النجم ١٧
ترجمه
| النجم ١٦ | آیه ١٧ | النجم ١٨ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«مَا زَاغَ»: منحرف نشد. به چپ و راست نگرائید. به خطا نرفت. «مَا طَغی»: فراتر نرفت. جز به چیزی ننگریست که می‌بایست بنگرد و ببیند. یعنی درست به چیزی نگاه کرد که می‌بایست نگاه بکند، و آنچه دید عین واقعیت بود و حقیقت داشت.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۱ - ۱۸، سوره نجم
- اشاره به غرض ومحتويات سوره مباركه نجم و مكى بودن آن
- چند قول درباره مراد از ((نجم )) در آيه : ((و النجم اذا هوى ))
- مقصود از اينكه فرمود: ((و ما ينطق عن الهوى ...))
- وجوه مختلف در معناى آيات : ((ذو مرة فاستوى و هو بالافق الا على ثم دنا فتدلى ...))
- شرح مفاد آيه : ((ما كذب الفؤ اد ما راءى ))
- گفتار بعضى مفسرين در تفسير (ماكذب الفواد ما راى )
- مقصود از ((نزلة اخرى )) و رؤ يت رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم )) در آيه :((و لقد رآه نزلة اخرى ))
- ((سدرة المنتهى )) چيست ؟
- معناى (ما زاع البصر و ما طغنى )
- چند روايت درباره مراد از نجم در ((و النجم اذا هوى ))، و رواياتى درذيل آيات مربوط به معراج پيامبر اسلام (صلى الله عليه و آله و سلم ) ۵۱
- رواياتى در ذيل (قاب قوسين ) و(ثم دنى فتدلى ) در نزديكى پيامبر با خداوند در شبمعراج
- رواياتى درباره رؤ يت قلبى رسول الله (صلى الله عليه و آله و سلم ) خداوند سبحانرا
- اشاره به اختلاف درباره اينكه معراج پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) جسمانى وروحانى يا فقط روحانى بوده .
نکات آیه
۱ - دیده دل پیامبر(ص)، عارى از هر گونه خطا و انحراف (و لقد رءاه نزلة أُخرى ... ما زاغ البصر و ماطغى)
۲ - ره نیافتن هیچ گونه خطا و انحراف در مشاهدات قلبى پیامبر(ص)، در دیدن جبرئیل در «سدرة المنتهى» (ما زاغ البصر و ماطغى) مراد از «البصر» در آیه شریفه - به قرینه «ماکذب الفؤاد ما رأى» - دیده دل است; و نه چشم سر.
روایات و احادیث
۳ - «عن رسول اللّه (فى وصف معراج) و کان توفیقاً من ربّى أن غمضت عینى فکلّ بصرى و غشى عن النظر، فجعلت أبصر بقلبى کما أبصر بعینى بل أبعد و أبلغ، فذلک قوله تعالى «ما زاغ البصر و ماطغى لقد رأى من آیات ربّه الکبرى» و إنّما کنت أبصر مثل خیط الابر نوراً بینى و بین ربّى...;[۱] از رسول خدا(ص) روایت شده [که در توصیف معراج خود فرمود:] توفیقى از پروردگارم بود که چشمم را ببندم. دیده ام ناتوان و از نگاه پوشیده شد، در آن حال با قلب خود بسان چشم; بلکه بهتر و دورتر را مى دیدم و این سخن خدا است، که مى فرماید: «ما زاغ البصر و ما طغى . لقد رأى...» و من نورى مانند نخ سوزن، بین خود و خدا مى دیدم».
موضوعات مرتبط
- جبرئیل: جبرئیل در سدرة المنتهى ۲; رؤیت قلبى جبرئیل ۲
- محمد(ص): ادراکات شهودى محمد(ص) ۱، ۲، ۳; عصمت محمد(ص) ۱، ۲; محمد(ص) در سدرة المنتهى ۲; معراج محمد(ص) ۳
منابع
- ↑ تأویل الأیات الظاهرة، ص ۶۰۶; بحارالأنوار، ج ۳۶، ص ۱۶۲، ح ۱۴۴.
