نتایج جستجو
از الکتاب
- مىبرد در صحاح و قاموس و اقرب الموارد منع را از جمله معانی عذب شمرده است در نهايه گفته: در حديث على «عليه السلام» هست كه در موقع مشايعت عدهاى از لشكريان خویش۲۴ کیلوبایت (۵۸۰ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۴:۱۴
- نوزدهم آمده است: «وَنْشُرْ عَلَيْنا رِحْمَتَكَ بِغَيْثِكَ الْمُغْدَقِ» در نهايه گفته: مغدق به فتح دال بارانى است كه قطرات آن درشت باشد يعنى اگر در طريقه۲ کیلوبایت (۱۲۳ واژه) - ۱۶ دی ۱۳۹۵، ساعت ۰۴:۵۵
- مس يا چوب ساخته شود، آن را براى تقرّب به خدا پرستش مىكردند. ابن اثير در نهايه گفته: آن چيزى است كه جز خدا معبود اخذ شود و به قولى آن چيزى است كه جسم يا۲ کیلوبایت (۱۵۳ واژه) - ۱۶ دی ۱۳۹۵، ساعت ۰۴:۴۴
- نفوذ. پاره كردن (قاموس) نجم ثاقب يعنى ستاره نورانى (مجمع البيان، صحاح، نهايه) گويا كه با نور خود ظلمت را مىشكافد و تا مىتوانيد نفوذ مىكند چنانكه در۴ کیلوبایت (۳۱۶ واژه) - ۱۶ دی ۱۳۹۵، ساعت ۰۴:۵۳
- الشَّىْءُ نَصْحاً» ايضاگويند «نَصَحَ الْعَسَلَ» يعنى عسل را صاف و خالص كرد. در نهايه گويد: نصح در لغت به معنى خلوص است. نُصح (به ضم - ن) يه معنى اخلاص مىباشد۵ کیلوبایت (۴۳۷ واژه) - ۱۶ دی ۱۳۹۵، ساعت ۰۴:۴۴
- آمده چنانكه خواهد آمد و نيز مفرد به كار رفته به معنى وسط چنانكه ابن اثير در نهايه گفته است [توبه:47] ميان شما اراجيف مىساختند و فتنه جوئى مىكردند [اسراء:5]۳ کیلوبایت (۲۳۳ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۶:۳۰
- بار) احفاء: مبالغه در سئوال يا مبالغه در دانستن حال شخص است (مفردات) در نهايه آمده كه زنى به محضر آن حضرت آمد «فَسَأَلَها فَاَحْفى وَ قالَ اِنَّها كانَتْ۳ کیلوبایت (۲۲۲ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۷:۱۵
- بارگیری... احفاء: مبالغه در سئوال يا مبالغه در دانستن حال شخص است (مفردات) در نهايه آمده كه زنى به محضر آن حضرت آمد «فَسَأَلَها فَاَحْفى وَ قالَ اِنَّها كانَتْ۳ کیلوبایت (۲۳۷ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۸:۰۲
- و قاموس آمده: «اَلْظُّلْمُ وَضْعُ الشَّىْءِ فِى غَيْرِ مَوْضِعِهِ». در نهايه گفته «اَصْل الظُّلْمِ الْجَوْرُ وَ مُجاوَزَةُ الْحَدِّ». راغب گويد: «اَلظُّلْمُ۱۴ کیلوبایت (۶۷۵ واژه) - ۱۶ دی ۱۳۹۵، ساعت ۰۴:۲۸
- شکنند، و نعمت هاى الهى را به دست کفران مى سپارند. ختر (۱ بار) غدر. حيله (نهايه) در مجمع و اقرب بدترين حيله گفته است . [لقمان:32] آيات ما را تكذيب نمىكند۲ کیلوبایت (۱۶۱ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۶:۴۷
- را عظمت و كبريا معنى كرده، صحاح گويد: جلال اللّه: عظمت خدا. ابن اثير در نهايه نيز عظمت گفته است . در نهج البلاغه هست كه آن حضرت به عثمان فرمود «فَلا تَكونَنَّ۴ کیلوبایت (۳۱۳ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۷:۲۴
- است در مجمع فرموده: آن به معنى بدخلق و خشن و اصل آن به معنى دفع است. در نهايه گفته «الشديد الجافى والفّظ الغليظ» جوهری گفته: «العتّل: الغليظ الجافى» بدخلقى۳ کیلوبایت (۲۷۳ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۷:۱۲
- جاهليّت به معناى حالت جهل است چنانكه در اقرب الموارد گفته است . ابن اثير در نهايه گويد: مراد از آن صفت و حالى است كه عرب قيل از اسلام داشتند از قبيل جهل به۱۱ کیلوبایت (۱٬۰۷۶ واژه) - ۱۶ دی ۱۳۹۵، ساعت ۰۴:۳۳
- هميشه آماده بهرهبردارى است. ابب (۱ بار) (بتشديد ياء) چراگاه. در مفردات و نهايه گويد: چراگاهى كه براى چريدن و چيدن آماده است. در اقرب الموارد گفته گياهان۸ کیلوبایت (۸۳۸ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۷:۴۷
- آن بر طهر و حيض هر دو اطلاق مىشود. گفتهاند آن از اضداد است ابن اثير در نهايه مىگويد: قرء از اضداد است بر طهر اطلاق مىشود و آن قول شافعى و اهل حجاز است۶ کیلوبایت (۵۴۰ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۵:۵۷
- الدَّهْرُ» يعنى: زمانه را فحش ندهيد زيرا خدا همان زمان است . اين حديث در نهايه بدين صورت آمده «لا تَسُبُّوا الدَّهْرَ هُوَاللّهُ» در كشّاف نيز عين عبارت۵ کیلوبایت (۵۱۳ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۸:۰۳
- وقت خروج از منزل سر و صورتش را با آن ملحفه (چادر مانند) گفته. ابن اثير در نهايه آنرا چادر و رداء معنى كرده و مىگويد: گفته شده مانند چارقد و مانند ملحفه۵ کیلوبایت (۴۸۵ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۶:۰۰
- نگاه ميكردى ولى بعضى آن را اشراف معنى كردهاند گرچه آن نيز درست است. در نهايه آمده: «اِطَّلَعَ عَلى الشَّىْءِ:عَلِمَهُ». * [قصص:38]. در جوامع الجامع،۷ کیلوبایت (۵۷۴ واژه) - ۱۶ دی ۱۳۹۵، ساعت ۰۴:۴۱
- بئر (۱ بار) چاه. [حج:45] و چاه معطّل كه آب بر، ندارد و كاخ گچ كارى شده، در نهايه آمده: گويند بئر چاه كهنه و قديمى است كه حفر كننده و مالك آن معلوم نيست..۱ کیلوبایت (۶۶ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۶:۲۳
- است به معنى قصد چنانكه در صحاح، قاموس، مفردات، اقرب، مجمع، جوامع الجامع، نهايه ابن اثير و غيره هست در نهج البلاغه اين كلمه سه بار آمده كه هر سه به معنى۱۰ کیلوبایت (۹۹۴ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۷:۵۴
- به آن زن فرمود «حَتّى تَذُوقى عُسيلَتَهُ وَ يَذُوقُ عُسيلَتَكِ» (مفردات - نهايه) يعنى تو لذّت مقاربت او را بچشى و او لذّت مقاربت تو را بچشد. وَ مِن أَنْهَار۲ کیلوبایت (۷۹ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۷:۱۵
- عيب. در قاموس گفته:«اَلَّلمْزُ: اَلْعَيْبُ وَ الْاِشارَةُ بِالْعَيْنِ» در نهايه نيز عيب معنى كرده، در اقرب الموارد آمده: «لَمَزَهُ لَمْزاً: عابَهُ» همچنين۲ کیلوبایت (۱۱۶ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۵:۲۹
- بارگیری... چاه. [حج:45] و چاه معطّل كه آب بر، ندارد و كاخ گچ كارى شده، در نهايه آمده: گويند بئر چاه كهنه و قديمى است كه حفر كننده و مالك آن معلوم نيست..۱ کیلوبایت (۶۸ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۸:۰۲
- آن بر طهر و حيض هر دو اطلاق مىشود. گفتهاند آن از اضداد است ابن اثير در نهايه مىگويد: قرء از اضداد است بر طهر اطلاق مىشود و آن قول شافعى و اهل حجاز است۷ کیلوبایت (۶۴۷ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۴:۳۱
- اقوال جنّ است كه در قرآن نقل شده و مراد از جدّ عظمت و مقام است در صحاح و نهايه و اقرب الموارد از انس بن مالك نقل است كه: «كانَ الرَّجُلُ مِنّا اَذا قَرَءَ۶ کیلوبایت (۶۵۲ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۷:۳۹
- سوره توبه را سوره بحوث گويند زيرا شامل كاويدن و تفتيش از اسرار منافقين است (نهايه) در اقرب هست: «بَحَثَ فِى التُّرابِ: حَفَرَها» و در مجمع فرموده: اصل بحث۲ کیلوبایت (۷۵ واژه) - ۱۶ دی ۱۳۹۵، ساعت ۰۴:۴۳
- (۲ بار) رفت در اصل شكستن و كوبيدن است در اقرب آمده «رفته:كسره و دقّه» در نهايه گويد: رفات هر چيزى كه شكسته و كوبيده شود. مجمع گويد: رفات هر چيز شكسته و۳ کیلوبایت (۱۹۴ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۶:۰۰
- كه مبتلى و گرفتار باشد ولى رحمت اعّم است به مبتلى و غير آن. ابن اثير در نهايه رأفت را اخّص گرفته و گويد: رحمت هم در شيى محبوب آيد و هم در مكروه از روى۳ کیلوبایت (۲۱۶ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۶:۲۸
- قرآن آمده و گاهى معناى ازدحام مىدهد كه يك نوع دفع و شكستن يكديگراست در نهايه نقل شده چون رسول خدا«صلى الله عليه وآله» وارد مدينه شدند يكى از يهود گفت:۲ کیلوبایت (۱۴۲ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۶:۰۱
- سوره توبه را سوره بحوث گويند زيرا شامل كاويدن و تفتيش از اسرار منافقين است (نهايه) در اقرب هست: «بَحَثَ فِى التُّرابِ: حَفَرَها» و در مجمع فرموده: اصل بحث۲ کیلوبایت (۱۰۵ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۵:۰۰
- خدايان خويش پا بر جا باشيد. در كريمه: [شعراء:13]. مراد روانى زبان است در نهايه نقل شده: «اَفَضَلُ الْايمانَ اَنْ تَكَلَّمَ اَخاكَ وَ اَنْتَ طَليقٌ» يعنى۱۰ کیلوبایت (۱٬۱۲۴ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۴:۳۱
- در فارسى تقریباً مساوى است. خيب (۵ بار) نا اميدى. خسران. محروم شدن. در نهايه مىگويد: خيبة به معنى خسران و حرمان است. قاموس آن را نوميدى و زيان و حرمان۲ کیلوبایت (۱۲۸ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۵:۴۹
- بار) تجاوز از حد و اندازه (اقرب) راغب گويد: از آن با جور تعبير آوردهاند در نهايه ظلم و دورى از حق گفته است. [ص:22]. ميان ما به حق داورى كن و حكم به جور نكن۲ کیلوبایت (۱۴۳ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۶:۰۳
- نباشيد مانند آنان كه از ديارشان روى طغيان و خود نمائى بيرون شدند. ابن اثير در نهايه مىگويد: بَطَر به معنى طغيان است، حيرت در مقابل حقّ و تكبر از حق نيز گفتهاند۲ کیلوبایت (۱۵۲ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۸:۰۲
- نوشتهاند. در اقرب الموارد گويد: اين كلمه ابتدا در تعليل استعمال شده است، در نهايه گويد: در همزه آن فتح و كسر هر دو صحيح است. در قرآن مجيد فقط يكبار آمده است۲ کیلوبایت (۱۳۰ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۵:۰۰
- الشَّياطينِ»از خدا يارى مىخواهم بر اعمالي كه شيطان را طرد و دفع مىكنند در نهايه مىگويد: دحر دفع كردنست به قهر و براى اذلال و اهانت، قول مجمع نيز چنين است۳ کیلوبایت (۱۷۹ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۵:۱۳
- «كَلَحَتِ الْوُجُوهُ النَّواظِرُ» خطبه 219 چهرههاى با طراوات بد منظر شدند. در نهايه گويد: در حديث على «عليه السلام» آمده «اِنَّ مِنْ وَرائِكُمْ فِتَناً وَ بَلاءّ۲ کیلوبایت (۱۵۵ واژه) - ۱۶ دی ۱۳۹۵، ساعت ۰۴:۵۱
- به «پر شده» تفسير مىشود يعنى نطفه ايكه از سلّولهاى زنده پر شده است. در نهايه آن را به شدّت ريخته شده است گفته است كه با جهنده موافق مىشود، دهق به معنى۲ کیلوبایت (۱۶۸ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۷:۴۵
- ذيل اين مسئله فرموده: اين مطلب اجماعى است چنانكه در خلاف شيخ، مجمع البيان، نهايه الاحكام، ذكرى، جامع المقاصد و... نقل است. حرّ هاملى رحمة اللّه در وسائل كتاب۱۲ کیلوبایت (۱٬۱۷۶ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۴:۵۸
- کلمات مشتق شده در حال بارگیری... تنزيه خدا از هر بدى و نالايق (مجمع) در نهايه گويد «اَصْلَ التَّسْبيحِ: اَلتَّنْزيهُ وَ التَّقْديسُ وَ التَّبْرِئَهُ مِنَ۱۷ کیلوبایت (۱٬۴۹۱ واژه) - ۱۶ دی ۱۳۹۵، ساعت ۰۴:۳۰
- در مجمع گويد: اصل آن به معنى ضرب است و به معنى صيحه زدن آيد. در مجمع و نهايه نقل شده «لَيْسَ مِنّا مِنْ سَلَقَ اَمْ حَلَقَ» يعنى از ما نيست آنكه در مصيبت۲ کیلوبایت (۱۷۶ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۶:۴۹
- اطفال است [نور:59]. اين كلمه فقط در آيات فوق و آيه 67 غافر آمده است. در نهايه گفته: طفل به معنى بچه است بر پسر و دختر و جمع اطلاق مىشود. ثم کم من بلغ۳ کیلوبایت (۱۸۶ واژه) - ۱۶ دی ۱۳۹۵، ساعت ۰۴:۵۱
- كردهاند در مجمع فرموده از «قامت الحرب على ساق» شدت جنگ را از اراده مىكنند در نهايه آمده كشف الساق مثل است براى شدّت امر. آيه فوق درباره وقت مرگ است مراد از۳ کیلوبایت (۲۹۹ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۶:۱۲
- (به فتح اول و كسر دوم) را جبان و ضعيف القلب گفته است. به قول ابن اثير در نهايه آن به معنى ضعف و ترس است. نگارنده نيز با دقت در آيات قول ابن اثير را پسنديدم۳ کیلوبایت (۳۰۷ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۴:۴۳
- (به فتح اول و كسر دوم) را جبان و ضعيف القلب گفته است. به قول ابن اثير در نهايه آن به معنى ضعف و ترس است. نگارنده نيز با دقت در آيات قول ابن اثير را پسنديدم۳ کیلوبایت (۳۰۹ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۵:۲۴
- الشَّياطينِ»از خدا يارى مىخواهم بر اعمالي كه شيطان را طرد و دفع مىكنند در نهايه مىگويد: دحر دفع كردنست به قهر و براى اذلال و اهانت، قول مجمع نيز چنين است۳ کیلوبایت (۱۷۷ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۸:۰۱
- خود برگشت يعنى به راهى كه آمده بود عود كرد. زمخشرى در فائق و ابن اثير در نهايه گفتهاند: به سمّ اسب حافر گويند زيرا وقت راه رفتن زمين را حفر مىكند. اسب۴ کیلوبایت (۲۷۷ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۸:۰۱
- قومى در اصل و وسط ديارشان جنگيده نشدند مگر ذليل شدند اين حديث در مفردات و نهايه نيز آمده است «فَعَقَرُوا النَّاقَةَ وَ عَتَوْا عَنْ اَمْرِ رَبِّهِمْ» پس۳ کیلوبایت (۲۱۹ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۶:۰۹
- اكثراستعمال آن در قرآن مجيد در سياق نفى است. زمخشرى در فائق و ابن اثير در نهايه نقل مى كنند كه يكى از صحابه در وقت دعا بدو انگشت به خدا اشاره مى كرد حضرت۷ کیلوبایت (۳۱۱ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۴:۲۱
- آیات شامل این کلمه فرض (۱۸ بار) قطع. تعيين. در نهايه گويد: اصل فرض به معنى قطع است راغب قطع شىء محكم و تأثير در آن، گفته است، اقرب عين لفظ راغب را آورده۴ کیلوبایت (۳۸۴ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۴:۲۸
- معناى اولى چندان دور نيست زيرا تشويق براى تن در دادن به كار شاق است. در نهايه گويد: «اَلْكَلَفُ: اَلْوُلوُعُ بِالشَّىْ ءِ مَعَ شُغْلِ قَلْبٍ وَ مَشَقَةٍ»۵ کیلوبایت (۴۲۵ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۵:۱۲
- غَيّاً وَ غَوايَةً: سَلَكَ طَريقَ الْهَلاكِ» يعنى راه هلاكت در پيش گرفت: در نهايه آن را ضلالت و دخول در باطل گفته است به نظرم منظورش قسمت دوم ضلالت است كه۴ کیلوبایت (۴۲۷ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۴:۳۴
- تخفيف و نگهدارى و شكستن صدا و نگاه گفته است در قاموس تخفيف نگاه آمده است در نهايه نقل شده: «كانَ اِذا عَطَسَ غَضَّ صَوْتَهُ» يعنى چون عطسه مىكرد صدايش را۴ کیلوبایت (۳۸۷ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۷:۱۷
- درخت موز [واقعة:28-29]. راغب گويد: طلح درختى است واحد آن طلحه است در صحاح و نهايه گفته: درخت بزرگى است از جنس درختان بزرگ. در اقرب اضافه كرده كه شتر آن را۳ کیلوبایت (۲۸۴ واژه) - ۱۶ دی ۱۳۹۵، ساعت ۰۴:۵۴
- است معنى ديگر آنكه خدا سميع الدعاء يعنى اجابت كننده دعاست. ابن اثير درز نهايه گويد6 سميع آن است كه از درك او هيچ مسموعى ولو مخفى هم باشد، فوت نشود خدا۷ کیلوبایت (۳۵۹ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۴:۲۳
- به كار مىرود همچنين است قول مجمع. شعبه به معنى تكه و قسمت است چنانكه در نهايه آمده «اَلْحَياءُ شُعْبَةٌ مِنَ الْايمانِ» و از ابن مسعود نقل كرده: «اَلشَّبابُ۵ کیلوبایت (۴۷۲ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۷:۴۴
- صحاح گويد: چون دو خرما و سه خرما از يك بن برويد هر يك صنو آن ديگرى است. در نهايه گفته: صنو به معنى مثل است و اصل آن اين است كه دو خرما از يك بن برويد. در۴ کیلوبایت (۳۳۷ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۸:۰۲
- همز دفع و طرد است. در صحاح آمده: «هَمَزَهُاَىْ دَفَعَهُ وَ ضَرَبَهُ» در نهايه گفته: هر چه را دفع كردى همز كردى. طبرسى فرموده: اصل همزه به معنى شكستن است۴ کیلوبایت (۳۳۳ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۶:۲۷
- الشَّىْءُ نَصْحاً» ايضاگويند «نَصَحَ الْعَسَلَ» يعنى عسل را صاف و خالص كرد. در نهايه گويد: نصح در لغت به معنى خلوص است. نُصح (به ضم - ن) يه معنى اخلاص مىباشد۵ کیلوبایت (۴۱۲ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۵:۳۰
- مىبرد در صحاح و قاموس و اقرب الموارد منع را از جمله معانی عذب شمرده است در نهايه گفته: در حديث على «عليه السلام» هست كه در موقع مشايعت عدهاى از لشكريان خویش۵ کیلوبایت (۴۹۹ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۶:۲۸
- را آشكار نمايم اين قول در مجمع از ابوعبيده نيز نقل شده است . ولى قاموس و نهايه و مفردات اخفاء را به معنى پنهان داشتن گفتهاند و تمام موارد استعمال آن در۶ کیلوبایت (۵۵۶ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۴:۳۷
- دستها را به گردن مىبندند (مجمع) على هذا صفد با غلّ يكى است كه غلّ را نيز در نهايه همين طور معنى كرده است. در قرآن مجيد مكرّر آمده «الاغْلالُ فى اَعْتاقِهِمْ»۴ کیلوبایت (۳۲۱ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۵:۵۱
- گويد: فاحشه هر گناهى است كه قبح آن زياد باشد. همچنين است قول ابن اثير در نهايه. در مفردات گفته: فحش، فاحشه و فحشاء هر قول و فعلى است كه قبح آن بزرگ باشد۵ کیلوبایت (۵۲۰ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۴:۴۸
- معناى اولى چندان دور نيست زيرا تشويق براى تن در دادن به كار شاق است. در نهايه گويد: «اَلْكَلَفُ: اَلْوُلوُعُ بِالشَّىْ ءِ مَعَ شُغْلِ قَلْبٍ وَ مَشَقَةٍ»۵ کیلوبایت (۴۶۲ واژه) - ۱۶ دی ۱۳۹۵، ساعت ۰۴:۳۷
- تکرار در قرآن: ۱۸(بار) لیست کلمات مشتق شده در حال بارگیری... قطع. تعيين. در نهايه گويد: اصل فرض به معنى قطع است راغب قطع شىء محكم و تأثير در آن، گفته است،۵ کیلوبایت (۴۳۱ واژه) - ۱۶ دی ۱۳۹۵، ساعت ۰۴:۳۳
- و قاموس آمده: «اَلْظُّلْمُ وَضْعُ الشَّىْءِ فِى غَيْرِ مَوْضِعِهِ». در نهايه گفته «اَصْل الظُّلْمِ الْجَوْرُ وَ مُجاوَزَةُ الْحَدِّ». راغب گويد: «اَلظُّلْمُ۶ کیلوبایت (۵۸۷ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۶:۰۴
- بودن است. در كتاب معاد از نظر قرآن و علم ص 37 چنين نوشتهام : ابن اثير در نهايه گويد: عشراء شترى را گويند كه ده ماه از حاملگى آن گذشته باشد. سپس اين كلمه۶ کیلوبایت (۵۶۵ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۴:۲۸
- عروبه بود. صحاح بود. صحاح مىگويد: يوم جمعه همان يوم عروبه است ابن اثير در نهايه علت اين تسميه را مطلق اجتماع ناس دانسته است . آنچه از مجمع البيان نقل گرديد۶ کیلوبایت (۵۹۵ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۷:۳۲
- اين است: در خانههاى خود نشستگان و مقيم شدند و آن استعاره از مرگ است در نهايه آمده:«نهى عن المجثمة» و آن حيوانى است كه در جائى قرار مىدهند و تير ميزنند۴ کیلوبایت (۳۳۶ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۵:۱۶
- غَيّاً وَ غَوايَةً: سَلَكَ طَريقَ الْهَلاكِ» يعنى راه هلاكت در پيش گرفت: در نهايه آن را ضلالت و دخول در باطل گفته است به نظرم منظورش قسمت دوم ضلالت است كه۵ کیلوبایت (۵۰۰ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۶:۱۷
- معنى نقل شده كه از جمله بوئيدنى و رزق است و همچنين است در مجمع: ابن اثير در نهايه گويد: ريحان برحمت و رزق و راحت اطلاقمى شود و ريحان هر گياهى است كه بوى خوش۴ کیلوبایت (۳۱۷ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۷:۲۷
- گرفته است و حيرت را نيز تردد دانسته است قول او با مجمع چندان فرقى ندارد در نهايه شواهدى از موارد استعمال آن نقل شده كه قول مجمع را تأييد مىكند همچنين آيه۷ کیلوبایت (۶۸۳ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۷:۴۹
- به معنى مستقُّر جواهر در مجمع فرموده: عدن و اقامت و خلود نظير هماند. در نهايه آمده: «عدن باالمكان: اذا الزمه ولم يبرح منه» [رعد:23]، اين كلمه يازده بار۵ کیلوبایت (۳۷۰ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۵:۲۹
- گويد: فاحشه هر گناهى است كه قبح آن زياد باشد. همچنين است قول ابن اثير در نهايه. در مفردات گفته: فحش، فاحشه و فحشاء هر قول و فعلى است كه قبح آن بزرگ باشد۶ کیلوبایت (۵۷۶ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۴:۴۴
- تطيّر در فال زدن با پرندگان است سپس در هر فال بد به كار مىرود. ابن اثير در نهايه گفته: اصل آن درباره پرندگان و آهوان و غير آنها است كه از طرف راست يا چپ شخص۷ کیلوبایت (۶۳۵ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۸:۰۰
- سر او ببندند. در اين سخن مراد از بحر، مدينه است در نهايه به جاى بحر، بحيرة آمده است و نيز در نهايه گويد: عرب شهرها و دهات را بحار گويند. لازم است در اينجا۲۰ کیلوبایت (۲٬۱۷۱ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۷:۴۷
- خدا در مقام يك جماعت بود گويند: فلانى به تنهائى يك قبيله است. ابن اثير در نهايه نقل مىكند: دربارهى قُسّ بن ساعده آمده: «يبعث يوم القيمة اُمَّة واحدةً»۱۲ کیلوبایت (۵۰۰ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۴:۲۳
- (بر وزن عِنَبْ) سنگهائى كه روى هم مىچينند براى نشان دادن راه در بيابانها (نهايه) جمع آن آرام است. و اَرْم (بر وزن عقل) به معنى خوردن، پوسيدن. فانى شدن است۸ کیلوبایت (۸۶۳ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۷:۵۰
- آيه شريفه كنايه از مقاربت با زنان است چنان كه راغب گفته است ابن اثير در نهايه بعد از نقل حديثى گويد مراد از مباشرت لمس بدن مرد با بدن زن است... و گاهى۸ کیلوبایت (۷۴۶ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۵:۳۷
- سر او ببندند. در اين سخن مراد از بحر، مدينه است در نهايه به جاى بحر، بحيرة آمده است و نيز در نهايه گويد: عرب شهرها و دهات را بحار گويند. لازم است در اينجا۲۲ کیلوبایت (۲٬۲۵۶ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۷:۵۸
- نزديك شدن. و مقدّم گشتن در اقرب آمده «زلف زلفاً و زليفاً: تقدّم و تقرب» در نهايه گويد: اصل آن نزديك و مقدّم گشتن است. در صحاح گويد: ازلفهاى قربّه». در قرآن۷ کیلوبایت (۶۴۹ واژه) - ۱۶ دی ۱۳۹۵، ساعت ۰۴:۴۷
- آيه شريفه كنايه از مقاربت با زنان است چنان كه راغب گفته است ابن اثير در نهايه بعد از نقل حديثى گويد مراد از مباشرت لمس بدن مرد با بدن زن است... و گاهى۹ کیلوبایت (۷۷۴ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۴:۱۵
- راجماعت كثيرالعدد معنى كرده است . بيضاوى نيز جمع كثير گفته است. ابن اثير در نهايه حديثى درباره مصالحه با اهل نجران نقل كرده كه لفظ آن چنين است: «لَهُمْ ذِمَّةُ۸ کیلوبایت (۸۲۱ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۷:۲۶
- اكثر كتب لغت مثل (رَحْم) به معنى مهربانى است چنان كه در قاموس، صحاح، اقرب، نهايه و غيره آمده است لذا رحم در آيه به معنى مهربانى است نه از رحم به معنى قرابت۱۶ کیلوبایت (۷۲۲ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۴:۲۵
- گويد: فاحشه هر گناهى است كه قبح آن زياد باشد. همچنين است قول ابن اثير در نهايه. در مفردات گفته: فحش، فاحشه و فحشاء هر قول و فعلى است كه قبح آن بزرگ باشد۶ کیلوبایت (۶۲۷ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۵:۱۲
- [غاشية:6-7]. ضريع طعام اهل جهنّم است كه نه سير مىكند و نه فربه مىگرداند. در نهايه گويد: آن علفى است در حجاز، خارهاى بزرگ دارد، به آن شبرق گويند. در مجمع فرموده:۵ کیلوبایت (۵۳۹ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۷:۵۰
- يعنى بر او دعا كردم و او تزكيه نمودم. و در ذيل آيه 3 بقره و در مفردات و نهايه از حضرت رسول صلى اللّه عليه و آله و سلم نقل شده «اِذا دُعِىَ اَحَدُكُمْ اِلى۹ کیلوبایت (۹۳۰ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۴:۲۵
- الْعِبادَةُ: الطَّاعَةُ» در اقرب الموارد آمده: «اَلْعِبادَةُ: اَلطَّاعَةُ وَ نِهايَةُ التَّعْظيمِ لللّهِ تَعالى». معنى جامع آين كلمه همان تذلّل و اطاعت است مثل۱۱ کیلوبایت (۱٬۲۱۹ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۶:۱۰
- صحاح و قاموس آن را عورت. فاحشه (كاربد) و در مفردات كنايه از فرج گفته. در نهايه گويد: سوأة در اصل به معنى فرج و سپس به هر چه ظهورش شرم آور است گفته شده.۱۳ کیلوبایت (۸۶۹ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۷:۵۸
- يعنى بر او دعا كردم و او تزكيه نمودم. و در ذيل آيه 3 بقره و در مفردات و نهايه از حضرت رسول صلى اللّه عليه و آله و سلم نقل شده «اِذا دُعِىَ اَحَدُكُمْ اِلى۱۳ کیلوبایت (۹۶۸ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۷:۵۶
- رحمتش به هر چيز وسعت داده و رحيم را كثير الرحمة معنى كرده است. ابن اثير در نهايه گويد: رحمن و رحيم هر دو از رحمت مشثق اند مثل ندمان و نديم و هر دو صيغه مبالغهاند۱۳ کیلوبایت (۱٬۴۰۰ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۶:۱۰
- نما». على هذا زكو و زكاء مصدر و زكوة مصدر است [بقره:43]. ولى ابن اثير در نهايه مىگويد: زكوة از اسماء مشتركه است و بر عين و معنى هر دو اطلاق مىشود. آيه۱۵ کیلوبایت (۱٬۲۴۳ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۴:۱۷
- تا مدت معلومى، به خلاف نكاح دائمى كه مدّت معلوم ندارد چنانكه ابن اثير در نهايه ذيل لغت متاع چنين گفته است: در صدر آيه فوق و نيز در آيه ماقبل زنان حرامالنكاح۱۷ کیلوبایت (۱٬۷۸۳ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۵:۴۵
- الطَّريقِ الْمُسْتَقيمِ وَ يُضادُّهُ اَلْهِدايَةُ» قول صحاح و قاموس و اقرب و نهايه نيز قول راغب است. و اينكه بعضى هلاكت، و گم شدن، باطل و فضيحت را از معانى۲۱ کیلوبایت (۲٬۰۳۱ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۴:۴۵
- الطَّريقِ الْمُسْتَقيمِ وَ يُضادُّهُ اَلْهِدايَةُ» قول صحاح و قاموس و اقرب و نهايه نيز قول راغب است. و اينكه بعضى هلاكت، و گم شدن، باطل و فضيحت را از معانى۲۴ کیلوبایت (۲٬۰۳۳ واژه) - ۱۶ دی ۱۳۹۵، ساعت ۰۴:۲۵
- تا مدت معلومى، به خلاف نكاح دائمى كه مدّت معلوم ندارد چنانكه ابن اثير در نهايه ذيل لغت متاع چنين گفته است: در صدر آيه فوق و نيز در آيه ماقبل زنان حرامالنكاح۲۱ کیلوبایت (۲٬۰۲۵ واژه) - ۱۱ دی ۱۳۹۵، ساعت ۱۴:۱۶
- گردد. «وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ» «والحمد للّه ربّ العالمين» «1». نهاية ابن اثير. «2». جنّ، 3. جلد 10 - صفحه 644 سوره فلق بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ۵۱ کیلوبایت (۵٬۵۶۹ واژه) - ۲۸ بهمن ۱۴۰۰، ساعت ۱۲:۲۵
- میشود. یعنی: مَا الْمَوْتَةُ إِلاّ مَوْتَتُنَا الأُولی. یا (عاقِبَة) و یا (نِهایَة) باشد. یعنی: مَا عَاقِبَةُ أَمْرِنَا إِلاَّ الْمَوْتَةُ الأُولی. «مَوْتَتُنَا۲۲ کیلوبایت (۱٬۸۴۰ واژه) - ۳ اردیبهشت ۱۴۰۱، ساعت ۱۸:۲۸
- رخدادهاى شگفت است. (حدیث الغشیة) «غاشیة» به معناى داهیه (کار بزرگ) است (نهایه ابن اثیر) و همان گونه که در موارد بد و ناخوشایند به کار مى رود، در موارد۳۰ کیلوبایت (۲٬۸۴۴ واژه) - ۲۷ اسفند ۱۴۰۰، ساعت ۱۴:۴۵
- الفت دادن (قاموس); مهیا و مجهز ساختن (تاج العروس); عهد بستن و امان گرفتن (نهایه ابن کثیر). برداشت یاد شده ناظر به معناى نخست (الفت یافتن) است. چیزى که قریش۳۳ کیلوبایت (۳٬۰۰۷ واژه) - ۶ اسفند ۱۴۰۰، ساعت ۰۲:۰۲