العلق ٣
ترجمه
| العلق ٢ | آیه ٣ | العلق ٤ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«وَ رَبُّکَ الأکْرَمُ»: حرف واو استئنافیه است. واژه أکرم، افزایش ربوبیّت و کرامت را می‌رساند.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
مَا يَسْطُرُونَ (۰)
تفسیر
- آيات ۱ - ۱۹، سوره علق
- معناى ((قرائت )) و مفاد ((اقراء باسم ربّك الّذى خلق ...))
- معناى ((قرائت )) و مفاد ((اقراء باسم ربّك الّذى خلق ...))
- مراد از امر به قرائت در ((اقراء و ربّك الاكرام )) و مفاد توصيف خدا به ((الّذى علّمبالقلم )) بعد از امر به قرائت
- بى نياز دانستن خود، منشاء و علّت طغيان آدمى است
- توضيحى راجع به تشريع نماز قبل از شب معراج وقبل از نزول قرآن كه از آيه : ((اراءيت الذى عيدا اذا صلّى )) استفاده مى شود
- تهديد آنكه مانع نمازگزاردن پيامبر (صلى الله عليه و آله ) مى شده
- رواياتى در باره ماجراى نزول نخستين وحى بر پيامبر صلى الله عليه وآله وسلم :((اقرء باسمربك ...))
- و بيان اشكالى كه در اين روايت ديده مى شود
- شاءن نزول آيات : ((اءراءيت الذّى ينهى ...))، سجده نزديكترين حالت عبد به ربّ،سوره عزائم
نکات آیه
۱ - خداوند، با تأکید بر فرمان خویش، پیامبر(ص) را به دریافت و قرائت قرآن در آغاز رسالتش فرا خواند. (اقرأ ... اقرأ) فرمان «اقرأ»، تکرار و تأکید فرمانى است که در آغاز سوره آمده بود و مفعول محذوف آن نیز - به قرینه سیاق کلام - مطالبى است که بعد از آن فرمان، وحى خواهد شد.
۲ - خداوند، شریف ترین و احسان کننده ترین موجودات است. (و ربّک الأکرم) هر چیزى که در باب خود شریف باشد، به او «کریم» گفته مى شود و زمانى که «کَرَم»، وصف خداوند قرار گیرد، نام احسان و انعام فراوان او خواهد بود. برخى از دانشمندان گفته اند: کرم تنها در مورد نیکویى هاى بزرگ به کار مى رود. (مفردات)
۳ - توجّه به بزرگوارى و شرافت برتر خداوند، برانگیزاننده انسان به تلاوت کلام او است. (اقرأ و ربّک الأکرم)
۴ - فرمان دریافت و قرائت قرآن به پیامبر(ص)، برخاسته از مقام ربوبى خداوند و مایه رشد و تعالى آن حضرت (اقرأ و ربّک الأکرم)
۵ - القاى وحى بر پیامبر(ص) و توانمند ساختن او بر قرائت قرآن، احسان و کرم خداوند به آن حضرت است. (اقرأ و ربّک الأکرم)
۶ - قرائت قرآن، داراى منافعى بسیار و تضمین شده از سوى خداوند (اقرأ و ربّک الأکرم) توصیف خداوند به «کریم ترین» - پس از امر به قرائت - بیانگر تأثیر آن در فراهم آمدن زمینه کرامت و احسان خداوند است.
موضوعات مرتبط
- انگیزش: عوامل انگیزش ۳
- خدا: احسان خدا ۲، ۵; اهمیت ربوبیت خدا ۴; پاداشهاى خدا ۶; توصیه هاى خدا ۱; کرامت خدا ۲
- ذکر: آثار ذکر کرامت خدا ۳
- قرآن: اهمیت تلاوت قرآن ۱; پاداش تلاوت قرآن ۶; زمینه تلاوت قرآن ۳; منافع تلاوت قرآن ۶
- کرامت خدا: مشمولان کرامت خدا ۵
- محمد(ص): احسان به محمد(ص) ۵; تلاوت قرآن محمد(ص) ۱; توصیه به محمد(ص) ۱; رسالت محمد(ص) ۱; عوامل تکامل محمد(ص) ۴; فضایل محمد(ص) ۵; منشأ قدرت تلاوت قرآن محمد(ص) ۵; منشأ وحى به محمد(ص) ۴; وحى به محمد(ص) ۵
- موجودات: بهترین موجودات ۲
