الأعراف ٣٢
ترجمه
| الأعراف ٣١ | آیه ٣٢ | الأعراف ٣٣ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«أَخْرَجَ»: بیرون آورده است. در اینجا مراد این است که: آفریده است و به مرحله ظهور رسانده است. «خَالِصَةً»: دربست. به تمام و کمال. حال است.
تفسیر
- آيات ۲۶ - ۳۶، سوره اعراف
- جميع موجودات و آثار و اعمال طبيعى و اختيارى آنها منتهى به ذات پروردگارند.
- مراد از (( لباس تقوى (( و بهتر بودن لباس تقوى از لباس ظاهر.
- بيان ولايت شيطان بر غيرمؤ من و اشاره به اينكه بيرون آوردن لباس آدم و حوا در بهشتتمثيلى است از درآوردن لباس تقوى از اندام همه آدميان توسط شيطان .
- آنچه در مورد مراد از (( فاحشه (( در: (( اذا فعلوا فاحشة قالوا...(( گفته شده است .
- معناى (( قسط((
- وجوهى كه در معناى جمله : (( اقيموا وجوهكم عندكل مسجد(( گفته شده است .
- معناى جمله : (( كما بداكم تعودون ((
- وجوه ديگرى كه در معناى جمله فوق محتمل است .
- اگر انسان به جايى برسد كه باطل را حق بپندارد، اميدى به رستگارى و هدايت يافتن اونيست .
- اختلاف مفسرين در بيان ارتباط جمله : (( كما بداءكم تعودون ...(( با آياتقبل از آن
- معناى اخراج زينت در طيبات رزق (در ذيل آيه :قل من حرم زينة الله ...)
- چرا خداوند به ضروريات زندگى از قبيل لباس پوشيدن و خود را آراستن امر نموده است؟
- معناى عبارت : (( خالصة يوم القيمة (( در آيه شريفه و اشكالى كه بر بيان صاحبالمنار در اين مورد وارد است .
- معناى (( فواحش ))، (( اثم (( و (( بغى (( و اشاره به اينكه امم و جوامع بشرى هم مانندافراد عمر و اجل معينى دارند.
- بحث روايتى رواياتى در مورد شاءن نزول آيه : (( قد انزلنا عليكم لباسا...(( و((خذوا زينتكم عند كل مسجد((
- چند روايت درباره : (( لباس التّقوى (( در آيه شريفه
- روايتى كه مى گويد فاحشه اى كه مى گفتند خدا به آن امر كرده است ، ادعاى لزوم اطاعتاز زمامداران جائر است .
- چند روايت در مورد دروغ بستن به خدا تعالى
- رواياتى در ذيل جمله : (( و اقيموا وجوهكم عندكل مسجد((
- رواياتى در ذيل جمله : (( خذوا زينتكم ...(( و(( قل من حرم زينة الله ...(( پيرامون استفاده از نعمتهاى الهى
- روايتى در معناى : (( اسراف (( و (( اقتار(( چند روايت در بيان مراد از فواحش ظاهر وباطن .
- بحث و بررسى پيرامون چند روايت بررسى آيات و رواياتى كه ذاتى بودن سعادت وشقاوت را مى رسانند.
- آنچه از قرآن درباره ماهيت انسان و سعادت و شقاوت او استفاده مى شود.
- بررسى رواياتى كه به خلقت انسانها از طبيعتهاى مختلف دلالت دارند و بيان مراد آنروايات .
- سعادت و شقاوت آدمى ، به نحو اقتضا نه عليت ، ارتباط مستقيمى با آب وگل (مواد اصلى ) او دارد.
- وجه دقيق ترى در بيان روايات گذشته
- بررسى رواياتى كه مى گويند خلقت انسان منتهى به آب گوارا و آب تلخ و شور است.
- بررسى رواياتى كه برگشت اختلاف در خلقت را به نور و ظلمت مى داند
- بررسى روايات كه به انتقال حسنات اشقياء به نامهاعمال سعداء و انتقال سيئات سعداء به نامه عمل اشقياء دلالت دارند.
- توضيح بخش ديگرى از كلام امام (ع )
- وجه استشهاد در روايت به آيه : (( لائسئل عمّايفعل و هم يسئلون (( براى اينكه نقل حسنات سعداء به اشقياء و به عكس ، ظلم و خلافعدل نيست .
- وجه اختصاص حسنات به ذوات طيبه و اختصاص سيئات به ذوات خبثيه
نکات آیه
۱- خداوند، پدیدآورنده زینتها و روزیهاى پاکیزه (زینة الله التى أخرج لعباده)
۲- تحریم کنندگان زیباییها و زینتهاى خدادادى و روزیهاى پاکیزه، مورد نکوهش و توبیخ خداوند هستند. (قل من حرم ... والطیبت من الرزق) استفهام در جمله «من حرم ...» استفهام انکار توبیخى است. یعنى خداوند علاوه بر این که تحریم طیبات را صحیح نمى داند، تحریم کننده را نیز سرزنش مى کند.
۳- هدف از آفرینش زینتها و روزیها، استفاده بندگان خداوند از آنهاست. (زینة الله التى أخرج لعباده)
۴- استفاده بندگان از مواهب دنیا، مورد ترغیب خداوند است. (قل من حرم ... أخرج لعباده) بیان ارجمندى و شرافت زینتها با اضافه آن به کلمه «الله» (زینة الله) و به کارگیرى استفهام انکارى و توبیخى براى بیان حلیت آن، بیانگر تأکید و ترغیب بندگان به استفاده از آنهاست.
۵- زینت و زیبایى، همچون غذاى پاکیزه، بخشى از نیازهاى آدمیان مى باشد. (قل من حرم زینة الله التى أخرج لعباده و الطیبت من الرزق) ذکر کردن خوراکیها و زینتها در یک جمله و برخورد مساوى در بیان حلیت آنها، حاکى از نیاز همسان آدمى به آنهاست.
۶- حلیت، قانون اولى و اصل کلى در بهره گیرى از زینتها، خوراکیها و نوشیدنیهاست. (قل من حرم زینة الله التى أخرج لعباده) استفهام انکارى در «من حرم ...» دلالت مى کند بر این که اگر دلیلى براى حرمت اشیاى ذکر شده یافت نشد، باید آنها را حلال دانست و منتظر دلیل خاص نبود، و این معناى اصل کلى و قانون اولى است.
۷- برخى از تحریمهاى ساختگى دوران جاهلى همچنان در افکار مسلمانان صدر اسلام به جا مانده بود و در میان آنان رواج داشت. (قل من حرم زینة الله التى أخرج لعباده)
۸- پیامبر (ص) مأمور مبارزه با بدعتها و تحریمهاى ناشى از اوهام بشرى (قل من حرم زینة الله التى أخرج لعباده)
۹- جواز استفاده مؤمن و کافر از زیباییها و روزیهاى پاکیزه خدا در دنیا (قل هى للذین ءامنوا فى الحیوة الدنیا خالصة یوم القیمة) کلمه «خالصة» حال است براى «هى» و «یوم القیامة» متعلق به آن مى باشد. ذکر نشدن این کلمه در مورد «الحیاة الدنیا» حاکى از انحصارى نبودن مواهب دنیا براى مؤمنان است. یعنى: قل هى للذین آمنوا و لغیر هم فى الحیاة الدنیا و لهم خالصة یوم القیامة.
۱۰- استفاده مؤمنان از زینتها و نعمتها، مقصود اصلى از آفرینش آنهاست. (قل هى للذین ءامنوا فى الحیوة الدنیا) ذکر نکردن «لغیرهم» پس از «للذین ءامنوا»، على رغم مقصود بودن آن، براى رساندن این معناست که زینتها و طیبات بالإصاله براى مؤمنان آفریده شده است.
۱۱- ایمان، عامل شایستگى انسان براى استفاده از نعمتهاى خدا (قل من حرم ... أخرج لعباده و الطیبت من الرزق قل هى للذین ءامنوا)
۱۲- استفاده از زینتها و روزیها در دنیا، همواره آمیخته با رنجها و کدورتهاست. (قل هى للذین ... خالصة یوم القیمة) برخى برآنند که «خالصة» در آیه مورد بحث به معناى خلوص از ناملایمات و کدورتها است. بر این مبنا چون این قید براى قیامت ذکر نشده، مفهومش این است که در دنیا مواهب خدادادى آمیخته با رنجها و ناملایمات است.
۱۳- استفاده از زینتها و روزیهاى پاکیزه در حیات آخرت در انحصار اهل ایمان خواهد بود. (قل هى للذین ءامنوا ... خالصة یوم القیمة)
۱۴- کافران در قیامت از زینتهاى خدادادى و روزیهاى پاکیزه محروم خواهند بود. (قل هى للذین ءامنوا ... خالصة یوم القیمة)
۱۵- خداوند بیان کننده آیات و احکام خویش براى مردم (یبنى ءادم ... کذلک نفصل الأیت)
۱۶- بیان احکام خوراکیها، نوشیدنیها، زینتها و تعیین حد و مرز حلیت آنها، نمونه اى از تبیین احکام و آیات الهى از سوى خداوند است. (خذوا زینتکم عند کل مسجد و کلوا و اشربوا و لاتسرفوا ... کذلک نفصل الأیت)
۱۷- تنها عالمان از تبیین و تشریح آیات الهى بهره مند مى شوند. (کذلک نفصل الأیت لقوم یعلمون) خطاب کلى «یا بنى آدم» در صدر این بخش از آیات شاهد بر این است که تشریح معارف قرآن براى همگان است، بنابراین نام بردن از خصوص عالمان (لقوم یعلمون) مى تواند بدان جهت باشد که تنها آنان بهره مند خواهند شد.
۱۸- علم، در پیشگاه خداوند داراى اهمیتى ویژه است. (کذلک نفصل الأیت لقوم یعلمون)
موضوعات مرتبط
- آشامیدنیها: تبیین احکام آشامیدنیها ۱۶ ; حلیت آشامیدنیها ۶
- آیات خدا: استفاده از آیات خدا ۱۷ ; تبیین آیات خدا ۱۵، ۱۶، ۱۷
- احکام: تبیین احکام ۱۵، ۱۶
- اصل حلیت:۶
- امکانات: استفاده از امکانات دنیوى ۴
- انسان: نیازهاى مادى انسان ۵
- ایمان: آثار ایمان ۱۱
- بدعت: مبارزه با بدعت ۸
- بدعتگذاران: سرزنش بدعتگذاران ۲
- جاهلیت: رسوم جاهلیت در صدر اسلام ۷ ; محرمات جاهلیت ۷
- حلال: سرزنش تحریم حلال ۲
- خدا: تشویقهاى خدا ۴ ; خالقیت خدا ۱ ; سرزنشهاى خدا ۲
- خوردنیها: احکام خوردنیها ۹ ; تبیین احکام خوردنیها ۱۶ ; حلیت خوردنیها ۶
- رنج: دنیوى ۱۲
- روزى: استفاده از روزى ۳ ; روزى پاکیزه اخروى ۱۳ ; فلسفه خلقت روزى ۳ ; محرومیت از روزى اخروى ۱۴
- زینت: استفاده از زینت ها ۳، ۹، ۱۰، ۱۲ ; تبیین احکام زینت ۱۶ ; تحریم زینت ۲ ; حلیت زینت ۶ ; زینت اخروى ۱۳ ; فلسفه خلقت زینت ها ۳، ۱۰ ; مبدأ زینت ها ۱ ; محرومیت از زینت اخروى ۱۴
- طیبات: استفاده از طیبات ۹ ; تحریم طیبات ۲ ; مبدأ طیبات ۱
- علم: اهمیت علم ۱۸
- علما: فضایل علما ۱۷
- کافران: و زینتها ۹ ; کافران و طیبات ۹ ; محرومیت اخروى کافران ۱۴
- مؤمنان: فضایل مؤمنان ۱۰ ; مؤمنان در آخرت ۱۳
- مباحات: تبیین محدوده مباحات ۱۶
- محرمات: مبارزه با محرمات مجعول ۸
- محمّد (ص): مسؤولیت محمّد (ص) ۸
- نعمت: استفاده از نعمت ها ۹، ۱۰، ۱۱، ۱۲ ; فلسفه خلقت نعمت ها ۱۰
- نیازها: نیاز به زینت ۵ ; نیاز به غذاى پاکیزه ۵ است،
