آل عمران ١٤٣

از الکتاب
نسخهٔ تاریخ ‏۳۱ خرداد ۱۳۹۴، ساعت ۰۴:۳۶ توسط 127.0.0.1 (بحث) (افزودن سال نزول)


ترجمه

و شما مرگ (و شهادت در راه خدا) را، پیش از آنکه با آن روبه‌رو شوید، آرزو می‌کردید؛ سپس آن را با چشم خود دیدید، در حالی که به آن نگاه می‌کردید (و حاضر نبودید به آن تن دردهید! چقدر میان گفتار و کردار شما فاصله است؟!)

و همانا شما بوديد كه مرگ [در ميدان جنگ‌] را پيش از آن كه با آن رو به رو شويد، آرزو مى‌كرديد، ولى آن را ديديد و تماشاگر شديد [و تن به جنگ نداديد]
و شما مرگ را پيش از آنكه با آن روبرو شويد، سخت آرزو مى‌كرديد؛ پس، آن را ديديد و [همچنان‌] نگاه مى‌كرديد.
شما همانید که آرزوی کشته شدن (در راه دین) می‌کردید، پیش از آنکه با آن روبرو شوید، پس چگونه امروز که به آن مأمور شدید از مرگ نگران می‌شوید؟!
و یقیناً شما [پس از آگاهی از درجات شُهدایِ بدر] مرگِ [در میدان جنگ] را پیش از رویارویی با آن سخت آرزو می کردید، و هنگامی که با آن روبرو شدید [به هراس افتادید و بدون هیچ اقدامی] به تماشای آن پرداختید!!
پيش از آنكه مرگتان فرا رسد تمناى مرگ مى‌كرديد، اينك مرگ را ديديد و در آن مى‌نگريد.
و پیش از رویاروی شدن با مرگ، آرزوی شهادت داشتید، سرانجام آن [معرکه جنگ‌] را دیدید و به آن می‌نگرید
و شما پيش از آنكه با مرگ روياروى شويد آرزوى آن مى‌كرديد- پس از جنگ بدر- اينك آن را ديديد- در جنگ احد- و به آن مى‌نگريد [و به آن تن درنمى‌دهيد]
شما که تمنّای مرگ (و شهادت در راه خدا) را داشتید پیش از آن که با آن روبرو شوید، (هم‌اینک در میدان نبرد اُحُد آماده‌اید و با شهادت یاران) مرگ را می‌بینید و شما بدان می‌نگرید، (پس چرا به دهشت افتاده‌اید و با دیدن آنچه آرزو می‌کردید زبون و غمگین گشته‌اید؟!).
و شما بی‌چون و بی‌گمان مرگ را - پیش از آنکه با آن روبه‌رو شوید - سخت آرزو می‌کرده‌اید، پس همانا آن را دیدید، حال آنکه می‌نگرید.
و همانا شما بودید که آرزوی مرگ می‌کردید پیش از آنکه بدان رسید اکنون دیدید آن را و شمائید نگران‌


آل عمران ١٤٢ آیه ١٤٣ آل عمران ١٤٤
سوره : سوره آل عمران
نزول : ٣ هجرت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ١٤
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«کُنتُمْ تَمَنَّوْنَ»: آرزو می‌کردید و می‌خواستید.


تفسیر

نکات آیه

۱- شهادت طلبى برخى مؤمنان صدر اسلام پس از جنگ بدر و نگرانى و حیرت آنها به هنگام بروز جنگ احد (و لقد کنتم تمنّون الموت من قبل ان تلقوه فقد رایتموه و انتم تنظرون)

۲- وحشت برخى مؤمنان صدر اسلام از مرگ و شهادت در راه خدا (و لقد ... فقد رایتموه و انتم تنظرون)

۳- میدان نبرد، عرصه بروز شخصیّت و حقیقت درونى افراد (و لقد کنتم تمنّون الموت ... فقد رایتموه و انتم تنظرون)

۴- عدم موفقیت برخى از مؤمنان صدر اسلام، در امتحان الهى (ام حسبتم ان تدخلوا الجنّة ... فقد رایتموه و انتم تنظرون)

۵- ناشایستگىِ عمل نکردن به شعارها و ادعاهاى پسندیده (و لقد کنتم تمنّون الموت ... فقد رایتموه و انتم تنظرون) لحن عتاب آمیز در آیه شریفه، حکایت از مذمت و سرزنش کسانى دارد که آرزوى کشته شدن داشتند و به هنگام مواجه شدن با آن، هراسناک شدند و اقدامى نکردند.

۶- ناهماهنگى و دوگانگى باورها و عملکرد برخى از مسلمانان صدر اسلام (و لقد کنتم تمنّون الموت ... فقد رایتموه و انتم تنظرون)

۷- پیکار احد، کارزارى سخت و مجسّم کننده مرگ در دیده پیکارگران مسلمان (و لقد کنتم تمنّون الموت ... فقد رایتموه و انتم تنظرون)

۱- مفسران برآنند که آیه شریفه درباره نبرد احد نازل شده است. ۲ چون خداوند از رویارویى و درگیر شدن با کافران، به دیدن مرگ تعبیر کرده است، معلوم مى شود که کارزارى سخت بوده که ورود به آن، مساوى دیدن مرگ بوده است.

۸- شهادت طلبى و حضور در عرصه پیکار با دشمنان دین، امتیازى ارزشمند در دیدگاه اسلام (ام حسبتم ان تدخلوا الجنّة ... و لقد کنتم تمنّون الموت) چون خداوند اعراض کنندگان از جهاد و مبارزه و فراریان از شهادت و مرگ در راه خدا را مذمت کرده و از سویى تمام سعادت (بهشت) را در گرو مبارزه دانسته، ارزش والاى جهاد و شهادت به دست مى آید.

روایات و احادیث

۹- اشتیاق مؤمنان به حضور در میدان جهاد و شهادت، پس از آگاهى از درجات شهداى بدر (و لقد کنتم تمنّون الموت من قبل) امام باقر (ع) درباره آیه فوق فرمود: فانّ المؤمنین لمّا اخبرهم اللّه بالّذى فعل بشهدائهم یوم بدر و منازلهم من الجنّة رغبوا فى ذلک فقالوا اللهمّ ارنا القتال نستشهد فیه.[۱]

موضوعات مرتبط

  • ارزیابى: ملاکهاى ارزیابى ۸
  • اسلام: تاریخ صدر اسلام ۱، ۲، ۴، ۶، ۷
  • امتحان:۳، ۴
  • انسان: شخصیت انسان ۳
  • ترس:۲
  • تکلیف: زمینه‌هاى عمل به تکلیف ۹
  • جامعه‌شناسى:۶
  • جهاد:۱۰ ارزش جهاد ۱۰ ۸ ; امتحان در جهاد ۱۰ ۳
  • دشمنان:۸
  • ذکر:۷
  • شهادت در راه خدا:۲ ارزش شهادت در راه خدا ۲ ۸
  • شهیدان: مقام شهیدان ۹
  • علم:۹
  • عمل:۹ ناشایست ۵
  • غزوه: احد ۷ ; غزوه بدر ۱
  • مجاهدان احد:۷
  • مرگ: ذکر مرگ ۷
  • مسلمانان صدر اسلام:۱، ۲، ۴، ۶
  • مؤمنان: امتحان مؤمنان ۴ ; ترس مؤمنان ۲ ; شهادت‌طلبى مؤمنان ۱، ۹ ; مؤمنان و جهاد ۹

منابع

  1. تفسیر قمى، ج ۱، ص ۱۱۹ ; تفسیر برهان، ج ۱، ص ۳۱۹، ح ۱.