المائدة ٦٨
ترجمه
المائدة ٦٧ | آیه ٦٨ | المائدة ٦٩ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«لَسْتُمْ عَلَی شَیْءٍ»: شما پایبند چیزی نیستید. شما دارای عقیده و ایمانی نیستید. «فَلا تَأْسَ»: بر عدم ایمان کافران غم مخور.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
وَ لْيَحْکُمْ أَهْلُ الْإِنْجِيلِ... (۳)
وَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِمَا... (۲) الَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْکِتَابَ... (۲)
تفسیر
- آيات ۸۶ - ۶۸، سوره مائده
- نكته درباره جمله : ((لستم على شى ء)) در آيه شريفه :((قل يا اهل الكتاب لستم على شى ء...))
- يهود و نصارا فاقد پايگاهى قابل اعتماد براى اقامه دين هستند
- اسم و لقب هيچ اثرى در سعادت آدمى ندارد و فقط ايمان به خدا و روز جزا وعمل صالح مايه سعادت است
- چون يهود براى خود برترى مى پنداشتند كور و كر شدند (از دين حق و شنيدن پند عاجزگشتند)
- بطلان و نامعقول بودن سخن نصارا كه گفته اند: ((ان الله ثالث ثلثة ))
- چگونگى اعتقاد به تثليث در ميان عوام نصارا
- احتجاج بر نفى الوهيت مسيح (ع ) و نيز نفى الوهيت ما در مسيح (بنابر يكاحتمال در معناى آيه )
- استدلال بروجوب عبادت خداى سبحان و عبادت نكردن هر چه جز او
- نكاتى كه در استدلال و احتجاج فوق در آيه شريفه وجود دارد
- نكته اينكه در جمله : ((مالا يملك لكم ضرا ولا نفعا)) و جملات مشابه آن ((ضر))قبل از ((نفع )) آورده شده است
- معناى علو و بيات جايگاه (غدير) نزد قديم يهود
- غلو اهل كتاب كه از آن نهى شده اند اين بوده كه انبياء و احبار و راهبان خود را تا مقامربوبيت بالا مى برده اند
- اعتقاد به پدرى و پسرى از اقوام بت پرست به مسيحيت راه يافته است
- علت اينكه نصارا نزديك ترين ملت ها به مسلمين از جهت دوستى معرفى شده اند
- وجود علماء و پارسايان بسيار در ميان نصارا و استكبار نور زيدن آنها علت انس بيشترآنان با مسلمين بوده است
- چند روايت در مورد اقوامى كه به شكل خوك و ميمون مسخ شدند
- رواياتى درباره امر به معروف و نهى از منكر و تعليم احكام الهى
- رواياتى در ذيل آيه : ((ذلك بان منهم قسيسين ...)) ونزول آن در شاءن نصاراى حبشه و داستان نجاشى
- قرآن كريم وحدت عدديه را از پروردگار جل وعلا نفى مى كند
- چون خداى تعالى مالك تمامى كمالات و اصيل در هر كمالى است ، اتصاف او به وحدت وكثرت عدديه محال است
- نفى وحدت عددى در سوره توحيد
- وحدت خداوند سبحان در توحيدى كه نصارا معتقدند و حدت عددى است كه قرآن منكر آن است
- (شرح و تفسير سخنانى از اميرالمؤ منين (ع ) درباره توحيد خداى سبحان ، نفى وحدتعددى و نفى حد از ذات اقدس الهى و...)
- شرح كلماتى از خطبه اميرالمؤ منين در نهج البلاغه درباره توحيد و صفات الهى
- خطبه ديگرى از كلام نورانى اميرالمؤ منين (ع ) در نهج البلاغه
- خطبه نورانى ديگرى از نهج البلاغه و شرح آن
- كلام گوهربار ديگرى از مولا اميرالمؤ منين (ع ) در توحيد و صفات خداوند
- خطبه ديگرى از اميرالمؤ منين (ع ) درباره توحيد الهى از كتاب احتجاج طبرسى
- فرمايش رسول خدا (ص ) درباره معناى توحيد بروايت اميرالمؤ منين (ع )
- (درباره اعتقاد به ودت عددى خداوند و رد آن در سخنان امام على (ع ))
نکات آیه
۱- اهل کتاب مدعى داشتن شخصیت دینى و اعتقادات صحیح مذهبى (یاهل الکتب لستم على شىء حتّى تقیموا التوریة و الانجیل) به نظر مى رسد مراد از «شىء» دین و آیین باشد ; بنابراین معنى جمله «لستم على شىء» چنین است: اى اهل کتاب شما هیچ پایگاه دینى و مذهبى ندارید، و این رد پندار آنانى است که خویشتن را به صرف داشتن کتاب آسمانى مردمى اهل دین و آیین مى پنداشتند.
۲- اهل کتاب مردمى بى اعتنا به کتب آسمانى خویش و رویگردان از اقامه احکام و معارف آن* (لستم على شىء حتّى تقیموا التوریة و الانجیل)
۳- دستیابى اهل کتاب به جایگاه ارزشى خویش، منوط به اقامه تورات، انجیل و دیگر دستورات الهى است. (قل یاهل الکتب ... حتّى تقیموا التوریة و الانجیل و ما أنزل الیکم من ربکم)
۴- پایبندى به کتابهاى آسمانى و ادیان الهى نه مجرد انتساب به آن -، تعیین کننده ارزشمندى جوامع (یاهل الکتب لستم على شىء حتّى تقیموا التوریة و الانجیل) مخاطب قرار دادن یهود و نصارا با عنوان اهل کتاب و سپس تعیین ملاک ارجمندى یعنى پایبندى به کتب آسمانى، اشاره به این است که صرف انتساب به دین و آیین الهى کارساز نیست، بلکه پایبندى به آن موجب ارجمندى خواهد شد.
۵- اهل کتاب به خاطر بى توجهى به کتاب آسمانى، فاقد هرگونه پایگاه براى دفاع از عقاید و آراى دینى خویش (لستم على شىء حتّى تقیموا التوریة و الانجیل) در برداشت فوق کلمه «حتى» به معناى «کى» تعلیلیه و کلمه «شىء» با توجه به حرف «على» به معناى پایگاه گرفته شده است و مراد از آن به قرینه حتى تقیموا التوریة و الانجیل زیر بناهاى فکرى قابل اعتمادى است که بتوان به وسیله آن از عقاید و آراى دینى دفاع کرد.
۶- لزوم برپاداشتن همه جانبه کتب آسمانى و دیگر فرامین الهى و محور قرار دادن آنها در جوامع (لستم على شىء حتّى تقیموا التوریة و الانجیل و ما أنزل الیکم من ربکم)
۷- وجود تورات و انجیل بدون تحریف و دگرگونى تا زمان پیامبر (ص)* (حتّى تقیموا التوریة و الانجیل) ترغیب اهل کتاب به «اقامه تورات و انجیل» گویاى این است که این کتابهاى آسمانى بدون تحریف و دگرگونى در دسترس آنها بوده است.
۸- تورات و انجیل، هماهنگ و تکمیل کننده یکدیگر* (حتّى تقیموا التوریة و الانجیل) عطف انجیل بر تورات با «واو» جمع ممکن است براى رساندن این معنا باشد که اقامه هر یک به تنهایى، نمى تواند براى اهل کتاب پایگاه مستحکمى ایجاد کند.
۹- نزول فرمانها و معارف الهى بر یهود و نصارا، علاوه بر تورات و انجیل (حتّى تقیموا التوریة و الانجیل و ما أنزل الیکم من ربکم)
۱۰- فرمانها و معارف نازل شده بر اهل کتاب، در کنار تورات و انجیل، جلوه اى از ربوبیت خداوند (حتّى تقیموا التوریة و الانجیل و ما أنزل الیکم من ربکم)
۱۱- تعالیم نازل شده بر پیامبر (ص) (آیات قرآن) موجب افزایش کفر و طغیان بسیارى از اهل کتاب (و لیزیدن کثیراً منهم ما أنزل إلیک من ربک طغیناً و کفراً)
۱۲- تأثیر منفى قرآن در برخى مردمان، برخاسته از کفرورزى و طغیانگرى آنان (و لیزیدن کثیراً منهم ما أنزل إلیک من ربک طغیناً و کفراً)
۱۳- اهل کتاب در کفر و طغیان روز افزون به خاطر بى اعتنایى به تعالیم تورات و انجیل (و لیزیدن کثیراً منهم ما أنزل إلیک من ربک طغیناً و کفراً) ازدیاد کفر و طغیان اهل کتاب بر اثر نپذیرفتن قرآن، حاکى از آن است که قبل از نزول قرآن نیز آنان در کفر و طغیان بوده اند که به قرینه صدر آیه، این کفر و طغیان بر اثر مهمل گذاشتن تورات و انجیل بوده است.
۱۴- اهل کتاب، موظف به پذیرش و اقامه قرآن و تعالیم نازل شده بر پیامبر (ص) (و لیزیدن کثیراً منهم ما أنزل إلیک من ربک طغیناً و کفراً) ظاهراً ازدیاد کفر و طغیان اهل کتاب بر اثر نپذیرفتن قرآن است. بنابراین آنان موظف به پذیرش قرآن و تعالیم آن هستند.
۱۵- بى اعتنایى و عدم تعهد اهل کتاب به تورات و انجیل، موجب کفر آنان به قرآن (قل یاهل الکتب لستم على شىء حتّى تقیموا التوریة و الانجیل ... طغیناً) بیان کفرورزى اهل کتاب به قرآن پس از بیان بى اعتنایى آنان به تورات و انجیل، نمایانگر این است که بى اعتنایى آنان به تورات و انجیل، زمینه ساز کفر و انکار قرآن شده است.
۱۶- گروهى از اهل کتاب، مردمانى وارسته از موضعگیرى کفرآمیز و خصمانه در برابر قرآن (و لیزیدن کثیراً منهم ما أنزل إلیک من ربک طغیناً و کفراً)
۱۷- فرمانها، معارف و تعالیم نازل شده بر پیامبر (ص) برخاسته از ربوبیت خداوند (ما أنزل إلیک من ربک)
۱۸- کفر و طغیان، داراى مراتب (لیزیدن ... طغیناً و کفراً)
۱۹- طغیانگرى، زمینه کفرورزى و انکار حق (طغیناً و کفراً) تقدیم طغیان بر کفر مى تواند بیانگر نقش طغیان در پیدایش کفر باشد.
۲۰- اهل کتاب در حیطه دعوت و رسالت پیامبر (ص) (یاهل الکتب ... فلاتأس على القوم الکفرین)
۲۱- بسیارى از اهل کتاب مردمانى کفرپیشه و داراى سرنوشتى شوم (یاهل الکتب لستم على شىء ... فلاتأس على القوم الکفرین)
۲۲- کفرورزى اهل کتاب اسفبار و حزن انگیز براى پیامبر (ص) (فلاتأس على القوم الکفرین)
۲۳- پرهیز از اندوه و تأسف بر کفرپیشگى کافران و سرنوشت شوم آنان، توصیه خداوند به پیامبر خویش (فلاتأس على القوم الکفرین)
۲۴- طغیانگران و کفرپیشگان، شایسته دلسوزى نیستند. (فلاتأس على القوم الکفرین)
۲۵- انکار تعالیم نازل شده بر پیامبر (ص) (قرآن)، کفر است. (لیزیدن کثیراً منهم ما أنزل إلیک من ربک ... فلاتأس على القوم الکفرین)
۲۶- برپا نداشتن کتب آسمانى در جامعه، کفر به آنهاست.* (حتّى تقیموا التوریة و الانجیل ... فلاتأس على القوم الکفرین) جمله «فلاتأس ...» علاوه بر ارتباط آن با جمله «و لیزیدن ...» مى تواند تفریع بر ترک اقامه تورات، انجیل و دیگر کتب آسمانى نیز باشد. بنابراین کسانى که به کتب آسمانى پایبند نیستند از مصادیق کافران خواهند بود.
موضوعات مرتبط
- ارزش: ملاک ارزش ۴
- انجیل: در صدر اسلام ۷ ; تحریف انجیل ۷ ; عمل به انجیل ۳ ; نزول انجیل ۹، ۱۰
- اندوه: ناپسند ۲۴
- اهل کتاب: ادعاهاى اهل کتاب ۱ ; اکثریت اهل کتاب ۱۱ ; اهل کتاب و انجیل ۱۳، ۱۵ ; اهل کتاب و تعالیم دین ۱۴ ; اهل کتاب و تورات ۱۳، ۱۵ ; اهل کتاب و قرآن ۱۴، ۱۶ ; اهل کتاب و کتب آسمانى ۲، ۵ ; تعالیم آسمانى اهل کتاب ۱۰ ; جایگاه اهل کتاب ۳ ; صالحان اهل کتاب ۱۶ ; طغیان اهل کتاب ۱۱، ۱۳ ; عقیده اهل کتاب ۱، ۵ ; فرجام اهل کتاب ۲۱ ; کفر اکثریت اهل کتاب ۲۱ ; کفر اهل کتاب ۱۱، ۱۳، ۱۵، ۲۲ ; متعهدان اهل کتاب ۱۶ ; محرومیت اهل کتاب ۵ ; مسؤولیت اهل کتاب ۱۴
- ایمان: به تعالیم دین ۱۴ ; ایمان به قرآن ۱۴
- تورات: تحریف تورات ۷ ; تورات در صدر اسلام ۷ ; تورات و انجیل ۸ ; عمل به تورات ۳ ; نزول تورات ۹، ۱۰
- حق: زمینه انکار حق ۱۹
- خدا: ربوبیّت خدا ۱۰، ۱۷ ; عمل به اوامر خدا ۳، ۶ ; وصایاى خدا ۲۳
- دین: و عینیت ۶، ۲۶ ; عمل به تعالیم دین ۴ ; منشأ تعالیم دین ۱۷
- رشد: عوامل رشد ۳
- طغیان: آثار طغیان ۱۲، ۱۹ ; عوامل ازدیاد طغیان ۱۱ ; عوامل طغیان ۱۳ ; مراتب طغیان ۱۸
- طغیانگران: اندوه بر طغیانگران ۲۴
- قرآن: آثار انکار قرآن ۲۵ ; قرآن و ازدیاد طغیان ۱۱ ; قرآن و ازدیاد کفر ۱۱ ; قرآن و اهل کتاب ۱۱ ; قرآن و گمراهى ۱۲
- کافران: اندوه بر کافران ۲۴ ; فرجام کافران ۲۳
- کتب آسمانى: اعراض از کتب آسمانى ۲۶ ; عمل به کتب آسمانى ۲، ۴، ۶ ; هماهنگى کتب آسمانى ۸
- کفر: آثار کفر ۱۲ ; زمینه کفر ۱۹ ; کفر به قرآن ۱۵ ; مراتب کفر ۱۸ ; موارد کفر ۲۵، ۲۶ ; موجبات ازدیاد کفر ۱۱ ; موجبات کفر ۱۳، ۱۵
- محمد (ص): اندوه محمد (ص) ۲۳ ; جهانشمولى رسالت محمد (ص) ۲۰ ; عوامل اندوه محمد (ص) ۲۲ ; محمد (ص) واهل کتاب ۲۰، ۲۲ ; محمد (ص) و کافران ۲۳
- مسیحیان: تعالیم آسمانى مسیحیان ۹
- یهود: تعالیم آسمانى یهود ۹