الجاثية ٢٦
ترجمه
| الجاثية ٢٥ | آیه ٢٦ | الجاثية ٢٧ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«إِلی یَوْمِ الْقِیَامَةِ»: در روز قیامت. «فِیهِ»: درباره گردآوری. درباره روز قیامت.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
کَيْفَ تَکْفُرُونَ بِاللَّهِ وَ... (۴) وَ هُوَ الَّذِي أَحْيَاکُمْ ثُمَ... (۴) کَيْفَ تَکْفُرُونَ بِاللَّهِ وَ... (۲) وَ هُوَ الَّذِي يَبْدَأُ الْخَلْقَ... (۰)
وَ مَا نُؤَخِّرُهُ إِلاَّ لِأَجَلٍ... (۰) يَوْمَ يَجْمَعُکُمْ لِيَوْمِ... (۲) إِنَّهُمْ يَرَوْنَهُ بَعِيداً (۰) وَ نَرَاهُ قَرِيباً (۰) لِأَيِ يَوْمٍ أُجِّلَتْ (۱) لِيَوْمِ الْفَصْلِ (۱)
تفسیر
- آيات ۲۰ - ۳۷ سوره جاثيه
- مراد از رحمت خداوند و اختصاص آن به گروه خاصى در اين آيه
- توضيح اينكه بد كاران نه در حيات و نه در ممات با مؤ منان صالح العمل برابر نيستند
- احتجاج براى اثبات معاد با استناد به حق و عدالت
- ابطال پندار كفار در يكسان دانستن مرگ نيكوكار و بدكار
- حقيقت عبادت اطاعت كردن است
- معناى ((اله )) گرفتن ((هوى ))
- مفاد جمله : ((و اضله الله على علم )) و بيان عدم منافات بين ضلالت و علم
- معناى سخن منكران معاد: ((ما هى الا حياتنا الدنيا نموت و نحيا و ما يهلكنا الا الدهر)) واشاره به چند قول در معناى اين آيه
- گفتار برخى مفسرين كه مراد آيه را نتاسخ و ثنى ها دانسته اند و نقد گفتار آنان
- معنا و تفسير آيه : ((هذا كتابنا ينطق عليكم بالحق انا كنا نستنسخ ما كنتم تعملون )) وتوضيحى درباره كتابت اعمال
- اقوال ديگر مفسرين در تفسير اين آيه
- چند روايت در ذيل آيه : ((افراءيت من اتخذ الهه هويه )) و ((و ما يهلكنا الا الدهر))
- روايات و توضيحاتى درباره كتابت و استنساخاعمال در ذيل آيه : ((هذا كتابنا ينطق عليكم بالحق ...))
نکات آیه
۱ - خداوند، شیوه پاسخ گویى به منکران معاد را به پیامبر(ص) آموخت. (قالوا ... قل)
۲ - زندگى و مرگ انسان به اراده خداوند است; نه معلول طبیعت و روزگار. (و ما یهلکنا إلاّ الدهر ... قل اللّه یحییکم ثمّ یمیتکم) آیه شریفه در حقیقت پاسخى به دعوى دهریین است که منکر مبدأ و معاد بودند و در آیات پیشین به گفته آنان اشارت رفت.
۳ - حیات نخستین آدمیان، خود برترین دلیل بر حقانیت معاد (قل اللّه یحییکم ثمّ یمیتکم ثمّ یجمعکم)
۴ - خداوند، گردآورنده آدمیان در روز قیامت (ثمّ یجمعکم إلى یوم القیمة) حرف «إلى» به معناى «فى» است.
۵ - برپایى قیامت، برنامه اى حتمى و تخلّف ناپذیر (لاریب فیه)
۶ - حتمى بودن وقوع قیامت، به رغم جهل و ناآگاهى بیشتر مردم نسبت به آن (لاریب فیه و لکنّ أکثر الناس لایعلمون)
۷ - معاد، مورد جهل و تردید بیشتر مردم در طول تاریخ (و لکنّ أکثر الناس لایعلمون) از این که به جاى ارجاع ضمیر به مشرکان مکه، واژه «الناس» به کار رفته - که داراى مفهومى عام و گسترده است - مطلب بالا استفاده مى شود.
۸ - تردید در امکان و تحقق معاد، ناشى از جهل آدمیان است; نه معقول نبودن آن. (لاریب فیه و لکنّ أکثر الناس لایعلمون) جمله «و لکنّ أکثر الناس لایعلمون» مى تواند جواب سؤال مقدر باشد; به این که اگر معاد، تردید را بر نمى تابد، پس انکار آن از چه رو است؟ قرآن پاسخ مى دهد: بیشتر مردم جاهل اند و جهلشان آنان را به تمسک واداشته است; نه پیچدگى مسأله معاد.
موضوعات مرتبط
- اکثریت: جهل اکثریت ۶، ۷
- انسان: منشأ تجمع اخروى انسان ها ۴
- جهل: آثار جهل ۸
- حیات: منشأ حیات ۲; نقش حیات ۳
- خدا: آثار اراده خدا ۲; افعال خدا ۴; تعالیم خدا ۱; توصیه هاى خدا ۱
- طبیعت: نقش طبیعت ۲
- قیامت: حتمیت قیامت ۵، ۶
- محمد(ص): محمد(ص) و مکذبان معاد ۱; معلم محمد(ص) ۱
- مرگ: منشأ مرگ ۲
- معاد: دلایل معاد ۳; روش پاسخ به مکذبان معاد ۱; شک در معاد ۷; منشأ شک در معاد ۸
