الأعراف ١٥٥

از الکتاب
نسخهٔ تاریخ ‏۲۹ آبان ۱۳۹۲، ساعت ۰۵:۱۰ توسط 127.0.0.1 (بحث) (Edited by QRobot)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)


ترجمه

موسی از قوم خود، هفتاد تن از مردان را برای میعادگاه ما برگزید؛ و هنگامی که زمین‌لرزه آنها را فرا گرفت (و هلاک شدند)، گفت: «پروردگارا! اگر می‌خواستی، می توانستی آنها و مرا پیش از این نیز هلاک کنی! آیا ما را به آنچه سفیهانمان انجام داده‌اند، (مجازات و) هلاک می‌کنی؟! این، جز آزمایش تو، چیز دیگر نیست؛ که هر کس را بخواهی (و مستحق بدانی)، به وسیله آن گمراه می‌سازی؛ و هر کس را بخواهی (و شایسته ببینی)، هدایت می‌کنی! تو ولیّ مایی، و ما را بیامرز، بر ما رحم کن، و تو بهترین آمرزندگانی!

و موسى از ميان قوم خود هفتاد مرد براى وعده‌گاه ما برگزيد، و چون زلزله آنها را گرفت، گفت: پروردگارا! اگر مى‌خواستى آنها و مرا پيش از اين هلاك مى‌كردى. آيا ما را به خاطر آنچه سفيهان ما كرده‌اند هلاك مى‌كنى؟ اين جز امتحان تو نيست هر كه را خواهى بدان گم
و موسى از ميان قوم خود هفتاد مرد براى ميعاد ما برگزيد، و چون زلزله، آنان را فرو گرفت، گفت: «پروردگارا، اگر مى‌خواستى، آنان را و مرا پيش از اين هلاك مى‌ساختى. آيا ما را به [سزاى‌] آنچه كم‌خردان ما كرده‌اند هلاك مى‌كنى؟ اين جز آزمايش تو نيست؛ هر كه را بخواهى به وسيله آن گمراه و هر كه را بخواهى هدايت مى‌كنى؛ تو سرور مايى؛ پس ما را بيامرز و به ما رحم كن، و تو بهترين آمرزندگانى.»
و موسی هفتاد مرد از قوم خود برای وعده‌گاه ما انتخاب کرد، پس چون لرزشی سخت (به جرم درخواست دیدن خدا به چشم) آنها را در گرفت، موسی گفت: پروردگارا، اگر مشیّت نافذت تعلق گرفته بود که همه آنها و مرا هلاک کنی (کاش) پیشتر (از این وعده) می‌کردی، آیا ما را به فعل سفیهان ما هلاک خواهی کرد؟ این کار جز فتنه و امتحان تو نیست، که به این امتحان هر که را خواهی گمراه و هرکه را خواهی هدایت می‌کنی، تویی مولای ما، پس بر ما ببخش و ترحم کن، که تویی بهترین آمرزندگان.
موسی از میان قومش هفتاد مرد را برای میعادگاه ما بر گزید؛ پس هنگامی که [به سبب درخواست نابجایشان] آن زلزله شدید نابود کننده، آنان را فرا گرفت، گفت: پروردگارا! اگر می خواستی می توانستی همه آنان و مرا پیش از این هلاک کنی [ای کاش پیش از این هلاک می کردی تا بنی اسرائیل گمان نکنند که مرا در این حادثه توطئه و مکری بوده] آیا ما را به خاطر گناهی که سبک مغزانمان مرتکب شدند، هلاک می کنی؟ این [حادثه] چیزی جز آزمایش تو نیست، هر که را بخواهی [به آزمایشت] گمراه می کنی، و هر که را بخواهی هدایت می نمایی، تو سرپرست و یاور مایی، ما را بیامرز و به ما رحم کن که تو بهترین آمرزندگانی.
موسى براى وعده گاه ما از ميان قومش هفتاد مرد را برگزيد. چون زلزله آنها را فرو گرفت، گفت: اى پروردگار من، اگر مى‌خواستى ايشان را و مرا پيش از اين هلاك مى‌كردى. آيا به خاطر اعمالى كه بيخردان ما انجام داده‌اند ما را به هلاكت مى‌رسانى؟ واين جز امتحان تو نيست. هر كس را بخواهى بدان گمراه مى‌كنى و هر كس را بخواهى هدايت. تو ياور ما هستى، ما را بيامرز و بر ما ببخشاى كه تو بهترين آمرزندگانى.
و موسی از میان قومش هفتاد مرد را برای میعاد ما برگزید [که درخواست رؤیت الهی را داشتند] آنگاه چون به زلزله گرفتار شدند، موسی گفت پروردگارا اگر می‌خواستی ایشان و مرا پیشاپیش هلاک می‌کردی آیا ما را به خاطر آنچه کم‌خردان ما کردند نابود می‌کنی؟ این جز آزمون تو نیست که هر کس را که بخواهی به آن گمراه و هر کس را که بخواهی به آن هدایت می‌کنی، تو سرور مایی، پس ما را بیامرز و بر ما رحمت آور و تو بهترین آمرزشگرانی‌
و موسى از قوم خود هفتاد مرد براى وعده‌گاه ما برگزيد، پس چون- پس از درخواست ديدن خداوند- زلزله آنان را بگرفت، گفت: پروردگارا، اگر مى خواستى آنها را پيش از اين هلاك مى‌كردى و مرا نيز آيا ما را بدانچه بى‌خردان ما كردند هلاك مى‌كنى؟ اين نيست مگر آزمون تو هر كه را بخواهى بدان گمراه مى‌كنى و هر كه را بخواهى راه مى‌نمايى تو سرپرست و ياور مايى، پس ما را بيامرز و بر ما ببخشاى و تو بهترين آمرزندگانى
(سپس خداوند به موسی دستور داد برای معذرت‌خواهی و توبه از کردار گوساله‌پرستان قوم، همراه گروهی از بنی‌اسرائیل به میعادگاه او بیایند) و موسی هفتاد مرد را از میان قوم خود (به نمایندگی از سوی آنان) برای میعادگاه ما برگزید (و ایشان را به کوه طور برد. در آنجا زمین‌لرزه‌ای درگرفت). هنگامی که زمین لرزه آنان را فراگرفت، موسی گفت: پروردگارا! اگر می‌خواستی می‌توانستی آنان و مرا پیش از این نیز هلاک کنی (تا بنی‌اسرائیل هلاک آنان را خود می‌دیدند. ولی اینک مرا به قتل ایشان متّهم می‌سازند). آیا ما را به سبب کاری که بی‌خردان ما کرده‌اند هلاک می‌سازی؟ (خداوندا! ما را به گناه آنان مگیر). این (درخواست نابه‌جای رؤیت، یا وقوع زلزله، یا کار گوساله‌پرستی) جز آزمایش تو چیز دیگری نیست که به سبب آن (برابر قوانین و سنن یزدان و گسترده در پهنه‌ی جهان) هر کس را بخواهی (و مستحقّ بدانی) گمراه می‌سازی، و هر کس را بخواهی (و شایسته بدانی) هدایت می‌کنی. تو سرپرست ما هستی. پس بر ما ببخشای و به ما رحم فرمای، چرا که تو بهترین آمرزندگانی.
و موسی از گروه خود هفتاد مرد برای میقات ما برگزید. پس چون آن زلزله(‌ی جان‌فرسا) آنان را در گرفت، گفت: «پروردگارم! اگر می‌خواستی، آنان را پیش از این و مرا (نیز) هلاک می‌ساختی. آیا ما را به آنچه کم‌خردان ما کرده‌اند هلاک می‌کنی‌؟ این جز آزمایش آتشین تو نیست. هر که را بخواهی با آن گمراه می‌کنی و هر که را بخواهی هدایت می‌فرمایی. تو سرور مایی، پس برایمان بپوشان و به ما رحم کن و تو بهترین پوشندگانی.»
و برگزید موسی قومش را هفتاد مرد برای وعده‌گاه ما و هنگامی که بگرفتشان لرزش گفت پروردگارا اگر می‌خواستی نابود می‌کردی ایشان را و مرا از پیش آیا ما را نابود کنی بدانچه بی‌خردان از ما کردند نیست این جز فتنه تو (آزمایش تو) گمراه کنی بدان هر که را خواهی و هدایت کنی هر که خواهی توئی سرپرست ما پس بیامرز ما را و رحم کن بر ما و توئی بهترین آمرزندگان‌


الأعراف ١٥٤ آیه ١٥٥ الأعراف ١٥٦
سوره : سوره الأعراف
نزول :
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ٤٧
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«قَوْمَهُ»: از قوم خود. حرف جرّ (مِنْ) از اوّل آن حذف شده است و تقدیر چنین بوده است: مِن قَوْمِهِ. «إِنْ هِیَ»: نیست آن. واژه (إِنْ) نافیه است، و مرجع (هِیَ) فِتْنَة به معنی امتحان، فَعْلَة به معنی کار، مَسْأَلَةُ الإِرَاءَ‌ة به معنی درخواست خود را نشان دادن است که همه محذوف است و از سیاق پیدا است، و یا این که مرجع (هِیَ) رَجْفَة مذکور است. «إِیَّایَ»: مرا. «فِتْنَتُکَ»: آزمایش تو.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

تفسیر

نکات آیه

۱- خداوند از موسى(ع) خواست تا گروهى از قومش را همراه خود به میعادگاه مناجات بیاورد. (و اختار موسى قومه سبعین رجلا لمیقتنا)

۲- موسى(ع) از میان بنى اسرائیل هفتاد نفر را براى بردن به میعادگاه مناجات انتخاب کرد. (و اختار موسى قومه سبعین رجلا لمیقتنا) کلمه «سبعین» مفعول براى «اختار» مى باشد و «قومه» به سبب حذف حرف جر، منصوب شده است ; یعنى «من قومه». البته برخى «قومه» را مفعول و «سبعین» را بدل از آن گرفته اند.

۳- هفتاد مرد گزینش شده براى حضور در میعادگاه مناجات، بهترین و لایقترین مردم بنى اسرائیل در دیدگاه موسى(ع) (و اختار موسى) «اختیار» به معناى انتخاب و گزینش خیر است. بنابراین «اختار موسى» یعنى موسى بهترینها را انتخاب کرد.

۴- برگزیدگان موسى براى حضور در میعادگاه مناجات، از میان مردان بنى اسرائیل بودند ; نه زنان ایشان (سبعین رجلا)

۵- برگزیدگان بنى اسرائیل براى همراهى موسى(ع) در میعادگاه مناجات، پس از حضور در آن مقام به لرزشى شدید و کشنده گرفتار شدند. (فلما أخذتهم الرجفة)

۶- خداوند، بجز موسى(ع)، همه حاضران در میعادگاه مناجات را به هلاکت رسانید. (قال رب لو شئت أهلکتهم من قبل)

۷- موسى(ع) با مشاهده هلاکت همراهان خویش در میعادگاه مناجات، به دعا به درگاه خداوند پرداخت. (فلما أخذتهم الرجفة قال رب لو شئت أهلکتهم من قبل)

۸- موسى(ع) اندوهناک از هلاکت برگزیدگانش در میعادگاه مناجات به دور از چشمان بنى اسرائیل (قال رب لو شئت أهلکتهم من قبل) جمله «لو شئت ... » (اگر مى خواستى من و ایشان را به هلاکت رسانى، پیش از حضور در میقات به هلاکت مى رساندى) حکایت از تحسر و اندوه موسى(ع) بر از میان رفتن همراهانش دارد و قید «من قبل» مى رساند که اندوه وى برخاسته از آن است که هلاکت آنان در میقات و به دور از چشمان بنى اسرائیل تحقق یافته است.

۹- ترس موسى(ع) از متهم شدن به کشتن حاضران در میقات، مایه اندوه فراوان بر هلاکت ایشان شد. (قال رب لو شئت أهلکتهم من قبل) برداشت فوق توجیهى است احتمالى بر اینکه چرا موسى(ع) به خاطر هلاکت همراهانش به دور از چشمان بنى اسرائیل، اندوهناک شد.

۱۰- اندوه موسى(ع) بر هلاکت همراهانش در میقات، موجب شکوه او به درگاه خدا و آرزوى مرگ خویش و همراهانش پیش از حضور در میعادگاه مناجات (قال رب لو شئت أهلکتهم من قبل و إیّى)

۱۱- کردار سفیهانه گروهى از همراهان موسى در میعادگاه مناجات، عامل نزول عذاب الهى و به هلاکت رساندن همه آنان شد. (أتهلکنا بما فعل السفهاء منا) گفته شده مراد از کردار سفیهانه برخى از همراهان موسى، تقاضاى رؤیت خدا با چشم بوده است.

۱۲- موسى(ع) در پى هلاکت همراهانش در میقات، با پرسشى شکوه آمیز، توجیه و چرایى هلاکت همه حاضران را به خاطر گناه گروهى از آنان، از خداوند تقاضا کرد. (أتهلکنا بما فعل السفهاء منا)

۱۳- هلاکت گروهى به سبب گناه گروهى دیگر، خلاف سنن الهى در دیدگاه موسى(ع) (أتهلکنا بما فعل السفهاء منا)

۱۴- آزمون بنى اسرائیل از جانب خدا، توجیه و برداشت موسى(ع) از مشیت الهى بر هلاک سازى همراهان او (إن هى إلا فتنتک)

۱۵- گروهى از انسانها با شکست در آزمونهاى الهى به گمراهى کشانده مى شوند و گروهى با موفقیت به هدایت بایسته مى رسند. (إن هى إلا فتنتک تضل بها من تشاء و تهدى من تشاء)

۱۶- خداوند بر اساس مشیت خویش گروهى را گمراه و گروهى را هدایت مى کند. (تضل بها من تشاء و تهدى من تشاء)

۱۷- موسى(ع) هلاکت همراهان خویش را زمینه ساز تحقق مشیت الهى در گمراه سازى گروهى از بنى اسرائیل و به هدایت رساندن گروهى دیگر از آنان دانست. (إن هى إلا فتنتک تضل بها من تشاء و تهدى من تشاء)

۱۸- مشیت خدا تخلف ناپذیر است. (لو شئت أهلکتهم ... تضل بها من تشاء و تهدى من تشاء) اگر «لو» در جمله «لو شئت» شرطیه باشد، معناى جمله چنین است: اگر مى خواستى آنها را هلاک سازى، هلاک مى کردى. یعنى خواستن همان و انجام دادن همان.

۱۹- مشیت خدا حاکم بر حیات و مرگ انسانها (رب لو شئت أهکتهم من قبل و إیّى)

۲۰- خداوند سرپرست همه انسانهاست. (أنت ولینا)

۲۱- موسى(ع) در مناجات خویش با خداوند، در پى هلاکت همراهانش در میعادگاه مناجات، از خداوند خواست تا وى و همراهانش را ببخشاید و بر آنان ترحم کند. (فاغفرلنا و ارحمنا و أنت خیر الغفرین)

۲۲- آمرزش گناه خطاکاران و گسترانیدن رحمت بر ایشان، از شؤون ولایت و سرپرستى خداوند بر بندگان خویش است. (أنت ولینا فاغفرلنا و ارحمنا) تفریع جمله «اغفر لنا و ... » بر «أنت ولینا» به وسیله حرف فاء، حاکى از برداشت فوق است.

۲۳- خداوند بهترین بخشایشگر و آمرزنده مهربان است. (و أنت خیر الغفرین)

۲۴- عن امیرالمؤمنین (ع): ... «و اختار موسى قومه سبعین رجلا لمیقاتنا» فانطلق بهم معه لیشهدوا له إذا رجعوا عند الملأ من بنى اسرائیل إن ربى قد کلمنى ... .(۱) از امیرالمؤمنین(ع) روایت شده که پس از تلاوت آیه «و اختار موسى قومه ... » فرمود: موسى(ع) آن هفتاد نفر را همراه خود (به میقات) برد تا در بازگشت، نزد سران بنى اسرائیل گواهى دهند که خداوند با موسى، سخن گفت ... .

موضوعات مرتبط

  • آرزوى: مرگ ۱۰
  • آمرزش: درخواست آمرزش ۲۱
  • اعداد: عدد هفتاد ۲، ۳
  • امتحان: شکست در امتحان ۱۵ ; موفقیت در امتحان ۱۵
  • برگزیدگان موسى(ع): در میقات ۳، ۴، ۵، ۶، ۷، ۱۱ ; خطاى برگزیدگان موسى(ع) ۱۲ ; عمل برگزیدگان موسى(ع) ۱۱ ; عوامل هلاکت برگزیدگان موسى(ع) ۱۱ ; هلاکت برگزیدگان موسى(ع) ۶، ۷، ۸، ۹، ۱۰، ۱۲، ۱۴، ۱۷، ۲۱
  • بنى اسرائیل: امتحان بنى اسرائیل ۱۴ ; بنى اسرائیل در میقات ۱، ۲ ; بهترین افراد بنى اسرائیل ۳ ; تاریخ بنى اسرائیل ۲، ۳، ۴، ۵، ۶، ۸، ۱۱ ; حالات بنى اسرائیل در میقات ۱. بحارالانوار، ج ۵۳، ص ۷۳، ح ۷۲. ۵ ; زمینه اضلال بنى اسرائیل ۱۷ ; زمینه هدایت بنى اسرائیل ۱۷ ; لرزش بنى اسرائیل در میقات ۵ ; مردان بنى اسرائیل در قیامت ۳
  • بیخگناهان: هلاکت بیخگناهان ۱۳
  • ترس: از تهمت ۹
  • حیات: منشأ حیات ۱۹
  • خدا: آمرزش خدا ۲۳ ; اضلال خدا ۱۶ ; امتحان خدا ۱۴، ۱۵ ; اوامر خدا ۱ ; حتمیت مشیت خدا ۱۸ ; رحمت خدا ۲۲ ; سنتهاى خدا ۱۳ ; شؤون ولایت خدا ۲۲ ; عذابهاى خدا ۱۱ ; مشیت خدا ۱۶، ۱۷، ۱۹ ; ولایت خدا ۲۰ ; هدایت خدا ۱۶
  • عذاب: موجبات نزول عذاب ۱۱
  • عمل: آثار عمل سفیهانه ۱۱
  • گمراهان:۱۵
  • گناهکاران: آمرزش گناهکاران ۲۲
  • مرگ: منشأ مرگ ۱۹
  • موسى(ع): آثار اندوه موسى(ع) ۱۰ ; آرزوى موسى(ع) ۱۰ ; اندوه موسى(ع) در میقات ۸، ۱۰ ; بینش موسى(ع) ۱۳، ۱۴، ۱۷ ; پرسش موسى(ع) از خدا ۱۲ ; ترس موسى(ع) در میقات ۹ ; خواسته هاى موسى(ع) ۲۱ ; دعاى موسى(ع) ۲۱ ; دعاى موسى(ع) در میقات ۷ ; قصه موسى(ع) ۱، ۲، ۳، ۴، ۵، ۶، ۷، ۸، ۹، ۱۰، ۱۱، ۱۲، ۱۴، ۱۷، ۲۱ ; گلایه موسى(ع) ۱۰، ۱۲ ; مسؤولیت موسى(ع) ۱ ; مناجات موسى(ع) در میقات ۲۱ ; موجبات ترس موسى(ع) ۹ ; موسى(ع) و بنى اسرائیل ۱، ۲، ۸
  • مهتدین:۱۵

منابع