النور ٥٧
ترجمه
| النور ٥٦ | آیه ٥٧ | النور ٥٨ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«مُعْجِزِینَ»: درمانده‌کنندگان. گاهی انسان در تعقیب کسی است و او از دستش فرار می‌کند و هرچه کوشش می‌نماید به او دسترسی پیدا نمی‌نماید و از قلمرو قدرتش بیرون می‌رود، و این امر او را ناتوان می‌سازد، امّا خدا کسی نیست که بتوان از قلمرو قدرت او بیرون رفت و وی را درمانده کرد و از دست کیفرش خود را به دور داشت. (مُعْجِزین) مفعول دوم است. «مَأْوَاهُمْ»: مکانی که سرانجام کافران در آن منزل می‌گزینند.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۴۷ - ۵۷، سوره نور
- ايمان به خدا و پيامبر (صلى اللّه عليه و آله ) و اطاعت خدا و رسول (صلى اللّه عليه و آله ) واجب و ملازم يكديگرند
- بيان اينكه نفاق انگيزه اعراض پاره اى از مؤ منان ظاهرى از حكم و حكميت رسول اللّه (صلى اللّه عليه و آله ) بوده است
- بر خلاف منافقان ، مؤ منان در برابر حكميت و حكم خدا ورسول (صلى اللّه عليه و آله ) تسليم بوده مى گويند: ((سمعنا و اطعنا...))
- منافقان سوگندهاى شديد ياد مى كنند كه از تو اطاعت مى كنند، بگو قسم مخوريد...
- رسول را وظيفه اى و شما را وظيفه اى است ، نافرمانى شما به او زيانى نمى رساند وپيروى از او مايه هدايت خود شما است
- وعده جميل الهى به مؤ منينى كه عمل صالح انجام مى دهند
- مراد از استخلاف مؤ منين صالح العمل در زمين و مقصود از مستخلفينقبل از ايشان در آيه : ((وعد اللّه الذين آمنوا منكم و عملوا الصالحات ...))
- مراد از تمكين دين در ((وليمكنن لهم دينهم الذى ارتضى لهم )) و بيان مفردات ديگر آيه
- اختلاف شديد مفسرين پيرامون مورد نزول اين آيه و مفاد آن
- بيان حق مطلب در معنا و مفاد آيه و مورد نزول آن
- توضيح اينكه وعده استخلاف در آيه ، جز با اجتماعى كه با ظهور مهدى (ع ) بر پا مىشود با هيچ مجتمعى قابل انطباق نيست
- رواياتى در شاءن نزول آيات مربوط به منافقين
- رواياتى درباره شاءن نزول و مفاد آيه : ((وعد اللّه الذين آمنوا منكم و عملوا الصالحاتليستخلقنكم فى الارض ...))
- حديثى از اميرالمؤ منين عليه السّلام در نهج البلاغه كه در آن به آيه (وعد اللّه الذينآمنوا...) در عزت و نصرت مؤ منين استدلال كرده اند
- وقت استدلال صاحب روح المعانى به حديث فوق در تطبيق آيه با زمان خلفاء
نکات آیه
۱ - کافران، از شکست دادن و به سستى کشاندن نیروى الهى و جبهه حق - در هر جاى دنیا- نا توانند. (لاتحسبنّ الذین کفروا معجزین فى الأرض) در آیه شریفه، متعلق «معجزین» (این که کافران چه چیز را به ناتوانى مى کشانند) ذکر نشده است; ولى با توجه به این که کافران، همواره درصدد تضعیف جبهه حق و دین الهى اند، مقصود از آن نیروى الهى و جبهه حق است. گفتنى است ظرف «فى الأرض» مى رساند که این ناتوانى در همه جاى دنیا وجود دارد.
۲ - ناتوانى کافران در به شکست کشاندن جبهه حق و نیروى الهى، جاى هیچ گونه شک و تردیدى ندارد. (لاتحسبنّ الذین کفروا معجزین فى الأرض) تعبیر «لاتحسبنّ» (گمان مبر) - با آن که گمان امرى غیر اختیارى است و چیزى نیست که به پرهیز از آن توصیه شود - مى رساند که جاى چنین گمانى نیست و نباید کسى به خود تردید راه دهد.
۳ - کافران، از جلوگیرى از تحقق وعده الهى مبنى بر حاکمیت فراگیرى اهل ایمان و پیروزى و امنیت آنان در هر جاى دنیا، ناتوانند. (وعد اللّه الذین ءامنوا ... لیستخلفنّهم فى الأرض ... لاتحسبنّ الذین کفروا معجزین فى الأرض) برداشت فوق، از ارتباط میان این آیه و دو آیه قبل، استفاده شده است.
۴ - تحولات تاریخ بشر، با اراده خدا و متأثر از مشیت او است. (وعد اللّه الذین ءامنوا منکم و عملوا الصلحت لیستخلفنّهم فى الأرض ... لاتحسبنّ الذین کفروا معجزین فى الأرض)
۵ - جایگاه کافران، آتش است. (الذین کفروا ... مأویهم النار)
۶ - فرجام و سرنوشت کافران، فرجام و سرنوشتى بد و ناخوشایند (الذین کفروا ... مأویهم النار و لبئس المصیر)
۷ - کفر، عامل بد فرجامى و سرنوشتى ناگوار (الذین کفروا ... و مأویهم النار و لبئس المصیر)
۸ - دلدارى خداوند به پیامبر(ص) و مؤمنان در برابر توطئه ها و ضربات دشمن (لاتحسبنّ الذین کفروا معجزین فى الأرض و مأویهم النار و لبئس المصیر) برداشت یاد شده، طبق گفته مفسران به خاطر این است که آیه شریفه، درصدد دلدارى به پیامبر(ص) و مؤمنان است.
موضوعات مرتبط
- تاریخ: منشأ تحولات تاریخ ۴
- جهنمیان ۵:
- حق طلبان : قدرت حق طلبان ۱، ۲
- خدا: آثار اراده خدا ۴; آثار مشیت خدا ۴; حتمیت وعده هاى خدا ۳
- دشمنان: توطئه دشمنان ۸
- فرجام: عوامل فرجام شوم ۷
- کافران: حتمیت عجز کافران ۲; سرنوشت شوم کافران ۶; عجز کافران ۱، ۳; فرجام شوم کافران ۶; فرجام کافران ۵; کافران در جهنم ۵
- کفر: آثار کفر ۷
- مؤمنان: حتمیت امنیت مؤمنان ۳; حتمیت پیروزى مؤمنان ۳; حتمیت حاکمیت مؤمنان ۳; دلدارى به مؤمنان ۸; قدرت مؤمنان ۱
- محمد(ص): دلدارى به محمد(ص) ۸
