الروم ٥٠
ترجمه
| الروم ٤٩ | آیه ٥٠ | الروم ٥١ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«آثَارِ»: مراد باران و زراعت است. «رَحْمَةِ»: رحمت الهی. باران (نگا: فرقان / ، نمل / ، شوری / ). «مُحْیِ»: زنده کننده.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
نکات آیه
۱ - لزوم نگرش دقیق به آفاق رحمت خداوند در گستره هستى (فانظر إلى ءاثر رحمت اللّه) «نظر» به معناى «گرداندن چشم به این و آن سو، به منظور دیدن و درک چیزى» است و گاهى هم مراد از آن، تأمل و کنکاش است (مفردات راغب).
۲ - ضرورت ژرف اندیشى در آثار بارش باران (فترى الودق یخرج من خلله ... فانظر إلى ءاثر رحمت اللّه) مراد از «رحمت» در آیه، به قرینه آیات سابق که درباره کیفیت پیدایش و بارش نزولات آسمانى بود، باران است.
۳ - باران، داراى نقشى اساسى در حیات و آبادانى زمین است (فانظر إلى ءاثر رحمت اللّه کیف یحى الأرض بعد موتها) مراد از «آثار رحمت اللّه» در آیه، به قرینه «یحى الأرض» و نیز آیه چهل و هشت، باران است.
۴ - باد و باران، جلوه اى از رحمت خداوند براى انسان ها است. (یرسل الریاح ... فترى الودق یخرج من خلله ... فانظر إلى ءاثر رحمت اللّه)
۵ - رویش گیاهان و آباد شدن زمین، پرتویى از رحمت خداوند بر آدمیان است. (فانظر إلى ءاثر رحمت اللّه کیف یحى الأرض بعد موتها) مراد از «آثار»، مى تواند هر چیزى باشد که بر اثر باران، به دست مى آید که غالب آنها گیاهان اند.
۶ - خداوند، زمین را حیات مى بخشد و بر احیاى مردگان، توانا است. (کیف یحى الأرض بعد موتها إنّ ذلک لمحى الموتى)
۷ - زمین، بدون بارش باران و رویش گیاهان، مرده و موات است. (یحى الأرض بعد موتها)
۸ - احیاى مجدد زمین مرده با باران، نشانه اى گویا بر توان مندى خداوند در بازآفرینى انسان ها، در قیامت است. (یحى الأرض بعد موتها إنّ ذلک لمحى الموتى)
۹ - عوامل طبیعى، مجارى تحقق اراده و خواست خداوند است. (فترى الودق یخرج من خلله ... فانظر إلى ءاثر رحمت اللّه کیف یحى الأرض) در این آیه، فاعل احیا، خداوند، معرفى شده است، در حالى که به حسب ظاهر، نزول باران چنین نقشى را ایفا مى کند. چنین اسنادى، اشاره به نکته یاد شده دارد.
۱۰ - رویش گیاهان و حیات یافتن زمین، با باران، به دست خداوند است. (کیف یحى الأرض)
۱۱ - خداوند، داراى عظمت و رتبه اى والا است. (إنّ ذلک لمحى الموتى) اسم اشاره «ذلک» اشاره به خداوند دارد. آوردن اسم اشاره بعید، به جاى ضمیر فصل، مى تواند به منظور بیان عظمت خداوند باشد.
۱۲ - بازآفرینى انسان ها در قیامت، ناشى از رحمت خداوند است. (إلى ءاثر رحمت اللّه کیف یحى الأرض بعد موتها إنّ ذلک لمحى الموتى)
۱۳ - مطالعه جهان طبیعت، زمینه پرورش روح توحیدى و درکى ژرف از صفات خداوند است. (فانظر إلى ءاثر رحمت اللّه ... و هو على کلّ شىء قدیر)
۱۴ - استفاده از امور محسوس و قابل درک براى بشر، جهت تبیین معارف عالى، مانند مسأله معاد، از روش هاى هدایتى قرآن است. (کیف یحى الأرض بعد موتها إنّ ذلک لمحى الموتى)
۱۵ - تصور صحیح از خداوند، از بین برنده هرگونه تردید و استبعاد در حقانیت معاد است. (فانظر إلى ءاثر رحمت اللّه کیف یحى ... و هو على کلّ شىء قدیر)
۱۶ - قدرت مطلق خداوند، منشأ ریزش باران، و احیاى زمین به وسیله آن است. (فترى الودق یخرج من خلله ... یحى الأرض بعد موتها ... و هو على کل شىء قدیر)
۱۷ - خداوند، قدیر (توان مند) است. (و هو ... قدیر)
۱۸ - خداوند، داراى قدرتى نامحدود است. (و هو على کلّ شىء قدیر)
۱۹ - بازآفرینى انسان ها در قیامت، برخاسته از قدرت مطلق خداوند است. (إنّ ذلک لمحى الموتى و هو على کلّ شىء قدیر)
موضوعات مرتبط
- اسماء و صفات: قدیر ۱۷
- باد: نقش باد ۴
- باران: فواید باران ۳، ۷، ۸، ۱۰، ۱۶; مطالعه بارش باران ۲; منشأ باران ۱۶; نقش باران ۴
- توحید: پرورش روح توحیدى ۱۳
- خدا: آثار قدرت خدا ۱۹; ابعاد رحمت خدا ۱; افعال خدا۱۰; رحمت خدا ۱۲; زمینه ادراک صفات خدا ۱۳; عظمت خدا ۱۱; قدرت خدا ۶، ۱۶; مجارى اراده خدا ۹; نشانه هاى رحمت خدا ۴، ۵; نشانه هاى قدرت خدا ۸; وسعت قدرت خدا ۱۶، ۱۸
- دین: ارائه نمونه در تبیین دین ۱۴
- زمین: احیاى زمین ۵; عوامل احیاى زمین ۳، ۷، ۸; منشأ احیاى زمین ۶، ۱۰، ۱۶
- طبیعت: آثار مطالعه طبیعت ۱۳
- عقیده: آثار عقیده صحیح به خدا ۱۵
- عوامل طبیعى: نقش عوامل طبیعى ۹
- گیاهان: رویش گیاهان ۵; فواید گیاهان ۷; منشأ رویش گیاهان ۱۰
- مردگان: احیاى مردگان ۶، ۸، ۱۲، ۱۹
- معاد: رد استبعاد معاد ۱۵; منشأ معاد ۸، ۱۲، ۱۹
- هدایت: ارائه نمونه عینى در هدایت ۱۴; روش هدایت ۱۴
