تفسیر:المیزان جلد۱۹ بخش۵۱: تفاوت میان نسخه‌ها

از ظاهر كلام بر مى آيد كه مراد از جمله «تُعرَضُونَ - عرضه مى شويد»، عرضه شدن بر خداى تعالى باشد. همچنان كه در جاى ديگر فرموده: «وَ عُرِضُوا عَلى رَبّكَ صَفّاً»، و كلمۀ «عَرض» در لغت، به معناى اين است كه فروشنده جنس خود را جلو مشترى بگسترد و به او نشان دهد. در نتيجه معناى عرض بر خداى تعالى در روز قيامت، كه روز جدايى حق از باطل، و روز داورى است، اين است كه: آنچه نزد هر انسان از عقيده و عمل هست، براى خداى تعالى فاش و سفرۀ دلِ آدمى باز مى گردد، به طورى كه هيچ عقيده و هيچ فعلى از او براى خدا پنهان نماند، و همه غيب ها، شهادت و همه سرها، علن و آشكار گردد. و اين، از خصائص قيامت است. آرى، قيامت «يَومَ تُبلَى السّرَائِر» است، و «يَومَ هُم بَارِزُونَ لا يَخفَى عَلَى اللّه مِنهُم شَئ» است. روزى است كه سريره ها آشكار و همۀ مردم براى خدا ظاهر مى شوند، و از آنان چيزى بر خدا پوشيده نمى ماند.

كلمه «ظنّ» در اين جا به معناى يقين است، و آيه مورد بحث آنچه را از آيه قبل فهميده مى شد، تعليل مى كند، و حاصل اين تعليل اين است كه: اگر گفتم كتاب من كتاب يمين است، و به سعادت من حكم مى كند، براى اين بود كه من در دنيا به چنين روزى يقين داشتم. و يقين داشتم كه به زودى حساب خود را ملاقات مى كنم، و به پروردگارم ايمان آوردم،