هود ٥٧

فَإِنْ‌ تَوَلَّوْا فَقَدْ أَبْلَغْتُکُمْ‌ مَا أُرْسِلْتُ‌ بِهِ‌ إِلَيْکُمْ‌ وَ يَسْتَخْلِفُ‌ رَبِّي‌ قَوْماً غَيْرَکُمْ‌ وَ لاَ تَضُرُّونَهُ‌ شَيْئاً إِنَ‌ رَبِّي‌ عَلَى‌ کُلِ‌ شَيْ‌ءٍ حَفِيظٌ

ترجمه

پس اگر روی برگردانید، من رسالتی را که مأمور بودم به شما رساندم؛ و پروردگارم گروه دیگری را جانشین شما می‌کند؛ و شما کمترین ضرری به او نمی‌رسایند؛ پروردگارم حافظ و نگاهبان هر چیز است!»

|پس اگر روى بگردانيد، به يقين [بدانيد] آنچه را كه به منظور آن به سوى شما فرستاده شده‌ام به شما رساندم و پروردگار من قومى غير از شما را جانشين [شما] خواهد كرد و به او ضررى نتوانيد زد. بى‌شك پروردگار من حافظ هر چيزى است

پس اگر روى بگردانيد، به يقين، آنچه را كه به منظور آن به سوى شما فرستاده شده بودم به شما رسانيدم، و پروردگارم قومى جز شما را جانشين [شما] خواهد كرد. و به او هيچ زيانى نمى‌رسانيد. در حقيقت، پروردگارم بر هر چيزى نگاهبان است.

پس اگر شما روی بگردانید من به وظیفه خود که ابلاغ رسالت (و اتمام حجت) بر شماست قیام کردم، و خدای من قومی دیگر را جانشین شما خواهد کرد و به او هیچ ضرری نتوانید رسانید، که پروردگار من بر هر چیز نگهبان است.

پس اگر روی [از حق] برگردانید [زیانش متوجه خود شماست] یقیناً آنچه را که من برای آن به سوی شما فرستاده شده ام به شما ابلاغ کردم، و پروردگارم گروهی غیر از شما را جایگزینِ [شما] خواهد کرد، و نمی توانید هیچ زیانی به او رسانید؛ زیرا پروردگارم بر همه چیز نگهبان است.

اگر هم رويگردان شويد، من رسالت خويش را به شما رسانيدم و پروردگار من مردم ديگرى را جانشين شما خواهد ساخت و هيچ به او زيانى نمى‌رسانيد. زيرا پروردگار من، نگهبان همه چيزهاست.

پس اگر رو بر تابید [بدانید که‌] من به راستی رسالتی را که برای شما داشته‌ام، به شما رسانده‌ام و پروردگار من قومی غیر از شما را جانشین شما خواهد کرد و به او هیچ زیانی نمی‌توانید برسانید، که پروردگار من نگهبان هر چیز است‌

پس اگر روى بگردانيد براستى آنچه را به آن به سوى شما فرستاده شده‌ام به شما رسانيدم و پروردگارم قومى غير شما را جانشين [شما] مى‌كند، و شما هيچ زيانى به او نمى‌رسانيد همانا پروردگار من بر همه چيز نگاهبان است.

اگر (از دعوت من) روی بگردانید (باکی نیست. زیرا بر رسولان پیام باشد و بس) و من رسالتی را که مأمور بدان بودم به شما رساندم. پروردگارم (شما را می‌میراند و) کسان دیگری را به جای شما می‌نشاند و شما کمترین زیانی (با روگردانی از پرستش و دوری از عبادتش) بدو نمی‌رسانید. بیگمان پروردگار من مراقب و مواظب هر چیزی است (و کردار و رفتار شما از او پنهان نمی‌ماند و بی‌سزا و جزا نمی‌گردد).

«پس اگر روی برگردانند، به راستی آنچه را که (برای آن‌) به سوی شما فرستاده شده بودم همواره به شما ابلاغ کردم، و پروردگارم قومی جز شما را جانشین(تان) خواهد کرد. حال آنکه به او هیچ زیانی نمی‌رسانید. به‌راستی، پروردگارم بر هر چیزی نگهبان است.»

پس اگر پشت کردند همانا ابلاغ کردم به شما آنچه را بدان فرستاده شدم بسوی شما و برگیرد به جای شما پروردگار من قومی را غیر از شما و گزندش نرسانید به چیزی همانا پروردگار من است بر همه چیز نگهبان‌

هود ٥٦	آیه ٥٧	هود ٥٨
سوره : سوره هود نزول : ٩ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٢٣ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«تَوَلَّوْا»: پشت بکنید. اعراض نمائید. «یَسْتَخْلِف»: جاینشین و جایگزین می‌سازد. «حَفِیظٌ»: مطّلع و آگاه. مراقب و مواظب (نگا: انعام / .

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

فَإِنْ‌ کَانَ‌ لَکُمْ‌ کَيْدٌ... (۰)

تفسیر

• آيات ۶۰ - ۵۰، سوره هود
• سخنان جناب هود (عليه السلام ) به قوم خود (قوم عاد)
• معناى ((فطر)) و ((فطرة اللّه )) و فرق بين ((فطرت )) و ((خلق ))
• سخن هود به قومش : اگر بسوى خدا برگرديد باران رحمتش را بر شمانازل مى كند
• اعمال صالح باعث ازدياد خيرات و نعمتهاات واعمال زشت بلا و محنت و بدبختى در پى دارد
• جواب رد قوم هود به آن حضرت
• تحدى : پاسخ هود به قوم خود
• هود (ع ) در ادامه پاسخ به جدال كافران : من بر خداتوكل مى كنم
• معناى اين سخن هود (ع ) به قوم خود كه گفت : ((و يستخلف ربى قوما غيركم و لاتضرونه شيئا))
• اشاره به اينكه عصيان و نافرمانى در برابر يك پيغمبر، عصيان در برابر همهپيامبران به شمار مى رود
• سه خصلت قوم هود كه به خاطر آن ملعون دنيا و آخرت شدند: انكار آيات الهى ،نافرمانى انبياء و اطاعت از جباران
• بحث روايتى (روايتى در تفسير جمله : ((ان ربى على صراط مستقيم )) و اشاره بهروايات راجع به قوم هود)
• گفتارى پيرامون داستان هود، قوم عاد، تكذيب هود ونزول عذاب

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- هود(ع) ، موظف به ابلاغ پیامهایى از ناحیه خداوند به قوم عاد (فقد أبلغتکم ما أُرسلت به إلیکم)

۲- هود(ع) ، پیامهاى الهى را به مردم رسانید و وظیفه رسالت را به خوبى انجام داد. (فقد أبلغتکم ما أُرسلت به إلیکم)

۳- هود(ع) ، پس از ابلاغ پیامهاى الهى و اتمام حجت بر مردم ، خویشتن را مسؤول اعراض آنان نمى دانست. (فإن تولّوا فقد أبلغتکم ما أُرسلت به إلیکم) روشن است که جمله «فقد أبلغتکم ...» نمى تواند جواب شرط «فإن تولّوا ...» باشد; زیرا هود(ع) رسالت خویش را ابلاغ کرده بود - چه مردم اعراض کنند و چه ایمان آورند - بلکه آن جمله سببِ جواب و جانشین آن مى باشد; یعنى، اگر اعراض کنید، من مسؤولیتى ندارم و مؤاخذه اى بر من نیست; زیرا آنچه را که به خاطر آن به سوى شما فرستاده شده بودم، به شما ابلاغ کردم.

۴- مسؤولیت مبلغان دین ، ابلاغ حقایق و معارف الهى به مردم است نه واداشتن آنان به پذیرش. (فإن تولّوا فقد أبلغتکم ما أُرسلت به إلیکم)

۵- نابودى کفرپیشگان قوم عاد و جایگزینى اقوامى دیگر به جاى آنها ، هشدار هود(ع) به آنان (فإن تولّوا ... و یستخلف ربى قومًا غیرکم) «إستخلاف» به معناى جانشین ساختن و جایگزین کردن است و این معنا در آیه شریفه ، مستلزم نابود کردن قوم عاد مى باشد.

۶- مخالفان انبیا و اعراض کنندگان از حقایق و معارف الهى ، در خطر نابودى و عذاب الهى اند. (فإن تولّوا ... یستخلف ربى قومًا غیرکم)

۷- پدیدآوردن اقوامى صالح و موحد ، درپى نابود سازى کفرپیشگان ، پرتوى از ربوبیت خداوند است. (و یستخلف ربى قومًا غیرکم) روشن است که قوم جانشین ، همواره غیر از قوم نابود شده است. بنابراین کلمه «غیرکم» ناظر به مغایرت در عقیده و مرام مى باشد و لذا «غیرکم» به صالح و موحد بودن تفسیر شد.

۸- شرک ورزى و مخالفت با تعالیم و توصیه هاى پیامبران ، از عوامل مهم نابودى جامعه ها و تحولات تاریخ و دگرگونیهاى آن است. (فإن تولّوا ... یستخلف ربى قومًا غیرکم)

۹- اعراض مردم از دین و معارف الهى ، هیچ ضررى متوجه خداوند نخواهد کرد. (فإن تولّوا ... و لاتضرونه شیئًا) برداشت فوق ، مبتنى براین است که «لاتضرونه» نیز جواب شرط (فإن تولّوا) باشد. قابل ذکر است که مجزوم نشدن «تضرون» به خاطر عطف شدن آن بر فعل ماضى «قد أبلغتکم» مى باشد.

۱۰- هلاکت کفرپیشگان به عذابهاى الهى ، هرگز مایه زیان و ضررى براى خداوند نیست. (و یستخلف ربى قومًا غیرکم و لاتضرونه شیئًا) در برداشت فوق ، جمله «لاتضرونه» در ارتباط با «یستخلف ربى ...» معنا شده است; یعنى ، در صورت نابودى شما ، ضررى متوجه خداوند نمى شود.

۱۱- نزول عذاب الهى بر کفرپیشگان ، برخاسته از استحقاق آنان است نه آنکه وجودشان موجب ضرر و زیان بر خدا باشد. (و یستخلف ربى قومًا غیرکم و لاتضرونه شیئًا) برداشت فوق مبتنى براین است که جمله «لاتضرونه» حال باشد. براین اساس جمله «یستخلف ... و لاتضرونه» چنین معنا مى شود. در حالى که ضرر و زیانى را متوجه خدا نمى کنید شما را عذاب مى کند و این معنا مى رساند که موجب عذاب، استحقاق کفرپیشگان است نه این که وجودشان مایه ضررى بر خدا باشد.

۱۲- خداوند ، مراقبت کننده اى دقیق و حفاظت کننده اى آگاه بر همه چیز است. (إن ربى على کل شىء حفیظ)

۱۳- مالک و مربى بودن خداوند بر همه چیز ، مستلزم مراقبت و حفاظت کامل او ، از آنهاست. (إن ربى على کل شىء حفیظ)

۱۴- کردار کفر پیشگان قوم عاد و کیفر آنان ، تحت حسابرسى دقیق خداوند بود. (إن ربى على کل شىء حفیظ)

۱۵- آگاهى گسترده خداوند و مراقبت او بر همه چیز ، دلیل عجز همگان از آسیب رسانى به اوست. (و لاتضرونه شیئًا إن ربى على کل شىء حفیظ) جمله «إن ربى ...» تعلیل است براى جمله «لاتضرونه شیئاً».

موضوعات مرتبط

• اسماء و صفات: حفیظ ۱۲
• اقوام: پیدایش اقوام صالح ۷; پیدایش اقوام موحد ۷; جایگزینى اقوام ۷
• انبیا: آثار مخالفت با انبیا ۸; عذاب مخالفان انبیا ۶
• انسان: دلایل عجز انسان ها ۱۵
• تاریخ: عوامل مؤثر در تحولات تاریخ ۸
• جامعه: آسیب شناسى جامعه ۸; عوامل نابودى جوامع ۸
• خدا: احاطه خدا ۱۲; احاطه علمى خدا ۱۵; اضرار به خدا ۹، ۱۰، ۱۱، ۱۵; حسابرسى خدا ۱۴; ربوبیت خدا ۱۳; علم خدا ۱۲; مالکیت خدا ۱۳; محافظت خدا ۱۲، ۱۵; نشانه هاى ربوبیت خدا ۷
• دین: آثار اعراض از دین ۶; اهمیت تبلیغ دین ۴; زیان اعراض از دین ۹; عذاب معرضان از دین ۶; نفى اکراه در دین ۴
• شرک: آثار شرک ۸
• عذاب: اهل عذاب ۱۱; موجبات عذاب ۱۱
• عمل: مسؤول عمل ۳
• قوم عاد: اتمام حجت بر قوم عاد ۳; انذار قوم عاد ۵; تاریخ قوم عاد ۵; جانشینى قوم عاد ۵; عمل قوم عاد ۱۴; کافران قوم عاد ۵; کیفر قوم عاد ۱۴; هلاکت قوم عاد ۵
• کافران: عذاب کافران ۱۰، ۱۱; هلاکت کافران ۱۰
• مبلغان: محدوده مسؤولیت مبلغان ۴
• موجودات: مالک موجودات ۱۳; محافظت از موجودات ۱۳; مربى موجودات ۱۳
• هود(ع): اتمام حجت هود(ع) ۳; بینش هود(ع) ۳; تبلیغ هود(ع) ۱، ۲، ۳; رسالت هود(ع) ۱، ۲; عمل به تکلیف هود(ع) ۲; هشدارهاى هود(ع)۵; هود(ع) و قوم عاد ۱، ۳