آل عمران ١٠٥
ترجمه
| آل عمران ١٠٤ | آیه ١٠٥ | آل عمران ١٠٦ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«بَیِّنَاتُ»: دلائل روشن.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۱۱۰ - ۱۰۲، سوره آل عمران
- ((حق التقوى )) غرض و مقصد نهايى است و دستور ((فاتقوا اللّه ما استطعم )) راهرسيدن به آن هدف را نشان مى دهد
- مراد از اعتصام همگانى به ((حبل اللّه )) در ((واعتصموابحبل اللّه جميعا...))
- داءب و رسم قرآن بر ذكر علل و اسباب تعليماتش مى باشد و از اطاعت و تقليدكوركورانه وبدون دليل نهى مى كند
- چكيده سخن
- وجه اينكه خداوند اعتصام به حبل اللّه و عدم تفرق را نعمت خوانده است
- امر به معروف و نهى از منكر، از لوازم و واجبات اجتماع معتصم بهحبل اللّه است
- امر به معروف و نهى از منكر اگر واجب باشد واجب كفايى است
- نهى از تفرقه و اختلاف در آراء و عقايد
- علت تاءكيد فراوان قرآن كريم به دعوت به اتحاد و نهى از اختلاف
- مالكيت خداى تعالى دليل است كه او ظالم نيست
- آيه شريفه حال سابقين اولين از مهاجر و انصار مى ستايد
- بحث روايتى (رواياتى درباره : ((حق تقاته ))((حبل اللّه ))، فرقه ناجيه و امت واحده
- رواياتى كه دلالت دارند بر اينكه حبل اللّه همان قرآن است
- حديث ثقلين خبر متواتر مورد اتفاق است
- روايات هفتادودو فرقه
- آنچه در امتهاى گذشته بوده نظيرش در اين امت نيز خواهد بود
- طرد بعضى از اصحاب پيامبر در قيامت از ناحيه خدا
- سه روايت درباره ((كنتم خير امة ...))
نکات آیه
۱ - هشدار خداوند به اهل ایمان جهت پرهیز از تفرقه و اختلاف، پس از ارائه دلایل روشن به آنان (و لا تکونوا کالذین تفرّقوا و اختلفوا من بعد ما جاءهم البیّنات)
۲ - دعوت به نیکیها، امر به معروف و نهى از منکر، مانع بروز تفرقه و اختلاف در جامعه (و لتکن منکم امّة یدعون الى الخیر ... و لا تکونوا کالذین تفرّقوا) جمله «لا تکونوا ... »، احتمالاً بیان نتیجه آیه قبل است.
۳ - سرانجام ترک دعوت به نیکیها و ترک امر به معروف و نهى از منکر، تفرقه و اختلاف در جامعه (و لتکن منکم امة یدعون ... و لا تکونوا کالذین تفرّقوا و اختلفوا )
۴ - جامعه متّحد ایمانى، همچون دیگر جوامع، همواره در معرض تفرقه و اختلاف (و لا تکونوا کالذین تفرّقوا و اختلفوا من بعد ما جاءهم البیّنات)
۵ - ارائه راهها و روشهاى روشن براى حصول وحدت در جامعه انسانى، از جانب خداوند (و لا تکونوا کالذین تفرّقوا و اختلفوا من بعد ما جاءهم البیّنات)
۶ - دلایل و نشانه هاى ارائه شده از سوى خداوند، قابل فهم براى مردم (من بعد ما جاءهم البیّنات) اوّلاً از واژه «بیّنه»، روشن و قابل فهم بودن استفاده مى شود; ثانیاً آنگاه احتجاج تمام است و مذمّت بجا، که بیّنات، قابل فهم باشد.
۷ - پیامهاى الهى، بیانگر راه ایجاد وحدت (من بعد ما جاءهم البیّنات) به مناسبتِ بحث اختلاف و تفرقه، مراد از «بیّنات»، پیامهاى وحدت آفرین است.
۸ - پیروان ادیان پیشین، به دلیل بى اعتنایى به بیّنات «پیامهاى الهى»، دچار تفرقه و اختلاف شدند. (کالذین تفرّقوا و اختلفوا من بعد ما جاءهم البیّنات)
۹ - لزوم عبرت گرفتن و پند پذیرفتن از سرگذشت پیشینیان براى ایجاد وحدت و پرهیز از تفرقه و اختلاف (و لا تکونوا کالذین تفرقوا و اختلفوا من بعد ما جاءهم البیّنات)
۱۰ - تفرقه و اختلاف مؤمنان، موجب عذابى بزرگ براى آنان (و لا تکونوا کالذین تفوقوا و اختلفوا ... و اولئک لهم عذاب عظیم)
۱۱ - پیروان ادیان پیشین به دلیل تفرقه و اختلاف میان خویش، دچار عذابى بزرگ (کالذین تفرّقوا و اختلفوا من بعد ما جاءهم البیّنات و اولئک لهم عذاب عظیم)
۱۲ - تفرقه و اختلاف، رمز سقوط و هلاکت ملتها* (تفرقوا و اختلفوا ... و اولئک لهم عذاب عظیم) بنابراینکه مراد از «عذاب عظیم»، عذاب در دنیا باشد.
۱۳ - بیان فرجام و عاقبت شوم اعمال ناپسند، از روشهاى قرآن براى بازداشتن انسانها از آن اعمال (و لا تکونوا کالذین تفرّقوا ... و اولئک لهم عذاب عظیم)
۱۴ - اختلاف و پراکندگى جوامع ایمانى با وجود دلایل روشن (اتمام حجّت)، گناهى است بزرگ. (و اختلفوا من بعد ما جاءهم البیّنات و اولئک لهم عذاب عظیم) بزرگى عذاب، دلالت بر بزرگى گناه دارد.
۱۵ - استحقاق عذاب، پس از اتمام حجّت (من بعد ما جاءهم البیّنات و اولئک لهم عذاب عظیم)
۱۶ - عذاب سخت اهل کتاب (یهود و نصارا)، به خاطر تفرقه و اختلاف (و لا تکونوا کالذین تفرّقوا و اختلفوا من بعد ما جاءهم البیّنات و اولئک لهم عذاب عظیم)
موضوعات مرتبط
- آیات خدا: ۶
- اتحاد: ۴ عوامل اتحاد ۲، ۵، ۷، ۹
- اختلاف: ۱۴، ۱۶ آثار اختلاف ۱۰، ۱۱، ۱۲، ۱۶ ; اجتناب از اختلاف ۱ ; عوامل اختلاف ۳، ۸ ; موانع اختلاف ۲
- اتمام حجت: ۱، ۱۴، ۱۵
- ادیان: ۸، ۱۱
- امتها: عوامل انقراض امتها ۱۲
- امر به معروف: آثار امر به معروف ۲ ; ترک امر به معروف ۳
- اهل کتاب: اختلاف اهل کتاب ۱۶
- تاریخ: عبرت از تاریخ ۹
- تربیت: شیوه هاى تربیت ۱۳
- جامعه اسلامى: ۴
- خدا: حجتهاى خدا ۵، ۶، ۸ ; هشدارهاى خدا ۱
- خیر: دعوت به خیر ۲، ۳
- دوراندیشى: آثار دوراندیشى ۱۳
- عذاب: موجبات عذاب ۱۰، ۱۱، ۱۵، ۱۶
- عمل ناشایست: آثار عمل ناشایست ۱۳
- قرآن: آیات قرآن ۶ ; نقش قرآن ۷
- کتب آسمانى: نقش کتب آسمانى ۷
- گناهان کبیره: ۱۴
- مسیحیان: کیفر مسیحیان ۱۶
- نهى از منکر: آثار نهى از منکر ۲ ; ترک نهى از منکر ۳
- وحى: نقش وحى ۷
- یهود: کیفر یهود ۱۶
