المؤمنون ٦٣
ترجمه
| المؤمنون ٦٢ | آیه ٦٣ | المؤمنون ٦٤ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«غَمْرَةٍ»: ضلالت و حیرت و غفلت و جهالت (نگا: مؤمنون / ). «هذا»: این کارهای نیکی که مؤمنانِ متّصف به اوصاف اربعه پیشین، انجام می‌دادند. «مِن دُونِ ذلکَ»: جدای از آن و مخالف با آن.
تفسیر
- آيات ۵۵ - ۷۷، سوره مؤ منون
- تاءخير در عذاب كافران و بهره مند ساختن آنان به مال و فرزندان براى املاء و استدراج آنان است نه براى خيرخواهى .
- شرح صفات مؤ منين
- ((خيرات )) در جمله : ((اولئك يسارعون فى الخيرات ...))اعمال صالحه ناشى از اعتقاد حق است .
- بيان اينكه در دين خدا تكليف حرجى نه در اعتقاد و نه درعمل وجود ندارد (لا يكلف الله نفسا الا وسعها)
- فايده وجود نامه اعمال و جواب به شبهه اى كه فخر رازى در اين باره ذكر كرده است .
- اعمال بد مانع از انجام اعمال صالحه است .
- رد عذرهايى كه مشركين براى قبول رسالت پيامبر صلى اللّه عليه و آله آوردند.
- معنائى كه آيه (ولو اتبع الحق اهدائهم لفسدت السموات و الارض ) بيانگر آن است .
- وجه اينكه از قرآن كريم به ((ذكر)) تعبير شده است .
- اشاره به اينكه حق صراط مستقيم است و كافران گريزان از حق ، منحرف از صراط مستقيم هستند.
- بحث روايتى (رواياتى درباره مراد از ((قلوبهم وجلة )) و معناى استكانت و تضرع و...)
نکات آیه
۱ - جان و دل آدمى، در معرض خطر غفلت (بل قلوبهم فى غمرة من هذا) «بل» حرف اضراب و براى انتقال از مطلبى (اوصاف مؤمنان راستین، نامه اعمال آنان و داورى عادلانه خدا درباره مردم) به مطلب دیگر (اوصاف کفار و منکران معاد) است. «غمرة» به آبى که تمام قامت انسان را فراگیرد، گفته مى شود و دراین جا، استعاره از غفلت فراگیر است.
۲ - دل هاى گرفتار غفلت، ناتوان از درک و پذیرش پیام پیام آوران الهى (بل قلوبهم فى غمرة من هذا)
۳ - قلب هاى کافران، پوشیده در حجاب غفلت و ناآگاهى (بل قلوبهم فى غمرة من هذا)
۴ - کافران، بیگانه با اعمال خیر و آلوده به کارهاى ناشایست (و لهم أعمل من دون ذلک هم لها عملون) «ذلک» اشاره دارد به کارهاى نیک مؤمنان (أُولئک یسارعون فى الخیرات); یعنى، براى کافران، اعمال دیگرى غیر از آن اعمال (اعمال نیک) وجود دارد.
۵ - غفلت از نظام ثبت و حسابرسى دقیق اعمال و کیفر و پاداش اخروى، عامل بیگانگى کافران با اعمال نیک و آلودگى آنان به کردارهاى بد و ناشایست (بل قلوبهم فى غمرة من هذا ... هم لها عملون)
موضوعات مرتبط
- دین: عجز از فهم دین ۲
- عمل صالح: عوامل اعراض از عمل صالح ۵; معرضان از عمل صالح ۴
- غافلان: عجز غافلان ۲
- غفلت: آثار غفلت از پاداش اخروى ۵; آثار غفلت از حسابرسى خدا ۵; آثار غفلت از کیفر اخروى ۵; خطر غفلت ۱
- کافران: آثار غفلت کافران ۵; جهل کافران ۳; حجاب قلب کافران ۳; زمینه عمل ناپسندکافران ۵; صفات کافران ۴; عمل ناپسند کافران ۴; غفلت کافران ۳
