الفرقان ٢٣
ترجمه
| الفرقان ٢٢ | آیه ٢٣ | الفرقان ٢٤ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«قَدِمْنَآ إِلی مَا»: به سراغ چیزهائی می‌رویم که. «هَبَآءً»: ذرّات کوچک غبار که به هنگام تابش نور خورشید به داخل اطاق دیده می‌شوند. «مَنثُوراً»: پراکنده. مراد این است که اعمال ایشان را بدان گونه پراکنده می‌داریم که همچون چنین ذرّاتی قابل جمع نبوده و مفید فائده‌ای نباشند (نگا: ابراهیم / ).
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
وَ قَالَ الَّذِينَ اتَّبَعُوا لَوْ... (۱) مَثَلُ الَّذِينَ کَفَرُوا... (۱) وَ الَّذِينَ کَفَرُوا أَعْمَالُهُمْ... (۱) يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لاَ... (۰) مَثَلُ الَّذِينَ کَفَرُوا... (۲) وَ الَّذِينَ کَفَرُوا أَعْمَالُهُمْ... (۲) عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ أَضَلَ... (۱)
بَلَى مَنْ أَسْلَمَ وَجْهَهُ... (۰) قُلْ هَلْ نُنَبِّئُکُمْ... (۱)
تفسیر
- آيات ۲۱ - ۳۱، سوره فرقان
- احتجاج ديگر كفار در رد رسالت رسول الله (صلى اللّه عليه و آله وسلم ): چرا ملائكه بر او نازل نشده ، پروردگارمان را نمى بينيم
- معناى جمله ((حجرات محجورا)) و مراد مشركين از بكار بردن آن در قيامت
- كفار ملائكه را مى بينند ولى به هنگام مرگ و در روزى كه بشارتى برايشان نيست و مىگويند ((حجرا محجورا))
- در آن روز به اعمال كافران مى پردازيم ... فجعلناه هباء منثورا
- معناى ((خير)) در آيه : ((اصحاب الجنة يومئذ خير مستقرا واحسن مقيلا))
- توضيح اين تعبير از وقوع قيامت كه فرمود: ((يوم تشقق السماء بالغمام ...))
- بيان جمله : ((الملك يومئذ الحق للرحمن )) و وجه اينكه فرمود: ((قيامت بر كفار روزىبس دشوار است ))
- آه و حسرت ظالم (منحرف از هدايت ) در روز قيامت : ((يا ليتنى اتخذت معالرسول سبيلا، يا ويلتى يا ليتنى لم اتخذ فلانا خليلا))
- گلايه پيامبر (صلى اللّه عليه و آله ) در روز قيامت از عاصيان امت خود به خداوند
- رواياتى در باره حبط اعمال و در ذيل آيات گذشته مربوط به اهل جنت و نار)
نکات آیه
۱ - خداوند، تمامى اعمال و رفتار مجرمان و منکران معاد را، در روز رستاخیز محاسبه و رسیدگى خواهد کرد. (و قدمنا إلى ما عملوا من عمل فجعلنه هباء منثورًا) فعل «قدمنا» در آیه شریفه - طبق نظر مفسران - به معناى «قصدنا» «عمدنا» (قصد آهنگ [کارى ]کردیم) است و مقصود از آن، پرداختن به حساب اعمال مجرمان و بررسى آنها مى باشد.
۲ - کفر و انکار معاد، موجب حبط و بى ثمر شدن عمل آدمى (و قال الذین لایرجون لقاءنا و قدمنا إلى ما عملوا من عمل فجعلنه هباء منثورًا) «هباء» به معناى ذرات بسیار ریزى است که در حال عادى دیده نمى شود و تنها به وقت تابش نور آفتاب، از روزنه اى به داخل مکان تاریک مشاهده مى گردد و «منثوراً» اسم مفعول از ماده «نثر» و به معناى پراکنده شده است. این تعبیر، حاکى از بى ارزش بودن اعمال مجرمان است که چون گرد و غبار پراکنده، هیچ ارزش و خاصیتى نداشته و حبط خواهد شد.
۳ - سرنوشت هر کسى به روز رستاخیز، درگرو اعمال او خواهد بود. (و قدمنا إلى ما عملوا من عمل فجعلنه هباء منثورًا)
۴ - ایمان، شرط ارزشمندى و اثر بخشى اعمال در روز رستاخیز (و قدمنا إلى ما عملوا من عمل فجعلنه هباء منثورًا)
موضوعات مرتبط
- ارزشها: ملاک ارزشها ۴
- انسان: فرجام اخروى انسان ۳
- ایمان: ارزش اخروى ایمان ۴
- خدا: حسابرسى خدا ۱
- سرنوشت: عوامل مؤثر در سرنوشت ۳
- عمل: آثار اخروى عمل ۳; حسابرسى عمل ۱; عوامل حبط عمل ۲; ملاک ارزش عمل ۴
- قیامت: حسابرسى در قیامت ۱
- کفر: آثار کفر ۲
- گناهکاران: حسابرسى اخروى گناهکاران ۱
- معاد: آثار تکذیب معاد ۲; حسابرسى مکذبان معاد ۱
