نتایج جستجو

از مرادش منع مى‏كند معنى كرده است [بقره:7]. راغب در اصل آن چند قول نقل كرده از جمله گفته‏اند: اصل آن از عذب است عَذَّبْتُهُ يعنى گوارائى زندگى را از او

[صافات:23] صراط و با صاد و سين خوانده‏اند و. هر دو به يك معنى است. سرط در اصل به معنى بلعيدن است «سرطه سرطاً:ابتلعه» مجمع در علت تسميه راه به صراط فرموده

به آن نعمت بهشتى مسابقه و رغبت كنند مسابقه كنندگان. نفس نفس (بروزن فلس) در اصل به معنى ذات است. طبرسى ذيل آيه [بقره:9]. فرموده: نفس سه معنى دارد يكى به معنى

انس‌ (۳۳۸ بار) جماعت مردم. در مجمع گفته :ناس و بشر و انس نظير هم اند، و اصل الناس أناس است از انس در اثر دخول الف و لام تعريف همزه از آن ساقط شده ولام

مثل [بقره:184]، يعنى «صومكم خيرلكم». مخفّف از ثقيله مثل [مزّمل:20]، كه در اصل اِنَّ بود، مُفَسِّرِه كه ماقبل خود را تفسير مى‏كند مثل [مؤمنون:27]. تأكيد

ناميده شده. شعر در اصل علم‏دقيق است... و در تعارف نام كلام موزون و قافيه دار شده، شاعرآن است كه صنعت شعر داند. خلاصه آنكه: شعر در اصل به معنى دانستن و توجّه

[صافات:23] صراط و با صاد و سين خوانده‏اند و. هر دو به يك معنى است. سرط در اصل به معنى بلعيدن است «سرطه سرطاً:ابتلعه» مجمع در علت تسميه راه به صراط فرموده

کلمه «غُلْب» (بر وزن قفل) جمع «اغلب» و «غلباء» به معناى گردن کلفت است، و در اصل از مادّه «غلبه» گرفته شده که در اینجا به معناى درختان بلند و تنومند است. غلب‌

کنایه از شدّت هول، وحشت و وخامت کار است، اما بعضى گفته اند: «ساق» به معناى اصل و اساس چیزى است، مانند ساقه درخت; بنابراین، «یُکْشَفُ عَنْ ساق» یعنى در آن

قرآن: ۲(بار) لیست کلمات مشتق شده در حال بارگیری... «سَبْغ» (بر وزن صبر) در اصل به معناى پیراهن، یا زره گشاد و وسیع و کامل است; سپس به نعمت گسترده و فراوان

«وَالَّذينَ اَشْرَكُوا» كه در مقابل چهار مذهب آمده نشان مى‏دهد كه مذهب مجوس در اصل مذهب شرك نبوده و در رديف اديان توحيدى است و اخذ جزيه از آنها دليل بارز اين

فرموده: اصل ظلم كم كردن حق است خدا فرموده: «كِلْتَا الْجَنَّتَيْنِ آتَتْ اُكُلَها وَ لَمْ تَظْلِمْ مِنْهُ شَيئاً» يعنى ناقص نكرد و به قولى اصل آن وضع شيى‏ء

. نقره سكّه دار كه با آن معامله مى‏كنند (راغب) در اقرب آمده: معرّب است و اصل آن يونانى مى‏باشد [يوسف:20] او را به قيمت كم كه درهمى چند بود فروختند. اين

. خالص كردن. «مَحَصَ الشَّىْ‏ءَ: خَلَّصَهُ مِنْ كُلِّ عَيْبٍ» راغب گفته: اصل محص خالص كردن شى‏ء است از هر عيب. [آل عمران:141]. تا خدا مؤمنان را از شوائب

بليّه و گرفتاريكه به انسان مى‏رسد. گوئى كه انسان را قصد مى‏كند. راغب گويد: اصل آن تير انداختن است سپس به نائبه اختصاص يافته. [بقره:156]. صواب: حق و درست

قرآن: ۳(بار) لیست کلمات مشتق شده در حال بارگیری... گلو. راغب در مفردات گويد: اصل حلق به معنى گلو است و گويند: «حَلَقَهُ» يعنى گلوى او را بريد سپس در قطع مو

بارگیری... لبس به ضّم اوّل در اصل به معنى پوشاندن شى‏ء است چنانكه در اقرب‏الموارد و مفردات گفته است، معانى ديگر متفرّع بر آنست و اصل معنى يكى است. لُبس اگر به

معروف بلئامت، شخص معروف به شرارت گفته‏اند در مجمع از على عليه السلام شخص بى اصل و نانجيب نقل شده در صافى از حضرت صادق عليه السلام نقل است كه آن را كافر سخت

آیات شامل این کلمه «تَخُونُوا» در اصل «لاتَخُونُوا» است که «لا» به قرینه جمله سابق حذف گردیده است. «خِیانَت» در اصل، به معناى خوددارى از پرداخت حقى است

کلمه «أَعْنَتَکُمْ» از مادّه «عَنَت» در اصل به معناى وقوع در امر خوفناک است. و به گفته «معجم مقائیس اللغة» در اصل به معناى هرگونه مشقت است. عنت‌ (۵ بار)

«آصال» جمع «اُصُل» (بر وزن دهل) و آن نیز جمع «اصیل» است که از مادّه «اصل» گرفته شده است که به معناى عصر، نزدیک غروب و شبانگاه است از این نظر که اصل و پایه شب

تکرار در قرآن: ۶(بار) لیست کلمات مشتق شده در حال بارگیری... لوح در اصل به معنى آشكار شدن است «لاحَ الشَّىْ‏ءُ لَوْحاً: بَدَأَ» آنگاه لوح به هر تخته و صفحه

شىء قد قلب اذ طيب حقق کتب قرر صبر الى مع بعد عند فرع فئى شدد ذوق حيى رسل اصل نفس امر قوم ذلک ذکر لا مثل سوء ى لو خلل نبء وحد دنو امم زلل سمو انن جمل وحى

به تفسير پرتوى از قرآن و كتاب پيدايش و مرگ خورشيد. جاى دقّت است كه نجم در اصل به معنى ظهور است در لغت هست «نَجَم الشَّىُ: ظَهَرَ» و قهراً ستاره را در اثر

آیات شامل این کلمه «رَفَثَ» (بر وزن قفس) در اصل، به معناى سخنى است که متضمن مطلبى باشد که ذکر آن قبیح است، اعم از آمیزش جنسى و یا مقدمات آن، سپس کنایه

آیات شامل این کلمه «رَفَثَ» (بر وزن قفس) در اصل، به معناى سخنى است که متضمن مطلبى باشد که ذکر آن قبیح است، اعم از آمیزش جنسى و یا مقدمات آن، سپس کنایه

آیات شامل این کلمه «فردوس» در اصل ـ به گفته بعضى ـ یک لغت رومى است، بعضى آن را عربى و بعضى اصل آن را فارسى مى دانند و به معناى «باغ» است، یا باغ مخصوصى

آیات شامل این کلمه «فتح» در اصل ـ همان گونه که ارباب لغت گفته اند ـ به معناى گشودن و از بین بردن بستگى است، و آن دو گونه است: گاهى جنبه حسى دارد، مانند

آیات شامل این کلمه بعضى گفته اند: «محادّه» در اصل، به معناى «ممانعت» است از مادّه «حد» که به معناى مانع میان دو شىء است، و لذا به دربان «حداد» مى گویند،

این کلمه «حاق» از مادّه «حوق» در اصل به معناى «وارد شدن و نازل شدن واصابت کردن و احاطه نمودن» است، بعضى گفته اند که اصل آن «حق» (به معناى تحقق یافتن) بوده

اقرب گويد: رسول اسم است به معنى رسالت و اصل آن مصدر است و نيز به معنى مرسل و فرستاده شده است. خلاصه آن كه رسول در اصل مصدر و در اطلاق قرآن به معنى فرستاده

کلمات مشتق شده در حال بارگیری... «فردوس» در اصل ـ به گفته بعضى ـ یک لغت رومى است، بعضى آن را عربى و بعضى اصل آن را فارسى مى دانند و به معناى «باغ» است،

آیات شامل این کلمه «جنّة» در اصل از مادّه «جنّ» (بر وزن فنّ) به معناى پوشاندن چیزى است و از آنجا که سپر، انسان را در مقابل ضربات دشمن مى پوشاند به آن «جُنّه»

به قدر قدرت تكليف نمى‏كند. اين مضمون پنج بار در قرآن مجيد تكرار شده و يك اصل كلى و مصدر هزاران مسائل فرعى است، دفعه ديگر به تعبير [طلاق:7]. آمده است. وله

گفته «غَرَبَتِ النُّجُومُ غُرُوباً: بَعُدَتْ وَ تَوارَتْ» در مجمع فرموده: اصل غرب به معنى تباعد و حد است «حّد» را ديگران نيز گفته‏اند. على هذا غروب آفتاب

[فرقان:75]. طبرسى رحمه‏اللَّه غرفه را درجه رفيعه معنى كرده و فرمايد آن در اصل بنائى است بالاى بنائى و به قولى غرفه عالى‏ترين و نيكوترين منازل بهشت است چنانكه

آیات شامل این کلمه «تَتَجافى» از مادّه «جفا» در اصل به معناى برداشتن و دور ساختن است. جفو (۱ بار) كنار شدن. دور شدن در قاموس هست «جفا جفاء و تجافى: لم

گفته اند که اصل «جدال» به معناى کشتى گرفتن و دیگرى را بر زمین افکندن است که در مشاجرات لفظى نیز به کار مى رود. «یُجادِلُ» از مادّه «جَدَل»، در اصل، به معناى

آیات شامل این کلمه «عاقِر» در اصل از واژه «عقر» به معناى «ریشه و اساس» یا به معناى «حبس» است، و این که به زنان نازا «عاقر» مى گویند، به خاطر آن است که

آیات شامل این کلمه «نُقَیِّض» از مادّه «قیض» (بر وزن فیض) در اصل به معناى پوست روى تخم مرغ است سپس به معناى مستولى ساختن چیزى بر چیز دیگر آمده. قيض‌ (۲

هست: «بَحَثَ فِى التُّرابِ: حَفَرَها» و در مجمع فرموده: اصل بحث جستجو كردن چيزى است در خاك. «اَصلُ البحث: طَلَبُ السيئى فى التّرابَ». فِي غُرَابا الْأَرْض

ناخواه به سوى ایمان و توحید بازمى گردد. «مُنِیْبِین» از مادّه «انابه»، در اصل به معناى بازگشت مکرر است، و در اینجا منظور، بازگشت به سوى خدا و بازگشت به

استقرار. در صورت اول خبر از اصل تحقق وعده هاى الهى مى دهد، و در صورت دوم خبر از زمان و مکان این وعده ها است. «مُسْتَقَرّ» در اصل، از مادّه «قُرّ» (بر وزن

آیات شامل این کلمه «فازَ» از مادّه «فَوز» در اصل به معناى نجات از هلاکت و رسیدن به محبوب است. فوز (۲۹ بار) وَ فَقَد فَوْزا رَسُولَه إِنّا عَظِيما مَا الْجَنّة

آیات شامل این کلمه «عداوت» در اصل، از مادّه «عدو» به معناى تجاوز مى آید. عدو (۱۰۶ بار) ال وَ الْبَغْضَاء بَيْنَکُم بَيْنَهُم إِلَى يَوْم الْقِيَامَة يُوقِع

آیات شامل این کلمه «رِیع» در اصل به معناى مکان مرتفع است. ريع‌ (۱ بار) مكان مرتفع كه از دور ديده مى‏شود (راغب) [شعراء:128]. در اقرب گويد: ريع به معنى صومعه،

آیات شامل این کلمه «حَیَّوک» از مادّه «تحیت» در اصل از «حیات» گرفته شده، و به معناى دعا کردن براى سلامت و حیات دیگرى است. حيى‌ (۱۸۴ بار) ک‌ (۱۴۷۸ بار)

آیات شامل این کلمه «مِهاد» در اصل از مادّه «مَهْد» (بر وزن عهد) به معناى آماده و مهیّا کردن است و به معناى بستر که انسان به هنگام استراحت و آرامش از آن

گذرد، و اصل آن، از کلمه «وسواس» گرفته شده که به معناى «صداى زینت آلات» و همچنین پیام و صداى مخفى است. واژه «وسواس» به گفته «راغب» در «مفردات»: در اصل، صداى

آیات شامل این کلمه «اباریق» جمع «ابریق» در اصل، از ریشه فارسى «آبریز» گرفته شده و به معناى ظروفى است که داراى دسته و لوله براى ریزش مایعات است. ابريق‌