الماعون ٧

وَ يَمْنَعُونَ‌ الْمَاعُونَ‌

ترجمه

و دیگران را از وسایل ضروری زندگی منع می‌نمایند!

و از رفع نياز ديگران دريغ مى‌ورزند

و از [دادن‌] زكات [و وسايل و مايحتاج خانه‌] خوددارى مى‌ورزند.

و زکات و احسان را (از فقیران و هر خیر کوچک را حتی قرض را هم از محتاجان) منع کنند.

و از [دادن] وسایل و ابزار ضروری زندگی [و زکات، هدیه و صدقه به نیازمندان] دریغ می ورزند.

و از دادن زكات دريغ مى‌ورزند.

و زکات را باز می‌دارند

و نيازمنديها- يا زكات- را [از نيازمندان‌] دريغ مى‌دارند.

و از دادن وسائل کمکی ناچیز (منزل که معمولاً همسایگان به یکدیگر به عاریه و امانت می‌دهند) خودداری می‌کنند و (از یاری و کمک به مردمان) دریغ می‌ورزند.

و از چیزهایی ناچیز (نیازمندان را) باز می‌دارند.

و بازدارند زکات را (یا خیر را)

الماعون ٦	آیه ٧	الماعون ٨
سوره : سوره الماعون نزول : ٢ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٣ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«الْمَاعُونَ»: وسائل ناچیز منزل، از قبیل: دیگ، کلنگ، کبریت، آب، نمک. وسائلی که در گره‌گشائی و رفع نیاز، معمولاً به گونه امانتی مردم از یکدیگر می‌گیرند. مراد به طور کلّی خودداری از یاری و همکاری است. واژه (مَاعُونَ) صیغه مبالغه و از ماده (مَعْن) است به معنی شی‌ء ناچیز. نماد چیز بی‌ارزش است. یادآوری: بعضی آیات یک تا چهار را درباره کافران، و آیات پنج تا هفت را راجع به منافقان می‌دانند. ولی اغلب مجموعه صفات رذیله تحقیر یتیمان، ترک اطعام مستمندان، غفلت از نماز، ریاکاری، و عدم همکاری با مردم حتّی در دادن وسائل کوچک و ناچیز زندگی را به مسلمانان اسمی برمی‌گردانند.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

بَلَى‌ مَنْ‌ أَسْلَمَ‌ وَجْهَهُ‌... (۰)

تفسیر

• آيات ۱ - ۷، سوره ماعون
• اوصاف تكذيب كنندگان دين : راندن يتيم ، عدم اهتمام به طعام مسكين ،سهل انگارى در نمازگزاران ، رياكارى و منع ((ماعون ))
• (چند روايت درباره مفاد آيات گذشته از جمله :سهل انگارى درباره نماز و مراد از منع ((ماعون ))

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - کسانى که از عاریه دادن لوازم منزل، دریغ ورزیده، احتیاجات مردم را نادیده مى گیرند، گرفتار نفرین خدایند و عذاب جهنم، فرجام آنان است. (فویل ... و یمنعون الماعون) «ماعون»، عنوان عامى براى اثاثیه منزل، از قبیل دیگ، تبر، و کاسه است (مصباح). این کلمه به معناى کار خیر و باران و آب و هر چیز نافع نیز مى آید (قاموس). ریشه آن «مَعْن» (چیزى که کم و آسان باشد) است و برخى اصل آن را «معونة» (ابزار کمک دهنده) دانسته اند. (صحاح اللغة)

۲ - بى اعتقادى به معاد و پاداش و کیفر الهى، مایه بى تفاوتى انسان در برابر ضروریات زندگى مردم (أرءیت الذى یکذّب بالدین ... و یمنعون الماعون)

۳ - لزوم رد نکردن مراجعه کنندگان و کمک خواهان و تأمین احتیاجات مردم (فویل ... الذین ... و یمنعون الماعون)

۴ - خواندن نماز، بدون تصمیم بر امدادرسانى به نیازمندان، غفلت از «حقیقت نماز» است. (الذین هم عن صلاتهم ساهون ... و یمنعون الماعون)

۵ - بى اعتنایى به نماز، زمینه ساز بازماندن انسان از کمک به مردم (عن صلاتهم ساهون ... و یمنعون الماعون)

۶ - مضایقه کردن نمازگزاران غافل و ریاکار، از عاریه دادن لوازم زندگى خود به نیازمندان، نکوهیده تر از یتیم آزارى و بى توجّهى به فقیران است. (الذى یدعّ الیتیم ... و لایحضّ ... فویل للمصلّین . الذین ... و یمنعون الماعون) با آن که تعبیر «فویل للمصلّین»، ادامه بیان اوصاف کسانى است که جزاى الهى را تکذیب کردند; ولى حرف «فاء» و تغییر سیاق، نشانگر تفاوت درجه آن با دو وصف قبل است. بنابراین وصفى که در این آیه، از ویژگى هاى همان «مصلّین» شمرده شده است، نارواتر از اوصافى است که در آیه دوم و سوم آمده بود.

روایات و احادیث

۷ - «قال أبوعبداللّه(ع) ... قوله عزّوجلّ «و یمنعون الماعون» قال: هو القرض یُقْرِضُه و المعروف یصطنعه و متاع البیت یعیره و منه الزکاة; امام صادق(ع) [درباره] سخن خداى عزّوجلّ «و یمنعون الماعون» فرمود: ماعون، قرضى است که [انسان] به دیگرى مى دهد و کار نیکى است که [درباره دیگران ]انجام مى دهد و وسایل خانه است که عاریه مى دهد و از [مصادیق] ماعون، زکات است».

موضوعات مرتبط

• بخل: زمینه بخل ۵; عوامل بخل ۲
• بخیلان: فرجام بخیلان ۱; نفرین بر بخیلان ۱
• جهنم: موجبات جهنم ۱
• خانه: اهمیت عاریه اثاث خانه ۷; عاریه اثاث خانه ۱
• خدا: آثار تکذیب پاداشهاى خدا ۲; آثار تکذیب کیفرهاى خدا ۲
• زکات: اهمیت زکات ۷
• عمل صالح: اهمیت عمل صالح ۷
• غفلت: آثار غفلت از نماز ۵; سرزنش غفلت از فقرا ۶; غفلت از نماز ۴
• قرض: اهمیت قرض ۷
• معاد: آثار تکذیب معاد ۲
• نفرین خدا: مشمولان نفرین خدا ۱
• نمازگزاران: سرزنش نمازگزاران بخیل ۶
• نیازمندان: اهمیت تأمین نیازمندان ۱، ۳، ۴
• یتیم: سرزنش اذیت یتیم ۶