روایت:الکافی جلد ۲ ش ۲۱۴۷

آدرس:

عده من اصحابنا عن احمد بن محمد بن خالد عن عمرو بن عثمان عن محمد بن سالم الكندي عمن حدثه عن ابي عبد الله ع قال :

كَانَ‏ أَمِيرُ اَلْمُؤْمِنِينَ ع‏ إِذَا صَعِدَ اَلْمِنْبَرَ قَالَ يَنْبَغِي‏ لِلْمُسْلِمِ‏ أَنْ يَتَجَنَّبَ مُوَاخَاةَ ثَلاَثَةٍ اَلْمَاجِنِ اَلْفَاجِرِ وَ اَلْأَحْمَقِ وَ اَلْكَذَّابِ فَأَمَّا اَلْمَاجِنُ اَلْفَاجِرُ فَيُزَيِّنُ لَكَ فِعْلَهُ وَ يُحِبُّ أَنَّكَ مِثْلُهُ وَ لاَ يُعِينُكَ عَلَى أَمْرِ دِينِكَ وَ مَعَادِكَ وَ مُقَارَبَتُهُ جَفَاءٌ وَ قَسْوَةٌ وَ مَدْخَلُهُ وَ مَخْرَجُهُ عَارٌ عَلَيْكَ وَ أَمَّا اَلْأَحْمَقُ فَإِنَّهُ لاَ يُشِيرُ عَلَيْكَ بِخَيْرٍ وَ لاَ يُرْجَى لِصَرْفِ اَلسُّوءِ عَنْكَ وَ لَوْ أَجْهَدَ نَفْسَهُ وَ رُبَّمَا أَرَادَ مَنْفَعَتَكَ فَضَرَّكَ فَمَوْتُهُ خَيْرٌ مِنْ حَيَاتِهِ وَ سُكُوتُهُ خَيْرٌ مِنْ نُطْقِهِ وَ بُعْدُهُ خَيْرٌ مِنْ قُرْبِهِ وَ أَمَّا اَلْكَذَّابُ فَإِنَّهُ لاَ يَهْنِئُكَ مَعَهُ عَيْشٌ يَنْقُلُ حَدِيثَكَ وَ يَنْقُلُ إِلَيْكَ اَلْحَدِيثَ كُلَّمَا أَفْنَى أُحْدُوثَةً مَطَرَهَا بِأُخْرَى مِثْلِهَا حَتَّى إِنَّهُ يُحَدِّثُ بِالصِّدْقِ فَمَا يُصَدَّقُ‏ وَ يُفَرِّقُ بَيْنَ اَلنَّاسِ بِالْعَدَاوَةِ فَيُنْبِتُ اَلسَّخَائِمَ‏ فِي اَلصُّدُورِ فَاتَّقُوا اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ وَ اُنْظُرُوا لِأَنْفُسِكُمْ

ترجمه

کمره ای, اصول کافی ترجمه کمره ای جلد ۶, ۴۹۵

از امام صادق (ع) كه هر وقت به منبر بالا مى‏رفت مى‏فرمود: براى مسلمان شايسته است كه از برادرى و رفاقت با سه كس دورى گزيند: هرزه‏گوى بدكار و احمق و دروغگو. اما هرزه‏گوى بدكار: كردارش را برايت آرايد، و خواهد كه به مانند او باشى، و تو را در كار دنيا و آخرت كمك ندهد، و نزديكى با او جفا است و سخت دلى، و ورود بر او و خروج از منزل او براى تو ننگ است. و اما احمق: تو را به خيرى واندارد، و براى دفع بدى از تو اميدى به او نيست و گرچه خود را به تلاش اندازد و بسا كه خواهد به تو سودى رساند و زيانت بخشد، پس مرگ او از زندگيش بهتر است، و خموشى او بهتر از گفتار او است، و دورى از او بهتر از نزديكى با او است. و اما دروغگو: زندگانى با او بر تو گوارا نيست، هر چه گوئى به ديگران باز گويد و براى تو از ديگران باز گويد، هر زمانى يك افسانه‏اى به سر رساند افسانه‏اى مانند آن به دنبال آن چسباند تا آنجا كه اگر راست هم گويد، از او باور نشود، و ميان مردم دشمنى افكند و آنها را از هم جدا كند و در سينه‏ها كينه‏ها بروياند. از خدا بپرهيزيد و خود را بپائيد.

مصطفوى‏, اصول کافی ترجمه مصطفوی جلد ۴, ۴۵۳

حضرت صادق عليه السّلام فرمود، هر زمان امير المؤمنين عليه السلام بمنبر ميرفت ميفرمود: سزاوار است از براى مسلمان كه از رفاقت با سه كس دورى جويد: پرروى بيباكى كه تباهكار است، و احمق، و دروغگو، اما شخص پرروى تباهكار پس كردار خويشتن را براى تو بيارايد و دوست دارد كه تو نيز مانند او باشى، و نه در كار دين تو را كمك كند و نه در كار آخرت، و نزديكى با او جفا كارى و سنگدلى است و ورود و خروج او (و رفت و آمدش) براى تو ننگست، و اما احمق پس كار خيرى در باره تو انجام ندهد و بجلوگيريش از رسيدن بدى بتو اميدى نيست اگر چه خود را بتلاش اندازد و بسا كه بخواهد بتو سودى برساند ولى (از روى حماقت) زيانت رساند پس مرگ او به از زندگيش ميباشد، و خموشى او به از گفتارش، و دورى او (از تو) به از نزديكى اوست، و اما دروغگو زندگى كردن با او بر تو گوارا نشود، گفتار تو را بديگران باز گويد، و از ديگران بسوى تو آرد، هر گاه افسانه را بپايان رساند آن را بافسانه ديگرى مانند آن بچسباند (و در نسخه وافى «مطها» است يعنى بكشاند) تا بدان جا كه راست گويد ولى كسى باور نكند، و ميانه مردمان را بدشمنى پراكنده سازد، و در سينه‏ها تخم كينه افشاند و بروياند، از خداى عز و جل بپرهيزيد و خود را بپائيد.

محمدعلى اردكانى, تحفة الأولياء( ترجمه أصول كافى) - جلد ۴, ۷۰۱

چند نفر از اصحاب ما روايت كرده‏اند، از احمد بن محمد بن خالد، از عمرو بن عثمان، از محمد بن سالم كندى، از آنكه او را حديث كرده، از امام جعفر صادق عليه السلام كه فرمود: «اميرالمؤمنين عليه السلام چون بر منبر بالا مى‏رفت، مى‏فرمود كه: سزاوار است مسلمان را كه از برادرى كردن با سه كس دورى كند: يكى بدكارِ بى‏باك و بى‏پروا، و ديگرى احمق، و سيم دروغگو. امّا بدكار بى‏باك، پس پيوسته كارهاى بد خود را از براى تو زينت مى‏دهد، و دوست مى‏دارد كه مانند او باشى، و تو را يارى نمى‏كند بر امر دين تو و بر معاد تو (يعنى كارى كه در قيامت به كارت آيد)، و پيوستگى با او موجب جفا و قساوت است، و آمد و شد او نزد تو (كه بر تو داخل شود و از نزد تو بيرون رود)، بر تو عار و ننگ است، و امّا احمق، پس او تو را به چيزى كه خوب باشد دلالت نمى‏كند، و از براى دفع بدى از تو به او اميدوار نمى‏توان بود، و هر چند كه سعى كند و خود را در زحمت افكند، و بسا است كه منفعت تو را مى‏خواهد و به تو ضرر مى‏رساند؛ پس مردنش از زندگيش بهتر، و خاموشيش از سخن گفتنش خوش‏تر، و دوريش از نزديكيش خوب‏تر است، و امّا دروغگو، پس با مصاحبت او هيچ عيشى بر تو گوارا نيست. پيوسته سخن تو را به دروغ به مردم نقل مى‏كند، و از مردم سخن را به دروغ به تو نقل مى‏كند، و خبرهاى دروغ از برايت مى‏آورد، و در هر زمان كه دروغ غريب عجيبى را تمام كرد، آن را به دروغ غريبى ديگر پيوند مى‏كند و آن را طول و كشيدگى مى‏دهد، تا به حدّى كه به چيز راستى خبر مى‏دهد، و كسى از او باور نمى‏كند، و به نقل دروغ، در ميان مردمان دشمنى مى‏افكند و كينه‏ها را در سينه‏ها مى‏روياند. پس از خدا بپرهيزيد و از براى خويش نظر كنيد» (يعنى ملاحظه نماييد تا با كسى كه نبايد مصاحبت كنيد، مصاحبت نكنيد).

آیات مرتبط (بر اساس موضوع)

1. المائدة ٢٩
2. المعارج ١٢
3. النساء ١١
4. النساء ١٢
5. النساء ١٧٦
6. النور ٣١
7. النور ٦١
8. يوسف ١٦
9. يوسف ٩

احادیث مرتبط (بر اساس موضوع)

1. الکافی جلد ۲ ش ۲۱۴۷ (روایت شده از: امام على عليه السلام)
2. الکافی جلد ۲ ش ۲۲۰۸ (روایت شده از: امام جعفر صادق عليه السلام)
3. الکافی جلد ۲ ش ۲۳۲۰ (روایت شده از: امام جعفر صادق عليه السلام)
4. الکافی جلد ۲ ش ۵۸۹ (روایت شده از: امام جعفر صادق عليه السلام)
5. الکافی جلد ۲ ش ۵۹۰ (روایت شده از: امام جعفر صادق عليه السلام)
6. الکافی جلد ۲ ش ۵۹۱ (روایت شده از: امام جعفر صادق عليه السلام)
7. الکافی جلد ۲ ش ۵۹۴ (روایت شده از: امام محمّد باقر عليه السلام)
8. الکافی جلد ۲ ش ۷۰۹ (روایت شده از: امام جعفر صادق عليه السلام)
9. الکافی جلد ۲ ش ۷۴۴ (روایت شده از: امام جعفر صادق عليه السلام)
10. الکافی جلد ۲ ش ۷۴۶ (روایت شده از: حضرت محمد صلی الله علیه و آله)
11. الکافی جلد ۲ ش ۸۴۹ (روایت شده از: امام حسن مجتبى عليه السلام)