النساء ١٧٢
ترجمه
النساء ١٧١ | آیه ١٧٢ | النساء ١٧٣ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«لَن یَسْتَنکِفَ»: هرگز سر باز نمیزند و خودداری نمیکند. «الْمُقَرَّبُونَ»: مراد خواصّ فرشتگان است. از قبیل: جبرائیل و میکائیل.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
تفسیر
نکات آیه
۱- حضرت مسیح، معترف به بندگى خویش براى خداوند در تمامى مراحل زندگى (لن یستنکف المسیح ان یکون عبداً للّه) «استنکاف» به معناى امتناع کردن است.
۲- غلو مسیحیان درباره حضرت عیسى با نقض شمردن بندگى او براى خدا (یاهل الکتب لاتغلوا فى دینکم ... لن یستنکف المسیح ان یکون عبداً للّه) جمله «لن یستنکف» اشاره به این معنا دارد که مسیحیان بندگى مسیح را براى خداوند انکار مى کردند و گویا شان وى را بالاتر از بندگى مى پنداشتند.
۳- حضرت مسیح از آنجا که هرگز از بندگى خدا ابایى نداشت نه خداست و نه فرزند او. (لن یستنکف المسیح ان یکون عبداً للّه) جمله «لن یستنکف» تعلیل و احتجاج دیگرى است بر اینکه مسیح (ع) نه خداست و نه فرزند او یعنى او خود را از بندگان خدا مى داند چگونه ممکن است خدا یا فرزند او و یا یکى از اقانیم ثلاثه باشد.
۴- هیچیک از فرشتگان الهى حتى مقربان آنها از بندگى خدا ابایى ندارند. (لن یستنکف المسیح ان یکون عبداً للّه و لاالملئکة المقربون) کلمه «مقربون» در برداشت فوق صفت احترازى گرفته شده است، و چون فرشتگان مقرب از عبادت خدا ابایى ندارند فرشتگان دیگر نیز بى تردید چنان هستند.
۵- شخصیت والاى مسیح (ع) و مقام بلند فرشتگان، مانع آنها از بندگى خداوند نیست. (لن یستنکف المسیح ان یکون عبداً للّه و لاالملئکة المقربون)
۶- عبادت وبندگى خداوند، مقامى والا و مورد ترغیب او (لن یستنکف المسیح ان یکون عبداً للّه و لاالملئکة المقربون) بیان این حقیقت که پیامبر عظیم الشأن چون مسیح (ع) و فرشتگانى بلند مرتبه، همواره بندگى خدا را مى کنند و از آن ابایى ندارند، مى تواند به منظور ترغیب انسانها به بندگى خدا و اشاره به بلندى این مقام باشد.
۷- فرشتگان، داراى درجات و مراتب در پیشگاه خداوند (و لاالملئکة المقربون) بنابر اینکه وصف «المقربون» وصفى احترازى باشد.
۸- اشتراک فرشتگان و انسانها در عبودیت و بندگى خداوند (لن یستنکف المسیح ان یکون عبداً للّه و لاالملئکة المقربون)
۹- حضور تماى انسانها مستکبران و عبادت کنندگان به پیشگاه خداوند در قیامت (لن یستنکف المسیح ان یکون عبداً للّه ... و یستکبر فسیحشرهم إلیه جمیعاً) کلمه «اما» در آیه بعد تفصیل و توضیح «فسیحشرهم ...» مى باشد. بنابراین ضمیر «هم» شامل هر دو گروه عبادت کنندگان و کسانى که از عبادت خدا استنکاف دارند مى شود.
۱۰- تهدید مستکبران و امتناع کنندگان از بندگى خداوند به احضار در پیشگاه خداوند براى حسابرسى و مجازات (و من یستنکف عن عبادته و یستکبر فسیحشرهم إلیه جمیعاً) جمله «فسیحشرهم» کنایه از حسابرسى و مجازات مستکبران است.
۱۱- علم و ایمان حضرت عیسى (ع) و فرشتگان مقرب الهى به قیامت و محشور شدن به پیشگاه خداوند، مانع استکبار آنان از بندگى خدا (لن یستنکف المسیح ان یکون عبداً للّه و لاالملئکة ... فسیحشرهم إلیه جمیعاً) جمله «و من ...» جمله حالیه و بیان علت از جمله سابق است. یعنى امکان ندارد مسیح و فرشتگان از عبادت خدا امتناع کنند ; چون حشر انسان و ملائکه به سوى خدا حتمى است و مسیح و فرشتگان از آن آگاهند.
۱۲- سرپیچى از بندگى خدا از سر تکبر و خودبرتربینى، در پى دارنده مجازاتهاى الهى (و من یستنکف عن عبادته و یستکبر فسیحشرهم إلیه جمیعاً) در برداشت فوق «واو» در «و یستکبر» واو جمع گرفته شده است.
۱۳- علم و ایمان در قیامت و حضور در پیشگاه خداوند، مانع از استکبار و بازماندن از عبادت خدا (لن یستنکف المسیح ... و من یستنکف عن عبادته و یستکبر فسیحشرهم إلیه جمیعاً)
موضوعات مرتبط
- استکبار: موانع استکبار ۱۱، ۱۳
- انسان: حشر انسان ۹ ; عبودیّت انسان ۸
- ایمان: آثار ایمان ۱۳ ; ایمان به حشر ۱۱، ۱۳ ; ایمان به قیامت ۱۱، ۱۳ ; متعلق ایمان ۱۱، ۱۳
- تکبر: کیفر تکبر ۱۲
- خدا: و فرزند ۳ ; کیفرهاى خدا ۱۲
- عابدان: در قیامت ۹
- عبادت: ارزش عبادت ۶ ; تشویق به عبادت ۶
- عبودیّت: اجتناب از عبودیّت ۱۲ ; ارزش عبودیّت ۶ ; زمینه عبودیّت ۱۱، ۱۳ ; موانع عبودیّت ۵
- عصیان: کیفر عصیان ۱۲
- علم: آثار علم ۱۳
- عمل: حسابرسى عمل ۱۰
- عیسى (ع): اعتراف عیسى (ع) ۱ ; ایمان عیسى (ع) ۱۱ ; شخصیّت عیسى (ع) ۵ ; عبودیت عیسى (ع) ۱، ۳، ۵ ; عقیده عیسى (ع) ۱ ; علم عیسى (ع) ۱۱ ; مقامات عیسى (ع) ۵ ; نفى الوهیّت عیسى (ع) ۳
- مستکبران: حشر مستکبران ۱۰ ; کیفر مستکبران ۱۰ ; مستکبران در قیامت ۹ ; هشدار به مستکبران ۱۰
- مسیحیان: عقیده مسیحیان ۲ ; غلو مسیحیان ۲ ; مسیحیان و عیسى (ع) ۲
- مقربان: عبودیت مقربان ۴
- ملائکه: ایمان ملائکه ۱۱ ; درجات ملائکه ۷ ; عبودیت ملائکه ۴، ۵، ۸ ; علم ملائکه ۱۱ ; مقامات ملائکه ۵ ; ملائکه مقرب ۱۱