القمر ٥٥
ترجمه
| القمر ٥٤ | آیه ٥٥ | القمر ٥٦ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«مَقْعَدِ»: مجلس. جایگاه. «صِدْقٍ»: حق. راستین. «مَقْعَدِ صِدْقٍ»: مجلس حق. مجلس راستی و درستی خالی از دروغگوئی و بیهوده‌گوئی. «مَلِیکٍ»: پادشاه بزرگ. صیغه مبالغه است. «مُقْتَدِرٍ»: بسیار باقدرت و قوّت.
تفسیر
- آيات ۴۳ - ۵۵، سوره قمر
- مقصود از خطاب در ((اكفاركم خير...))
- وجه اينكه در تعليل معذب ساختن مجرمين فرمود: ما هر چيز را به ((قدر)) آفريديم
- اعمال ما تابع قواعد كلى و ضوابط عمومى منتزع از خارج است ولىاعمال خداوند علتى جز مشيت او ندارد
- سه گونه تعليل افعال خدا در آيات قرآن
- بيان مراد از اينكه فرمود: امر ما يكى است چون چشم بر هم زدن
- اشاره به جايگاه متقين در روز قيامت
- (رواياتى درباره قدر و اينكه قدريه منكران قدر مجوس اين امتند و...))
- (و اينكه مقصود از آن هندسه و حد وجودى هر چيز است )
- قدر غير قضائى است كه قطعى و غير قابل برگشت مى باشد
نکات آیه
۱ - متقین، برخوردار از جایگاهى والا و زوال ناپذیر، در پیشگاه خداوند (فى مقعد صدق عند ملیک مقتدر) راستین بودن جایگاه پرهیزکاران، ممکن است در مقام نوعى مقایسه میان مقامات دنیوى - که ناپایدار و اعتبارى است - با درجات آخرت - که پایدار و جاویدانى است - باشد.
۲ - متقین در بهشت، برخوردار از مقامات معنوى، علاوه بر نعمت هاى مادى (إنّ المتّقین فى جنّ-ت و نهر . فى مقعد صدق عند ملیک مقتدر) برداشت یاد شده مبتنى بر این است که عبارت «فى مقعد صدق...» نعمتى متفاوت و حقیقتى ممتاز از نعمت باغ ها و نهرها باشد و به تعبیر دیگر، نظر به ارزش هاى معنوى داشته باشد.
۳ - لذت ها و نعمت هاى بهشتى، پایدار و جاودان است; نه چون نعمت هاى دنیا زوال پذیر. (فى جنّ-ت و نهر . فى مقعد صدق عند ملیک مقتدر) در صورتى که عبارت «فى مقعد صدق»، در بیان اوصاف همان استقرار در باغ ها و نهرها باشد، برداشت بالا استفاده مى شود.
۴ - بهشت، سرزمین صداقت و راستى بدون کمترین دغل و نادرستى * (فى جنّ-ت و نهر . فى مقعد صدق) برداشت یاد شده بدان احتمال است که «صدق» در مقابل کذب باشد. در این صورت جایگاه صدق; یعنى، جایگاهى که در آن صداقت و راستى حاکم است و از هرگونه دغل و نادرستى مبرا مى باشد.
۵ - تصدیق کنندگان پیامبران، برخوردار از مقامى والا در نزد خداوند (إنّ المتّقین ... فى مقعد صدق) با توجه به مقابله «المتقین» با تکذیب کنندگان پیامبران استفاده مى شود که عنوان «متقى» بر «تصدیق گران انبیا» اطلاق شده است و اینان از جایگاهى راستین برخوردارند.
۶ - توجه به فرجام بسیار متفاوت مؤمنان و کافران، زمینه ساز گرایش انسان به ایمان (إنّ المجرمین فى ضلل و سعر ... إنّ المتّقین فى جنّ-ت و نهر . فى مقعد صدق عند ملیک مقتدر)
۷ - تجلى فرمانروایى و اقتدار یگانه خداوند براى متقین، در جایگاه جاودانه بهشت (فى مقعد صدق عند ملیک مقتدر)
۸ - خداوند، «ملیک» (فرمانروا) و «مقتدر» است. (فى مقعد صدق عند ملیک مقتدر)
موضوعات مرتبط
- اسماء و صفات: مقتدر ۸; ملیک ۸
- انبیا: مقامات مؤمنان به انبیا ۵
- انگیزش: عوامل انگیزش ۶
- ایمان: زمینه ایمان ۶
- بهشت: جاودانگى نعمتهاى بهشت ۳; صداقت در بهشت ۴; ویژگیهاى بهشت ۴; ویژگیهاى نعمتهاى بهشت ۳
- توحید: تجلى توحید افعالى ۷
- خدا: تجلى اقتدار خدا ۷; تجلى خدا بر متقین ۷
- ذکر: آثار ذکر فرجام کافران ۶; آثار ذکر فرجام مؤمنان ۶
- مؤمنان: تفاوت مؤمنان با کافران ۶; تقرب مؤمنان ۵
- متقین: تقرب متقین ۱; جاودانگى متقین در بهشت ۷; متقین در بهشت ۲; مقامات اخروى متقین ۲; مقامات متقین ۱; نعمتهاى اخروى متقین ۲
- نعمت: ناپایدارى نعمت هاى دنیوى ۳
