الأحزاب ١٩

از الکتاب
نسخهٔ تاریخ ‏۲۹ آبان ۱۳۹۲، ساعت ۰۷:۴۲ توسط 127.0.0.1 (بحث) (Edited by QRobot)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)


ترجمه

آنها در همه چیز نسبت به شما بخیلند؛ و هنگامی که (لحظات) ترس (و بحرانی) پیش آید، می‌بینی آنچنان به تو نگاه می‌کنند، و چشمهایشان در حدقه می‌چرخد، که گویی می‌خواهند قالب تهی کنند! امّا وقتی حالت خوف و ترس فرو نشست، زبانهای تند و خشن خود را با انبوهی از خشم و عصبانیت بر شما می‌گشایند (و سهم خود را از غنایم مطالبه می‌کنند!) در حالی که در آن نیز حریص و بخیلند؛ آنها (هرگز) ایمان نیاورده‌اند، از این رو خداوند اعمالشان را حبط و نابود کرد؛ و این کار بر خدا آسان است.

|[آنها در همه چيز] بر شما بخيلند، و هنگامى كه بيم [جنگ‌] پيش آيد، آنها را مى‌بينى كه به تو مى‌نگرند و چشمانشان [از ترس در حدقه‌] مى‌گردد، مثل كسى كه از مرگ بيهوش شده باشد، و چون ترس برطرف شد، شما را به خاطر حرص مال با زبان‌هاى تند [و نيش‌دار در باره‌
بر شما بخيلانند، و چون خطر فرا رسد آنان را مى‌بينى كه مانند كسى كه مرگ او را فرو گرفته، چشمانشان در حدقه مى‌چرخد [و] به سوى تو مى‌نگرند؛ و چون ترس برطرف شود شما را با زبانهايى تند نيش مى‌زنند؛ بر مال حريصند. آنان ايمان نياورده‌اند و خدا اعمالشان را تباه گردانيده، و اين [كار] همواره بر خدا آسان است.
آنها (به هر نوع کمک مالی و غیره) بر شما مؤمنان بخل می‌ورزند و هر گاه جنگ و خطری پیش آید آنها را چنان بینی که از شدت ترس با چشمی که از بیم دوران می‌زند به تو نگاه می‌کنند مانند کسی که از سختی مرگ حال بیهوشی به او دست دهد، و باز وقتی که جنگ و خطر بر طرف شد (و فتح و غنیمتی به دست آمد) سخت با زبان تند و گفتار خشن با کمال حرص و بخل شما را بیازارند (و مطالبه غنیمت کنند) اینان هیچ ایمان نیاورده‌اند، خدا هم اعمالشان را (چون همه ریاست) محو و نابود می‌گرداند و این بر خدا آسان است.
در حالی که نسبت به شما [برای هزینه کردن هر نوع کمکی] بخیل اند؛ و چون [به سبب افروخته شدن آتش جنگ] ترس پیش آید آنان را می بینی به سوی تو می نگرند در حالی که چشمانشان [بی اختیار در حدقه] می گردد، مانند کسی که بیهوشی مرگ او را فرو می پوشد، پس هنگامی که ترس برطرف شود با زبان هایی تیز و تند به شما آزار می دهند، در حالی که بر [سخن] خیر [و زبان خوش و نرم] بخیل اند؛ اینان ایمان نیاورده اند، به این خاطر خدا اعمالشان را تباه و بی اثر کرده است؛ و این [کار] بر خدا آسان است.
هر خيرى را از شما دريغ مى‌دارند، و چون وحشت فراز آيد بينى كه به تو مى‌نگرند و چشمانشان در حدقه مى‌گردد مثل كسى كه از مرگ بيهوش شده باشد. و چون وحشت از ميان برود، از حرص غنايم با زبان تيز خود برنجانندتان. اينان ايمان نياورده‌اند. و خدا اعمالشان را تباه كرده است و اين كار بر خدا آسان بوده است.
و در حق شما بسیار بخیل‌اند و چون بیمی فرارسد، می‌بینیشان در حالتی که دیدگانشان می‌گردد مانند کسی که از نزدیکی مرگ بیهوش شده باشد، به سوی تو می‌نگرند، و چون آن بیم برطرف شود، به شما با زبانهای تند و تیز خویش آزار می‌رسانند، و آزمند مال [غنایم‌]اند، اینانند که ایمان نیاورده‌اند و خداوند اعمالشان را تباه [و باطل‌] می‌گرداند و این بر خداوند آسان است‌
بخيلانند بر شما- در راه جهاد هيچ كمك مالى و جانى به شما نمى‌كنند- پس چون بيم [جنگ‌] پيش آيد، آنان را بينى كه به تو مى‌نگرند در حالى كه چشمهاشان [از ترس‌] مى‌گردد همچون كسى كه بيهوشى مرگ او را فرا گرفته باشد. و چون ترس [جنگ‌] از ميان برود با زبانهاى تيز و تند به سبب بخلى كه بر خير- مال و غنيمت- دارند شما را برنجانند- زبان‌درازى كنند- اينان ايمان نياورده‌اند پس خدا هم كارهاشان را بى‌برّ و نابود ساخت، و اين كار بر خدا آسان است.
آنان نسبت به شما بخیلند (و برای تهیّه‌ی ادوات و ابزار جنگی کمترین کمکی نمی‌کنند) و هنگامی که لحظات بیم و هراس فرا می‌رسد (و جنگجویان به سوی یکدیگر می‌روند و چکاچاک اسلحه‌ی همدیگر را می‌شنوند، آن چنان ترسو هستند که) می‌بینی به تو نگاه می‌کنند در حالی که چشمانشان بی‌اختیار در حدقه به گردش درآمده است همسان کسی که دچار سکرات موت بوده و می‌خواهد قالب تهی کند. امّا هنگامی که خوف و هراس نماند (و جنگ به پایان رسید و زمان امن و امان فرا رسید) زبانهای تند و تیز خود را بی‌ادبانه بر شما می‌گشایند (و مقامات شجاعت و یاری خویشتن را می‌ستایند، و پررویانه سهم هر چه بیشتر غنائم را ادّعاء می‌نمایند!) و برای گرفتن غنائم سخت حریص و آزمندند. آنان هرگز ایمان نیاورده‌اند، و لذا خدا اعمال ایشان را باطل و بی‌مزد می‌کند و این کار برای خدا آسان است.
علیه شما بسی بخیلند. پس چون هنگام ترس فرا رسد، آنان را می‌بینی که مانند کسی که به سبب مرگ بی‌هوش می‌شود - درحالی که چشمانشان در حدقه می‌چرخد- سوی تو (با نگرانی) می‌نگرند؛ پس هنگامی‌که ترسشان برطرف شود، شما را با زبان‌هایی تند نیش می‌زنند. حال آنکه بر خیر[:مال و منال] حریصند. آنان ایمان نیاورده‌اند. پس خدا اعمالشان را تباه گردانیده و این کار بر خدا آسان بوده‌است.
بخل ورزانند بر شما تا گاهی که بیاید ترس بینیشان بنگرند در تو می‌گردد دیدگانشان مانند آنکه فراگرفته باشدش مرگ تا گاهی که برود ترس آزارتان کنند با زبانهائی تیز خوددارانند از نیکی آنان ایمان نیاوردند پس تباه ساخت خدا کردار ایشان را و آن است بر خدا آسان‌


الأحزاب ١٨ آیه ١٩ الأحزاب ٢٠
سوره : سوره الأحزاب
نزول :
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ٣٦
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«أَشِحَّةً»: جمع شَحیح، بخلاء. آزمندان. «أَشِحَّةً عَلَیْکُمْ»: مراد این است که اهل ایثار و فداکاری از نظر جان و مال نبوده و برای تهیّه توشه و ادوات جنگی حاضر به همکاری نیستند. برخی از مفسّران فرموده‌اند: مراد این است که قبل از جنگ خویشتن را دوستان و دوستداران گرم شما نشان می‌دهند. «یُغْشی عَلَیْهِ»: بیهوش می‌گردد. «سَلَقُوکُمْ»: شما را با سخنان درشت و ناهمگون می‌آزارند. شما را زخم زبان می‌زنند و می‌رنجانند. «حِدَادٍ»: جمع حَدید، تیز و تند. مراد تیز و بُرّان برای اذیّت و آزار دیگران است. «أَشِحَّةً عَلَی‌الْخَیْرِ»: آزمندان بر غنائم. بخل ورزندگان بر خیر و نعمت.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

تفسیر

نکات آیه

۱ - منافقان، از هر نوع کمکى به جهاد مسلمانان، خوددارى مى کردند. (و لایأتون ... أشحّة علیکم) «أشحّة» اگر چه در لغت، به معناى بخل آمده است، اما استعمال مجازى آن در منع از کمک و یارى و اعانت نیز آمده است. برداشت بالا، با عنایت به استعمال مجازى آن است.

۲ - کم شرکت کردن منافقان در جبهه جهاد مسلمانان، به خاطر بخل آنان به مسلمانان بود. (لایأتون البأس ... أشحّة علیکم) «أشحّة» جمع «شحیح» است. «شح» - ریشه أشحّة - در لغت، به معناى «بخل حریصانه» است (مفردات راغب). لازم به ذکر است که «أشحّة» حال براى ضمیر فاعلى فعل «یأتون» در آیه پیشین است.

۳ - منافقان مدینه، به هنگام خبردار شدن از وقوع جنگ احزاب، به قدرى مى ترسیدند که چشمان شان بى اختیار، به چرخش مى افتاد. (فإذا جاء الخوف رأیتهم ینظرون إلیک تدور أعینهم کالذى یغشى علیه من الموت) مراد از «الخوف» به قرینه بحث جهاد و هجوم دشمن، خبر جنگ و قتال است که براى منافقان بسیار ترس آور بود.

۴ - منافقان مدینه، از شدت ترس از جنگ، شبیه محتضر مى شدند. (فإذا جاء الخوف رأیتهم ینظرون إلیک تدور أعینهم کالذى یغشى علیه من الموت)

۵ - منافقان مدینه، حضور در جبهه جهاد را، مساوى با کشته شدن و از بین رفتن تلقى مى کردند. (فإذا جاء الخوف رأیتهم ینظرون إلیک تدور أعینهم کالذى یغشى علیه من الموت) این که آیه بیان مى کند که آنان، با شنیدن خبر جنگ، به حال احتضار درمى آمدند، حکایت از این نکته مى کند که منافقان مدینه وقوع جنگ و شرکت در جبهه جهاد را مساوى با کشته شدن تلقى مى کردند.

۶ - دشوارى ها و سختى ها، شخصیت نهفته انسان را بروز مى دهد. (فإذا جاء الخوف رأیتهم ینظرون إلیک تدور أعینهم کالذى یغشى علیه من الموت)

۷ - عارض شدن مقدمات مرگ، انسان را از حالت عادى خارج مى کند. (تدور أعینهم کالذى یغشى علیه من الموت)

۸ - ممکن است که حرکت چشم هاى انسان، از حالت درونى او تأثیر بپذیرد. (فإذا جاء الخوف ... تدور أعینهم)

۹ - حالت روانى مانند ترس، برخى از حواس انسان را، از سیستم عادى خارج مى سازد و حرکت آن را غیر متعادل مى سازد. (فإذا جاء الخوف ... تدور أعینهم)

۱۰ - پیامبراکرم(ص)، شخصیتى محورى و تصمیم گیر در مدینه بود. (ینظرون إلیک) آوردن جمله «ینظرون إلیک» در لابه لاى جمله اى که در صدد بیان وصف آشفتگى منافقان، به هنگام شنیدن خبر جنگ است، نشان دهنده این واقعیت است که آنان، از این جهت به پیامبر(ص) نگاه مى کردند، تا رخصتى براى ترک جهاد به دست آورند و این، از موقعیت آن حضرت حکایت مى کند.

۱۱ - توجه زیاد منافقان مدینه، به پیامبر(ص) هنگام سختى و جنگ، به منظور دریافت نظر نهایى آن حضرت (فإذا جاء الخوف رأیتهم ینظرون إلیک) فعل مضارع «ینظرون» حکایت از تکرار نگاه مى کند. اصل نگاه به آن حضرت هم، به قرینه مقام - که وضعیت دشوارى و سختى است - براى جلب نظر آن حضرت براى اِعلام آتش بس و یا آزاد کردن آنان از جنگ است.

۱۲ - منافقان مدینه، با برطرف شدن ترس از جنگ، با زبانى تند و گزنده، به مسلمانان طعنه مى زدند. (فإذا ذهب الخوف سلقوکم بألسنة حداد) «سلق» (مصدر «سلقوا») به معناى «مغلوب کردن و به زمین زدن چیزى با قهر و غلبه» است (مفردات راغب). «حداد» (جمع «حدید») به معناى «تیز» است.

۱۳ - منافقان مدینه، فاقد ثبات روانى بودند و موضع گیرى شان، تابع مساعد بودن فضا و جو بود. (و إذ قالت طائفة منهم یأهل یثرب لامقام لکم فارجعوا ... فإذا جاء الخوف ... تدور أعینهم... فإذا ذهب الخوف سلقوکم بألسنة حداد)

۱۴ - منافقان مدینه، در سختى و آسایش، به مسلمانان، بخل مىورزیدند. (و لایأتون البأس إلاّ قلیلاً . أشحّة علیکم ... فإذا ذهب الخوف سلقوکم بألسنة حداد أشحّة على الخیر)

۱۵ - منافقان مدینه، افرادى کمْ کار و پرگو بودند. (و لایأتون البأس إلاّ قلیلاً ... فإذا ذهب الخوف سلقوکم بألسنة حداد)

۱۶ - انسان، موجودى است که حالت هاى درونى متضادى، بر او عارض مى شود. (فإذا جاء الخوف ... فإذا ذهب الخوف)

۱۷ - رفتار انسان ها، تابعى از عوارض درونى آنان است. (فإذا جاء الخوف ... ینظرون إلیک تدور أعینهم ... فإذا ذهب الخوف سلقوکم بألسنة حداد)

۱۸ - تأثیر گزندگى زبان، به حدّى است که ممکن است حریف را، کاملاً مغلوب کند. (سلقوکم بألسنة حداد)

۱۹ - منافقان مدینه در کار خیر، بخیل بودند. (أشحّة على الخیر)

۲۰ - بخل، ناشى از انگیزه ضربه زدن به طرف مقابل است. (و لایأتون البأس ... أشحّة علیکم ... سلقوکم بألسنة حداد أشحّة على الخیر) «أشحّة» نخست، حال براى ضمیر فاعلى «لایأتون البأس» و «أشحّة» دوم، حال براى ضمیر فاعلى «سلقوکم» است. بنابراین، دلالت مى کند که نیامدن منافقان به جهاد، به خاطر بخلِ به آنان بوده و زبانْ درازى آنان به مؤمنان، به هنگام بر طرف شدن خطر جنگ نیز به همان خاطر بوده است. چنین رفتارى، چیزى جز قصد آسیب زدن به مؤمنان نیست.

۲۱ - منافقان مدینه، به اسلام، ایمان نیاوردند. (أُولئک لم یؤمنوا)

۲۲ - خداوند، همه اعمال خیر منافقان را حبط مى کند. (فأحبط اللّه أعملهم)

۲۳ - بى ایمانى، باعث حبط عمل صالح مى شود. (أُولئک لم یؤمنوا فأحبط اللّه أعملهم)

۲۴ - رفتارهاى بیمارگونه منافقان مدینه، ناشى از بى ایمانى آنان بود. (أشحّة علیکم فإذا جاء الخوف ... تدور أعینهم ... فإذا ذهب الخوف سلقوکم بألسنة حداد ... أُولئک لم یؤمنوا)

۲۵ - حبط عمل صالح غیر مؤمنان، بر خداوند، آسان است. (فأحبط اللّه أعملهم و کان ذلک على اللّه یسیرًا) در صورتى که مشارالیه «ذلک» اِحباط باشد، نکته یاد شده به دست مى آید.

۲۶ - رفتارهاى بیمارگونه منافقان مدینه، امرى پیش پا افتاده بود و نمى توانست مشکلى ایجاد کند. (أشحّة علیکم ... سلقوکم ... و کان ذلک على اللّه یسیرًا) احتمال دارد مشارالیه «ذلک» حال و وضع منافقان مدینه، یعنى تلاش آنان براى بازداشتن مسلمانان از شرکت در جهاد و آزار زبانى شان باشد در این صورت، سهل بودن آن کارها براى خدا، به معناى این خواهد بود که آن تلاش ها، مشکلى ایجاد نمى کند و امورى سهل و پیش پا افتاده است.

موضوعات مرتبط

  • احتضار: آثار احتضار ۷
  • انسان: حالات روانى انسان ۱۶
  • بخل: آثار بخل ۲; عوامل بخل ۲۰
  • ترس: آثار ترس ۴، ۹; ترس از جنگ ۴
  • تشبیهات قرآن: تشبیه به محتضر ۴; تشبیه منافقان مدینه ۴
  • تعادل روحى: عوامل خروج از تعادل روحى ۷
  • جهاد: آسیب شناسى جهاد ۲; عوامل سستى در جهاد ۲
  • چشم: تاثیر روان در چشم ۸; عوامل چرخش چشم ۳، ۸
  • حالات روانى: نقش حالات روانى ۹
  • حواس: عوامل مؤثر در حواس ۹
  • خدا: افعال خدا ۲۲، ۲۵
  • خیر: بخل در خیر ۱۹
  • رفتار: پایه هاى رفتار ۱۸
  • زخم زبان: آثار زخم زبان ۱۸
  • سختى: آثار سختى ۶
  • شخصیت: عوامل ظهور شخصیت ۶
  • طعن: آثار طعن ۱۸
  • عمل: آسانى حبط عمل ۲۵; عوامل حبط عمل ۲۳
  • غزوه احزاب: قصه غزوه احزاب ۳
  • کافران: حبط عمل کافران ۲۵
  • کفر: آثار کفر ۲۳، ۲۴
  • مجاهدان: اجتناب از امداد به مجاهدان ۱
  • محمد(ص): رهبرى محمد(ص) ۱۰; محمد(ص) در مدینه ۱۰
  • مسلمانان: طعن به مسلمانان ۱۲
  • منافقان: بخل منافقان ۱، ۲; حبط عمل منافقان ۲۲; منافقان و جهاد ۱، ۲
  • منافقان مدینه: بخل منافقان مدینه ۱۴، ۱۹; بینش منافقان مدینه ۵; بى شخصیتى منافقان مدینه ۱۳; پرگویى منافقان مدینه ۱۵; ترس منافقان مدینه ۳، ۴; چرخش چشم منافقان مدینه۳; روش برخورد منافقان مدینه ۱۳; طعن منافقان مدینه ۱۲; عمل منافقان مدینه ۲۴، ۲۶; کفر منافقان مدینه ۲۱، ۲۴; کم کارى منافقان مدینه ۱۵; منافقان مدینه در سختى ۱۱، ۱۴; منافقان مدینه و جهاد ۵; منافقان مدینه و غزوه احزاب ۳; منافقان مدینه و محمد(ص) ۱۱

منابع