الفرقان ٦٦
ترجمه
| الفرقان ٦٥ | آیه ٦٦ | الفرقان ٦٧ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«مُسْتَقَرّاً»: مکان ماندن موقّت. «مُقَاماً»: محلّ اقامت دائم. «مُسْتَقَرّاً وَ مُقَاماً»: عطف این دو واژه بر یکدیگر، بیانگر افزایش کمیّت و کیفیّت عذاب و رو به فزونی نهادن آن در طول مدّت است (نگا: فاطر / ).
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
وَ قُلِ الْحَقُ مِنْ رَبِّکُمْ... (۱) أُولٰئِکَ لَهُمْ جَنَّاتُ عَدْنٍ... (۰) وَ إِذَا تُتْلَى عَلَيْهِمْ آيَاتُنَا... (۰) أَصْحَابُ الْجَنَّةِ يَوْمَئِذٍ خَيْرٌ... (۱)
تفسیر
- آيات ۶۳ - ۷۷، سوره فرقان
- صفات مؤ منين : تواضع و فروتنى ، و برخورد سالم درمقابل برخورد زشت و لغو جاهلان با ايشان
- رعايت اعتدال در انفاق : يكى از صفات مؤ منين
- معناى اينكه در وصف مؤ منان فرمود: ((لا يدعون مع الله الها آخر)) با توجه به عقيدهمشركان درباره عبادت خدا
- توجيه مخلد مرتكبين قتل ، زنا و ربا در عذاب
- وجوهى كه در معناى تبديل سيئات به حسنات (فاولئكيبدل الله سيئاتهم حسنات ) گفته شد.
- حسنه يا سيئه بودن عمل منوط به آثار عمل است وتبديل سيئات به حسنات نيز به معناى تبديل آثار است
- مراد از اينكه درباره مؤ منين فرمود: ((لا يشهدون الزورو اذا مروا باللغو مروا كراما))
- وصف ديگر عباد الرحمن : آيات خدا را كوركورانه و بدون معرفت و بصيرت نمى پذيرند
- معناى اينكه ايشان از خداوند مى خواهند: ((ما را براى متقين امام قرار بده ))
- معناى آيه شريفه : ((قل ما يعبوا بكم ربى لولا دعاوكم ...))
- بحث روايتى (رواياتى در ذيل آيات گذشته مربوط به اوصاف مؤ منين ، اسراف و اقتار،تبديل سيئات به حسنات و...)
نکات آیه
۱ - جهنم، قرارگاه و اقامتگاهى بس بد و آزاردهنده (عذاب جهنّم ... إنّها ساءت مستقرًّا و مقامًا) «مستقراً» تمیز براى ضمیر مستتر در «ساءت» و به معناى محل استقرار است. «مقام» نیز اسم مکان و به معناى اقامتگاه مى باشد.
۲ - بد و ناگوار بودن جهنم براى انسان، موجب هراسناکى و دست به دعا برداشتن بندگان خالص خدا به درگاه الهى براى رهایى از آن (ربّنا اصرف عنّا عذاب جهنّم ... إنّها ساءت مستقرًّا و مقامًا) برداشت فوق، با توجه به این نکته است که جمله «إنّها ساءت...» تعلیل براى جمله «و الذین یقولون ربّنا اصرف...» است; یعنى، چون جهنم جایگاه بدى است، بندگان خدا براى نجات خود از آن، دست به دعا برمى دارند.
۳ - سرنوشت بد و اقامتگاه ناگوار انسان در جهنم، مقتضى هراسان بودن، اضطراب، تضرع و دعا کردن به درگاه الهى است. (ربّنا اصرف عنّا عذاب جهنّم ... إنّها ساءت مستقرًّا و مقامًا)
۴ - جمله «ربّنا اصرف عنّا عذاب جهنّم إنّ عذابهاکان غراماً. إنّها ساءت مستقرّاً و مقاماً»، متن دعا و تضرع بندگان خالص خدا به درگاه الهى (و الذین یقولون ربّنا اصرف عنّا عذاب جهنّم ...إنّها ساءت مستقرًّا و مقامًا) برداشت یاد شده مبتنى بر این نکته است که جمله «إنّ عذابها تا مستقراًو مقاماً» نیز مانند جمله «ربّنا اصرف عنّا عذاب جهنّم» جزء دعا و تضرع عبادالرحمان باشد.
موضوعات مرتبط
- اضطراب: زمینه اضطراب ۳
- اماکن: مکان ناپسند ۱
- بندگان خدا: تضرع بندگان خدا ۴; دعاى بندگان خدا ۴; عوامل ترس بندگان خدا ۲; عوامل دعاى بندگان خدا ۲
- ترس: ترس از جهنم ۳; زمینه ترس ۳
- تضرع: زمینه تضرع ۳
- جهنم: آثار شومى جهنم ۲; درخواست نجات از جهنم ۲، ۴; شومى جهنم ۱، ۳; عذابهاى جهنم ۱
- دعا: زمینه دعا ۳
