نتایج جستجو

آیات شامل این کلمه ريب‌ (۳۶ بار) اللّه الّذِين مُسْرِف يُجَادِلُون فِي هُو مَن آيَات يُضِل بِغَيْر کَذٰلِک سُلْطَان رَسُولا أَتَاهُم بَعْدِه مِن در حال

آیات شامل این کلمه ريب‌ (۳۶ بار) وَ قُلُوبُهُم الْآخِر فَهُم فِي الْيَوْم رَيْبِهِم يَتَرَدّدُون بِاللّه يُؤْمِنُون لَو أَرَادُوا لا الّذِين يَسْتَأْذِنُک

آیات شامل این کلمه ريب‌ (۳۶ بار) هم‌ (۳۸۹۶ بار) وَ فِي يَتَرَدّدُون لَو فَهُم أَرَادُوا قُلُوبُهُم ارْتَابَت الْخُرُوج لَأَعَدّوا الْآخِر لَه الْيَوْم

با شک در قیامت و یا حقانیت قرآن است. ريب‌ (۳۶ بار) وَ إِن مِن فَعِدّتُهُن لا غَرّتْکُم نِسَائِکُم تَرَبّصْتُم نَشْتَرِي بِاللّه اللاّئِي ثَلاَثَة أَشْهُر

ايمان‌ بخدا و روز قيامت‌ ندارند و قلوب‌ ‌آنها‌ مشكوك‌ و داراي‌ ريب‌ ‌است‌ و اينها ‌در‌ ريب‌ و شك‌ ‌خود‌ ترديد دارند نميدانند حق‌ ‌است‌ ‌ يا ‌ باطل‌. لا يَستَأذِنُك‌َ

‌است‌ «لا رَيب‌َ فِيه‌ِ» ريب‌ بمعني‌ شك‌ ‌است‌ ولي‌ ‌در‌ جايي‌ ‌که‌ محل‌ شك‌ّ نيست‌ و نبايد كسي‌ شك‌ نمايد و ظاهر اينست‌ ‌که‌ گمان‌ بد ‌را‌ ريب‌ گويند لذا

اطلاق‌ كتاب‌ ‌بر‌ مكتوب‌ بسيار متعارف‌ ‌است‌. جلد 14 - صفحه 444 لا رَيب‌َ فِيه‌ِ ريب‌ ‌به‌ معني‌ شك‌ ‌است‌ ‌در‌ موردي‌ ‌که‌ جاي‌ شك‌ نباشد ‌از‌ شدت‌ وضوح‌

غيب نور الا جنن حقق نزل عن انث صدق سمع نذر انس نصر ذلک وکل دون جىء کيد کذب ريب شکر لما خزن ظلم الى رئى يقن غير امر کثر نن قلب دعو اجر ثقل غرم وعد عهد ولى

حسب رسل سوى ولى امر جعل امم هى ذکر اذن کلل تلو الى انس ابو عبس حمى لکن عاد ريب ضعف طعم موت خير

‌هر‌ آينه‌ آينده‌ ‌است‌ و هيچ‌ ريب‌ و شكّي‌ ‌در‌ ‌او‌ نيست‌ و لكن‌ اكثر ناس‌ نميدانند. إِن‌َّ السّاعَةَ لَآتِيَةٌ لا رَيب‌َ فِيها زيرا ‌اگر‌ قيامت‌ نباشد

اطلاق‌ كتاب‌ ‌بر‌ مكتوب‌ بسيار متعارف‌ ‌است‌. جلد 14 - صفحه 444 لا رَيب‌َ فِيه‌ِ ريب‌ ‌به‌ معني‌ شك‌ ‌است‌ ‌در‌ موردي‌ ‌که‌ جاي‌ شك‌ نباشد ‌از‌ شدت‌ وضوح‌

يقين نداريم.» و چون به شما گفته شد که وعده خدا حق است و در قیامت هیچ شک و ریب نیست شما گفتید: قیامت چیست؟ نمی‌فهمیم، بس خیالی پیش خود می‌کنیم و به آن هیچ

بگو منتظر بمانيد من با شما از منتظرانم. [طور:30]. ريب به معنى قلق و اضطراب و منون به معنى مرگ است ريب المنون يعنى آشفتگى مرگ يعنى: بلكه مى‏گويند شاعر است

ميرفتند و بدرستي‌ ‌که‌ ‌آنها‌ ‌هر‌ آينه‌ ‌در‌ شك‌ ‌از‌ ‌آن‌ عذاب‌ و ‌در‌ ريب‌ هستند. وَ لَقَد آتَينا مُوسَي‌ الكِتاب‌َ همين‌ نحوي‌ ‌که‌ ‌بر‌ پيغمبر صلّي‌

برزخ‌ و صحراي‌ محشر و بعث‌ و نشر و نامه عمل‌ تماما. لَصادِق‌ٌ جاي‌ انكار و ريب‌ و شك‌ نيست‌، بلكه‌ مسئله معاد ‌از‌ ضروريات‌ عقليه‌ ‌است‌. ] (آیه 5)- بعد

تَتَذَکّرُون إِن الصّالِحَات السّاعَة عَمِلُوا لَآتِيَة آمَنُوا الّذِين رَيْب الْبَصِير در حال بارگیری...

إِلاّ إِن ظَنّا السّاعَة نَدْرِي نَحْن قُلْتُم بِمُسْتَيْقِنِين فِيهَا بَدَا رَيْب لا در حال بارگیری...

آیات شامل این کلمه اتى‌ (۵۵۳ بار) السّاعَة وَ أَن کُل لا أَکَاد رَيْب أُخْفِيهَا إِن لِذِکْرِي الصّلاَة فِيهَا قَدِير لِتُجْزَى شَيْء أَقِم نَفْس عَلَى

مَا لا وَ السّاعَة أَ شَرّ أَنّا قُلْتُم أُرِيد فِيهَا رَصَدا إِن شِهَابا رَيْب بِمَن نَظُن فِي لَه إِلاّ الْأَرْض ظَنّا يَجِد أَم الْآن أَرَاد حَق بِهِم

تُفْلِحُوا بَلاَغ لِيَذّکّر السّاعَة أُولُوا الْحِسَاب لَن هٰذَا لا الْأَلْبَاب رَيْب در حال بارگیری...

نَتَرَبّص يَقُولُون فَلْيَأْتِنَا بِآيَة بِه أَم مَجْنُون افْتَرَاه کَمَا رَيْب تُؤْمِنُون کَرِيم الْمَنُون قُل أُرْسِل تَرَبّصُوا رَسُول بِکَاهِن أَحْلاَم

کُفُورا أَکْثَر النّاس لَو مَثَل لِيَذّکّرُوا الظّالِمُون فِيه بَيْنَهُم رَيْب کُل قُل مِن لا صَرّفْنَاه لَقَد أَجَلا الْقُرْآن قَالُوا کَثِيرا هٰذَا أَنْتُم

الصّلاَة بِهِم قَصَصِهِم فِيه عَلَيْه الْحَکِيم يَدَيْه أَرْکَسَهُم تُسَوّى رَيْب لَو عِنْد عَرّف بَعْضَه الرّسُول الْقِيَامَة تَفْصِيل لَقَد در حال بارگیری

حيض جعل ل ما قدر شىء ظهر يئس شهر لم الا ثلث ولد زوج حمل اول کلل انن عدد نسو ريب ف وله قول ه اجل اله الله جوف نکر فى وضع قلب دعو

نسو اللائى اذى عزل ان هو فى قول حمل لا عن لم اول ل يئس قرب کم ک اجل شهر ثلث ريب عدد طهر قدر ذکر سئل هم شىء حتى لعل کلل حيض اذا وضع انس وله اتى

غَفُور عَذَابا إِن الْحُوت رَحِيم الْمَنُون عِبَادِي أُجِيب قُل أَدْخِل رَيْب حُسْنا عَذَاب أَوَيْنَا الْمُتَرَبّصِين يَکْفُر لا دَعْوَة سَأَلَک فَمَن

‌از‌ مسلميات‌ تمام‌ شيعه‌ ‌است‌. دوم‌ عصمت‌ ‌از‌ خطاء و سهو و نسيان‌ و شك‌ و ريب‌. بعضي‌ منكر شدند ‌حتي‌ كتاب‌ سهو النبي‌ نوشتند و استناد بظواهر بعض‌ آيات‌

مِثْلَيْهَا أَنّى فَلِم سَمِعْنَا بِالّذِي قَد هَلَک فِيهَا نَدْرِي قُل رَيْب مُفْسِدِين يَکُون قَتَلْتُمُوهُم فِي يَبْعَث أَصَبْتُم الرّحِيم لَنَا جَاءَکُم

يُشْرِکُون بَعْد فِيه مُعْرِضُون عَلَيْهِم لِيَحْکُم إِن إِنّه مَا بِمَا فَرِيق رَيْب السّعِير لَکُم ذٰلِک لَو آتَيْنَاهُم يَسْتَأْذِن نَبَذَه کِتَاب قُلُوب مِنْکُم

غَافِلا ذٰلِک فَاتّبِعُوا نَجْوَى الْمُرْسَلِين لِيَوْم الْمُؤْمِنِين يَجْحَد رَيْب تَحِل فَقَالُوا مِنْکُم الْمَوْت يَتُب رُءُوسِهِم مِمّا آبَاؤُکُم جَمِيعا

نَذْهَبَن بِالّذِي فِيهَا أَنّا مُبِين بِه فَإِمّا قَوْمَک کَمَا کَارِهُون رَيْب سَعِيرا تُرَاب بِاللّه اللّه لِلْحَق الّذِين لِلّه فَأَمّا کَافِرُون فَسَوْف

يا مى‏ترسند كه خدا و رسول بر آنها ستم كند. ام الله ان اله هم خوف وله على ريب رسل مرض ه بل قلب اول فى

حَکِيم الرّحْمٰن الْمُرْسَلِين قَلِيلا لِتُنْذِر يَمَسّه عَلَى قَوْما لَمِن رَيْب أَ مَکْنُون حَمِيد کَاهِن يُقَال فَبِهٰذَا لَو إِنّک بِقَوْل السّمَاوَات

هلک نعم اوى ائى شرب حرم حمل عند جىء علو رسل حصد خرج کذب ايى فسد بدر موسى ريب قتر شىء نزل قصو نفق قتل علم نفس جدل جوب اذا ذنب رجل خير صحب هدى کبر فرش سلط

علم عمل ترک ضئن ذا وصى اکل قرب حکم تمم فوق ولد عن ک رجم ظهر قوم عشر ربع بعد ريب سبل عتو هاتين ورى سخر امم شطن کتم حسب معز اتى نن صرصر ابد

فِي‌ لَبس‌ٍ مِن‌ خَلق‌ٍ جَدِيدٍ بلكه‌ اينها ‌در‌ گمراهي‌ و جهالت‌ و شك‌ و ريب‌ هستند ‌از‌ خلق‌ جديد ‌که‌ ‌از‌ خاك‌ دو مرتبه‌ زنده‌ كند و خلق‌ كند خلقت‌

[غافر:34]. در بعضى از آيات شك با «مديب» توصيف شده است مثل [هود:62]. در «ريب» از رمخشرى نقل شد كه آن به معنى قلق ئ اضطراب است على هذا شك مريب يعنى: شك

تو خواه‌ ‌از‌ سخنم‌ پند گير خواه‌ ملال‌ المُبِين‌ُ ‌که‌ جايي‌ ‌بر‌ شك‌ و ريب‌ نماند و نگويند: نفهميدم‌ و درك‌ نكرديم‌. ] (آیه 12)- و از آنجا که معرفت مبدأ

شکک الله على ربب انتم صوب خون الذى قول الى امم مرى امن ردد ذکر کبر جىء ان ريب قبل فتن ويل ذلک عن يوسف حصد صنع دين قلب قلل حظظ نسى اتى قرع خمد الم او ايانا

مِنْکُم فَلْيَتَوَکّل لَهُم آبَاءَهُم قَوِي يَتَبَيّن إِذَا لِمَن کَانُوا رَيْب الْمُؤْمِنُون يُدْخِلُهُم سُوءا عَزِيز خَاسِرِين در حال بارگیری...

امر نا نعم خير ربب کبر ها الا قسم بعد وقى کذب غضب ضرر نزع حسس جنب جىء عذب ريب عدد خشى نصب ثم الم ذهب ايى دعو نصر نئى ائى ولى

خَوْض خُلِقُوا دَافِع دَعّا ذُرّيّتَهُم ذُرّيّتُهُم رَبّهُم رَبّک رَق رَهِين رَيْب زَوّجْنَاهُم سَاقِطا سَبّح سَحَاب سَوَاء سَيْرا سُبْحَان سُرُر سُلّم شَاعِر

‌که‌ ايمان‌ تحقق‌ پيدا نميكند مگر بچهار چيز اول‌ يقين‌ ‌که‌ خالي‌ ‌از‌ شك‌ و ريب‌ و ظن‌ ‌باشد‌ بجميع‌ آنچه‌ ‌در‌ ايمان‌ مدخليت‌ دارد. دوم‌: اعتقاد ‌که‌ بمعني‌

‌که‌ ايمان‌ تحقق‌ پيدا نميكند مگر بچهار چيز اول‌ يقين‌ ‌که‌ خالي‌ ‌از‌ شك‌ و ريب‌ و ظن‌ ‌باشد‌ بجميع‌ آنچه‌ ‌در‌ ايمان‌ مدخليت‌ دارد. دوم‌: اعتقاد ‌که‌ بمعني‌

ذُوقُوا ذُکّر ذُکّرُوا رَب رَبّنَا رَبّه رَبّهُم رَبّهِم رَبّک رَزَقْنَاهُم رَيْب رُءُوسِهِم رُوحِه زَرْعا سَبّحُوا سَمِعْنَا سَنَة سَوّاه سُجّدا سُلاَلَة

مَرْجِعُکُم النّعِيم السّمَاوَات قِيل حَتّى شَيْئا جِئْنَا فَلَمّا مَکْذُوب وَعْد رَيْب عَلَيْهِم فَلَهَا يَخِرّون وُجُوهَکُم وَالِدِه بِکُم أَيّهَا مَثْوَى تَذَکّرُون

هما شهد اوى عند جىء حتى امر انس يا سبق هذا ذا الذى بلو ام اول اولاء عبد هزء ريب ثوب عدد مرض شىء لو ى غفر لما طوف حسن زخرف ربص بلد ليس رسل هؤلاء جنن ذوق جهنم

سمع الذى حتى خرج بغى فتن نا جهنم فوز بلو هدى مرج جىء ليس صير ثقل ضرر کلل ريب نذر وسل اتى جبى کره درج خير وجد لما نفر ثوى ظلم نصر اجر غير

‌که‌ ‌بر‌ ‌او‌ نازل‌ ‌شده‌. إِنَّه‌ُ الحَق‌ُّ مِن‌ رَبِّنا محققا بدون‌ شك‌ و ريب‌ ‌او‌ حق‌ ‌است‌ و ‌از‌ جانب‌ پروردگار ماست‌. إِنّا كُنّا مِن‌ قَبلِه‌ِ مُسلِمِين‌َ

‌که‌ ايمان‌ تحقق‌ پيدا نميكند مگر بچهار چيز اول‌ يقين‌ ‌که‌ خالي‌ ‌از‌ شك‌ و ريب‌ و ظن‌ ‌باشد‌ بجميع‌ آنچه‌ ‌در‌ ايمان‌ مدخليت‌ دارد. دوم‌: اعتقاد ‌که‌ بمعني‌

وعده‌اى ندادند.» و نیز در آن هنگام منافقان و آنان که در دلهاشان مرض (شک و ریب) بود (با یکدیگر) می‌گفتند: آن وعده (فتح و نصرتی) که خدا و رسول به ما دادند

‌او‌ اقامه‌ شود ‌حتي‌ ‌اگر‌ معاينه‌ شود باز ‌هم‌ باور نميكند و ‌در‌ شك‌ و ريب‌ ‌است‌ و انكار ميكند مريه‌ و مراء مجادله‌ ‌است‌ ‌بر‌ ابطال‌ حق‌ّ و اثبات‌

كانَ فيهِما الِهَةٌ اِلّا اللّهُ لَفَسَدَتا - اِنَّ السّاعَةَ آتِيَةٌ لا رَيْبَ فيها - اِنَّ اللّهَ يَبْعَثُ مَنْ فى الْقُبُور - يَوْمَ تَجِدُ كُلُّ نَفْسٍ

كانَ فيهِما الِهَةٌ اِلّا اللّهُ لَفَسَدَتا - اِنَّ السّاعَةَ آتِيَةٌ لا رَيْبَ فيها - اِنَّ اللّهَ يَبْعَثُ مَنْ فى الْقُبُور - يَوْمَ تَجِدُ كُلُّ نَفْسٍ

معجزات و ادلّه روشن (به رسالت) آمد و دایم از آیاتی که برای شما آورد در شک و ریب بماندید تا آنکه یوسف از دنیا برفت، گفتید که دیگر خدا پس از یوسف هرگز رسولی

الْآخِر يُحَاوِرُه أُولٰئِک عِنْد تُخْرَجُون يَقْدِرُون أُسْلِم أَزْوَاجا رَيْب لٰکِنّا الْيَوْم رَجُلا عَلَى مَکْر کَذٰلِک فِي رَبّک عِيسَى بِاللّه کُنْتُم

كانَ فيهِما الِهَةٌ اِلّا اللّهُ لَفَسَدَتا - اِنَّ السّاعَةَ آتِيَةٌ لا رَيْبَ فيها - اِنَّ اللّهَ يَبْعَثُ مَنْ فى الْقُبُور - يَوْمَ تَجِدُ كُلُّ نَفْسٍ

دليل‌ واضح‌ و روشن‌ ‌است‌ ‌که‌ حق‌ ‌را‌ نشان‌ ميدهد و قابل‌ هيچگونه‌ شك‌ و ريب‌ نباشد و اطلاق‌ ‌بر‌ شهادت‌ دو نفر عادل‌ ‌در‌ باب‌ اثبات‌ قضايا و مرافعه‌

اعتقاد قلبي‌ ‌که‌ دل‌ بستگي‌ و ‌در‌ بند بودن‌. سوّم‌ يقين‌ قطعي‌ ‌که‌ شك‌ و ريب‌ و ظن‌ّ نباشد. چهارم‌ تسليم‌ و زير بار دين‌ رفتن‌ ‌است‌. بِاللّه‌ِ وَ رُسُلِه‌ِ

رَبّک رَحْمَة رَحْمَتَه رَحْمَتِه رَزَقْنَاهُم رَسُولا رَوَاکِد رَوْضَات رَيْب رُوحا سَبَقَت سَبِيل سَيّئَة شَاء شَدِيد شَرَع شَرَعُوا شَيْء شَک شَکُور

«ظَهِیراً»: پشتیبان. کمک‌کننده (نگا: تحریم / . وَ إِنْ‌ کُنْتُمْ‌ فِي‌ رَيْبٍ‌ مِمَّا... (۴) أَمْ‌ يَقُولُونَ‌ افْتَرَاهُ‌ قُلْ‌... (۵) از طریق سعید یا

را به فتنه افکندید و انتظار (هلاکت مؤمنان) داشتید و (در کار دین) به شک و ریب بودید و آرزوهای دنیا فریبتان داد تا وقتی که امر خدا (یعنی مرگ) فرا رسید و

ساخته به آنكه تنزيل آن از جانب پروردگار عالميان است، و تقرير آن فرموده به نفى ريب از آن و از روى انكار قول مشركان و تعجب از آن اضراب نموده از آن به آنچه كفار

كَتَب‌َ عَلي‌ نَفسِه‌ِ الرَّحمَةَ لَيَجمَعَنَّكُم‌ إِلي‌ يَوم‌ِ القِيامَةِ لا رَيب‌َ فِيه‌ِ انعام‌ ‌آيه‌ 12 و شاهد ‌بر‌ ‌اينکه‌ دعوي‌ حديث‌ شريف‌ ‌است‌، ‌که‌

يَهْدِيهِ إِلى‌ عَذابِ السَّعِيرِ «4» يا أَيُّهَا النَّاسُ إِنْ كُنْتُمْ فِي رَيْبٍ مِنَ الْبَعْثِ فَإِنَّا خَلَقْناكُمْ مِنْ تُرابٍ ثُمَّ مِنْ نُطْفَةٍ ثُمَّ

كَتَب‌َ عَلي‌ نَفسِه‌ِ الرَّحمَةَ لَيَجمَعَنَّكُم‌ إِلي‌ يَوم‌ِ القِيامَةِ لا رَيب‌َ فِيه‌ِ انعام‌ ‌آيه‌ 12 و شاهد ‌بر‌ ‌اينکه‌ دعوي‌ حديث‌ شريف‌ ‌است‌، ‌که‌

كَتَب‌َ عَلي‌ نَفسِه‌ِ الرَّحمَةَ لَيَجمَعَنَّكُم‌ إِلي‌ يَوم‌ِ القِيامَةِ لا رَيب‌َ فِيه‌ِ انعام‌ ‌آيه‌ 12 و شاهد ‌بر‌ ‌اينکه‌ دعوي‌ حديث‌ شريف‌ ‌است‌، ‌که‌

قدرت و اراده فرط رحمت الهى، لِلْمُوقِنِينَ‌: براى يقين كنندگان و آنانكه زنگ ريب و شك از قلوب خود زدوده، به آيات سبحانى معرفت حاصل كنند. و تخصيص به موقنين

حقّ و حدّ خود كه تأمّل در آيات الهى و معجزات انبيا است تجاوز نموديد و شك و ريب را در دل خود جاى داديد ديگر نور حق در قلب شما تابش نميكند كسانيكه بدون حجّت

‌تا‌ صورت‌ بندي‌ شود ‌که‌ ميفرمايد: يا أَيُّهَا النّاس‌ُ إِن‌ كُنتُم‌ فِي‌ رَيب‌ٍ مِن‌َ البَعث‌ِ فَإِنّا خَلَقناكُم‌ مِن‌ تُراب‌ٍ ثُم‌َّ مِن‌ نُطفَةٍ ثُم‌َّ

يُحْيِيكُمْ ثُمَّ يُمِيتُكُمْ ثُمَّ يَجْمَعُكُمْ إِلى‌ يَوْمِ الْقِيامَةِ لا رَيْبَ فِيهِ وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَعْلَمُونَ «26» وَ لِلَّهِ مُلْكُ

قرآن‌ ‌را‌ كجا ميتوانند مثل‌ يك‌ سوره‌ ‌آن‌ ‌را‌ بياورند وَ إِن‌ كُنتُم‌ فِي‌ رَيب‌ٍ مِمّا نَزَّلنا عَلي‌ عَبدِنا فَأتُوا بِسُورَةٍ مِن‌ مِثلِه‌ِ وَ ادعُوا

رَبّه رَبّهَا رَبّهُم رَبّهِم رَبّک رَحِيم رَحْمَة رَسُول رَسُولا رَمْزا رَيْب رُسُل رُسُلِک رِزْقا رِضْوَان زَکَرِيّا سَبِيل سَبِيلا سَبِيلِي سَبّح سَرِيع

همه‌ بسوي‌ ‌او‌ ‌است‌ ‌که‌ مي‌فرمايد: فَكَيف‌َ إِذا جَمَعناهُم‌ لِيَوم‌ٍ لا رَيب‌َ فِيه‌ِ وَ وُفِّيَت‌ كُل‌ُّ نَفس‌ٍ ما كَسَبَت‌ وَ هُم‌ لا يُظلَمُون‌َ آل‌

الْمُسِي‌ءُ قَلِيلاً ما تَتَذَكَّرُونَ (58) إِنَّ السَّاعَةَ لَآتِيَةٌ لا رَيْبَ فِيها وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يُؤْمِنُونَ (59) وَ قالَ رَبُّكُمُ

الْمُسِي‌ءُ قَلِيلاً ما تَتَذَكَّرُونَ (58) إِنَّ السَّاعَةَ لَآتِيَةٌ لا رَيْبَ فِيها وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يُؤْمِنُونَ (59) وَ قالَ رَبُّكُمُ

‌از‌ آوردن‌ يك‌ سوره‌ مثل‌ قرآن‌ درك‌ كردند لذا ميفرمايد ذلِك‌َ الكِتاب‌ُ لا رَيب‌َ فِيه‌ِ بقره‌ ‌آيه‌ 1، ‌پس‌ تكذيب‌ ‌آنها‌ جز عصبيت‌ و عناد منشأي‌ نداشته‌

يُحْيِيكُمْ ثُمَّ يُمِيتُكُمْ ثُمَّ يَجْمَعُكُمْ إِلى‌ يَوْمِ الْقِيامَةِ لا رَيْبَ فِيهِ وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَعْلَمُونَ «26» وَ لِلَّهِ مُلْكُ

مُجْرِمِينَ (31) وَ إِذا قِيلَ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَ السَّاعَةُ لا رَيْبَ فِيها قُلْتُمْ ما نَدْرِي مَا السَّاعَةُ إِنْ نَظُنُّ إِلاَّ ظَنًّا وَ ما

ارشاد است و اگر مصلحت عامه است نصيحت تامه است و اگر اخبار از غيب است پند بلا ريب است و ابدا اختلافى در آن روى نداده و البته چنين كتابى با اين تفصيل اتيانش

خداوند را تنزيه مى‌نمايد. خداوند در معرّفى قرآن فرمود: «ذلِكَ الْكِتابُ لا رَيْبَ فِيهِ» «1» و در معرّفى پيامبر فرمود: «ما يَنْطِقُ عَنِ الْهَوى‌»، تا حجّت

خداوند را تنزيه مى‌نمايد. خداوند در معرّفى قرآن فرمود: «ذلِكَ الْكِتابُ لا رَيْبَ فِيهِ» «1» و در معرّفى پيامبر فرمود: «ما يَنْطِقُ عَنِ الْهَوى‌»، تا حجّت

حقّ و حدّ خود كه تأمّل در آيات الهى و معجزات انبيا است تجاوز نموديد و شك و ريب را در دل خود جاى داديد ديگر نور حق در قلب شما تابش نميكند كسانيكه بدون حجّت

كتاب خدا بطوريكه موجب تشويش و اضطراب آنها شده در كليّه عقائد و اعمال چون ريب اقوى از شك است و بر مستقر و مؤثر آن اطلاق ميشود و خداوند تحقيقا تمام بندگانرا

ماندند و شمه‌اى از اين مقوله در اوائل سوره بقره ذيل آيه‌ وَ إِنْ كُنْتُمْ فِي رَيْبٍ مِمَّا نَزَّلْنا عَلى‌ عَبْدِنا گذشت و در آيه اخيره بيان فرموده عدم استعداد

نداشتن آنها به وقت آن يا به جهت تهكم. دوم: مبالغه است در وصف آنها به شك و ريب در وقوع آخرت و برطرف ننمودن آن با قدرت. سوم: صفت آنها به عدم علم به كينونت

جلد 17 - صفحه 32 چنانچه‌ ميفرمايد: يا أَيُّهَا النّاس‌ُ إِن‌ كُنتُم‌ فِي‌ رَيب‌ٍ مِن‌َ البَعث‌ِ فَإِنّا خَلَقناكُم‌ مِن‌ تُراب‌ٍ ثُم‌َّ مِن‌ نُطفَةٍ ثُم‌َّ

اسماي‌ ‌او‌ ساعت‌ ‌است‌ چنانچه‌ ميفرمايد: (وَ أَن‌َّ السّاعَةَ آتِيَةٌ لا رَيب‌َ فِيها وَ أَن‌َّ اللّه‌َ يَبعَث‌ُ مَن‌ فِي‌ القُبُورِ) حج‌ آيه 7. (إِن‌َّ

اول‌ ‌اينکه‌ تفسير ‌در‌ اول‌ سوره بقره‌ آيه شريفه‌ الم‌ ذلِك‌َ الكِتاب‌ُ لا رَيب‌َ فِيه‌ِ اسامي‌ قرآن‌ ‌را‌ ذكر كرده‌ايم‌ و ‌لو‌ اينكه‌ مكتوبا نازل‌ نشده‌

موقف و هر موقفش هزار سال و مجموع پنجاه هزار سال شود. تَنْزِيلُ الْكِتابِ لا رَيْبَ فِيهِ مِنْ رَبِّ الْعالَمِينَ «2» أَمْ يَقُولُونَ افْتَراهُ بَلْ هُوَ الْحَقُّ

ماندند و شمه‌اى از اين مقوله در اوائل سوره بقره ذيل آيه‌ وَ إِنْ كُنْتُمْ فِي رَيْبٍ مِمَّا نَزَّلْنا عَلى‌ عَبْدِنا گذشت و در آيه اخيره بيان فرموده عدم استعداد

نعمت و صابر بودى در بليّه. يا ايمان آورنده از سر اطمينان و يقين بدون خلجان ريب و شكّى در وحدانيّت من، يا ايمنى از خوف و حزن و عتاب و عذاب من؛ «1» شبيه اين

وَ الَّذِينَ‌ يُؤْمِنُونَ‌ بِمَا... (۰) الم‌ (۰) ذٰلِکَ‌ الْکِتَابُ‌ لاَ رَيْبَ‌ فِيهِ‌... (۱) إِنَ‌ الَّذِينَ‌ کَفَرُوا سَوَاءٌ... (۰) خَتَمَ‌ اللَّهُ‌

سوره‌ قصار ‌آن‌ معجزه‌ ‌است‌ ‌که‌ صريحا فرياد ميزند ‌که‌ وَ إِن‌ كُنتُم‌ فِي‌ رَيب‌ٍ مِمّا نَزَّلنا عَلي‌ عَبدِنا فَأتُوا بِسُورَةٍ مِن‌ مِثلِه‌ِ وَ ادعُوا

الْمُسِي‌ءُ قَلِيلاً ما تَتَذَكَّرُونَ (58) إِنَّ السَّاعَةَ لَآتِيَةٌ لا رَيْبَ فِيها وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يُؤْمِنُونَ (59) وَ قالَ رَبُّكُمُ

19. چنانچه‌ اطلاق‌ كتاب‌ ‌هم‌ ‌بر‌ قرآن‌ مانعي‌ ندارد: ذلِك‌َ الكِتاب‌ُ لا رَيب‌َ فِيه‌ِ هُدي‌ً لِلمُتَّقِين‌َ بقره‌ ‌آيه‌ 2. و اطلاق‌ جمع‌ ‌بر‌ قرآن‌ بواسطه

چنانچه‌ ميفرمايد وَ إِذا قِيل‌َ إِن‌َّ وَعدَ اللّه‌ِ حَق‌ٌّ وَ السّاعَةُ لا رَيب‌َ فِيها قُلتُم‌ ما نَدرِي‌ مَا السّاعَةُ إِن‌ نَظُن‌ُّ إِلّا ظَنًّا وَ ما

رسم‌الخطّ قرآنی با یک یاء نوشته شده است. وَ أَنَ‌ السَّاعَةَ آتِيَةٌ لاَ رَيْبَ‌... (۰) رِزْقاً لِلْعِبَادِ وَ أَحْيَيْنَا بِهِ‌... (۲) Tabber requires

حقّ و حدّ خود كه تأمّل در آيات الهى و معجزات انبيا است تجاوز نموديد و شك و ريب را در دل خود جاى داديد ديگر نور حق در قلب شما تابش نميكند كسانيكه بدون حجّت

وَ الأَرضَ قادِرٌ عَلىٰ أَن يَخلُقَ مِثلَهُم وَ جَعَلَ لَهُم أَجَلًا لا رَيبَ فيهِ فَأَبَى الظّٰلِمونَ إِلّا كُفورًا (٩٩)

غير سبحانى، شاكر در نعم و صابر در محن، چنان ايقان نموده كه ابدا خلجان شك و ريب در قلب او وارد نگردد و مقام اطمينان را دارا شود، آن را نفس «مطمئنّه» نامند

او تأمل نكنيد تا صحت آن بر شما واضح و هويدا شود؟! تَنْزِيلُ الْكِتابِ لا رَيْبَ فِيهِ مِنْ رَبِّ الْعالَمِينَ «2» أَمْ يَقُولُونَ افْتَراهُ بَلْ هُوَ الْحَقُّ

رَب رَبّنَا رَبّه رَبّهِم رَبّک رَحِيم رَحْمَة رَزَقْنَاکُم رَسُولا رَغَدا رَيْب رُکْبَانا رِزْقا سَبِيل سَبْع سَعَى سَعْيا سَفَر سَمِيع سَوَاء سِرّا شَاء

حقّ و حدّ خود كه تأمّل در آيات الهى و معجزات انبيا است تجاوز نموديد و شك و ريب را در دل خود جاى داديد ديگر نور حق در قلب شما تابش نميكند كسانيكه بدون حجّت

غير سبحانى، شاكر در نعم و صابر در محن، چنان ايقان نموده كه ابدا خلجان شك و ريب در قلب او وارد نگردد، مقام اطمينان را دارا شود آن را (نفس مطمئنه) نامند. و

لِيَوم‌ِ الجَمع‌ِ ‌که‌ ميفرمايد: لَيَجمَعَنَّكُم‌ إِلي‌ يَوم‌ِ القِيامَةِ لا رَيب‌َ فِيه‌ِ نساء آيه 87، و ميفرمايد: يا مَعشَرَ الجِن‌ِّ وَ الإِنس‌ِ إِن‌ِ استَطَعتُم‌

كتاب خدا بطوريكه موجب تشويش و اضطراب آنها شده در كليّه عقائد و اعمال چون ريب اقوى از شك است و بر مستقر و مؤثر آن اطلاق ميشود و خداوند تحقيقا تمام بندگانرا

ماندند و شمه‌اى از اين مقوله در اوائل سوره بقره ذيل آيه‌ وَ إِنْ كُنْتُمْ فِي رَيْبٍ مِمَّا نَزَّلْنا عَلى‌ عَبْدِنا گذشت و در آيه اخيره بيان فرموده عدم استعداد

امرى از امور آخرت در قلب آنها نباشد. تنبيه: ايقان، علمى است كه به كلى شك و ريب از آن منتفى باشد، يا عيانا يا استدلالا و نظر؛ لكن نظر و استدلال مهمتر باشد

مشرف‌ شود و ‌اينکه‌ رأي‌ عروة ‌بن‌ هشام‌ ‌است‌ ‌که‌ ‌گفت‌ نَتَرَبَّص‌ُ بِه‌ِ رَيب‌َ المَنُون‌ِ أَو يَقتُلُوك‌َ و ‌اينکه‌ رأي‌ ابو جهل‌ ‌است‌ ‌که‌ ‌گفت‌ يك‌

ساعت‌ ‌است‌ اقتَرَبَت‌ِ السّاعَةُ قمر ‌آيه‌ 1 وَ أَن‌َّ السّاعَةَ آتِيَةٌ لا رَيب‌َ فِيها وَ أَن‌َّ اللّه‌َ يَبعَث‌ُ مَن‌ فِي‌ القُبُورِ حج‌ ‌آيه‌ 7 بغتة ‌يعني‌

پس آيه مورد بحث نظير آن آيه ديگرى است كه مى فرمايد: «و تنذر يوم الجمع لا ريب فیه فريق فى الجنه و فريق فى السعير و لو شاء اللّه لجعلهم امه واحده و لكن يدخل

به آن كتابها نموده فرموده : ((و لكن تصديق الذى بين يديه و تفصيل الكتاب لا ريب فيه من رب العالمين ) و در آخر آيات به ذكر مساءله حشر، كه يكى از مقاصد اين

اللَّه عليه و آله حقّ، و انّ الموت حقّ، و البعث حقّ، و انّ السّاعة آتية لا ريب فيها، و انّ اللَّه يبعث من في القبور» يعنى: اى فلانى آيا بر آن اعتقادات كه

هم وحدانيت ربوبيت را اثبات كند، و هم گفتار آنان را كه به عنوان تاييد شك و ريب خود گفته بودند: «و انا لفى شك مما تدعوننا اليه مريب» باطل سازد. پس در حقيقت،

بدان جهت است كه دل هايشان درباره مسأله معاد و لقاى خدا، دچار بيمارى شك و ريب است. و بدين جهت است كه نمى توانند بفهمند خداى تعالى، شهيد بر هر چيز است، و

لِّتُنذِرَ أُمَّ الْقُرَى وَ مَنْ حَوْلهََا وَ تُنذِرَ يَوْمَ الجَْمْع لا رَيْب فِيهِ فَرِيقٌ فى الجَْنَّةِ وَ فَرِيقٌ فى السعِيرِ(۷) وَ لَوْ شاءَ اللَّهُ

لَيْسَ بِمَشْهُورٍ عِنْدَ أَصْحَابِكَ فَإِنَّ اَلْمُجْمَعَ عَلَيْهِ لاَ رَيْبَ فِيهِ وَ إِنَّمَا اَلْأُمُورُ ثَلاَثَةٌ أَمْرٌ بَيِّنٌ رُشْدُهُ فَيُتَّبَعُ

بيان‌ هدايت‌ قرآن‌ مفصلا ‌در‌ ذيل‌ تفسير ‌آيه‌ شريفه‌: ذلِك‌َ الكِتاب‌ُ لا رَيب‌َ فِيه‌ِ هُدي‌ً لِلمُتَّقِين‌َ«4» ذكر شد و ‌در‌ اينجا بيك‌ نكته‌ اشاره‌ ميكنيم‌:

قال انى عبد اللّه‌ «7». 8- و لعبد مؤمن خير من مشرك‌ «8». 9- و ان كنتم فى ريب ممّا نزّلنا على عبدنا. «9» 10- ذكر رحمة ربّك عبده زكريّا. «10» اما احاديث:

شروع مى شود و يا سوره هايى كه با «الم» آغاز گشته، كه در بيشتر آن ها، نبودن «رَيب» و «شك» در كتاب به ميان آمده، و يا عبارتى كه همين معنا را مى رساند. ترجمه

كَتَب عَلى نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ لَيَجْمَعَنَّكُمْ إِلى يَوْمِ الْقِيَمَةِ لا رَيْب فِيهِ الَّذِينَ خَسِرُوا أَنفُسهُمْ فَهُمْ لا يُؤْمِنُونَ(۱۲) وَ لَهُ مَا

باشد، و او را به سوى حق هدايت مى كند. و بيماری هاى درونى را، از قبيل شك و ريب ، شفا مى دهد. و در عين حال، براى كسانى كه ايمان نمى آورند، ضلالت و كورى است،

خبر دهيد و در اين باره آغاز سخن كنيد، زيرا در رفع ابهام مؤثّرتر و از شكّ و ريب دورتر و براى ايمان استواركننده‏تر است. پس رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله

اَلْأُولَى‏ وَ تَصْدِيقِ اَلَّذِي بَيْنَ يَدَيْهِ وَ تَفْصِيلِ اَلْحَلاَلِ مِنْ رَيْبِ اَلْحَرَامِ ذَلِكَ‏ اَلْقُرْآنُ‏ فَاسْتَنْطِقُوهُ وَ لَنْ يَنْطِقَ لَكُمْ

(با اينكه طرف نزديك ما نشسته است ) و در قرآن مجيد ميخوانيم ذلك الكتاب لا ريب فيه : آن كتاب پر عظمت بلند پايه (يعنى قرآن ) جاى شك و ترديدى ندارد. لباس در

يَخْشَوْنَ‌ رَبَّهُمْ‌... (۱) ذٰلِکَ‌ الْکِتَابُ‌ لاَ رَيْبَ‌ فِيهِ‌... (۰) ذٰلِکَ‌ الْکِتَابُ‌ لاَ رَيْبَ‌ فِيهِ‌... (۰) أُولٰئِکَ‌ عَلَى‌ هُدًى‌ مِنْ‌...

لا الْمُسئُ قَلِيلاً مَّا تَتَذَكَّرُونَ(۵۸) إِنَّ السّاعَةَ لاَتِيَةٌ لا رَيْب فِيهَا وَ لَكِنَّ أَكثرَ النَّاسِ لا يُؤْمِنُونَ(۵۹) وَ قَالَ رَبُّكمُ ادْعُونى

يارى كنيد، و آن كس كه مردم را به شك و ترديد دچار ميكند ويرا از انتشار شك و ريب در عقايد مردم بازداريد، و با زنان و بردگان خوش رفتارى كنيد، و در سخن گفتن

كه: قرآن، آيتى است معجزه و خارق. حتى آيه قبلى هم كه مى فرمود: و إن كنتم فى ريب ممّا نزّلنا على عبدنا فأتوا بسورة من مثله ... استدلالى است بر معجزه بودن قرآن،

لَيْسَ بِمَشْهُورٍ عِنْدَ أَصْحَابِكَ فَإِنَّ اَلْمُجْمَعَ عَلَيْهِ لاَ رَيْبَ فِيهِ وَ إِنَّمَا اَلْأُمُورُ ثَلاَثَةٌ أَمْرٌ بَيِّنٌ رُشْدُهُ فَيُتَّبَعُ

ايمان است كه قرآن در سوره بقره به آن اشاره كرده ، مى گويد: ذلك الكتاب لا ريب فيه هدى للمتقين در اين كتاب آسمانى ترديدى نيست و مايه هدايت پرهيزگاران است

انسانى تمام عيار گردد؟! همچنانكه خودش فرموده : «يا ايّها النّاس ان كنتم فى ريب من البعث فانّا خلقناكم من تراب ثم من نطفه ثم من علقه ثم من مضغه مخلقه و غير

بگيرد. فَإِن كُنت فى شكٍ مِّمَّا أَنزَلْنَا إِلَيْك ... كلمه «شك » به معناى «ريب » و ترديد است ، و منظور از جمله «مما انزلنا اليك » معارف راجع به مبدأ و معاد،

شود و در قرآن به آن كرارا اشاره شده است . قرآن مجيد مى گويد: ذلك الكتاب لا ريب فيه هدى للمتقين (اين كتاب بزرگ ترديدى در آن نيست و وسيله هدايت پرهيزكاران

القرآن ان يفترى من دون الله ، و لكن تصديق الذى بين يديه و تفصيل الكتاب لا ريب فيه من رب العالمين » تا آنجا كه مى فرمايد: «بل كذبوا بما لم يحيطوا بعلمه و

آمده است : من قراء سورة الفرقان بعث يوم القيامة و هو مؤ من ان الساعة آتية لا ريب فيها، و ان الله يبعث من فى القبور: كسى كه سوره فرقان را بخواند (و به محتواى

فَلا تجْعَلُوا للَّهِ أَندَاداً وَ أَنتُمْ تَعْلَمُونَ(۲۲) وَ إِن كنتُمْ فى رَيْبٍ مِّمَّا نَزَّلْنَا عَلى عَبْدِنَا فَأْتُوا بِسورَةٍ مِّن مِّثْلِهِ وَ ادْعُوا

حيرت از هر سو به آنان احاطه يافته و در نتيجه باطن آنان را به ظلمتهاى شك و ريب تاريك ساخته و دلهايشان را به انواع رذائل و صفات و حالات خبيثه بيمار ساخته

عين اين تعبير نيز در آغاز سوره البقره گذشت آنجا كه مى فرمايد: ذلك الكتاب لا ريب فيه هدى للمتقين : اين كتاب ترديدى در آن نيست و مايه هدايت پرهيزگاران است (براى

ديدن آن يقين به نبوت وى بكند، و ما در بحث اعجاز در تفسير آيه : «وان كنتم فى ريب ممانزلنا على عبدنا فاتوا بسورة من مثله ...» به قدر كفايت بحث كرديم .

است . و سوره هائى كه با « الم » آغاز مى گردد به دنبال آن « ذلك الكتاب لا ريب فيه » يا مفهوم آن است . از اينجا مى توان حدس زد كه ميان حروف مقطعه ، و محتواى

ضميمه يك ديگر ساز، و آنگاه نزديكترين آنها بصواب، و دورترين آنها از شكّ و ريب را بگزين. فرزند عزيزم، هيچ شرف والاتر از اسلام، و هيچ چيز نفيس عزيزتر از تقوى،

اين در صورتى است كه در دلها مرضهاى درونى نباشد، و گر نه همان فساد و قذارت ريب و شك و شبهه ، باعث مى شود كه ديدگانشان هم به خطا برود و خلاف آنچه را كه مى

شكى آميخته با سوء ظن و بدبينى (و انهم لفى شك منه مريب ). « مريب » از ماده « ريب » به معنى شكى است كه آميخته با بدبينى و سوءظن و اضطراب باشد، بنابراين مفهوم

معنى در آيه ۳۰ سوره طور آمده است ، آنجا كه مى گويد: (ام يقولون شاعر نتربص به ريب المنون ): «آنها مى گويند محمد شاعرى است كه انتظار مرگش را مى كشيم »! غافل

ذكر اين حروف ، اشاره به حقانيت و عظمت قرآن شده مانند: «الم ذلك الكتاب لا ريب فيه ». و امثال آن . و اين خود اشاره لطيفى به ارتباط حروف مزبور با اعجاز قرآن

بعدشان هم كه كتاب را از آن ها به ارث بردند، در شكى مريب (شكى كه ايشان را به ريب انداخت)، قرار گرفتند. آنچه كه ما در معناى آيه آورديم، مطالبى بود كه از سياق

آیه دارد. بِسمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ * الم (۱) ذَلِك الْكتَاب لا رَيْب فِيهِ هُدًى لِّلْمُتَّقِينَ(۲) الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ وَ يُقِيمُونَ

آورده درست همان مطلبى است كه ما در بحث از اعجاز در تفسير آيه : «وان كنتم فى ريب مما نزلنا على عبدنا فاتوا بسورة من مثله » بيان كرديم . سوم مساءله خالى نبودن

تسليت را از آنان نقل كرده از آن جمله در پاسخ دشمنان كه گفته بودند: ((نتربص به ريب المنون (( فرمود: ما براى هيچ پيغمبرى قبل از تو نيز عمر جاويدان قرار نداده