المسد ٤

وَ امْرَأَتُهُ‌ حَمَّالَةَ الْحَطَبِ‌

ترجمه

و (نیز) همسرش، در حالی که هیزم‌کش (دوزخ) است،

و همسر او [نيز]، كه باركش هيزم است

و زنش، آن هيمه‌كش [آتش فروز]،

و نیز همسرش (امّ جمیل خواهر ابو سفیان) که هیزم آتش افروز دوزخ باشد.

و [نیز] همسرش که هیزم کش است [در آتش زبانه دار در آید.]

و زنش هيزم‌كش است.

و زنش هیزم‌کش [و آتش‌افروز معرکه‌] است‌

و زنش نيز كه هيمه‌كش و آتش‌افروز باشد

و همچنین همسرش که (در اینجا آتش بیار معرکه و سخن‌چین است در آنجا بدبخت و) هیزم‌کش خواهد بود.

و زنش، بس کشنده‌ی هیزم است؛

و زن او بردارنده هیزم‌

المسد ٣	آیه ٤	المسد ٥
سوره : سوره المسد نزول : ٣ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٤ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«إمْرَأَتُهُ»: همسرش. عطف بر ضمیر فاعلی مستتر در اصل (سَیَصْلَی) است. «حَمَّالَةَ»: بسیار بارکش. مفعولٌ‌به برای فعل محذوفی است و مخصوص به ذمّ است. برخی آن را حال هم دانسته‌اند. «الْحَطَبِ»: هیزم. «حَمَّالَةَ الْحَطَبِ»: هیزم‌کش. کنایه از سخن‌چین است که با برافروختن آتش کینه‌توزی و دشمنانگی در میان مردم، خرمن محبّت و مودّت آنان را آتش می‌زند، و رشته دوستی و رابطه خویشاوندی همگان را می‌گسلاند.

تفسیر

• آيات ۱ - ۵، سوره تبت
• معناى ((تلت بدا ابى لهب و تبّ))
• وجه اينكه در اين نفرين از ابولهب به كنيه ياد شده
• توضيحى درباره اينكه نفرين به ابولهب و اينكه فرمود: ((سيصلى نارا...)) عدم اختيار ابولهب در جهنمى شدن را افاده نمى كند
• (چند روايت درباره بد رفتارى ابولهب و همسرش بارسول اللّه (صلى الله عليه و آله ) و نزول سوره تبّت )

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - همسر ابولهب (ام جمیل خواهر ابوسفیان)، در مخالفت با اسلام، مانند او بود. (و امرأته) «امرأته» عطف است بر فاعل «سیصلى» و بیانگر اشتراک ابولهب و همسرش در عذاب الهى و موجبات آن است.

۲ - همسر ابولهب، در مقابله با اسلام، دنباله رو شوهرش بود. (و امرأته) بیان پیوند زناشویى و وابستگى ام جمیل به ابولهب، با تعبیر «امرأته»، نشانگر مستقل نبودن او در تلاش هاى ضد اسلامى اش است.

۳ - خداوند، همسر ابولهب را گرفتار سرنوشتى همسان فرجام شوهرش خواند. (و امرأته)

۴ - سوختن در آتش ابدى دوزخ، فرجام همسر ابولهب (و امرأته)

۵ - همسر ابولهب، هنگام هیزم کشى به آزار پیامبر(ص) مى پرداخت. (حمّالة الحطب) نصب «حمّالة الحطب» یا به دلیل حال بودن است و یا وصفى است که از وصف بودن قطع شده و با فعل «اَذُمّ» - که محذوف است - منصوب شده است. در صورت اول، مربوط به آخرت و هنگام ورود همسر ابولهب به آتش جهنم خواهد بود که تجسمى از کار او در دنیا است. برداشت یاد شده در هر دو مبنا، قابل استفاده و ناظر به شأن نزول آیه است که مى گوید: «همسر ابولهب با ریختن هیزم و خار در راه پیامبر(ص)، آن حضرت را آزار مى داد».

۶ - همسر ابولهب، زنى سخن چین و آتش بیار نزاع هاى مردم و تحریک کننده آنان به مخالفت با اسلام بود. (حمّالة الحطب) از آن جا که ابولهب، فردى ثروتمند و متشخص بود، ممکن است گفته شود که: توصیف همسر او به «حمّالة الحطب»، به معناى کنایى آن است که دعواها را شعلهور مى ساخت.

۷ - جواز تحقیر زنانِ کافر و مؤذى و به کار بردن کلمات ناهنجار درباره آنان (حمّالة الحطب)

۸ - همسر ابولهب، در حالى که خود هیمه آتش جهنم را بر دوش مى کشد، به دوزخ خواهد افتاد. (حمّالة الحطب) چنانچه «حمّالة الحطب» حال و هم زمان با «سیصلى» باشد; ناظر به حالت ام جمیل هنگام ورود به دوزخ خواهد بود.

۹ - گناهان همسر ابولهب، در قیامت بارى سنگین بر دوش او و برافروزاننده آتش جهنم خواهد بود. (حمّالة الحطب) مراد از «حطب»، مى تواند گناهان باشد که مانند هیزم آتش را شعلهور مى سازد.

۱۰ - حالت انسان در آخرت، تجسّمى از وضع او در دنیا است. (حمّالة الحطب) شأن نزول آیه شریفه - که از هیزم کشى و خار ریختن ام جمیل سر راه پیامبر(ص) حکایت دارد - بیانگر این است که آنچه در این آیه از حالت او در آخرت بیان شده، تجسّم وضع دنیاى او است.

۱۱ - افزایش عذابِ ابولهب، با آزاررسانى همسر او به پیامبر(ص) (سیصلى نارًا ... و امرأته حمّالة الحطب) ذکر هیزم کش بودن همسر ابولهب در آخرت - پس از بیان ورود ابولهب به دوزخ - بیانگر آن است که عذاب ابولهب به دست عزیزترین افرادش، افزایش یافته و همسر او هیزم آتش او را فراهم مى سازد. تأثیر رفتار همسر ابولهب در افزایش عذاب او، از آنجا است که وى کردار همسر خود را مى پسندید و با آنکه مى توانست مانع او شود، او را از آن کار باز نمى داشت.

۱۲ - کافر ماندن همسر ابولهب تا آخر عمر، از پیشگویى هاى قرآن (سیصلى نارًا ... و امرأته حمّالة الحطب)

موضوعات مرتبط

• ابولهب: آثار اخروى گناهان همسر ابولهب ۹; آثار اذیتهاى همسر ابولهب ۱۱; اختلاف افکنى همسر ابولهب ۶; اذیتهاى همسر ابولهب ۵; اسلام ستیزى ابولهب ۱، ۲; اسلام ستیزى همسر ابولهب ۱، ۲; تداوم کفر همسر ابولهب ۱۲; حتمیت ورود همسر ابولهب در جهنم ۸; سخن چینى همسر ابولهب ۶; عوامل ازدیاد عذاب ابولهب ۱۱; فرجام ابولهب ۳; فرجام اخروى همسر ابولهب ۴; فرجام همسر ابولهب ۳; قصه همسر ابولهب ۸; نقش اجتماعى همسر ابولهب ۶; ویژگیهاى ورود همسر ابولهب به جهنم ۸; همسر ابولهب در جهنم ۴، ۹; هیزم کشى همسر ابولهب ۵
• اسلام: تحریک دشمنان اسلام ۶; دشمنان اسلام ۱
• اطاعت: اطاعت از ابولهب ۲
• جهنم: مواد آتش جهنم ۹
• زن: تحقیر زنان کافر ۷; روش برخورد با زنان کافر ۷
• عمل: تجسم عمل ۱۰
• قرآن: پیشگوییهاى قرآن ۱۲; کافران به قرآن ۱۲
• محمد(ص): اذیت محمد(ص) ۵، ۱۱
• معاد: معاد جسمانى ۱۰