الأنعام ١٠٩
ترجمه
| الأنعام ١٠٨ | آیه ١٠٩ | الأنعام ١١٠ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«الَّطِیفُ»: دقیق. آشنا به ریزه‌کاریها و دقائق اشیاء.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
وَ لَوْ أَنَّنَا نَزَّلْنَا إِلَيْهِمُ... (۱)
قَدْ سَأَلَهَا قَوْمٌ مِنْ قَبْلِکُمْ... (۰) وَ لَوْ أَنَّا أَهْلَکْنَاهُمْ... (۲) لِئَلاَّ يَعْلَمَ أَهْلُ الْکِتَابِ... (۰)
تفسیر
- آيات ۱۱۳ - ۱۰۶، سوره انعام
- در نظام عالم تشريع نيز سنت عليت و معلوليت حاكم است .
- مراد از اينكه پيامبر (ص ) حفيظ و وكيل بر مردم نيست .
- نهى از هر كلام زشتى نسبت به مقدسات دينى .
- اقسام لذائذى كه عمل و متعلقات عمل انسان را زينت داده او را به عمل وامى دارد.
- وجه اينكه لذات موافق با هواى نفس و گناهان بدون واسطه به خدا نسبت داده نمى شود.
- اقوال متعددى كه درباره مراد از زينت دادن اعمال در (( و كذلك زينالكل امة عملهم )) گفته شده است .
- ايمان آوردن مردم منوط به مشيت الهى است و كفرشان نيز خارج از مشيت خدا نمى باشد.
- (روايتى در ذيل آيات شريفه گذشته : نهى از سب خدايان مشركين ، ايمان نياوردن كفارو...).
نکات آیه
۱- مشرکان مکه سوگند اکید یاد کردند که در صورت مشاهده معجزه مورد نظر خود ایمان مى آورند. (و أقسموا بالله جهد أیمنهم لئن جاءتهم ءایة)
۲- مشرکان مکه معتقد به «الله» بودند و به آن قسم یاد مى کردند. (و أقسموا بالله)
۳- مشرکان خواهان دریافت معجزه اى، جز آنچه پیامبر (ص) ارائه مى نمود، بودند. (و أقسموا بالله جهد أیمنهم لئن جاءتهم ءایة) بدیهى است که پیامبر (ص) قطعاً معجزاتى را به آنان نمایانده است و با این وصف آنان از سر بهانه جویى معجزات دیگرى را طلب مى کردند.
۴- انکار معجزه بودن معجزات ارائه شده از جانب پیامبر (ص)، از بهانه هاى منکران رسالت (لئن جاءتهم ءایة لیؤمننّ بها) تردیدى نیست که پیامبر (ص) معجزاتى را به مردم ارائه مى کرد، ولى مشرکان با درخواست نزول آیات گویا در صدد انکار آن معجزات بودند.
۵- ارائه معجزه تنها منوط به خواست خداوند است و نه به اختیار انبیا و تقاضاى مردم (إنما الأیت عند الله) مراد از آیات در «إنما الآیات» معجزات است و حصر مذکور بیانگر این است که معجزات تنها به خواست خداوند مى تواند ارائه شود و جز او در این زمینه اختیارى ندارد.
۶- برخى مشرکان، حتى با مشاهده معجزه مورد درخواست خویش، ایمان نخواهند آورد. (و ما یشعرکم أنها إذا جاءت لایؤمنون) «ما» در «ما یشعرکم» براى استفهام انکارى است، لذا در عین استفهام معنى انکار نیز دارد.
۷- ترفندها و سوگند دروغین مشرکان مبنى بر ایمان آوردن در صورت نزول آیات، در برخى مؤمنان مؤثر بوده است. (و ما یشعرکم أنها إذا جاءت لایؤمنون) «کم» خطاب به مؤمنین است و از این خطاب چنین بر مى آید که احتمالا برخى از مؤمنان تحت تأثیر خواسته مشرکان بودند و خواهان عملى شدن خواستهاى آنان مى شدند.
موضوعات مرتبط
- اسلام: تاریخ صدر اسلام ۳
- اللّه: در جاهلیت ۲
- انبیا: محدوده اختیارات انبیا ۵
- خدا: اختصاصات خدا ۵; مشیّت خدا ۵
- سوگند: به اللّه ۲
- مؤمنان: تأثیر پذیرى مؤمنان ۷
- محمّد (ص): تکذیب معجزه محمّد (ص) ۴
- مشرکان: توطئه مشرکان ۷; خواسته هاى مشرکان صدر اسلام ۳; سوگند مشرکان ۲، ۷; شرایط ایمان مشرکان ۷; عقیده مشرکان به اللّه ۲; مشرکان و محمّد (ص) ۳; مشرکان هدایتخناپذیر ۶
- مشرکان مکه: سوگند مشرکان مکه ۱; عهد مشرکان مکه ۱; مشرکان مکه و معجزه ۱
- معجزه: درخواست معجزه ۳; معجزه اقتراحى ۶; منشأ معجزه ۵; نقش معجزه ۶
- نبوت: بهانه جویى مکذّبان نبوت ۴ ۱ نبوت وارونه ساختن دل و دیده برخى مشرکان عنود سنت خداوندى است.
