الإسراء ٧٤

از الکتاب
نسخهٔ تاریخ ‏۳۱ خرداد ۱۳۹۴، ساعت ۰۴:۵۹ توسط 127.0.0.1 (بحث) (افزودن سال نزول)


ترجمه

و اگر ما تو را ثابت قدم نمی‌ساختیم (و در پرتو مقام عصمت، مصون از انحراف نبودی)، نزدیک بود به آنان تمایل کنی.

|و اگر استوارت نكرده بوديم همانا نزديك بود كمى به سوى آنها متمايل شوى
و اگر تو را استوار نمى‌داشتيم، قطعاً نزديك بود كمى به سوى آنان متمايل شوى.
و اگر ما تو را ثابت قدم نمی‌گردانیدیم نزدیک بود که به آن مشرکان اندک تمایل و اعتمادی پیدا کنی.
و اگر تو را ثابت قدم نمی داشتیم، همانا نزدیک بود اندکی به سوی آنان متمایل شوی.
و اگر نه آن بود كه پايداريت داده بوديم، نزديك بود كه اندكى به آنان ميل كنى.
و اگر گامت را استوار نداشته بودیم، چه بسا نزدیک بود که اندک گرایشی به آنان بیابی‌
و اگر نه آن بود كه تو را استوار داشتيم، نزديك بود كه اندكى به آنان گرايش كنى
و اگر ما تو را استوار و پابرجای (بر حق) نمی‌داشتیم، دور نبود که اندکی بدانان بگرائی.
و اگر تو را استوار نمی‌داشتیم، همانا بی‌چون نزدیک بود کمی سوی آنان متمایل شوی.
و اگر نه استوار می‌داشتیمت همانا نزدیک بود که کج شوی بسوی ایشان چیزی اندک‌


الإسراء ٧٣ آیه ٧٤ الإسراء ٧٥
سوره : سوره الإسراء
نزول : ٨ بعثت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ١١
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«لَقَدْ کِدتَّ تَرْکَنُ»: نزدیک بود که بدیشان اعتماد و به جانب ایشان میل کنی.


تفسیر

نکات آیه

۱- پیامبر(ص) از ترفندهاى لغزش آفرین مشرکان و کمترین تمایل به آنان، در پرتو ثبات قدم اعطا شده به او از جانب خداوند، در امان بود. (و لولا أن ثبّتنک لقد کدتّ ترکن إلیهم شیئًا قلیلاً)

۲- پیامبر(ص)، در مواضع دینى - اجتماعى خویش - به عنایت خداوند - معصوم بود. (و لولا أن ثبّتنک لقد کدتّ ترکن إلیهم شیئًا قلیلاً)

۳- پیامبر(ص)، نیازمند امدادهاى الهى براى پایدار ماندن بر طریق وحى (و لولا أن ثبّتنک لقد کدتّ ترکن إلیهم)

۴- امتنان خدا بر پیامبر(ص)، به خاطر مصون داشتن او از کمترین لغزش در انجام رسالت خویش (و لولا أن ثبّتنک لقد کدتّ ترکن إلیهم شیئًا قلیلاً)

۵- پیامبر(ص)، در انجام رسالت خویش، با شدیدترین و سنگین ترین ترفندها و توطئه ها از سوى کافران و مشرکان رو به رو شد. (و لولا أن ثبّتنک لقد کدتّ ترکن إلیهم) از اینکه شخصیت بزرگى چون پیامبر(ص) نزدیک بود در برخى مواضع خویش، به سازش کشیده شود و نیز یادآورى این نکته که اگر خدا به کمک او نمى آمد، چنین حادثه اى رخ مى نمود، حکایت از حقیقت یاد شده دارد.

۶- امکان تأثیرپذیرى پیامبر(ص) از توطئه و ترفندهاى دشمنان (و لولا أن ثبّتنک لقد کدتّ ترکن إلیهم شیئًا قلیلاً)

۷- رهبران دینى، در معرض خطر عقب نشینى از برخى مواضع اصولى خویش، در برابر کافران (و لولا أن ثبّتنک لقد کدتّ ترکن إلیهم شیئًا قلیلاً)

۸- رهبران دینى، باید همواره بر مواضع اصولى خویش ثابت و استوار بوده و در برابر کافران و دشمنان، سازش ناپذیر باشند. (و لولا أن ثبّتنک لقد کدتّ ترکن إلیهم شیئًا قلیلاً)

۹- کمترین تمایل و کوچک ترین اتکا به کافران، ممنوع است. (و لولا أن ثبّتنک لقد کدتّ ترکن إلیهم شیئًا قلیلاً) از اینکه خداوند مى فرماید: «اگر ما ثبات قدم به تو نداده بودیم، نزدیک بود که تو اندکى به آنان تمایل و اتکا بکنى» استفاده مى شود که تمایل به کافران ممنوع است.

روایات و احادیث

۱۰- «قال الرضا(ع): ممّا نزل بإیاک أعنى و اسمعى یا جارة خاطب الله عزّوجلّ بذلک نبیه و أراد به أُمّته قوله: ... «و لولا أن ثبتناک لقد کدتّ ترکن إلیهم شیئاً قلیلاً»...;[۱] امام رضا(ع) فرمود: از جمله آیاتى که بر سبک و روش [مثال معروف عرب]«إیّاک أعنى و اسمعى یا جارة» نازل گردید و آن هم بدین معنا که خداوند - عزّوجلّ - به پیامبر(ص) خطاب مى کند ولى مقصود و مراد امت اوست; این آیه شریفه است: «و لولا أن ثبّتناک لقد کدتّ ترکن إلیهم شیئاًقلیلاً»...».

موضوعات مرتبط

  • تبلیغ: عصمت در تبلیغ ۴
  • خدا: امتنان خدا ۴
  • دشمنان: آثار توطئه دشمنان ۶
  • رهبران دینى: اصول گرایى رهبران دینى ۸; ثبات قدم رهبران دینى ۸; خطر انعطاف پذیرى رهبران دینى ۷; سازش ناپذیرى رهبران دینى ۸; لغزشگاههاى رهبران دینى ۷; مسؤولیت رهبران دینى ۸
  • قرآن: مخاطبان قرآن ۱۰
  • کافران: آثار توطئه کافران ۷; توطئه کافران ۵
  • گرایشها: گرایش به کافران ۱۰; گرایش به مشرکان ۱; ممنوعیت گرایش به کافران ۹
  • لطف خدا: مشمولان لطف خدا ۲
  • محمد(ص): آثار ثبات قدم محمد(ص) ۱; امکان انعطاف پذیرى محمد(ص) ۶; تاریخ محمد(ص) ۵; توطئه علیه محمد(ص) ۵; عصمت محمد(ص) ۱، ۴; محمد(ص) و خطا۱; مشکلات محمد(ص) ۵; مقامات محمد(ص) ۲; منت بر محمد(ص) ۴; منشأ عصمت محمد(ص) ۲; نیازهاى معنوى محمد(ص) ۳
  • مشرکان: توطئه مشرکان ۵
  • نیازها: نیاز به امدادهاى خدا ۳

منابع

  1. عیون أخبارالرضا، ج ۱، ص ۲۰۲، ح ۱، ب ۱۵; نورالثقلین، ج ۳، ص ۱۹۷، ح ۳۶۰.