غافر ٤١
| کپی متن آیه |
|---|
| وَ يَا قَوْمِ مَا لِي أَدْعُوکُمْ إِلَى النَّجَاةِ وَ تَدْعُونَنِي إِلَى النَّارِ |
ترجمه
| غافر ٤٠ | آیه ٤١ | غافر ٤٢ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«مَا لِی؟»: چه چیز می‌بینم؟ چه خبر است؟ چه شده است؟ به من بگوئید که.
تفسیر
- آيات ۲۱ - ۵۴ سوره مؤمن
- داستان ارسال موسى «ع»، به سوى فرعون
- هشدار مؤمن آل فرعون، به فرعونيان، درباره قتل موسى «ع»
- دلیل نامگذاری روز قيامت، به «يَومُ التّنَاد»
- مقصود از فرعون، كه به وزير خود گفت: «يَا هَامَانُ ابنِ لِى صَرحاً لَعَلّی أبلُغُ الأسبَاب...»
- اركان دين حق و راه سعادت، در بیان مؤمن آل فرعون
- اشاره به مقامات سه گانه عبوديت: «توكل»، «تفويض» و «تسليم»
- نكاتى درباره كيفيت عذاب آل فرعون، در برزخ و قيامت
- محاجّۀ زیردستان آل فرعون با قدرتمندان متکبر، درباره آتش جهنم و پاسخ آن ها
- التماس دوزخيان به نگهبانان جهنم، در تخفيف پاره اى از عذاب
- بحث روایتی: (رواياتى درباره برخی از آیات گذشته)
تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ يا قَوْمِ ما لِي أَدْعُوكُمْ إِلَى النَّجاةِ وَ تَدْعُونَنِي إِلَى النَّارِ «41»
(مؤمن آل فرعون گفت:) اى قوم! مرا چه مى‌شود كه شما را به رهايى (از آتش) مى‌خوانم و شما مرا به دوزخ فرا مى‌خوانيد؟!
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
وَ يا قَوْمِ ما لِي أَدْعُوكُمْ إِلَى النَّجاةِ وَ تَدْعُونَنِي إِلَى النَّارِ (41)
وَ يا قَوْمِ ما لِي: و اى قوم من! چيست مرا و چه رسيد به من كه، أَدْعُوكُمْ إِلَى النَّجاةِ: مى‌خوانم شما را بسوى فعلى كه سبب نجات و رهائى يافتن است از عذاب خدا و آن ايمان به يگانگى او و پيروى پيغمبر او است، وَ تَدْعُونَنِي إِلَى النَّارِ: و مى‌خوانيد مرا بسوى عملى كه سبب وصول به آتش جهنم است، يعنى پرستش فرعون، و حال آنكه خلاف حق است.
جلد 11 - صفحه 312
بيان:
حزبيل باز تكرار ندا فرمود با وجود ايقاظ، توبيخ ايشان نمايد بر قول فاسد و گفتار باطل كه آن دعوت ايشان است او را به كفر و شرك، كه موصل است به عذاب ابدى و عقاب الهى، و اسناد تعجب به خود نه به ايشان، به جهت تنبيه ايشان است بر وضوح حقيت قول خود بر وجهى كه گوئيا ايشان منكر آن نيستند بلكه عقيده ايشان است و انكار آنها كأنّه از قصور قوه مدركه او است.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
وَ يا قَوْمِ ما لِي أَدْعُوكُمْ إِلَى النَّجاةِ وَ تَدْعُونَنِي إِلَى النَّارِ (41) تَدْعُونَنِي لِأَكْفُرَ بِاللَّهِ وَ أُشْرِكَ بِهِ ما لَيْسَ لِي بِهِ عِلْمٌ وَ أَنَا أَدْعُوكُمْ إِلَى الْعَزِيزِ الْغَفَّارِ (42) لا جَرَمَ أَنَّما تَدْعُونَنِي إِلَيْهِ لَيْسَ لَهُ دَعْوَةٌ فِي الدُّنْيا وَ لا فِي الْآخِرَةِ وَ أَنَّ مَرَدَّنا إِلَى اللَّهِ وَ أَنَّ الْمُسْرِفِينَ هُمْ أَصْحابُ النَّارِ (43) فَسَتَذْكُرُونَ ما أَقُولُ لَكُمْ وَ أُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ (44) فَوَقاهُ اللَّهُ سَيِّئاتِ ما مَكَرُوا وَ حاقَ بِآلِ فِرْعَوْنَ سُوءُ الْعَذابِ (45)
النَّارُ يُعْرَضُونَ عَلَيْها غُدُوًّا وَ عَشِيًّا وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ أَدْخِلُوا آلَ فِرْعَوْنَ أَشَدَّ الْعَذابِ (46)
ترجمه
و اى قوم من چيست مرا كه ميخوانم شما را بسوى نجات و ميخوانيد مرا بسوى آتش ميخوانيد
مرا كه كافر شوم بخدا و شريك سازم با او آنچه را نيست مرا بآن دانشى و من ميخوانم شما را بسوى خداى غالب آمرزنده
ناچار آنكه آنچه ميخوانيد مرا بسوى آن نيست براى آن خواندنى در دنيا و نه در آخرت و همانا بازگشت ما بسوى خدا است و هر آينه تجاوز كنندگان آنانند اهل آتش
پس بزودى متذكّر ميشويد آنچه را ميگويم براى شما و واميگذارم كارم را بخدا همانا خدا بينا است باحوال بندگان
پس نگهدارى نمود او را خدا از بديهاى آنچه حيله نمودند و احاطه كرد بكسان فرعون بدى عقوبت
آتش عرضه ميشوند بر آن بامداد و شبانگاه و روز كه برپا ميشود قيامت گفته شود داخل كنيد كسان فرعون را در سخت‌ترين عذاب.
تفسير
مؤمن آل فرعون براى تأكيد ملاطفت خطاب را تجديد نموده ميفرمايد نميدانم چه موجب شده كه من شما را بتوحيد خدا و تصديق پيغمبرش دعوت ميكنم كه موجب نجات و رستگارى در دنيا و آخرت است و شما مرا دعوت ميكنيد بانكار توحيد خدا و شريك نمودن در پرستش و ستايش با او چيزيرا كه معلوم نيست شركت او با خدا كه اين موجب دخول در آتش جهنّم است چون كسيكه ميگويد فرعون يا بت را بايد ستايش و پرستش نمود بايد بداند شركت آنرا و بتواند دليلى بر آن اقامه نمايد و شما دليلى نداريد بلكه دليل بر بطلان ادّعاء شما قائم است و آن خداوندى كه من شما را باو دعوت مينمايم غالب و قادر است و شما را بر ترك عبادت خود و عبادت غير عذاب ميكند و اگر از اعمال ناشايسته
جلد 4 صفحه 530
خود كه تا كنون مينموديد توبه كنيد ميپذيرد و شما را مى‌آمرزد جز اين نيست و اين مسلّما حق است كه آنچه ميخوانيد شما مرا بسوى آن چه فرعون باشد چه بت حقّ و قابليّت دعوت مردم را باطاعت و عبادت خود در دنيا و آخرت ندارد چون اگر فرعون باشد مخلوقى است مانند ما و اگر بت باشد جماد است كه تمكّن از دعوت هم ندارد و بازگشت و مرجع تمام خلق بخدا است و روز قيامت معبودهاى باطل خودشان از عبادت كنندگانشان تبرّى ميجويند و خداوند تجاوز كنندگان از حقوق و حدود بشريّت و بندگى را مخلّد در آتش خواهد فرمود اگر فعلا نصايح مرا قبول نكنيد در آتيه نزديك يا محقّقى متذكّر و متنبّه خواهيد شد كه آنچه من بشما گفتم حق و صدق بوده چون يا در دنيا معذّب ميشويد يا در آخرت و من از حق گوئى باك ندارم امر خود را بخدا واگذار مينمايم و خدا ميداند كه غرضى جز نصيحت و دلالت شما نداشته و ندارم و بعضى گفته‌اند اينكه فرموده نيست براى او دعوتى مراد نداشتن غير خدا قوّه اجابت دعا است از احدى در دنيا و آخرت و پس از اين مواعظ گفته‌اند فرعونيان خواستند مؤمن را بگيرند و سياست نمايند او فرار كرد و بعدا باصحاب حضرت موسى ملحق شد و از دريا عبور نمود و خداوند او را از شرّ آنها حفظ فرمود و اتباع فرعون و خودش كه رأس آنها بود در دريا غرق شدند و اين عذاب بد آنها در دنيا بود و در عالم برزخ تا روز قيامت بر حسب روايات عديده و ظاهر آيه شريفه همه روزه صبح و شام بآتش معذّب ميشوند و عذاب شديدتر دائم آنها در قيامت است و فرموده‌اند چون در آخرت آفتاب و ماه و صبح و شامى نيست و امر خداوند بداخل شدن يا داخل كردن آل فرعون را در عذاب شديدتر كه آتش جهنّم است شامل فرعون بطور يقين و طريق اولى خواهد بود علاوه بر آنكه آل شخص در اين مقامات شامل خود شخص هم ميشود و امثال و نظائر آن گذشته است و ادخلوا بهمزه وصل نيز قرائت شده و بنابر اين حرف ندا قبل از آل حذف شده است و بر هر تقدير قول مقدّر است يعنى خدا بملائكه ميفرمايد داخل كنيد آل فرعون را يا داخل شويد اى آل فرعون در اشدّ العذاب.
جلد 4 صفحه 531
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
وَ يا قَوم‌ِ ما لِي أَدعُوكُم إِلَي النَّجاةِ وَ تَدعُونَنِي إِلَي النّارِ (41)
اي قوم من چه سبب شده که من شما را دعوت ميكنم بسوي نجات و شما مرا دعوت ميكنيد بسوي آتش.
تفسيرش را در آيه بعد بيان ميكند.
برگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 41)- آخرین سخن! در پنجمین و آخرین مرحله، «مؤمن آل فرعون» پرده‌ها را کنار زد، و بیش از آن نتوانست ایمان خود را مکتوم دارد، آنچه گفتنی بود گفت.
از قرائن بر می‌آید که آن قوم لجوج و مغرور متقابلا از مزایای شرک سخن گفتند، و او را به بت پرستی دعوت نمودند.
لذا او فریاد زد و گفت: «ای قوم! چرا من شما را به سوی نجات دعوت
ج4، ص274
می‌کنم اما شما مرا به سوی آتش می‌خوانید»؟! (وَ یا قَوْمِ ما لِی أَدْعُوکُمْ إِلَی النَّجاةِ وَ تَدْعُونَنِی إِلَی النَّارِ).
من سعادت شما را می‌طلبم، و شما بدبختی مرا، من شما را به شاهراه هدایت می‌خوانم و شما مرا به بیراهه می‌خوانید.
نکات آیه
۱ - پرسش مؤمن آل فرعون از قوم خود، درباره انگیزه مخالفت آنان با دعوت و خیرخواهى هاى او (و یقوم مالى أدعوکم إلى النجوة و تدعوننى إلى النار) گفتنى است که به قرینه خطاب در جمله حالیّه «تدعوننى ...»، عبارت «مالى» در اصل «مالکم» مى باشد. این جمله در زبان عرب به جاى «أخبرونى عنکم» (از حالتان به من خبر دهید) به کار مى رود و مقصود از آن پرسش از انگیزه و دلیل وضعیت به وجود آمده از مخاطب است.
۲ - اظهار شگفتى مؤمن آل فرعون از فراخواندن قوم خود، به نجات و رستگارى و دعوت آنان از او به سرنوشت هلاکت بار دوزخ (و یقوم مالى أدعوکم إلى النجوة و تدعوننى إلى النار) استفهام در «مالى» براى تعجب است.
۳ - اظهار شگفتى مؤمن آل فرعون از تأثیرناپذیرى مردم از خیرخواهى ها و فراخوانى هاى او (و یقوم مالى أدعوکم إلى النجوة و تدعوننى إلى النار)
۴ - تلاش فرعونیان، براى ارتداد و مشرک شدن مؤمن آل فرعون (و تدعوننى إلى النار) فراخواندن به آتش، کنایه از دعوت به کفر و شرک است که در آیه بعد به صراحت از آن یاد شده است (تدعوننى لأکفر باللّه و أشرک به...).
۵ - نجات و رستگارى مردم، هدف و محور تمامى تلاش هاى ارشادى، سیاسى و اجتماعى مؤمن آل فرعون (و قال رجل مؤمن من ءال فرعون یکتم إیمنه ... و یقوم مالى أدعوکم إلى النجوة)
۶ - مؤمنان، وظیفه دار فراخواندن مردم به نجات و رستگارى و یقوم مالى أدعوکم إلى النجوة
موضوعات مرتبط
- آل فرعون: اهداف تبلیغ مؤمن آل فرعون ۵; پرسشهاى مؤمن آل فرعون ۱; تعجب مؤمن آل فرعون ۲، ۳; دعوت از مؤمن آل فرعون ۲; دعوتهاى مؤمن آل فرعون ۲، ۳; زمینه ارتداد مؤمن آل فرعون ۴; زمینه شرک مؤمن آل فرعون ۴; هدایتگرى مؤمن آل فرعون ۵
- انسان: اهمیت رستگارى انسان ها ۵; اهمیت نجات انسان ها ۵; دعوت از انسان ها ۶
- جهنم: دعوت به جهنم ۲
- رستگارى: دعوت به رستگارى ۲، ۶
- فرعونیان: پرسش از فرعونیان ۱; تأثیرناپذیرى فرعونیان ۳; تلاش فرعونیان ۴; حق ناپذیرى فرعونیان ۳; دعوت از فرعونیان ۲; دعوتهاى فرعونیان ۲; روش برخورد فرعونیان ۲
- مؤمنان: تبلیغ مؤمنان ۶; مسؤولیت مؤمنان ۶
- موسى(ع): خیرخواهى موسى(ع) ۱; قصه موسى(ع) ۱; مخالفت با موسى(ع) ۱
- نجات: دعوت به نجات ۶
منابع
