الحج ٤٨
ترجمه
الحج ٤٧ | آیه ٤٨ | الحج ٤٩ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«الْمَصِیر»: مرجع. بازگشت.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
تفسیر
- آيات ۳۸ - ۵۷ سوره حج
- نخستين آيه نازله درباره جهاد و اذن قتال به مؤ منين
- توضيح آيات مربوط به جهاد و قتال : ((ان الله يدافع عن الذين آمنوا...(( و ((اذنللذين يقاتلون ...((
- حكمت تشريع حكم قتال و جهاد: ((و لولا دفع الله الناس ...((
- آيه : ((الذين ان مكنا هم فى الارض ...(( ناظر بر عموم مؤ منين است
- اذن قتال مختص به مهاجران صدر اسلام نيست
- دلدارى دادن به رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) و تهديد تكذيب كنندگان
- از سرگذشت امتهاى گذشته عبرت بگيريد!
- پاسخ به استهزاى مشركين درباره نزول عذاب ، با بيان اينكه زمان كم و زياد نزدخداوند يكسان است
- توضيح مفاد و معناى آيه : ((و ما ارسلنا من قبلك من رسول ولا نبى الا اذا تمنى القى الشيطان فى امنيته ...((
- فرق بين معناى ((نبوت (( و ((رسالت ((
- القائات و وساوس شيطان وسيله امتحان است
- مقصود از اينكه روز قيامت عقيم (نازا) است
- بحث روايتى
- روايتى در ذيل (و ما ارسلنا من من قبلك من ولا نبى ...) كه با عصمت انبيا منافات دارد
نکات آیه
۱ - هلاکت و نابودى بسیارى از جوامع پیشین با عذاب استیصال (و کأیّن من قریة أملیت لها و هى ظالمة) «إملاء» (مصدر «أملیت») از «ملو» و به معناى فرصت دادن است «لها» به تقدیر «لأهلها» و «هى ظالمة» به تقدیر «و أهلها ظالمة» مى باشد. «أخذ» (مصدر «أخذت») به معناى گرفتن و در این جا کنایه از هلاک ساختن و از میان برداشتن است.
۲ - ظلم و بى دادگرى، عامل اصلى هلاکت جوامع پیشین و باعث گرفتار شدن آنها به عذاب خشم الهى (استیصال) (و کأیّن من قریة أملیت لها و هى ظالمة ثمّ أخذتها)
۳ - خداوند، به هر جامعه بى دادگرى، پیش از نزول عذاب، فرصت مى داد تا شاید متنبه شوند و دست از مخالفت و مبارزه با پیامبرشان بردارند. (و کأیّن من قریة أملیت لها و هى ظالمة ثمّ أخذتها)
۴ - تأخیر در عذابِ شرک پیشگان عصر بعثت، فرصتى بود تا شاید آنان بیدار شوند و به اسلام بگروند. (و یستعجلونک بالعذاب ... و کأیّن من قریة أملیت لها)
۵ - هشدار خداوند به تکذیب کنندگان پیامبر(ص)، مبنى بر این که از فرصت داده شده استفاده کنند و خود را چونان جوامع پیشین، گرفتار خشم و قهر الهى نسازند. (و إن یکذّبوک ... و کأیّن من قریة أملیت لها ... أخذتها)
۶ - بازگشت تمامى انسان ها، تنها به سوى خدا است. (و إلىّ المصیر) «مصیر» مصدر میمى و به معناى بازگشتن است. تقدیم «إلىّ» (خبر) بر «مصیر» (مبتدا) مفید حصر است; یعنى، «لیس الرجوع إلاّ إلىّ».
۷ - عذاب اخروى در پى هلاکت و عذاب دنیوى، در انتظار ستمگران است. (و کأیّن من قریة ... و إلىّ المصیر) جمله «إلىّ المصیر» مى تواند تهدید به عذاب اخروى در پى عذاب دنیوى (ثمّ أخذتها) ظالمان باشد.
موضوعات مرتبط
- امتها: تاریخ امتها ۱، ۲
- امتهاى پیشین: آثار ظلم امتهاى پیشین ۲; انقراض امتهاى پیشین ۱; زمینه تنبه امتهاى پیشین ۳; عذاب استیصال امتهاى پیشین ۱; عوامل انقراض امتهاى پیشین ۲; عوامل هلاکت امتهاى پیشین ۲; مهلت به امتهاى پیشین ۳; هلاکت امتهاى پیشین ۱
- انسان: فرجام انسان ها ۶
- بازگشت به خدا :۶
- جهان بینى: جهان بینى توحیدى ۶
- خدا: اتمام حجت خدا ۳; فلسفه مهلت هاى خدا ۳; مهلت هاى خدا ۵; هشدارهاى خدا ۵
- ظالمان: عذاب اخروى ظالمان ۷; هلاکت ظالمان ۷
- عذاب: اهل عذاب ۱; موجبات عذاب استیصال ۲
- محمد(ص): مهلت به مکذبان محمد(ص) ۵; هشدار به مکذبان محمد(ص) ۵
- مشرکان: تأخیر عذاب مشرکان صدراسلام ۴; زمینه اسلام مشرکان صدراسلام ۴; زمینه تنبه مشرکان صدراسلام ۴; فلسفه مهلت به مشرکان صدراسلام ۴