العلق ١٧
ترجمه
| العلق ١٦ | آیه ١٧ | العلق ١٨ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«نَادِیَ»: باشگاه. مجلس. در اینجا مراد اهل باشگاه و مجلس است. ذکر محل است و مراد حال.
تفسیر
- آيات ۱ - ۱۹، سوره علق
- معناى ((قرائت )) و مفاد ((اقراء باسم ربّك الّذى خلق ...))
- معناى ((قرائت )) و مفاد ((اقراء باسم ربّك الّذى خلق ...))
- مراد از امر به قرائت در ((اقراء و ربّك الاكرام )) و مفاد توصيف خدا به ((الّذى علّمبالقلم )) بعد از امر به قرائت
- بى نياز دانستن خود، منشاء و علّت طغيان آدمى است
- توضيحى راجع به تشريع نماز قبل از شب معراج وقبل از نزول قرآن كه از آيه : ((اراءيت الذى عيدا اذا صلّى )) استفاده مى شود
- تهديد آنكه مانع نمازگزاردن پيامبر (صلى الله عليه و آله ) مى شده
- رواياتى در باره ماجراى نزول نخستين وحى بر پيامبر صلى الله عليه وآله وسلم :((اقرء باسمربك ...))
- و بيان اشكالى كه در اين روايت ديده مى شود
- شاءن نزول آيات : ((اءراءيت الذّى ينهى ...))، سجده نزديكترين حالت عبد به ربّ،سوره عزائم
نکات آیه
۱ - نهى کننده پیامبر(ص) از نماز، مدعى نفوذ کلام در بین هم نشینان خویش (فلیدع نادیه) کلمه «نداء» تعبیرى دیگر از مجالست است و مجلس را «نادى» و «مُنتدى» مى گویند (مفردات راغب). و همانگونه که گاه مراد از «قریة»، اهل قریه است، در آیه شریفه نیز مراد، اهل مجلس است.
۲ - پیامبر(ص)، مورد تهدید مخالفان به اقدامى سازمان یافته علیه او، در صورت ادامه دادن به اداى نماز (ینهى . عبدًا إذا صلّى ... فلیدع نادیه ) امر در «فلیدع»، تعجیزى و بیانگر آن است که دعوت از هم نشینان، براى شخص مخالف نماز سودى ندارد. این سخن، نشانگر وجود چنین تهدیدى از سوى مخالفان است.
۳ - مخالفان پیامبر(ص)، آسیب رسانى به او را برخود، دشوار و در گرو اقدام جمعى مى دانستند. (فلیدع نادیه)
۴ - پیامبر(ص) در آغاز بعثت، مخالفانى متشکل و متحد با یکدیگر داشت. (فلیدع نادیه)
۵ - خداوند، پیامبر(ص) را به مصونیت در برابر تهدیدهاى مخالفان و اقدام هاى گروهى آنان، مطمئن ساخت. (فلیدع نادیه)
۶ - مباهات به گروه هاى هم فکر و دلگرمى به یارى آنان در رویارویى با دین، امرى واهى و اطمینانى بى پایه است. (فلیدع نادیه)
۷ - تکذیب کنندگان دین، در قیامت از یارى هم نشینان خویش محروم خواهند بود. (فلیدع نادیه) امر در «فلیدع»، تعجیزى و بیانگر آن است که شخص گرفتار، نمى توان هم نشینان خود را به یارى بخواند.
موضوعات مرتبط
- ابوجهل: ادعاى ابوجهل ۱
- بعثت: تاریخ مقارن بعثت ۴
- خدا: اطمینان بخشى خدا ۵
- دین: بى تأثیرى اتحاد مخالفان دین ۶; بى یاورى اخروى مکذبان دین ۷; محرومیت اخروى مکذبان دین ۷
- محمد(ص): اتحاد مخالفان محمد(ص) ۴; ادعاى ناهیان از نماز محمد(ص) ۱; اذیت محمد(ص) ۳; بى تأثیرى تهدیدهاى مخالفان محمد(ص) ۵; تاریخ محمد(ص) ۲، ۳، ۴، ۵; تهدید محمد(ص) ۲; تهدیدهاى مخالفان محمد(ص) ۲; روش برخورد مخالفان محمد(ص) ۲، ۳; مصونیت محمد(ص) ۵; منشأ اطمینان محمد(ص) ۵; نماز محمد(ص) ۲
