آل عمران ١٠٩
ترجمه
| آل عمران ١٠٨ | آیه ١٠٩ | آل عمران ١١٠ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
تفسیر
- آيات ۱۱۰ - ۱۰۲، سوره آل عمران
- ((حق التقوى )) غرض و مقصد نهايى است و دستور ((فاتقوا اللّه ما استطعم )) راهرسيدن به آن هدف را نشان مى دهد
- مراد از اعتصام همگانى به ((حبل اللّه )) در ((واعتصموابحبل اللّه جميعا...))
- داءب و رسم قرآن بر ذكر علل و اسباب تعليماتش مى باشد و از اطاعت و تقليدكوركورانه وبدون دليل نهى مى كند
- چكيده سخن
- وجه اينكه خداوند اعتصام به حبل اللّه و عدم تفرق را نعمت خوانده است
- امر به معروف و نهى از منكر، از لوازم و واجبات اجتماع معتصم بهحبل اللّه است
- امر به معروف و نهى از منكر اگر واجب باشد واجب كفايى است
- نهى از تفرقه و اختلاف در آراء و عقايد
- علت تاءكيد فراوان قرآن كريم به دعوت به اتحاد و نهى از اختلاف
- مالكيت خداى تعالى دليل است كه او ظالم نيست
- آيه شريفه حال سابقين اولين از مهاجر و انصار مى ستايد
- بحث روايتى (رواياتى درباره : ((حق تقاته ))((حبل اللّه ))، فرقه ناجيه و امت واحده
- رواياتى كه دلالت دارند بر اينكه حبل اللّه همان قرآن است
- حديث ثقلين خبر متواتر مورد اتفاق است
- روايات هفتادودو فرقه
- آنچه در امتهاى گذشته بوده نظيرش در اين امت نيز خواهد بود
- طرد بعضى از اصحاب پيامبر در قيامت از ناحيه خدا
- سه روايت درباره ((كنتم خير امة ...))
نکات آیه
۱ - مالکیّت انحصارى خداوند، نسبت به آنچه در آسمانها و زمین است. (و للّه ما فى السموات و ما فى الارض)
۲ - جهان آفرینش داراى آسمانهاى متعدّد (و للّه ما فى السّموات)
۳ - نیازمندى و کمبود، انگیزه اى براى ستم و تعدّى (و ما اللّه یرید ظلماً للعالمین. و للّه ما فى السموات و ما فى الارض) جمله «و للّه ما فى السموات ... »، در مقام تعلیل براى ظلم نکردن خداوند است.
۴- مالکیّت انحصارى خداوند نسبت به تمام هستى، دلیل نفى اراده ظلم و ستم از ساحت اوست. (و ما اللّه یرید ظلماً للعالمین. و للّه ما فى السموات و ما فى الارض)
۵ - بازگشت همه امور، تنها به سوى خداست. (و الى اللّه ترجع الامور)
۶ - مبدأ پیدایش جهان هستى، خداوند است. (و الى اللّه ترجع الامور) رجوع: بازگشت به جایى است که آغاز، از آنجا بوده است. (مفردات راغب).
۷ - خداوند، هدف حرکت همه هستى (و الى اللّه ترجع الامور)
۸ - همه جهان هستى، در حال سیر و حرکت (و الى اللّه ترجع الامور)
۹ - زِمام امور و مقدّرات هستى، در اختیار خداوند* (و الى اللّه ترجع الامور) اگر تمام امور - حتى اسباب و وسایط - به خدا برگشت کند و مرجعش او باشد، همه مقدرات هستى نیز به دست اوست.
۱۰ - بازگشت همه امور هستى به خداوند، دلیل نفى اراده ظلم و ستم از ساحت اوست. (و ما اللّه یرید ظلماً للعالمین ... و الى اللّه ترجع الامور)
۱۱ - بازگشت همه امور به خداوند، قهرى و تخلّف ناپذیر* (و الى اللّه ترجع الامور) از مجهول آوردن فعل «تُرجع» استفاده شده است.
موضوعات مرتبط
- آسمان: ۱ تعدد آسمانها ۲
- آفرینش: تدبیر آفرینش ۹ ; حرکت آفرینش ۷، ۸ ; فرجام آفرینش ۵، ۱۰، ۱۱ ; فلسفه آفرینش ۷ ; مبدأ آفرینش ۶
- اسماء و صفات: صفات جلال ۴، ۱۰
- انگیزش: عوامل انگیزش ۳
- بازگشت به خدا: ۵
- خدا: خدا و ظلم ۴، ۱۰ ; عدل خدا ۴، ۱۰ ; مالکیت خدا ۱، ۴
- زمین: ۱
- ظلم: ۴، ۱۰ عوامل ظلم ۳
- نیازمندى: آثار نیازمندى ۳
