الكهف ٧
ترجمه
| الكهف ٦ | آیه ٧ | الكهف ٨ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«زِینَةً»: آنچه وسیله آرایش و پیرایش باشد. جمال و زیبائی.
تفسیر
- آيات ۱ - ۸، سوره كهف
- آهنگ ومفاد كلى اين سوره مباركه
- توضيح مقصود از اينكه قرآن عوج (كجى ) نداشته ، قيّم است
- اشاره به اقوال مختلف مفسرين در ذيل جمله : ((لميجعل له عوجا...((
- قول واعتقاد به فرزند داشتن خدا چه به نحوحقيقى وچه به نحومجازباطل وممنوع است
- هدف از خلق زينت بر روى زمين آزمايش انسان ها وتميز نيك وبد بر اساس اعتقادوعمل است
- بحث روايتى
- (رواياتى در تفسير جملات : ((لينذر باءسا شديدا((، ((فلعلك باخع نفسك ...((و((لنبوهم ايهم احسن عملا(( )
نکات آیه
۱- پدیده هاى روى زمین و مظاهر طبیعت، آفریده هاى خداوند و زینت بخش زمین است. (إنّا جعلنا ما على الأرض زینة لها)
۲- جلوه و زیبایى مظاهر طبیعت، زمینه آزمایش آدمیان است. (زینة لها لنبلوهم أیّهم أحسن عملاً)
۳- هدف از آزمودن انسان ها، تمایز میان نیکْ کردارترینِ افراد از دیگران است. (لنبلوهم أیّهم أحسن عملاً)
۴- تحقّق یافتن بهترین عمل و برترین عامل، فلسفه آفرینش انسان و موهبت هاى پیرامون او است. (إنّا جعلنا ... لنبلوهم أیّهم أحسن عملاً) عبارت «لنبلوهم...» در تبیین علّت و فلسفه آفرینش موهبت هاى زمین، به ایجاد زمینه براى تحقّق یافتن دو شاخصه اشاره کرده است: ۱- بهترین عمل کننده از بین افراد انسان; ۲- بهترین عمل از بین عمل ها.
۵ - زینت ها و جلوه هاى زمین، زمینه ساز حرکت انسان و بروز عمل او است. (إنّا جعلنا ما على الأرض زینة لها لنبلوهم أیّهم أحسن عملاً)
۶- فراهم آوردن زمینه هاى اشتیاق و تلاش، گامى ضرورى در برآورد استعدادها و شایستگى هاى انسان است. (جعلنا ... زینة لها لنبلوهم) در آیه شریف، زینت و زیبایى موهبت هاى زمین، زمینه ابتلا و آزمایش دانسته شده است. شرح آن چنین است که زیبایى ها و جلوه هاى زندگى، موجب انگیزش آدمى شده و او را به حرکت وامى دارد و این حرکت و تلاش، زمینه ابتلا و آزمایش را فراهم مى آورد. از این ارتباط، این برداشت به دست مى آید که بدون برانگیختن و به تلاش کشاندن آدمى، زمینه اى براى بروز استعدادهاى او فراهم نخواهد شد.
۷- وظیفه پیامبر(ص) و رهبران الهى، هموارساختن راه هدایت و واگذارى انتخاب به خود مردم است. (فلعلّک بخع نفسک ... إنّا جعلنا ما على الأرض زینة لها لنبلوهم) بیان فریبندگى زمین و بستر امتحان بودن آن پس از بیان رسالت پیامبر(ص) در محدوده انذار و تبشیر، مى تواند گویاى این مطلب باشد که وظیفه رهبران دینى، هدایت است و انتخاب، با خود مردم است.
۸- عمل انسان در دنیا، تعیین کننده موفّقیت یا شکست وى در آزمون الهى است. (لنبلوهم أیّهم أحسن عملاً)
۹- انتخاب راه، براساس اختیار و آگاهى، از هدف هاى ارائه قرآن به انسان و ایجاد شرایط مناسب براى زندگى وى در زمین است. (لم یؤمنوا بهذا الحدیث ... جعلنا ما على الأرض زینة لها لنبلوهم) در آیه قبل، خداوند، پیامبر(ص) را از پافشارى بى حد براى ایمان آورى مردم به قرآن، بازداشته است و در این آیه، بیان مى دارد که دنیا و جلوه هاى آن، براى آزمایش انسان ها برپا شده است، بنابراین، خداوند، گرچه قرآن را مایه آگاهى انسان قرار داده، ولى نمى خواهد او را بر پذیرش آن اجبار کند، بلکه مى خواهد که او با آگاهى کامل و با اختیار خود، در این آزمون شرکت کند.
۱۰- مجبور کردن مردم بر ایمان آورى، ناسازگار با هدف هستى و آزمون آنان است. (فلعلّک بخع نفسک ... إنّا جعلنا ما على الأرض ... لنبلوهم) مطرح ساختن ابتلا و آزمایش انسان ها به عنوان فلسفه و هدف براى آفرینش زمین و موهبت هاى آن، اشاره به این نکته دارد که براساس این هدف و فلسفه، نمى توان مردم را بر ایمان مجبور کرد و نباید انتظار داشت که همه آنان در برابر دعوت پیامبران و منادیان هدایت، تسلیم شوند.
۱۱- روى گردانى کافران از ارزش هاى نو قرآن، معلولِ دنیاطلبى آنان است. لم یؤمنوا بهذا الحدیث ... ما على الأرض زینة لها لنبلوهم جمله «إنّا جعلنا ما على الأرض زینة لها» مى تواند به عنوان تعلیلى براى اِعراض کافران مطرح باشد; یعنى، زیبایى دنیا، باعث شده که ایشان به آن، دلْ خوش کنند و به قرآن ایمان نیاورند.
۱۲- فریفتگى به جلوه هاى مادّى دنیا، مانع اصلى نیکْ کردارى است. (ما على الأرض زینة لها لنبلوهم أیّهم أحسن عملاً)
۱۳- گرایش به زیبایى ها، در سرشت انسان نهفته است. (جعلنا ما على الأرض زینة لها لنبلوهم) آفرینش زیبایى ها به منظور آزمایش انسان، در صورتى معنا خواهد داشت که گرایش به زیبایى در وجود انسان نهفته باشد.
روایات و احادیث
۱۴- «عن على بن الحسین(ع):...انّ اللّه عزّوجلّ ...انّما خلق الدنیا و خلق أهلها، لیبلوهم فیها أیّهم أحسن عملاً لآخرته ; از امام سجاد(ع) روایت شده که فرمود: ... همانا، خداى، عزّوجلّ، ... دنیا و اهل آن را، تنها، براى این آفرید تا آنان را در آن بیازماید که کدام شان براى آخرت اش بهتر عمل مى کند».[۱]
۱۵- «عن ابن عمر قال: تلا رسول اللّه(ص) هذه الآیة «لنبلوهم أیّهم أحسن عملاً» فقلت; ما معنى ذلک یا رسول اللّه(ص)؟ قال: لیبلوکم أیّکم أحسن عقلاً و أورع عن محارم اللّه و أسرعکم فى طاعة اللّه ; ابن عمر گوید: رسول اللّه(ص) این آیه را تلاوت فرمود: «لنبلوهم أیّهم أحسن عملاً» به ایشان گفتم: اى رسول اللّه(ص)! معناى این سخن چیست؟ فرمود:مراد این است تا خدا، شما را آزمایش کند که کدام تان عقلِ بهتر دارد و از حرام هایش بیشتر پرهیز مى کند و کدام تان در اقدام به اطاعت خدا سریع تر است».[۲]
موضوعات مرتبط
- آفرینش: فلسفه آفرینش ۱۰، ۱۴
- احسان: موانع احسان ۱۲
- استعداد: زمینه شکوفایى استعداد ۶
- امتحان: زمینه امتحان ۲; عوامل شکست در امتحان ۸; عوامل موفقیت در امتحان ۸; فلسفه امتحان ۱۰
- انسان: اختیار انسان ۷، ۹; امتحان انسان ها ۲، ۱۴; زیباطلبى انسان ۱۳; فطریات انسان ۱۳; فلسفه امتحان انسان ها ۳; فلسفه خلقت انسان ۴، ۱۴; گرایشهاى انسان ۱۳
- انگیزش: اهمیت زمینه انگیزش ۶
- ایمان: نفى اکراه در ایمان ۱۰
- تلاش: اهمیت زمینه تلاش ۶
- جبرواختیار ۹: بطلان جبر ۱۰
- خدا: امتحانهاى خدا ۸; خالقیت خدا ۱
- دنیاطلبى: آثار دنیاطلبى ۱۲
- رهبران دینى: مسؤولیت رهبران دینى۷
- زمین: زینتهاى زمین ۱
- طبیعت: خالق طبیعت ۱; زیباییهاى طبیعت ۱، ۲; نقش زیباییهاى طبیعت ۵
- عمل: آثار عمل ۸; تحقق بهترین عمل ۴; زمینه عمل ۵
- قرآن: عوامل اعراض از قرآن ۱۱; فلسفه قرآن ۹; معرضان از قرآن ۱۱
- کافران: آثار دنیاطلبى کافران ۱۱
- گرایشها: گرایش به زیبایى ۱۳
- محسنان: تشخیص محسنان ۳; مراد از محسنان ۱۵
- محمد(ص): مسؤولیت محمد(ص) ۷
- مردم: اهمیت هدایت مردم ۷
- موجودات: خالق موجودات ۱
- نعمت: فلسفه نعمت ۴
