نتایج جستجو

هفتگانه ۲; بناى آسمان ۱ خدا: افعال خدا ۱; دلایل قدرت خدا ۴; نعمتهاى خدا ۳، ۴ معاد: اهمیت معاد ۴; دلایل معاد ۴ نعمت: نعمت آسمان ۳

شخم زمین ۲ گیاهان: منشأ رشد گیاهان ۳; منشأ رویش گیاهان ۳ معاد: توصیه به مکذبان معاد ۴; دلایل معاد ۳

آثار تعقل ۳; تعقل در آب آشامیدنى ۱، ۲، ۳ خدا: دلایل قدرت خدا ۲، ۳ معاد: دعوت از مکذبان معاد ۲; دلایل معاد جسمانى ۳

خدا ۱ عقیده: آثار عقیده به خالقیت خدا ۲، ۴ معاد: دلایل معاد جسمانى ۳; سرزنش تکذیب معاد ۴; موانع تکذیب معاد ۲

آیات خدا ۲; فضایل حق پذیران ۲ خدا: دلایل خدا شناسى ۳ زمین: آیات خدا در زمین ۱، ۲ طبیعت: آثار مطالعه طبیعت ۳، ۴ معاد: دلایل معاد ۴ یقین: اهل یقین و آیات خدا ۱،

رویش گیاهان ۱; زیبایى گیاهان ۱ لجاجت: آثار لجاجت ۳ مردگان: دلایل احیاى مردگان ۱ معاد: دلایل معاد ۱ هدایت: موانع هدایت ۳

حتمیت احیاى مردگان ۱; دلایل احیاى اخروى مردگان ۷; منشأ احیاى مردگان ۳ مرگ: فاصله مرگ تا قیامت ۶ معاد: حتمیت معاد ۱; دلایل معاد ۷; معاد جسمانى ۸

عوامل طبیعى ۴; وابستگى عوامل طبیعى ۴ مرگ: عوامل مرگ ۴; منشأ مرگ ۱، ۳ معاد: دلایل معاد ۳ موجودات: حیات موجودات ۲; مرگ موجودات ۲

مطالعه رویش گیاهان ۱; منشأ زیبایى گیاهان ۶ مردگان: دلایل احیاى مردگان ۲ معاد: دلایل معاد ۲; منشأ استهزاى معاد ۷

خدا: دلایل شدت کیفرهاى خدا ۳; عذابهاى خدا ۴; قدرت خدا ۳، ۵ کافران: آغاز عذاب اخروى کافران ۴; تکرار عذاب اخروى کافران ۴; شدت کیفر کافران ۳ معاد: دلایل معاد

آثار عمل ناپسند ۵ مشرکان: مشرکان حق ناپذیر ۶; مشرکان لجوج ۶ معاد: دلایل معاد ۳; عوامل تکذیب معاد ۴; مکذبان معاد۶

جهل اکثریت مشرکان صدراسلام ۶; غفلت اکثریت مشرکان صدراسلام ۶ معاد: دلایل معاد ۳; سهولت معاد ۴

قدرت خدا ۴ کافران: تحیر کافران ۵; شک کافران ۵ معاد: آثار شک در معاد ۶; حقیقت معاد ۷; دلایل معاد ۲، ۳; شک در معاد ۵ موجودات: آثار خلقت ابتدایى موجودات ۴; آثار

آفرینش ۴ خدا: دلایل قدرت خدا ۲; زمینه علم به قدرت خدا ۴; وسعت قدرت خدا ۴ عقیده: عقیده به خالقیت خدا ۵ قرآن: روش بیانى قرآن ۳ معاد: دلایل معاد ۲; عقیده مکذبان

حسابرسى اخروى مکذبان معاد ۲; حشر اخروى مکذبان معاد ۲; دلایل معاد ۷; سرزنش مکذبان معاد ۳; ویژگیهاى مکذبان معاد ۲ نامه عمل: دریافت نامه عمل از پشت ۱۱، ۱۲ نظام جزایى

گیاهان ۱ مردگان: زمینه احیاى مردگان ۹ معاد: دلایل معاد ۷، ۸; زمینه رفع شبهات معاد ۱۱; زمینه معاد ۹; نشانه هاى معاد ۱۱

کافران ۱ مردگان: حتمیت احیاى مردگان ۳ مشرق: مربى مشرق ۵ معاد: دلایل معاد ۵; معاد جسمانى ۴; معاد روحانى ۴ مغرب: مربى مغرب ۵ هلاکت: تهدید به هلاکت ۲

از قدرت جسمانى ۹ کافران: عذاب کافران ۶ کودکى: بازگشت به کودکى ۱، ۶ معاد: دلایل معاد ۶

۶، ۸، ۹، ۱۰ زنده: پیدایش زنده از مرده ۴، ۶، ۹ مردگان: احیاى مردگان ۶ معاد: دلایل معاد ۶

استبعاد احیاى مردگان ۴; دلایل احیاى مردگان ۲، ۵; منشأ احیاى مردگان ۱ معاد: استبعاد معاد ۴; اهمیت معاد ۸; دلایل معاد ۵; زمینه درک معاد ۶

قیامت ۷; دلایل قیامت ۵ کافران: سرزنش کافران ۱; عدم تعقل کافران ۱ کفر: آثار کفر ۷ مردگان: احیاى اخروى مردگان ۵ معاد: دلایل معاد ۵; شگفتى تکذیب معاد ۴ نطفه:

۴ قدرت: قدرت برتر ۲ قدرت طلبى: آثار قدرت طلبى ۸ معاد: دلایل معاد ۹; زمینه تکذیب معاد ۸; موانع تکذیب معاد ۷ تفاسیر مجمع البیان و روض الجنان و کشف الاسرار

شکر: شکر نعمت ۱۴ عبادت: آثار عبادت غیرخدا ۱۵ کفران: کفران نعمت ۱۳، ۱۵ معاد: دلایل معاد ۷ معبودراستین: خالقیت معبودراستین ۸; رازقیت معبودراستین ۸ معبودیت:

در قیامت ۵، ۶، ۷، ۸; نشانه هاى قیامت ۱۰ مردگان: احیاى مردگان ۹ معاد: دلایل معاد ۹; معاد جسمانى ۸ موجودات: بقاى موجودات ۳; نیازمندى موجودات ۳ نیازها: نیاز

مربوط به معاد باز می‌گردد، و ویژگیهای دیگری را از قیامت، و همچنین علل انکار معاد را بیان می‌کند. می‌فرماید: «چنین نیست که شما می‌پندارید (و دلایل معاد را کافی

منشأ احیاى مردگان ۷، ۸ مشرکان: شک مشرکان صدراسلام ۱۳ معاد: حتمیت معاد ۹; دلایل معاد ۷، ۱۴; شک در معاد ۱۳

گیاهان ۱ مرگ: منشأ مرگ ۱ مشرکان: بى منطقى مشرکان ۱۰; دعوت از مشرکان ۱۰ معاد: دلایل معاد ۳ معبودراستین: حیات بخشى معبودراستین ۸; خالقیت معبودراستین ۸; رازقیت

مبین ۲۱ محمد(ص): رسالت محمد(ص) ۵، ۹; سوگند محمد(ص) ۶; مربى محمد(ص) ۹ معاد: دلایل معاد ۱۵ مغضوبان خدا :۸ موجودات اطلاعات موجودات ۲۰; ثبت موجودات در کتاب مبین

مؤمنان ۱۱ ; پاداش مؤمنان ۱۰ معاد: اقسام معاد ۸ ; حتمیت معاد ۶، ۷ ; دلایل معاد ۹ ; فلسفه معاد ۱۰ ; معاد جسمانى ۸ ; وعده معاد ۲ موجودات: سرنوشت موجودات ۷

عبث ۳; دلایل تدبیر خدا ۵; دلایل تنزیه خدا ۳; دلایل حاکمیت خدا ۵; ربوبیت خدا ۸; نقش عرش خدا ۶، ۷; هدایتهاى خدا ۹ عرش: مدبر عرش ۸ فیض: منشأ فیض ۷ معاد: آثار

جهل کافران ۱۰; دروغگویى کافران ۸، ۹، ۱۰; دلایل بطلان ادعاى کافران ۱۱; دلایل دروغگویى کافران ۱۱; کافران و معاد ۹، ۱۰ کفر: موجبات کفر ۱۲ مردگان: فلسفه احیاى

نكند و خود را در حضور خداوند احساس كند. «إِيَّاكَ نَعْبُدُ ...» 7- توجّه به معاد، يكى از انگيزه‌هاى عبادت است. «مالِكِ يَوْمِ الدِّينِ إِيَّاكَ نَعْبُدُ»

به آفريدگار، تصديق قيامت و معاد است مرگ از سوی خداوند، برای بشر مقدر شده است علم به دنيا و ویژگی های آن، مسلتزم اذعان به معاد است اثبات ربوبيت پروردگار،

قانونمندى خلقت زمین ۱; هدفدارى خلقت زمین ۲ گناه: آثار گناه ۵ معاد: آثار تکذیب معاد ۶; اهمیت معاد ۲ موجودات: هدفدارى خلقت موجودات ۲

باشد. آفرینش: آثار نظم آفرینش ۲ انسان: دلایل حسابرسى اخروى انسان ها ۲ خدا: وعده هاى خدا ۳ قیامت: حتمیت قیامت ۱; دلایل قیامت ۲ نظام جزایى: اهمیت نظام جزایى

برپایى قیامت، داراى شواهد و دلایل تردیدناپذیر است. (إنّ الساعة لأتیة لا ریب فیها) با توجه به آیات پیشین - که درصدد اثبات معاد انسان است - تعبیر «لا ریب فیها»،

بين انسان و حيوان ) و خردمندى (متخصص به انسان ) استبعاد و سپس انكار بعث و معاد از جانب كافران ردّ سخنان كافران با اثبات امكان بعث و قيامت با بيان مالكيت

قرآن: برترى قرآن ۱۱; تعالیم قرآن ۵، ۹; دلایل حقانیت قرآن۲; رسالت قرآن ۵; نقش قرآن ۱، ۲; ویژگیهاى قرآن ۱۱ محمد(ص): دلایل حقانیت محمد(ص) ۲

بين انسان و حيوان ) و خردمندى (متخصص به انسان ) استبعاد و سپس انكار بعث و معاد از جانب كافران ردّ سخنان كافران با اثبات امكان بعث و قيامت با بيان مالكيت

آثار عذاب دنیوى ۴; دلایل عذاب اخروى ۱; شدت عذاب اخروى ۲; عبرت از عذاب استیصال۳; مراتب عذاب ۲; ویژگیهاى عذاب اخروى ۲ قیامت: ادراک دلایل قیامت ۴; تجمع در قیامت

ماه(گردون) ۵، ۱۷ محمد(ص): پیشگامى محمد(ص) ۸; تواناییهاى محمد(ص) ۱۶ معاد: سهولت معاد ۴ هدایت: ارائه نمونه عینى در هدایت ۱۲; روش هدایت ۱۲

آسمان ۲ آفرینش: مالک آفرینش ۴ جهنّم: عذابهاى جهنّم ۶ حمد: دلایل حمد خدا ۴ خدا: اختصاصات خدا ۲; دلایل عزت خدا ۴; مالکیت خدا ۲، ۴ زمین: مالک موجودات زمین ۲ عذاب:

که بی تردید او حق است. آیا کافی نیست که پروردگارت [با ظاهر کردن حقایق و دلایل] بر همه چیز گواه است [که تنها او آفریننده و بی نیاز است و غیر او مخلوق و

فائق باشد و محتوى بر قوائد اصول و فروع و مبين قوانين انتظامات امور معاش و معاد جامعه بشر را تا انقراض عالم، هر آينه ثابت و محقق نمايد بر تمام عالم كه خارق

رحمتش اين است آن كاميابى آشكار. تفسير خداوند متعال در مقام ردّ قول منكرين معاد به پيغمبر خود دستور فرموده كه بگو خداوند شما را از كتم عدم بوجود آورده و

فَأَقْبَرَهُ‌ 10- تمام كارها در حقيقت منسوب به اوست. «أَماتَهُ فَأَقْبَرَهُ» 11- معاد، جسمانى است. فَأَقْبَرَهُ‌ ... أَنْشَرَهُ‌ يعنى همان را كه در قبر برد، بيرون

عقاب و جزاى اعمال بازگشت مى‌كنيد در قيامت. تنبيه: آيه شريفه برهان مبدء و معاد را بيان فرمايد: بدين تقرير: اين مطلب مسلم است كه شما معدوم، و هيچيك از اقسام

نیست)؛ کسانی که پیش از آنان بودند (نیز پیامبران خود را) تکذیب کردند؛ آنها با دلایل روشن و کتابهای پند و موعظه و کتب آسمانی روشنگر (مشتمل بر معارف و احکام) به

و صحف‌ ‌آنها‌ ‌را‌ تصديق‌ ميكند و بعلاوه‌ يَهدِي‌ إِلَي‌ الحَق‌ِّ توحيد و معاد و عقايد حقه‌ وَ إِلي‌ طَرِيق‌ٍ مُستَقِيم‌ٍ راه‌ راست‌. ] (آیه 30)- این آیه

علم انسان ها ۱۲ بهشت: دلایل حقانیت بهشت ۱۴ تشبیهات قرآن: تشبیه به آسمان ها ۴; تشبیه زمین ۴ توحید: نشانه هاى توحید ۳ جهنم: دلایل حقانیت جهنم ۱۴ خدا: اوامر

مطیع امر خداست و همه به سوی او رجوع خواهند کرد. آیا [اهل کتاب پس از این همه دلایل روشن] غیر دین خدا را خواستارند؟ در حالی که هر که در آسمان ها وزمین است از

یوسف(ع) ارائه دهنده دلایل روشن و بى ابهام، بر رسالت خویش براى مردم مصر (و لقد جاءکم یوسف من قبل بالبیّنت) ۴ - دعوت یوسف پیامبر، متکى بر دلایل متعدد و روشن بود

بين انسان و حيوان ) و خردمندى (متخصص به انسان ) استبعاد و سپس انكار بعث و معاد از جانب كافران ردّ سخنان كافران با اثبات امكان بعث و قيامت با بيان مالكيت

است که به دلایل متقن عقلى و وحى و کتاب آسمانى، اتکا شود. (یجدل فى اللّه بغیر علم و لا هدًى و لا کتب منیر) به قرینه «هدًى» و «کتاب» - که دلایل نقلى اند -

بگردانند (باید بترسند که) خدا از (کردار) مفسدان آگاه است. چنانچه [با این همه دلایل روشن از اعتراف به توحید و پذیرفتن اسلام] روی گرداندند، [بدانند که] یقیناً

عالميان را به آنكه اين قرآن مجيد دستور جامعه كافيه است براى انتظام معاش و معاد عموم طبقات بشر تا انقراض عالم، و مجموعه تمام حكم را بطور اجمال اين آيه محتوى

Javascript to function. و پیش از تو پیامبرانی را بسوی قومشان فرستادیم؛ آنها با دلایل روشن به سراغ قوم خود رفتند، ولی (هنگامی که اندرزها سودی نداد) از مجرمان انتقام

Tabber requires Javascript to function. آيات ۲۲ - ۴۰،سوره نحل اعتقاد به معاد لازمه توحيد كامل است بيان اينكه گمراه كنندگان همانند بار گناهان ناشى از اضلالشان

خداوند پس از بيان اصول شرائع حقّه در آيات سابقه كه آشنا نمودن خلق است بتوحيد و معاد و ياد خدا در تمام احوال براى حضرت موسى خواست معجزه او را باو ارائه دهد لذا

۱۵; انذارهاى خدا ۱۶; تنزیه خدا ۱۰; تهمت به خدا ۱۵; حلم خدا ۱۸; دلایل تنزیه خدا ۲; دلایل کمال خدا ۲; کمال خدا ۱۰; وعده هاى خدا ۱۷ زمین: تسبیح زمین ۱; عبادت

و ملّت و دين است و بايد مردم متّفق بر آن باشند كه اصول آن توحيد و نبوّت و معاد و فروع آن ارتكاب محلّلات و اجتناب از محرّمات و تناول طيّبات و احتراز از خبائث

ارکان مهم دین (بل لایخافون الأخرة) مطلب یاد شده، از اختصاص به ذکر یافتن انکار معاد از سوى کافران - از میان دیگر اندیشه ها و عقاید اسلامى - به دست مى آید. ۵

آيتهاى او را بدرستيكه رستگار نشوند گناهكاران‌ تفسير كسانيكه اعتقاد به مبدء و معاد نداشتند بنحو جدّ يا استهزاء از پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم تقاضا

قیامت ۴; کافران و معاد ۷ گناه: آثار گناه ۹ مستکبران: ادعاهاى مستکبران ۴; مستکبران و قیامت ۴ معاد: اقرار مکذبان معاد ۸; عجز از تکذیب معاد ۸

نفرموده بيا پيروى كن از من تا راه راست و جاده هموار واضح و معتدل توحيد و معاد را بتو بياموزم كه از مقصد حركت كنى و بمقصود برسى اى پدر من بندگى و اطاعت

كمال است، ولى خود را غنى ديدن زمينه لغزشهاست. «رَآهُ اسْتَغْنى‌» 8- ايمان به معاد مانع طغيان است. «إِنَّ إِلى‌ رَبِّكَ الرُّجْعى‌» 9- هر چه داريم مى‌گذاريم

فن‌ اخلاقي‌، تشريع‌ احكام‌، سياست‌ مدن‌، فنون‌ جنگي‌، تنظيم‌ معاش‌، اصلاح‌ معاد، علم‌ معاشرت‌، حجج‌، امثال‌، مواعظ، حكم‌، ترغيب‌، تهديد، بشارت‌، انذار، قصص‌،

خَلَقْنَا ... باطِلًا ... فَوَيْلٌ لِلَّذِينَ كَفَرُوا مِنَ النَّارِ 6- دليل معاد، حكمت و عدالت الهى است. حكمت: هيچ چيزى بيهوده خلق نشده است. امّا عدالت: آيا

و نظر در ظهور منافع شمس و قمر و تأثير آنها در عالم وجود تا علم به مبدء و معاد پيدا نموده رستگار شوند و از تاريكى گمراهى به شاهراه هدايت نائل شوند. پس اگر

است اين قرآن، كتابهائى كه پيش از اين بوده و آن، موافقت در توحيد و نبوت و معاد و معارف حقّه است. وَ أَنْزَلَ التَّوْراةَ وَ الْإِنْجِيلَ‌: و نازل فرمود

موجبات کیفر ۶ لعن خدا: مشمولان لعن خدا ۸ معاد: عقیده باطل مکذبان معاد ۳; کفر مکذبان معاد ۳; لجاجت مکذبان معاد ۳ مغضوبان خدا :۱ نفرین خدا: مشمولان نفرین خدا

روشن آمده، پس هر که [به وسیله آن دلایل بینا شود و حقایق را با چشم دل] ببیند به سود خود اوست و هر که [با پشت کردن به دلایل] کوردل شود [و از دیدن حقایق محروم

عجز کافران ۱; عوامل شک کافران ۶; کافران و آخرت ۱، ۴ معاد: ضعف علمى مکذبان معاد ۳; عجز مکذبان معاد ۳

توحید: دلایل توحید ربوبى ۸; زمینه توحید ۹ حیات: منشأ حیات ۴، ۸ خلقت: آغاز خلقت آفرینش ۱; خلقت آسمانها ۸; خلقت زمین ۸; مراحل خلقت آفرینش ۶ ربوبى: دلایل توحید

نفرموده بيا پيروى كن از من تا راه راست و جاده هموار واضح و معتدل توحيد و معاد را بتو بياموزم كه از مقصد حركت كنى و بمقصود برسى اى پدر من بندگى و اطاعت

الاطلاق بودنش جل و علا افاده كثرت و وستعت خلق و تدبير خداى تعالى بيان امكان معاد در برابر استبعاد مشركين اعتراض به آينه شريفه و پاسخ به آن استشهاد براى علم

اقتضايي‌ ساير امور اعتقاديه‌ ‌از‌ عدل‌ ارسال‌ رسل‌ و جعل‌‌-‌ ولي‌ و مسئله‌ معاد و ‌غير‌ اينها. (وَ أَقِم‌ِ الصَّلاةَ) مسئله‌ وجوب‌ صلوة ‌در‌ جميع‌ شرايع‌

‌از‌ ‌اينکه‌ ميآيد ‌از‌ مخلوقات‌ ‌از‌ جن‌ و انس‌ و احوال‌ قيامت‌ و خصوصيات‌ معاد و دوره رجعت‌ و ظهور و ‌غير‌ اينها. وَ ما بَين‌َ ذلِك‌َ ‌بين‌ گذشته‌ و آينده‌

انتفاء حيثيت. جلد 6 - صفحه 125 و كريمه‌ «إِلَيْهِ أُنِيبُ» اشاره است به معرفت معاد و بازگشت به عطا و ثواب نامتناهى خالق العباد. و نيز در اين كلمات ثلاثه طلب

اما ‌با‌ دستگاه‌ دين‌ زيرا بعث‌ رسل‌ و انزال‌ كتب‌ و جعل‌ احكام‌ و دستگاه‌ معاد و ثواب‌ و عقاب‌ تماما لغو ميشود و مطيع‌ و عاصي‌، كافر و مؤمن‌، ظالم‌ و مظلوم‌

سعدا بمقتضاى جذبه‌هاى روحى كه بين آنها است در تمام مراحل وجود از مبدء تا معاد با يكديگر معيت دارند و تصديق و كمك با يكديگر ميكنند و اين فطرت وديعت و عهد

‌اينکه‌ تطورات‌ انسان‌ ميشود ‌ يا ‌ ‌در‌ بهشت‌ ‌ يا ‌ جهنم‌ وارد ميشود ‌که‌ معاد جسماني‌ ‌از‌ ضروريات‌ اسلامي‌ ‌است‌ و منكر ‌آن‌ كافر و ضال‌ ‌است‌. وَ استَعمَرَكُم‌

مسأله معاد می‌گفت، و آیات آینده نیز با صراحت بیشتری از این مسأله سخن می‌گوید، به نظر می‌رسد که آیات مورد بحث به منزله دلیلی است برای مسأله معاد که از طریق

فرعون : ((فما بال القرون الاولى (( كه معاد را استعباد كره زير سؤال مى برد پاسخ موسى (ع ) از استعباد فرعون امر معاد را معناى ذيل آيه ((لا يضل ربى و لا ينسى

- ۵۹ سوره دخان توضيح سخن منكران معاد كه گفتند: «إن هِىَ إلّا مَوتَتُنَا الأولى» خلاصه اشكال آیه فوق و پاسخ آن اثبات معاد با بيان اين كه خلقت آسمان ها و

استبعاد معاد ۱، ۵، ۶، ۷، ۹; زمینه استبعاد معاد ۴; فلسفه تکذیب معاد ۷; مکذبان معاد ۹; نقش معاد ۱۱

ادعاهای مخالفان در مورد توحید و معاد و پیامبر و قرآن- هر چند تکیه اصلی این آیات به قرینه آیاتی که بعدا می‌آید روی مسأله معاد است. تفسیر آیات ۱ - کافران، در

محرومیت کافران ۴ لقاءالله: یأس مکذبان لقاءالله ۱ معاد: آثار تکذیب معاد ۶; کیفر مکذبان معاد ۶; محرومیت مکذبان معاد ۴ یأس: کفر یأس از رحمت خدا ۲; ناپسندى یأس از

در شب و روز و از عبادت خسته و ملول نميشوند و يكى از آيات و ادلّه توحيد و معاد آنستكه در زمستان زمين ديده ميشود بائر و سر افكنده و پست و خشك شده مانند شخص

نشانه هاى قدرت خدا ۷ قیامت: حشر در قیامت ۶، ۷ مردگان: احیاى مردگان ۶ معاد: منشأ معاد ۷ موجودات: انقیاد موجودات ۳، ۶; شعور موجودات ۹; مالک موجودات ۱

ویژگیهاى عزت خدا ۱۱ مردگان: احیاى مردگان ۲، ۳، ۱۳، ۱۴ معاد: سهولت معاد ۳، ۱۴; معاد جسمانى ۵; منشأ معاد ۲، ۴، ۱۳ موجودات: بازگشت موجودات به حالت اول ۱; خلقت

- ۵۹ سوره دخان توضيح سخن منكران معاد كه گفتند: «إن هِىَ إلّا مَوتَتُنَا الأولى» خلاصه اشكال آیه فوق و پاسخ آن اثبات معاد با بيان اين كه خلقت آسمان ها و

و ملّت و دين است و بايد مردم متّفق بر آن باشند كه اصول آن توحيد و نبوّت و معاد و فروع آن ارتكاب محلّلات و اجتناب از محرّمات و تناول طيّبات و احتراز از خبائث

ميترسند و نمازى كه اهمّ عبادات است بجا ميآورند نه كسانيكه اصلا اعتقاد بمبدء و معاد ندارند و كسيكه عبادت و اطاعت خدا را كه موجب تزكيه و تطهير نفس از پليديهاى

به معناى كوبنده مى‌باشد. محور مطالب اين سوره دو چيز است: يكى هشدار نسبت به معاد و ديگرى نعمت قرآن و جايگاه والاى آن. توجّه دادن انسان به منشأ وجودى‌اش كه

بين انسان و حيوان ) و خردمندى (متخصص به انسان ) استبعاد و سپس انكار بعث و معاد از جانب كافران ردّ سخنان كافران با اثبات امكان بعث و قيامت با بيان مالكيت

ديگر سوره‌هاى مكّى، بيشتر مباحث آن در مورد مسائل اعتقادى و خصوصاً مبدأ و معاد است. البتّه در ضمن داستان حضرت سليمان و برخورد او با قوم سبأ، به گوشه‌اى

از اين حديث در حكمت 125 نهج البلاغه آمده است. تفسير اثنا عشرى، ج‌2، ص: 43 معاد و غيره (اين نيز تعريف لفظ است به لفظ اعرف). و اقرار، اداى آن چيزى است كه

است واگر آتش به استخوان برسد، درد كم مى‌شود). «بَدَّلْناهُمْ جُلُوداً» 3- معاد جسمانى است. «بَدَّلْناهُمْ جُلُوداً» 4- هرگز عذاب، به خاطر استمرار، براى

‌است‌ توحيد عدل‌ نبوت‌ امامت‌ معاد و مسئله‌ عدل‌ و امامت‌ ‌از‌ اصول‌ مذهب‌ شيعه‌ و اهل‌ خلاف‌ منكر هستند ولي‌ توحيد و نبوت‌ و معاد معتقد جميع‌ فرق‌ مسلمين‌

و ستايش او ميكند كه اوّل آنها حسن خلقت و پس از آن هدايت است بأمور معاش و معاد از آغاز تا انجام كه فرموده الّذى‌ جلد 4 صفحه 112 أَحْسَنَ كُلَّ شَيْ‌ءٍ خَلَقَهُ‌

بطور بهتر آنستكه خداوند به پيغمبرش دستور داد كه در جواب كسيكه از باب انكار معاد گفت چه كس اين استخوان پوسيده را زنده ميكند بگويد كسيكه او را خلق فرمود در

داستان اصحاب كهف و داستان موسى و خضر و داستان ذوالقرنين‌ «1» و مسائل مبدأ و معاد بحث شده است. مشركان قريش افرادى را از مكّه به مدينه فرستادند تا ماجراى بعثت

«إِلَيْهِ الْمَصِيرُ» 5- مبدأ و معاد هستى، خداوند است. خَلَقَ‌ ... إِلَيْهِ الْمَصِيرُ 6- لازمه‌ى آفرينش به حق و هدفمند، وجود معاد و بازگشت انسان‌ها به سوى خداوند

شجرة تخرج من طور سيناء...)) آيه و ترجمه : تفسير: نكته ها: ۱ - اثبات مبدء و معاد با يك دليل ۲ - آخرين مرحله تكامل انسان در رحم ۳ - لباس گوشتين بر اندام استخوانها

عیسی پسر مریم دلایل آشکار دادیم و او را به وسیله‌ی روح‌القدس تأیید کردیم. و اگر خدا می‌خواست، کسانی که پس از آنان بودند –بعد از آن همه دلایل روشن که برایشان

(و با آنها طرح دوستی می‌ریزند)؛ نفس (سرکش) آنها، چه بد اعمالی از پیش برای (معاد) آنها فرستاد! که نتیجه آن، خشم خداوند بود؛ و در عذاب (الهی) جاودانه خواهند

تفسیر آیات «آمَنَّا بِرَبِّ الْعالَمِينَ، رَبِّ مُوسى‌ وَ هارُونَ» و ايمان به معاد را در آيه 125 با جمله‌ى‌ «إِلى‌ رَبِّنا مُنْقَلِبُونَ» اعلام داشتند. در واقع

مراد بنوشند و احقاق حقّ مظلوم از ظالم بشود ولى بسيارى از مردم بى‌خرد منكر معاد و دار ثواب و عقاب الهى ميباشند آيا اين اشخاص و كسانيكه از آخرت غافلند و باين

اهمّ نيز ميباشد لذا با اعتراف بخلق آسمانها و زمين و موجودات آن براى خدا منكر معاد ميشوند و اين نيست مگر از آن جهت كه فكر نكردند و چشم دل آنها كور شده و البتّه

درباره‌ى قرآن و نبوّت، عكس العمل مخالفان انبيا، دلايل توحيد و مبارزه با شرك و بيان بخشى از تاريخ انبيا و صحنه‌هاى معاد است. نكته جالب توجّه آنكه هفت سوره پى در

می‌بیند که از حضور در آن دادگاه بزرگ سخت بیمناک است. و از آنجا که یهود معتقد به معاد و جهان پس از مرگ بودند طبعا علت وحشت آنها از مرگ، عامل دوم بود. تفسیر آیات

‌از‌ تعيين‌ اوصياء ‌خود‌ و غيبت‌ خاتم‌ الاوصياء و مسئله رجعت‌ و خصوصيات‌ معاد و بيان‌ احكام‌ و اينكه‌ داراي‌ جميع‌ صفات‌ حميده‌ ‌است‌ ‌از‌ عصمت‌ و اعلميت‌

نفرموده بيا پيروى كن از من تا راه راست و جاده هموار واضح و معتدل توحيد و معاد را بتو بياموزم كه از مقصد حركت كنى و بمقصود برسى اى پدر من بندگى و اطاعت

انهم لايرجعون (( و اشاره به اينكه فساد فرد به فساد مجتمع مى انجامد يادآورى معاد و تهديد مشركين به عذاب جاودانى مقصود از ((زبور((، ((ذكر(( و ((وراثت (( در

و ستايش او ميكند كه اوّل آنها حسن خلقت و پس از آن هدايت است بأمور معاش و معاد از آغاز تا انجام كه فرموده الّذى‌ جلد 4 صفحه 112 أَحْسَنَ كُلَّ شَيْ‌ءٍ خَلَقَهُ‌

و ستايش او ميكند كه اوّل آنها حسن خلقت و پس از آن هدايت است بأمور معاش و معاد از آغاز تا انجام كه فرموده الّذى‌ جلد 4 صفحه 112 أَحْسَنَ كُلَّ شَيْ‌ءٍ خَلَقَهُ‌

انهم لايرجعون (( و اشاره به اينكه فساد فرد به فساد مجتمع مى انجامد يادآورى معاد و تهديد مشركين به عذاب جاودانى مقصود از ((زبور((، ((ذكر(( و ((وراثت (( در

بِالْهُدى‌ وَ دِينِ الْحَقِ‌: به حجج و بينات و دلايل و دين حق، يعنى اسلام كه حاوى است آنچه صلاح معاش و معاد عموم طبقات مردم تا انقراض‌ ج5، ص 71 عالم، و به

مشاهده مينمايند و باز متنبه نميشوند اين براى آنستكه اينها اصلا اعتقاد بمبدء و معاد ندارند و بهمان چشمى كه دوابّشان بآن بلد مينگرند اينها مينگرند و ميگذرند نه

كند،شباهت دارد. هر چه اشتغال و سرگرمى به امور مادى بيشتر باشد، توجه به مبداء و معاد كمتر مىشود. اينكه غرض از اين تعبيرات تحقير بتها باشد از ادب ابراهيم (ع )

بايد امر به «اقامه دين»، مخصوص باشد به اصول سه گانه دين. يعنى توحيد، نبوت و معاد، و بقيه احكام را اصلا شامل نشود. چون حتى يك حكم فرعى هم سراغ نداريم كه با

دنيا و آخرت فكر كند و براى آخرت خود از همين دنيا چيزى را كسب كند و در مبدأ و معاد و اسرار هستى و آفريده‌ها و قوانين حاكم فكر كند و تا آنجا كه مى‌تواند، مسائل

الْأَمْرُ تَبارَكَ اللَّهُ رَبُّ الْعالَمِينَ (54) پس از تقرير در معاد موعود، به دلايل توحيد و كمال علم و قدرت فرمايد: إِنَّ رَبَّكُمُ اللَّهُ‌: اى عقلاى

متنبه‌ شود و درك‌ كند. ] (آیه 28)- بعد از بیان قسمتی دیگر از دلائل توحید و معاد در آیات گذشته به ذکر دلیلی بر نفی شرک به صورت بیان یک مثال پرداخته، می‌گوید:

كَافِرُون»، وصف ديگرى است از مشركان. وصفى است كه از لوازم مذهب آنان در انكار معاد به شمار مى رود، و به همين جهت جمله را با ضمير فصل «هُم» آغاز كرد، تا بفهماند

مخاطب در اين آيات هستند معاد را به نوعى پذيرفته بودند (هر چند معاد روحانى نه جسمانى ) يا اينكه قرآن حتى با عدم اعتقاد آنها بمسئله معاد، مطلب را مسلم گرفته

گفته شد. براى نمونه آيات متشابه ، قسمتى از آيات مربوط به صفات خدا و چگونگى معاد را مى توان ذكر كرد، مانند «يد الله فوق ايديهم » «دست خدا بالاى دستهاى آنها

خاطر آن بود كه در روز رستاخيز و لقاى پروردگار ايمان بياورند، و با ايمان به معاد، افكار و گفتار و رفتارشان پاك شود» (لعلهم بلقاء ربهم يومنون ). ممكن است گفته

اين سوره ، همانند ساير سوره هاى مكى ، دعوت به اصول سه گانه توحيد و نبوت و معاد است ، ولى بيش از همه روى مساله يگانه پرستى و مبارزه با شرك و بت پرستى دور

ايمان و يقينش از خداوند تقاضا مى كند كه تفسير نمونه ج : ۵ صفحه ۱۳۰ مساله معاد را با چشم خود ببيند تا ايمان علميش به عين اليقين و شهود، تبديل شود. ولى از