غافر ١٦
ترجمه
| غافر ١٥ | آیه ١٦ | غافر ١٧ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«یَوْمَ»: بدل از (یَوْمَ) قبلی است که مفعول به (لِیُنذِرَ) بود. «بَارِزُونَ»: جمع بارز، نمایان. آشکار. مراد این است که مردمان از گورها خارج می‌گردند و ظاهر و نمایان می‌شوند و چیزی ایشان را از دیدها پنهان نمی‌دارد (نگا: طه / ابراهیم / و ). هستی و هویّت و اسرار و کردار انسانها روشن و ظاهر می‌شود و هیچ چیزی مکتوم نمی‌ماند (نگا: کهف / ، طارق / .
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
مَالِکِ يَوْمِ الدِّينِ (۲) وَ هُوَ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ... (۳) الْمُلْکُ يَوْمَئِذٍ الْحَقُ... (۲) يَوْمَ لاَ تَمْلِکُ نَفْسٌ لِنَفْسٍ... (۳)
يُنَزِّلُ الْمَلاَئِکَةَ بِالرُّوحِ... (۲) وَ نُفِخَ فِي الصُّورِ فَصَعِقَ مَنْ... (۱)
تفسیر
- آيات ۱۳ - ۲۰ سوره مؤ من
- اقامه دو حجت بر توحيد، با بيان اينكه ارسال وانزال رزق فقط از ناحيه خداى سبحان است
- معناى اينكه خداى تعالى رفيع الدرجات است
- مراد از اينكه خداوند بر هر كس كه بخواهد، از امر خود روح القاء مى كند
- وجه تسميه روز قيامت به يوم التلاق
- مقصود از بروز مردم براى خدا در روز قيامت
- توضيحى در مورد لا ظلم اليوم و تعليل آن به ان الله سريع الحساب
- احتجاج بر توحيد با بيان اينكه خدا قضاى به حق مى كند
- رواياتى درباره يوم التلاق ، فانى شدن دنيا به هنگام قيامت ، توبه ، و خانة الاعين
نکات آیه
۱ - قیامت، روز بروز و ظهور حقیقت و باطن انسان ها و نمایان شدن اسرار آنان (یوم هم برزون) طبق نظر بیشتر مفسران مقصود از نمایان شدن انسان ها، بروز و ظهور حقیقت و باطن آنان و کشف اسرار ایشان است; نه ظاهر شدن جسم آنان; مانند مفاد آیه «یوم تبلى السرائر»، (سوره طارق (۸۶) آیه ۹).
۲ - همه چیز انسان (گفتار، رفتار و انگیزه هاى او) در قیامت، در قلمرو علم و آگاهى خداوند قرار دارد. (لایخفى على اللّه منهم شىء)
۳ - قیامت، روزى سخت، هولناک و هشدار دهنده براى انسان ها (لینذر ... یوم هم برزون لایخفى على اللّه منهم شىء) تأکید خداوند بر این که روز قیامت، روز بروز حقیقت انسان ها است به گونه اى که چیزى از آنان بر خدا پوشیده نمى ماند و نیز انذار به چنین روزى، بیانگر مطلب یاد شده است.
۴ - پرسش از خلایق در روز قیامت، درباره فرمان رواى حقیقى جهان در آن روز (لمن الملک الیوم)
۵ - فرمان روایى جهان، تنها از آنِ خداوند است. (لمن الملک الیوم للّه الوحد القهّار)
۶ - خداوند، یگانه و قهار (چیره شونده) است. (للّه الوحد القهّار)
۷ - وحدانیت و قهار بودن خداوند، نشانه اختصاص داشتن فرمان روایى به ذات مقدس او (لمن الملک الیوم للّه الوحد القهّار) ذکر شدن دو صفت یکتایى و قهاریت براى خداوند - پس از یادآورى اختصاص داشتن فرمان روایى جهان به او - مى تواند گویاى حقیقت یاد شده باشد; زیرا کسى که چیره شونده مطلق است و در این چیره گى، یکتا و یگانه مى باشد، در اوج قدرت و استیلا بر جهان قرار دارد.
۸ - اعتراف همه خلایق در قیامت به اختصاص داشتن فرمان روایى جهان به خداوند (لمن الملک الیوم للّه الوحد القهّار) جمله «للّه الواحد القهّار» پاسخ سؤال در «لمن الملک الیوم» است; برداشت یاد شده مبتنى بر این نکته است که گوینده این پاسخ از سوى خلایق مى باشد; یعنى، همان مردمى که در قیامت نمایان مى شوند (هم بارزون)
موضوعات مرتبط
- آفرینش: پرسش درباره حاکم آفرینش ۴; حاکم آفرینش ۵، ۷، ۸
- اسماء و صفات: قهار ۶; واحد ۶
- اقرار: اقرار به حاکمیت خدا ۸
- توحید: توحید افعالى ۷; توحید ذاتى ۷
- جهان بینى: جهان بینى توحیدى ۵
- خدا: اختصاصات خدا ۵، ۷، ۸; حاکمیت خدا ۵، ۷; علم غیب خدا ۲; قهاریت خدا ۷; وسعت علم خدا ۲
- قیامت: اهوال قیامت ۳; پرسش در قیامت ۴; ترسناکى قیامت ۳; سختى قیامت ۳; ظهور حقایق در قیامت ۱; ویژگیهاى قیامت ۱، ۲، ۳، ۴
- موجودات: اقرار اخروى موجودات ۸; پرسش از موجودات ۴
