولياء فرموده و خواهد فرمود و بايد موجب عبرت اين امّت شود و دست از مخالفت بردارند و بدانند كه عقوبت اينها هم در دنيا و

مكرّر گوشزد گرديده است كه با عساكرش بنحو عجيبى غرق شدند و شما بايد از آن عبرت گيريد و بترسيد از آنكه خداوند شما را هم در دنيا مانند آنها بگناهتان بگيرد

كنيد و آتش بزنيد و ابراهيم را در آن بيندازيد كه بسوزد جلد 4 صفحه 439 و موجب عبرت خلق گردد كه ديگر كسى جرئت جسارت بخدايان ما پيدا نكند و بعقيده خودشان تدبيرى

به جز یک قبرستان خشک و خاموش از این جامعه‌ها چیزی باقی نمی‌ماند و این درس عبرت بزرگی است. تفسیر آیات ۱- خداوند، تمام موهبت ها و موجودات زمین را، به خاکى

تقصير او تمام شود يا مشاهده نمايند عقوبتى را كه ما بر او وارد مينمائيم و موجب عبرت شود. جلد 3 صفحه 560 قالُوا أَ جِئتَنا بِالحَق‌ِّ أَم‌ أَنت‌َ مِن‌َ اللاّعِبِين‌َ

و بد قرار گاه و بد جايى است جهنم. تبصره: اين مطلب مسلم آمده كه آيات قرآنى عبرت به عموم لفظ است نه خصوص سبب بنابراين هر كه كفران نمايد نعمت وجود حضرت ختمى

but most of them are not believers. ترتیل: ترجمه: «آیَةً»: نشانه و دلیل. عبرت و پند. Tabber requires Javascript to function. آيات ۱ ۹، سوره شعراء بيان

است در قرآن چون قرائت نمايند آنرا صبح و شام و در هر حال تعجّب از عدم تعقل و عبرت آنها است از آنچه مى‌بينند و مى‌شنوند و فرموده كه حضرت يونس بن متّى كه شرح

اخلاق مردم ديگر شدند نصرت ده و آنها را بجزاى كردارشان در دنيا برسان كه موجب عبرت سايرين شوند و اين امر منكر شنيع در عالم شيوع پيدا نكند و خداوند اجابت فرمود

آينه البته البته بردار كنم همه شما را تا آنچنان بميريد و همه مخالفان از آن عبرت بگيرند. قالَ فَأْتِ بِهِ إِنْ كُنْتَ مِنَ الصَّادِقِينَ (31) فَأَلْقى‌ عَصاهُ

و فهم و عقلش بدر آيد، و به مرتبه كودكى باز گردد؛ اينجا است داستان تنبه و عبرت براى اشخاص با ذكاوت و درايت. إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ قَدِيرٌ: بدرستى كه خداوند

آله: «ليس منّا من ماكر مسلما» «3»: نيست از ما كسى كه مكر نمايد با مسلمانى. عبرت: دو نفر، طلائى فراهم، به جهت ترس از دزدان به اتفاق هم آن را در ميان درختى