الأنعام ١٢٢

أَ وَ مَنْ‌ کَانَ‌ مَيْتاً فَأَحْيَيْنَاهُ‌ وَ جَعَلْنَا لَهُ‌ نُوراً يَمْشِي‌ بِهِ‌ فِي‌ النَّاسِ‌ کَمَنْ‌ مَثَلُهُ‌ فِي‌ الظُّلُمَاتِ‌ لَيْسَ‌ بِخَارِجٍ‌ مِنْهَا کَذٰلِکَ‌ زُيِّنَ‌ لِلْکَافِرِينَ‌ مَا کَانُوا يَعْمَلُونَ‌

ترجمه

آیا کسی که مرده بود، سپس او را زنده کردیم، و نوری برایش قرار دادیم که با آن در میان مردم راه برود، همانند کسی است که در ظلمتها باشد و از آن خارج نگردد؟! این گونه برای کافران، اعمال (زشتی) که انجام می‌دادند، تزیین شده (و زیبا جلوه کرده) است.

آيا كسى كه مرده بود و زنده‌اش كرديم و برايش نورى پديد آورديم كه با آن در ميان مردم راه برود، مانند كسى است كه گويا در تاريكى‌هاست و از آن بيرون آمدنى نيست؟ بدين‌سان براى كافران اعمالى كه انجام مى‌دادند، جلوه يافته است

آيا كسى كه مرده‌[دل‌] بود و زنده‌اش گردانيديم و براى او نورى پديد آورديم تا در پرتو آن، در ميان مردم راه برود، چون كسى است كه گويى گرفتار در تاريكيهاست و از آن بيرون‌آمدنى نيست؟ اين گونه براى كافران آنچه انجام مى‌دادند زينت داده شده است.

و آیا کسی که مرده (جهل و ضلالت) بود ما او را زنده کردیم و به او روشنی (علم و دیانت) دادیم تا به آن روشنی میان مردم (سرافراز) رود مثل او مانند کسی است که در تاریکی‌ها (ی جهل) فرو رفته و از آن به در نتواند گشت؟ (آری) کردار بد کافران در نظرشان چنین جلوه‌گر شده است.

آیا کسی که [از نظر عقلی و روحی] مرده بود و ما او را [به وسیله هدایت و ایمان] زنده کردیم، و برای وی نوری قرار دادیم تا در پرتو آن در میان مردم [به درستی و سلامت] حرکت کند، مانند کسی است که در تاریکی ها [یِ جهل و گمراهی] است و از آن بیرون شدنی نیست؟! این گونه برای کافران [به خاطر لجاجت و عنادشان] آنچه انجام می دادند، آراسته شد [تا گمان کنند اعمالی را که انجام می دهند نیکوست.]

آيا آن كس كه مرده بود و ما زنده‌اش ساختيم و نورى فراراهش داشتيم تا بدان در ميان مردم راه خود را بيابد، همانند كسى است كه به تاريكى گرفتار است و راه بيرون‌شدن را نمى‌داند؟ اعمال كافران، در نظرشان اينچنين آراسته گرديده است.

آیا کسی که مرده‌دل بود و زنده‌اش کردیم و نوری به او بخشیدیم که در پرتو آن در میان مردم راه می‌برد، همانند کسی است که گویی گرفتار ظلمات است و از آن بیرون آمدنی نیست، بدین‌سان در چشم کافران کار و کردارشان آراسته شده است‌

آيا كسى كه [به دل‌] مرده- گمراه- بود پس [به ايمان‌] زنده‌اش كرديم و براى او نورى [از علم و معرفت‌] قرار داديم كه بدان در ميان مردم راه مى‌رود همانند كسى است كه در تاريكيهاست و از آن بيرون‌شدنى نيست؟ [همچنان كه ايمان در دل مؤمنان آراسته شده‌] همچنين براى كافران آنچه مى‌كردند آرايش يافته است.

آیا کسی که (به سبب کفر و ضلال همچون) مرده‌ای بوده است و ما او را (با اعطاء ایمان در پرتو قرآن) زنده کرده‌ایم و نوری (از مناره‌ی ایمان) فرا راه او داشته‌ایم که در پرتو آن، میان مردمان راه می‌رود (و چشم او را روشنائی، گوش او را شنوائی، زبان او را توان گفتار، و دست و پای او را قدرت انجام کار می‌بخشد) مانند کسی است که به مَثَل‌گوئی در تاریکیها فرو رفته است (و توده‌های انباشته‌ی ظلمتکده‌ی کفر او را در خود بلعیده است و شبح بی‌جان و بی‌اندیشه و بی‌تکانی از او برجای نهاده است) و از آن تاریکیها نمی‌تواند بیرون بیاید؟ همان گونه (که خداوند ایمان را در دل ایمانداران آراسته است، کفر و ضلال را در دل ناباوران پیراسته است و) اعمال کافران در نظرشان زیبا جلوه داده شده است.

آیا و کسی که مرده (دل) بوده، پس زنده (دل)اش گردانیدیم و برای او نوری نهادیم تا در پرتو آن در میان مردمان راه برود، همچون کسی است که نمود و نمادش در تاریکی‌هاست (که) از آن‌ها بیرون آمدنی نیست‌؟ این‌گونه برای کافران آنچه را انجام می‌داده‌اند زینت داده شده است.

آیا آنکه مرداری بود پس زنده‌اش کردیم و قرار دادیم برای او روشنائی که راه رود بدان در مردم همانند آن است که در تاریکیها نیست برون آینده از آنها بدینسان آراسته شد برای کافران آنچه بودند می‌کردند

الأنعام ١٢١	آیه ١٢٢	الأنعام ١٢٣
سوره : سوره الأنعام نزول : ٦ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٢٧ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«مَیْتاً»: مرده. مراد کافر و گمراه است. مخفّف (مَیّت) است. «نُوراً»: مراد نور دانش و بینش قرآن است که مؤیّد به دلیل و برهان است و مسلمان در پرتو هدایت آن می زید. «مَثَلُهُ»: صفت و نعت او. «الظُّلُمَاتِ»: تاریکیها. مراد تاریکیهای جهل و کفر و ضلال است.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

اللَّهُ‌ وَلِيُ‌ الَّذِينَ‌ آمَنُوا... (۴) مَثَلُ‌ الْفَرِيقَيْنِ‌ کَالْأَعْمَى‌... (۱) وَ مَا يَسْتَوِي‌ الْأَعْمَى‌ وَ... (۰) وَ لاَ الظُّلُمَاتُ‌ وَ لاَ النُّورُ (۲) وَ مَا يَسْتَوِي‌ الْأَحْيَاءُ وَ لاَ... (۲) أَ فَمَنْ‌ يَمْشِي‌ مُکِبّاً عَلَى‌... (۱) وَ مَا يَسْتَوِي‌ الْأَحْيَاءُ وَ لاَ... (۲) أَ فَمَنْ‌ شَرَحَ‌ اللَّهُ‌ صَدْرَهُ‌... (۱)

السَّمَاوَاتِ‌ وَ الْأَرْضَ‌ وَ جَعَلَ‌... (۴) وَ لاَ الظِّلُ‌ وَ لاَ الْحَرُورُ (۰) إِنْ‌ أَنْتَ‌ إِلاَّ نَذِيرٌ (۰) إِذْ أَنْتُمْ‌ بِالْعُدْوَةِ الدُّنْيَا... (۲)

تفسیر

• آيات ۱۲۷ - ۱۲۲، سوره انعام
• تشبيه ايمان ، به حيات و نور و كفر، به مرگ و تاريكى .
• حيات طيبه مؤ من يكى زندگى ممتاز از ديگر انسانهاست .
• مكر بزرگان و اعيان هر قريه در برابر دعوت انبياء و استهزائشان به رسالت پيغمبر(ص ).
• معناى (( شرح صدر )) و بيان اينكه خداوند براى هدايت بنده سينه او را شرح و توسعه مى دهد.
• دو اشتباه در مورد انتساب هدايت و ضلالت انسان به خداى تعالى .
• تقسيم هدايت الهى به دو قسم : تكوينى و تشريعى . و تقسيم هدايت تشريعى به دو قسم: ارائه طريق و ايصال به مطلوب .
• (در ذيل آيات مربوط به حيات و نور شخص مؤ من و شرح صدر...).

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- مشرک، مرده و بى بهره از حیات معنوى و روحانى است. (و إن أطعتموهم إنکم لمشرکون. أو من کان میتا فأحیینه)

۲- راهیابى به توحید و ایمان موجب حیات انسان مى شود. (و إن أطعتموهم إنکم لمشرکون. أو من کان میتا فأحیینه و جعلنا له نورا) چون در آیات پیشین سخن از شرک و توحید و ایمان و کفر به آیات الهى بود، قهراً مقایسه اى که در این آیه صورت گرفته بین این دو گروه است که یکى را مرده و دیگرى را زنده دانسته است.

۳- ایمان، حیات است و مولد نور و کفر، مرگ است و تاریکى. (أو من کان میتا فأحیینه ... کمن مثله فى الظلمت)

۴- کافران گمراهگر، در چنان ظلماتى اسیرند که امیدى به رهایى آنان نیست. (کمن مثله فى الظلمت لیس بخارج منها)

۵- مؤمن با نور الهى مسیر صحیح حرکت را در جامعه و بین مردم درمى یابد. (و جعلنا له نورا یمشى به فى الناس)

۶- نور ایمان، روشنگر خطوط و افکار مختلف جامعه براى مؤمنان است. (و جعلنا له نورا یمشى به فى الناس)

۷- توجه دادن مؤمنان به حیات معنوى خود و برخوردارى از نور الهى، بازدارنده آنان از اطاعت مشرکان و گمراهان (و إن أطعتموهم إنکم لمشرکون. أو من کان میتا فأحیینه و جعلنا له نورا یمشى به فى الناس) تمثیل مذکور براى بر حذر داشتن مسلمانان از اطاعت مشرکان است.

۸- مؤمن در جامعه، عنصرى پویاست، نه بى تحرک و منزوى و فاقد تشخیص. (و جعلنا له نورا یمشى به فى الناس) بدیهى است که منظور از «مشى در میان مردم» راه رفتن در کوچه و بازار نیست، بلکه مراد حضور فعال در جامعه و تشخیص جریانهاى حق و باطل است.

۹- کفر و گمراهى داراى رشته ها و صورتهاى مختلف و گوناگون است. (و جعلنا له نورا ... مثله فى الظلمت) جمع آوردن «ظلمات» ممکن است جهت عنایت به این نکته باشد که گمراهى داراى یک شعبه نیست بلکه انواع و اقسام مختلفى و متعددى دارد.

۱۰- زیبا پنداشتن اعمال و افکار از مهمترین عوامل انگیزش آدمى است. (کذلک زین للکفرین ما کانوا یعملون)

۱۱- کافران، از آن رو که در ظلمت و گمراهى هستند، کردار زشت خویش را زیبا مى پندارند. (کمن مثله فى الظلمت ... کذلک زین للکفرین)

۱۲- زیبا پنداشتن اعمال، مانع رشد و خروج انسان از تاریکى است. (لیس بخارج منها کذلک زین للکفرین ما کانوا یعملون)

۱۳- رضایت از عملکرد خویش، از ویژگیهاى کافران است. (کذلک زین للکفرین ما کانوا یعملون)

روایات و احادیث

۱۴- عن أبى جعفر (ع) فى قول الله تبارک و تعالى: «أو من کان میتا فأحییناه و جعلنا له نورا یمشى به فى الناس» فقال: «میتا» لا یعرف شیئا «و نورا یمشى به فى الناس» اماما یأتم به «کمن مثله فى الظلمات لیس بخارج منها» قال: الذى لا یعرف الإمام. امام باقر (ع) درباره آیه «أو من کان میتا ... » فرمود: منظور از «میتا» کسى است که هیچ شناختى ندارد و منظور از «نورا یمشى به فى الناس»، امامى است که به او اقتدا کند و مراد از «کمن مثله فى الظلمات لیس بخارج منها»، کسى است که امام را نمى شناسد.

موضوعات مرتبط

• اطاعت: موانع اطاعت از گمراهان ۷
• امامت: جاهلان به امامت ۱۴ ; نوربودن امامت ۱۴
• انسان: گرایشهاى انسان ۱۰
• انگیزش: عوامل انگیزش ۱۰
• ایمان: آثار ایمان ۲، ۳، ۶ ; حقیقت ایمان ۳ ; نورانیت ایمان ۳، ۶
• بصیرت: عوامل بصیرت ۵
• توحید: آثار توحید ۲
• حیات: اهمیت حیات معنوى ۷ ; عوامل حیات معنوى ۲، ۳ ; محرومان از حیات معنوى ۱
• رشد: عوامل رشد ۲ ; موانع رشد ۱۲
• ظلمت: موانع خروج از ظلمت ۱۲
• عمل: آثار تزیین عمل ۱۲ ; تزیین عمل ۱۰ ; تزیین عمل ناپسند ۱۱
• کافران: بینش کافران ۱۱ ; عُجب کافران ۱۳ ; عمل کافران ۱۳ ; کافران در ظلمت ۴، ۱۱ ; گمراهى کافران ۴، ۱۱ ; ویژگى کافران ۱۳
• کفر: آثار کفر ۳ ; تعدد راههاى کفر ۹ ; حقیقت کفر ۳ ; ظلمت کفر ۳
• گرایشها: گرایش به زیبایى ۱۰
• گمراهى: تعدد راههاى گمراهى ۹
• مؤمنان: بصیرت مؤمنان ۵، ۶، ۸ ; حیات معنوى مؤمنان ۷ ; نورانیت مؤمنان ۵، ۷ ; ویژگى مؤمنان ۵، ۶، ۸ ; هدایت مؤمنان ۵
• مشرکان: مرده بودن مشرکان ۱ ; موانع اطاعت از مشرکان ۷