البقرة ١٧٠

از الکتاب
نسخهٔ تاریخ ‏۳۱ خرداد ۱۳۹۴، ساعت ۰۴:۳۰ توسط 127.0.0.1 (بحث) (افزودن سال نزول)


ترجمه

و هنگامی که به آنها گفته شود: «از آنچه خدا نازل کرده است، پیروی کنید!» می‌گویند: «نه، ما از آنچه پدران خود را بر آن یافتیم، پیروی می‌نماییم.» آیا اگر پدران آنها، چیزی نمی‌فهمیدند و هدایت نیافتند (باز از آنها پیروی خواهند کرد)؟!

و چون به آنها گفته شود: از چيزى كه خدا نازل كرده پيروى كنيد، مى‌گويند: [نه‌] بلكه از آنچه پدران خويش را بر آن يافته‌ايم پيروى مى‌كنيم. آيا هر چند پدرانشان چيزى نمى‌فهميدند و هدايت نيافته بودند [باز پيروى مى‌كنند]
و چون به آنان گفته شود: «از آنچه خدا نازل كرده است پيروى كنيد»؛ مى‌گويند: «نه، بلكه از چيزى كه پدران خود را بر آن يافته‌ايم، پيروى مى‌كنيم.» آيا هر چند پدرانشان چيزى را درك نمى‌كرده و به راه صواب نمى‌رفته‌اند [باز هم در خور پيروى هستند]؟
و چون کفار را گویند: پیروی از شریعت و کتابی که خدا فرستاده کنید، پاسخ دهند که ما پیرو کیش پدران خود خواهیم بود. آیا بایست آنها تابع پدران باشند گر چه آن پدران بی‌عقل و نادان بوده و هرگز به حق و راستی راه نیافته باشند؟
و هنگامی که به آنان [که مشرک و کافرند] گویند: از آنچه خدا نازل کرده پیروی کنید، می گویند: نه، بلکه از آیینی که پدرانمان را بر آن یافتیم، پیروی می کنیم. آیا هر چند پدرانشان چیزی نمی فهمیدند و راه [حق را به سبب کوردلی] نمی یافتند [باز هم کورکورانه از آنان پیروی خواهند کرد؟!]
چون به ايشان گفته شود كه از آنچه خدا نازل كرده است پيروى كنيد، گويند: نه، ما به همان راهى مى‌رويم كه پدرانمان مى‌رفتند. حتى اگر پدرانشان بيخرد و گمراه بوده‌اند.
و چون به ایشان گفته شود از آنچه خداوند نازل کرده است پیروی کنید، گویند خیر، ما از آنچه نیاکانمان را بر آن یافته‌ایم پیروی می‌کنیم آیا اگر نیاکانشان چیزی نیندیشیده و راهی نیافته باشند [باز هم از آنان پیروی می‌کنند؟]
و چون به آنها- مشركان- گفته شود كه از آنچه خدا فرو فرستاده پيروى كنيد، گويند: بلكه از آنچه پدران خويش را بر آن يافته‌ايم پيروى مى‌كنيم آيا [از آنها پيروى مى‌كنند] هر چند كه پدرانشان چيزى نمى‌فهميدند و رهيافته نبودند؟
و هنگامی که به آنان گفته شود: از آنچه خدا فرو فرستاده است پیروی کنید (و راه رحمان را پیش گیرید، نه راه شیطان را)، می‌گویند: بلکه ما از آنچه پدران خود را بر آن یافته‌ایم پیروی می‌کنیم (نه از چیز دیگری). آیا اگر پدرانشان چیزی (از عقائد و عبادات دین) را نفهمیده باشند و (به هدایت و ایمان) راه نبرده باشند (باز هم کورکورانه از ایشان تقلید و پیروی می‌کنند؟).
و هنگامی که برایشان گفته شود: «آنچه را خدا نازل کرده است پیروی کنید» گویند: «(نه،) بلکه از چیزی که پدرانمان را بر آن یافتیم، پیروی می‌کنیم.» آیا و اگر هم پدرانشان هرگز چیزی را -با خردورزی- در نمی‌یافته‌اند و هدایت شده نبوده‌اند(باز هم در خور پیروی هستند)؟
و اگر گفته شود بدیشان پیروی کنید آنچه را خدا فرستاده گویند بلکه پیروی کنیم آنچه را یافتیم بر آن پدران خویش را و اگر چه باشند پدرانشان نه چیزی را تعقّل کنند و نه هدایت یابند


البقرة ١٦٩ آیه ١٧٠ البقرة ١٧١
سوره : سوره البقرة
نزول : ٩ هجرت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ٢٦
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«أَلْفَیْنَا»: یافته‌ایم. دیده‌ایم. از ماده (لفی). «لا یَعْقِلُونَ»: نمی‌فهمند. درک نمی‌کنند.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

تفسیر

نکات آیه

۱ - ضرورت پیروى از قرآن و احکام و مقررات نازل شده از جانب خدا (اتبعوا ما أنزل اللّه)

۲ - پیامبر(ص)، فراخوان همه انسانها به پیروى از قرآن و احکام الهى (و اذا قیل لهم اتبعوا ما أنزل اللّه)

۳ - الهى بودن قرآن و احکام اسلام، دلیل لزوم پیروى از آن است. (اتبعوا ما أنزل اللّه) مراد از «ما» در «ما أنزل اللّه» قرآن و احکام دین است. توصیف آنها به اینکه از ناحیه خداست - پس از فرمان به پیروى از آنها (اتبعوا) - به علت و دلیل لزوم پیروى اشاره دارد.

۴ - التزام به تبعیت از نیاکان و آداب و سنن آنان، پاسخ مشرکان در برابر دعوت پیامبر به پیروى از احکام خدا (و إذا قیل لهم اتبعوا ... قالوا بل نتبع ما ألفینا علیه ءاباءنا) «ألفاء» (مصدر ألفینا) به معناى یافتن است.

۵ - تکیه بر آداب و رسوم گذشتگان و اصرار بر رعایت آنها، از عوامل نپذیرفتن دعوت پیامبر(ص) و پیروى نکردن از قرآن و احکام دین (قالوا بل نتبع ما ألفینا علیه ءاباءنا)

۶ - تعصبهاى نژادى و فامیلى، امرى نکوهیده و زمینه ساز حق ناپذیرى است. (و إذا قیل لهم اتبعوا ما أنزل اللّه قالوا بل نتبع ما ألفینا علیه ءاباءنا)

۷ - تأثیر آداب و رسوم اقوام در هدایت و یا گمراهى نسلهاى آنان (قالوا بل نتبع ما ألفینا علیه ءاباءنا)

۸ - تقلیدهاى کورکورانه، از دسیسه هاى شیطان براى بازدارى انسانها از پیروى قرآن و احکام دین (لاتتبعوا خطوت الشیطن ... و إذا قیل لهم اتبعوا ما أنزل اللّه قالوا بل نتبع ما ألفینا علیه ءاباءنا) جمله «بل نتبع ...» که گویاى تقلید کورکورانه است - به قرینه آیات قبل - بیانگر مصداقى است براى «خطوات الشیطان». قابل ذکر است که قید «کورکورانه» از جمله «أو لو کان آباؤهم ...» استفاده شده است.

۹ - اصرار مردم عصر بعثت بر شرکورزى و تحریم برخى از حلالها، برخاسته از تقلید آنان از نیاکانشان بود. (کلوا مما فى الأرض ... و إذا قیل لهم اتبعوا ... قالوا بل نتبع ما ألفینا علیه ءاباءنا) از مصادیق مورد نظر براى «ما ألفینا علیه آباءنا» - به قرینه آیه ۱۶۵ و ۱۶۸ - شرکورزى و حرام دانستن برخى از نعمتهاى الهى است.

۱۰ - پیروى از بى خردان و هدایت نیافتگان و تقلید از آنان، امرى ناروا و نکوهیده است. (أو لو کان ءاباؤهم لایعقلون شیئاً و لایهتدون)

۱۱ - تبعیت از قرآن و احکام الهى، امرى عاقلانه است. (اتبعوا ما أنزل اللّه ... أو لو کان ءاباؤهم لایعقلون شیئاً و لایهتدون) بیان ضرورت پیروى از قرآن و احکام الهى و سپس انتقاد از مشرکان و غیر منطقى خواندن روش آنان در پیروى کردن از نیاکانى بى خرد و گمراه، گویاى این است که: تبعیت از قرآن و احکام الهى امرى عاقلانه است.

۱۲ - احکام نازل شده از ناحیه خداوند، هدایت آفرین است. (و إذا قیل لهم اتبعوا ما أنزل اللّه ... أو لو کان ءاباؤهم لایعقلون شیئاً و لایهتدون)

۱۳ - برخورد منطقى و استدلالى قرآن با مخالفان (أو لو کان ءاباؤهم لایعقلون شیئاً و لایهتدون)

۱۴ - ارزش عقل و تبعیت از آن (أو لو کان ءاباؤهم لایعقلون شیئاً)

۱۵ - هماهنگى و همسویى عقل و دین (اتبعوا ما أنزل اللّه ... أو لو کان ءاباؤهم لایعقلون شیئاً)

۱۶ - عقل مایه هدایت پذیرى انسانهاست. (أو لو کان ءاباؤهم لایعقلون شیئاً و لایهتدون)

۱۷ - شرکورزى نشانه بى خردى است. (أو لو کان ءاباؤهم لایعقلون شیئاً)

۱۸ - تقلید و پیروى از هدایت یافتگان و اندیشمندان، ناروا نیست. (أو لو کان ءاباؤهم لایعقلون شیئاً و لایهتدون) جمله «أو لو کان ...» گویاى این است که: مجرد تقلید مورد رد و انکار قرار نگرفته است; بلکه آن تقلیدى مذمت شده که تقلید شونده خود اهل فهم و خرد نبوده و هدایت یافته نیست.

۱۹ - تقلید از نیاکان، شعارى جاهلى و غیرمنطقى است. (قالوا بل نتبع ما ألفینا علیه ءاباءنا أو لو کان ءاباؤهم لایعقلون)

موضوعات مرتبط

  • احکام: وحیانیت احکام ۳
  • اسلام: دلایل تبعیت از اسلام ۳; وحیانیت اسلام ۳
  • اطاعت: اطاعت از شیطان ۸
  • تعصب: آثار تعصب ۶; تعصب خویشاوندى ۶; تعصب قومى ۶; تعصب ناپسند ۶
  • تعقل: نشانه هاى عدم تعقل ۱۷
  • تقلید: آثار تقلید کورکورانه ۸; تقلید از بى عقلان ۱۰; تقلید از عاقلان ۱۸; تقلید از گمراهان ۱۰; تقلید از مهتدین ۱۸; تقلید از نیاکان ۱۹; تقلید پسندیده ۱۸; تقلید ناپسند ۱۰، ۱۹
  • حق: زمینه حق ناپذیرى ۶
  • دین: آسیب شناسى دین ۵، ۷; اهمیّت تبعیت از دین ۱; تبعیت از دین ۲، ۱۱; عوامل اعراض از دین ۵; موانع تبعیت از دین ۸; هدایتگرى دین ۱۲
  • رسوم: آثار رسوم اجتماعى ۷، ۹
  • شرک: آثار شرک ۱۷; زمینه شرک ۹
  • شعار: شعار جاهلانه ۱۹
  • عقل: ارزش عقل ۱۴; اهمیّت تبعیت از عقل ۱۴; نقش عقل ۱۶; هماهنگى عقل و دین ۱۵
  • عمل: عمل پسندیده ۱۱; عمل ناپسند ۶، ۱۰
  • قرآن: اهمیّت تبعیت از قرآن ۱; تبعیت از قرآن ۲، ۱۱; دلایل تبعیت از قرآن ۳; عوامل اعراض از قرآن ۵; قرآن و مخالفان ۱۳; موانع تبعیت از قرآن ۸; وحیانیت قرآن ۳
  • گمراهى: زمینه گمراهى ۷
  • مباحات: اصرار بر تحریم مباحات ۹
  • محمّد(ص): اعراض از تعالیم محمّد(ص) ۵; دعوت محمّد(ص) ۲
  • مخالفان: برخورد منطقى با مخالفان ۱۳; روش برخورد با مخالفان ۱۳
  • مشرکان: مشرکان صدر اسلام ۹; مشرکان و دعوت محمّد(ص) ۴
  • نیاکان: آثار تبعیت از نیاکان ۹; تبعیت از رسوم نیاکان ۴، ۵
  • هدایت: زمینه هدایت ۷; عوامل هدایت ۱۲، ۱۶; موانع هدایت ۸

منابع

برگرفته از «https://www.alketab.org/index.php?title=البقرة_١٧٠&oldid=100437»