الأعراف ١٩٩
ترجمه
| الأعراف ١٩٨ | آیه ١٩٩ | الأعراف ٢٠٠ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«الْعَفْوَ»: گذشت. چیزی که آسان و ساده بوده و برای مردم میسّر باشد. «الْعُرْفِ»: رفتار و کردار شایسته و پسندیده. «أَعرِضْ»: صرف نظر کن. چشم‌پوشی کن.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
وَ قُلْ لِعِبَادِي يَقُولُوا الَّتِي... (۰) ادْفَعْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ... (۰) وَ لاَ تَسْتَوِي الْحَسَنَةُ وَ لاَ... (۰)
وَ قُلْ رَبِ أَعُوذُ بِکَ مِنْ... (۰) وَ أَعُوذُ بِکَ رَبِ أَنْ... (۰) وَ مَا يُلَقَّاهَا إِلاَّ الَّذِينَ... (۰) وَ إِمَّا يَنْزَغَنَّکَ مِنَ... (۰) وَ إِمَّا يَنْزَغَنَّکَ مِنَ... (۰)
تفسیر
- آيات ۱۹۹ - ۲۰۶، سوره اعراف
- معناى عفو در: (( خذالعفو و اءمر بالعرف ((
- معناى (( عرف (( و (( معروف (( و (( نزغ شيطان ((
- پناه بردن به خدا از شر شيطان
- امر به ذكر خداى تعالى با (( تضرع (( و (( خيفه (( و در صبح و شام
- قرب به خدا فقط به وسيله ياد و ذكر او حاصل مى شود
- بحث روايتى : رواياتى درباره : عفو و گذشت ، ذكر خدا، استماع به تلاوت و قرآن و...
نکات آیه
۱- خداوند پیامبرش را به پیشه ساختن عفو از خطاکاران فرمان داد. (خذ العفو) «أخذ» (مصدر خذ) به معناى گرفتن و از چنگ ندادن است که به مناسبت مورد، کنایه از ملتزم شدن مى باشد. بنابراین «خذ العفو» یعنى عفو و گذشت را از چنگ مده و بدان ملتزم باش.
۲- دعوت مردم به کارهاى پسندیده، از وظایف پیامبر(ص) (و أمر بالعرف) «عرف» به معناى (شناخته شده) است و مراد از آن کارهایى است که در شرع و عقل به پسندیده بودن شناخته شده است.
۳- خداوند از پیامبرش خواست تا با جاهلان و سفیهان مدارا کند و کردار جاهلانه آنان را نادیده انگارد. (و أعرض عن الجهلین) «اعراض» به معناى روى گرداندن است و رویگردانى گاهى کنایه از مدارا کردن و نادیده گرفتن است و گاهى به معناى بى اعتنایى کردن و دورى گزیدن. با توجه به صدر آیه مى توان گفت مراد از اعراض، معناى اول است.
۴- گذشت از لغزشها، دعوت مردم به کارهاى نیک و مدارا کردن با جاهلان و سفیهان، از وظایف اساسى مبلغان دین (خذ العفو و أمر بالعرف و أعرض عن الجهلین)
۵- بت پرستان و مشرکان، مردمى بى خرد و نادانند. (و أعرض عن الجهلین) از مصادیق مورد نظر براى «الجاهلین»، به قرینه آیات قبل، مشرکان و بت پرستان هستند.
روایات و احادیث
۶- عن ابى عبداللّه (ع): إن اللّه ادّب رسوله(ص) فقال: یا محمد(ص) «خذ العفو ... » قال: خذ منهم ما ظهر و ما تیسر و العفو الوسط.[۱] از امام صادق(ع) روایت شده است: خداوند رسول خود را ادب آموخت و فرمود: اى محمد(ص) «عفو را پیشه کن ... »، یعنى: صدقات را آنچه ظاهر و براى مردم میسور است بگیر و «عفو»، میانه روى است.
۷- عن الحسن (ع) قال: إن اللّه عز و جل ادّب نبیه احسن الادب فقال: «خذ العفو ... » ... فقال لجبرئیل (ع) و ما العفو؟ قال: أن تصل من قطعک و تعطى من حرمک و تعفو عمن ظلمک ... .[۲] از امام حسن مجتبى (ع) روایت شده است: همانا خداى عز و جل بهترین ادب را به پیامبر(ص) آموخت و فرمود: «عفو را پیشه کن ... » ... پیامبر(ص) به جبرئیل گفت: عفو چیست؟ جواب داد: عفو آن است که با کسى که از تو بریده، پیوند دوستى برقرار کنى و به کسى که تو را محروم کرده بخشش کنى و از کسى که به تو ستم کرده درگذرى ... .
موضوعات مرتبط
- امر به معروف: اهمیت امر به معروف ۲، ۴
- بت‌پرستان: بیخعقلى بت‌پرستان ۵
- تعقل: فاقدان تعقل ۵
- جاهلان: عفو جاهلان ۳ ; مدارا با جاهلان ۳، ۴
- خدا: اوامر خدا ۱، ۳
- خطاکار: عفو خطاکار ۱
- کنترل اجتماعى: اهمیت کنترل اجتماعى ۲، ۴
- لغزش: عفو از لغزش ۴
- مبلغان: مسؤولیت مبلغان ۴
- محمد(ص): سیره محمد(ص) ۳ ; مسؤولیت محمد(ص) ۱، ۲، ۳
- مشرکان: بیخعقلى مشرکان ۵
